Arbereshet, Katolike te stilit Bizantin.

[angeldust]

Une jam e krishtere, mgjths. mund te mos di aq shume gjera per fene sa disa te tjere ne kete forum, por kisha nje pyetje.

A do t'ju pelqente qe te gjithe te krishteret shqiptare te ktheheshin ne Katolike te stilit Bizantin? Kjo vetem per qellime patriotike dhe per te bashkuar shqiptaret me teper. Por nga ana tjeter per ne s'duhet te jete problem nje gje e tille perderisa perseri te gjithe besojme ne Krishti. Jepni mendimin tuaj po apo jo, dhe arsyen.

[Shpresmiri]

"angeldust" shumë interesante kjo pyetja jote. Në shikim të parë duket se është ide e shkëlqyeshme. Madje, mund të them: Ku është ai fat që të bashkohemi, moj bijë. Mirëpo, çka domethënë të jemi bashkë apo të bashkuar? A mendon se riti është thelbi kryesor që shqiptarët të bashkohen, apo problemi është diku tjetër? Sigurisht se më ndryshe do të ishte si të kishim një fe dhe një komb, mirëpo ja se nuk është kështu... Sipas teje idealja e të krishterëve shqiptarë janë arbëreshët e Italisë, sepse ata janë katolikë por të ritit oriental, respektivisht grek apo bizantin. Siç e sheh rite kemi të ndryshme: romake, bizantine, greke, ambroziane, sirike, armenike... Dhe brenda katolicizmit ekzistojnë disa rite që Kisha katolike i ka pranuar si të vlefshme.

Problemi qëndron qysh në termin "i krishterë" i cili i përfshin edhe protestantët (dhe jo vetëm katolikët e ortodoksët). Brenda sekteve të shumta protestante kemi edhe të tilla që nuk e pranojnë praninë e Krishtit në euharisti (mesha shenjte, liturgjia për ta, është vetëm përkujtim e asgjë më shumë). Pra, ndoshta nuk do të ishte problemi nga ana e katolikëve a të bashkohen të gjithë të krishterët, por problemi është te të tjerët që u ndan prej "Nënës". Edhe nëna nganjëherë mund të gabojë, por ajo mbetet nënë. Nuk po ia lë fajin vetëm njërës anë: të gjithë kemi faj për ndasitë që ndodhin. Është interesante se pikërisht në rrethet protestante ka lindë dëshira që sërish të krishterët të bashkohen.
Mendoj, se idealja e të krishterëve është vullnesa e Jezu Krishtit i cili u lut në Darkën e mbrame: O Atë, bëj që të gjithë të jenë një! E tash pyetje tjetër është konkretisht si të realizohet kjo.

Ka shumë për tu thënë këtu. Sa për tash kaq.

Me nderime!

[Seminarist]

Shpresmir!

Kam pershtypjen se nuk e kupton mire temen hapese. Kjo gje eshte normale, pasi ti ndoshta (kam pershtypjen) nuk e njeh mire, ashtu sic duhet, mentalitetin e sotshem shqiptar, as mentalitetin e brezave.

Une qe kur hapet tema, pa dashur te paragjykoj negativisht, e kuptoj se cfare lloj personi mund te jete hapesi i nje teme te tille, edhe kjo serish pasi une i di mire (deri diku) shtysat edhe menyrat e te menduarit nder breza te ndryshem, ne Shqiperi.

Thjesht muabeti, nqs e mban mend, kjo teme eshte hapur me pare nga forumasi Anton, ne temen "Perse mos ta bejme?"....

Ajo qe une verej, eshte se te dy hapesit kane nje mungese te theksuar te te kuptuarit te domethenies se kesaj teme, vendet ku ajo mund te trajtohet edhe personat qe mund ta trajtojne.

Une kete gje ia vura ne dukje edhe Antonit, se ne kete forum, nuk ekziston ajo shtrese besimtaresh qe ta kuptojne qellimin edhe domethenien e nje teme te tille, pasi ketu shumica jane protestante (qe kundershtojne te dyja ritet: ate latin, katolik edhe ate bizantin, ortodoks) e keshtu qe eshte jashte cdo diskutimi cfaredo lloj bashkimi qe shihet thjeshte ne prizmin e ritit edhe drejtimit papnor.

Nga ana tjeter, hapesit e temave, si Angeldust edhe Anton, kam pershtypjen e sigurte se nuk ia kane idene se cfare eshte edhe cfare domethenie ka ky lloj bashkimi qe ata parashtrojne, pasi nuk e dine fare (faktikisht ata nuk perdorin as termat perkatese) se cfare eshte ky lloj bashkimi qe ne krishterimin ritual ortodoks eshte njohur me termin: Uniatizmi, dmth uniat=bashkim i ortodokseve me katoliket, ku ortodokset mbajne te njejtat rite edhe besore te Nicese, por pranojne papen si kreun e Kishes edhe te pagabueshem.

*************

Pikerisht ketu fillojne edhe problemet e shumta, per te cilat nuk ia kane idene tipa kaq te ceket ne besim edhe historine e besimit ortodoks-katolik.

1) Cfare eshte herezia?

2) A duhet qe per shkaqe nacionale te tolerojme nje herezi?

3) Perse mendoni ju se herezia uniate qenkerka me atdhedashese, apo ne me te mire te atdheut, se sa te qendruarit ortodoks?

4)Mos valle feja konsiston ne ate lloj te saj qe eshte ne te mire te nacionalizmit, apo feja eshte fe ne vetvete?

Dmth, mund te vije nje dite tjeter, kur njerezit te mendojne se jo, jo as katolicizmi, por budizmi eshte ne te mire te vendit, edhe ne kete rast cfare do bejme, do nxjerrim dekrete parlamentare qe te behen te gjithe budista?

5) Jeni te sigurte juve se Uniatizmi ka qene nje levizje tolerante historikisht?


Faktikisht, uniatizmi ka qene nje nga levizjet e Kishes Romano-katolike qe i ka dhene nje emer edhe me te keq kesaj Kishe nder vendet ortodokse te Europes lindore, Lindjes se aferme, si edhe Kishave te vjetra si ajo Armene, Kopte, Etiopiane, Jakobine etj...

ka qene nje nga nderhyrjet me te pandershme, te pafytyra, me karakter pushtues, sundues, egoist, nder te gjithe keta popuj me tradita te vjetra ne ritin e tyre.

lexoni ne histori edhe do te shihni.....

Ortodokset nuk e pranojne uniatizmin per arsyen me te thjeshte:

Ortodokset nuk do te pranojne nje herezi, shkelje doktrinore, per arsye politike, edhe Uniatizmi per ortodokset eshte nje herezi, pasi perkrah pikerisht ato gabime te Kishes Romane, per te cilat u nda edhe Lindja nga Perendimi, si primati papnor, pagabueshmeria e papes; edhe se duke qendruar ne nje bashkesi me katolike qe perdorin edhe shtremberime te tjera doktrinore, ti pajtohesh me to, edhe pse vete ritualisht e doktrinalisht dukesh sikur je ende ortodoks.