Nga jeta e njerzve të shquar

[ATMAN]

VOLTER (Fransua Mari Rue) (1694-1778) filozof deist francez, shkrimtar satirik, historian, përfaqësues i shquar i iluminizmit



* Në një udhëtim Volteri zbriti nga karroca për të këmbyer kuajt. Aty pranë ishte një plak afërsisht në moshën e tij. Diku e kishte parë, iu afrua dhe pastaj i tha:
- Ju ngjani çuditërisht me një fëmijë që kam njohur gjashtëdhjetë vjet më parë po në këtë vend. Pastaj i tregoi edhe emrin e fëmijës. Atëhere Volteri mori vesh se ky plak ishte fëmija që kishte njohur gjashtëdhjetë vjet të shkuara.


* Një udhëtar francez kaloi nëpër zallishtet e malit Athos (Greqi). Atje takoi rrugës një plak të moshuar që po shëtiste.
Kur plaku mori vesh se udhëtari ishte francez, iu afrua dhe e pyeti:
- Ju lutem, më thoni, a rron zotni Volteri?
Udhëtari francez u kthye në atdhe dhe ia tregoi këtë eposod filozofit të madh. Volteri u emocionua shumë.


* Kur vajti në Angli, Volteri shkoi për vizitë te poeti anglez Kongrev^. Ai nuk dëshironte aspak që të përmendeshin veprat e tij, prandaj i tha Volterit:
- Ju lutem mos më flisni për poezitë e mia. Më quani si një njeri të thjeshtë.
Po të ishit njeri i zakonshëm, nuk do të kisha marrë mundimin që t'ju vizitoja, - ia ktheu Volteri.


* Kur po shfaqej një tragjedi e Volterit, Monteskjenë e zuri gjumi. Volteri, që ishte së bashku me të, e zgjoi dhe i tha: - Zoti kryetar, mos kujtoni se jeni në audiencë!?

* Një mbrëmje në Potsdam, pas një dreke të shkëlqyer, Volteri bëri portretin e një princi të mirë që e krahasoi me një despot dhe tiran: Të gjithë e dëgjuan me shumë vëmendje fjalën e filozofit të madh, kurse mbreti i Prusisë u trondit shumë nga gojtaria e Volterit dhe nisi të qajë. Volteri e ndërpreu fjalën e tij, i hodhi një sy mbretit dhe thirri:
- Vështroni, vështroni! Tigri po qan!


* Një abat i dëgjuar shkroi një satirë kundër Volterit. Ai kur e takoi filozofin i tha për t'u justifikuar:
- Eshtë e nevojshme që të jetoj edhe unë.
- Unë nuk shoh ndonjë nevojë të tillë, - i tha prerë Volteri.


* Në moshën tetëdhjetëvjeçare Volteri ishte dobësuar dhe zbehur shumë. Megjithatë, ai mbahej gjallë dhe vazhdonte të punonte, të lexonte dhe të shkruante. Një njeri që e vizitoi tha:
- Ai është një i vdekur që kanë harruar ta varrosin.


* Në Fërne Volteri ndërtoi një kishë. Në fasadën e saj shkroi : "Deo erexit Voltaire"2). Me të tallur u thoshte vizitorëve duke treguar mbishkrimin:
- Dy emra të mëdhenj që kanë mbirë së bashku.


* - Babai i Volterit dëshironte ta bënte të birin gjyqtar, meqenëse në atë kohë postet zyrtare në Francë bliheshin, ai ishte gati të shpenzonte shumë që të shihte të birin në atë post.
- I thonë babait tim, - iu përgjigj Volteri atyre që e këshillonin ta dëgjonte prindin, - se nuk di të bëj një punë të nderuar që blihet. Unë do të fitoj një vend pune që nuk kushton asgjë.


