Identiteti

[Cupke_pe_Korce]

Çupke, e lexova dhe nje here me vemendje pjesen e cituar, nga anglishtja nuk perfitova shume, frengjishtja eshte ku e ku me racionale, zberthyese, qartesuese, dmth per qorra si puna ime, por... s'kemi ç'bejme, sipas kokes festen...

Per kete nuk jam e sigurt, e megjithate, mund ta sjellesh perkthimin tend nga frengjishtja dhe e krahasojme. E theksoj, Cummings eshte i paperkethyeshem!!!

Me sa pashe aty, Cummings mbetet nje individualist ekstrem. Aty kapa nje aluzion ndaj se ashtuquajtures "makuteri e perjetshme" e Çifuteve (ndonese ai nuk e thote drejtperdrejt por ama ndihet nje si lloj "mllefi" - madje fakti qe ai kishte qene i afert me Ezra Paund, nje çifut fashist ). Sidomos ideja e krematoriumeve te kampeve te vdekjes eshte paksa e tepert. Une nuk ia di historine ketij poetit nese ka patur apo jo historira me Çifutet.

Nuk mendoj se pjesa e shkeputur ka te beje me cifutet me teper sesa boten jashte (at large.) Ezra Paund mund te kete qene c'te doje, por s'besoj se afrohej me Cummings as gjekundi (edhe pse ai vete e ka quajtur Cummings nje nga njerzit me te zgjuar qe ka nxjerre USA, e pse jo dhe me te zgjuarin.) Kjo per faktin se arma kryesore e Cummings nuk ka qene mllefi (si tek Ezra) por dashuria. E them kete duke marre parasysh jeten dhe formimin kulturor te e.e.cummings; ai i ka perkitur dhe i perket elites, dhe duke qene se kurre s'ka qene i kercenuar (ne kuptimin e drejtperdrejte te fjales) nuk ka pasur asnje arsye per mllef apo urrejtje. E MEGJITHATE, Cummings ka urryer, por kjo urrejtje ka karakter tjeter. Si nje studjues i pashembullt i antikitetit, si aktivist social apo si nje njeri qe kurre s'ka kerkuar admirimin e botes, Cummings ka pasur dy ideale te larta: dinjitetin dhe individualitetin. Kur ka pare qe keto te dyja jane dhunuar, Cummings ka urryer. Per mendimin tim, jeta e vepra e tij nuk jane gje tjeter vecse lufte per te mbrojtur keto te dyja (dhe nuk kam frike te them se per kete ai ka qene fanatik jo ca, por goxha!) Dinjiteti eshte nje nga cilesite me thelbesore te njeriut, e ndoshta e vetmja qe e ben ate NJERI. Pra, nuk eshte i cuditshem fakti qe Cummings ka sakrifikuar per hir te tij.
Se mos harroj, Cummings ka kaluar nje pjese te jetes se tij ne France (udhetime te shumta ne mos gaboj, madje edhe burgosur atje) por tani nuk po me vijne nder mend fakte. Nje here tjeter ndoshta.

Çka po shoh diçka tjeter eshte qe ky i versulet keqas njerezve (atyre qe jane ne mostpeople, opinioni me nje fjale) per qe ata te levizin dhe te marrin frenat e vetes se tyre ne dore. Por si ? Vetem duke qene vetvetja ? Anarkizmi ? A thua te jesh vetvetja eshte detyrimisht te jesh anarkist ? Nuk mendoj keshtu. Ka dhe menyra te tjera per te qene vetvetja, qofte edhe duke bere leshime, sepse tekefundit ne (dmth secili) nuk jemi sfera krejt te rrumbullakta pa pikeprerje me asgje tjeter. Ose ose... ne ngjajme me keto sfera (ndergjegja jone eshte unike) por sfera te krisura (te çara) nga ku marrim sinjalet e sferave te tjera. A eshte tjetersuese kjo gje ? Dmth, a na ben kjo te mos jemi me vetvetja jone ? Ndoshta, por ama une jam ai qe jam vetem ne syte e tjetrit. Nese Cummings nuk do te kishte botuar asnje poeme ne te gjalle te tij (madje do te kishte qene i vetmi qe do t'i kishte lexuar ato çka shkruante) atehere po ! mund te themi se ky zoteri ishte nje ishull i paster ! Por, nqs ai ka bere qe dikush te lexoje qofte dhe nje poeme te tij, kjo me jep te mendoj qe edhe ai ishte nje sfere e krisur nga ku dilnin dhe hynin sinjale (ndonese per te mund te kete qene ne nje nivel me te paket).

