Persosja dhe shendoshja e besimit orthodhoks

[ilia spiro]

Per mendimin tim, nuk eshte vetem Kisha Katolike qe ka nevoje per Kishen Orthodhokse, por eshte dhe e anasjellta. Jane te dyja keto qe kane nevoje te mesojne nga njera-tjetra dhe ky eshte qellimi dhe i levizjes Ekumenike nder-kristiane

Ky diskutim mes nesh Matrix,duhet ta them qysh ne fillim, se ka qellim vetem shendoshjen e Kishes sone Orthodhokse .

Herezia fillon pikerisht kur kerkon te perfitosh nga Kisha te tjera, herezite e te cilave njihen mire. Ato qe them une ndoshta nuk jane herezi ne kuptimin e vertete te fjales, pasi doktrina jone eshte e percaktuar qarte dhe ne pergjithesi Kisha jone eshte e shendoshe. Po te trajtosh te meta qe verehen, kjo mendoj se i sherben purifikimit te saj.

1. Hyjnizimi i Kryepiskopit (kendohen kenge, himne, thirret "Kryezot", ka vetem Nje ZOT).
2.Nuk jam dakord me mbajtjen e skeptrit dhe kurores nga Kryepiskopi dhe Episkopet (kjo hyri pas pushtimit turk).
3.Nuk jam dakord me pagezimin e femijeve (pagezimi behet kur personi vetedeklaron besimin e tij).
4.Nuk jam dakord me pjesemarrjen e grave ne kor, etj. (gruaja mbulon koken dhe nuk flet).
5.Nuk jam dakord me thirrjen "At" prifterinjve (ka vetem Nje "AT")
6.Nuk jam dakord kur gjate predikimit gjykohen njerez te caktuar, shtresa, popuj, etj., (mund te gjykohet vetem fenomeni dhe ky pas nje diskutimi te gjate).
7.Nuk jam dakord me traditen e puthjes se dores Priftit.
8.Nuk jam dakord me mosmbylljen e dyerve te Kishes gjate thenjes se Besores.
9.Nuk jam dakord me pershpirtjet qe kryen te dielave.
10. Nuk jam dakord me rezervimin e "vendeve te vecanta", gjate Liturgjise Hyjnore, per politikane, ambasadore etj. (te gjithe kane te njejtin dinjitet).
11. Per martesat ne Kishe, kerkohet nje dokumentacion shteteror (a thua se Kisha eshte gjendje civile) dhe me e papranueshmja kerkohen 2 deshmitare per te vertetuar se dy personat duhet te martohen ( ne cilen rrjesht te Bibles jane shkruar keto).
12. Nuk jam dakord me faktin qe prifterinjte te jene te martuar.

Aresyetimi i mendimeve te mia do kohe te gjate. Une shfaq keto rezerva dhe per te gjitha kam referencat nga Bibla, por edhe nga burime te tjera, kjo sepse per ceshtje te vecanta besimtari mund t`i referohet edhe asaj (Bibles) drejtperdrejt, sidomos kur veren se ajo shkelet.

[Matrix]

Atehere Ilia ti qenke protestant me sa shoh, se keto pika ngrejne dhe protestantet

[ilia spiro]

Atehere Ilia ti qenke protestant me sa shoh, se keto pika ngrejne dhe protestantet

Nuk po kategorizoj njeri Matrix dhe s`ka nevoje te kategorizohem. Vertete jane 2-3 pika qe perputhen me protestantet, por kjo nuk i ben ata me te mire nga c`jane.
Protestantet nuk besojne Misteret i nderuar Matrix dhe kjo eshte dallimi kryesor me ta.

[Seminarist]

Nuk besoj se je i paditur dhe nuk i di keto, por ke aresyet e tua te kundershosh.

Arsyet qe kam te te kundershtoj jane pikerisht sepse e ke gabim dhe se jo vetem pikat qe ti ngre, por akoma me keq MENYRA se si e ben eshte protestante.
Nderkohe une te lavderoj per sinqeritetin edhe guximin!

Po kap te famshmen pagezim te femijeve. Doktrina biblike mbi njeriun dhe detyrimet e tij karshi Zotit jane ne perputhje te plote me arsyet e berjes se pagezimit qe ne foshnjeri.