* Qysh fëmijë u fut në kolegjin jezuit "Luigji i madh". Në këtë kolegj nuk ndizej zjarr derisa të ngrinte uji në pilën e Kapelës. Atëhere Volteri që mërdhinte shumë; për të bërë që të ngrinte sa më shpejt uji i shenjtë dhe të ndizeshin stufat, mblidhte në kopësht copa akulli dhe i hidhte fshehurazi në ujin e shenjtë.


* Volteri shkonte nëpër sallonet e aroistokracisë, por gjuha e tij thumbuese dhe shpirti i tij ironik bënin që të kishte shumë armiq. Duka Rohan, që rridhte nga një fis i madh fisnikësh, u mërzit nga qëndrimi i Volterit dhe pyeti:
- Kush është ky djalosh që për të më kundërshtuar e ngre zërin kaq lart? Volteri iu përgjigj qetë qetë me ballin lart:
- Zotni dukë, unë jam një njeri që nuk mbaj në shpatulla ndonjë emër të madh, por ama e nderoj shumë emrin tim.
Duka doli i indinjuar. Disa orë më vonë Volteri po shkonte udhës dhe dy vetë e kapën dhe e rrahën me shkopinj. Duka ishte në një karrocë aty pranë dhe po shikonte skenën e turpshme të organizuar prej tij. Ndërkohë, ai i porositi njerëzit, që po kryenin aktin e ulët:
- Mos e goditni në kokë, brenda mund të ketë ndonjë gjë të mirë.



* I dërguan Volterit një tragjedi shumë të dobët dhe iu lutën që të jepte mendimin për të.
- Volteri e lexoi të gjithë me vëmendje të madhe, e vuri tragjedinë mbi tryezë dhe u tha të pranishmëve:
- E shikoni? Të shkruash një tragjedi si kjo është një gjë mjaft e lehtë. E vështirë është të shkruash për atë që e ka bërë këtë tragjedi.


* Volteri qysh në fëmijëri kishte pasion të madli për poezinë. Ai shkruante vargje gjithë ditën. Vëllai i tij më i madh ishte i dhënë pas fesë dhe diskutonte shpesh për çështje fetare. Babai i tyre thoshte:
- Kam dy djem, të çmendur: njeri në prozë dhe tjetri në poezi.
Një mik erdhi t'i thoshte Volterit se ai ishte dënuar që librat e tij të digjeshin në zjarr.
- Aq më mirë, - u përgjigj filozofi, - librat e mi janë si gështenjat që sa më shumë të piqen në zjarr aq më të mira bëhen.


* Volteri ishte shumë i njerëzishëm. Megjithëse ishte armik me Rusoin kur mësoi se ai ishte përndjekur i ofroi strehim në kështjellën e tij. Rusoi iu përgjigj:
-1 nderuari zotëri, unë nuk ju dua aspak dhe nuk kërkoj prej jush as mëshirë e as nderim.


* Volteri ishte shumë kërkues me aktorët. Në provat e tragjedisë së tij ai studionte veprën dhe bënte mjaft ndreqje. Një natë nuk mbylli sytë dhe në orën tre zgjoi shërbëtorin, e dërgoi tek aktori që luante rolin e tiranit, që të korigjonte një batutë. Shërbëtori i tha se në atë orë të gjithë flinin, por Volteri iu përgjigj:
- Shko, vrapo. Tiranët nuk flenë kurrë.


* Aktorët ishin aq të lodhur prej Volterit sa zonjusha Desmare, aktore e parë, nga frika se autori do t'i bënte korigjime të reja, nuk donte ta merrte rolin. Volteri i foli aktores së zemëruar, që kishte mbyllur derën, nëpërmjet vrimës së çelësit. Ajo ia mbylli edhe vrimën e bravës që të mos e dëgjonte. Volteri atëhere bëri një gjellë të mrekullueshme me thëllëza të pjekura dhe e ftoi. Në sqepin e dymbëdhjetë thëllëzave kishte nga një kartelë të vogël ku ai shkroi ndreqjet për rolin që do të luante aktorja.