Une nuk mund te pergjigjem per mostpeople, ndersa per Cummings po! Ai ishte nje ishull i paster. A e di pse? Kur Cummings filloi te botonte poezite e tij, te gjithe kritiket thane: "Ky nuk eshte art!" Kjo per faktin se poezite e tij ishin kaq te thjeshta, dhe ishte pikerisht kjo thjeshtesi qe i bente te veshtira per tu kuptuar. Pra, duke qene se ishin "strikingly simple" kjo si te thuash i bente jo vetem misterioze por edhe intensive, pasi eshte e thjeshte te shkruash:

(a... (a leaf falls on loneliness)

1(a

le
af
fa
ll

s)
one
l

iness

po hec e interpretoje. Kjo i beri kritiket te mendohen edhe nje here kur ti pergjigjen pyetjes "C'eshte arti?" Per me teper, dua te citoj vete Cummings kur thote: "Panvaresisht nga opinioni juaj, poezite e mija do te vazhdojne te ekzistojne." (kjo eshte ideja, se citatin nuk e mbaj mend fjale per fjale) Pra, qe arti te ekzistoje, ai nuk ka nevoje ta admirojne. Dhe sic te thashe, kritika e kohes nuk e pati vleresuar krijimtarine e Cummings. Vetem kohe me pas ajo vuri re origjinalitetin e vepres se tij, dhe vetem atehere i dha kreditet e merituara.

Sa per opinionin tim, mund te them se nga c'kam lexuar prej tij, Cummings eshte mjaft filozofik, madje do te thoja se shpesh here rrezohet ne misticizem. Nje poezi perfekte per Cummings eshte thjesht ASGJE, ose sic e quan ai "nothingness." te kuptohemi qe ketu nuk eshte fjala per asgjesimin e artit, perkundrazi! Cummings mendon se natyra e vertete e artit eshte deshtim (failure) dhe eshte pikerisht kjo qe i jep dimensione gati hyjnore. Nese ti do me pyesje mua "c'eshte shpirti?" une, si ateiste qe jam, do te isha pergjigjur: "hic!." E pra, eshte ky "hic-i" qe e ben artin art, apo shpirt, apo magji apo ku di une (nuk e di ne me kuptove.)

Sa per perkthimin, te thashe bujrum Megjithese e perktheva shpejt e shpejt, nuk me bie hic autoriteti nese me kritikon. Actually, I would be pleased!

[Cupke_pe_Korce]

(intervisten me poshte e kisha postuar dikur ne forumin e letersite, por mendoj se eshte mjaft interesante dhe i pershtatet me se miri diskutimit tone. Nese dikush do ta perkethente, aq me mire, se nuk besoj te jete aq e veshtire. Nese jo, s'besoj se kjo do te perbeje nje arsye per ta fshire postin.)

