Dante Aligieri (1265-1321)

[Veshtrusja]

Dante Aligieri
Ferri – Komedija Hyjnore

Kanga I

Ne mes te shtegetise se kesaj jete
U gjeta ne nje pyll krejt erresi,
Se kishe humbe une rrugen e vertete.

Si ish ta them sa kam veshtiresi
Ai I egri pyll, I ashper, pyll hata,
Sa ta mejtoj me kall frike perseri!

Vecse ma e idhte ne qofte vdekja paksa!
Po me tregue c’te mire kam gjete n’ate ane,
Do flas per sende tjera qe kam pa.

Si hyna mbrende as une s’di me ju thane,
Aq gjume I forte qepallat kish randue,
Kur rrugen e vertete e pata lane.

Po kur te rranza e kodres qeshe afrue,
Atje ku merrte fund ajo lugine,
Qe me aq tmer ne zemer m’kish trazue,

Veshtrova lart e pashe se si ne shpine
Po vishej krejt nga rrezet e planetit,
Qe ne gjithe shtigjet njerezve u prin.

At’here vec frika m’iku pak te shkretit
E zemren une e ndjeva ma te lire
Nga nata, qe kalova mes sikletit.

Si ai, qe tue marre fryme me te veshtire,
Prej detit del ne breg e nga ato vale
Aq te rrezikshme syte e vet I prir,

Dhe shpirti im, qe ikte pa u ndale,
Mbrapa u suell me pa ate rrugen trishte,
Qe s’la njeri te gjalle andej me dale.

Dermue, si u clodha pak mbi ate gurishte,
Ia nisa rruges neper breg t’shkretuem,
Cdo here kamba e ndalun ma poshte ishte.

E, ja, gati perpjeten pa filluem,
Me doli nje pantere e lehte, e shpejte,
Qe me lekure te larme ish mbuluem;

Synin mbi mue e mbante ngulun drejte
E udhen time aq keq e kishte pre,
Sa qeshe sa here tue ike e kthye une krejt.

Ish koha kur agonte dita e re
E ngrihej Dielli me ata yj ne qiell,
Qe me te ishin, kur Zotyne mbi dhe

Separi I levizi n’ajr te kthiell;
Guxim e shprese ne shpirt me kish pertritun
Per bishe-larushen, qe s’po I gjeja fill,

Ai agu I dites, e ambla stine e ndritun,
Por jo sa frike aspak t’mos me shkaktonte
Pamja e nje luani cfaqe papritun.

Ky dukej se drejt meje po u afronte
Me koken lart, me nje uri t’terbueme,
Sa ngjante se edhe ajrin e tmeronte.

Vec nje ulkoje, qe shihej e pushtueme,
Ashtu kocke e lekure, nga shum deshira,
Qe sa njerzine e bani te mjerueme:

Kjo, po, me futi aq ne te veshtira,
Me ate frike qe te perfton vec pamja e saj,
Sa per t’u ngjite I humba shpres’t e mira.

Si ai qe pasuni fillon te baje,
E vjen nje kohe dhe e humb, kur nuk e priste,
Pastaj me lot e qan edhe me vaje,

Keshtu me ngjau me ate bishe qe po levizte
Dalengadale tue m’u afrue n’ate prite,
Tue m’shty ne terr, ku diell nuk llamburiste.

Ndersa une tatepjete isha tue shkite,
Perpara sysh m’u cfaq nje fare shajnije,
Zanin heshtija e gjate ia kish venite.

Kur une e pashe me sy n’ate log shkretije,
Brita: <<Meshire te keshe per mue, aman,
Kushdo ti qofsh, njeri I gjalle o hije!>>

E ai: <<Nuk jam, por qeshe njeri taman,
Lombardas prindet pata porsi fare
E si atdhe te dy qene mantovan.

Linda sub Iulio, ndonse pak ma pare
Jetova n’Rome kur ish August I mire,
N’ate kohe hyjnish te rrejshem, genjeshtare.

Poet une qeshe, kendova t’drejtin bir
Te Ankizit, ardhun Troje, kur u krye
Lufta qe Ilionin dogji pa meshire.

