Orari Zyrtar ... TIRONA - PARTIZANI 7 - 3 ...

[Tulipani Zi]

Si injorant qe je dhe per kete jam 100 % i sigurte, duhet t'a kuptosh qe TIRONCIT kane bashkjetu per 200 e kusur vjet me Ato qe ti i quan llaciface dhe nuk ja kane pare sherrin asnjehere. Prandaj, ti terbaçioti Hysni Kapos, prinderit apo gjysherit e tu zbriten vetem pas lufte ne Tirane dhe ishin copa mishi me dy sy, e normalisht te tille pershtypje do kene pasur per Vllehet. Ti duhet te jesh me pak injorant, se helbete ke bere ndonje cop shkolle ne Tirane, prandaj shko dhe ftillohu me pare per ato qe shkruan, dhe pastaj ec e shfaqe "talentin" tend ketu ...

Per sqarim une jam nga Golemi i Gjirokastres edhe ke te drejte qe prinderit e mi kane zbritur pas lufte ne TIRONE.

Persa i perket Partizonit ne s'kemi ngelur te na tregoje nje derdimen si puna jote se si eshte kriju ekipi, e dime me mire se ju. Ju jeni xheloze ndaj Partizonit, me kte nenkuptoj njerez te nivelit tend qe vetem tema per Partizonin hapin, pasi njof plot te tjere qe kane dy pare mend ne koke. Ju djeg shume. Cudi se si nuk ke hap tema per Dinamon ekipin e Ministrise se Brendshme e mbeshtetur nga kalecet. Ta them une pse sepse vetem ndaj Partizonit Zgjebra ka bilanc negativ. Partizoni ka mbeshtetje me te madhe megjithese ka vite qe eshte shkaterru si ekip, gje qe u tregua me se miri ne stadiumin Dinamo javen qe kaloi. Vetem Partizoni qendron ne rrugen e Zgjebres per tu quajtur ekipi me i madh Shqiptar dhe e Zgjebrat e dine fare mire se aty kane per te ndejtur jete e mot, ne vend te dyte.

Nje arsye tjeter eshte edhe favoret qe po i behen Zgjebres nga bashkia e Tirones dhe FSHF. Nje fakt qe duhet mbuluar patjeter me fakte qe kane ndodhur 60 vjete me pare.

Vazhdo or mik vazhdo se m'terezi e ke. Zoti ta shtofte inotin.

[Tulipani Zi]

Ti nuk ka nevoje te shkosh as te psikologu per te kuptuar pse je tifoz i Partizanit. Ai Golemi i Gjirokastres shpjegon shume gjera.

Zombie po c'ben aludime te kota kur nuk ke haberin se c'eshte Golemi. Sa per dijeni cuni i tezes sime eshte tifoz me Tironen. E kupton sa jashte loje je?

Nejse populli thote "budallait hapi rrugen". Une isha betuar mos te postoja ne tema qe hap Skuthi po qe ketej e tutje do zbatoj keshillat e popullit.

Jost: Golemi ne Gjirokaster shqiptohet me "e" me dy pika

[OO7]

Vertet Nuk Ja Vlen me u Mor me Llaciface qe se dine as vete pse Quhen Llaciface !!!!!!!! Flisni ne kete teme kot fare ! Sja vle Neshja u fitu nga ju Si kurvat si gjithmone e ne s'hapem goje per lojen Kshu qe Mesazhi u spostua te karriget qe na q!ne nonen ate dite ne stadium Spame asigjo fare te q!fsha stadiumin karriget tironen e mucen qe kerkon demshperblim !! Ca o ky muhabet mer daje Rregull Stadiumin pa pike lidhje ! Mesazhi me thyerjen e Karrigeve qe !!

" NDERRONI STADIUM SE SBO KY !!! "

Me na rraf ju Ne Qemal Stafa une nuk flas mo ne Forum per Sportin !!!

[Teddy]

Ti nuk ka nevoje te shkosh as te psikologu per te kuptuar pse je tifoz i Partizanit. Ai Golemi i Gjirokastres shpjegon shume gjera.

I dashur zombie ai golemi i gjirokastres si edhe gjithe fshataret e jugut ju cliruan vendin nga gjermanet e ballistat a ku diu une. Po te mos ishte per ta tirona nuk do ishte cliruar dhe sidomos nuk do te kishte patur fatin te behej ai qyetet qe eshte sot. tirana para 1945 ishte thjesht nje qyteze qe nuk kishte aspak aspektin e kryqytetit. Fal gjysherve tane kjo tirona juaj mori me ne fund aspektin qe duhej qe me pas e shkaterruan barbaret pas 90'. derbi eshte derbi po mos bini pre e paragjykimeve krahinore.Jo ju pseudo tironcet

Meqe ra fjala per derbi, FFFFFFFFFFFFFFFOOOOOOOOOOOOOOOOOOOORRRRRRRRRRRRCCC CCCCCCAAAAA
PPPPPPPPPAAAAAAAARRRRRRRRTTTTTTTTTIIIIIIIZZZZZZZAA AAAAANNNNNIIIIIII

[BlueBaron]

... Degjoni ju "te ardhurit e pasluftes" ...

TIRANA ishte Kryeqytet para se me ardhe ca plehra si puna juaj (po them vetem ca, se nuk ishin te gjithe plehra, por njerez shume te mire). Ju prurja e re pseudo-komuniste e shkatrroi TIRANEN. E ktheu ne nje kazan intrigash, nga ju sigurmisat e Hysni Kapos e Mehmet Shehut. Ishit ju plehrat e kombit, ju qe kishit "detyren e shenjte" te Sigurimit te Atdheut (Karrikes se E. Hoxhes, H. Kapos e M. Shehut). Ishit ju analfabetet e kasolleve qe zaptuat pronat e banoreve te TIRANES. Po te mos kishit qene ju analfabetet e Hoxh-Kap-Shehut, Shqipria do kishte bere perpara, shume perpara, dhe nuk do te ishte ketu ku gjendet sot. Origjina juaj komunisto-enveriste thote shum gjera. Dhe, mos e perfshini tere Jugun nen ombrellen komunisto-enveriste, sepse nuk e meriton aspak ...

