A ta tolerojme shenjtin Orthodoks Shën Kozma Etoliani

[fejer_nagy]

Po lexoje lexoje pak me me shume vemendje, se aty nga fundi sikur ze ne goje ca "protestante dhe Masone" me te cilet e krahason dhe Luarasin. C'te jene keta Protestante dhe Masone ne Shqiperine e fundshekullit te XIX dhe fillimit te shekullit te XX? A mos na kish dale nje fare Kristoforidh para ketij Luarasit aty nga mesi i shekullit te X!X qe na perktheu nje Ungjill ne shqip te sponsorizuar nga propaganda protestante e Londres? Sigurisht qe do te kish dale, por Fatmir Cici, i "fut gersheret" imazhit dhe ka harruar te fshije edhe ato dy fjalet per "Protestantet dhe Masonet".

Po he, c’te jene keta protestane dhe masone ne 'Shqiperine e fundshekullit te XIX dhe fillimit te shek XX'? C’deshen keta ‘protestane dhe masone’ ne territoret shqiptare te asaj kohe, dhe perse aktiviteti i tyre ishte i perqendruar pikerisht ne komunitetin shqipfoles orthodoks? A ke pyetur veten perse? A e ke vrare ndonjehere mendjen perse ata rilindas qe ti permend me siper, po edhe te tjere nga komuniteti orthodoks, e pane te udhes te bashkepunojne me protestane, bile disa shkuan deri aty sa te perqafojne fene protestane? Nese jo, dhe ne baze te asaj cfare shkruan padyshim qe se ke vrare fare mendjen, ta them une arsyen: rrethanat i detyruan te afrohen me protestanet. Rrethana shume te pavolitcme egzistonin ne ate kohe per shqiptaret, dhe perpjekjet e tyre per rilindje, rrethana te krijuara ne mase te madhe nga aktiviteti anti-shqiptar i kishes greke.

C'ndodh kur nje shqiptar i shkolluar 'i Shqiperise se fundshekullit te XIX', i inspiruar nga levizjet kulturolo-politike te popujve perreth, kerkon te beje te njejten gje me popullin e tij, te emancipoje edhe ai ate, vetem se e ka te pamundur se i duhet te perballet me nje ‘establishment’ te tere kishtar, te vendosur te pengoje me cdo kusht levizjet kombetare te popujve jo-grek? C'ndodh kur nje shqiptar i arsimuar i asaj kohe, perpiqet te gjej qofte edhe nje shteg te vetem nga ku do te mund tu mesoje ai bashkekombasve te tij gjuhen e tyre shqipe, sic benin edhe popujt e tjere, vetem se e shef qe te gjitha shtigjet i jane mbyllur nga ajo kishe te ciles i pagonte taksa dhe i kishte qendruar besnik (eh, si ua ‘shperblen-te’ kisha, besnikerine, bagetise se saj!)?

Ne c’pozite te veshtire duhet te jene ndodhur keta aktiviste?! Ne njeren ane eshte kisha e “tyre” qe ua mohon qenien e tyre shqiptare, dhe nuk i lejon te emancipohen; ne anen tjeter eshte deshira qe u vlon ne shpirt, qe ta nxjerrin popullin e tyre nga erresira e mesjetes, ku kerkon ta mbaje kisha. C’duhet te beje njeriu ne ate rast? Nga t’ia mbaje? Pa dyshim qe do te kerkoje ndihme, dhe nese ate ndihme ia ofrojne ‘protestanet dhe masonet’, do ta pranoj.