Po ti drejt s’keqes pse je tue u kthye,
Pse s’I hyp malit, qe I cdo gezimi
Edhe hareje asht fillim, arsye?>>

<<Ti qenke ai Virgjili, ai burimi,
qe fjala I rrjedh si lum I gjane? – mejhere
I gjegja une I skuqun nga turpnimi. –

Oh ti I gjithe poetve drite e nder,
Ndihmome, pash dashunine e ate mundim
Qe derdhe une kam mbi librin tand me vlere!

Mesuesi im ti je, auktori im,
Ti je I vetmi njaj, nga I cili nxora
Te bukrin stil, qe me ka dhane nderim.

Shihe shtazen nga e cila rrugen bora!
Shpetome, o dijetar me nam mbi dhe,
Se prej saj po me dridhet kamba e dora!>>

<<Po te duesh, nje shtek tjeter me dale ke, -
m’u gjegj ai, kur me pa me sy tane lot, -
ne dac shpetim n’kete vend plot me shkerbe;

so kjo bishe, per te cilen thrret ti sot,
nuk len njeri ne rruge te saj me u sjelle,
dhe pa te mbyte ajo s’te leshon dot;

e ka nje shpirt, qe ze e vaje vec ndjell,
nga lakmija e pangopshme kurr s’qetohet,
asht ma e uritun tue u fa me gjelle.

Me shum frymore ajo pa da barcohet,
Dersa te vije Langoni, tjere do gjeje,
Po mizorisht nga ky do te dermohet.

As toke as pasuni nuk do e ushqeje,
Porse virtut e dije e dashuni,
Mes Feltri e Feltri aty ai ka me ndeje.

Shpetim do kete e gjora Itali,
S’ciles Kamila virgjin, pa u tute,
Eurjali, Turni, Nizi I rane fli.

Ky do ta nxjerri nga cdo vend e skute,
Dersa ta flaki ne sketerre t’pafund,
Atje, nga ku zilija e pat shkepute.

Per t’miren tande flas, prandej gjithkund
Te vish me mue e do me kesh ti pris
Nder viset e amshueme; mos u lkund

Klithje kur te degjosh prej lemerise;
Shpirten qe vuejne me shekuj ke per t’vrejte,
Vdekje te dyte kerkojne ata shastise.

Do shohesh dhe te tjere te knaqun krejt
Ne zjarr, sepse shpresojne prap me u bashkue
Heret a vone me ata qe jane nder qjejte.

Ke ata ti ne deshrofsh fill per me shkue,
Nje tjeter shpirt ma I hirshem do te vije,
Me te une do te la, kur t’jem largue.

Se Ai, qe lart e ka mbretnine e tij,
Mbasi ligjes s’iu binda, nuk deshron,
Qe permes meje shpirt atje t’arrije.

Gjithkund sundon, por vec atje mbretnon,
Atje qytetin ka, seline e vet, -
Lum ai, te cilin afer e pranon!>>

E une atij: <<Te lutem, o Poet,
Deh, pash ate Zot, qe ti s’e adhurove,
Vetem keshtu ti mos me len per shkret;

Me co ku the, t’I dal une kesaj prove,
Qe portes se Shen Pjetrit t’I hyj mbrenda,
Te shoh ata, qe aq te mjere pershkrove!>>

Ai n’ecje u vu, e une permbrapa I renda.

[leci]

As toke as pasuni nuk do e ushqeje
Porse virtut e dije e dashuri...


Te perkthesh Komedine Hyjnore La Divina Comedia,qe eshte e veshtire ta lexosh dhe kuptosh ,meriton respekt te veçante.
Doja te dija kush e ka perkthyer
pershendetje veshtruesja

[Diabolis]

Përkthimi i takon PASHKO GJEÇIT.

Këngët e para të Ferrit i ka botuar me pseudonimin Surgens në vitet 1937-1938 tek Cirka, pastaj tek Pinoku i Cuk Simonit, për të arritur botimin e librit në 1959, Tiranë.

[Diabolis]

Foto e kopjes që kam,
tukequr ndër shumë duar,
krenare se është lexuar!

[Veshtrusja]

Përkthimi i takon PASHKO GJEÇIT.

Këngët e para të Ferrit i ka botuar me pseudonimin Surgens në vitet 1937-1938 tek Cirka, pastaj tek Pinoku i Cuk Simonit, për të arritur botimin e librit në 1959, Tiranë.

