Diplomacia e pengjeve dhe diplomacia e gabimeve me bomba
Pėr shumė kohė, Rugova gjatė paraqitjeve tė tij nė televizionin sėrb nė takime me Milosheviēin, Milutinoviēin dhe Shahinoviēin, trajtohej nga politika dhe diplomacia si « peng » i serbėve. Por papritur si rezultat i kombinacioneve politike midis Lamberto Dinit dhe Milosheviēit, ai mbrin nė Romė. Qysh nė deklaratat e para dhėnė shtypit, ai deklaron se takimet me udhheqėsit sėrbė i kishte zhvilluar vetė, pa asnjė lloj kėrcėnimi dhe detyrimi nga policia sėrbe. Megjithatė diplomacia italiane vazhdon ti pėrmbahet emėrtimit « peng ». Pritja qė ju bė dhe vazhdon ti bėhet Rugovės nga qarqe tė ndryshme politike dhe diplomatike Evropiane, duket se vetėm nė pamje tė parė ka tė bėjė me Rugovėn. Nė realitet tashme qė ai ėshtė nė Itali, ai vėrtet mund tė konsiderohet « peng ». Ndėrsa nė thelb qėndrimi ndaj Rugovės, duhet tė ketė tė bėjė me doktrinėn e Rugovės, me kthimin pas tė ēėshtjes shqiptare nė vitet 1991-1998. Lobit sėrb nė Europė dhe pėrkrahėsve tė tij nė kancelaritė e ndryshme politike dhe diplomatike europiane u shkon dhe u intereson shumė kjo doktrinė paqėsore nė mardhėniet me Serbinė. Pacifizmi i Rugovės , pėr 8 vjet rrjesht nuk i krijoi asnjė problem Sėrbisė, pėrkundrazi probleme u krijoi vetėm shqiptarėve. Siē duket pėrpjekjet bėhen, qė tė ēvleftėsohet dhe Rambujeja, duke u kthyer tek marrėveshja e arsimit. Dlobi sėrb nė Europė kėrkon qė duke rehabilituar doktrinėn e pacifizmit, realisht tė eleminohet doktrina e UēK-sė.
Njė mundėsi tjetėr e kėtyre qarqeve nė qėndrimin ndaj Rugovės, ka tė ngjarė tė synojė shndrimin e tij si negociator midis Natos dhe Sėrbisė. Kjo do tė ishte fitorja mė e madhe e Milosheviēit dhe lobit sėrb nė Europė. Por siē duket amerikanėt, politika dhe diplomacia e tyre e kanė kuptuar kėtė lojė tė lobit sėrb nė Europė dhe nuk janė dakord. Janė disa dukuri qė tė ēojnė nė njė konkluzion tė tillė. Nė mėnyrė tė pėrmbledhur nėqoftėse lobi serb ka filluar tė manovrojė me anė tė « diplomacisė sė pengjeve », Amerika dhe mbėshtetėsit e saj mė tė ngushtė nė Evropė kanė filluar tė lozin me anė tė « diplomacisė sė gabimeve me bomba » Nė shtypin e shkruar dhe konferencėn e shtypit nė Bruksel, pas bombardimit tė ambasadės kineze nė beograd, u pohua se avionėt e Natos gabuan tragjikisht kur goditėn ambasadėn kineze nė Beograd. Kina bėri zhurmė tė madhe, kinezėt demonstruan para ambasadės amerikane, qeveria kineze ngriu disa marrėveshje me Amerikėn. Ndėrsa Amerika me anė tė Kryetarit tė saj Klinton, i kėrkoi falje publike Kinės. Pas kėsaj, kinezėt ndaluan demonstratat, njoftuan opinionin e tyre publik pėr faljen qė kėrkoi Klintoni, por ngulėn kėmbė nė njė kusht : Sipas lajmeve, kinezėt do tė vinin veton nė Kėshillin e Sigurimit lidhur me diskutimin e planit tė G8 pėr zgjidhjen e ēėshtjes sė Kosovės. Pėr rusėt dhe lobin sėrb, vendimi i kinezėve ishte i papritur dhe nė disfavor tė tyre. As vizita e Cernomėrdinit dhe mė vonė e Shrėderit nė pekin nuk arritėn ti bindin kinezėt qė tė ndrrojnė mėndje. Ndėrsa pėr amerikanėt, pėr politikėn dhe diplomacinė e tyre, qėndrimi i Kinės ishte i favorshėm. Tashme ata kanė tė drejtė tu thonė rusėve dhe antarėve tė lėkundur tė Aleancės : « E shikoni, kot ta paraqesim planin nė Kėshillin e Sigurimit, se nuk do tė aprovohet. Prandaj tė vazhdojmė akoma bombardimet kundėr Beogradit »
Nė politikė, kjo quhet « diplomacia e gabimeve me bomba », qė u tregua me e suksesėshme se « diplomacia e pengjeve »
Nė vėnd tė konkluzionit
Afrikanėt kanė njė thėnie : « Sikur luanėt ta shkruanin vetė historinė e tyre, ajo do tė ishte kryjtėsisht e ndryshme nga historia qė kanė shkruar gjahtarėt » «Luanėt» e Drenicė, Llapit, Shalės, Nerodimes, Pashtrikut, Rrafshit tė Dugagjinit etj, akoma nuk e kanė shkruar historinė e tyre, por janė duke luftuar nė Kosovė. Le tė shpresojmė se « luanėt » kėtė radhė do ta shkruajnė vetė historinė, dhe nuk do lejojnė qė atė ta shkruajnė « gjahtarėt » e politikės dhe diplomacisė nė Shqipėri, Itali, Gjermani, Zvicėr apo gjetiu.
Krijoni Kontakt