- By a - what do u call yourself? painter? poet? playwright? satirist? essayist? novelist?
- Artist.
- But not a successful artist, in the popular sense?
- Don't be silly.
- Yet you probably consider your art of vital consequence -
- Improbably.
- To the world?
- To myself.
- What about the world Mr. Cummings?
- I live in so many: which one do you mean?
- I mean the everyday humdrum world, which includes me and you and millions upon millions of men and women.
- So?
- Did it ever occur to you that people in this socalled world of ours are not interested in art?
- Da da.
-Isn't that too bad?
- How?
- If people were interested in art, you as an artist would receive wider recognition.
- Wider?
- Of course.
- Not deeper.
- Deeper?
- Love for example is deeper than flattery.
- Ah - but (now that you mention it) isn't love just a trifle oldfashioned?
- I dare say.
- And aren't you supposed to be ultramodernistic?
- I dare say.
- But I dare say you don't dare say precisely why you consider your art of vital consequence-
- Thanks to I dare say my art I am able to become myself.
- Well well! Doesn't that sound as if people who weren't artists couldn't become themselves?
- Does it?
- What do you think people who aren't artists become?
- I feel they don't become. I feel nothing happens to them. I feel negation becomes of them.
- Negation?
- You paraphrased it a few moments ago.
- How?
- "This so called world of yours"
- labouring under the childish delusion that econimic forces don't exist eh?
- I am labouring.
- Answer one question: do economic forces exist or do they not?
- Do you believe in ghosts?
- I said economic forces.
- So what?
- Well, well, well! Where ignorance is bliss...Listen, Mr. Lowercase Highbrow -
- Shoot.
- I'm afraid you've never been hungry.
- Don't be afraid.

(New York 1932 e.e.cummings)

[oiseau en vol]

Çupke, verejtjen per perkthimin e thashe krejt miqesisht dhe pa asnje prapamendim. Thjesht pashe tek tuk ndonje shprehje qe nuk ishte nxjerre siç duhet. Nje shembull ? Nuk thuhet kurre "vetvetet". Vetvetja (le soi-même) nuk ka shumes, eshte koncept. Per shume veta mund te thuhet "vetvetja e tyre", dmth e secilit prej tyre. Nejse, ska asgje per tu nxehur (keshtu pata pershtypjen, qofsha gabuar).

Te gjitha ato çka thashe ne postin e meparshem kane rrjedhur nga ç'lexova ne perkthimin tend. Ne frengjisht nuk e gjeta, por jam i sigurte se po ta kisha gjetur, gjerat do te kishin shkuar ndryshe. Pse e them kete ? Frengjishtja eshte gjuha e kthjelltesise par excellence. Mund te lexosh 1001 studime mbi kete çeshtje, te gjitha dalin ne kete perfundim. Mund te mos kete gjera te tjera, por qartesine, kthjelltesine, racionalitetin ajo e ka ne shkallen siperore.

Vetem pak gjera per Ezra Paund. Di qe ishte nje adhurues i Musolinit, me origjine çifute dhe me duket se eshte burgosur ca per keto pune. Ama si poet ishte nje gjeni dhe ai. Pashe qe keta te dy kishin qene miq. Nuk me duket pa gje kjo pune.

Ajo qe thashe me lart per krematoriumet eshte ne perkthimin tend kur thote :

Aristokrati i kulturuar, shkulur prej super-pallatit te tij ekskluzivisht ultraluksoz, dhe hedhur ne nje kamp perqendrimi, tmerresisht vulgar, qe zjen me c'do specie te imagjinueshme te organizmit te padeshiruar....

Ok, di ndonje gje mbi te, çfare thoshte ne lidhje me Holokaustin ? Apo nuk thoshte asgje ? Apo si Ezra, i vinte ndot per Çifutet, si njerez qe perbenin "the mostpeople" ?

Çupke, si thua pak stervitje ne frengjisht ? Hidhi nje sy te lutem...