Kete gje bene Luarasi dhe Kristoforidhi, qe ti permend me siper, si dhe disa rilindas te tjere. Keto kane qene rrethanat, qe kane shtyre aktivistet e Rilindjes Kombetare, ta afilojne veten e tyre me ‘protestanet dhe masonet’. Je ne gjendje tashi te kuptosh kontekstin historik te ngjarjeve? Padyshim qe nuk je. Me fanatizmin fetar qe te karakterizon ty, veshtire qe ti kuptosh gjerat. Ti beson ne ‘pagabueshmerine’ e kishes ‘tende’, duke injoruar qellimisht faktin qe po ajo kishe, te ciles ti i ke falur shpirtin tend, ka luftuar (dhe lufton) levizjen kombetare me te gjitha mjetet qe ka pasur (dhe ka) ne dispozicion.

Nje kishe qe te vret, te helmon, te mallkon gjuhen, te inkurajon te urresh veten tende se je shqiptar, dhe te detyron te behesh grek, qe te ‘jesh me afer zotit’, nuk ka cu duhet shqiptareve. Edhe kur them shqiptarve e kam fjalen per Shqipetare, jo per shqipfoles qe kane vetedije greke!

PS: Meqe i paske aq zet protestanet dhe masonet, perse ti edhe qindra mijra greke te tjere, keni shkuar te jetoni ne nje shtet te kontrolluar nga 'protestanet dhe masonet'? Ikni ore, shkoni atje ku u ben me rahat shpirti, atje ku dominon feja juaj ‘ortho-dhokse’ - ne Greqi, that is.

[Qafir Arnaut]

Ti beson ne ‘pagabueshmerine’ e kishes ‘tende’, duke injoruar qellimisht faktin qe po ajo kishe, te ciles ti i ke falur shpirtin tend, ka luftuar (dhe lufton) levizjen kombetare me te gjitha mjetet qe ka pasur (dhe ka) ne dispozicion.

LOL. Sot po lexoja nje liber te nje teologu Anglikan ku thoshte "Eterit Greke (te Kishes) mendonin qe kur kauza eshte e drejte nje e pa-vertete nuk eshte domosdoshmerisht nje genjeshter". Semi-narrativisti i ka perlare te gjitha pa buke

[Albo]

edhe te tjere nga komuniteti orthodoks, e pane te udhes te bashkepunojne me protestane, bile disa shkuan deri aty sa te perqafojne fene protestane? Nese jo, dhe ne baze te asaj cfare shkruan padyshim qe se ke vrare fare mendjen, ta them une arsyen: rrethanat i detyruan te afrohen me protestanet. Rrethana shume te pavolitcme egzistonin ne ate kohe per shqiptaret, dhe perpjekjet e tyre per rilindje, rrethana te krijuara ne mase te madhe nga aktiviteti anti-shqiptar i kishes greke.

Kristoforidhi nuk "bashkepunoi" me ungjilloret protestante, ai u sponsorizua nga ata per te kthyer Ungjillin ne shqip dhe ai e beri nje gje te tille me gjithe zemer, jo se i behej vone per ungjilloret e Londres, se ishte kontributi i tij per komunitetin e tij orthodhoks. Kristoforidhi nuk u be pale ne gjuetine e shpirtrave te protestanteve londineze, kur mesoi se si keta u perpoqen qe te perdornin Ungjillin per te larguar njerezit nga Kisha orthodhokse, Kishes se vete Kristoforidhit. Dhe ungjilli u shkrua ne toskerisht dhe gegnisht dhe vete Kristoforidhi brodhi gjithe fshatrat e Shqiperise per te mesuar sic duhet dialektet.

Asnje nga patriotet orthodhokse qe ti ze ne goje nuk bashkepunoi me protestantet, pasi asnjeri prej tyre nuk ishte protestant dhe as nuk i behej vone per protestantet. Protestantet per ta ishin nje mjet per te arritur nje qellim dhe qellimi ishte edukimi i shqiptareve ne gjuhen shqipe me mesimet e Ungjillit. Por njerezve te vegjel si puna juaj, kujtoni se me e rendesishme ishin ata "patriotet" dhe ajo "gjuha shqipe" se sa ai Ungjill me te cilin shqiptaret kishin jetuar per 18 shekuj.