* Volteri i priste shumë kollaj të huajt që e vizitonin në pallatin e tij në Fërne. Një prej vizitorëve, i përkëdhelur nga sjellja e njerëzishme, shprehu dëshirën të rrinte disa javë në kështjellë. Volteri iu kthye atëhere duke qeshur:
- Më duket se ju nuk doni t'i ngjani Don Kishotit. Ai i mori gjellëtoret për kështjella, kurse ju po i merrni kështjellat për gjellëtore.


* Një kritik e lavdëroi për qartësinë e stilit të tij. Volteri me modesti i tha:
- Përrenjtë e vegjël janë të kthjellët, dhe a e dini pse? Sepse nuk janë të thellë.


* Një ditë shkoi në Fërne një punëtor, të cilin e ndaluan të hynte. Ai deshi të takohej me çdo kusht me Volterin. Nga këmbëngulja e tij u krijua potere. Në mes të kësaj zhurme të madhe Volteri doli i zemëruar në dritare dhe thirri:
- Po më së fundi, ç'dreqin doni?
- Oh, asgjë tjetër veçse t'ju shikoja, - u përgjigj punëtori. Edhe unë bëj atë që bëni ju, bëj fenerë e ndriçoj botën.
Nga kënaqësiae përgjigjes Volteri e priti me përzemërsi.


* Në oborrin e Frederikut II po flitej. Një zotni gjerman mburrej me bukurinë e gjuhës gjermane. Volteri i tha se gjuha gjermane ishte shumë e ashpër dhe të fuste frikën kur e dëgjoje. Pastaj shtoi:
- Besoj se kur zoti dëboi nga parajsa tokësore paraardhësit tanë, duhet të ketë folur në gjermanisht.
- Mund të jetë ashtu, - u përgjigj mbreti Frederik,
duke marrë pjesë në bisedë, - por gjarpri që gënjeu Evën padyshim i foli frëngjisht.


* Një njeri i tha Volterit të mos punonte shumë dhe të mos pinte kafe me tepri.
- Kështu si po bëni ju, - i tha ai, - po vrisni veten tuaj.
- I dashur mik, - iu përgjigj Volteri, - unë kam lindur i vrarë.
* Në vitin 1778 një prift takoi Volterin dhe i kërkoi t'i ndërronte besimin fetar. Filozofi e dëgjoi me durim të madh dhe pastaj i tha:
- Ju lutem a mund ta di se kush ju ka dërguar?
- Kush më ka dërguar? Po vetë zoti më ka dërguar.
- Shumë mirë, - e mori prapë fjalën Volteri, - më jepni letërkredencialet.


* Volteri justifikohej me këtë frazë për pensionin që i kishte dhënë nipit të Kornejit, i cili ishte në fatkeqësi.
- Eshtë detyrë e çdo ushtari që të ndihmojë nipin e gjeneralit të tij.


* Dikush e shqetësoi për shumë kohë Volterin me letra të gjata dhe të kota. Volteri më së fundi i mërzitur i shkroi:
- Zotni, unë jam i vdekur dhe prandaj nuk mund t'u përgjigjem më letrave tuaja.
Mirëpo ai, që nuk donte të jepej, vazhdoi t'i shkruante Volterit me këtë adresë:
"Zotit Volter, në botën tjetër".


* Volterit iu desh të kargohej nga Franca për shkak të ideve dhe librave të tij. Një herë u kthye fshehurazi dhe në kufi doganierët i bënë të vetmen pyetje:
- A keni gjë me vete?
- Zotërinjtë e mij, - u përgjigj Volteri, - e vetmja gjë që dua të fus kontra-bandë është personi im.


* Kur Volteri ishte në oborrin e Frederikut të Madh të Prusisë një gjeneral i kërkoi t'i korrigjonte disa kujtime të shkruara. Ndërkohë, një shërbëtor i mbretit i dha Volterit disa vjersha të frederikut.
- E shikoni? - i tha Volteri gjeneralit, - mbreti më dërgoi ndërresat e palara për t'i larë, të tuat do t'i laj një herë tjetër.


