Fragmente nga jeta e Sahabëve

[ORIONI]

EBU HUREJRE ED DEJLEMIJ

“Ebu Hurejre i ka mësuar përmendsh më shumë se një mijë e gjashtëqind hadithe të Pejgamberit a.s. dhe i ka ruajtur ato për popullin islam.”
Historianët

S'ka dyshim se ti lexues i nderuar e njeh këtë yll ndri¬çues nga radhët e shokëve të Pejgamberit a.s.
A ka njeri nga umeti islam i cili nuk e njeh Ebu Hurejren?!
Në kohën e injorancës, njerëzit e thirrnin “Abdu shems” (d.m.th. rob i diellit) e kur e udhëzoi Allahu në Islam dhe u takua me të Dërguarin a.s., ai e pyeti: “Si quhesh?”
Iu përgjigj: - Quhem Abdu shems (rob i diellit).
Pejgamberi a.s. i tha: - Le të quhesh Abdurr Rrahman (rob i Gjithëmëshirshmit).
Ai tha: - Po, Abdurr Rrahman. Ty, o Resulullah, të nderoj si baba¬në dhe nënën time.
Kurse shkaku pse është quajtur Ebu Hurejre (d.m. th. baba i macës së vogël) është sepse ai në fëmijëri kishte një mace të vogël me të cilën luante dhe qysh atëherë moshatarët e tij filluan ta thë¬rra¬sin “Ebu Hurejre (baba i macës së vogël).
Kjo u përhap dhe mori dhenë, saqë mbizotëroi edhe vetë emrin e tij të vërtetë.
Pasi u ngërthyen të gjitha këto, Pejgamberi i Zotit shpesh¬herë e thërriste “Ebu Hirr rr” (d.m.th. baba i maçokut) për butësi dhe dashuri. Atëherë e pëlqeu më shumë të quhej “Ebu Hirr rr” sesa “Ebu Hurejre”, duke thënë:
- Me atë emër më ka thërritur i dashuri im, Resulullahu.
Maçoku është mashkull, kurse macja është femër, e mashkulli është më i mirë (më i vlefshëm) sesa femra…
Ebu Hurejra e pranoi Islamin nëpërmjet Tufejl ibnu Amrit Ed Dej¬lemiut dhe mbeti në tokën e fisit të tij “Devs” edhe gjashtë vjet mbas hixhretit, kur shkoi me një grup nga fisi i tij te Resulullahu në Medinë.
Djaloshi devsian u vu në shërbim të Pejgamberit a.s. dhe në sho¬qërim të Tij. Xhamia ishte vendqëndrimi i tij, kurse Pejgamberi a.s. ishte mësuesi dhe imami i tij, sepse nuk pati grua e as fëmijë gjersa ishte gjallë Muhammedi a.s. Megjithatë ai kishte një nënë plakë, e cila këmbënguli në politeizëm, kurse ai vazhdimisht e fton¬te në Islam për hir të dhembjes dhe respektit që kishte ndaj saj, por ajo largohej prej tij dhe e pengonte atë.
I brengosur dhe i thyer në zemër, Ebu Hurejre largohej prej saj.
Një ditë prej ditësh ai përsëri e thirri nënën e tij në iman (be¬sim) në Allahun xh.sh. dhe në Pejgamberin e Tij, kurse ajo tha një fjalë fyese për Pejgamberin a.s. që e brengosi dhe e dëshpëroi pamasë. Shkoi te Resulullahu duke qarë.
Pejgamberi a.s. e pyeti:
- Përse qan o Ebu Hurejre?!
Ai iu përgjigj:
- Vazhdimisht e ftoja nënën time në Islam, por ajo refuzonte. Kur e përsërita ftesën sot, ajo më tha një fjalë fyese për Ty, të ci¬lën nuk e pëlqeva, andaj lute Allahun e Lartmadhëruar që të anojë zemra e nënës sime (e Ebu Hurejres) kah Islami.
Pejgamberi a.s. i bëri lutje Allahut për të.

Ebu Hurejre tregon:
- Atëherë kam shkuar në shtëpi, kur ja dera m'u mbyll dhe dë¬gjo¬va gurgullimën e ujit, e kur tentova të hyj, nëna ime më tha:
Qëndro në vendin tënd o Ebu Hurejre...
Pastaj veshi rrobat e veta dhe tha:
- Hy! Hyra brenda e ajo tha: - Eshhedu en lâ ilàhe il lall llah ve eshhedu en ne Muhammeden abduhu e resuluhu... (“Dëshmoj se nuk ka zot tjetër përveç Allahut dhe dëshmoj se Muhammedi është robi dhe i Dërguari i Tij).
U ktheva te Resulullahu duke qarë nga gëzimi, ashtu sikurse qa¬ja një orë më parë nga dëshpërimi dhe thashë:
- Të përgëzoj, o Resulullah... Allahu pranoi lutjen Tënde dhe Ai e udhëzoi nënën e Ebu Hurejres në Islam...
Ebu Hurejra e ka dashur Pejgamberin a.s. me një dashuri që ia ka përzier mishin dhe gjakun e tij...
Ai nuk ngopej nga shikimi tek ai dhe thoshte:
- Nuk kam parë diçka më të bukur e më të ndritshme se Resulullahun a.s., saqë më bëhet sikur dielli ecën në fytyrën e tij.
Gjithnjë falënderonte Allahun që ia mundësoi ta shoqërojë Pejgamberin e Tij dhe ta ndjekë fenë e Tij dhe thoshte:
- El hamdu lil lahi (Lavdi i qoftë Allahut), i Cili e udhëzoi Ebu Hurejren në Islam...
El hamdu lil lahi (Lavdi i qoftë Allahut), i Cili ia mësoi Ebu Hurejrës Kur'anin...
El hamdu lil lahi (Lavdi i qoftë Allahut), i Cili ia mundë-soi Ebu Hurejrës që ta shoqërojë Muhammedin a.s. ...
Ashtu siç e ka dashur Pejgamberin a.s., Ebu Hurejra e ka da¬shur edhe dijen, të cilën e bëri synim dhe traditë të tij të shpre¬suar.
Lidhur me këtë, Zejd ibnu Thabiti thotë:
- Gjersa unë, Ebu Hurejra dhe një shok imi ishim në xhami duke i bërë lutje Allahut të Lartmadhëruar dhe e përmendnim Atë, kur ja Resulullahu a.s. erdhi te ne dhe u ul në mesin tonë.
Ne heshtëm, kurse ai tha:
- Kthehuni në atë që ishit!
E lutnim Zotin unë dhe shoku im, para Ebu Hurejres, kurse Resulullahi e vërtetonte lutjen tonë...
Pastaj bëri lutje Ebu Hurejre duke thënë:
O Zoti im, vërtet unë të lutem Ty për atë që u lutën dy shokët e mi... Si dhe të lutem të më japësh dije që nuk harrohet...
Atëherë Resulullahu tha:
- Amin!
Pastaj edhe ne thamë:
- Edhe ne të lutemi, o Allah, për dije që nuk harrohet!
Pejgamberi tha: - Ju tejkaloi djaloshi devsian.
Siç e deshi dijen për vete, ashtu ia dëshiroi atë edhe të tjerëve...
Një ditë Ebu Hurejra kaloi nëpër tregun e Medinës. E fri¬kësoi angazhimi njerëzve me jetën e kësaj bote si dhe thellimi i tyre në shitblerje dhe në këmbim të mallrave. Aty u ndal dhe iu drejtua atyre:
- Sa të paaftë jeni o medinas!!

Ata pyetën:
- Ç’ke vërejtur nga paaftësia jonë, o Ebu Hurejre?
Ai iu tha atyre:
- Mirazi (trashëgimia) i Resulullahut po ndahet e ju ende jeni këtu...! A nuk do të shkoni dhe të merrni pjesën tuaj?
Ata thanë:
- Po ku është ajo (trashëgimi), o Ebu Hurejre?
Ai tha:
- Ajo po ndahet në xhami.
Atëherë ata me shpejtësi dolën nga tregu, kurse Ebu Hurejre mbe¬ti aty gjersa u kthyen ata dhe, kur e panë, i thanë:
- O Ebu Hurejre! Ne shkuam në xhami dhe hymë brenda, por as që pamë diçka aty duke u ndarë!
Ai pyeti:
- A nuk patë ndonjë njeri në xhami?!
Ata thanë:
- Po, gjithsesi... pamë njerëz duke u falur, disa duke lexuar Kur'¬anin dhe disa të tjerë përkujtonin hallallin dhe haramin (të lejuarën dhe të ndaluarën)...
Ai iu drejtua atyre:
- Mjerë për ju... Ai është mirazi (trashëgimia) i Muham-medit a.s.
Ebu Hurejra ka vuajtur shumë për shkak të përkushtimit të tij ndaj dijes dhe përcjelljes së kuvendeve të Resulullahut a.s., aq sa s’ka vuajtur asnjë njeri nga uria dhe nga vrazhdësitë e jetës.
Ai flet në veten e parë dhe thotë:
- Vërtet, më shtohej uria, kurse unë pyetja ndonjë sahab për një ajet nga Kur'ani, ndonëse unë e dija atë, por kisha për qëllim që të më merrte me vete në shtëpi të vet me qëllim që të më jepte ushqim...
Njëherë isha shumë i uritur, saqë shtrëngoja një gur në bark dhe u ula në rrugë ku kalonin sahabët. Atypari kaloi Ebu Bekri dhe e pyeta për një ajet nga Kur'ani, ndonëse nuk e pyeta për asgjë tje¬tër, por vetëm e vetëm që të më ftojë mua, por ai nuk më ftoi.
Pastaj kaloi pranë meje Omer ibnul Hattabi dhe e pyeta për një verset tjetër nga Libri i Allahut. Gjithashtu edhe ai nuk më ftoi, de¬risa kaloi pranë meje Resululahu a.s.. E kuptoi se sa i uritur jam e tha:
- Ebu Hurejre?!
- Unë iu përgjigja: - Urdhëro Resulullah. Iu vura mbrapa dhe hyra me të në shtëpi, ai e gjeti një enë në të cilën kishte qumësht dhe iu drejtua familjes së tij:
- Prej nga ky qumësht?!
Ata i thanë:
- Ta ka dërguar një njeri.
Atëherë Pejgamberi më tha:
- O Ebu Hurejre, shko te njerëzit e Suftes dhe thiri ata!
Mua s'më pëlqeu që më dërgoi për t'i thërritur ata dhe thashë me vete: “A iu mjafton ky qumësht njerëzve të Suftes?!”
Shpresoja që të marr pak nga qumështi me qëllim që të fres¬kohem dhe pastaj të shkoja tek ata. Megjithatë, shkova te njerëzit e varfër, i ftova ata dhe erdhën. Kur u ulën te Resulullahu, ai tha:
- Ebu Hurejre, merre qumështin dhe jepju atyre! Fillova t'ju jap nje¬rëzve gjersa u ngopën dhe pinë të gjithë, ia dhashë enën Resu¬lullahut a.s., kurse ai e ngriti kokën i buzëqeshur dhe tha:
- Mbetëm unë dhe ti.
Unë i thashë:
- Po, vërtet ashtu është, o Resulullah.
Ai më tha:
- Atëherë pi, - dhe unë piva.
Mandej më tha përsëri:
- Pi, - dhe unë prapë piva.
Vazhdimisht më thoshte:
- Pi, - dhe unë pija, derisa i thashë:
- Pasha Atë, i Cili të ka dërguar Ty me drejtësi dhe të vërtetën, nuk mund të pi më asnjë pikë qumësht.
Atëherë e mori enën dhe piu prej saj...
Nuk kaloi kohë e gjatë nga ai rast gjersa të mirat i vërshuan muslimanët dhe iu shumëzuan fitimet, kurse Ebu Hurejra bëri pasu¬ri, shtëpi, furnizime për jetë, mori grua dhe i lindi një djalë...
Por, e tërë kjo aspak nuk e ndryshoi shpirtin e tij fisnik e as që e bëri ta harrojë të kaluarën e tij. Ai thoshte:
- Jam rritur jetim, pa babë, jam shpërngulur i varfër dhe punoja si skllav te Busraja, bija e Gazvanit, vetëm për një kafshatë buke, iu ndihmoja njerëzve për të zbritur nga devetë, kurse kur iu hipnin atyre i tërhiqja ato (për kërpeshi) dhe më në fund u martova me vetë atë (Busreten)...
Lavdi i qoftë Allahut, i Cili e bëri fenë sistem jete dhe shtyllë të saj dhe e bëri Ebu Hurejren imam (ai është bërë vali i Medinës nga Muaviu...).
Ebu Hurejre u emërua disa herë vali i Medinës nga Muavi ibnu Ebi Sufjani, por ai post nuk ndikoi asnjëherë në shpirtbutësinë dhe zemërgjerësinë e tij.
Edhe pse ishte vali, një ditë kaloi nëpër rrugët e Medinës duke mbartur dru për familjen e tij, kurse pranë tij kaloi Tha'lebe ibnu Malik. Ai i tha:
- Liroje rrugën për emirin, o Ibën Malik! Ai ia ktheu emirit:
- Të mëshiroftë Allahu, a nuk po të mjafton tërë kjo fushë?! Ebu Hurejre i tha:
- Hape rrugën për emirin dhe barrën e tij mbi shpinë.
Ebu Hurejra fisnikëroi shpirtin e tij të dëlirë me dijën e tij të madhe, me devotshmëri dhe pietet. Agjëronte gjatë ditës, falej gja¬të një të tretës së natës, pastaj e zgjonte gruan e tij, e cila gji¬thashtu falej në një të tretën e pjesës tjetër të natës dhe pastaj kjo e zgjonte bijën e saj, e cila falej gjatë pjesës së tretë dhe të fundit të natës...
Pra, adhurimi ndaj Allahut në shtëpinë e tij nuk ndërpritej gja¬të tërë natës...