Dhe padituria tjeter tende qe te duket sikur di nga historia e Kishes Orthodhokse, Kisha Orthodhokse asnjehere nuk e ka urruer gjuhen shqipe apo shqiptaret patriote, pasi te gjithe rilindasit tane dolen nga bankat e shkollave greke dhe shume nga ata patriote u linden e rriten ne gjirin e Kishes. Kisha ka mbrojtur me plot te drejte Ungjillin dhe Orthodhoksine nga Protestanizmi dhe Masonet qe kujtonin se Shqiperia ishte nje "Turqi Evropiane" dhe muslimanet shqiptare ishin kontigjent per konvertim.

Fakti qe ne Shqiperi gjeten nje tradite te lashte ne Kishen Orthodhokse dhe nje burre me kulture te gjere si perendimor edhe teologjike si Kristoforidhi, i cili beri te mundur perkthimin e Ungjillit, ishte nje "avantazh" per protestantet dhe nje sulm nga vete Orthodhoksise se Kishes Orthodhokse ne vend. Kisha kish cdo te drejte dhe beri shume mire qe te ruajti paprekshmerine e besimit te saj duke i denoncuar me force te gjitha perpjekjet e protestanteve dhe duke i ckisheruar te gjithe ata qe u treguan te gatshem qe te behen vegla te tyre. Kisha nuk vret dhe nuk ben lufte, pasi Kisha Orthodhokse nuk eshte Kishe Katolike dhe Kisha Orthodhokse ishte nen tutelen e Sulltanit.

Prandaj lexon me lart "protestantet dhe masonet" qe citohet nga nje prift qe ju perpiqeni ta shisni si "grek", por ai e shkruan shqipen me mire se disa nga ju ketu edhe pse ne ate kohe shqipja ende nuk kish marre formen e saj te duhur.

Humbe lirine nuk eshte hic asgje, e fiton prape nje dite. Humbe besimin dhe traditen e te pareve, ke humbur gjithcka! Prandaj Orthodhoksia eshte esenca shpirterore qe si shqiptaret orthodhokse qe ende jetojne ne Shqiperi, edhe ajo gjysma e kombit qe sot jeton jashte Shqiperise prej shekujsh e cmojne me shume se sa cmojne jeten e tyre.

Nje kishe qe te vret, te helmon, te mallkon gjuhen, te inkurajon te urresh veten tende se je shqiptar, dhe te detyron te behesh grek, qe te ‘jesh me afer zotit’, nuk ka cu duhet shqiptareve. Edhe kur them shqiptarve e kam fjalen per Shqipetare, jo per shqipfoles qe kane vetedije greke!

Ty te genjen mendja kupton se kush eshte shqiptari i vertete. Vetem ne doren e nje arebereshi, vetem ne doren e nje arvanitasi, vetem ne doren e nje shqiptari orthodhoks, ai flamuri qe ti e quan flamur kombetar merr kuptimin e tij te plote.

Ti as e ke marre mundimin te fillosh te kerkosh identitetin shqiptar e jo me te kuptosh se kush eshte shqiptar i vertete dhe kush eshte shqipfoles. Je thjeshte nje "harabel" nuk je bere akoma shqiponje, prandaj edhe "gjuha" eshte esenca e vetme qe te ben ty sot shqiptar pasi ti nuk ke asgje tjeter te perbashket me Gjergj Kastriotin. Absolutisht asgje.

Po te mesonte Gjergj Kastrioti se ti perflisje ne ate menyre Kishen Orthodhokse, Kishe ne te cilen ai u pagezua, kurorezua dhe u preh pas vdekjes, koka jote do te kushtonte sa nje koke turku!