Tamem D D, perkthimi eshte nga Pashko Gjeci. Biles edhe kopja ime eshte pothuajse nje soj si ajo e juaja. Ka nje parathenie te shkelqyeshme ashtu si dhe shenime te mbrekullueshme. Fatkeqesisht eshte shume e vjeter (por vlera kuptohet qe qendron).

[Veshtrusja]

Kanga II

Dita po shuhej, edhe ajri I muget
I shmangte n’toke frymoret nga mundimi
I dites, ndersa une, fill vetem, rruget

Gatitesha me I rrahe te nje udhetimi
Aq te veshtire, drejt dhimbjes pa kufi,
Qe mendja do pershkrueje pa fare gabimi.

O zana, o mendje e larte, ju sot fuqi
Me epni; shpirt, qe shkrove cka une pashe,
Ketu do dale e jotja fisniki.

<<Poet, ti qe me prin, - at’here I thashe, -
provome sa force kam n’zemer, sa jam gati,
para se t’me leshojsh n’kete shteg ku rashe.

Ti na tregon si ai I Silvit ati,
Pa vdeke ende, n’ate jete qe s’ka te vdare
Kaloi me shpirt e trup sikur I pati.

Por n’qe se anmiku I s’keqes aq bujar
U ba per te, tue dijte c’e nalta pjelle
Prej tij ka per te rrjedhe, e kush e cfare,

S’I duket I padenje mendjes se thelle;
Se ai per shenjten Rome, perandorine
Nga I bekuemi qiell si ate qe zgjedhe;

E kjo e ajo, - te gjithe duhet ta dine, -
Vendosun qene me u shndrrue ne vend hyjnor,
Ku mkambesi I Shen Pjetrit ka seline.

N’kete rruge, per t’cilen ti e ngre madhshtor,
Gjana kuptoi, qe qene shkasi I ngadhnjimit
Per te edhe I mantelit papenor.

Sh’Pali e pat kendej udh’n e kalimit,
Kendej force mori fese ne ndihme t’I veje,
Qe I cel njerzimit shtigjet e shpetimit.

Po une perse te vi? Kush me jep leje?
Une as Enea, as Shen Pali s’jam,
Per kete as une, as tjer’t s’me cmojne te deje.

Pra, mendja ne m’u mbushte me ardhe tamam,
Drue se me del kjo ardhje marrezi, -
Je I urte, kupton ti dhe cka s’di te tham>>.

Si ai qe kurrnjehere nuk bje n’hulli
E tash e pare I vijne mendime tjere,
Keshtu cdo gja e nis ai perseri,

Ashtu psova edhe une n’ate lugje t’mjere;
Thelle tue mendue, e pashe fort te veshtire
Ate rruge qe e pata nisun menjehere.

<<Ne e paca fjalen tande kuptue mire, -
m’u gjegj zemerbujari, si I ka hije, -
ty te ka zanun frika me pahir.

E kjo rastis fort shpesh njeriut t’I vije,
Sa e shmang punes s’lavdishme qe I ka hy,
Si shtazen qe here-here e tremb nje hije.

Me t’hjeke kete frike, qe keq ta ka mberthye,
Do them pse erdha a c’m’ra ne vesh ma pare,
E qe n’ate cast qe ndjeva dhimbe per ty.

Une isha nder ata qejane si vare.
Nje vashe hyjnore e e hijshme m’thirri prane,
M’urdhno, I thashe, e do te jem krenar.

Si yj t’shkelqyeshem syte e saj m’u gjane;
Ia nisi te me flase ambel e qete,
E engjullor ajo e kishte zane.

<<O Mantovan, ti fisnikija vete,
qe nami ende ne boten mbare s’t’u fik
e, sa t’jete bota, gjalle do t’mbese perjete,

nje mikun tim, qe fati s’e don mik,
dicka s’po e len te lire n’te shkretin stom,
sa jo perpara, mbrapa shkon ai vrik.

Kam frike aq t’madhe se asht keq, sa thom
Se kot ne ndihme te tij drue kam levizun,
Per te sa kam degjue ne t’lartin drom.

Shpejto, pra, dhe me fjalen e stolisun,
Me cdo menyre, si e lyp e mir’ e tija,
Ndihmoje, ngushullue n’dac me me nisun.

