Shqiptaret dhe Greket

[Tannhauser]

Po, kur nuk vete mali te Muhamedi vete Muhamedi te mali. Keshtu edhe puna jote. Kur nuk gjejme shkrimtare dhe gjuhe Ilire bejme grekerit ilire dhe mbaroi puna. I gjithe ballkani eshte ilir. Edhe sllavet jane Ilire qe humben identitetin e tyre. Ashtu si romaket. Mos e teperova gje? Me thua ku te ndaloj....

[Baptist]

Vashdo ti vashdo...per vatanin. Te te rroje Partia!

[Tannhauser]

Per GL Branch:
Vertete, prapashtesa e plote greke eshte -itis dhe -iotis. Ne shqipe kane kaluar vetem pjesat e para. Po te degoj nje fotokopje nga libri i E. Cabej 'Studime etimolohjike ne fushe te shqipes, Tirane, 1976' se po ta thoshja une do kishit kundershtime. Kush e ka librin mund ta lexoje, ne faqen 77.

Per Beniton:
Per origjinen e gjuhes shqipe dhe popullit shqiptar jane shprehur shume dijetare, te huaj dhe vendas ne mes te cileve: a) Per origjinen Ilire (i.e). I. Thunmann, G. Meyer, P. Kretschmer, M. Sufflay, A. Meyer, E. Cabej, W. Cimochowski b) thrake. H. Hirt, G. Weigand, D. Detchev, I. I. Russu c) thrako-ilire N. Jokl, St. Mladenov d) dako-myze me komponente te njellojte ilire V. Georgiev. Te gjithe keta autore, dhe shume te tjere kane mbajtur qendrimin e tyre ndaj keti problemi te rendesishem duke u nisur nga vleresime historiko-gjuhesore, mbeshtetur me shume ose me pak mbi toponimine, etnonimine dhe antroponimine. E shikon pra se problemi nuk eshte i njeanshem dhe pakica e informacioneve qe kemi per iliret e bejne akoma me te madh problemin.

[Tannhauser]

Emrat qe jane gjetur ne territorin e Shqiperise nga zbulimet arkeologjike deri ne vitet '70. Te gjitha mbishkrimet jane shkruara ne greqisht ose latinisht dhe emrat jane te helenizuara ose te latinizuara. Nga keto emra rreth 1/3 jane ilire, nje pjese tjeter jane hibridizim (iliro-grek ose iliro-romak) dhe pjesa tjeter jane greke dhe romake. Po bashkangjis edhe disa foto nga mbishkrimet

Dyrrah

Nga mbishkrimet e gureve te varreve te nekropolit:
Ανδηνα, Αντις (2 here), Βρσυκος, Γενθιος, Δαζαιος, Δαζιος (2 here), Επικαδος (4 here), Επικιαδος, Ζαιμινα, Κλειτια, Λαιδιας (2 here), Λαιδων, Πλατωρ, Συρα, Συχος, Τατα, Τευταιια, Τιτος, Αδαμα[τας, Ανναια, Annaea (2 here), Annaius, Annula, Βεντος, Βερσαντος, Βρυγος, Εορταιος, (2 here), Φαλιος, Λαβεα (2 here), Naevius, Πιτα, Sura, Ταταια, Τειτος, Τευτα, Τευταια, Τευτιος, Τριτος (2 here), Voconia, Billena, Βατουνα, Επτανης, Κικκω, Λαζιος, Λυδρα, Βατινα, Σιμρας, Artorius, Bennius, Epetinus, Epidamnus, Felicla, Pladomenus, Scodrina, Syrus, Tadus.
Nga legjendat e monedhave te qytetit:
Αμυντας (10 variante), Απο, Βοικην (4 variante), Γενθιος, Δαζιος, Εορταιος (5 var.), Μονουνιος, Μυτιλ[ος, Νεσσυλος, Σκυρθανας, Τριτος (2 var.), Φαλακριων (5 var.).

Apollonia

Nga mbishkrimet e gureve te vareve:
Αννυλα, Αγρων, Επικαδος, Μονουνιος, Πλατωρ, Τριτος, Φαλακρα
Ne vula tjegulle:
Επικαδος, Φαλακρος
Nga monedhat e qytetit:
Αβρων (2 var.), Βατων, Βοικην, Γραβος, Επικαδος (2 var.), Πρευραδος, Φαλακρος (2 var.).

