Gjithçka mbi Jezu Krishtin Zot

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim


Betimi
(Dalja 20, 7)


Ne Beselidhjen e Vjeter rreptesisht ndalohet betimi. Moisiu dha kete ligj, atehere kur populli ishte kokeforte dhe e kufizoi vetem ne vetem ne betim te rrejshem.
Betimi kryesisht ka lidhje me Hyjin. Te betohesh do te thote me e thirre Hyjin per deshmitar se eshte e vertete ajo qe thuhet, sepse Hyjit asgje nuk mund t'i fshihet. Por me e thirre ndeshkimin e Hyjit ne qofte se betimi eshte i rrejshem. Urdheri ishte: Mos e merr emrin e Hyjit ne goje kot, sepse Hyji nuk e fal ate e e kot e permend emrin e Tij.

Mirepo ky urdher eshte shpjeguar gabimisht:

Cdo kush mund te betohet dhe nuk eshte i detyruar ta zbatoje ate qe tha ne betim, ne qofte se nuk permendet Hyji, Jezusi eshte kunder ketij shpjegimi. Ai thote:
"Assesi mos u betoni as me Qiell, sepse eshte froni i Hyjit, as me Toke, sepse ajo eshte shtroja e kembeve te tij, as me Jerusalem, sepse ai eshte qyteti i Mbretit te mash. Mos bej be as ne koken tende..." (Mt 5, 33-37).

Plotesimi i ketij urdheri eshte: Jezusi terheq verejtjen se domethenia e çdo betimi eshte e njejte: Qielli, Toka, Jerusalemi dhe koka jane te pandara me Hyjin.
Ne qofte se ne boten mekatare eshte i nevojshem betimi, njerezve te shenjte nuk iu nevojitet.

Jezusi deshiron qe te krishteret te jene te persosur; gjithnje te thone te verteten. E ne qofte se e thone te verteten, cdokush do t'iu besoje, e betimi nuk eshte i nevojshem. Fjala juaj le te jete: Po-ja, Po; Jo-ja, Jo.


vazhdon-->

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim


Hakmarrja!
(Dalja 21, 23-25)


Me hakmarrje kuptohej ndeshkim i njeriut ashtu sic e kishte bere krimin, ne te njejten menyre meritonte edhe denimin. Urdheri ishte: jeta per jete, syri per sy, dhembi per dhemb, dora per dore, kemba per kembe, diegia per diegie, plaga per plage, mbresa per mbrese.

Ndersa tani: "Mos u kacafytni me te keqin, por atij qe te bie shuplake ne faqen e djathte, ktheja edhe tjetren. Atij qe do nxjerr para gjyqit per ta marre kemishen, jepja edhe pallton. E nese dikush shtrengon te ecesh me te nje milje, ti ec dy; atij qe te lyp, jepi e atij qe te kerkon hua, mos ia kthe shpinen" (Mt 5, 38-42).


vazhdon-->

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim


Dashuria ndaj te afermit dhe armiqve

Ne librin e Levit (20, 16-17) lexojme: "Duaje te afermin". Duke lexuar librin e Daljes (20, 16-17) shohim se dimensioni, kuptimi i ketij urdheri eshte universal. Ketu shkruan: "Mos bej deshmi rrejshem; mos deshiro shtepi askujt, mos deshiro gruan e te afermit, as sherbetoren e tij, as kaun, as gomarin, asgje te te afermit". Izraeli kete ligj nuk e mori me dimension universal te tij, por e kufizoj vetem ne anetare te popullit te vet. Rabinet mesonin: i aferm nuk eshte samaritani, shtegtari, as proseliti. Vellai i aferm eshte vetem anetari i popullit te Izraelit.

Sa i perket ligjit qe e permend Jezusi "urrej armikun", kete ligj askund nuk e gjejme ne BV, por duket se ky ligj ne kohe te Jezusit ishte ligj i pashkruar. Obligimi per te dashur anetaret e popujve te tjere e armikun nuk ekzistonte.

Jezusi thote: "Duani armiqte tuaj, lutuni per ata qe iu salvojne, per t'u bere bijte e Atit tuaj qe eshte ne qiell, sepse Ai ben te linde dielli i tij mbi te keqinj e mbi te mire e te bjere shi per te drejtit e per te padrejtit. Sepse po qe se nuk i doni ata qe iu duan, cfare shperblimi meritoni? Pse, a nuk bejne kete edhe tagrambledhesit? E nese i pershendetni vetem vellezerit tuaj, cfare beni te vecante! A nuk bejne te njejten gje edhe paganet? Jeni pra te perkryer sic eshte i perkryer edhe Ati juaj, qe eshte ne qiell" (Mt 5, 43-48 ).