[FЯODO]

I dashur zombie ai golemi i gjirokastres si edhe gjithe fshataret e jugut ju cliruan vendin nga gjermanet e ballistat a ku diu une. Po te mos ishte per ta tirona nuk do ishte cliruar dhe sidomos nuk do te kishte patur fatin te behej ai qyetet qe eshte sot. tirana para 1945 ishte thjesht nje qyteze qe nuk kishte aspak aspektin e kryqytetit. Fal gjysherve tane kjo tirona juaj mori me ne fund aspektin qe duhej qe me pas e shkaterruan barbaret pas 90'. derbi eshte derbi po mos bini pre e paragjykimeve krahinore.Jo ju pseudo tironcet

Meqe ra fjala per derbi, FFFFFFFFFFFFFFFOOOOOOOOOOOOOOOOOOOORRRRRRRRRRRRCCC CCCCCCAAAAA
PPPPPPPPPAAAAAAAARRRRRRRRTTTTTTTTTIIIIIIIZZZZZZZAA AAAAANNNNNIIIIIII

Ja ke fut kot fare

[Pasiqe]

MUAHAA ti shkruan bukur po s'di shume gjera keshtu qe me duhet te ulem e te te mbush koken:

"Llacifac" vjen nga gjuha arumune dhe do te thote "lac facere" = "me bo shtiza", apo me thur triko.

Grate arumune ne Tirane, benin gjithmone shtiza, triko e fanella qe i shisnin. Ato ne pergjithesi nuk dinin shqip deri ne fillim te shekullit XX dhe rrallehere dilnin ne pazar sepse deri ne vitin 1920 ishin te vetmet te krishtera te Tiranes. Si grua ne nje qytet kryesisht myslyman te dilje ne pazar ishte e rrezikshme. Per respekt per komunitetin myslyman, daljet e grave te krishtera nga shtepia kufizoheshin ne oret e para te mengjesit. Duke e pasur koken zbuluar, ishin teper interesante per myslymanet.

Ne jug te Shqiperise, kur grate vllehe i pyesnin se c'po benin ato pergjigjeshin "llac fac" (= po bej shtiza). Qe atehere, disa myslymane filluan t'i theresin arumunet llaciface. Megjithate kjo ka kuptim talles e aspak respektues te minoritetit arumun. Ne pergjithesi tiranasit e vjeter e evitojne kete fjale sepse kane respekt te thelle per vllehet ashtu si vllehet kane respekt te thelle per myslymanet e Tiranes.

Arumunet erdhen ne Tirane nga fshatrat arumune te Llenges, Nices e Graboves (qe jane ne perendim te Pogradecit). Keto fshatra u zbrazen bashke me Voskopojen, qendren kryesore te arumuneve te Shqiperise sepse u bastisen tre here nga hajdutet e Ali Pasha Tepelenes. Dyndja e pare ka qene ne 1760 dhe e dyta ne 1790. Gjithsej ne Tirane erdhen 200 vamilje vllehe.

Kur ti MUAHAA quan "llaciface" tifozat e Tiranes, duke future me nje thes myslymane e te krishtere tregon jo vetem qe s'je tiranas i vjeter, po edhe qe s'ke pak kuriozitet t'i njohesh historine Tiranes. I vetmi qe nuk di se c'do me thene "llacifac" je ti, po tani e more vesh edhe ti, keshtu qe s'ke me justifikime. Shprehja "llacifac" eshte injorante dhe raciste.

Une them se do te te duhet te dish pak nga historia e Tiranes. Tirana sot eshte nje nga qytetet me tolerante ne bote ne nje gadishull shume jotolerant. Nuk eshte kot e till po per disa aresye.

Nje prej aresyeve eshte tradita e dashurise e harmonise qe kane pasur te krishteret e Tiranes ndaj myslymaneve dhe anasjelltas. Ne baze te kesaj harmonie ne Tirane nuk ka pasur kurre nje krim fetar ne mes te dy komuniteteve qe kane jetuar ne paqe per gati 250 vjet. E njejta gje nuk mund te thuhet per Korcen apo per Shkodren.

Nese atje shpeshhere myslymanet shikoheshin shtrember me te krishteret, ne Tirane, cdo familje e krishtere shkonte te miqte myslymane per Bajram; myslymanet shkonin te te krishteret per pashke.

Kur ti quan tifozet e Tiranes "llaciface" tregon jo vetem qe nuk je tiranas i vjeter, po edhe qe s'do te dish historine e Tiranes qe eshte qyteti i tolerances, i mirekuptimit dhe i harmonise nderfetare. Mos i fry atij zjarri se do te te djege.

[BlueBaron]

I dashur zombie ai golemi i gjirokastres si edhe gjithe fshataret e jugut ju cliruan vendin nga gjermanet e ballistat a ku diu une. Po te mos ishte per ta tirona nuk do ishte cliruar dhe sidomos nuk do te kishte patur fatin te behej ai qyetet qe eshte sot. tirana para 1945 ishte thjesht nje qyteze qe nuk kishte aspak aspektin e kryqytetit. Fal gjysherve tane kjo tirona juaj mori me ne fund aspektin qe duhej qe me pas e shkaterruan barbaret pas 90'. derbi eshte derbi po mos bini pre e paragjykimeve krahinore.Jo ju pseudo tironcet

Meqe ra fjala per derbi, FFFFFFFFFFFFFFFOOOOOOOOOOOOOOOOOOOORRRRRRRRRRRRCCC CCCCCCAAAAA
PPPPPPPPPAAAAAAAARRRRRRRRTTTTTTTTTIIIIIIIZZZZZZZAA AAAAANNNNNIIIIIII

... Ti plehre, qe e fut tere Jugun nen nje ombrelle, lexo barbarite e gjysherve te tu ...