Ai kishte një shërbëtore zezake nga Sudani. Një ditë ajo i kishte bërë një të keqe atij dhe i kishte fyer familjen. Ebu Hurejra sapo e ngriti shkopin për ta goditur, u ndal menjëherë e tha: - Sikur të mos ishte ndëshkimi në Ditën e Gjykimit do të të sakatoja njësoj siç më nënçmove mua, megjithatë do të shes tek ai që më jep çmi¬min e mjaftueshëm për ty, meqë kam më shumë nevojë për të ho¬lla sesa për ty.
Shko, ti je e lirë, për Allahun e Lartmadhëruar.
E bija e tij i thoshte: - O baba, vërtet vajzat më përqe-shin dhe më thonë: Përse nuk të stolis babai me ar?!
Ai iu përgjigj:
- Vajza ime, thuaju atyre: - Vërtet, babai im ka frikë për mua se më djeg zjarri i xhehenemit (ferrit).
Ebu Hurejra nuk e pengoi vajzën e vet për t'u stolisur për shkak të koprracisë ose që të ruajë pasurinë, sepse ai ishte bujar, dorëlirë në rrugën e Allahut.
Mervan ibnu El Hakemi ia dërgon atij 100 dinarë ari, kurse ai të nesërmen ia dërgoi atij një shkresë dhe i tha:
- “Në të vërtetë, shërbëtori im ka gabuar dhe t'i ka dhënë dina¬rët, kurse unë nuk e kam pasur qëllimin që t'i jap ty, por tjetërkujt.”
Atëherë Ebu Hurejre ra në dilemë dhe i penduar tha:
“I kam shpërndarë në rrugën e Allahut dhe as që ka qëndruar tek unë asnjë dinar prej tyre, por kur të më arrijnë të ardhurat e mia nga arka shtetërore e muslimanëve, merri ata dinarë prej të ardhurave të mia.”
Mervani e bëri këtë për ta provuar atë dhe pasi e ndoqi rastin e gjeti se ishte i vërtetë.
Ebu Hurejra gjatë tërë jetës së tij mbeti gjithnjë me sjellje të mira ndaj nënës së vet. Sa herë që dilte prej shtëpisë, ndalej në derë të dho¬mës së saj dhe i thoshte:
Es-selamu alejki, oj nëna ime, mëshira dhe bekimet e Allahut qofshin mbi ty!
Ajo ia kthente:
Ve alejkes selam, o biri im, mëshira dhe bekimi i Zotit qofshin mbi ty gjithashtu!
Ai thoshte:
Të mëshiroftë Zoti, ashtu siç më ke edukuar kur isha i vogël!
Ajo ia kthente:
Të mëshiroftë Zoti, ashtu siç më ke respektuar edhe pasi u rrite!
Pastaj, kur kthehej në shtëpi e përsëriste të njëjtën gjë.
Ebu Hurejra ishte shumë i kujdesshëm dhe i thirrte njerëzit që t'i respektojnë prindërit dhe farefisin e tyre.
Ai pa njëherë dy njerëz, njëri më i moshuar se tjetri, duke ecur së bashku dhe pyeti më të riun:
Kush është ky njeri me ty?
Ai tha:
Ky është babai im.
Ebu Hurejre i tha:
Mos e thërrit atë në emër, mos ec përpara tij dhe mos u ul para tij!...
Kur Ebu Hurejra u sëmur dhe u gjet para vdekjes, ai vajtoi...
Atëherë i kanë thënë:
Përse po qan, o Ebu Hurejre?!
Ai është përgjigjur:
Nuk po qaj për jetën e kësaj bote..., por po qaj për udhë¬timin e gjatë dhe përgatitjen e mangët për të...
Jam ndalur në fund të një rruge e cila do të më hedhë në xhenet apo në xhehenem... dhe nuk e di... në cilën prej tyre do ta kem vendin!!
Mervan ibnu Hakemi e vizitoi atë dhe i tha:
Të mëshiroftë Allahu, o Ebu Hurejre.
Në ato çaste, ai tha:
O Zoti im, vërtet e dëshiroj takimin me Ty, andaj dëshiroje o Allah takimin tim me Ty dhe të lutem shpejtoje atë (aludon në vdekje, v.jonë).
Ende pa u larguar Mervani nga shtëpia e Ebu Hurejres, ai u shkëput nga jeta e kësaj bote...

Allahu e mëshiroftë Ebu Hurejren me një mëshirë të gjerë, meqë ai ka ruajtur për muslimanët më tepër se 1609 hadithe të Re¬su¬lullahut a.s..
E shpërbleftë Allahu me të mirat e Tij për hir të Islamit dhe të muslimanëve.

[ORIONI]

SEID IBNU AMIR EL XHUMEHIJ

“Seid ibnu Amir El Xhumehij është njeriu që bleu ahiretin me dynja dhe preferoi Allahun dhe Pejgamberin e Tij mbi këdo tjetër.”
Historianët

I riu Seid ibnu Amir El Xhumehij ishte njëri prej atyre mijërave që kishin dalur në vendin e quajtur “Ten’im”, jo larg Mekës, me ftesën e parisë kurejshite, që të jenë dëshmitarë të ekzekutimit me vdekje të HUBEJB IBNU ADIJJIT, njërit prej sahabëve të Muhammedit a.s., të cilin e kishin zënë tradhtisht kurejshitët.
Fuqia e tij e pafrenueshme rinore i kishte mundësuar të depër¬tojë në mesin e turmës, derisa arriti te paria e Kurejshit, ku ishte Ebu Sufjan ibnu Harbi, Safvan ibnu Umeje e shumë të tjerë, të cilët shko¬nin në krye të kolonës.
Kjo i bëri të mundur që ta shohë robin e kurejshitëve të lidhur me pranga, ndërsa turma e grave, fëmijëve dhe e të rinjve e shtynin në drejtim të sheshit të ekzekutimit (trekëmbëshit). Këte e bënin në shenjë hakmarrjeje ndaj Muhammedit a.s. për të vrarët e tyre në be¬tejën e Bedrit.
Kur turma e madhe arriti me robin e saj në vendin e caktuar për ekze¬kutimin e tij, i riu Seid ibnu Amir el Xhumehij qëndroi me shtatin e tij të hedhur duke e soditur Hubejbin se si e çonin te trekëmbëshi, ku edhe ia zgjidhën prangat. Atëherë u dëgjua zëri i tij i fuqishëm dhe i qetë në mesin e ulurimave të grave dhe të fëmijëve duke thënë:
“Nëse dëshironi, më lejoni t’i fal dy rekate para se të më ekzekutoni!”
Pastaj e pa Hubejbin se si u kthye kah Qabeja dhe i fali dy rekate. Oh, sa bukur i fali dhe sa mirë i kompletoi!
Pastaj e pa se si iu kthye parisë së popullit duke u thënë:
“Betohem në Allahun, se sikur të mos kishit menduar se po e zgjas namazin nga frika prej vdekjes, do të isha falur më gjatë!”
Më vonë e pa me dy sytë e vet se si populli e masakronte Hubej¬bin për së gjalli, duke ia prerë një nga një gjymtyrët e trupit e duke e pyetur:
- A dëshiron që Muhammedi të jetë në vendin tënd e ti të shpëtosh?!
Derisa gjaku shkonte si rrëke prej trupit të tij, Hubejbi përgjigjej:
- Betohem në Allahun se nuk do të dëshiroja të jem i qetë me gruan dhe fëmijët e mi, nëse Muhammedi a.s. theret, qoftë edhe nga një therrë.
Kur i dëgjuan këto përgjigje prej tij, të pranishmit i ngritën duart e tyre dhe brohoritën me zë të lartë: Mbyteni, mbyteni!!!
Pastaj Seid ibnu Amiri e pa Hubejbin se si e qonte shikimin e tij nga qielli, e ai ishte mbi dërrasën e ekzekutimit, dhe lutej duke thënë:
- O Zoti im, mbyti ata, që të gjithë, dhe mos e përjashto asnjë! Pastaj dha shpirt e në trupin e tij nuk mund të numëroheshin të rënat e shpatave dhe të goditurat e shtizave.
Kurejshitët u kthyen në Mekke dhe në rrëmujën e ndodhive të reja harruan trupin e Hubejbit dhe vrasjen e tij.
Mirëpo, djaloshi i ri, Seid ibnu Amir el Xhumehij, asnjë-herë nuk e hoqi nga mendja Hubejbin.
Hija e tij i paraqitej në ëndërr kur ai flinte, e kur ishte zgjuar ai e shihte hijen e tij. Gjithnjë e kishte parasysh pamjen e tij duke i falur ato dy rekate, të cilat i fali në qetësi, ndonëse ishte para dë¬rrasës së varjes dhe gjithnjë i dukej se po e dëgjon zërin e tij kur ai lutej kundër kurejshitëve dhe kishte frikë se mos do ta godasë rrufeja apo diçka tjetër nga qielli.
Rasti i Hubejbit i mësoi Seidin atë që më parë nuk e dinte. Mësoi se jeta e vërtetë është besim dhe luftë dhe se për besimin dhe bindjen tënde vlen të luftosh deri në vdekje.
Mësoi, po ashtu, se besimi i fortë bën çudira dhe mrekullira.
Seidi mësoi se njeriu të cilin aq shumë e donin sahabet e tij patjetër duhet të jetë Pejgamber i përkrahur nga Zoti.
Kur i pa dhe i kuptoi të gjitha këto, Allahu xh. sh., ia hapi zem¬rën për Islam. Në një rast, ndërsa ndodhej në një tubim të madh, ai u ngrit dhe e shpalli distancimin e tij nga mëkatet e kurejshitëve, duke i braktisur idhujt dhe bestytnitë e injorancës së tyre dhe e shpalli haptazi se ai e pranoi fenë islame.
Më vonë, Seid ibnu Amiri emigroi në Medinë, e shoqëroi Pejgam¬berin a.s. dhe ishte pjesëmarrës në betejën e Hajberit dhe në be¬tejat e mëvonshme.
Pasi Muhammedi a.s. ndërroi jetë dhe kaloi në jetën e am¬shuesh¬me, duke qenë i kënaqur ndaj tij, Seidi edhe pas vdekjes së tij mbeti shpatë e mprehtë në kohën e Ebu Bekrit dhe Omerit r.a. Ai ishte shembull i rrallë i besimtarit, i cili e kishte blerë ahire¬tin me dynja dhe e kishte preferuar kënaqësinë dhe shpërblimin e Allahut xh. sh. mbi epshet e shpirtit dhe kënaqësitë e trupit.
Të dy halifet e Pejgamberit a.s. e njihnin mirë Sied ibnu Amirin, besnikërinë dhe devotshmërinë e tij, e prandaj edhe i dëgjonin këshillat e tij.
Në ditët e para të sundimit të Omer ibnul Hattabit hyri tek ai dhe iu drejtua me këto fjalë:
- O Omer, të këshilloj të kesh frikë Allahun në marrë-dhëniet me njerëzit e jo të kesh frikë prej njerëzve në marrëdhëniet me Allahun. Fjala jote të mos vijë në kundër-shtim me veprën tën¬de, sepse fjala më e mirë është ajo të cilën e vërteton vepra!
- O Omer: Bëhu i njëjtë për të gjithë muslimanët, fatin e të cilëve Allahu ta besoi ty, si ndaj atyre që i ke të afërt dhe atyre që i ke të largët. Dëshiroju atë që dëshiron për vetveten dhe familjen tënde. Mos ia dëshiro të keqen atyre, ashtu si nuk ia dëshiron të keqen vetvetes dhe familjes tënde. Bëhu i qëndrueshëm në vështirësi, në emër të së vërtetës. Në rrugën e Allahut mos u frikëso prej qortimit të askujt!
Omeri pastaj pyeti:
- Kush mund ta bëjë këtë, o Seid?!
Ai u përgjigj:
- Këtë mund ta bëjë një njeri si ti, të cilit Allahu ia besoi fatin e umetit të Muhammedit a.s. dhe në mes tij e Allahut nuk është askush tjetër.
Pas kësaj bisede, Omeri r.a. e ftoi Seidin që ta ndihmojë dhe i tha:
- O Seid, unë po të emëroj vali të Himsit.
Seidi iu përgjigj:
- O Omer, pasha Allahun, mos më drejto nga kjo botë e ta harroj ahiretin!
Omeri i hidhëruar ia ktheu:
- Ç’është me ju?! Më keni varur në qafë tërë këtë barrë (hila¬fetin) udhëheqjen e muslimanëve e pastaj më lëni vetëm!!
Atëherë Seidi ia ktheu:
- Pasha Allahun, nuk do të lë!
Pastaj Omeri e emëroi vali të Himsit dhe i tha:
- A të caktoj një pagë të rregullt?
Seidi iu përgjigj:
- Ç’të bëj me të, o prijës i muslimanëve?! Ajo që më ndahet nga fondi i pasurisë së muslimanëve i plotëson nevo-jat e mia dhe më tepron.
Pastaj shkoi në Hims...
Nuk shkoi shumë kohë dhe erdhi tek Omeri një delegacion nga Himsi, në të cilin ai kishte besim të plotë.
Omeri iu drejtua atyre me këto fjalë:
- Shkruani emrat e të varfërve të Himsit që t’u jepet një ndih¬më e cila do t’ua plotësojë nevojat më elementare të tyre.
Delegacioni e përpiloi listën e të varfërve dhe ia dorëzoi Omerit r.a., e në mesin e të varfërve gjendej edhe emri i Seid ibnu Amirit.
Kur Omeri e pa emrin e tij pyeti:
- Kush është ky Seid ibnu Amir?!
Ata iu përgjigjën:
- Valiu ynë.
Omeri pyeti përsëri:
- Valiu juaj i varfër?!
Ata u përgjigjën:
- Po, pasha Allahun, kalojnë ditë të tëra e në shtëpinë e tij nuk ndi¬zet zjarri.
Duke i dëgjuar këto fjalë, Omeri qau derisa lotët iu bashkuan në mjekër. Mori një mijë dinarë dhe i vuri në një qese dhe tha:
- Përcillni Seidit të falat e mia dhe i thujini: “Halifeja e muslimanëve t’i ka dërguar këto të holla për disa nevoja personale.”
Delegacioni shkoi te Seidi dhe ia solli qesen. E shikoi atë dhe kur i pa dinarët filloi t’i largojë duke thënë:
- Ne jemi të Allahut dhe tek Ai do të kthehemi!
Ishte goditur si¬kur t’i kishte ndodhur ndonjë fatkeqësi. Kur e vërejti këtë gruaja e tij nxitoi tek ai për t’i dalë në ndihmë dhe e pyeti:
- Çka të ka ndodhur, o Seid?!
A mos ka vdekur halifeja i muslimanëve?!
Seidi u përgjigj:
- Jo, diçka më e madhe se ajo.
Kur ajo përsëri e pyeti: - A mos kanë pësuar muslimanët disfatë në ndonjëren prej betejave të tyre?!
Seidi përsëri u përgjigj:
- Jo, diçka edhe më e madhe.
Atëherë ajo pyeti:
- Çka mund të jetë më e madhe se kjo?!
Ai u përgjigj:
- Ka hyrë tek unë dynjaja, që të ma prishë ahiretin, dhe hyri e keq¬ja në shtëpinë time.
Gruaja tha:
- Largoje atë! duke mos ditur asgjë për dinarët.
Ai e pyeti:
- A do të më ndihmosh?
Ajo u përgjigj:
- Po.
Seidi i mori dinarët dhe i ndau në qese të vogla e pastaj ua ndau muslimanëve të varfër.
Pas një kohe të shkurtër Omeri shkoi në vizitë në Sham për të pa¬rë për së afërmi gjendjen e popullit. Pastaj arriti në Hims, që qu¬hej “El Kuvejfe” (Kufa e vogël), për shkak të ankesave të shumta të banorëve të Himsit ndaj valive të tyre, ashtu sikurse vepronin banorët e Kufes në Irak.
Me rastin e ardhjes së Omerit r.a. banorët e Himsit kishin ardhur për ta përshëndetur e ai i pyeti:
- Si sillet valiu juaj!
Ata u ankuan dhe përmendën katër çështje, secilën më të madhe se tjetrën.
Omeri tregon e thotë: I bëra bashkë banorët e Himsit dhe va¬liun e tyre dhe e luta Allahun që të mos më zhgënjejë në të, sepse kisha besim të madh.
Kur u bënë së bashku tek unë, ata dhe valiu i tyre, u thashë:
- Për çka ankoheni nga valiu juaj?
Ata u përgjigjën:
- Nuk paraqitet në mes nesh vetëm pasi kalon një pjesë e mirë e ditës.
I thashë: Ç’thua për këtë, o Seid?
Heshti pak e pastaj tha:
- Pasha Allahun, nuk kam dashur të flas për këtë. Mirëpo, pasi po më pyetni, po ju tregoj. Familja ime nuk ka shërbëtor, prandaj unë çdo mëngjes e përgatis brumin dhe e lë një kohë de¬risa të vijë e pastaj i gatuaj bukët. Pas kësaj marr abdes dhe dal në popull.
Omeri pastaj pyeti:
- Cila është ankesa tjetër?
Ata thanë:
- Askujt nuk i përgjigjet në ftesë gjatë natës.
I thashë: Ç’thua për këtë, o Seid?