Psh, Zoti nuk e pyeti njeriun, nese donte qe te krijohej nga Zoti apo jo! E krijoi njeriun, madje me pergjegjesi qe nse nuk do rrinte ne komunion me Zotin, rrjedhoja do te ishte ndarja nga Perendia. Ky detyrim, i komunikohet njeriut qe ne momentin e mbarsjes. Mos-komunioni me Zotin e coi njeriun e pare drejt vdekjes, JO VETEM te parin Adamin edhe Even, qe VENDOSEN vete per fatin e tyre, nderkohe qe pasardhesit e tyre e marrin kete denim qe ne lindje PA VENDOSUR vete.

Tjeter, marreveshjet e beselidhjet me Abrahamin (psh rrethprerja), Noen etj, u bene ne fillim me vendosjen/deshiren e lire te tyre por me vone u bene te detyrueshme per pasardhesit e tyre qe ne momentin e tyre te lindjes.
Izraeli nuk ishte i lire te mos-rrethpritej, ndersa te mos ndiqte ligjin e kishte vete ne dore bashke me pasojat.


Ne kete sens edhe pagezimi, qe eshte VULA e ketyre beselidhjeve, vertet fillimisht u be nder ata qe e pranuan Lajmin e mire, por me vone tek pasardhesit e tyre behet nje detyrim qe ne lindje, nderkohe qe vendimi per nje jete te krishtere eshte nje vendim personal.


Nqs vdekja e ze njeriun qe ne lindje pa e pyetur ate atehere dhe njeriut i lind e drejta qe edhe kalimi per ne jete, qe eshte pagezimi, ti behet qe porsa lind pa e pyetur ate.

[ilia spiro]

Arsyet qe kam te te kundershtoj jane pikerisht sepse e ke gabim dhe se jo vetem pikat qe ti ngre, por akoma me keq MENYRA se si e ben eshte protestante.
Nderkohe une te lavderoj per sinqeritetin edhe guximin!

Po kap te famshmen pagezim te femijeve. Doktrina biblike mbi njeriun dhe detyrimet e tij karshi Zotit jane ne perputhje te plote me arsyet e berjes se pagezimit qe ne foshnjeri.

Psh, Zoti nuk e pyeti njeriun, nese donte qe te krijohej nga Zoti apo jo! E krijoi njeriun, madje me pergjegjesi qe nse nuk do rrinte ne komunion me Zotin, rrjedhoja do te ishte ndarja nga Perendia. Ky detyrim, i komunikohet njeriut qe ne momentin e mbarsjes. Mos-komunioni me Zotin e coi njeriun e pare drejt vdekjes, JO VETEM te parin Adamin edhe Even, qe VENDOSEN vete per fatin e tyre, nderkohe qe pasardhesit e tyre e marrin kete denim qe ne lindje PA VENDOSUR vete.

Tjeter, marreveshjet e beselidhjet me Abrahamin (psh rrethprerja), Noen etj, u bene ne fillim me vendosjen/deshiren e lire te tyre por me vone u bene te detyrueshme per pasardhesit e tyre qe ne momentin e tyre te lindjes.
Izraeli nuk ishte i lire te mos-rrethpritej, ndersa te mos ndiqte ligjin e kishte vete ne dore bashke me pasojat.


Ne kete sens edhe pagezimi, qe eshte VULA e ketyre beselidhjeve, vertet fillimisht u be nder ata qe e pranuan Lajmin e mire, por me vone tek pasardhesit e tyre behet nje detyrim qe ne lindje, nderkohe qe vendimi per nje jete te krishtere eshte nje vendim personal.


Nqs vdekja e ze njeriun qe ne lindje pa e pyetur ate atehere dhe njeriut i lind e drejta qe edhe kalimi per ne jete, qe eshte pagezimi, ti behet qe porsa lind pa e pyetur ate.