E reja ne mesimin e Jezusit mbi kete eshte: Jezusi kthehet ne ligje te harruara. Jezusi kerkon dashurine edhe ndaj armiqve. Jo vetem dashurine, por edhe lutjen per ta. Armiku nuk eshte vetem armik i nje populli. Ka armiq personal. Jezusi deshiron te thote: Cdo njeri duhet dashur. Dashuria e nje te krishteri duhet te jete me e madhe se ajo natyrore.
E drejta eshte qe t'i duam edhe ata qe nuk na pelqejne ose nuk na duan. Jezusi konceptin e te afermit e zgjeron dmth e ben universal, duke dal nga kufinjte e caktuar te popullit te Izraelit (krah Lk 10, 29-37).


vazhdon-->

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim


Falja e fajit te afërmit

Duket se sa i perket qortimit vellazeror apo falja e mekateve ishte vene nje kufi: mjaft ishte vetem shtate here.
Per kete, ne menyre te vecante interesohej Pjetri, i cili e pyet Jezusin:
"Sa here duhet ta fal vellane i cili gabon ndaj meje?"
Pjetri shfaq mundimin se eshte mjaft shtate here. Por Jezusi nuk pajtohet me Pjetrin. Ai thote se duhet te falim shtatedhjete e shtate here shtate, qe do te thote gjithmone (Mt 18, 22). Jezusi shkon deri ne persosmeri. Persosmeria eshte detyre e shenjterve, sepse ata duhet te jene te ngjashem me Hyjin. Prandaj ne qofte se i afermi, vellai duhet me dashuri te ngjashme me ate te Jezusit, atehere eshte e mundur ta falim vellain, te afermi apo njerezit qe na rrethojne.

Persosmeria e te krishtereve eshte edhe plotesimi i deshires se te afermit, biles edhe me shume sesa ai kerkon. Mirepo Jezusi ka parasysh edhe njerezit, te cilet nuk jane te afte ta kuptojne se nuk eshte e lejueshme dhe nuk eshte mire te fyejme te afermin. Prandaj ne keto raste eshte i nevojshem qortimi vellazeror me qellim qe vellai, i afermi te permiresohet dhe ta njoh rrugen e se vertetes, te persosmerise.

Jezusi thote:
"Qortoje vetem per vetem. Po qe se nuk degjon, merri me vete edhe nje ose dy njerez te tjere. Ne qofte se as ata dy njerez nuk i degjon, atehere tregoi Kishes. Ne qofte se as Kishen nuk e degjon, mbaje si te ishte pagan ose tagramledhes" (Mt 18, 15-17).

Duket se ketu nuk eshte me ne pyetje i afermi i cili nuk eshte i afte apo nuk di, por per te afermin i cili assesi nuk deshiron ta njoh te verteten. Por me kete nuk do te thote se per kete njeri me te mos kujdeset askush. Per kete njeri duhet te lutemi dhe perseri ne qofte se gabon duhet ta falim. Si i tille ai nuk mund te jete anetar i bashkesise, por nuk duhet as te harrohet.

vazhdon-->

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim


Martesa:

Ne fillim Hyji e krijoi njeriun ne perngjasim me vetveten. Hyji krijoi njeriun dhe gruan (Zan 1, 26-28). Mendimi hyjnor eshte: martesa eshte vend themelor i dashurise dhe i jetes se re. Mirepo gjate shekujve eshte lejuar ndarja, leshuarja e gruas. Megjithese ndarja e bashkeshorteve ne kuptimin e sotem nuk ishte e njohur, ne BV ekzistonte leshimi i gruas per motive te arsyeshme (Lp 24, 1). Kete e lejoi Moisiu per shkak te karakterit e natyres te pagdhendur te hebrenjve, megjithate ne fillim nuk ishte keshtu.

Ndersa une po ju them: kush e leshon gruan e tij - perveç ne rast te felligeshtise, ai ben kurorethyerje: poashtu edhe ai qe martohet me gruan e ndare (e divorcuar), ben kurorethyerje (krah. Mt 19, 8-9).

Siç shihet Jezusi nuk sjell asgje te re, perveç se marteses ia kthen vleren dhe rendesine qe e kishte ne fillim nga Hyji. Prandaj martesa eshte e pranueshme dhe per njeriun obligim.