U përgjigj:
- Pasha Allahun nuk kam dashur ta nxjerr në shesh këtë. Unë ditën ia kam kushtuar nevojave të popullit, kurse natën e kam caktuar t’i bëj ibadet Allahut xh.sh.
Omeri pyeti prapë:
- Cila është ankesa tjetër?
Ata u përgjigjën:
- Nuk paraqitet te ne një herë në muaj.
E pyeta: Ç’thua për këtë, o Seid?
Ai u përgjigj:
- Nuk kam shërbëtor, o udhëheqës i muslimanëve, dhe nuk kam rroba të tjera përveç këtyre që kam në trupin tim. Këto i laj një herë në muaj dhe i lë të thahen, e kur të thahen i vesh dhe dal në popull dikur vonë, nga fundi i ditës.
Pastaj Omeri pyeti përsëri:
- Për çfarë ankoheni tjetër?
Ata u përgjigjën:
- Shumë herë thellohet në mendime, kur rrimë së bashku, saqë nuk di se ku është.
E pyeta: “Ç’thua për këtë, o Seid?
U përgjigj:
- Isha dëshmitar i mbytjes së Hubejb ibnu Adijjit, kur unë isha pabesimtar. E kam parë se si kurejshitët ia prenin gjymtyrët e tru¬pit një nga një dhe i thonin:
“A do të dëshiroje që Muhammedi të jetë në vendin tënd?”
Ndërsa ai përgjigjej:
“Pasha Allahun, nuk do të dëshiroja që unë të jem i qetë me fa¬miljen time e me fëmijët e mi e Muhammedi të theret qoftë edhe prej një therre.” Betohem në Allahun se çdoherë që më kuj¬tohet ajo ditë dhe i bëj pyetje vetvetes përse nuk i dola në ndihmë, më kap frika se Allahu nuk do të ma falë këtë dhe për këtë arsye kaloj në atë gjendje.
Pas kësaj Omeri tha:
- Falënderimi i qoftë Allahut, që nuk më zhgënjeu në para¬gjy¬kimet e mia ndaj Seidit.
Pastaj nxori një mijë dinarë dhe ia dhuroi Seidit për t’i plotë¬suar disa nga nevojat e tij më elementare.
Kur i pa gruaja e tij tha:
- Falënderimi i qoftë Allahut, i cili na liroi prej shërbimit tënd. Blej gjërat ushqimore dhe merre me pagë një shërbëtor.
Seidi ia ktheu:
- A ke propozim më të mirë se ky?
Gruaja pyeti:
- Cili është ai?!
Ai u përgjigj:
- Ia japim Atij që na i kthen, atëherë kur ne kemi nevojë shumë të madhe për të.
Gruaja pyeti:
- Kujt?!
- Ia japim dikujt për Allahun, si hua më të mirë.
Gruaja ia ktheu:
- Allahu të shpërbleftë me të gjitha të mirat!
Ende pa u larguar nga tubimi, dinarët i shpërndau në disa qese dhe i tha njërit nga familja e vet:
- Dërgoja këta dinarë të vejës së filanit dhe jetimave të filanit, të varfërve të familjes së filanit dhe atyre që kanë nevojë prej familjes së filanit.
Allahu qoftë i kënaqur me Seid ibnu Amir el Xhumehiun. Ai ishte prej atyre që u jepte përparësi të tjerëve para vetvetes, edhe pse ai kishte nevojë për pasuri.

[ORIONI]

TUFEJL IBNU AMR ED DEVSIJ

O Zoti im, bëji atij një shenjë që do t’a ndihmojë në bamirësi!”
Nga lutja e Pejgamberit a.s. për të.

Tufejl ibnu Amr Ed Devsij, ishte prijës i fisit Devs në kohën e injo¬rancës (në periudhën paraislame), njëri prej njerëzve më me auto¬ritet të parisë arabe dhe prej njerëzve më të ndershëm, të rrallë, të asaj kohe.
Tek ai asnjëherë nuk hiqej vorbulla nga zjarri, dhe as nuk mbyllej de¬ra e shtëpisë para mysafirëve.
Ushqente të uriturit, siguronte të frikësuarit dhe streh-onte ata që kërkonin strehim.
Përveç kësaj, ai ishte mendjehollë, i zgjuar, poet i ndje-shëm dhe orator.
Një ditë prej ditësh, Tufejli u largua nga vendbanimi i popullit të tij në “Tuhame” dhe u nis për në Meke. Në atë kohë rrëmuja e luftës ndërmjet Pejgamberit a.s. dhe pabe-simtarëve kurejshit kishte arritur kulmin. Secila palë dëshiro-nte të përfitonte në anën e vet sa më shumë miq dhe aleatë. Ndërsa Pejgamberi a.s. i lutej Krijuesit të vet, e arma e tij e vetme ishte besimi i vërtetë.
Pabesimtarët kurejshit i ishin kundërvënë thirrjes së tij, e luftonin me çdo mjet dhe në çdo mënyrë i largonin njerëzit nga feja.
Tufejli u gjet në këtë luftë i papërgatitur dhe do të hyjë në të pa ndonjë qëllim të caktuar.
Ai nuk kishte ardhur në Meke për këtë qëllim, e as që i kishte shku¬¬ar ndërmend ndonjëherë për konfliktin e mëpar-shëm ndërmjet Muhammedit dhe kurejshitëve.
Rreth këtij konflikti, Tufejli përjetoi një ndodhi që konside¬ro¬het prej tregimeve më të çuditshme. Ta dëgjojmë pra.
Tufejli tregon e thotë:
Arrita në Meke. Posa më panë, paria e Mekës u nisën nga unë. Më pritën shumë mirë dhe më nderuan me një mikpritje që nuk mba¬het në mend.
Pastaj u tubuan rreth meje më të zgjedhurit e kurej-shitëve dhe më thanë:
- O Tufejl! Ti erdhe në vendin tonë. Ky njeri, i cili pretendon se është Pejgamber, na ka përçarë dhe na ka prishur. Në BE kemi frikë se mos do të ndodhë me ty dhe me popullin tënd ajo që na ka ndodhur neve. Kujdes, e mos fol me atë njeri! As mos dëgjo prej tij asgjë, sepse ai ka disa fjalë, të cilat i ngjajnë magjisë: e ndan fëmijën prej prindit, vëllanë prej vëllait e gruan prej burrit.
Tufejli pastaj vazhdon e thotë:
- Betohem në Allahun se, derisa më tregonin lajme të çuditshme për të dhe duke më frikësuar mua dhe popullin tim për veprat e tij të çuditshme, vendosa që të mos i afrohem atij, të mos i flas e as të mos dëgjoj prej tij asnjë fjalë.
Në mëngjes herët u zgjova dhe shkova për të bërë tavaf rreth Qabes, që të kërkoj ndihmë nga idhujt e vndosur në të, ku bënim haxhin dhe i adhuronim ata. Para se të nisesha, i mbylla të dy veshët me pambuk, nga frika se mos do të depërtojnë tek unë fjalët e Muhammedit.
Mirëpo, posa hyra në Qabe, e pashë Muhammedin duke u falur, e falur që ndryshonte nga të falurit tonë, edhe adhurimi i tij ndryshonte nga adhurimi ynë. Pamja e tij më magjepsi dhe mënyra e adhurimit të tij më mahniti. E pashë veten duke iu afruar atij padashje dhe për një çast e gjeta veten pranë tij. Deshi Allahu të arrijë te veshët e mi ajo që thoshte ai. Dëgjova fjalë tejet të bukura dhe thashë me vete:
“Medet për ty, o Tufejl!”
Ti je njeri i mençur dhe poet. Je në gjendje të dallosh të mirën prej të keqes. Ç’të pengon ty të dëgjosh prej këtij njeriu se ç’thotë?
Nëse ajo që thotë është e mirë, e pranon, e nëse është e keqe, e lë.
Tufejli pastaj vazhdon rrëfimin e tij:
Qëndrova aty derisa u largua Pejgamberi a.s. dhe u nis për në shtë¬pinë e vet. U nisa menjëherë pas tij dhe, ndërsa ai hyri në shtë¬pinë e tij dhe deshi ta mbyllë derën, e arrita dhe i kërkova leje të hy¬j me të. Menjëherë ia fillova bisedës dhe i thashë:
- O Muhammed! Populli yt më ka thënë për ty kështu e ashtu. Be¬to¬hem në Allahun se më frikësuan prej teje deri në atë shkallë saqë i mbylla të dy veshët me pambuk me qëllim që të mos dëgjoj prej teje asgjë. Mirëpo, deshi Zoti e dëgjova diçka dhe e hetova se është e bukur.
Më trego për çështjen tënde. Pejgamberi a.s. i tregoi në de¬ta¬je dhe ia lexoi atij kaptinën “El Ihlas” dhe “El Felek”.
Tufejli pastaj thotë:
- Betohem në Zotin se asnjëherë nuk kam dëgjuar fjalë më të bu¬kura se fjalët e tij dhe as që kam parë njeri me parime dhe mësime më të drejta.
Në atë moment ia dhashë dorën dhe dëshmova se “nuk ka Zot tjetër përveç Allahut, dhe se Muhammedi është i Dërguari i Tij”, dhe kështu hyra në fenë islame.