* Volteri po shëtiste me disa miq të tij. Para tyre kaloi një prift. Volteri hoqi kapelen. Një nga të pranishmit e pyeti i habitur:
- Qenkeni pajtuar me zotin?
- Bah, - ia bëri Volteri, - përshëndeteni, por nuk flasim me njeri- tjetrin.


* E pyetën Volterin se ç'ndryshim ka midis të mirës dhe së bukurës. - E mira, - tha mjeshtri i madh, - ka gjithnjë nevojë për prova, kurse e bukura jo!


* Kur në Akademinë Franceze po diskutohej për disa fjalë që do të futeshin në fjalorin e famshëm^, Voltari tha:
- Gjuha jonë është një krenari e varfër, duhet t'i japim lëmoshë kundër
vullnetit të saj.


* Katerina II e Rusisë i dërgoi Volterit si dhuratë një kuti duhani prej fildishi, të punuar prej dorës së saj. Volteri i çoi një palë çorape që i kishte thurrur vetë dhe i shkroi: "Ju më dërguat një punë burri të bërë nga një grua, unë po ju çoj një punë gruaje të bërë nga një burrë".


* Volteri vMtoi stallat e mbretit të Prusxsë dhe u habit shume kur një kalë të zbukuruar me sende luksi që e mbanin më nnre> te Aty mëso! se ai ishte kali që Mshte mbajtur mbreti ne Pak më vonë takoi në rrugë një kalimtar të Y Kalimtari i tregox se Mshte marrë pjesë në ate Fipozofi i madh u pikëllua shumë nga trajtimi


* Volteri e mbante shpesh me vete Biblën. Miqtë e tij habiteshin me të se ishte kundërshtar i librit të shenjtë.
- Po, a nuk është e natyrshme që një proçes gjyqësor të ketë gjithnjë parasysh edhe dokumentet e kundërshtarit? - thoshte filozofi i madh.


* Në ditët e fundit të jetës Volteri i tha priftit që erdhi për ta parë:
- Keni të drejtë, duhet hyrë në rrethin e kishës. Duhet që njeriu të vdesë me fenë e prindërve dhe të atdheut të tij.
Kështu, po të kisha lindur në brigjet e Gangut, do të jepja frymën e fundit duke mbajtur në dorë bishtin e lopës


* Kur u njoftua vdekja e Volterit, letrari Kol thirri: - Tashti që vdiq tirani i inteligjencies, në letërsi shpallin prapë republikë.

[ATMAN]

XENONI (340-254 p.e.s.) filozof grek i lashtësisë



* Xenoni e hapi shkollën e tij në portikët e Stoas që çdo ditë mbushej ,me shumë studentë. Ai ishte shumë i ashpër me ta dhe kërkonte qetësi. Xenoni thoshte;
- Natyra na ka dhënë dy veshë dhe vetëm një gojë që të dëgjojmë shumë dhe të flasim pak.


* Një prej parimeve themelore të filozofisë se Xenonit ishte se, njeriu i nënshtrohej fatit të paracaktuar dhe të pashmangshëm. Një shërbëtor i tij vodhi dhe filozofi dha urdhër që ta rrihnin.
- Po unë jam i papërgjegjshëm, - kërkoi të shfajësohej shërbëtori, fati e do që unë të vjedh.
- Është e vërtetë, - u përgjigj Xenoni, - fati e do që ti të vjedhësh dhe po fati e do që ti të rrihesh mirë.


* E pyetën filozofin Xenon në se duhej të dashuronin njerëzit e ditur. - Për të bukurat do të na vinte shumë keq, - u përgjigj filozofi, - po të dashuroheshin vetëm nga budallenjtë.


* Ambasadorët e mbretit të Persisë, të ftuar një një banket po tregonin për zotësitë e tyre. Vetëm filozofi Xenon nuk tha asnjë fjalë. Atëhere ambasadorët i thanë:
- Por në qoftë se ti nuk thua asnjë fjalë, atëherë çdo t'i themi për ty mbretit tonë?
-1 thoni, - u përgjigj Xenoni, - se keni parë një plak që dinte të heshtte mirë në tryezë.