Jezusi ndalon ne menyre absolute leshimin e gruas. Pasi qe martesa eshte e veëante, eshte e pandare. Per kete martesa duhet nderuar: çka Hyji bashkoi njeriiu mos te ndaje (Mt 19, 6).

Me ndalimin e ndarjes se marteses Jezusi s'do te kemi as diskriminim te gruas (krahaso poligamine - ku gruaja kishte humbur çdo vlere te dinjitetit njerezor).


vazhdon-->

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim



Lutja

Me lartë kemi thënë ca fjalë mbi marrëdheniet e Jezusit ndaj Ligjit, kryesisht ndaj Dhjete Urdherimeve të Zotit (Dekalogu). Tani disa rreshta të themi edhe ca fjalë mbi qendrimin e Jezusit ndaj praktikës religjioze te asaj kohe.


Sa i perket lutjes, ishte e caktuar ku dhe kur duhej bërë ajo. Kur ishte koha e lutjes, hebreu kudo që gjendej duhej të lutej. Jezusi vuri re se kjo lloj lutje s'është e gjallë, prandaj edhe thotë: ndersa ti, kur te lutesh, hyr në dhomen tënde, mbylle pas vetes deren e lutju Atit tënd që është në fshehtësi e Ati yt që sheh ne fshehtësi, do të shperblej (Mt 6, 6). Edhe sa i perket zgjatjes së lutjes dhe formes Jezusi ka mësimin e tij: "E kur te thoni urate, mos e teproni me fjalë të kota porsi paganët: ata mendojne se do t'iu plotesohet lutja nese thone shume fjale. Mos beni sikur ata, sepse Ati juaj e di mire se çfarë keni nevojë, para se t'i lutëni" (Mt 6, 7-8).


Jezusi jep dy vërejtje. Së pai deshiron që njerëzit të largohen prej lavdisë për arsye se luten. Do me thënë se njeriu nuk duhet të lutet për ta parë njerëzit dhe kështu ta nderojnë, por per ta lavderuar Hyjin. Jezusi nuk është kundër lutjes në vend publike, por kërkon që lutja të jetë edhe si mendim i drejtuar në Hyjin.


Vërejtja e dytë e Jezusit është: duhet larguar nga lutjet e gjata, te kota dhe vetëm me fjalë. Edhe këtu Jezusi nuk është kunder lutjeve të gjata, por kundër lutjeve me fjalë të zbrazeta, lutje formale.


Ai është për lutje, të cilat rrjedhin nga zemra, pa marrë parasysh a është e gjatë apo e shkurtër.


vazhdon-->

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim


Agjerimi


Hebrenjte shume here agjeronin, duke menduar se me agjerim mund te fitohet falja e mekateve. Agjerimi ishte shenje pikellimi, kur ndonje njeri e godiste popullin apo ndonje njeri. Me shenja te ndryshme tregonin se agjerojne: nuk lanin faqet, nuk rregullonin mjekrrat, veshnin petkat te vjetra, ecnin zbathur ne rruge,ne sheshe, nuk pershendesnin askend, ne fytyre kishin hije te rende. Shiteshin se agjerojne per deshire te Hyjit, por agjeronin per t'i pare njerezit, per te kerkuar lavdo. Kjo menyre per Jezusin eshte shtiracaki.

Jezusi thote:
"Ti, kur te agjerosh, krehu dhe laje fytyren tende, qe te mos e vene re njerezit se po agjeron, por Ati yt, qe eshte ne fshehtesi. Ati yt qe eshte ne fshehtesi do te shperbleje" (Mt 6, 17-18).

Sic thame me larte per lemoshen, Jezusi nuk deshiron te anuloi agjerimin, por eshte kunder agjerimit atehere kur ai nuk ka qellim te mire. Çdo njeri qe vendos te agjeroj, atehere duhet ta bej kete per Hyjin e jo per vete apo per njerezit.

Kryesorja eshte se Hyji sheh kete vendim apo veper. Pastaj agjerimi duhet te dal nga zemra dhe brendesia e njeriut. Cdo agjerim eshte i dobishem nese ka qellime te mira.


vazhdon-->

[toni77_toni]

Jezusi dhe ligji!
vazhdim



Gjykimi

Gjykimi i njeriut eshte veti e njerezve shtiracak, hipokrit, dy fytyrash apo dy jetesh.[/U] Po edhe sikur behet fjale per ndonje mekat te madh, duhet ndenjur larg gjykimit te te afermit. Te na bie ndermend shembulli i Jezusit me gruan qe kishte bere kurorethyerje (divorcuar) (krah. Gjn 8, 1-11), ku Jezusi Njeri dhe Hyj, nuk gjykoi personin (mekatarin), por mekatin.