Burgu i Tiranës:

Ja misteret e tij në vitin 1945


Xhemal Alimehmeti: "Kapitenit gjerman Helmut Mutte, Sigurimi shqiptar i mori një deklaratë, ku ai depononte bashkëpunimin e anglo-amerikanëve me komandën gjermane, të cilën sovjetikët e jugosllavët e përdorën deri në OKB"
Aty në burgun e vjetër të Tiranës tek Rruga "Mine Peza", kisha dhe Bahri Omarin e Kol Tromarën që të dy personalitete dhe njerëz me reputacion të madh në politikën shqiptare që nga fillimi i viteve 1920. Mbaj mënd se aty nga shkurti i vitit 1945, Bahriut i erdhi në takim gruaja e tij që ishte motra e Enver Hoxhës, të cilën e shoqëronte Nexhmija që sapo ishte martuar me Enverin.
Tek dhoma e takimeve, gruaja e Bariut i prezantoi atij Nexhmijen duke i thënë se ishte nusja e Enverit dhe nga çantat që kishte me vete, nxorri disa peshqeshe të vogla të cilat çifti i porsamartuar sipas zakoneve gjirokastrite ja kishte bërë dhurata Bahriut. Bahriu nuk deshi që t` i merrte ato, por shoku i tij Kolë Tromara insistoj që ai nuk duhet t` jua kthente mbrapsht ato". Xhemal Alimehmeti një nga ish të burgosurit politik i cili u arrestua që me ardhjen e komunistëve në pushtet në dhjetorin e vitit 1944 dhe që vuajti për disa vjet dënimin në qelitë e burgut të Tiranës, tashmë në moshën 77 vjeçare ndonëse i lodhur e i drobitur nga peripecitë e një jete plotë vuajtje, me një memorje brilante si rrallë kush nga bashkmoshatarët e tij, dëshmon për "Gazetën" misteret e atij burgu famëkeq ku regjimi komunist në fuqi eleminoi shumë nga kundërshtarët e tij politik si ministra, deputetë, politikanë e ushtarakë të lartë që kishin shërbyer në qeveritë e ndryshme të shtetit shqiptar që nga koha e Ismail Qemalit e deri tek ajo e Kolonel Fiqëri Dines nën pushtimin gjerman, si dhe shumë shtetas të huaj gjermanë, italianë, hungarezë, polakë, rusë të bardhë etj.

Kush është Xhemal Alimehmeti?

"Unë kam lindur në qytetin e Tiranës në vitin 1923, prej nga është dhe origjina e familjes sime. Babai im Hyseni ka qenë një tregtar i njohur manifakture dhe kemi banuar aty ku rruga e "Barrikadave" bashkohet me unazën e qytetit në një shtëpi që më pas na u sekuestrua nga regjimi komunist dhe u përdor si Befotrof deri nga viti 1990-të. Kam mbaruar gjimnazin e Tiranës në vitin 1943 dhe si shokë klase kam pasur disa nga emrat e njohur të Luftës dhe më pas të shtetit komunist si Manush Alimanin, Siri Kodrën, Ibrahim Uruçin, Skënder Begejën, Muhamer Spahiun, Prokop Murrën dhe Ramiz Alinë që u bë dhe President i Shqipërisë. Që në bankat e gjimnazit simpatizoja idetë nacionaliste dhe më pas mora pjesë aktive me rininë e Ballit Kombëtar duke u inkuadruar dhe me batalionin e rinisë "Besnik Çano", në përbërje të së cilit në verën e vitit 1944 kam luftuar deri në Kosovë".

Në ç` rrethana ndodhi arrestimi juaj dhe përse u akuzuat?

"Që akoma pa përfunduar lufta, në ditët e fundit të tetorit dhe fillimin e nëntorit të 1944-ës, komunistët dhe brigadat e tyre partizane që ishin vendosur në lagjet periferike të Tiranës, filluan arrestimet kundra kundërshtarëve të tyre politikë, të cilët ata i konsideronin si kriminelë, tradhëtarë dhe armiq të popullit. Duke e parë situatën në Tiranë, ku komunistët filluan arrestimet dhe pushkatimet pa gjygj, aty nga fundi i muajit nëntor 1944, unë u fsheha tek shtëpia e dajës tim Bim Keçit. Duke qenë se më datën 28 nëntor 1944, në mitungin e madh që u mbajt para hotel "Dajtit", ku partizanët festuan ditën e çlirimit të vendit, kryetari i qeverisë provizore Gjeneral-kolonel Enver Hoxha në fjalimin e tij shpalli një "amnisti" për të gjithë ata që nuk kishin lyer duart me gjak dhe nuk kishin bërë krime, unë mendova që të dilja e të mos rrija më i fshehur. Duke e konsideruar veten si një nga ata njerëz që duhet të fitonte nga ajo amnisti, bisedova me dajën tim Bim Keçin i cili vajti për të takuar Beqir Ballukun të cilin e kishte mik të ngushtë. Dajë Bimi shkoi tek Beqiri për ta pyetur nëse fitoja unë nga ajo amnisti dhe i tha: Xhemali është këtë dhe nuk e ka kapërcyer Adriatikun si shumë nga shokët e vet. Beqiri i tha Bimit se ai nuk dinte gjë për amnistinë, pasi kishte qenë në mal dhe përgjigjien për atë problem do t` ja jepte të nesërmen pasi të shikonte dokumentat për ata që konsideroheshin kriminelë lufte. Kur Dajë Bimi shkoi të nesërmen për të marrë përgjigjien, Beqiri i tha: Xhemali duhet të dalë e të mos rrijë i fshehur, pse do t` ja marrin për keq e do ta kërkojnë. Nisur nga kjo gjë, të nesërmen dola në bulevard dhe teksa isha duke shëtitur me shokun tim Rexhep Spahiu, (më pas futbollist i Kombëtares) më doli përpara një djalë i ri që ishte aktivist i lagjes dhe më tha se duhet të shkoja pas tij në Komandë, "ku më kërkonin për një sqarim". Kur shkova atje gjeta Xhavit Qesen dhe Ismail Çaushin të cilët i njihja e më njihnin dhe mbas disa pyetjeve ata më përcollën për në Drejtorinë e Mbrojtjes së Popullit, (tek Selvija) ku komandonin Zija Kambo e kapiteni i parë Mihallaq Ziçishti".