Buthrot (Butrinti)

Nga Mbishkrimet e teatrit:
Αδματος (4 here), Αμυντας (2 here), Αννια, Απποιτας, Αρτεμω, Αρτεμων, Γενδιος, Δερδας (2 here), Λεονατος, Μενοιτας (12 here), Νανα, Σαβυρτιος, Φαλακρεων (4 here), Φαλακρος (4 here)
Nga nje monedhe gjetur ne qytetin: Dastidius

Byllis
Ne nje fragment mbishkrimi: Epicadus

Lis:
Ne nje mbishkrim qe ruhet ne manastirin e Shen Ndout: Auca, Didia, Didius
Ne legjendat e monedhave te mbretit Gent (181-168 p.K): Γενθιος

Skodra:
Nga legjendat e monedhave te mbretit Gent: Γενθιος. Nga legjendat e monedhave te qytetit te prera pas vitit 168: Αδαματας, Αδαματος, Αμυμων, Πατρων, Τατο

Skampa:
Ne mbishkrimin e nje pllake dhe tre altareve verresh: Naevia, Itia, Plato, Dona

Ad Quintum (Shenjon i elbasanit):
Ne Mbishkrime altaresh varresh: Parthinus, A(p)u(d)ia, Plator

Kajon i Dumrese (Elbasan):
Ne nje shtyllez varri erme-portret: Μινασσα

Petresh (rrethi i Elbasanit):
Ne nje perkrenare ilire: Καυλαος

Kalaja e Irmajt (Gramsh):
Ne tri vula te njellojta tjegullash: Τριτος

Kozare (rrethi i Beratit):
Ne nje stele varri: Επικαδος (3 here), Τευτεα (2 here).

Kropisht (Vlore):
Ne nje gur varri: Pyramus.

Selce e poshtme (Moker-Pogradec):
Ne vylen e nje gryke pitosi: Επικαδος

Kolesjan (Kukes):
Ne nje pllake varri: Τατα

Verri-Slatine (Moker-Pogradec):
Ne mbishkrimin e nje guri varri: Λαζειωνος, Κλειτος, Γενθιανος, Πλατωρ

Struge:
Nga nje mbishkrim: Γενθιος

Pogradec:
Ne vulen e nje gryke pitosi: Επικαδος

Kalaja e Gradecit (rrethi i Kolonjes):
Ne vulen e nje gryke pitosi: Τρετος

Kalaja e Kamnikut (rrethi i Kolonjes):
Ne vulen e nje gryke pitosi: Αμυντας

[Tannhauser]

Per Durresin:

Per here te pare emri Epidamn (Επιδαμνος) del tek Thukididi (Hist. 1.24) ne shekullin e V p.K si koloni greke e korkyrasve dhe korinthasve. Se Epidamni ka qene Ilir na e thote Appiani (Bellum Civile, 2.6. 39. 4-6) pas 6 shekujve, ne shekullin e I dhe thote se ka qene nje mbret barbar i ketij vendi qe quhej Epidamn dhe themeloi nje qytet te cilin e quajti me emrin e vet. I nipi i tij (djali i vajzes), Dyrrahu ndertoi prane ketij qyteti nje port te cilin e quajti Dyrrah. Skela kaloi me radhe ne duart e pushtuesve: brygeve, taulanteve dhe se fundi te liburnesve qe u debuan nga korkyrasit. Thenieve te Appianit nuk i vihen shume bese se ato jane te perziera me mitologjine. Me te shumtet e autoreve deshmine e Appianit e permendin thjesht si legjende. Per emrin tani, H. Krahe e vrovon si Ilir, po me parashtesen greke epi- (H. Krahe, Die alten balkanillyrischen eographischen Namen, Heidelberg, 1925, f. 23) kurse per emrin Dyrrachium thote se eshte grek dhe del nga fjala δυς (dys=keq) dhe ραχια (rahia=bregdet i thepisur, shkembor) (H. Krahe, Vom Illyrischen zum Altereuropaischen, Indogermanische Forschungen, LXIX/3, berlin 1964-65, f. 202). Sipas mendimit tim edhe Epidamnos eshte greqisht se nuk eshte e mundur iliret te kishin filluar te benin huazime qe ne fillim te kolonizimit grek dhe keshtu nuk arsyetohet parashtesa greke epi-

[Baptist]

Po ik ore djalke, se te kane gjetur gabim per kete pune tyne…

Per cillin Dyrrah flet mo, per ate afer kepit te Dardanit, apo ate tjeterin ne Cherroneus (hap Atlasen te shikosh se ku bie ky i fundit, po qe se ke mesuar ende pe posteve te mia te mepareshme) qe e rrafshuan Korkyrasit?