Tufejli pataj vazhdon rrëfimin e tij:
- Pas kësaj qëndrova një kohë në Meke për t’i mësuar bazat e fesë islame dhe mësova përmendsh disa pjesë të Kur’anit. Kur vendosa të kthehem te populli im, Pejgamberit a.s. i thashë:
- O i Dërguari i Allahut! Fjala ime ka peshë në fi¬sin tim. Unë do të kthehem te populli im dhe do t’i ftoj ata në fe¬në islame. Lute Zotin të më japë një shenjë, që do të më ndih¬mojë në thirrjen time. Atëherë Pejgamberi a.s. tha: “O Zoti im, jepi këtij një shenjë!”
U nisa për te populli im dhe kur arrita në një vend të lartëë, prej ku dukeshin shtëpitë e tyre, në mes të syve të mi u paraqit një dri¬të, një si kandil, e thashë:
- O Zoti im, bëje atë jashtë fytyrës sime, sepse kam frikë se ata do të mendojnë se ky është dënim për mua, për shkak të braktisjes së fesë së tyre.
Posa hyra në shtëpinë time, hyri babai im i shtyrë në moshë dhe i thashë:
- Largohu prej meje, o babai im! Ti nuk je imi e as unë nuk jam yti!
Babai i habitur ma ktheu:
- Përse, o biri im?!
Iu përgjigja:
- Unë jam bërë musliman dhe kam kaluar në fenë e Muhammedit a.s.
Babai ma ktheu:
- Në rregull, biri im. Feja jote është edhe feja ime!
Atëherë i thashë:
- Shko lahu dhe pastroi rrobat, e pastaj eja tek unë që ta mësoj atë që kam mësuar unë.
Babai shkoi e u la, i pastroi rrobat e veta dhe pastaj erdhi. Ia paraqita fenë islame dhe e pranoi.
Pas tij erdhi gruaja ime, së cilës i thashë:
- Largohu prej meje, sepse nuk jam yti e as ti nuk je imja!
Gruaja e habitur ma ktheu:
- Përse?! Të betohem në babanë dhe nënën time?!
Iu përgjigja:
- Na ka ndarë feja islame. Unë kam pra¬nuar Islamin, fenë e Muhammedit.
Atëherë ajo tha: Feja jote është edhe feja ime.
I thashë: - Shko, pastrohu me ujin e “Dhish Shera”! E “Dhish Shera” ishte një idhull i posaçëm për fisin “Devs”, rreth të cilit zbriste ujë nga kodra.”
Gruaja e habitur ma ktheu:
- Të betohem në babanë dhe nënën time, a mos po u ndodh fëmijëve ndonjë e keqe nga “Dhush Shera”?
Ia ktheva me hidhërim:
- Medet për ty dhe për “Dhush Sheran”?! Të thashë shko dhe pas¬trohu atje, larg prej syve të njerëzve, e unë të garantoj ty se ai gur i shurdhër nuk është në gjendje të të bëjë asgjë.
Shkoi dhe u pastrua. Pastaj u kthye. Ia paraqita fenë islame dhe e pranoi.
Pastaj e thirra fisin tim “Devs”, por ata ngurruan t’i përgjigjen thirrjes sime, përveç Ebu Hurejres, i cili ishte më i shpejti në pra¬ni¬min e fesë islame.
Tufejli pastaj vazhdon e thotë:
Shkova te Pejgamberi a.s. në Meke bashkë me Ebu Hurejren. Po¬sa më pa, Pejgamberi a.s. u gëzua për ardhjen time dhe më pyeti:
- Çka ka, o Tufejl?!
Iu përgjigja:
- Zemra të ngurta dhe mosbesim i madh. Në fisin tim “Devsin” ka triumfuar e keqja dhe amoraliteti.
Pejgamberi a.s. u çua, mori abdes, u fal dhe i ngriti duart lartë kah qielli. Ebu Hurejre tregon:
“Kur e pashë ashtu, më hyri frika se mos po e mallkon popullin tim e do të shkatërrohet dhe thashë: ”Medet për popullin tim!”
Mirëpo, Pejgamberi a.s. filloi t’i lutet Allahut me këto fjalë:
- O Zoti im, udhëzoje Devsin!!! O Zoti im, udhëzoje Devsin!!! O zoti im, udhëzoje Devsin!!!
Pastaj u kthye kah Tufejli dhe tha:
- Kthehu te populli yt, sillu butë me ta dhe thirri ata në fenë islame!
Tufejli pastaj vazhdon e tregon:
- Derisa unë isha në mesin e fisit Devs duke i thërritur ata në fenë islame, Pejgamberi a.s. u shpërngul në Medinë. Ndërkohë ndodhi lufta e Bedrit, e Uhudit dhe e Hendekut. Një ditë prej ditësh shkova te Pejgamberi a.s. dhe me mua ishin tetëdhjetë shtëpi të fisit Devs, të cilët kishin pranuar fenë islame. Kjo e gëzoi pa masë Pej¬gam¬berin a.s. dhe na dhuroi një pjesë nga preja e luftës së Haj¬be¬rit, kurse ne i thamë:
- O i Dërguari i Allahut, na cakto neve krahun tënd të djathtë në çdo luftë dhe le të jetë shenja jonë “mebrur”.
Tufejli pastaj vazhdon rrëfimin e tij:
- Vazhdimisht isha me Pejgamberin a.s., deri në çlirimin e Mekës dhe një ditë prej ditësh i thashë:
- O i Dërguari i Allahut më dërgo te “Dhul keffejni”, idhull i Amër ibnu Hamemes, që ta djeg atë... Pejgamberi a.s. më lejoi dhe shkova tek idhulli në krye të një çete të popullit tim.
Posa arrita tek idhulli dhe desha t’ia vë zjarrin, rreth tij u tubuan gratë, burrat dhe fëmijët, e vëzhgonin dhe pritnin se do të gjuajë rru¬feja, nëse i bëja çfarëdo dëmi “Dhul keffejnit”.
Mirëpo, në prezencën e adhuruesve të tij u drejtova kah idhu¬lli dhe nisa të fusë zjarr në brendinë e tij, duke recituar;
“O ‘Dhul keffejn’, nuk jam prej adhuruesve të tu.
Lindja jonë është më e vjetër se lindja jote.
Unë e ndeza zjarrin në brendinë tënde”.
Me shkatërrimin e idhullit “Dhul keffejn” u shka¬tërrua çdo gjë që kishte mbetur nga mosbesimi në fisin Devs dhe i tërë populli pranoi fenë islame.
Pas kësaj ngjarje, Tufejl ibnu Amr Ed Devsij mbeti me Pejgam¬berin a.s. derisa i Dërguari i Allahut ndërroi jetë.
Pas vdekjes së Pejgamberit a.s. dhe me kalimin e hilafetit në duart e Ebu Bekr Es Sidikut, Tufejli me gjithë të birin ishte në shërbim të halifes së Pejgamberit a.s.
Posa filluan luftërat kundër renegatëve të fesë islame, Tufejli u mo¬bi¬lizua së bashku me të birin e tij, Amrin, në krye të ushtrisë së muslimanëve në luftë kundër Musejleme el Kedh dhabit.
Gjatë rrugës së tij për në Jemame pa një ëndërr, të cilën ua tre¬goi shokëve të vet dhe u tha:
- Unë kam parë një ëndërr. Cili prej jush mund të ma shpjegojë domethënien e saj?
Shokët e pyetën:
- Çfarë ke parë?
Tufejli u përgjigj:
- Pashë se i kisha qethur flokët, një zog doli prej gojës sime, një grua më futi në barkun e saj dhe se djali im Amri filloi të më kër¬kojë me të shpejtë, mirëpo diçka e pengoi që të më bash¬kan¬gjitet.
Shokët i thanë:
- Dhashtë Zoti e të jetë mirë.
Tufejli iu ktheu atyre:
- Pasha Allahun, sa më përket mua, unë e kam shpjeguar atë.
Sa i përket qethjes së flokëve të mi, kjo do të thotë se mua do të më prehet koka.
Ndërsa shpendi që doli prej gojës sime, ai është shpirti im.
Kurse gruaja, e cila më futi në barkun e saj, simbolizon tokën në brendinë e së cilës do të varrosem.
Por, edhe dëshira ime e kahershme është që të vdes shehid.
Ndërsa kërkesa e birit tim dhe nxitimi i tij pas meje do të tho¬të se edhe ai do të kërkojë të bjerë shehid sikurse unë, me lejen e Zotit xh.sh., mirëpo, ai do ta arrijë këtë më vonë.
Në luftën e Jemames, sahabi i ndershëm, Tufejl ibnu Amr Ed Dev¬sij, tregoi trimëri të rrallë, derisa ra shehid në fushën e betejës. Ndërsa i biri i tij, Amri, vazhdoi të luftojë derisa e lodhën plagët dhe iu pre dora e djathtë. Pas mbarimit të betejës, u kthye në Medinë duke lënë në mejdanin e luftës babanë dhe dorën e vet.
Në kohën e sundimit të Omer ibnul Hattabit, Amr ibnu Tufejli shkoi një herë në vizitë tek ai dhe ndërkohë Omerit ia sollën ush¬qimin dhe të gjithë njerëzit që ndodheshin aty u ulën në sofrën e Omerit, përveç Amrit, i cili u largua. Kur Omeri vërejti mospre¬zencën e tij, pyeti:
- Çfarë ke, o Amr?! Ndoshta ti nuk deshe të ulesh për shkak se turpërohesh prej dorës sate.
Amri u përgjigj:
- Po. O halife (sundues) i besimtarëve...
Omeri, atëherë ia ktheu:
- Betohem në Allahun se nuk do ta kërkoj këtë ushqim derisa mos ta përziesh me dorën tënde të prerë. Betohem në Allahun se nuk është asnjëri në mesin tonë që një pjesë e tij e ka në xhenet, përveç teje, - duke aluduar në dorën e tij.
Ëndrra e rënies shehid i dilte parasysh vazhdimisht, që nga koha kur ishte ndarë prej babait. Kur u zhvillua lufta e Jermukut, Amri nxitoi të marrë pjesë në të, bashkë me të tjerët, dhe në betejë e sipër, në kulmin që kishte arritur lufta, ai ra shehid, gjë që edhe e kishte paralajmëruar babai i tij disa vjet më parë.
Allahu xh.sh. e mëshiroftë Tufejl ibnu Amrin. Ai ishte shehid dhe baba i shehidit.

[ORIONI]

ABDULLAH IBNU HUDHAFE ES SEHMIJ

“Çdo musliman ka të drejtë ta puthë kokën e Abdullah ibnu Hudhafes dhe unë i pari e bëj këtë.” Omer ibnul Hattabi