Beatricja po te con, vi nga selija
Ku prap une kam deshire te fluturoj;
Me suell e m’shtyn me t’folun dashunija.

Porsa balle Zotit tim une te qendroj,
Per ty shpesh para tij kam me u lavdue.>>
Keshtu fillova, kur ajo heshtoi:

<<O vashe n’virtyte e cilesi mbulue,
qe njerezimit drite ma shum I dhe
se qielli qe shkon rrathet tue ngushtue,

kaq me pelqen ky urdhen qe me le,
sa do deshroja tash ta kishe krye,
ma gjate, pra, te me flasesh nevoje s’ke.

Por thuejma ti arsyen, qe te ka shty
Te zbresesh, e ketu te paska sjelle
Nga I hapti log, ku e djegun je me kthye?>>

<<Mbasi kerkon te futesh ti kaq thelle,
do ta them shkurtas, - m’u pergjegj at’hera, -
pse nuk kam frike te shtyhem kesaj shpelle.

Vec per ate gja duhet te kapi tmera
Nga e cila dam njeriut mundet t’I vije,
Po s’duhet te friksohesh per te tjera.

Te tille Zotyne m’ka ba, per hir te tij,
Mjerimi juej I rande n’mue vend nuk zen,
As afshin kesaj flake nuk ia ndij.

Nje grues hirplote n’qiell fort keq I vjen
Per ate pengese, qe I duel n’ate shteg pyllor,
T’ashprin vendim ajo asht kah e then.

Ne ndihme Lucine kerkoi nder sa qiellore
E I tha: <<Besniku yt, o vashe fisnike,
Nga dora jote pret, ta lshoj ne dore.

Lucija, per cdo t’keqe e rrepte anmike,
Levizi e erdh n’ate vend ku ishte vete
Tue ndeje me ate Rakelen, grue jetike.

Beatrice, - tha, - lavdi e Hyut t’vertete,
Pse s’e ndih ate, qe t’desh me shpirt te dlire
E qe per ty iu nda se ultes cete?

A s’e degjon si n’vaje asht tue u ngjire?
S’e sheh se kunder vdekjes n’lufte ka dale
Mbi lum, qe as deti s’asht si ai I vshtire?…

Ne toke s’pat njerz qe s’dijne cdo t’thote me u ndale
Me I ba mire vehtes, t’keqen me largue,
Si une, mbsi vesh mora ato fjale.

Prej te bekuemit fron zbrita nder ju,
Tue u mbshtete ne fjalen tande aq ne za,
Qe ty t’nderon e ata qe e kane degjue.>>

Mbasi me kuvendoi permbi kete gja,
Te ndricmit sy lotues nga une largoi,
Sa vrik m’u desh ketu te ti me ra

E fill ia beha si ajo deshroi;
Te shpetova ne cas nga ajo shkerbe,
Qe t’bukuren perpjete ty ta pengoi.

Prandej cka ke? Pse, pse I hutuem ti je?
Pse frike ne zemren tande prap te mbese?
Guxim e trimeni ma nuk po ke?

Mbasi per ty kujdesen tri krijese
Te larta e te bekueme atje ne qiell
E fjala ime t’hap nje rruge plot shprese?>>

Si ato lulet, qe, sa ngrofen n’diell
Mbas ngrices se nje nate, perseri
Cojne kryet e celin qe te gjitha fill,

Ashtu une mora zemer prej atij
E aq shpirti m’u mbush me flake e drite,
Sa zuna e iu drejtova me trimni:

<<Sa meshirplote qe m’u gjet n’kete dite!
E ti fisnik, qe binde iu paske I shpejte
Fjales se drejte nga goja e hirshme qite!

Ti zemren po ma prir ma mos me ndejte,
Do vi mbas teje, simbas porosise,
Mendimi qe une pata, m’u ndrrue krejt.

Ti luej, vullneti yne asht nje, o pris,
Ti udheheqsi, mesuesi e zotnija!>>
Keshtu I thashe. Si luejti kambe me u nise,

Udhes iu futa neper t’ashprat vrrija.