En 1932, il publie ABC of Economics. C’est alors qu’il renoue avec Marinetti et qu’il est reçu par Mussolini à Rome. Il lui expose ses conceptions économiques et revient enthousiasmé par cette entrevue, comparant le Duce à Jefferson : en 1935, il publie un essai intitulé Jefferson and/or Mussolini, apologie sans retenue de ce dernier.
À la fin de cette année, le comte Ciano l’invite à utiliser les ondes de Radio Roma. De plus en plus, il tient des propos antisémites virulents, attaque le système politique américain et insiste sur les causes économiques de la guerre qu’il croit être inévitable. Son Guide to Kulchur (1937) ne fait que souligner un engagement toujours plus net en faveur du fascisme et même du nazisme. En 1939, il écrit à Cummings que « l’Allemagne a raison à 90 % dans le spectacle actuel ». Il collabore à des périodiques italiens, même à une revue de propagande allemande de langue anglaise.
Il propose aux Italiens toutes sortes de projets éditoriaux qui sont enterrés, mais parle toujours à la radio (il fait en tout 125 émissions). Inculpé par son pays de trahison le 26 juillet 1943 (un jour après la chute de Mussolini), il continue de s’adresser à ses compatriotes, cette fois de Milan. Quand les Alliés entrent à Rapallo, en mai 1945, il est arrêté et incarcéré à Pise dans une cage grillagée et éclairée vingt-quatre heures sur vingt-quatre. C’est là qu’il écrit son chef-d’oeuvre, les Cantos pisans. Rapatrié en décembre, il est examiné par quatre psychiatres et n’est finalement pas jugé. Il passe douze ans dans ce qu’il appelle le « trou d’enfer » avec les aliénés. Le mythe de Pound ne cesse de grandir et l’on parle même de lui pour le prix Nobel. Libéré, il ne sortira plus jamais de son silence, jusqu’à sa mort…


Çupke, te betohem nuk qenkam gabuar, e hoqa qafe modestine
Pa hidhi nje sy dhe kesaj, dhe po qe se ngecen diku, shpresoj te mos jete per efekt kuptimi...

Poète américain. Edward Estlin Cummings est né à Cambridge dans le Massachusetts en 1894. Durant la première guerre mondiale, Cummings a travaillé comme conducteur d'ambulance en France, mais a été interné dans un camp de prisonniers par les autorités françaises (une expérience racontée dans son roman la Grande chambrée) pour ses convictions anti-guerre. Après la guerre, sa vie se partageait entre ses maisons dans le rural Connecticut et à Greenwich Village, avec de fréquentes visites à Paris.
Dans son œuvre, Cummings expérimentait radicalement avec la forme, la ponctuation, l'orthographe et la syntaxe, abandonnant les techniques et structures traditionnelles pour créer un nouveau moyen hautement idiosyncratique d'expression poétique. Plus tard dans sa carrière, il a souvent été critiqué pour s'être installé dans son style et pour ne pas évoluer. Néanmoins, il a a gagné beaucoup de popularité, surtout parmi les jeunes lecteurs, pour la simplicité de son language, son mode espiègle et son attention sur des sujets comme la guerre et le sexe.
Le succès critique de Cummings n'a jamais égalé son succès d'estime. Les critiques de gauche des années 1930 ont été les premières à rejeter son œuvre comme sentimentale et naïve sur le plan politique. Ses supporters, cependant, trouvaient de la valeur non seulement dans ses inventions verbales et visuelles mais aussi des ses croyances mystiques et anarchistes.


Nejse, Çupke, po filloj te mendoj qe ne mendje ke ngelur gjithmone nje çupke e re, te pergezoj per kete

(ps: ju lutem mos ma fshini postin, po qe se eshte nevoja e perkthej, je vous aime

[Cupke_pe_Korce]

jo! jo! jo! mos me ngaterro me frengjishten se ka vetem nje menyre per tu marre vesh me te dhe une s'dua te tradhetoj veten Please, I beg you!