Çfarë u bë më pas me ju?

"Në Drejtorinë e Mbrojtjes së Popullit (selvija) që ishte një vënd i llahtarshëm pasi aty janë torturuar me qindra njerëz, shumë prej të cilëve nuk dolën më të gjallë prej andej, kapiten Mihallaq Ziçishti më bëri presion duke më drejtuar dy tre herë revolen në kokë. Mbas tre ditësh më nxorrën në korridorin e bodrumeve dhe së bashku me tre të tjerë na lidhën dy nga dy dhe në errësirë të shoqëruar nga pesë roje të armatosura na nisën për në burgun e vjetër të Tiranës. Mua më lidhën me Muhamer Liçon që ishte avokat, kurse dy të tjerët ishin Zenel Bejko një fashatar i moshuar nga Libohova dhe Nuredin Çabej një djalë i ri nga Gjirokastra. Ndërsa ashtu të lidhur po ecnim drejt rrugës që sot quhet "Siri Kodra", avokat Liço më pyeti: Mos po na çojnë në Bregun e Lumit? Unë e kuptova në çast pyetjen e avokatit, se që në atë kohë Bregu i Lumit u bë vendi i pushkatimit të qindra fatëkeqëve që komunistët i quanin tradhëtarë e kriminelë. Më pas fatëkeqsisht atë fat pati dhe avokat Liço, por jo aty, atë e dërguan në Korçë dhe e pushkatuan".
Më lartë thatë se komunistët filluan arrestimet dhe pushkatimet që akoma pa u çliruar Tirana. Më konkretisht çfarë dini për këtë gjë
`"Po kjo është shumë e vërtetë. Duke filluar nga fundi i tetorit dhe fillimin e nëntorit 1944, përveç qindra të arrestuarëve, në Tiranë komunistët pushkatuan dhjetra vetë pa gjygje. Ndodhte që shumë prej tyre u pushkatuan në oborret e shtëpive, në sy të familjarëve. Kështu pas mbarimit të luftës, në bodrumet e hotel "Bristolit", u gjet një varr i përbashkët ku ishin pushkatuar pa gjygj dhe në mënyrë barbare një numër i madh qytetarësh. Shumica e tyre ishin intelektualë me prirje Perendimore si gazetari e publiçisti Nebil Çika, Aleks Mavraqi, vëllezërit Syrja e Vesim Kokalari, Ismail Petrela etj. Po kështu ato ditë janë pushkatuar dhe intelektualët Ali Panariti, Anton Fekeçi, Jakup Deliallisi, Muntaz Kokalari, Profesor Çoka, Akil Sakiqi, Lluka Xhumari e ushtarakët Boris Beleski Nazmi Uruçi, Hamit Greblleshi, Abdulla Saraçi, Sybi Topalli, Muharrem Liku, Rakip Kalenja etj. Po kështu mbaj mënd pushkatimin e kapiten Petraq Pekmezit në oborrin e shtëpisë së tij aty në breg të Lanës pranë lagjes "Ali Demi", i cili kishte shërbyer si përkthyes pranë Gestapos gjermane. Në tetorin e 1944-ës, Pekmezi kishte ndërmjetsuar midis shtabit partizan të Enver Hoxhës dhe gjermanëve për shkëmbimin e tre vajzave naziste (Elsa, Amri dhe Erna që ishin kapur rob nga partizanët) me dhjetë komunistë të kampit të Prishtinës. Pushkatimi i Pekmezit u bë sepse ai ishte i vetmi dëshmitar, i cli kishte dijeni për marveshjen që prishi Enver Hoxha, gjë që çoi në pushkatimin e 105 shqiptarëve të internuar të kampit të Prishtinës. Desha të them se burgu i parë që komunistët hapën për kundërshatërt e tyre politikë, ka qenë një kazermë ushtarake në malin e Dajtit që u hap nga partizanët akoma pa mbaruar lufta. Di se aty në atë burg në mes dhjetra të tjerëve ka qenë dhe Prokop Mima që më vonë u bë aktor i famshëm. Nga fillimi dhjetorit 1944, të gjithë ata të burgosur i transferuan për në Burgun e Vjetër të Tiranës".

Çfarë kushtesh kishte ai burg dhe kush ishte komandant i tij?

"Kuptohet, kushtet e jetesës të atij burgu ishin të mjerueshme, por për hir të vërtetës duhet të thënë se në vitet e para të pas luftës, neve na lejonin çdo lloj ushqimi që na sillte familja dhe takime me njerzit e afërm. Ndoshta kjo gjë ishte dhe e kondicionuar me faktin se në atë kohë në Shqipëri ndodheshin ende përfaqësitë e disa shteteve Perendimore dhe qeveria shqiptare kërkonte të njihej nga ato shtete. Me sa mbaj mënd fillimisht komandant i Burgut të Vjetër, ishte Aristidh Qëndro me origjinë nga Korça. Ai ishte një djalë i ri afër të 40-ve, e vinte i gjatë e pak si zeshkan. Atë njeri e njoha që ditën e parë kur më çuan në atë burg, sepse sjellja njerzore e tij më bëri shumë përshtypje. Habie e ime e madhe ishte se pas tre-katër javëve dhe atë njeri e sollën në qelitë tona si të arrestuar, pasi e kishin çarmatosur më parë. Aristidhi kishte qenë me grupin komunist të Korçës dhe shokë i ngusht i Zai Fundos, në atë fraksion që Enver Hoxha i quante "trockistë".