Mund te duket pak e ashper MENYRA e kundershtise, por kjo eshte vetem ne dukje, pasi ne thelb nuk ka asgje protestante. Keto jane mendime te miat (dhe jo vetem), te cilat, si i Krishtere Orthodhoks, mendoj se duke i thene i sherbej persosjes se Kishes (qofte edhe sa nje pike uji). Kjo, pervec kesaj, shpresoj qe ne etiketitim tend, te mos kete insinuata te lidhura me Protestanizmin perendimor, pasi qe te jesh i tille duhet te mohosh te Tereshenjten, Shenjtoret dhe Misteret e Kishes sone.
Une jam orthodhoks dhe perpiqem per ruajtjen e unitetit te Kishes sone, zbatoj te gjitha rregullat dhe kanonet e saj, pavaresisht se kam pak rezerva te cilat si njeri i lire, nuk kam perse te mos i parashtroj, duke qene i hapur ndaj cdo debati dhe mendimi te kundert, pa asnje paragjykim.

[Seminarist]

Mund te duket pak e ashper MENYRA e kundershtise, por kjo eshte vetem ne dukje, pasi ne thelb nuk ka asgje protestante. Keto jane mendime te miat (dhe jo vetem), te cilat, si i Krishtere Orthodhoks, mendoj se duke i thene i sherbej persosjes se Kishes (qofte edhe sa nje pike uji)

Ti mendon se i sherben persosjes se kishes, por ne fakt eshte e kunderta, ti duhet te lesh kishen te te persose ty duke ndrequr mentalitetin dhe opinionet e tua te cilat jane te pasakta edhe jo ortodokse.

Pagezimi i femijeve eshte rasti me klasik, per ta vertetuar, por po ashtu edhe pikat e tjera te tilla jane.

[ilia spiro]

Ti mendon se i sherben persosjes se kishes, por ne fakt eshte e kunderta, ti duhet te lesh kishen te te persose ty duke ndrequr mentalitetin dhe opinionet e tua te cilat jane te pasakta edhe jo ortodokse.

Pagezimi i femijeve eshte rasti me klasik, per ta vertetuar, por po ashtu edhe pikat e tjera te tilla jane.

Nuk e mbaj veten per te pagabueshem. Megjithate a nuk eshte futur skeptri dhe kurora qe mbajne Kryepiskopi dhe Episkopet se bashku me pushtimin turk, kur keto nuk nbaheshin gjate periudhes Bizantine. Mos valle sipas teje Bizanti nuk ka qene orthodhoks?
Mos po ngaterron besimin e vertete orthodhoks me traditat e ndryshme te shpikura nga njerezit ose udheheqes kishtare te caktuar, apo ne interes te pushtuesve, te cilat kane mbetur dhe nuk levizin thjesht per aresye se dikujt i interesojne edhe sot e kesaj dite?

Ve re nje besim ne vetvete te tepruar tek ty i nderuar. Orthodhokse eshte kjo? Sa gjera kane levizur gjate shekujve ne organizimin e Kishes dhe ne praktikat kishtare. Pse te mos vazhdojme me keto reforma te cilat shkojne drejt orthodhoksise se vertete.
(jo asaj alla turce).

I nderuar kush e ka futur ne KOASH praktiken e pershpirtjeve te dielave. Une kam biseduar edhe me prifterinj te caktuar dhe shume te shkolluar te cilet nuk jane dakord me kete "tradite". E shtuna eshte "e shpirtrave" keshtu qe ne kete dite mund te behen pershpirtje dhe jo te dielen diten e "ZOTIT" te "RINGJALLJES". Mos valle eshte orthodhokse kjo?

Mos valle, i nderuar Seminarist, eshte orthodhokse, kur gjate liturgjise hyjnore Prifterinjte shtyjne besimtaret per te hapur vend qe te kaloje ambasadori grek, dhe politikane te tjere, ku une mbaj mend Vangjel Dulen, te cileve ju rezervohen vene te posacme, madje brenda vendit ku meshojne prifterinjte?
A e keni lexuar Shen Pavlin kur thote se nuk duhet te kete dallime te tilla?

Para thenjes se besores a nuk thuhet: "Dyert, dyert, me urtesi le te veme re!". Atehere pse nuk mbyllen dyert por shqetesohen besimtaret nga njerezit qe vijne kohe e pa kohe ne Kishe?