Albo

[Hyllien]

Cfare domethenie ka shkaba me dy krena ?
Psh per kryqin mund te shkruajme jo faqe te tera, por jane shkruajtur rrezik me shume shkrime se per cdo gje ne ket bote. Tani kjo shqiponja me dy krena qe vetem ti ja kuptonke vleren cfare domethenie ka, madje aq me teper qe ne kete ekuacion nuk kemi vetem Krishtin dhe Kryqin, por arbereshin, arvanitasin(mbet ne paqe i shkreti se as shqip nuk flet dot me nga dhuna barbare greke), shqiptarin orthodhoks, flamurin shqiptar(meqe ra fjala, kush e dogji flamurin e pavarsise ?), Gjergj Kastriotin, familjen e Papave katolik, priftat orthodhoks qe shkaba eshte me e madhe se vete kryqi etj etj.

Besoj se duhet te jesh ne gjendje ne mos te besh vellime, te pakten duke qene se je me i mencuri ketu, te jesh ne gjendje ta permbledhesh THELBIN KUPTIMOR (jo fjali pordhi kali pa kuptim qe i perserit lart e poshte) te ketij simboli kaq te fuqishem.

[fejer_nagy]

LOL. Sot po lexoja nje liber te nje teologu Anglikan ku thoshte "Eterit Greke (te Kishes) mendonin qe kur kauza eshte e drejte nje e pa-vertete nuk eshte domosdoshmerisht nje genjeshter". Semi-narrativisti i ka perlare te gjitha pa buke

Sidomos ne fillim, Kisha Orthodokse si dhe Patriarku i saj, eshte perdorur nga turqit, si nje vegel kunder ndikimit te kishes se Perendimit. Zakonisht, per postin e Patriarkut jane zgjedhur peshkope katolikofobe, qe kane qene kunder cdo kompromisi sa i perket doktrines kishtare me Romen. Sidoqofte, ceshtjet brenda komunitetit orthodoks (miletit 'rum') jane lene ne mase te madhe ne duar te Patriarkanes.

Me vone, me dobesimin e Perandorise Otomane, kompetencat e Patriarkut mbi miletin 'rum' dhe ndikimi i tij tek sulltani, mbi ceshtje qe kishin te bejne me komunitetin orthodoks, kane ardhur vazhimisht duke u rritur. Me lindjen apo daljen ne skene te levizjeve nacionaliste ne Ballkan, aty nga gjysma e dyte e shekullit XVIII dhe ne shekullin e XIX, Patriarkana i 'harron', te themi ashtu, detyrimet e saja te krishtera, dhe 'shenderrohet' teresisht ne nje insititut te helenizmit dhe greqizimit te 'miletit' orthodoks. Shpeshhere ne kete detyre te greqizimit te popullsise orthodokse, Patriarkana i angazhonte edhe autoritetet turke apo dhe vete sulltanin. Per shembull, me urdher apo me rekomandim te Patriarkanes, aty nga gjysma e dyte e shek. XVIII, sulltani, mori vendim qe tu merret autonomia (apo autoqefalia?) Patriarkanes se Ohrit dhe asaj te Pejes, gje qe i la dore te lire Patriarkanes greke te Stambollit, te greqizoje miletin orthodoks, kryesisht sllav, qe nuk ishte drejtpersedrejti nen varesine e saj.

Poashtu me vone, ne 1870, kur sulltani e njohu pavarsine e kishes orthodokse bullgare ('egzarkiste'), ishte Patriarkana ajo qe refuzoi te njohe kete kishe (e njohu vetem ne 1945!), gje qe shkaktoji nje perplasje te eger te ketyre dy kishave per Maqedonine, ku popullsia sllave here antarsohej ne njeren kishe, here ne tjetren, varesisht prej rrethanave dhe presionit qe ushtrohej mbi kete komunitet.

E njejta gje ndodhi edhe ne 1905, kur sulltani vendosi te njohe 'kishen vllehe', si te pavarur nga Patriarkana, dhe 'miletin vlleh' si te pavarur nga 'mileti grek.' Kjo njohje e vlleheve shkaktoi nje pakenaqesi te madhe tek Patriarkana dhe tek qarqet nacionaliste greke, dhe ashtu si ne rastin e bullgareve, solli nje konfrontim te hapur te ketyre dy kishave & mileteve. Vllehet, per dallim nga bullgaret, ishin me pak ne numer, dhe e humben luften me qarqet nacionaliste kishtare greke. (Vetem komuniteti shqipfoles orthodoks nuk u njoh si milet ne vete).