Ç` u bë më pas me Aristidh Qëndron?

"Mbaj mënd se një natë dimri të vitit 1946, përgjegjësi i rojeve të burgut thërriti me zë të fortë në korridor dy emra, Ndrekë Kodhelin (përkthyes i anglishtes në kohën e Monarkisë) e Aristidh Qëndron. Ai i lajmëroi ata që të bëheshin gati se do të transferoheshin në burgun e Burrelit që po bëhej gati për të pritur shumë nga të burgosurit politikë që kishin mbipopulluar burgjet e Tiranës. Në atë burg, Ndreka me Aristidhin nuk arritën kurrë, sepse siç mësuam më vonë nga disa ushtarakë të lartë që përfunduan në qelitë tona si të burgosur, me urdhër direkt të Enver Hoxhës, ata u pushkatuan rrugës me pretekstin se kishin dashur të arratiseshin".

Kush ishin njerzit që e "popullonin" atë burg?

"Asokohe burgu politik i Tiranës ishte një mozaik kombesh dhe popujsh, ku kishte gjermanë, italianë, polakë, hungarezë, rusë të bradhë etj. Nga gjermanët binte në sy një kolonel që gjatë luftës kishte shërbyer si Guvernator i Korfuzit, të cilët partizanët grekë e kishin kapur rob dhe jua kishin dorzuar atyre shqiptarë. Njëri nga kapitenët gjerman quhej Helmut Mutte. Ai ishte një burrë i gjatë dhe pak ezmer me moshë afër të 35-ve e me tipare të theksuara orientale, i cili zotëronte disa gjuhë të lindjes si turqisht, persisht, arabisht etj. Si agjent i special i Gestapos, ai gjatë luftës kishte shërbyer në prpavijat e aletatëve në Iran. Këtë njeri e thërritnin shpesh në zyrat e Ministrisë së Brendëshme, por askush, as dhe shokët e tij nuk e morën vesh të vërtetën pse e thërrisnin aty. Më vonë u mësua se Sigurimi shqiptar e kishte përpunuar atë dhe i kishte marrë një deklaratë në të cilën ai depononte se Misionet Aletate anglo-amerikane që kishin ardhur për të ndihmuar luftën partizane në Shqipëri, kishin pasur takime të fshehta me Komandën gjermane. Kjo deklaratë u shfrytëzua deri në OKB, nga përfaqsuesit e Bllokut Lindor, sidomos nga sovjetikët e jugosllavët. Po ashtu atë gjë e përmëndi dhe Enver Hoxha në Kongresin e Parë të PK. Shqiptare. Bashkë me kolonelin ishin dy tre kapitenë e tre ushtarë. Përveç të huajve, pjesa tjetër që përbënte dhe shumicën e të burgosurve që ishin aty, ishin ish funksionarë të lartë të regjimeve të kaluara, si ministra, deputetë, politikanë, prefetkë, e ish ushtarakë të lartë që kishin shërbyer që nga qevria e parë shqiptare e Ismail Qemalit e deri tek ajo e Fiqëri Dines nën pushtimin gjerman. Kështu mund të përmend Fejzi Alizotin, Terenc Toçin, Aqif Përmetin, Gustav Mirdashin, Koço Kotën, Hilmi Lekën, Reshit Mërlikën, Beqir Valterin, Javer Hurshitin, Dik Camin, Ismail Golemin, Zef Kadaren, Tahsim Bishqemin, Shyqëri Borshin, Daut Çarçanin, Kolë Tromarën, Bahri Omarin, Qemal Vrionin, Mihal Sherkon, Rrok Gerën, Tefik Mborjen, Sokrat Dodëbibën, Mihal Zallarin, Ndoc Naraçin e plot të tjerë qeveritarë të lartë numri i të cilëve arrinte afro 100 veta".


Eshtë thënë se në burgun e Tiranës asokohe kane qenëdhedisa kosovarë të cilët më pas u ekstraduan për në Jugosllavi. Si qëndron e vërteta rreth kësaj?


„ Po,kjo gjëështë më se e vërtetë. Mbaj mënd se asokohe në burgun
e Tiranës ishin të arrestuar dhe disa persona të cilët gjatë kohës së pushtimit kishin shërbyer në poste të larta
në administratën vendore të Kosovës. Një mbrëmje drejtori i burgut erdhi dhe me zë të lartë
lexoi një listë emrash të cilët i porositi që të bëheshin gati, pasi të nesërmen do të udhëtonin për në
Jugosllavi. Me sa më kujtohet në atë listë emrash mbaj mënd se ishin Bedri Pejani ish kryetari i Lidhjes së Dytë të
Prizërenit, Profesor Selman Riza, Qazim Bllaca, Muharrem Mitrovica dhe ushtarakët e lartë Qazim Komani, Fuat Dibra(Xhaferri), Sitki Shkupi, Xhelal Preveza e disa të tjerë që nuk më kujtohen. Të nesërmen e asaj nate ndodhi një ngjarje tepër e dhimbëshme. Ndërsa kamioni me rimorikio që do ti transportonte ata për në Jugosllavi kishte ardhur, urdhëri për ti nxjerrë ata në oborr po vononte. Mbas pak në oborrin e burgut u duk një ambulancë dhe nga pjesa e burgut Nr 2, dolën katër veta të cilët mbanin një trup njeriu të mbështjellë me një batanije dhe e ngarkuan atë në ambulancë. Ndërsa të tjerët të lidhur me pranga dy e nga dy i hypën në kamionin me rimorikio dhe i nisën për në Jugosllavi, nga ku siç kam mësuar më vonë shumë prej tyre nuk u kthyen më të gjallë. Të nesërmen e daljes tonë në ajrim, mësuam se ngjarjen që kishte ndodhur në burg. Njëri nga ata që ishte caktuar për të shkuar në Jugosllavi, quhej Riza Ferri dhe ishte nipi i patriotit të madh kosovar Jakup Ferrit. Rizai kishte helmuar veten dhe ishte ai që e nxorrën me batanie për në ambulancë. Dua të tregoj dialogun e Rizait në çastet e fundit të jetës me Komandantin e Brigadës së Mbrojtjes së Popullit majorin Zija Kambo. Kur e lajmëruan në telefon major Kambon, ai erdhi dhe e gjeti Rizanë akoma të gjallë. Rizai që ishte helmuar duke pirë një grusht të madh ilaçesh, ju drejtua atij duke i thënë:

A mor të poshtër, pse nuk na vrisni ju, por na dërgoni që të na vrasi Tito“.