A nuk eshte shume orthodhokse qe grate te mbulojne koken ne Kishe e te mos flasin, pale me psalin ne Kor sic ndodh ne KOASH? Mos valle nuk eshte qendrim orthodhoks ky? A nuk ka qene keshtu shekuj me pare? Edhe atehere orthodhoksi ka qene. Mos valle Kisha ruse sot ku grate mbulohen nuk eshte orthodhokse?

Varet nga kuptimi qe i jep ti fjales "Orthodhoks". Shoh nje mendjemadhesi tek ty, keshtu qe ti nuk ke dashamiresine te kuptohesh me mua, edhe sikur te veresh se kam te drejte per dicka. Ne keto kushte eshte veshtire te vazhdoje diskutimi.

[Seminarist]

Ilia,

nga te gjitha ato qe ke thene deri tashti gabimi me serioz eshte ai mbi pagezimin e foshnjave, sepse permban gabim doktrinor. Dje ta shpjegova, se ka reminishenca te herezise pelagjiane, qe i jep mbitheks vullnetit individual ne shpetim.

Pikat e tjera kane te bejne me menyren e gabueshme statike qe ti sheh ne traditen.

Ceshtja e sherbesave te pershpirtjes te dielen eshte zgjidhur me sinod. Shih debatet mbi kolivadet ne shek.19.

[Albo]

1. Hyjnizimi i Kryepiskopit (kendohen kenge, himne, thirret "Kryezot", ka vetem Nje ZOT).

Peshkopi eshte misherim i Krishtit, ai eshte mekembes i Krishtit ne Kishe, ai eshte i veshur me pushtetin e Shpirtit te Shenjte qe te drejtoje shpirtrat e besimtareve qe i ka dhene Perendia. Une e nderoj peshkopin e cdo prift, pasi tek ta shoh Krishtin. Peshkopi nuk eshte nje njeri dosido si une e ti, eshte nje besimtar i thirrur nga Perendia per te mbajtur mbi supe nje kryq me te rende se sa une e ti, qe jemi besimtare te thjeshte dhe jemi pergjegjes vetem per shpirtrat tane.

2.Nuk jam dakord me mbajtjen e skeptrit dhe kurores nga Kryepiskopi dhe Episkopet (kjo hyri pas pushtimit turk).

Skeptri simbolizon misionin baritor te peshkopit: te shpier te gjitha delet e Perendise tek Perendia, pa humbur asnje shpirt rruges. Kurora, veshjet e stolisura me flori, krahas bukurise estetike, jane edhe nje ofrim qe njerezit i bejne Perendise. Ki parasysh, peshkopi e prifti hyn ne altarin e shenjte, i lutet Perendise, merr dhuratat e Perendise, dhe ua ndan besimtareve te mbledhur ne Kishe.

Kur Jude Iskarioti pa motren e Llazarit qe po derdhte parfumin e shtrenjte per te lare kembet e Krishtit, ai tha: "cfare demi! po ta kishim shitur ne treg do kishim marre 100 dinare per ate parfum dhe do t'ua ndanim te varferve". Por Krishti e korrigjoi duke i thene se: "Te varferit do te jene gjithmone me ju, por une do te jem edhe per pak kohe."

3.Nuk jam dakord me pagezimin e femijeve (pagezimi behet kur personi vetedeklaron besimin e tij).

Ti thua, femijes nuk duhet ti japim qumesht e uje qe te rritet fizikisht, pasi nuk ka goje qe ta kerkoje vete qumeshtin e ujin. Keshtu edhe puna e pagegizimit dhe mirosjes: nese foshnja nuk rilind ne Krisht e nuk merr Vulen e Shpirtit te Shenjte, nuk do te mund te rritet dot shpirterisht. Ne te dyja rastet, eshte prindi ai qe zgjedh per femijen kur eshte foshnje.

Ti mohosh femijes pagezimin dhe mirrosjes vetem se nuk ka arritur moshe madhore eshte KRIM! Mos valle qoftelargu i ndal sulmet ndaj femijeve te vegjel e sulmon vetem ata te rritur? Po sikur jeta e atij femije te marri fund perpara se ai te arrije moshen madhore dhe te rrefeje besimin, cfare e pret shpirtin e tij te pa pagezuar?!