Prandaj nuk eshte aspak e vertete ajo qe thuhet ketu, per te justifikuar politiken asimiluese te Patriarkanes, se gjoja turqit nuk e lejonin Patriarkanen te fuse shqipen ne liturgji, dhe te njohe miletin orthodoks shqipfoles. Perkunderazi, ashtu sic u tha me lart, ishte pikerisht Patriarkana greke e Stambollit ajo qe pengonte dhe nuk lejonte popujt orthodoks jo-grek te mevetesohen (pavarsohen), te krijojne kishat e tyre nacionale, rreth te cilave do te mund te krijonin nje 'kulture te tyren', te pamvarur nga ajo greke. Turqit e kane penguar zhvillimin e arsimimit shqip ne komunitetin shqipfoles mysliman, po jo ne ate orthodoks. Kur ka ardhur puna per komunitetin orthodoks, ata kane vepruar sipas udhezimeve te Patriarkanes, dhe Patriarkana e Stambollit (kisha orthodokse greke), duke filluar nga shekulli XVIII, ka ndjekur nje politike greqizuese, jo te krishtere, qe nenkupton edhe nje politike anti-shqiptare.

Sa i perket historise se kishes orthodokse "nen islam", si dhe intrigat dhe korrupsioni qe e kane karakterizuar kete kishe gjate kesaj periudhe, po edhe me vone, do te postoj disa pjese te marra nga nje liber mbi historine e kishes orthodokse, te nje autori anglez. Qe te mos mendoje dikush se libri eshte tendcioz, vlen te permendet qe autori eshte nje simpatizant i kishes orthodokse, madje edhe eshte 'konvertuar' ne orthodoks. Eshte nje vleresim, nje pasqyre reale e gjendjes se kishes nen Perandorine Otomane.
Do postoj disa pjese nga ai liber, ne origjinal, ne anglisht (besoj qe shumica ketu kupton anglisht):

In the second place, the Church’s higher administration became caught up in a degrading system of corruption and simony. Involved as they were in worldly affairs and matters political, the bishops fell a prey to ambition and financial greed. Each new Patriarch required a berat from the Sultan before he could assume office, and for this document he was obliged to pay heavily. The Patriarch recovered his expenses from the episcopate, by exacting a fee from each bishop before instituting him in his diocese; the bishops in turn taxed the parish clergy, and the clergy taxed their flocks. What was once said of the Papacy was certainly true of the Ecumenical Patriarchate under the Turks: everything was for sale.

Me poshte vazhdon:

The extreme insecurity of the Patriarch naturally gave rise to continual intrigues among the Metropolitans of the Holy Synod who hoped to succeed him, and the leaders of the Church were usually separated into bitterly hostile parties. "Every good Christian," wrote an English resident in the seventeenth-century Levant, "ought with sadness to consider, and with compassion to behold this once glorious Church tear and rend out her own bowels, and give them for food vultures and ravens, and to the wild and fierce Creatures of the World"

[fejer_nagy]

Ty te genjen mendja kupton se kush eshte shqiptari i vertete. Vetem ne doren e nje arebereshi, vetem ne doren e nje arvanitasi,

Thashe njehere mos te te pergjigjem, po .... ndoshta te mbetej ‘hateri’.

Nuk do komentoj ato qe ke shkruar, se s’ke shkruar asgje me vlere. Vazhdon si papagall te perserisesh gjera qe as ti vete nuk i kupton, dhe as ke per ti kuptuar ndonjehere. Mungesa e njohurive dhe fanatizmi fetar e bejne te veten, ndaj edhe nuk ta marre per te madhe. Vazhdo te mbytesh ne ate fanatizmin tend 'ortho-dhoks' .... fundja, ajo eshte edhe deshira jote.