[hysnib]

Ipari në prizmin psikologjik,Zhozef Fusheja paraqet karakterin më interesant të shekullit në të cilin jetoi: i njejti njeri bëhet më 1790 mësues i një seminari priftërinjsh dhe më 1792 plaçkitës i kishave; më 1793 na shfaqet si komunist dhe pesë vjet më vonë si multimilioner; pas dhjetë vjetësh të tjera e ndeshim me titullin: Duka i Otrantos.Ky ishte Zhozef Fusheja!
Prej 1799 deri më 1802 mbajti postin e ministrit të policisë (në kohën e Direktoratit të evolucionit Francez); prej 1804 deri më 1811 e gjejmë përsëri ministër të policisë së Napoleonit.Ai mbijetoi të gjitha pasionet politike dhe njerëzore të të tjerëve dhe,me talentin e vet demoniak dhe misterioz,ua hodhi gjithmonë gjenive bashkëkohës-Robespierri dhe Napoleoni u thyen përballë qetësisë së akullit e të paepur të Zhozef Fushesë.Ai ishte një llogaritar i pashpirt dhe një amoral cinik,i cili kurrë nuk i shërbeu një ideje,por gjithmonë vetëm e vetëm pushtetit,duke tradhtuar të gjithë në çastin më të volitshëm.Njëzet e pesë vjet me rradhë arriti t’i shpëtojë kështu fatit,derisa Tajareni e rrëzoi përfundimisht këtë shkelqësi,dukë,ministër dhe milioner.
Pak kohë përpara rënies,Fusheja u martua me një aristokrate shumë të bukur 26-vjeçare,e cila menjëherë pas muajit të mjaltit,e kuptoi që nuk ishte bashkëshortja e një ministri fort të nderuar,por thjesht gruaja e njeriut më të urryer e të shpotitur të Francës,e një njeriu që përbuzte e gjithë bota-gruaja e ”zotit” Fushe.

[jeton ismajli]

Imagjinata është më qenësore se sa faktet
ALBERT EINSTEIN

Të jeni të gatshëm të ngjiteni prej majës në majë , Rruga drejt fitorës nuk është ajo që na ndodh nganjëherë , por ajo që ka karakter të Përhershëm
WINS LOMBARDI

[DEN_Bossi]

Majkëll Faradei
1791-1867


Majkëll Faradei (Michael Faraday) ishte një fizikan dhe kimist i madh anglez, eksperimentet
e të cilit qenë një ndihmë e madhe për zhvillimin e elektromagnetizmit. Ai zbuloi se si një
magnet në lëvizje krijon rrymë elektrike dhe si rryma elektrike vë në lëvizje një magnet.
Rryma elektrike që lind në një përcjellës, pohonte ai, është e përpjesshme me numrin e
vijave të induksionit magnetik të ndërprera nga konturi. Në një formulim më modern, ky
mbetet edhe sot ligji bazë i elektromagnetizmit.
Lindi në Njuington Bats në 22 shtator 1791. I ati, Xhejms Faradej, ishte një qymyrxhi
shëndetlig. E ëma, e bija e një fermeri, ishte e zgjuar dhe e qetë. Ajo ishte mbështetësja
shpirtërore e të birit gjatë fëmijërisë së tij të vështirë. Faradej ishte njëri nga katër fëmijët e
familjes. Familja bënte pjesë në një sekt të vogël të krishterë, që ndikoi shumë në gjendjen e
lartë shpirtërore të Faradeit.
Majkëlli vajti në shkollë fare pak. Mësoi të shkruajë e të lexojë në një shkollë kishtare që
zhvillonte mësime vetëm të dielave. Që në moshë të re punoi si shpërndarës gazetash për një
librashitës. Në moshën katërmbëdhjetëvjeçare u caktua të merrej me lidhjen e librave. Faradei
shfrytëzoi këtë rast për të lexuar disa libra të ardhur për t’u rilidhur. E mahniti një artikull
mbi elektricitetin në “Enciklopedinë Britanike”. Duke përdorur mbetje nga lidhjet e librave,
ndërtoi një gjenerator të thjeshtë elektrostatik me të cilin kreu eksperimente të thjeshta.
Një herë i dhanë një ftesë për të dëgjuar leksionet e kimisë të Sër Hemfri Devit në Institutin
Mbretëror të Londrës. Ai mbante shënime gjatë leksioneve dhe i rishkruante me kujdes.
Duke shpresuar për një vend pune në Institutin Mbretëror, ia dërgoi leksionet Devit. Djaloshi
i ri i bëri përshtypje të mirë Devit ndaj i ofroi një vend si asistent në laboratorin e tij. Pagesa
ishte një gine në javë (më pak se sa fitonte Faradei si libralidhës).