4.Nuk jam dakord me pjesemarrjen e grave ne kor, etj. (gruaja mbulon koken dhe nuk flet).

Te shkosh ne kishe e te jesh prezent gjate liturgjise, eshte nje forme adhurimi.
Te shkosh ne kishe e te kendosh ne korin e Kishes, eshte nje forme akoma me e mire adhurimi.
Te shkosh ne kishe e te jesh pergatitur per te marre dhuratat e shenjta te Perendise, eshte forma me e mire e adhurimit.

Po ta kesh vene re, Perendia nuk diskriminon per dhuratat e shenjta, edhe burrat edhe grate shkojne e marrin ushqimin e tyre shpirteror ne rradhe. Gjate liturgjise hyjnore, prifti nuk ze ne goje "mbulimin e kokave" por u drejtohet te gjithe te pranishmeve me fjalet: "Ulni kryet perpara Perendise", dhe kjo u drejtohet edhe burrave edhe grave.

5.Nuk jam dakord me thirrjen "At" prifterinjve (ka vetem Nje "AT")

Prifti eshte At shpirteror per te gjithe besimtaret e grigjes se tij. Ashtu si ati yt biologjik kujdes per shendetin tend fizik, ashtu edhe ati yt shpirteror, prifti, kujdeset per shendetin tend shpirteror. Asnje nga misteret e Perendise ti nuk i merr dot vete ne Kishe, i merr nga prifti. Dhe kjo nuk eshte nje rastesi, kete e ka vendosur vete Krishti.

6.Nuk jam dakord kur gjate predikimit gjykohen njerez te caktuar, shtresa, popuj, etj., (mund te gjykohet vetem fenomeni dhe ky pas nje diskutimi te gjate).

Predikimi nuk ka per qellim qe te gjykoje, por te te mesoje ty dallimin midis te mires dhe te keqes, veprave te Perendise dhe punerave te qoftelargut. Ka qellim te te mbaje ty ne ate rrugen e ngushte qe te shpie tek Perendia, e te mos te te lere te hysh ne ate rrugen e gjere pa krye qe te shpie ne ferr, te shpie ne nje bote pa Perendine.

Ka plot njerez ne kete bote qe aplikojne nje korrektesi politike te admirueshme: nuk ia prishin qejfin askujt me fjalet qe nxjerrin nga goja. Kjo nuk do te thote detyrimisht se jane te krishtere te mire.

7.Nuk jam dakord me traditen e puthjes se dores Priftit.

Shen Kozma Etoliani, u predikonte shqiptareve ne shekullin e XVIII: "Kur takoni ne rruge nje gjykates dhe nje prift, mos nxitoni te nderoni gjykatesin por priftin. Gjykatesi mund t'iu hedhi ne burg, mund edhe tu denoje me vdekje, por nuk lidh dot shpirtrat e njerezve ne parajse dhe ne ferr sic ben prifti." Pra Perendia e vete Krishti i ka dhene priftit pushtet mbi shpirtrat e njerezve.

Dora e djathte e priftit puthet pasi eshte dora qe pergatit dhe sherben te gjitha dhuratat e shenjta te Perendise. Eshte edhe dora me te cilen prifti percjell bekimet e Perendise.

8.Nuk jam dakord me mosmbylljen e dyerve te Kishes gjate thenjes se Besores.

E ke keqkuptuar traditen e lashte te mbylljes se dyerve te Kishes. Kjo nuk ka te beje fare me mbajtjen e qetesise ne Kishe apo moslejimin e levizjes se njerezve ne Kishe. Kjo ka te beje me traditen e lashte qe dyert mbylleshin per te gjithe ata qe nuk ishin te pagezuar (vizitore e katakumenet), qe mund te ndiqnin liturgjine deri ne kete pike, dhe tani u duhej te dilnin nga kisha pasi nuk mund te kungonin dot, nuk mund te merrnin dhuratat e shenjta.

9.Nuk jam dakord me pershpirtjet qe kryen te dielave.