[Veshtrusja]

Kanga III

<<KENDEJ KALOHET NE QYTET T’MJERIMIT,
KENDEJ KALOHET N’DHIMBJEN PA KUFI,
KENDEJ KALOHET N’SHPIRTNAT HUMBUN SHQIMIT.

KRIJUESIN TIM E SHTY’ DREJTSIJA E TIJ:
VETE PUSHTETI HYJNOR ME KA SAJUE,
MA E LARTA DIJE, E PARA DASHUNI.

PARA MJE GJA TJETER S’U KRIJUE
VECSE E PERJETSHME, - E UNE QENDROJ PERJETE:
O JU QE HYNI MBRENDE, KENI MBARUE!>>

Ja, keto fjale, me shkronja t’zeza, vete
I pashe te shkrueme mbi nje porte; me droje
Peshprita: <<Pris, a e sheh c’me paska gjete!>>

Prisi m’u gjegj, si ai qe ka pervoje:
<<Ktu cdo dyshim mbas shpine duhet lane,
cdo frike e perpelitje te mbaroje!

Na kemi arrijte n’ate vend ku t’pata thane,
Ku do shikosh ti shpirtnat e brengosun,
Qe fillin e arsyes humbun e kane.>>

Pastaj mbi timen doren tue e vendosun,
Gzueshem ne ftyre, qe shpirtni lart t’ma mbaje,
Me futi mbrenda jetes se pasosun.

Aty te fshame, klithje, gjame e vaje,
Neper ajr te pa yj perhere kumbonin,
Sa une qysh ne fillim nisa te qaj.

Gjuhe t’ndryshme, t’folme-tmer gjithkah gjemonin,
Fjale dhimbje per hata, britje nga mnija,
Vikatje e zane shue e shplake ushtonin.

Perftohej nje potere, qe kurr qetija
S’e shuen neper ate ajr gjithmone te ndyte,
Njashtu si rana kur shperthen stuhija.

E une, qe ndjeja si me zjente kryet
Nga tmeri, thashe: <<C’degjoj, mesues I ndjere?
C’jane, valle, keta qe e keqja I paska mbyte?>>

E ai m’u gjegj: <<N’kete gjendje kaq te mjere
Gjithe shpirtnat e fatzezve jane ngujuem,,
Qe mire as keq nuk bane te thuesh nje here.

Me rradhet e asaj frote jane te trazuem
Te engjujve, qe vec kerkuen vetmine,
Me Zotin s’qene, po as kunder s’kane luftuem.

I debuen qiejte, se u prishnin bukurine,
E as ferrit s’mund t’I futen thellesisht,
Se der mkataret nuk ua duen shoqnine.>>

E une: <<O pris, cka kane qe kaq tmersisht
Bertasin pa ia da edhe renkojne?>>
M’u gjegj: <<Ja, po ta them ty shkurtimisht:

Keta as qe te vdesin nuk shpresojne,
Ma poshte jeten e tyne s’ke ku e co,
Cdo fat, pervec ketij, ata deshrojne.

Emnin e tyne n’bote mos e kerko!
Meshira e drejtesija nuk I qas:
Mos t’flasim ma per ta, por kqyr e shko!>>

Une, tue veshtrue, nje flamur pata rase
Te shoh; ky siellej nga ai tufan I bartun,
Sikur te qe denue perjete te ngase.

Vrullshem I shkonin pas, varg I pamatun,
Shpirtnat, sa une s’do kisha pase guxim
T’besoj se vdekja kaq shume paska cartun.

Mbasi disa dallova n’ate kalim,
Une hijen e atij njoha dhe pashe,
Qe per dobsi kreu t’randin mospranim.

Vesh mora edhe bindun qeshe se rashe
Mes shpirtnash, qe kurrkund nje vend s’u lane,
As Zoti e as djajte s’kane si me I dashe.

Keta fatzez, qe n’jete jetue nuk kane,
Lakur vraponin, ndersa I thernin thelle
Miza e anza, qe vlonin nga cdo ane.

Fytyrat ua bajshin gjak me rrjedhe,
E gjaku, ra perdhe, me lot perlye,
Thithej nga krymbat majun me ate gjelle.