Nuk u nxeva aspak. Madje kam edhe une nje shembull: ne anglisht vetvetja = myself, ndersa vetvetet = ourselves. Tani, perderisa ka vetvete (shumes) ne anglisht, perse te mos kete ne shqip? (qofsha gabuar gjithashtu ) S'kam asgje dyshim qe frengjishtja eshte "pretty straight forward" por duke qene se anglishtja nuk eshte, s'ka sesi perkthimi ne frengjisht te jete. E megjithate, une thashe te sillje dicka qe une te permiresoja perkthimin tim (garat i leme per tjeterkund.)

Une mendoj se e vetmja gje qe i bashkon Ezra Pound dhe E.E. Cummings eshte modernizmi. Gjithsesi, ky eshte opinioni im. Pastaj, nuk eshte e thene qe opinioni francez eshte me i sakti (edhe pse mund te jete me i kthjelleti nga pikepamja shprehese)

[oiseau en vol]

Ok, Çupke, po them me pak fjale ç'ka ngjet aty :

Per Pound, thote qe ka takuar Musolinin dora vete, shkruante kritika kundrejt sistemit ekonomik amerikan dhe thoshte qe lufta ishte e pashmangshme, i shkruan Cummings-it qe Gjermania ka 90% te drejte ne spektaklin aktual (dhe madje ne vitin 1939 ! Plot 6 vjet pas hyrjes ne fuqi te ligjeve antisemite) dhe USA e ka akuzuar per tradhti te larte ndaj atdheut, dhe kapet pas luftes dhe nuk del ne gjyq sepse e vizitojne nja kater psikiater, dhe perfundimisht kalon nja 12 vjet ne çmendine, dhe kur del qe andej nuk e paska hapur me gojen... memec fare dhe u çudita kur pashe qe ne qeli (ne Piza) e paskan mbajtur me drita ndezur 24 ore ne dite (çfare padrejtesie : 1945 - 24 ore drita ne burg dhe 2005 - 5 ore drita ne kryeqytet )

Per Cummings, thote qe ka qene ne France shofer ambulance gjate luftes se pare boterore, por francezet e paskan burgosur e ketu qenka neveritur nga lufta e pastaj kthehet ne vendin e vet dhe shkruan. Pastaj flet pak per stilin e tij dhe aty ne te zeza thuhet : "Megjithate, ai ka fituar shume popullaritet, sidomos midis te rinjve, per thjeshtesine e gjuhes se tij, menyren dinake te shkrimit dhe vemendjen e tij mbi çeshtje si lufta dhe seksi. Suksesi kritik i Cummings nuk e ka kapur kurre suksesin e vleresimit (dmth me shume e duan lexuesit sesa kritiket)


Kurse per ate vetvetet (ourselves) eshte nonsense, mendoj une. Vetvetja eshte nje koncept dhe shpreh ate çka eshte dikush per veten e vet. Keshtu qe kjo fjale nuk fiton shumes. Edhe pse eshte shkruar ne anglisht "ourselves" perkthimi i saj duhet bere "vetvetja jone" (dmth vetvetja e shumuar e çdokujt).

Dhe diçka per ate punen e kalimit nga anglishtja ne frengjisht. Puna qendron keshtu : ne nje gjuhe mund te shkruash vetem dy rreshta dhe kur e perkthen ne nje gjuhe tjeter te dalin gjashte rreshta. Pse ? Sepse kjo gjuha tjeter, duke mos patur ekuivalentin e fjale per fjale, preferon ta shkoqise mire muhabetin. Ka nje fjale ne kinezçe "Tao" dhe nje fjale ne greqisht "Logos" qe dikush ka shkruar konferenca te tera per ti perkthyer. Ketu e pata fjalen une, qe frengjishtja nuk e le kurre diçka ne te turbullt, ne te paqarte, ne te mjegullt.

Dhe e fundit fare : modernizmi. E vertete qe i bashkon ata te dy, por kane dhe gjera te tjera. Por me sa mora vesh une, ato e gjejne sherimin nga modernizmi, njeri ne preher te fashizmit e tjetri te anarkizmit, por ai aluzioni aty me aristokratin etj etj me le nje shije te hidhur antisemitizmi...