Vete Liturgjia Hyjnore eshte nje pershpirtje pasi mbledh ne Kishe jo vetem te gjallet, por edhe shpirtrat e te vdekurve per te marre pjese se bashku ne adhurimin e Perendise. Ashtu si prifti gjate liturgjise ne menyre te perseritur kujton jo vetem te gjallet me lutjet e tij drejtuar Perendise, por edhe te vdekurit.

10. Nuk jam dakord me rezervimin e "vendeve te vecanta", gjate Liturgjise Hyjnore, per politikane, ambasadore etj. (te gjithe kane te njejtin dinjitet).

Si iu pergjigj prifti provokimit te farisejve ne lidhje me pagimin e takses se romakeve: "Jepini Cezarit ate qe i takon Cezarit!" Por kur shkoi per te darkuar ne shtepine e taksambledhesit ku ishin mbledhur njerezit me te urruer te qytetit ne shoqerine e prostitutave. Si reagoi Pjetri ndaj mesuesit te tij: Si eshte e mundur qe nga te gjitha shtepite qe mund te zgjidhje te shkoje, zgjodhe shtepine e ketij njeriu te urruer e te perdale ne popull? Pergjigjia e Krishtit: "Vetem i semuri ka nevoje per doktor. Une kam ardhur te theras mekataret e jo te drejtet qe pendohen."

11. Per martesat ne Kishe, kerkohet nje dokumentacion shteteror (a thua se Kisha eshte gjendje civile) dhe me e papranueshmja kerkohen 2 deshmitare per te vertetuar se dy personat duhet te martohen ( ne cilen rrjesht te Bibles jane shkruar keto).

Ne cilin rresht ne Bibel eshte shkruajtur qe duhet te besh kryqin kur shkon ne Kishe?!

12. Nuk jam dakord me faktin qe prifterinjte te jene te martuar.

E pyeten njehere nje murg te Malit te Shenjte: Cila eshte me e denje ne syte e Perendise, jeta murgerore apo jeta e besimtareve te martuar? Murgu iu pergjigj: "Perendia i ka bekuar te dyja. Une zgjodha jeten murgerore pasi eshte me e lehte se sa te ushtruarit e besimit brenda botes. Vete martesa eshte nje ushtrim shpirteror."

Si ai murgu plak qe ka 50 vjet qe ushtron besimin e tij ne Malin e Shenjte, si ai plaku i krishtere 75 vjecar qe ka 50 vjet martuar, jane te dy atlete te besimit.

Albo

[ilia spiro]

Si iu pergjigj prifti provokimit te farisejve ne lidhje me pagimin e takses se romakeve: "Jepini Cezarit ate qe i takon Cezarit!" Por kur shkoi per te darkuar ne shtepine e taksambledhesit ku ishin mbledhur njerezit me te urruer te qytetit ne shoqerine e prostitutave. Si reagoi Pjetri ndaj mesuesit te tij: Si eshte e mundur qe nga te gjitha shtepite qe mund te zgjidhje te shkoje, zgjodhe shtepine e ketij njeriu te urruer e te perdale ne popull? Pergjigjia e Krishtit: "Vetem i semuri ka nevoje per doktor. Une kam ardhur te theras mekataret e jo te drejtet qe pendohen."

E keni keqkuptuar mendimin tim. Sigurisht qe Krishti i trajtonte dhe i trajton njerezit te gjithe njelloj pasi te gjithe jemi mekatare, keshtu qe do te hynte edhe ne shtepine e tagrambledhesit.

Une e kam fjalen per "Liturgjine Hyjnore", sepse ndoshta ju kujtohet thenja e apostullit Pavel, i cili diku ka thene pak a shume: "Nuk keni te drejte qe kur ju vjen nje i pasur, i veshur me rroba te shkelqyeshme ...etj., t`i thoni: "Eja ketu prane kembes sime", ndersa kur ju vjen nje i veshur keq ose i leckosur e i uritur t`i thoni: "shko atje".

Nese ju kujtohet kjo fraze, une kam mendimin se ajo eshte thene pikerisht per keto raste.
Un nuk gjykova njeri dhe nuk thashe se politikanet jane te pandershem, etj....