E ma pertej kur une leshova ‘I sy,
Pashe buze nje lumi t’madh nje tjeter cete
E thashe: <<Mesues, a ban me me rrefye

Kush jane ata e valle cka do te jete,
Qe m’ate ane nguten te kalojne, perore
Si po I dalloj permes drites se zbete?>>

E ai: <<Do te kuptojsh cdo gja pa zore
Vetem at’here kur na te kemi ra
Te rrjedha e trishte e Akeronit t’gjore.>>

Atbote sy-ule edhe turpnue sa s’ka,
Tue drashte une se po flas e nuk po di,
Deri te bregu I lumit s’bana za.

E ja po vjen kah na, permbi nje ani,
Nje plak per moshe me qyme te zbardhueme,
Tue brite: <<Mjere ju, o shpirtna te keqij!

Mos mbani shprese se shihni ma qielle t’lume;
Vi te ju coj sa jeni n’tjetrin balle,
Ne zjarr e n’akull, n’erresine t’amshueme.

E ti cka lyp ketu, o njeri I gjalle?
Shpejt, hiqu shpirtnash qe njehere kane vdeke!>>
Por, kur ai pa se fjal’t s’ia bana mall,

Shtoi: <<N’tjera udhe e porte ke me preke
Bregun, e jo ketu; me dale pertej,
Nje dru ma e lehte ty ka me te terhjeke.>>

E prisi atij: <<Karon, ti mos u nxej;
Keshtu u vendos atje ku asht fuqija
Per me vendose, e mos e shtyj ma tej!>>

Lundrarit te kenetes s’ndyte qetija
I kthei n’ate ftyre tane lesh, te cueme peshe,
E syte-hata I qitshin flake e shkndija.

Por ata shpirtna, lodhe e kpute, krejt cveshe,
Nderruen fytyre e kercelluen me dhambe,
Porsa fjalet e vrashta u rane nder veshe.

Prindet e Zotin rrijshin vec tue name,
Gjinine njerzore e vendin edhe motin
Dhe faren me te pare e me te mbrame.

Fort tue denese, s’ua priste loti lotin,
N’fund u bashkuen n’ate ugurzeze bregore,
Qe shpirtnat mbledh, ata qe s’dreshten Zotin.

Karonti djalle, me synin gace perore,
Me gisht u ban e t’gjithe n’ate shenje I mblidhen;
Kujdo vonohet, rrem ia kris pa ndore.

Si gjetht, qe vjeshtes kputen edhe hidhen
Pale-pale, e dega ka mundsi me pa
Petkat e veta ka mbi toke mbeshtiellen,

E keqja fare e Adamit njashtu, pra,
I rraset bregut nje nga nje pa fjale
N’ate shenje, si zogu ryse me u thirre me za.

Keshtu kalojne permbi te zymten vale;
E, pa ndeshe bregun tjeter ceta e pare,
Nje cete e re, kendej, gati asht me dale.

<<O biri im, - me tha prisi bujar, -
ketu I ke ata qe kane mbarue
ne mni te Zotit, ardhe prej botes mbare;

e jane te gatshem lumin me e kalue,
se drejtsija hyjnore u grah pa mshire,
keshtu vete frika ne deshire asht shndrrue.

Nje here me thane nuk bje ksajt shpirt I mire;
E pse Karonti pat ankim per ty,
Tani mund ta kuptosh arsyen ma mire.>>

E errta fushe, si ai kto fjale pat krye,
U dridh aq fort, sa, kur mendoj ate tmer,
Dhe sot fillojne te dridhnat me me hy.

Nga toka lot-e-gjame shperthei nje ere,
Qe vetetiu me aq te flaket drite,
Sa s’pashe as ndjeva gja ma n’ate sketere;

Dhe rashe si ai qe gjumi e kapit.

[Veshtrusja]

Kanga IV

Ma kputi menjehere gjumin e rande
Nje bumbullime e madhe, sa qe u drodha
Si nje njeri, qe fjete dikush e trand.

E synin e pushuem rrotull e solla,
Ngritun ne kambe, e ngulte hodha shikimin
Me pa se ne cfare vendi une u ndodha.

U gjeta me nje fjale une ne kalimin
E shtegut drejt humneres se paane,
Qe t’vuejtjeve pa numer mbledh gjemimin.

E erret ish, pa fund, mjegull e tane;
Sado t’ia ngulshe syte asaj gremine,
Nuk mujshe me dallue nje send me thane.