Vetem nje gje ta kesh te qarte: kombi shqiptar nuk eshte 'komb orthodoks', nuk ka qene ndonjehere, dhe as ka per te qene ndonjehere. C'mendon ti dhe te tjeret si puna jote, nuk ka rendesi.

I permend arvanitet; une te uroj, ne fakt, te inkurajoj te behesh edhe ti si ata .... domethene te behesh edhe 'zyrtarisht' grek. Me kete mentalitet qe ke, edhe ashtu nuk i duhesh kombit shqiptar. Kete ta them sinqerisht, mos u zemero.

PS: Nuk mu pergjigje ne pyetjen, se perse jeton ne nje shtet te kontrolluar nga ‘protestanet’ ? Perse nuk shkon te jetosh tek ‘ortho-dhokset' e tu grek?

[Seminarist]

Po pse mo Qafir, keput budallalleqe. Ku, kur, ne cfare konteksti edhe si e paskan thene Eterit greke se genjeshtra lejohet kur behet me qellime te mira?!

Ke mare persiper te indoktrinosh veten me duket.


Ne fakt, genjeshtra e poshtersira te lejuara per qellime te mira, mund te kete fare mire miku yt i Kanadase - jo Eterit greke.


Ti Qafir je ai ne kete debat, qe merr pjese me PARRULLA. Une marr pjese me argumente konkrete.
Nqs do te flitej per nje debatues te dobet midis meje edhe teje, ky do te ishte TI, jo une.

Ja psh, une u them ketyre, qe vazhdojne te kepusin marrezira, se patrikana e Stambollit nuk ka patur asgje ne dore per ti imponuar nga vetvetja etnive te ndryshme ballkanike identitet grek, sepse ajo nuk ka patur as ushtri e as ka qene e identifikuar politikisht me ndonje mbret, ne menyre qe te kishte force ta bente nje gje te tille.


Eshte TURKU, qe e DEKRETOI mosdallueshmerine etnike te popujve te pushtuar kristiane, duke i unifikuar ata ne baze te fese, ku muslimanet=turq, ortodokset=grek. Kreu i miletit grek ishte patriku, me dekret te sulltanit, gje qe do te thosh qe patriku kish te drejte te vendoste mbi popullatat e krishtera duke mare vendime brenda vijes politike te sulltanit, aq sa ai i kishte lejuar.



Kompetencat e patrikanes mbi popullaten kristiane nuk kane ardhur asnjehere duke u forcuar, ne sensin qe te kapercenin kompetencat qe Porta e Larte i kishte njohur, sepse pikerisht atehere kur Stambolli dobesohej, ishin patriket ata qe vareshin per kryengritjen me te vogel qe behej neper miletin ortodoks, edhe vuanin me keq.



Sulltanet asnjehere nuk kane arritur te perdornin Kishen Ortodokse kunder asaj Katolike, per vete faktin e thjeshte sepse Ndarja perfudnimtare midis lindjes e perendimit u stabilizuar ne shekullin 14, e ne 1439 ne Koncilin e Firences, para se Turqit te merrnin Stambollin.
Turqit, po, ishin te kenaqur me partine anti-latine nder ortodokset, edhe u kujdesen qe keta te zoteronin Kishen, sidomos vendin e patrikut. Megjithate nuk kane munguar patriket filoperendimore, Lukaris ka qene nje nga ata, mos gaboj me origjine shqiptare, qe per pak sa se beri lemsh Kishen me simpatite e tij per Kalvinizmin francez.
Ne fakt, turqit e toleruan Kishen Ortodokse pikerisht per shkak te anti-latinizmit te saj.