Nga të burgosurit që ishin shtetas të huaj, kë ke pasur rastin të njohësh?

„ Siç thashë dhe më lart në atë burg asokohe kishte shumë shtetas të huaj dhe me disa prej tyre ne shiheshim shpesh sepse atëhere dyert e brendëshme të burgut nuk mbylleshin dhe ne komunikonim sa herë me ta. Nga këta mbaj mënd tre vajza gjermane të cilat i sollën në burg aty nga fundi i dhjetorit të vitit 1944. Siç thashë dhe më lart ato quheshin Elsa, Amri dhe Erna dhe ishin kapur rob nga partizënt teksa udhëtonin me një autokollonë gjermane
në rrugën Kukës-Prizëren Njëra prej tyre ishte sekretarja e Gjeneralit Fizztung kryekomandantit të forcave
gjermane në Shqipëri. Ndërsa dy të tjerat kishin punuar më duket në
shoqërinë gjermane të nxjerrjes së naftës në Kuçovë. Ne ishim në kontakt të përditshëm me to, sepse dhoma e
grave ishte ngjitur me dhomën tonë. Historinë e tyre e mësuan të gjithë të burgosurit sepse kishte lidhje me masakrën e ekzekutimit të 104 shqiptarëve që ishin të internuar në kampin e Prishtinës. Mbasi ato u kapën rob, shtabi gjerman nëpërmjet përkthyesit të tyre kapitenit Petraq Pekmezi, ndërhyri pranë shtabit partizan që asokohe ishte i vendosur në fshatin Priskë të Tiranës, që ti lironin duke i shkëmbyer me disa robër që ishin në kampin e
Prishtinës. Marëveshja u bë dhe gjermanët sipas kërkesës së shtabit të Enver Hoxhës i liruan dhjetë të internuar që ishin komunistë jugosllavë, por Enveri kërkoi që të liroheshin të gjithë shqiptarët që ishin atje. Pas kësaj gjermanët
të indinjuar për prishjen e marveshjes, pushkatuan 104 shqiptarët e kampit të Prishtinës. Ato tre vajza
qëndruan në burgjet e kampet e internimit në Shqipëri, deri nga viti 1956 kur u bë e mundur riatdhesimi i tyre mbas marveshjes Hrushov-Adenhauer. Këtë ngjarje ma ka treguar hollësisht profesori im i muzikës Luigj Filaj i cili kishte punuar si përkthyes pranë gjermanëve bashkë me kapiten Petraq Pekmezin të cilin me urdhër të Enver Hoxhës, tre ditë para çlirimit të Tiranës një grup partizanësh shkuan dhe e ekzekutuan në oborrin e shtëpisë tij aty në bregun e Lanës“.


Kë keni njohur tjetër aty në burg nga eksponentët kryesorë të politikës shqiptare të kohës së Zogut dhe të
pushtimit?

„Aty në burg siç thashë dhe më lart ishin një numër i madh prej tyre. Dua të kujtoj Ibrahim Biçakun, djalin e
patriotit të madh Aqif Pashë Elbasanit që kishte kryesuar Kongresin e Lushnjes, i cili kishte qenë Kryeministër
në kohën e pushtimit gjerman. Ibrahimi ishte i vetmi kryeministër nga ata që u quajtën kuisling, në të gjithë
Europën Lindore që nuk u pushkatua. Kjo gjë erdhi pasi në gjygjin e tij i doli si dëshmitar Myslym Peza, që në
atë kohë ishte zv / kryeministër dhe figura kryesore pas Enver Hoxhës. Myslymi deklaroi në gjygjë se gjatë kohës së luftës kur Ibrahim Biçaku ishte kryeministër, i kishte dërguar atij në Pezë dy kamionë me armatime, ushqime dhe veshmbathje, për partizanët e Pezës. Po kështu aty në burg kam pasur rastin të njoh nga afër dhe Bahri Omarin
kunatin e Enver Hoxhës dhe shokun e tij të ngushtë Kol Tromarën të cilët që nga viti 1920-të, ishin bërë të njohur si personalitete dhe njerëz me reputacion të madh në jetën politike shqiptare. Mbaj mënd se aty nga shkurti i vitit
1945, Bahriut i erdhi në takim gruaja e tij që ishte e motra e Enver Hoxhës, së bashku me Nexhmijen që sapo
ishte martuar me Enverin. Tek dhoma e takimeve, gruaja e Bariut e prezantoi burrin e saj me Nexhmijen duke i thënë se ajo ishte nusja e Enverit dhe nga çantat që kishte me vete, nxorri disa peshqeshe të vogla të cilat çifti i
porsamartuar jua kishte bërë peshqeshe sipas zakoneve gjirokastrite. Bahriu nuk deshi që t‘ i merrte fare
ato, por ju lut shoku i tij Kolë Tromara duke i thënë se nuk ishte mirë që tua kthente mbrapsht ato. Po kështu në
atë burg kam njohur dhe Osman Gazepin, një oficer i vjetër karriere që nga koha e Turqisëi cili për shumë kohë
kishte shërbyer si adjutant i Mbretit Zog me gradën e Kolonelit. Mbaj mënd aty nga gushti i vitit 1945, kur në radio po lexohej një artikull përkujtimor për dy vjetorin e Luftës së Barmashit kundër forcave gjermane, Osmani mu lut t’ja lexoja artikullin sepse vetë nuk lexonte dot. Mbasi ja mbarova artikullin ai më tha: Sa gënjejnë. Më pas ai më shpjegoi se në Luftën e Barmashit, në javën e parë të gushtit 1943, nuk kishin luftuar vetëm partizanët, të
cilët e braktisën frontin, por aty kishin bërë një luftë të madhe forcat e Ballit Kombëtar. Kjo gjë kishte ndodhur pas
një mbledhje në Vithkuq të Korçës ku kishin marrë pjesë eksponentët e Ballit Kombëtar, Kolë Tromara, avokat
Xhevdet Kapshtica dhe Faslli Frashëri. Për këtë gjë kishte dijeni dhe kryetari i Misionit anglez majori Maklin i cili
kishte ndjekur nga afër luftimet e forcave të Ballit Kombëtar që komandoheshin nga Maliq Dushari, Safet Butka, Qemal Burimi dhe komandanti i operacionit kapitenit me akademi Jani Dilo, i biri i patriotit Ilia Dilo Sheperi“.