[Cupke_pe_Korce]

A duhet marre kjo si sfide per te bere nje permbledhje biografike te Cummings tashme nga perspektiva amerikane? ok, edhe kete e bejme, por jo sonte. Per fat te keq, ende nuk e kam lexuar "The Enormous Room" nje veper autobiografike, bazuar kryesisht ne eksperiencen e Cummings gjate luftes se pare boterore. Me ler ta lexoj vete dhe pastaj te jam shpjegime se nuk me fle karari me kete interpretimin alla frenga.
Tjeter. Politika gjithmone ka luajtur nje rol te rendesishem jo vetem ne krijimtarine por edhe ne afirmimin e Cummings si poet (me duket mua apo vetem shkrimtaret e medhenj persekutohen ne kete menyre???) por nese eshte ca anarshist, apo shume, apo se anarshizmi eshte shpetimi i tij, kete s'mund ta them me bindje. Ajo qe them me bindje eshte se, pikesepari, Cummings ishte artist dhe jo revolucionist, apo antiseminitist apo ku di une.
Nese do te beja nje paralelizem te modernizmit te Cummings me dekadencen franceze, a nuk te duket se kjo e fundit, duke e hedhur poshte artin nuk beri gje tjeter vecse gjeti nje menyre tjeter te te berit art? A mundet dikush te konkludoje se dekadenca franceze ishte nje degjenerim i artit apo thjesht nje levizje artistike qe demonstronte faktin qe arti ishte ne krize? Une mendoj se ishte mjaft e fuqishme dhe origjinale ne llojin e vet. Pak a shume, e njejta gje mund te thuhet per krijimtarine e Cummings.

"Aristokrati i kulturuar, shkulur prej super-pallatit te tij ekskluzivisht ultraluksoz, dhe hedhur ne nje kamp perqendrimi, tmerresisht vulgar, qe zjen me c'do specie te imagjinueshme te organizmit te padeshiruar....

Ok, di ndonje gje mbi te, çfare thoshte ne lidhje me Holokaustin ? Apo nuk thoshte asgje ? Apo si Ezra, i vinte ndot per Çifutet, si njerez qe perbenin "the mostpeople" ?"

Pasazhi ne fjale shoqeronte "New Poems" from "Collected Poems" te Cummings te cilat u botuan ne vitin 1938. Nese memorja ime eshte ende gjalle, pasazhi eshte shkruar para luftes se dyte boterore (kur filloi kjo e dyta, ne 39-en???) Nese eshte keshtu, s'ka sesi te flase per holokaust. Me korrigjo nese jam gabim.

per me gjere, me vone.

[Veshtrusja]

paska marre kthesa interesante tema (na kenaqet)

oiseau, ne lidhje me kte:

En 1939, il écrit à Cummings que « l’Allemagne a raison à 90 % dans le spectacle actuel ».

Pound ja ka shkruar kete Cummings-it, por ne cfare forme i eshte pergjigjur Cummings-i Pound-it? Dhe, ndoshta duhet te pyes se pari, a i eshte pergjigjur?

Sa per perkthimet, jeni te dy per tu vleresuar qe merrni mundimin te perktheni pasazhet, por ama nuk ka me mire se sa kur arrin te kuptosh nje shkrim ne formen origjinale (ne fund te fundit, cdo perkthim, deri diku eshte edhe interpretim). Do kisha deshire qe te vinit burimet e shkrimeve dhe pasazheve qe citoni (please!).