Heroi i tregimit tonë është një njeri nga sahabët, i cili quhet ABDULLAH IBNU HUDHAFE ES SEHMIJ.
Historia ka mundësi të kalojë para këtij njeriu ashtu sikurse kaloi pa¬ra miliona arabëve para tij pa i përmendur fare.
Mirëpo, Islami madhështor ia bëri të mundur Abdullah ibnu Hu¬dha¬fes të takohet me dy sundim¬tarët e botës së asaj kohe: Kisranë e persianëve dhe Cezarin, perandorin e romakë-ve, dhe me secilin prej tyre të ketë nga një ndodhi, të cilat do t’i ruajë kujtesa e kohës dhe do t’i rrëfejë historia.
Ngjarja e tij me Kisranë e persianëve ndodhi në vitin e gjashtë të hixhretit, kur Pejgamberi a.s. vendosi t’i dërgojë disa prej saha¬bëve të vet me mesazhe mbretërve dhe perandorëve të huaj, me anë të të cilëve i ftoi në fenë islame.
Muhammedi a.s. ishte i vetëdijshëm për rrezikun që mbarte në ve¬te ky mision.
Emisarët e tij do të shkonin në vende të largëta, të cilat nuk ki¬shin pasur rast t’i vizitonin më parë. Ata nuk kishin njohuri për gju¬hët e atyre popujve e as nuk ua dinin temperamentin mbretërve të tyre.
Pastaj, do t’i ftonin ata mbretër të braktisnin fetë e tyre dhe të hiqnin dorë nga pozitat dhe pushteti që mbanin dhe të hynin në fenë e një populli, i cili deri dje ishte i nënshtruar prej tyre.
Vërtet ky ishte një udhëtim i rrezikshëm. Ai i cili merrte guximin të nisej në atë rrugë, ishte i humbur, ndërsa ai që kishte fat të kthehej prej saj, ishte i lindur për së dyti.
Prandaj Pejgamberi a.s. i tuboi shokët e vet dhe u foli atyre. Pa¬si falënderon Allahun xh.sh., siç e kishte zakon, iu drejtua sahabëve të vet me këto fjalë:
- Unë dëshiroj t’i dërgoj disa prej jush te mbretërit e huaj, pran¬daj mos polemizoni me mua ashtu si polemizuan të bijtë e Izraelit rreth Isait, të birit të Mejremes.
Sahabët iu përgjigjën:
- O Pejgamber i Allahut, ne jemi në gjendje të kryejmë çdo ur¬dhër tëndin, dërgona kudo që dëshiron ti!
Pejgambari a.s. i dërgoi gjashtë prej sahabëve t’i mbartin mesa¬zhet e tij te mbretërit arabë dhe ata joarabë. Në mesin e tyre ishte edhe Abdullah ibnu Hudhafe Es She-mija. Ishte emisar i Pejgamberit a.s., që mbarte mesazhin e tij te Kisra i Persisë
Menjëherë pas udhëzimeve të marra nga Pejgamberi a.s., Ab¬du¬llah ibnu Hudhafe e përgatiti devenë e tij. U përshëndet me bashkë¬shorten dhe fëmijët dhe u nis në misionin e tij të shenjtë, duke ka¬luar nëpër male të larta dhe rrafshina, i vetmuar, nuk kishte me vete askë, përveç Allahut xh.sh. Pas një udhëtimi të gjatë dhe të mundimshëm, arriti në kryeqendrën e Persisë, në pallatin e peran¬dorit. Kërkoi leje për të hyrë te perandori dhe u tregoi ndihmësve të tij për mesazhin, që kishte me vete.
Kur Kisra mori vesh për këtë, u vesh me stolitë më të bukura pe¬randorake dhe e ftoi parinë dhe njerëzit më me autoritet të ma¬rrin pjesë në mexhlisin e tij. Ata iu përgjigjen ftesës. Pas¬taj urdhëroi që t’i lejohet Abdullah ibnu Hudhafes të hyjë në pallatin e tij.
Abdullahu hyri te Perandori i persianëve i veshur me xhelabijen e tij të hollë dhe me shallin e tij të bardhë prej materiali të vrazh¬dë, në të cilin dukej modestia arabe.
Megjithatë, ai ishte kryelartë, i vendosur. Në tërë trupin e tij ndiente fuqinë e Islamit dhe në thellësinë e zemrës së tij vlonte kre¬naria e imanit (besimit).
Posa e pa se ishte nisur në drejtim të tij, Kisra i dha shenjë një¬rit prej njerëzve të tij që t’ia merrte mesazhin prej dorës, por Abdullahu i tha:
- Jo! Mua më ka urdhëruar i Dërguari i Allahut që këtë mesazh ta dorëzoj ty, personalisht në dorë, dhe unë nuk mund ta shke¬l urdhrin e të Dërguarit të Allahut.
Atëherë, Kisra iu drejtua njerëzve të tij:
- Lëreni të afrohet pranë meje!
Abdullahu iu afrua Kisrasë dhe ia dorëzoi mesazhin e Pejgambe¬rit a.s. me dorën e vet.
Kisra dha urdhër që të vijë një çatip arab prej banorëve të Hi¬res. Për një çast hyri çatipi, e Kisra e urdhëroi ta hapë mesazhin para tij dhe t’ia lexojë atij, në të cilin, përveç të tjerash, shkruante:
“Me emrin e Allahut, të Mëshiruesit e Mirë¬bërësit.
Prej Muhammedit, të Dërguarit të Allahut, deri te Kisra, të ma¬dhit të Persisë. Paqja qoftë mbi atë që i përmbahet udhëzimit...!”
Posa dëgjoi vetëm këtë pjesë të mesazhit në zemrën e Kisrës gu¬foi hidhërimi si zjarri. Fytyra e tij u skuq e u bë all dhe i gufuan da¬ma¬rët për arsye se Pejgamberi a.s. kishte filluar mesazhin me em¬rin e vet. E tërhoqi mesazhin prej dorës së çatipit të vet dhe nisi ta shqyejë, pa e ditur fare se ç’përmbajtje kishte në vazhdim, e në ndërkohë nisi edhe të bërtasë:
- Mua të më shkruajë kështu, e ai është robi im?!!
Pastaj dha urdhër që Abdullah ibnu Hudhafe të nxirret prej mexhlisit të tij dhe ashtu u veprua.
Abdullahu doli prej mexhlisit të Kisras dhe nuk dinte se çka do të bënte Allahu me të.
A do të mbytet apo do të lihet i lirë?
Mirëpo, pasi mendoi një çast, tha:
“Pasha Allahun, le të ndodhë me mua çkadoqoftë, pasi që unë e do¬rëzova mesazhin e Pejgamberit a.s.” Nuk vonoi, i hipi devesë dhe u nis.
Pas një kohe, Kisrasë i kaloi hidhërimi, urdhëroi që të hyjë tek ai Abdullahu, por ai nuk ishte. E kërkuan në të gjitha anët, por ai kishte humbur pa shenjë, pa gjurmë.
E kërkuan në rrugën që shpiente drejt Gadishullit Arabik, por më kot, ai kishte shkuar.
Kur kishte arritur në Medinë, pas një udhëtimi të mundimshëm, Abdullahu u paraqit te Pejgamberi a.s. dhe i tregoi se çka kishte ndo¬dhur me Kisranë dhe shqyerjen e mesazhit. Atëherë Pejgamberi a.s. tha:
- Allahu ia shkatërroftë perandorinë!!!
Ndërkohë, Kisra i shkruajti Badhanit, mëkëmbësit të tij në Jemen: “Dërgoja atij njeriu që është paraqitur në Hixhaz dy njerëz të fuqishëm nga ana jote dhe udhëroji ata të ma sjellin mua.”
Pa humbur kohë, Badhani dërgoi dy njerëz të fuqishëm, nga më të afërtit e tij, te Pejgamberi a.s. dhe me vete ua dha një letër në të cilën kërkonte prej tij të nisej së bashku me ata për t’u takuar me Kisran pa u vonuar.
Në bisedë me ta Badhani kërkoi prej tyre që ta hulumto-jnë çësh¬tjen e Pejgamberit a.s. dhe t’i sjellin atij informata më të plota për të.
Ata u nisën dhe pas një kohe arritën në Taif, ku u takuan me disa tregtarë të Kurejshit dhe në bisedë e sipër i pyetën ata edhe për Muhammedin a.s. Ata u përgjigjën se ai gjendet në Jethrib. Treg¬tarët e Kurejshit vazhduan rrugën e tyre të gëzuar e të kënaqur dhe filluan t’i përgëzonin kurejshitët me këto fjalë:
- Gëzohuni sepse Kisra do t’i kundërvihet Muhammedit dhe do t’ju kursej prej sherrit të tij!
Ndërkohë të dy njerëzit u drejtuan kah Medina dhe pas një udhëtimi të gjatë arritën atje, e takuan Pejgamberin a.s. dhe ia do¬rëzuan letrën e Badhanit duke i thënë:
“Mbreti i mbretërve, Kisra, i shkroi mbretit tonë Badhanit, të dërgojë dikë që të të çojë ty deri tek ai. Ne kemi ardhur që të nisesh me ne; nëse vjen, do t’i flasim Kisrasë për atë që është në të mirën tënde dhe të të kursejë nga keqtrajtimet dhe torturat. Nëse e refuzon këtë, ti e njeh fuqinë dhe vrazhdësinë e tij për të shkatërruar ty dhe popullin tënd.”
Pejgamberi a.s. buzëqeshi dhe u tha atyre:
- Kthehuni sot te devetë tuaja dhe ejani nesër tek unë!
Kur erdhën të nesërmen te Pejgamberi a.s. e pyetën:
- A je përgatitur të udhëtosh me ne për t’u takuar me Kisranë?

Pejgamberi a.s. u përgjigj:
- Nuk do ta takoni Kisranë pas sotit. Atë e vrau Allahu. Atë e për¬¬mbysi prej pushteti i biri Shirevejhi, në këtë natë dhe në këtë muaj.
Ia hodhën një vështrim fytyrës së Pejgamberit a.s. dhe dukeshin shenjat e habisë në fytyrat e tyre, pastaj i thanë:
- A e di se çfarë je duke thënë?! A t’i shkruajmë Badhanit për këtë?!
Pejgamberi a.s. ua ktheu:
- Po. Thojini po ashtu se feja ime do ta mbulojë tërë terri¬torin e perandorisë së Kisrasë. Nëse e pranon fenë islame, do të ta jap atë që është nën sundimin tënd dhe do të të bëj sundues të popullit tënd.
Dolën prej Pejgamberit a.s. dhe u nisën të shkojnë te Badhani për ta informuar për tërë atë që kishin parë dhe dëgjuar.
Pasi i dëgjoi Badhani me vëmendje, u tha:
- Nëse ajo që ka thënë është e vërtetë, atëherë ai është Pej¬gamber, e nëse jo, atëherë ne do të kemi tjetër qëndrim ndaj tij.
Nuk shkoi shumë kohë dhe Badhanit i arriti letra e Shirevejhit, në të cilën shkruante:
“Ju bëjmë me dije se unë e kam mbytur Kisranë dhe këtë nuk e kam bërë për asgjë tjetër, por vetëm në shenjë hakmarrjeje për po¬pu¬llin tim. Ai lejoi mbytjen e njerëzve më të ndershëm, e gratë e tyre i merrte robëresha dhe ua konfiskonte pasurinë. Posa të arri¬jë letra ime, bindju urdhrit tim, ti dhe të gjithë ata që janë me ty!”
Posa përfundoi Badhani letrën e Shirevejhit, e hodhi në një anë dhe e shpalli pranimin e fesë islame dhe me të e pranuan Islamin të gjithë persianët që ishin në Jemen.
Kjo ishte ngjarja që kishte ndodhur në takimin e Abdullah ibn Hu¬dhafes me Kisranë e Persisë.
Cila ishte ngjarja që kishte ndodhur në takimin me Cezarin, të madhin e Romës (Bizantit).
Takimi i tij me Cezarin ndodhi gjatë sundimit të Omer ibnul Hattabit r.a. Ai takim ishte prej ngjarjeve më madhë-shtore në histori.
Në vitin e nëntëmbëdhjetë të hixhretit Omeri r.a. dërgoi një ekspeditë ushtarake për të luftuar kundër romakëve, në mesin e të cilëve ishte edhe Abdullah ibnu Hudhafe Es Sehmi-ju. Cezari ishte informuar për motivacionin dhe moralin e lartë, me të cilin njiheshin ushtarët muslimanë, si dhe besimin e madh që kishin ata në luftën e tyre në rrugën e Allahut dhe të Dërguarit të Tij.
Cezari i urdhëroi ushtarët e tij që nëse e zënë rob ndonjë ush¬tarë musliman, t’ia sjellin të gjallë. Deshi Allahu xh.sh. që Abdu¬llah ibnu Hudhafe të zihet rob dhe të bjerë në duart e romakëve. Ushtarët e dërguan te perandori i tyre dhe i thanë: “Ky është njëri prej sahabëve të parë të Pejgamberit a.s., me duart tona e zumë rob dhe ua sollëm juve.”
Perandori romak e shikoi gjatë Abdullah ibnu Hudhafen e pastaj tha:
- Unë të ofroj ty një gjë.
Abdullahu pyeti:
- Ç’është ajo?!
Perandori iu përgjigj:
- Të ofroj të bëhesh i krishterë. Nëse e pranon këtë, do të lë të lirë dhe do të nderoj me çfarëdo pozite të duash.
Robi (Abdullahu) iu përgjigj me krenari dhe me vendosmëri: - Larg asaj! Vdekja për mua është një mijë herë më e dashur se ajo që më ofron!
Cezari ia ktheu:
- Unë po shoh se je njeri i mençur. Nëse më përgjigjesh në atë që të ofrova, do të jesh pjesëmarrës në konzën time dhe do ta ndajmë së bashku pushtetin tim.
Robi i lidhur me pranga buzëqeshi dhe tha:
- Të betohem në Allahun se, sikur të ma dhuroje tërë pasurinë tënde dhe tërë pasurinë që kanë arabët, me qëllim që ta braktis fenë e Muhammedit a.s., për aq sa vetëm njëherë lëviz syri, nuk do ta bëja kurrë.
Kur e pa kokëfortësinë e tij, Perandori i tha:
- Atëherë do të të mbys.
Abdullahu ia ktheu:
- Bë ç’të duash!
Perandori urdhëroi që të kryqëzohet dhe i tha xhelatit në gju¬hën romake:
- Hidheni afër duarve të tij! I ofronte atij të bëhej i krish¬te¬rë, mirëpo ai refuzoi.
Atëherë i tha:
- Hidheni afër këmbëve të tij. I ofronte ta braktiste fenë e vet, por ai prapë e refuzoi ofertën.
Perandori urdhëroi të heqin dorë prej tij. Kërkoi prej xhelatit ta zbre¬së nga dërrasa e kryqëzimit. Pastaj kërkoi t’i sjellin një vorbë të madhe, të cilën e mbushën me vaj dhe e vunë mbi zjarr derisa vloi. Pastaj i mori dy muslimanë të zënë robër dhe urdhëroi që njëri prej tyre të hidhet në të. Për një çast i tërë mishi iu shkri dhe iu panë eshtrat.
Perandori iu drejtua Abdullah ibnu Hudhafes dhe i ofori përsëri të bëhet i krishterë, por këtë herë refuzimi i tij ishte edhe më i fu¬qi¬shëm se herëve të tjera.
Pasi humbi çdo shpresë se do ta braktiste fenë islame, urdhë¬roi ta hidhnin në vorbën e mbushur me vaj të vluar, në të cilin gje¬ti vdekjen shoku i tij musliman. Në momentin kur e morën ta hidhnin në të, i lotuan të dy sytë. Njerëzit e Cezarit e vërejtën këtë dhe i thanë: “Robi po qan.” Perandori mendoi se ai po qan nga frika se po i dhimbsej jeta, prandaj urdhëroi e tha:
“Kthejeni tek unë!” Kur ia sollën përpara, i ofroi të bëhet i krish¬ter, por Abdullahu përsëri refuzoi.
Atëherë, Perandori e pyeti:
- Medet për ty. Ç’është ajo që të shtyu të qash?!
Abdullahu u përgjigj:
- Ajo që më bëri të qaj ishte se thashë me vete: “Të hedhin në këtë vorbë dhe të del shpirti. Do të dëshiroja që të kem aq shpirtra sa është numri i qimeve në trupin tim dhe të gjithë ata të hidhen në këtë vorbë, në rrugën e Allahut.
Diktatori, atëherë i tha:
- A don ta puthësh kokën time e të të liroj?!
Abdullahu iu përgjigj:
- Me kusht që t’i lirosh edhe të gjithë ushtarët muslimanë të zë¬në robër.
Cezari u përgjigj:
- Po, do t’i liroj dhe muslimanët e zënë robër.
Abdullahu tregon:
Thashë me vete: “Ta puth kokën e njërit prej armiqve të muslimanëve dhe të lirohem unë dhe të gjithë muslimanët e zënë robër, ky ndoshta nuk është mëkat i madh për mua.
Pastaj iu afrua atij dhe ia puthi kokën. Atëherë, perando-ri ro¬mak dha urdhër që të tubohen të gjithë muslimanët e zënë robër dhe të lirohen.
Pas lirimit nga robëria, Abdullahu shkoi te Omer ibnul Hattabi r.a. dhe i lajmëroi për këtë, për Omeri u gëzua shumë. Pasi i shi¬koi robërit, u tha:
- Është detyrim i çdo muslimani ta puthë kokën e Abdullah ibnu Hu¬dha¬fes dhe unë filloj i pari.
Pastaj u ngrit dhe ia puthi kokën...