<<Po zbresim tash n’nje bote qorrue terrine,
filloi t’me flase poeti krejt I mekun, -
Une do te prij e ti m’eja mbas shpine.>>

Nga ngjyra e tij e zbete fort mbeta I prekun
E thashe: <<Kur tutesh ti, po une at’here?
Sa here qe kam ra ngusht, ty te kam ndjeke un!>>

E ai: <<Ankthi I ketyne njerzve t’mjere,
Qe jane ketu, ne ftyre me pasqyrohet,
Ti dhimbjen mos ma merr per frike e tmer.

Te shkojme, se rruge e gjate prej nes kerkohet.>>
E hyni ai, e hyna une mbas tij
Ne honin qe prej rrethit t’pare qarkohet.

Ketu, per cka e mundun ish me ndi,
S’kish vaje dhe lotet s’rridhnin porsi gurra, -
Pshertimat vetem dridhnin ate ajri.

Vuejtje pa dhimbje ndjenin ato turra
Njerzish te panumrimm e cete-e-cete,
Femije te vegjel edhe gra e burra.

Mesuesi I mire m’u suell: <<Ti s’po m’pyet
Cfare shpirtnash jane keta qe po shikon?
Para se t’vesh ma tutje, ta them vete.

Keta s’mkatnuen, e gjithashtu s’mjafton
Qe kane merita, mbasi s’u pagezuen;
Pagzimi asht porta e fese qe ti beson.

Pse para krishtenimit t’gjithe jetuen,
Zotin s’adhruen si duhet n’lutje t’veta;
Ne mes te tyne gjindem edhe une.

Jo per mekat, na vec per kto te meta
Kem’ humbe e ne kete mase jemi ndeshkue,
Pa shprese gjallojme, deshrue na kalon jeta.>>

Nga keto fjale fort zemra m’u gandue,
Njerz njohta aty, qe gzuen t’madh vleresim,
E pezull tash n’ate Limb jane tue qendrue.

<<Tregome, Mesues, tregome, o zoti im, -
thashe une, se doja t’kisha siguri
per fene qe ngadhenon mbi cdo dyshim, -

a nxuer njeri kendej merita e tij
o e ndonje tjetri, n’qiell lumnine me rroke?>>
Ai, qe kuptoi cka thashe me mshehtesi,

Gjegji: <<I ri une ishe ne kete toke,
Kur nje t’pushtetshem pashe ketu se ra
Me shenje t’fitores vu kunore mbi koke.

Hijen e atij qe babe njerzimi ka,
T’birin, Abelin, e Noen na e mori,
Mois ligjevusin, binde gjithmone pa za.

Patriarke Abramin, mbret Davidin nxori,
Izraelin me ate bij mejhere
E me Rakelen qe kaq vjet ia bori;

Ne qiell I coi keta e shum te tjere;
E due ta dijsh se para tyne s’jane
Shelbue kurr shpirtna njerzish ne sketere>>.

Pse fliste, ecjen na s’e kishim lane,
Neper nje pyll per te kalue na u donte,
Vecse nje pyll prej njerzish anembane.

S’e kishim lane aq larg rrugen, qe t’con te
Ai vend, ku une zgjova, kur nje shkulm
Flake emisferin nisi te ndriconte.

Ende s’kishim arrite tamam n’ate kulm,
Megjithate mund t’shihej ndonje fije
C’njerz kishte aty, mbulue me lavd e zulme.

<<O ti, qe na nderon e art e dije,
kush jane keta rrethue me kaq nderime,
qe s’jane sikur te tjeret zhyte nder hije?>>

<<Naim I tyne, - I gjegji fjales sime, -
qe ende kumbon n’ate bote e s’shuhet ma,
nxjerrun u ka nga qielli lehtesime.>>

Nderkaq degjova befas si nje za:
<<Rrugen leshonia t’lartit nder poete,
u kthye hija e tij, qe nes u nda.>>

Porsa ai za pushoi e mbet I qete,
Kater hije t’madhnueshme kah na rrane,
Trishtim as gaz n’fytyra s’u pashe vete.

Mesuesi I mire spjegim desh me me dhane:
<<Ma kqyr njate me shpate ne dore, - ma bani, -
para te treve vjen si zot I rande.