Suksesin e parë i Faradejit i takon kimisë. Në vitet 1820-1823 ai prodhon
komponimin e parë të karbonit me klorin. Në vitin 1825, gjatë studimit të gazeve
që përdoreshin për ndriçim, Faradej mundi të izolojë dhe të përshkruajë vetitë e
benzenit. Kreu studime me aliazhet e çelikut, duke ndihmuar në hedhjen e bazave të
metalurgjisë shkencore. Ndërkohë që merrej me përgatitjen e një qelqi për lentet e një
teleskopi, arriti të prodhojë një qelq me tregues thyerje shumë të madh. Ky studim e çoi në zbulimin
e diamagnetizmit në vitin 1845.
Në vitin 1820 Majkëlli takon një vajzë me sy të mëdhenj, 21-vjeçaren Sarah Barnard. Ra në dashuri
me të dhe në vitin 1821 martohen. Martesa e tyre ishte vërtet e lumtur. Zonja Faradej doli se ishte
shoku për të cilin ai kishte nevojë e që e dashuroi deri në fund të jetës.
Në vitin 1831, me anë të një serie eksperimentesh historike, Faradej zbulon dukurinë e induksionit
elektromagnetik. Botoi një sërë vëllimesh me studimet e tij mbi elektricitetin, mbi kiminë dhe
fizikën, por shkruajti edhe libra shkencorë për fëmijë. Duke qenë vetë pa fëmijëri, ai kishte një
dashuri të madhe për fëmijët. Thuhet që dhënia e leksioneve, sidomos para fëmijeve, ishte për
Faradejin një ngazëllim i vërtetë. Megjithatë ai kurrë nuk pati as studentë dhe as një lëndë të vetën.
Edhe pse ishte shumë i ngarkuar me punë, Faradeji gjente kohë të qetësohej dhe të argëtohej. Në
vitin 1826 ndërton vetë një biçikletë dhe demonstron përdorimin e saj duke pedaluar nëpër korridoret
që rrethonin amfiteatrin e leksioneve të Institutit Mbretëror.
Pavarësisht nga rëndimi i vazhdueshëm i sëmundjes, vazhdoi të punojë shumë derisa vdiq në 25
gusht të vitit 1867.
Që nga mosha pesëdhjetëvjeçare ai konsiderohej “plakushi” i madh i shkencës britanike.

[DoLpHiN]

Emri i vertete is Honore de Balzac ka mbetur i fshehte deri ne fund te shekullit te 19 kur u gjend nje certifikate lindjeje e novelistit te njohur ( sa ishte gjalle nuk ja dinte njeri emrin e vertete vec familjes ). Emri i tij i vertete ishte Balssa.
Nje fakt tjeter interesant eshte se Balzac vdiq nga perdorimi i tepruar i kafes , pas se ciles ishte i fiksuar . Kafene e bluante vete sepse e preferonte cilesore. Diten flinte dhe naten shkruante ( behet fjale per vitet e fundit te jetes ). Vdiq vetem disa muaj pas martese , 1850.