[ORIONI]

UMEJR IBNU VEHBI

“Umejr ibnu Vehbi është më i dashur tek unë se disa prej fëmijëve të mi.”
Omer ibnul Hattabi

Umejr ibnu Vehbi el Xhumehiju u kthye prej Bedrit shëndosh e mirë, mirëpo kishte lënë pas të birin, Vehbin, rob në duar të muslimanëve.
Umejri kishte frikë se muslimanët do ta marrin të riun me sy të keq dhe do ta torturojnë në shenjë hakmarrjeje për shkak të fajit të babait të tij, i cili e kishte keqtrajtuar Pejgamberin a.s dhe sa¬habët e tjerë dhe u kishte shkaktuar dëme të shumta.
Një mëngjes Umejri u nis për në Qabe, me qëllim që të bëjë ta¬vafin dhe të kërkojë ndihmë prej idhujve. Aty gjeti Safvan ibnu Umejen të mbështetur në krah. U drejtua kah ai dhe e përshëndeti:
- Mirëmëngjesi, o zotëri i kurejshitëve!
Safvani iu përgjigj:
- Mirëmëngjesi, o Eba Vehb! Ulu këtu pranë meje të bisedojmë pak, sepse koha kalon duke biseduar.
Umejri u ul pranë Safvan ibnu Umejes. Filluan të rikujtoj-në luftën e Bedrit dhe tragjedinë e madhe që u kishte ndodhur. Nisën t’i numërojnë robërit e luftës, që kishin rënë në duar të Muham¬medit dhe sahabëve të tij. Ndjenin dhembje të madhe për parinë e Kurejshit mbytur nga shpatat e muslimanëve dhe që i kishte marrë Kalibi në thellësitë e tij.
Safvan ibnu Umeje ofshani thellë dhe tha:
- Betohem në Zotin se jeta nuk ka shije pas tyre.
Umejri ia priti:
- Betohem në Zotin se është ashtu si thua ti.
Pastaj heshti për disa çaste dhe tha:
- Betohem në Zotin e Qabes, se sikur të mos i kisha disa borxhe, të cilat nuk kam mundësi t’i paguaj, si dhe të mos ishin fëmijët që i lë pas dhe për të cilët kam frikë se do të humbin pas meje, do të shkoja te Muhammedi dhe do ta mbytja. Me këtë do t’i jepja fund sherrit të tij.
Pastaj vazhdoi të flasë me një zë të ulët:
- Meqënëse biri im Vehbi gjendet në duar të tyre, shkuarja ime në Jethrib nuk do të ngjallte kurrfarë dyshimi.
Safvan ibnu Umeje, i shfrytëzoi fjalët e Umejr ibnu Vehbit dhe deshi ta shfrytëzojë këtë rast, e iu drejtua atij me këto fjalë:
- O Umejr sa i përket borxheve të tua, unë po i marr përsipër të gjitha ato, sado e madhe të jetë shuma e tyre. Ndërsa familjen tënde do t’ia bashkoj familjes sime dhe do të interesohem për ta sa të jem gjallë unë dhe ata.
Unë kam pasuri të mjaftueshme, e cila do t’u mundësojë atyre jetë të rehatshme.
Umejri ia ktheu:
- Atëherë mbaje në fshehtësi bisedën tonë dhe mos i trego as¬kujt për këtë.
Safvani i tha: - Ashtu qoftë.
Umejri u nis prej Qabes dhe zjarri i urrejtjes së tij kundër Mu¬ham¬medit ia përvëlonte zemrën. Pa u vonuar filloi të bëjë përga¬titjet e duhura për ta realizuar atë që kishte vendosur. Nuk kishte frikë se dikush do të dyshonte në udhëtimin e tij, sepse anëtarët e familjeve të të zënëve robër nga kurejshitët shpeshherë udhëtonin për në Medinë, duke u përpjekur që t’i lironin anëtarët e familjeve të tyre.
Umejri urdhëroi që të përgatitet shpata e tij, të mprehet mirë dhe t’i vendoset helm. Kërkoi t’ia sjellin devenë, hipi në të dhe u nis. Ia mësyu Medinës, e në zemrën e tij fshehte urrejtjen dhe qëllimet më të këqija.
Pas një udhëtimi të gjatë dhe të mundimshëm, Umejri arriti në Medinë dhe u nis në drejtim të xhamisë: dëshironte Pejgamberin a.s. Posa arriti pranë derës së xhamisë, e ndali devenë dhe zbriti.
Omer ibnul Hattabi në atë moment ishte ulur para derës së xha¬misë me disa prej sahabëve që përkujtonin Bedrin dhe pasojat e saj për palën kurejshite, numrin e madh të të zënëve robër dhe të vrarëve. Përkujtonin trimëritë që kishin treguar në atë luftë muhaxhirët dhe ensarët. Përmen¬d¬nin nderimin e madh që u kishte bërë atyre Allahu xh.sh. me atë fi¬to¬re dhe dëshpërimin dhe humbjet e mëdha që kishte pësuar armiku.
Për një moment, kur e ktheu fytyrën, Omeri vërejti Umejr ibnu Vehbin duke zbritur prej devesë dhe duke u nisur në drejtim të xhamisë me shpatën e ngjeshur në krah. Omeri u ngrit prej mexhlisit i tmerruar dhe tha:
- Ky qen është armiku i Allahut, Umejr ibnu Vehbi! Betohem në Allahun se ky ka ardhur vetëm për sherr. E kanë nxitur kundër nesh armiqtë e Mekës. Ishte agjent i tyre para betejës së Bedrit. Pastaj iu drejtua sahabëve të pranishëm me këto fjalë:
- Shkoni te Pejgamberi a.s. gjenduni pranë tij dhe kini kujdes se mos po e tradhton ky njeri i keq.
Omeri nuk vonoi dhe vetë shkoi te Pejgamberi a.s. dhe i tha:
- O i Dërguari i Allahut! Armiku i Allahut, Umejr ibnu Vehbi ka ar¬¬dhur me shpatë të ngjeshur. Mendoj se nuk ka ardhur për tjetër gjë, por vetëm ka për qëllim që të bëjë ndonjë të keqe.
Pejgamberi a.s. ia ktheu:
- Urdhëroje të hyjë brenda tek unë!
Omeri u nis në drejtim të Umejr ibnu Vehbit, e kapi nga rrobat, ia lidhi mbajtësen e shpates për qafe dhe e çoi në drejtim të Pejgamberit a.s.
Kur Pejgamberi a.s., e pa në këtë gjendje, e urdhëroi Omerit duke i thënë:
- Liroje, Omer!
Omeri iu bind urdhrit të Pejgamberit a.s. dhe e liroi menjëherë.
Pejgamberi a.s. pastaj iu drejtua Omerit:
- Shko prapa tij!
Omeri u tërhoq mbrapa.
Pejgamberi a.s. pastaj iu drejtua Umejr ibnu Vehbit me këto fjalë:
- O Umejr ibnu Vehb, afrohu pranë meje!
Umejri u afrua dhe i tha:
- Mirëmëngjes! (Kjo ishte përshëndetje e arabëve në kohën e injorancës)
Pejgamberi a.s. ia ktheu:
- Allahu na ka nderuar me një përshëndetje më të mirë se kjo përshëndetja jote, o Umejr! Allahu na ka nderuar me përshëndet¬jen e selamit (paqes). Kjo është përshëndetja e banorëve të xhenetit.

Umejri ia ktheu:
- Besoj se nuk është e panjohur kjo përshëndetje jona për ty.
Pastaj Pejgamberi a.s. iu drejtua me këto fjalë:
- Çfarë e mire të ka prurë këtu, o Umejr?
Umejri u përgjigj:
- Kam ardhur t’ju lutem, nëse është e mundur, të ma lironi robin e luftës të zënë te ju, keni mirësinë ndaj meje për këtë.
Pejgamberi a.s., pastaj e pyeti:
- Ç’është kjo shpatë e varur në qafën tënde?!
Umejri u përgjigj:
- Sa të kobshme janë këto shpata! A na ndihmuan diçka në bete¬jën e Bedrit?!
Pejgamberi a.s. e pyeti përsëri:
- Bëhu i sinqertë. Çka të ka shtyrë të vish deri këtu, o Umejr?!
Umejri u përgjigj:
- Nuk kam ardhur për asgjë tjetër, vetëm për atë që të thashë më parë.
Pejgamberi a.s., atëherë i tha:
- Ishe duke ndenjur ti dhe Safvan ibnu Umeje në Qabe dhe në bi¬se¬dë e sipër i përkujtuat të varrosurit e Kalibit, në Bedr, prej të vrarëve të kurejshëve, pastaj iu ankove atij se, sikur të mos kishe disa borxhe dhe sikur të mos kishe fëmijët që do të mbeteshin pa kujdestar, do ta mbytje Muhammedin. Pas kësaj Safvan ibnu Umeje e mori përsipër borxhin tënd dhe përkujdesjen për familjen tënde me qëllim që të më mbysësh mua...
Mirëpo, Allahu është Ai i cili të pengon në realizimin e qëllimit tënd.
Umejri u shtang për një çast, pastaj tha:
- Dëshmoj se ti je i Dërguari i Allahut.
Pastaj vazhdoi e tha:
- Të përgënjeshtronim, o i Dërguari i Allahut, derisa ishe në Meke, për lajmet të cilat të vinin nga Qielli dhe çka të zbritej ty prej Shpalljes. Mirëpo, bisedën time me Safvan ibnu Umejen nuk e dinte askush përveç meje dhe atij... Betohem në Allahun se tani jam i bindur se për këtë nuk të ka bërë me dije askush përveç Allahut.
Falënderimi i qoftë Allahut, i Cili më drejtoi deri te ti që të më udhëzojë mua në fenë islame.” Pastaj e shqiptoi fjalën e dëshmisë! “Nuk ka zot tjetër përveç Allahut dhe se Muhammedi është i Dërguari i Allahut”, dhe e pranoi fenë Islame.
Atëherë Pejgamberi a.s. i urdhëroi sahabëve të vet:
- Mësojani vëllait tuaj fenë, mësojani atij Kur’anin dhe lirojeni robin e tij!
Muslimanët u gëzuan pa masë me islamin e Umejr ibnu Vehbit, saqë Omer ibnul Hatabi tha:
- Një derr ishte më i dashur tek unë sesa Umejr Ibnu Vehbi, kur ai erdhi te Pejgamberi a.s., ndërsa sot është më i dashur tek unë se disa prej fëmijëve të mi!
Derisa Umejri pajisej me mësimet islame, e mbushte zemrën e vet me dritën e Kur’anit, dhe jetonte ditët më të lumtura dhe më të begatshme të jetës së tij, gjë që e bënë atë ta harrojë Meken dhe kush ishte në të, Safvan ibnu Umeje i bënte qejfin vetes, duke kaluar pranë klubeve të kurejshitëve e duke paralajmëruar: “Gëzohuni për një lajm të madhërishëm, i cili do t’ju vijë së shpejti e me të do ta harroni betejën e Bedrit.”
Meqenëse pritja e Safvanit u zgjat, filloi të depërtojë shqe¬të¬simi në shpirtin e tij. Kështu ai nisi t’i pyeste kalorësit që vinin nga Medina për Umejr ibnu Vehbin, por nuk gjente tek asnjëri përgjigjen që dëshironte.
Derisa një ditë erdhi një kalorës dhe e lajmëroi se Umejri është bërë musliman. Ky lajm i erdhi sikurse rrufeja.
Ai ishte më se i bindur se Umejr ibnu Vehbi nuk do të bëhej musliman dhe sikur ta përqafonin fenë islame të gjithë njerëzit që jetojnë në rruzullin tokësor.
Ndërkohë Umejr ibnu Vehbi vazhdoi të mësojë fenë islame dhe të mësojë përmendsh Fjalët e Allahut xh.sh., derisa një ditë erdhi te Pejgamberi a.s. dhe i tha: ”O i Dërguari i Allahut! Kaloi një kohë dhe unë isha i palodhshëm në shuarjen e dritës së Allahut. I keqtrajtoja pa masë të gjithë ata që kishin pranuar fenë islame. Dëshira ime është të më lejosh të kthehem në Meke që t’i thërras kurejshitët në rrugën e Allahut xh.sh dhe të Dërguarit të Tij. Nëse e pranojnë këtë prej meje, do të bëjnë një punë shumë të mirë, e nëse nuk e bëjnë, atëherë do t’i keqtrajtoj në fenë e tyre, ashtu siç veproja me sahabët e të Dërguarit të Allahut xh.sh.”
Pejgamberi a.s. e lejoi të kthehet në Meke. Me të arritur në Mekë, shkoi në shtëpinë e Safvan ibnu Umejes dhe i tha:
- O Safvan, ti je njëri prej zotërinjve të kurejshitëve dhe njëri prej më të mençurve ndër ta. A ta merr mendja se idhujt prej gurëve, që i adhuroni dhe që flijoni për ta, janë fe?!
Sa më përket mua, unë dëshmoj se nuk ka zot tjetër përveç Allahut dhe se Muhammedi është i Dërguari i Tij.
Umejri pastaj filloi të thërrasë në rrugën e Allahut, në Meke, dhe në sajë të tij një numër i madh njerëzish e pranuan fenë islame.
Allahu e shpërbleftë Umejr ibnu Vehbin dhe ia ndriçoftë varrin.