Jezusi deshiron qe ndermjet njerezve te mbreteroj dashuria, ndjesa dhe harmonia. Mirepo Jezusi e di shume mire se njeriu per nga natyra eshte i dobte dhe mekatar, si i tille lehte edhe mund te gjykoje. Por duhet larguar kesaj pune. Sepse askush nuk eshte i sigurte se nuk eshte mekatar.

Ai kerkon para se njeriu te jap gjykimin, ne rast se eshte nevoja, te hyje ne brendesine e tij, t'i bej pyetje vetes e te shikoje nese eshte i drejte apo jo: "Pse e shikon kashten ne sy te vellai tend, ndersa nuk e sheh trarin ne syrin tend? Dhe si mund t'i thuash vellait tend: Prit ta nxjerr kashten nga syri yt, nderkohe qe e ke trarin ne syrin tend!

Shtiracak nxjerre me pare trarin nga syri yt e pastaj do te shohesh ta nxjerresh lemishten nga syri i vellait tend" (Mt 7, 3-5).

Sepse nuk duhet harruar kurre se me cfare gjykimi te gjykoni, me ate do te gjykoheni. E me ate mase qe matni, me ate edhe juve do t'iu matet (Mt 7, 1-2).

Me se miri eshte: mos gjykoni!



vazhdon-->

[toni77_toni]

RELACIONI, JEZUSI NDAJ BASHKEKOHASVE!


Jezusi dhe kundershtaret

Mbikqyresit e jetes fetare te hebrenjve syhapur percjellnin cfare ndodhe ne popullin e tij.

Menjehere porsa Jezusi filloi ministerin e tij publik, u ra ne sy ketyre rojtareve. Mesimi i Jezusit qe nga fillimi nuk u konvenonte. Keshtu jo vetem qe e percjellnin prej fillimit, se kishin pengese, por edhe e sulmonin Jezusin. Ne fund edhe e mbyten pas tre vitesh.

Ishin farisenjte, saducenjte, skribet dhe ne krye te tyre Keshilli i Larte - Sinderi.


vazhdon--->

[toni77_toni]

RELACIONI, JEZUSI NDAJ BASHKEKOHASVE!



Farisenjte


Ne kohe te Makabenjve u formua nje levizje qe quhej "hadisim", qe do te thote levizje e pershpirtshmve. Kjo levizje me vone u nda ne dy rryma: fariseiste dhe eseniste.

Vet fjala do te thote "i ndare". Kjo levizje u formua ne kohe te Gjon Hikranit (138 - 104 para Krishtit). Ishin larg cdo pune e politike si para romakeve ashtu edhe kur ata sundonin ne keto vende.

Ishin te ndare larg atyre qe u qaset populli i thjeshte: mekatareve dhe tragambledheseve. Veten e mbanin me te larte sesa te tjeret. Aq me teper, ishin gati te bindur se kishin disa te drejta edhe ne Hyjin. Nuk ishin prifterinj. Ishin njohes te mire te Ligjit dhe traditave te vjetra.

Per kete arsye gezonin autoritetet ne popull. Per ta gojedhena, tradita kishte vlere gati porsi Ligji. Sipas mendimit te tyre besnikeria ne Hyjin perbehej ne besnikeri ndaj Toras, tradites se shkruar dhe te pashkruar. Pranonin mesimin mbi pavdekshmerine, mbi gjyqin pas vdekjes, ngjalljen e te vdekurve dhe ekzistencen e engjejve.

Pritnin ardhjen e Mbreterise hyjnore dhe shpresonin se se shpejti do te vije Mesia. Zbatimi i ligjit dhe i traditave si dhe sjellja e tyre ishin per shembull. Populli kishte besim ne ta. Merita eshte e tyre qe hebraizmi nuk u zhduk. Ishin zelltar te forte. Mirepo, kuptohet jo te gjithe kalonin prej ketij zelli edhe ne shtiracaki, qe Jezusi e kundershtonte. Sic do ta shohim Jezusi nuk eshte kunder tyre, por kunder menyres se tyre te jetes, zbatimit te Ligjit dhe traditave.



vazhdonn-->


toni77