[trysil]

BOTA E VJETER NUK E PRANON NJERIUN E RI

Është e çudtshme, por e vërtet. Të provosh të bëhesh i RI, të rilindësh, mund të të kushtojë me jetë.
PSE?!
SEPSE: Bota njerëzore të pranon si të mirë, shumë të mirë, edhe shumë më të mirë, por kurrë nuk do të pranojë si të RI...
PSE?!
SEPSE: Të bëhesh i RI dmth. të rrënosh gjithçka dhe të fillosh nga e para. Ta hudhësh atë bagazh të rëndë me filozofinë , me religjionin, me kulturën, me historinë, me kujtesën, me gjithçka.
Kush nuk do të pranojë NJERIUN E RI?!
Po, Bota. Kjo botë, kjo klasë që ka privilegjet.
Bota e njeriut të RI, mbase edhe mund të mos jetë më e mirë, kushedi! Megjithatë eshtë e pahueshme se NJERIU I RI mund të ndërtojë BOTË TË RE për shijen e tëgjithëve, apo për shijen e shumicës, ndërkaq, kjo e jona, në përmasa planetare, është e të PRIVILIGJUARËVE.
Ja përe bota nuk e pranon NJERIUN E RI


PS
_____________
Për shkak të ideve mbi NJERIUN E RI, Sokratin e detyran ta pinte helmin

[DoLpHiN]

Ja dhe nje pjese interesante e jetes se Adam Smith ( personi qe hodhi bazat e "free market" ) :

Kur Adam ishte 4 vjec u rrembye nga nje grup arixhinjsh , dhe ishte xhaxhai i tij qe me shume mund e shpetoi dhe e coi tek e jema ( Babai i vdiq kur ishte foshnje ).
Ps: Fakti qe i cudit ata qe lexojne biografine e tij per here te pare eshte se si ka shkruar per ekonomine duke qene nje filozof.

[brandon]

Ipari në prizmin psikologjik,Zhozef Fusheja paraqet karakterin më interesant të shekullit në të cilin jetoi: i njejti njeri bëhet më 1790 mësues i një seminari priftërinjsh dhe më 1792 plaçkitës i kishave; më 1793 na shfaqet si komunist dhe pesë vjet më vonë si multimilioner; pas dhjetë vjetësh të tjera e ndeshim me titullin: Duka i Otrantos.Ky ishte Zhozef Fusheja!
Prej 1799 deri më 1802 mbajti postin e ministrit të policisë (në kohën e Direktoratit të evolucionit Francez); prej 1804 deri më 1811 e gjejmë përsëri ministër të policisë së Napoleonit.Ai mbijetoi të gjitha pasionet politike dhe njerëzore të të tjerëve dhe,me talentin e vet demoniak dhe misterioz,ua hodhi gjithmonë gjenive bashkëkohës-Robespierri dhe Napoleoni u thyen përballë qetësisë së akullit e të paepur të Zhozef Fushesë.Ai ishte një llogaritar i pashpirt dhe një amoral cinik,i cili kurrë nuk i shërbeu një ideje,por gjithmonë vetëm e vetëm pushtetit,duke tradhtuar të gjithë në çastin më të volitshëm.Njëzet e pesë vjet me rradhë arriti t’i shpëtojë kështu fatit,derisa Tajareni e rrëzoi përfundimisht këtë shkelqësi,dukë,ministër dhe milioner.
Pak kohë përpara rënies,Fusheja u martua me një aristokrate shumë të bukur 26-vjeçare,e cila menjëherë pas muajit të mjaltit,e kuptoi që nuk ishte bashkëshortja e një ministri fort të nderuar,por thjesht gruaja e njeriut më të urryer e të shpotitur të Francës,e një njeriu që përbuzte e gjithë bota-gruaja e ”zotit” Fushe.

E paske kopjuar fjale per fjale ate qe Robert Schwartz ka marre nga ZWEIG-u , megjthate eshte nje kryeveper qe vlen sa 100 libra historie

[ILMGAP]

TEMA ME E MIRE QE KAM PARE DERI ME TANI NE FORUME

a del nokush qe e mban gjalle?