[forum126]

EL‑BERRAU IBNU MALIK EL‑ENSARIJ

“Mos e caktoni el‑Berran në krye të ushtrisë muslimane, nga frika se ai do t’i marrë në qafë ushtarët muslimanë për shkak të guximit të tij!”
Omer ibnul Hattabi

Ishte flokëshprishur, trupvogël e thatanik. Në shikim të parë syri e shikon me përbuzje dhe neveri.
Mirëpo, megjithatë, ai i mbyti njëqind pabesimtarë vetëm në dy­l­uf­tim, përveç të tjerëve që ka mbytur në hovin e luftës me luftëtarët e tjerë.
Ai ishte trimi i guximshëm për të cilin Omeri u kishte shkruar më­këmbësve të vet në të gjitha anët që mos ta caktojnë në krye të ushtrisë muslimane, për shkak të frikës se ai do t’i marrë në qafë ushtarët për shkak të guximit të tij.
Ai është el‑Berra ibnu Malik el‑Ensarij, vëllai i Enes ibnu Malik el‑Ensariut, shërbëtorit të Pejgamberit a.s.
Nëse ia nisim t’i numërojnë heroizmat e el‑Berra ibnu Malikut, lypset një kohë e gjatë dhe hapësirë e gjerë. Për këtë e shohim të arsyeshme që të përmendim këtu vetëm njërin prej heroizmave të tij të shumtë dhe kjo të rrëfen edhe për trimëritë e tij të tjera.
Kjo ngjarje fillon në çastet e para të vdekjes së Pejgamberit a.s. dhe ngritjes së shpirtit të tij te Krijuesi i tij. Atëherë kur fiset arabe nisën ta braktisin fenë e Allahut xh.sh. grupe‑grupe, ashtu si­kurse kishin hyrë në të grupe‑grupe, saqë nuk mbetën në fenë islame vetëm banorët e Mekës, Medinës, Taifit dhe disa grupe aty ‑këtu, në zemrat e të cilëve Allahu xh.sh. e kishte ngulitur besimin.
Ebu Bekr Es‑Siddiku iu kundërvu kësaj kryengritjeje shkatërrue­se dhe qëndroi para saj si malet. Për shuarjen e saj ai përgatiti njëmbëdhjetë ushtri prej ensarëve dhe muhaxhi-rëve. Komandantëve të ushtrive ua dha njëmbëdhjetë flamuj dhe i dërgoi në anë të ndryshme të Gadishullit Arabik që t’i kthejnë renegatët në rrugën e drejtë dhe të vërtetë e t’i detyrojnë devi­juesit të kthehen në rrugën e vërtetë islame edhe me përdorimin e shpatës.
Tradhtari më i fuqishëm dhe me numër më të madh ithtarësh ish­te Musejlemetul Kedhabi nga fisi benu Hanife.
Nga gjiri i popullit dhe i aleatëve të tjerë Musejleme pati sukses të tubojë rreth vetes dyzet mijë luftëtarë të rreptë.
Ata e kishin përkrahur për shkak të lidhjeve fisnore e jo për shkak të besimit në të. Disa prej tyre thoshnin:
Dëshmoj se Musejlemeja është gënjeshtar,
ndërsa Muhammedi është i sinqertë,
mirëpo, gënjeshtari i Rebias,
është më i dashur për ne se i sinqerti i Mudarit.
Musejlemeja kishte ngadhënjyer kundër ushtrisë së parë të muslimanëve nën udhëheqjen e Ikreme ibnu ebi Xhehlit dhe e kishte de­ty­ruar atë të zmbrapset.
Për këtë Ebu Bekr Es‑sidiku u detyrua të dërgojë ushtrinë e dytë nën udhëheqjen e Halid bin Velidit, në përbërjen e së cilës ish­te një numër i madh i sahabëve të Pejgamberit a.s. prej ensarëve dhe muhaxhirëve. Në krye të tyre ishte el‑Berrau ibnu Malik el‑Ensa­ri dhe një numër i trimave muslimanë.
Dy ushtritë u takuan në tokën e Jemames në Nexhd. Pas një ko­he fare të shkurtër, ushtria e Musejlemes tregoi epërsi të dukshme ndaj ushtrisë muslimane. Ushtarët muslimanë filluan të tërhiqen nga pozitat e tyre, derisa ithtarët e Musejlemes e morën tendën e ma­dhe të Halid bin Velidit dhe e nxorën atë me themel. Në atë rrëmu­jë gati sa nuk mbytën edhe gruan e tij, sikur të mos e merrte nën mbrojtje njëri prej palës kundërshtare.
Në atë moment muslimanët e hetuan se u kanoset rreziku i madh dhe e kuptuan se, nëse ata pësojnë disfatë para Musejlemes, Islami më nuk do të mëkëmbet pas kësaj dite dhe Allahu i Vetëm nuk do të adhurohet më në Gadishullin Arabik.
Halid ibnu Velidi pa humbur kohë u ngrit dhe bëri riorganizimin e ushtrisë së tij. I dalloi muhaxhirët nga ensa-rët, ndërkaq fiset noma­de arabe i ndau veç e veç.
I tuboi bijtë e çdo babai nën një flamur me qëllim që të shohë rezul­tatet e secilës palë në luftë dhe se prej cilës anë po goditen muslimanët.
Në mes të dy palëve u zhvillua një luftë e ashpër, të cilën muslimanët nuk e kishin përjetuar më parë. Populli i Musejlemes qënd­roi në fushë të betejës sikurse malet e larta dhe nuk i frikësoi aspak e dhëna se në mesin e tyre kishte shumë të vrarë. Në atë luftë muslimanët treguan heroizëm të paparë dhe sikur të tuboheshin të gjitha ato heroizma, do të ishte njëra prej epopeve më të bukura në his­torinë e njerëzimit.
Ky është Thabit ibnu Kajsi, mbartës i flamurit të ensarë-ve, njeri që përgatitet për vdekje, pret qefinin dhe ia hap vetes një gropë në tokë, zbret në të deri nën gju dhe qëndron në pozitën e tij duke e mbrojtur flamurin e popullit të vet derisa bie dëshmor.
Ky është Zejd ibnul Hattabi, vëllai i Omer ibnul Hattabit r.a. duke u bërë thirrje muslimanëve:
- O ju njerëz, shtrëngoni dhëmbët, sulmoni armikun tuaj dhe shkoni përpara!
O ju njerëz, betohem në Allahun se nuk do të flas më pas kësaj fjale, asnjëherë, derisa të pësojë disfatë Musejle-meja apo unë ta takoj Allahun dhe t’ia paraqes Atij faktet e mia.
Pas kësaj e sulmoi armikun me tërë fuqinë dhe luftoi derisa ra dëshmor.
Ky është Salimi, robi i Ebu Hudhejfes, e mban flamurin e muha­xhi­rëve dhe populli i tij ia ka frikën se mos do të dobësohet apo do të luhatet dhe i thotë:
- Ne kemi frikë se mos do të kalojmë ty. Kurse ai u përgjigj: “Nëse më kaloni mua, sa mbartës i keq i Kur’anit jam unë!”
Pastaj u vërsul mbi armiqtë e Allahut derisa u plagos rëndë.
Mirëpo, heroizmat e të gjithëve janë të vogla në krahasim me he­roizmin e el‑Berrau ibnu Malikut r.a.
Halid ibnul Velidi kur pa se zjarri i luftës sa vinte e bëhej më i nxehtë, iu drejtua el‑Berra ibnu Malikut dhe i tha:
- Shko tek ata, o djalosh i ensarëve!
El‑Berrau iu drejtua popullit të vet me këto fjalë:
- O popull i ensarëve, mos të mendojë askush prej jush se do të kthehet në Medinë. Nuk ka Medinë për ju pas sotit! Ekziston vetëm Allahu i Madhërishëm e pastaj xheneti!”
Pastaj u vërsul si vetëtima mbi pabesimtarët e me të u vërsul edhe populli i tij. Si vetëtima i shpërthente radhët dhe me shpatën e tij të mprehtë i prente qafat e armiqve të Allahut, derisa u lëkund dheu nën këmbët e Musejlemes dhe ithtarëve të tij, prandaj kërkuan shpëtim në kopshtin, që u njoh në histori më vonë me emrin “Kopshti i vdekjes”, për shkak të numrit të madh të të vdekurve në të atë ditë.
Kopshti i vdekjes ishte i gjerë dhe me mure të larta. Musejlemeja dhe disa mijëra ushtarë të tij hynë brenda, i mbyllën dyert e kop­shtit dhe mbroheshin në sajë të mureve të tij të larta. Pastaj filluan t’i gjuajnë muslimanët me shigjeta, të cilat binin sikurse shiu.
Në këtë situatë pa shtegdalje u paraqit heroi dhe trimi i muslimanëve El‑Berrau ibnu Maliku dhe tha:
- O popull, më vëni mua në një mburojë dhe çojeni lartë mburojen me shigjeta e pastaj më gjuani në kopsht afër derës. Ose do të bie dëshmor ose do t’ua hap derën juve që të hyni brenda.
Sa çel e mbyll sytë, el‑Berra ibnu Malik u ul në mburojë. Ishte thatanik dhe i lehtë. Për një çast e ngritën atë dhjetëra shigjeta dhe e hodhën në kopshtin e vdekjes, në mesin e disa mijëra ushta­rëve të Musejlemes. Ai zbriti mbi ta sikurse rrufeja. Luftoi me ata para derës së kopshtit me shpatën e tij derisa i mbyti dhjetë prej tyre dhe e hapi derën, e në trupin e tij kishte mbi tetëdhjetë plagë prej gjuajtjeve me shigjeta apo nga të rënat me shpatë. Muslimanët menjëherë vërshuan si bletët në kopshtin e vdekjes nga muret apo dyert e tij dhe i shtinë në veprim shpatat e tyre në qafat e tradh­tarëve, të cilët ishin të mbrojtur nga muret e larta të kopshtit, derisa i vranë afër njëzet mijë veta dhe arritën deri te Musejlemeja dhe e mbytën edhe atë.
El‑Berranë e morën shokët e tij dhe e dërguan te tenda e vet që të shërohet nga plagët e marra. Halid ibnul Velidi ia shëroi plagët për afro një muaj, derisa Allahu e shëroi dhe ua mundësoi muslimanëve fitoren nga duart e tij.
El‑Berra ibnu Malik el‑Ensariju vazhdoi të kërkojë rastin të bjerë dëshmor, rast ky i cili nuk iu dha në kopshtin e vdekjes.
Ai vazhdoi të marrë pjesë në të gjitha luftërat, njëra pas tjet­rës, duke dëshiruar ta realizojë dëshirën e tij të madhe për t’u ta­kuar me Pejgamberin e tij fisnik, deri kur erdhi dita e çlirimit të Tusterit, një vend në Persi. Persianët ishin strehuar në një kështje­llë të lartë. Muslimanët e rrethuan kështjellën nga të gjitha anët, por meqenëse rrethimi vazhdoi një kohë të gjatë, persianët u gjetën në pozitë të palakmue-shme, kështu që filluan të lëshojnë zin­xhirë të hekurt prej mureve të kështjellës, në të cilët ishin lidhur çengele të çeliktë, të nxehura në zjarr, të cilat nguleshin në trupat e muslimanëve, pastaj i ngritnin ata ose të vdekur ose para vdekjes.
Një çengel i tillë kishte kapur Enes ibnu Malikun, vëllanë e el‑Berrau ibnu Malikut. Posa e pa, el‑Berrau kërceu në murin e kësh­tjellës, e kapi zinxhirin, i cili e çonte vëllanë lart, dhe filloi ta heqë çengelin prej trupit të tij. Ndërkohë dora e tij filloi të digjet dhe të nxjerrë tym, mirëpo ai nuk e ndjeu dhembjen e dorës së vet derisa e shpëtoi vëllanë nga vdekja e sigurtë. Ra në tokë, pasi dora e tij kishte mbetur vetëm kockë, sepse mishi i ishte djegur.
Në këtë luftë el‑Berrau e luti Allahun xh.sh. që të bjerë shehid dhe Allahu xh.sh. iu përgjigj lutjes së tij, sepse në përfundim të luf­tës ai ra shehid, i gëzuar nga takimi i tij me Allahun e Madhërishëm.
Allahu xh.sh. e zbukuroftë fytyrën e el‑Berra ibnu Malikut në xhenet dhe le ta kënaqë në shoqërinë e Muhammedit a.s!

