E Premte, 06 Janar 2006
MOS E PRISHNI MBIKALIMIN!
Nga ing. Sokol Kikino*
* Master ne Planifikimin e Infrastruktures
Nga lajmet e perditshme ne kanalet tona televizive me terhoqi vemendjen vendimi qe mori KRRTRSH-ja per prishjen e mbikalimit ne Zogun e Zi. Me duhet te them qysh ne fillim se eshte nje vendim totalisht i nxituar, i gabuar dhe me kosto qe e paguajme ne, qytetaret e Tiranes. E them kete, pasi ne thelb, dy ishin argumentet qe degjova. I pari ligjor, pra mungesa e disa dokumentacioneve, oponencave etj, te cilat cojne ne gjykimin se ka patur praktika korruptive, dhe i dyti teknik qe rrezikoka kokat e shqiptareve. Perseri me duhet te them qysh ne fillim se shkenca e inxhinierise se ndertimit ka nje postulat: ajo te ofron shume zgjidhje dhe ne momentet me te veshtira dhe nuk te le kurre ne balte. Nuk dua absolutisht te marr anen a njeres apo tjetres pale ne kete konflikt. Ashtu sikurse para pak ditesh tek gazeta "Koha Jone" pergezova publikisht qeverine per vendimin qe mori per anulimin e trenit "elektrik", dhe sot po e keshilloj publikisht te mos nxitohet me vendimin radikal. Mendoj se nese qeveria konstaton shkelje ligjore qe kane lidhje me ligjin e urbanistikes e te tjera, ata qe kane bere nje gje te tille te mbajne pergjegjesi ligjore.
Te mos shkaterrohet dicka e nisur
Por, kurrsesi kjo nuk duhet te rezultoje ne shkaterrimin e dickaje tashme te nisur, qe eshte nje prone publike e jona dhe qe duhet prishur, vetem se nuk ka goje. Por per ta mbrojtur ate ka goje inxhinieria. Kam besuar se politika do ta gjeje gjuhen e perbashket per te zgjidhur kete problem te paster tekniko-ligjor. Por duket se viktima e radhes si jo rralle do te jene parate dhe kursimet e shqiptareve. Dhe kjo kesaj radhe e servirur nga disa pseudo -specialiste. Per te qene i sinqerte, edhe une kam patur rezervat e mia per dhenien e fondeve dhe gjithmone kam menduar se meqenese pika me e ndotur e Tiranes rezulton kryqezimi tek Rruga e Kavajes, per shkak te trafikut te madh, do te kishte qene mire qe keto para te ishin hedhur atje me pare, ose per ndonje emergjence tjeter. Por vendimin e moren ata qe jane zgjedhur per kete pune dhe po keshtu per kete a gjera te tjera kane marre dhe pergjegjesite. Gjithashtu, kam patur rezervat e mia per ate qe e kam konsideruar kalimi nga kioskezimi i Tiranes ne pallatizim dhe betonizim te saj. Dhe megjithese eshte superpremtuar berja e Master Planit te Tiranes, ne kryeqytetasit e vendit, ende sot jemi pa nje te tille. Duke na shkaktuar humbje te pallogaritshme nga vendimet qe merren mbi disa te ashtuquajtura studime pjesore nga disa urbaniste qe vetem te tille nuk do t'i konsideroja. Gjithsesi, kjo eshte nje teme tjeter. Por dua te them me kete: gjithe keto pallate qe jane ndertuar me apo pa leje do t'i prishim?! Sigurisht, nese i shkohet logjikes se atyre keshilltareve te mesiperm i bie qe t'i prishim ne para se t'i prishe ndonje termet. Gjykoj se kushdo e ka projektuar ate bikalim ka i pari pergjegjesine e paster ligjore per te ruajtur dhe kokat tona. Kushdo i ka bere supervizionin ka pergjegjesine e paster ligjore per cilesine e punimeve. Dhe une gjykoj se nuk ka lindur ende ne bote nje projektues a zbatues a supervizor idiot qe te projektoje me koshience dicka qe e di qe do te bjere. Qe te kryeje punimet per dicka qe dihet se do te rrezohet, apo te mbikeqyre ate qe do te rrezohet. Perseri, edhe nese ne Shqiperi do te rezultonte se ka te tille, sic theksova me siper, inxhinjeria nuk te le ne balte. Nga pikepamja e llojit te projektit, gjykoj se duhet te jete bere (ose nese jo te ishte bere) nje analize e kosto-perfitimit, qe te perfshinte dhe analizat e trafikut te mjeteve, etj. Per te percaktuar ne fund te fundit sa i leverdisshem do te ishte ky projekt. Ose te ofroheshin disa alternativa. Por nese nuk jane bere analiza te tilla, kjo nuk perben argument per prishjen e mbikalimit. Pasi eshte nje praktike teresore ne Shqiperi qe pothuajse per asnje objekt qe ndertohet nuk behen studime te mirefillta fizibiliteti dhe ky rast duhet bere nje mesim per te ardhmen. Po keshtu, asnjehere nuk jemi vone pasi bota njeh dhe praktikat e ashtuquajtura mid apo post-vleresim. Qe nese do ta benim per rastin konkret do te shihnim se sa i leverdisshem do te ishte ky projekt. Prishja eshte zgjidhja radikale dhe jam i sigurte se nese do te realizohej, nuk do te perbente ndonje indikator pozitiv per prosperitetin dhe aspiratat tona per t'ju bashkuar asaj pjese te botes ku keto gjera as ne endrra nuk shihen.
Krijoni Kontakt