Turqit nuk e njihnin miletin shqiptar ne baze te etnise, edhe sikur te qellonte te donte patrikana. Turqit i njohen Kishes greke hegjemonine e tyre ne gjithe zonat, ku, para pushtimit otoman, Kishat kane qene greke. Keto Kisha greke para pushtimit otoman, shtriheshin deri ne Veri te Shqiperise, e pak para pushtimit otoman, vetem ne Jug te Shqiperise.
Nuk eshte rastesi qe Kozmai predikoi DERI ne KRUJE, jo me tutje.


Kisha Ortodokse, pas pushtimit otoman, mori atributet e vdekura titullore te perandorit bizantin. Ne fakt, edhe sot, manteli i siperm i peshkopit ortodoks, shkopi i tij i argjende qe kulmohet me dy gjarperinj, vendi i tij ne Kishe, edhe disa veprime gjate meshes, kane qene me pare te perandorit. Keshtu qe me kalimin e kohes, njesimi i Kishes ortodokse me identitetin grek te bizantit u personifikua ne patrikun, nderkohe qe mbijetesa e ortodoksise u be nepermjet helenizmit, edhe e helenizmit nepermjet ortodoksise.


Ky pra eshte konteksti i atehershem, qe nuk ka se si te gjykohet gabim nga procese te mevonshme te veteidentifikimit politik.


Ortodoksia ne Shqiperi, para pushtimit otoman, ka qene ortodoksi greke, edhe kjo, po jua perseris sa here, duket ne cdo gje mbi te gjitha shkresat kishtare, edhe emertimet (titujt kishtare), forma e liturgjise.


Shen Kozmai pra nuk eshte ne kundershti me periudhen para tij.




shiheni edhe kete kontekstin ketu:

Reforma Protestante në Evropë kishte gjallëruar shpresat e zhvillimit të gjuhës e të traditës letrare vendase dhe në këtë klimë prifti katolik Dom Gjon Buzuku botoi më 1555 një “Meshar” shqip me pjesë të përkthyera nga ungjilli, rituali dhe liturgjia. Vepra duhet të jetë vënë në listën e librave të ndaluar (index) nga Kundërreforma, e cila me vendimet e koncilit të Trentit më 1562 lejonte të ktheheshin në gjuhët e folura të vendit vetëm katekizma (libra mësimi fetar), por jo libra liturgjie, siç ishte “Meshari”. Me këtë vepër Buzuku hidhte një hap të madh historik, duke dashur të ngrejë shqipen në rangun e një gjuhe liturgjie.

http://www.home.no/dukagjin/histori/.../Kreu%20V.html

[Hyllien]

Nje pyetje kisha une. Na shpjegon pak se nga vine termat e liturgjise Serbe seminarist, sepse debati sa here flitet per orthodhoksine ka tendence te shkoj tek feja e te pareve etj etj.

[fejer_nagy]

Njeriu mund ti thote te zezes, e bardhe. Pra mund ti thote, po e thena e tij, nuk e ben te zezen te bardhe. Ashtu eshte edhe me disa ketu, qe perpiqen te bejne te njejten gje. Po nejse, vetem veten e tyre e genjejne.

PS: E kam thene edhe me pare, por me duhet ta perseris: Kozmai eshte shenjt per te gjithe GREKET, pa dallim shtetesie, gjuhe apo origjine. Aj, t'na rroj partia tashi.

[Seminarist]

Po, Kozmai eshte shenjt i te gjithe grekeve edhe te gjithe krishtereve ortodoks. Shenjteria e tij nuk varet nga doktrina farefisnore e askujt.


Ndersa juve ju takon ta mesoni me mire historine sic ka qene e jo ate qe doni ju te kete qene.



Kush me verteton mua se para Shen Kozmait ka patur ndonjehere Kishe SHQIPTARE, atehere flasim ndryshe.

Njekohesisht vertetoni se Kisha ortodokse ne Shqiperi nuk ka qene asnjehere greke, ne gjuhe liturgji, zakon edhe VARESI, atehere prape flasim ndryshe bashke.