[ORIONI]

UMMU SELEMEJA

A di se kush është Ummu Selemeja!? Sa i përket ba¬bait të saj, ai është njëri prej zotërinjve të Mahzumijve të njohur dhe njëri prej bujarëve të rrallë arabë. Ai quhej “furnizues i kalorësve”, sepse udhëtarët nuk i lënte të furnizoheshin vetë nëse ia mësynin shtëpive të tyre apo shkonin në shoqërinë e tij.
Burri i saj është Abdullah ibnu Abdul Esedi, njëri prej dhjetë të parëve që ka pranuar fenë Islame. Para tij fenë Islame e kishte pra¬nuar Ebu Bekri dhe një grup i vogël, që nuk arrinte numrin e gishtë¬rinjve të dy duarve.
Emri i saj është Hind, mirëpo ajo më vonë mori ofiqin Ummu Seleme dhe u bë e njohur me këtë emër.
Ummu Selemeja e pranoi fenë Islame së bashku me burrin e saj, kështu që edhe ajo pati nderin të jetë prej muslimanëve të parë.
Posa u përhap lajmi se Ummu Seleme dhe burri i saj e kanë pra¬nuar fenë Islame, kurejshitët u ngritën në këmbë dhe filluan t’i keqtrajtojnë dhe t’i torturojnë me të gjitha mjetet në dispo¬nim. Mirëpo, ata u përballuan të gjitha torturave dhe nuk u përulën.
Mirëpo, kur torturat dhe mundimet u bënë të padurue-shme dhe atëherë kur Pejgamberi a.s. u lejoi sahabë-ve të vet të shpërngulen në Abisini, ata të dy ishin në krye të muhaxhirëve.
Ummu Selemeja së bashku me burrin e saj shkoi në një vend të huaj duke lënë në Meke shtëpinë e saj të bukur, tërë pasurinë që kishte dhe farefisin e saj, duke kërkuar kënaqë-sinë e Allahut xh.sh. dhe duke llogaritur në shpërblimin e Tij.
Edhe pse Ummu Selemeja dhe muslimanët ishin nën mbrojtjen e Nexhashiut, Allahu ia shëndritë fytyrën e tij në xhenet, mirëpo malli për Meken, djepin e Shpalljes, si dhe dashuria për të Dërguarin e Allahut, burimin e udhëzimit, ia përvëlonte zemrën e saj dhe të burrit të saj.
Në Abisini kishin arritur lajmet se numri i muslimanëve në Mekë ishte rritur dhe pranimi i Islamit nga ana e Hamza ibnu Abdul ***¬ta¬libit dhe Omer ibnul Hattabit i kishte forcuar radhët e tyre dhe persekutimet e kurejshitëve ishin pakësuar. Kjo bëri që një numër i muhaxhirëve të kthehet në Meke nga malli dhe dashuria për vendin e lindjes. Në mesin e tyre ishin Umu Selemeja dhe burri i saj.
Mirëpo, me t’u kthyer në Meke, muhaxhirët u zhgënjyen dhe kup¬tuan se lajmet që u kishin arritur në Abisini nuk kishin qenë të vërteta. Me kalimin e Hamzës dhe Omerit në fenë Islame, kurej¬shitët vetëm kishin shtuar edhe më shumë reprezaljet e tyre ndaj muslimanëve.
Pabesimtarët shpikën lloj lloj metodash për torturimin e muslimanëve, kështu që ata përjetuan vuajtje të papër¬shkrueshme.
Kështu, Pejgamberi a.s. u lejoi sahabëve të tij të shpërngulen për në Medinë. Ummu Selemeja dhe burri i saj vendosën të jenë prej mu¬haxhirëve të parë, për ta shpëtuar fenë e tyre dhe për t’u shpë¬tuar torturave të kurejshitëve.
Mirëpo, kësaj radhe shpërngulja e Ummi Selemes dhe e burrit të saj nuk do të kalojë lehtë, ashtu siç e kishin menduar. Por, ajo ish¬te e vështirë dhe e hidhur dhe pas vetes la një tragjedi, para së cilës çdo tragjedi tjetër është e lehtë.
Po ia japim fjalën Ummi Selemes të na rrëfejë për tragjedinë e saj. Ndjenjat e saj janë më të thella e më të fuqishme dhe përshkrimi i saj është më i hollësishëm dhe më i plotë.
Ummu Selemeja rrëfen e thotë:
- Pasi Ebu Selemeja vendosi të shkojmë në Medinë, përgatiti për mua një deve, më hypi në të e në prehërin tim vendosi fëmijën tonë, Selemen. Pastaj u nis dhe e kapi devenë për dore, duke mos i shkuar mendja për asgjë.
Para se të dilnim prej Mekës na panë disa njerëz të fisit benu Mahzum. Na dolën përpara dhe Ebu Selemes i thanë:
- Nëse nuk na ke pyetur për veten tënde, a thua, çka je duke bërë me gruan tënde? Ajo është bija jonë. A mendon se ne do të lejojmë ta marrësh atë prej nesh e të shkosh me të kah të duash?
Pastaj iu vërsulën atij, mua më zbritën me dhunë prej devesë dhe më morën me vete.
Posa i panë ata njerëzit e fisit të burrit tim, beni Abdul Esed, duke më marrë me dhunë mua dhe fëmijën tim, u hidhëruan për së tepërmi dhe thanë:
- Jo, për Zotin. Nuk ua lejojmë djalin që tonë ta marrë bija juaj, pasi ju ia morët me forcë vëllait tonë. Ai është fëmija ynë dhe ne kemi të drejtë në të.
Pastaj nisën ta tërheqin fëmijën tim, Selemen, para meje të dy palët, derisa ia nxorën dorën dhe e morën djalin me vete.
Për një çast e gjeta veten të vetmuar, pa askë.
Burri im u nis në drejtim të Medinës, duke ikur për të shpëtuar fenë dhe vetveten, kurse djalin tim e rrëmbyen njerëzit e benu Abdul Esedit para duarve të mia të copëtuara e të sakatosura.
Mua më morën njerëzit e fisit benu Mahzun dhe më dërguan në shtëpitë e tyre, kështu që për një çast mbeta pa burrë dhe pa birin tim.
Prej asaj dite, çdo mëngjes dilja në shkretëtirë dhe ulesha në vendin ku më kishte ndodhur tragjedia. Rikujtoja momentet e ndarjes nga burri dhe biri im dhe ashtu vazhdoja të qaja derisa binte terri i natës.
Në këtë mënyrë vazhdoi jeta ime një vit, apo afërsisht një vit, derisa një ditë kaloi njëri prej kushërinjve të mi, të cilit i erdhi keq për gjendjen time, e u tha njerëzve të fisit tim:
- Përse nuk e lironi këtë të mjerë? Si e keni ndarë atë prej burrit dhe birit të saj?
Ende kishte në mesin e njerëzve të fisit tim, që ndienin dhem¬bje për atë që më kishte ndodhur mua dhe më thanë:
- Je e lirë t’i bashkangjitesh burrit tënd, nëse dëshiron!
Mirëpo, si t’i bashkangjitem burrit tim në Medinë e ta lë djalin tim, pjesën e zemrës sime, në Mekë, te benu Abdul Esedi!?
Si mund të qetësohet dhembja ime, apo të thahen sytë e mi, kur të shkoj në Medinë dhe biri im i vogël të mbetet në Mekë e unë të mos di asgjë për të?!
Disa njerëz të mirë e ndjenë dhembjen time dhe mallin tim. Shkuan te njerëzit e benu Abdul Esedit dhe u folën atyre rreth çështjes sime dhe ata ma kthyen birin tim, Selemen.
Nuk desha të vonohem në Mekë, që të gjej ndonjë njeri me të cilin do të udhëtoja, sepse kisha frikë se mos po më ndodh ndonjë e papritur e më pengon t’i bashkangjitem burrit tim.
Prandaj, fillova ta përgatis devenë time, e vendosa djalin tim në prehër dhe u nisa në drejtim të Medinë. Dëshiroja t’i bashkan¬gji¬tesha burrit tim, e me mua nuk ishte askush përveç Allahut të Madhë¬rishëm.
Posa arrita në “Ten’im”, takova Uthman ibnu Talhan, i cili më pyeti:
- Për ku ia ke mësyer, oj udhëtare?
Iu përgjigja:
- Në Medinë, te burri im.
Më pyeti:
-Nuk është askush me ty?!
Iu përgjigja;
-Jo, për Zotin, me mua nuk është askush, përveç Allahut dhe fëmijës tim të vogël.
Atëherë më tha:
- Betohem në Allahun se nuk do të të lë vetëm, derisa të mbërrish në Medinë.
Pastaj e kapi devenë për dore dhe u nis me mua.
Ummu Selemeja pastaj shton e thotë:
- Betohem në Allahun se nuk kam shoqëruar kurrë njeri prej arabëve më të ndershëm se ai. Kur arrinte në ndonjë vend pu¬shimi, e ndalte devenë time, shkonte mbrapa derisa zbritja prej saj. Pastaj e çonte nën hijen e ndonjë peme, e lidhte, shkonte larg me¬je te një pemë tjetër dhe shtrihej për të pushuar nën hijen e saj.
Kur afrohej koha e nisjes, shkonte te deveja ime, e përgatiste dhe e sillte para meje, pastaj shkonte pak mbrapa dhe thoshte hip. Posa hipja dhe rregullohesha mbi deve, vinte e kapte devenë për freri dhe nisej.
Kështu vazhdoi të veprojë me mua për çdo ditë, derisa arritëm në Medinë. Posa e pa fshatin Kuba, ku banonin fisi benu Amr ibnu Avf tha: “Burri yt është në këtë fshat. Hy në të me bekimin e Alla¬hut”, - e ai u kthye për në Mekë.
U bashkua familja pas një ndarjeje të gjatë. U çmallën sytë e Ummi Selemes me burrin e saj. Ebu Selemeja u gëzua pa masë për të birin dhe gruan e tij. Pastaj nisën të zhvillohen ngjarjet me një shpej¬tësi të paparashikueshme.
Ndodhi beteja e Bedrit, në të cilën mori pjesë Ebu Seleme, i cili kthehet prej saj me muslimanët e tjerë pas një fitoreje bindëse.
Pastaj pason beteja e Uhudit, në të cilën tregon heroizëm të jashtëzakonshëm. Mirëpo, ai kthehet prej saj i plagosur me plagë të rënda. Vazhdoi të shërohet, saqë iu duk se plaga ishte shëruar, mirëpo ai përmirësim ishte vetëm sipërfaqësor. Pas pak kohe plaga nisi të hapet, gjë që e detyroi Ebu Selemen të mbetet në shtrat.
Në kohën kur Ebu Selemeja ishte i sëmurë në shtrat, duke mje¬kuar plagët e tij, iu drejtua gruas së vet e i tha:
- Oj, Ummi Seleme! E kam dëgjuar Pejgamberin a.s. duke thënë:
“Atij që i ndodh ndonjë fatkeqësi e kthehet tek Allahu me fja¬lët: “Ne të Zotit jemi dhe te Zoti do të kthehemi” dhe i lutet Kri¬jue¬sit duke thënë: “O Zoti im, te Ti kërkoj shpërblim për këtë fat¬ke¬qësi timen! O Zoti im, më jep tjetër më të mirë se kjo”, atëherë nuk ka dyshim se Allahu do t’i japë atij.”
Ebu Selemeja qëndroi disa ditë i sëmurë në shtratin e tij. Në një mëngjes erdhi Pejgamberi a.s. ta vizitojë. Posa e përfundoi vizitën dhe ende pa dalë prej derës së shtëpisë, Ebu Selemeja u nda nga kjo botë, kështu që Pejgamberi a.s., me dy duart e tij fisnike ia mbylli sytë sahabit të vet. Pastaj i çoi duart lart dhe tha:
- O Zoti im, fale Ebu Selemen dhe lartësoje gradën e tij në mesin e të dashurve të Tu! Trashëgoje atë me pasardhës të mirë!
Falna neve dhe atë, o Krijues i botëve! Zgje¬roje dhe ndriçoje varrin e tij!
Ummu Selemes iu kujtua se çka i kishte transmetuar Ebu Selemeja nga i Dërguari i Allahut dhe tha:
- O Zot im, prej teje kërkoj shpërblim për këtë fatkeqësi timen!
Ajo ishte mjaftuar vetëm me kaq e nuk kishte thënë:
- O Zot im, më zëvendëso në këtë fatkeqësi time me atë çka është më e mirë se kjo!”
Këtë e kishte bërë për arsye se ajo i bënte pyetje vetes se kush mund të jetë më i mirë për të se Ebu Selemeja?!
Mirëpo, nuk shkoi pak kohë dhe ajo e plotësoi lutjen.
Muslimanët u pikëlluan për fatkeqësinë e Ummi Selemes, ashtu siç nuk u pikëlluan për asnjë fatkeqësi të mëparshme që u kishte ndo¬dhur atyre. Për këtë edhe e quajtën “Ej jimil Arab”, apo gruaja e cila e humbi burrin e saj (e veja e arabëve).
Ummu Selemeja nuk kishte në Medinë askë prej të afërmve të saj, përveç fëmijëve të saj të vegjël.
Si muhaxhirët, ashtu edhe ensarët e ndienin se ishte obligimi i tyre t’i dilnin në ndihmë Ummi Selemes. Posa ajo e kreu periudhën e pikëllimit të saj, iu paraqit Ebu Bekri, i cili paraqiti gatishmërinë e tij ta marrë atë për grua, por ajo nuk iu përgjigj kërkesës së tij.
Pastaj iu paraqit Omer ibnul Hattabi, por edhe atij ia ktheu ashtu siç ia kishte kthyer shokut të tij.
Më vonë iu paraqit asaj Pejgamberi a.s. e ajo i tha atij:
- O i Dërguari i Allahut, unë kam tri cilësi:
- Unë jam grua xheloze e kam frikë se do të shohësh diçka prej meje që do të të hidhërojë e do të më dënojë Allahu për të.
Unë jam grua e shtyrë në moshë.
Jam grua me fëmijë.
Pejgamberi a.s. atëherë iu përgjigj:
- Sa i përket xhelozisë, unë do ta lus Allahun xh.sh. që ta lar¬go¬jë xhelozinë prej teje.
Kurse sa i përket moshës, edhe unë jam në të njëjtën moshë sikurse edhe ti.
Ndërsa sa i përket fëmijëve, fëmijët e tu janë fëmijët e mi.”
Pas kësaj Pejgamberi a.s. u martua me Ummi Selemen, kështu që Allahu iu përgjigj lutjes së saj dhe ia kompensoi asaj Ebu Sele¬men me më të mirë se ai.
Prej asaj dite Hind el Mahzumije nuk ishte më nënë vetëm e Selemes, por ajo u bë “Nënë e të gjithë besimta-rëve”.
Allahu xh.sh. le të bëjë që fytyra e Ummi Selemes të shkëlqejë në xhenet dhe Ai qoftë i kënaqur me të!

[LOGIC]

Enis Rama - Një ditë nga jeta e sahabëve
Enis Rama - Ebu Hurejra dhe nëna e tij
Enis Rama - Ummu Sulejm
Enis Rama - Xhabiri dhe babai i tij
Enis Rama - Esma, vajza e Ebu Bekrit

http://www.qsi-ks.com/webi/video.php