Po nga klerikët a keni pasur në atë burg?


Nga klerikët në atë kohë ka pasur shumë në atë burg, por unë do të kujtoj disa prej tyre. I pari klerik që u
përplas në burgun politik të Tiranës, ishte Hafiz Sherif Langu i cili kishte qenë Kryetar i Komunitetit Myslyman në
Shqipëri, detyrë të cilën e kishte ushtruar dhe gjatë okupacionit. Ai rridhte nga një familje e nderuar dibrane
dhe kishte qenë për një kohë të gjatë Myfti në Shkup ku kishte marrë pjesë në shumë kuvende shqiptarësh i
njohur si antisllav, gjë e cila kishte çuar dhe në arrestimin e tij. Ai vuante shumë dhe mbas bëri pesë vjetë burg aty, e liruan pak para se të vdiste. Nuk do të më harrohet kurrë një natë e ftohtë dimri, kur u dëgjua hapja e derës kryesore të burgut. Mbas pak pamë se në korridor kishin hedhur dy qenije të gjalla të mbuluar me një batanije. Njeri nga ata ishte i veshur me kostum Kombëtar dhe në kokë mbante një fesë tonuz, kurse tjetrin e kishin futur në një thes dhe vetëm koka i dukej jashtë. I pari ishte Sulçe beg Bushati, një burrë i vjetër afër të 90-ve, të cilin e njohën nipërit e tij që ishin të burgosur aty, Shefkiu, Shyqëriu dhe Myfiti, kurse tjetri ishte shkrimtari dhe prifti
katolik Dom Lazër Shantoja. Nga torturat barbare që ju kishin bërë atyre, i kishin kthyer në kufoma të gjalla. Herë mbas here Dom Lazër Shantoja me një zë që të ngjallte keqardhje, ju lutej rojeve të burgut duke ju thënë: A mani bre burra, për hir të zotit më pushkatoni. Nga klerikët e tjerë kam njohur dhe Padër Mëshkallën. Kujtoj se një ditë ai po shëtiste në ajrim me dy djem të rinj. Nga penxherja e katit të dytë ata i pa kapiten Muço,
oficer i Ministrisë së Punëve të Brendëshme që shërbente dhe si hetues në burg. Mbasi mbaroi ajrosja, kapiten Muço së bashku me dy policë të tjerë që mbanin nga një kërbaç në dorë erdhi, brenda në qelinë e dy të rinjëve që ishin shoqëruar me Padër Mëshkallën. Ai ju kërkoi atyre se çfarë ju kishte thënë prifti dhe urdhëroi që ti rrihnin me kërbaç. Pas pak thirri dhe Padër Mëshkallën duke i kërkuar dhe atij se çfarë po ju thoshte të rinjëve në oborr.
Mbas përgjigjies së tij, kapiten Muçua urdhëroi dy policët që ta rrihnin dhe Padren e shkretë. Ndërsa ata e godisnin
atë, Mëshkalla i thoshte kapiten Muços: Si do të më kuptosh ti mor zotni që ke 13 muaj që më torturon, unë do të
vdisja i lumtur si Jezu Krishti, po të më kryqëzoje si atë. Asokohe në atë burg, klerikët nuk torturoheshin dhe vriteshin vetëm fizikisht, por ata poshtëroheshin dhe moralisht., Mbaj mënd se aty nga viti 1947, sollën të arrestuar dhe dy klerikët e mirënjohur që shërbenin në Tiranë, Kryepeshkopin Irene Banushi dhe patriotin e poetin Ibrahim Hafiz Dalliu. Kapiten Muçua që thashë më lart, donte të argëtohej me ta dhe çallmën e Hafiz Dalliut ja vuri në kokë Kryepeshkopit Banushi dhe pastaj mblodhi të burgosurit duke i pyetur se a i shkonte ajo. Nuk e harroj përgjigjien e Banushit që tha:

Nuk e di mor zoti kapiten, a e meritoj unë që të vë në kokën time çallmën e këtij patrioti të madh. Pas
kësaj, tërbimi i kapitenit ishte i madh dhe mjafton të them se Hafizit ja theu të gjithë dhëmbët“.


Gjatë asaj periudhe që ju keni qenë në atë burg, a është pushkatuar ndonjë i burgosur?