[Cupke_pe_Korce]

veshtruese, me thuaj cili eshte ndryshimi midis "detention camp" dhe "concentration camp" Ose me mire te them, cili eshte perkthimi i secilit ne shqip. Me duket se e kam djallosur perkthimin prandaj dhe u ngaterrua zogu me ate dreq "kamp perqendrimi."
uazo, mbase ke te drejte...I'm getting old

[Veshtrusja]

Cupke po pyet njeriun e gabuar per te te dhen perkthimin apo perkufizimin e fjaleve, per me teper qe i do ne shqip (sepse skam fjalor shqip-anglisht ketu per momentin dhe nuk e zoteroj shqipen aq mire sa do doja apo duhet, fatkeqesisht ...). Megjithate dua te them qe varet dhe ne cfare konteksti perdoren ato dy shprehje. Por.... :

concentration camp = kamp perqendrimi, kampe burgu, zakonisht i lidhur me kampet e Gjermanise Naziste ku e dime mire qe njerezit jane vrar dhe jo vetem keqtrajtuar; kampe ku civilet, armiqt e huaj, te burgosurit politik jane "detained" nen kondita te ashpra….

Cfare do te thot fjala detained ne shqip? Te mbash? Te mbash me force? Nuk jam e sigurt…

Ne anglisht: detention = custody, internment, quarantine; arrest, confinement

Por ka shume fjale te tjera te lidhura me keto te sapopermendura si psh: restraint, constraint, repression, deprivation, force….

Atehere une do thoja qe:

Detention camp mund konsiderohet kamp perqendrimi ne sensin qe permban njerez te arrestuar dhe te deprivuar nga disa ane, por nuk eshte detyrimisht nje kamp perqendrimi.

Diku kam hasur edhe qe detention camp eshte institucion ku "juvenile offenders" mbahen perkohesisht.

Prandaj them qe ka te beje shume konteksti ne te cilin perdoret shprehja.

Me korigjoni ju lutem nese kam gabim.

ps: jam ne pritje te burimit te pasazhit qe ke perkthyer

[Albo]

"Te jesh asgje-pervec-vetvetes - ne nje bote qe po ben te pamunduren, dite e nate, qe ti te jesh gjithcka tjeter - do te thote te luftosh betejen me te veshtire qe nje qenie njerezore mund te luftoje, dhe te mos rreshtesh se luftuari."
-e.e.cummings

Ju c'mendoni?

Rrjedha e nje lumi eshte shume magjepese per syrin e nje njeriu ne nje dite te kthjellet me diell vjeshte. Drita e diellit dhe kupa e qiellit reflektojne nje ngjyre blu mbi ujin e pangjyrshem te lumit. Dhe nese qendron mbi nje ure e shikon nga lart ate ujin qe rrjedh poshte, do te arrish te shikosh jo vetem kaltersine e qiellit ne siperfaqen e lumit por edhe guret ne fund te tabanit te lumit.

Ai lume ka nje emer, nje identitet. Eshte lumi Vjose. Po te shkosh ne breg te tij dhe po ta prekesh lumin, ke per te pare qe uji ne doren tende cuditerisht e humbet ate kaltersine magjike qiellore. Misteri tjeter qe zbulon eshte se ajo rrjedha e madha e ujit nuk eshte gje tjeter vecse nje familje e madhe bulezash te vogla uji, qe kur mblidhen se bashku krijojne ate rrjedhen magjepese.

Nese do te merrje ne dore me vete disa buleza te atij lumi, ke per te pare se si drita e diellit ka per te avulluar ate lumin e vogel ne doren tende brenda pak minutash. Dhe ne ate moment kupton edhe madheshtine e lumit, rrjedhen e pashterrueshme te tij gjate gjithe vitit dhe gjate gjithe koherave.

Vjosa eshte nje lume qe ka nje emer, nje identitet, por jane miliona bulezat e ujit qe nuk ekzistojne dot te ndara nga njera-tjetra dhe pa te cilat Vjosa nuk do te mund te kish jete.

Kur njerezit lahen ne kete lume te kulluar ata behen pjese e rrjedhes magjepese te nje lumi. As nuk pyesin, as nuk vene ne medyshje, as nuk mendojne, vetem shijojne freskine e jetes se atij lumi.

Albo