Nga e shpune Statujen e stermadhe pe Bakri mo?

[Arcas]

Per Durresin:

Per here te pare emri Epidamn (Επιδαμνος) del tek Thukididi (Hist. 1.24) ne shekullin e V p.K si koloni greke e korkyrasve dhe korinthasve. Se Epidamni ka qene Ilir na e thote Appiani (Bellum Civile, 2.6. 39. 4-6) pas 6 shekujve, ne shekullin e I dhe thote se ka qene nje mbret barbar i ketij vendi qe quhej Epidamn dhe themeloi nje qytet te cilin e quajti me emrin e vet. I nipi i tij (djali i vajzes), Dyrrahu ndertoi prane ketij qyteti nje port te cilin e quajti Dyrrah. Skela kaloi me radhe ne duart e pushtuesve: brygeve, taulanteve dhe se fundi te liburnesve qe u debuan nga korkyrasit. Thenieve te Appianit nuk i vihen shume bese se ato jane te perziera me mitologjine. Me te shumtet e autoreve deshmine e Appianit e permendin thjesht si legjende. Per emrin tani, H. Krahe e vrovon si Ilir, po me parashtesen greke epi- (H. Krahe, Die alten balkanillyrischen eographischen Namen, Heidelberg, 1925, f. 23) kurse per emrin Dyrrachium thote se eshte grek dhe del nga fjala δυς (dys=keq) dhe ραχια (rahia=bregdet i thepisur, shkembor) (H. Krahe, Vom Illyrischen zum Altereuropaischen, Indogermanische Forschungen, LXIX/3, berlin 1964-65, f. 202). Sipas mendimit tim edhe Epidamnos eshte greqisht se nuk eshte e mundur iliret te kishin filluar te benin huazime qe ne fillim te kolonizimit grek dhe keshtu nuk arsyetohet parashtesa greke epi-

Shume zhurme per asnje gje ore djalke. Po pse keshtu ti, po thkeu pak me mbrapa me keto burimet ore djalke. Ja psh une po te jape nje burime te disa shekujve me pare, qe flete pere durazine dhe se kush ja ka dhene emerin kujt, dhe se cfare eshte durazi. Autori, eshte aq i famshem, aq sa eshte i rralle per t'u gjetur ne te tilla edicione. Shikonje mire cfare thote i ziu, nje nga qytetet me te lashta te njerezimit, e cila eshte reedified(pra ringritur) jo ndertuar apo qe i eshte vene emeri nga greket apo kushdo tjeter. Emeri dhe qyteti dhe fama duken atje. Megjithate ka dhe nje vjershe te nje autori tjetere shume te lashte per kete vend, qe e pershkruan njerezit e tij, si njerez pak a shume hyjnore, legjendare, luftare e te drejte, te cilet, kishin vendin e vecante ne perandorine e Romes, dhe sidomos perfaqesues te vecante atje.



Ps, cdo gje qe ke sjellur atje siper, sidomos guret(te falemnderit qe i solle), nuk jane as latinisht as greqisht, por jane etruskisht, qe fatmeresisht jane deshifruar me ane te shqipes nga nje studionjese e jona, Nermin Vlora disa vite me pare.

[Tannhauser]

Isha me se tepermi i qarte, u tregova dhe bibliografi te lashte edhe te sotme dhe akoma nuk kuptoni! Te gjithe autoret e sotem bazohen ne librat qe u permenda me larte ju pelqen apo jo.

[Arcas]

Isha me se tepermi i qarte, u tregova dhe bibliografi te lashte edhe te sotme dhe akoma nuk kuptoni! Te gjithe autoret e sotem bazohen ne librat qe u permenda me larte ju pelqen apo jo.

Heshtja, do te ishte gjeja me e mire qe munde te benit ne keto caste. Zorr se ke qene oficere ne kohen e xhaxhos, sepse oficerat ne kohen e xhaxhos ishin llogaritur qe te ishin sa 10 ushtare vendas e 20 te huaj. Ti o i zi as 1/20 e oficerit nuku je.

[Tannhauser]

Keshtu te ka thene babi mor djal? C'i kalove ti ushtaret dhe oficeret e xhaxhos? Makina lufte? Une isha me shkolle (nje gje qe duket se nuk e ke) prandaj me beri xhaxhua oficer (rezervist)!
Mos i kalove gje skanderbegasit per West-Point, Saint-Syr apo Sandhorst?