„ Po, vetëm gjatë vitit 1945 ishte e pamundur që çdoditë të mos pushkatoheshin pesë a gjashtë burra në ditë dhe shpesh herë edhe gra. Kështu në qershorin e atij viti janë pushkatuar në një ditë 13 veta. Ata i lidhën dy e nga dy në korridor dhe i trembëdhjeti prej tyre ishte një djalë i ri që nuk i kishte mbushur akoma të 20-at, i cili quhej Mustafa Vrapi. Qëlloi që atë ditë Mustafait i kishte ardhur nëna dhe e priste për takim tek porta e jashtëme. Ajo e pa djalin e saj të vetëm teksa skuadra e pushkatimit po e çonte në Bregun e Lumit për ta ekzekutuar. Ajo u vu mbrapa makinës dhe qante e bërtiste, por rojet e burgut e zbrapsën me forcë. Të gjitha këto skena, ne të burgosurit e tjerë i shikonim nga frengjitë e burgut. Në atë grup që po i çonin për ti pushkatuar ishin Major Murat Basha, Sure Ajazi, Hajredin Zogolli, Osman Taraku, Mersin Hasa, Xhelal Peza, Besim Pazari, Ibrahim Bodinaku, Avdulla Kusi etj. Mbasi i vunë në rresht dy e nga dy sikur të ishin ushtarë, ata i nisën për ti pushkatuar në Breg të Lumit. Atë çast ndodhi ajo që unë nuk do ta harroj kurrë. Ata të trembëdhjetë u mblodhën kokë më kokë dhe filluan të këndonin në kor Himnin e Flamurit dhe zërat e tyre u dëgjuan deri sa humbën nga sytë tanë, në drejtim të vëndit të ekzekutimit, i cili nuk ishte më larg se 20 minuta që aty dhe krismat e armëve dëgjoheshin fare qartë nga ne në burg“.

Kete shkrim e ke dhe tek Historia e Shqiperise (http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=56411)

[Pasiqe]

I dashur zombie ai golemi i gjirokastres si edhe gjithe fshataret e jugut ju cliruan vendin nga gjermanet e ballistat a ku diu une. Po te mos ishte per ta tirona nuk do ishte cliruar dhe sidomos nuk do te kishte patur fatin te behej ai qyetet qe eshte sot. tirana para 1945 ishte thjesht nje qyteze qe nuk kishte aspak aspektin e kryqytetit. Fal gjysherve tane kjo tirona juaj mori me ne fund aspektin qe duhej qe me pas e shkaterruan barbaret pas 90'. derbi eshte derbi po mos bini pre e paragjykimeve krahinore.Jo ju pseudo tironcet

Ne saje te gjysherve tuaj, Tirana eshte sot nje qytet i percudnuar. Gjeja e pare qe u be ne vitet '50 ishte prishja e pazarit te vjeter. Zemra e qytetit, pazari i vjeter, ne vend qe te meremetohej e te zbukurohej, si nje qender tipike pazari, nga me te bukurat ne ballkan u shkaterrua plotesisht per t'i lene vendin nje gjeje qe mua me vjen per te vjelle sepse s'ka asgje te bukur: Pallati i Kultures. Nje kaba e llahtarshme me proporcione gjiganteske qe s'i shkonte fare nje qyteti me hapesira urbanistike shume me te vogla. Nga aspekti monumental s'kishte te bente fare me ate qe bene italianet as me ministrite as me ish Bashkine qe e rrethonin.

Ne saje te gjysherve tuaj u shkaterrua Bashkia (ish komiteti), ndertese e bere nga nje nga arkitektet italiane me te famshem ne bote; u shkaterrua bar Kursali, qe ishte kafeneja me e bukur e Shqiperise; kisha ortodokse e Shen Vangjelizmoit, e cila i la vendin nje pesembedhjetekateshi akoma me te shemtuar sesa Pallati i Kultures; u shkaterrua xhamia e vjeter (apo e bombarduan amerikanet, hahaha - ju pra me "luften" e Tiranes e shkaterruat) e cila i la vendin "Partizanit te panjohur", xhami qe rrinte aty nga viti 1614.

Ne saje te gjysherve tuaj nuk u ruajt fizionomia e ndertesave rezidenciale te tiranasve te vjeter te cilet kishin kopshtet me te bukura ne bote, sepse "u binte plani" dhe gjysherit tuaj duhet t'u rrinin ciper koke neper apartamentet e shemtuara socialiste.

Ne saje te gjysherve tuaj gjithe ndertimet urbanistike mbushen me uje sepse kanalizimet jane bere te vogla e pa kapacitet. Vetem Tirana e Re (shih blloku) s'ka probleme sepse i ka kanalizimet sa nje boje njeriu.

Ne saje te gjysherve tuaj, gypat e ujit te rrjedhshem jane te ngushte sa per te pire Pilo Peristeri e Adil Carcani sepse 700,000 te tjereve nuk u mberrin dot me uje.

Ne saje te gjysherve tuaj u shkaterrua nje nga fushat me te vjetra te futbollit ne Ballkan, fusha e Shallvareve, e cila ne vend qe te meremetohej, sepse aty u zhvilluan kampionatet e para kombetare dhe dolen kampionet e pare, iu vu kazma dhe u ndertuan pallatet sovietike te Shallvareve.

Ne saje te gjysherve tuaj partizane, iu nderrua me force emri shume klubeve te futbollit te cilet moren emra makinash si "lokomotive" apo "traktore", ose datash (si 17 nentori apo 10 korriku, apo ku e di une).

Ne nuk jemi pseudo tironca. Ne jemi ato te vertetet. Gjyshat tone ishin ketu kur Tirana "u clirua". Nese quan vertet qe partizanet "cliruan" Tiranen, eshte e kote te flas me ty. Tirana po bombardohej nga amerikanet te cilet bombarduan gjithe Evropen ne ate kohe derisa ushtria gjermane te dorezohej. Partizanet e gjysherit e tu e trembnin gjermane aq sa nje kone mund te trembe duke i lehur Mike Tyson-it.

[Pasiqe]

Zombie po c'ben aludime te kota kur nuk ke haberin se c'eshte Golemi. Sa per dijeni cuni i tezes sime eshte tifoz me Tironen. E kupton sa jashte loje je?

Nese cuni jot i tezes eshte nga Golemi i Gjirokastres dhe tifoz i Tirones, domethene se paska edhe Kurveleshi njerez te zgjuar.

Me fal, mos eshte gje nga pjesa pasanike e familjes? Se zakonisht brekegrisurit beheshin partizane.