Ai asht Homeri, nder poete sovrani,
Tjetri Horaci, I njohtun per satire,
Ovidi I treti, e ne fund Lukani.

Mbasi, njashtu si zani pare m’ka thirre
Nje emen qe te gjithve na bashkon,
Me presin me nderim, edhe bajne mire.>>

Te bukren shkolle pashe prisin kah rrethon,
Shkoll’n e atij zot te kanges ma te ngritun,
Qe mbi te tjere si shqipja fluturon.

Si biseduen paksa krye m’krye avitun
Kah une u sollen e me pershendeten;
Buzqeshi per kete nder mesuesi I ndritun.

E nder dhe ma te madh me dhane kur n’ceten
E tyne me radhiten aq te zgjedhun,
Te gjashte mes asaj dije e pashe veten.

Kah drita shkuem ashtu se bashku mbledhun
E per c’u fol me duket heshtja ar,
Si dukej ar atje fjala tue rrjedhun.

Ne fund ia behem te nje kshtjell krenar,
Shtate here me t’larta ledhe I rrethuem,
Mbrojte nga nje lum I bukur, qe pa fare

Mundi, per toke si t’ishim, e kaluem;
Shtate dyer me ata mendtare pershkuem pa u ndale
Dhe arritem n’nje livadh te gjelberuem.

Njerz pashe atje, qe t’vrenin thelle, ngadale,
C’I madh autoritet n’ato tipare!
Rralle flisnin, por u kish hije cdo fjale.

Ma tutje u shtyme at’here n’ate toke bujare,
Te ‘j vend I larte, I hapet, plot me drite,
Prej ku te gjithe I shihnim kjartas fare.

Ngri n’kambe atje mbi bar te blere qe shndrit
M’u cfaqen shpirtna for ne za mbi toke,
Per cka une mburrem edhe ne kete dite.

Elektren pashe se bashku me sa shoke,
Njofta nder ta Hektorin edhe Enene,
Sy-orrl Cezarin, arm’t kreshnike rroke.

Kamilen pashe, e pashe Pentesilene
Nga ana tjeter; dhe njate mbret Latinin
Me bij’n e vet, Lavinjen, aty e vren.

E pash dhe Brutin, qe deboi Tarkuinin,
Lukrecjen, Juljen, Marcjen, Korneline;
Te vetem, ne nje ane, pashe Saladinin.

Pashe mjeshtrin, qe meson ata qe dijne, -
Ma nalt kur e drejtova vrejtjen time, -
Mes filozofesh tjere e kish seline.

T’gjithe e kundrojne e t’gjithe I bajne nderime,
Te dy I pashe – Sokrat edhe Platon,
Qe jane ma afer tij ne meritime.

Pashe Demokrit, - me rast boten perfton, -
Diogen, Anaksagore edhe njate Talin,
Heraklit, Empedokel e Zenon;

E pshe dhe ate qe me hiti mblodh <<quale>>-in,
Per Dioskoridin flas, verejta Orfene,
Tulin me Linon dhe Seneke moralin;

Euklidin gjeometer, Ptolomene,
Galjen e Avicene e Hipokrat,
Te madhin kmentues, Averroene.

S’mund t’I permend te gjithe e t’shprehi ate
Qe tema e madhe lyp e nxit te shtillet,
Sa syni sheh, shpesh goja s’ka takat.

Vec dy nga t’gjashtet mbetem; tash I siellet
Nje rruge tjeter prisi mendjedrite,
Me m’qite nga ajri I qete n’ajrine qe dridhet;

Dhe mbrritem te nje vend qe gja s’e ndrit.

[nice thone kta]

eeeej fantastike fare uen nuk kam patur mundesi ta lexoj por ju lutem nese keni mundesi te postoni dhe kenge te tjera do ju isha shume tmerresisht thellesisht mirenjohese !!

[Veshtrusja]

eeeej fantastike fare uen nuk kam patur mundesi ta lexoj por ju lutem nese keni mundesi te postoni dhe kenge te tjera do ju isha shume tmerresisht thellesisht mirenjohese !!

me ate qellim (per te postuar te tera kenget) ndermend eshte hapur tema.

(thjesht shpresoj te kini pak durim)