Historia rreth vdekjes së ish-kryeministrit komunist Mehmet Shehu

[Lov!]

............................................

[landi45]

duhen hapur dosjet
dhe te behet nje hetim
per te gjithe ato qe vetevriteshin apo vdiqen neper birucat e sigurimit

dhe ata qe i mbulluan keto krime,,,,

[DYDRINAS]

Radio Europa e Lire, per vdekjen e Mehmet Shehut.

http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/3-12-133.shtml

ALBANIA'S NUMBER TWO MAN -- MEHMET SHEHU -- COMMITS SUICIDE

By Louis Zanga

21 - 1 - 1982

[DYDRINAS]

Dëshmia e kolenelit në pension, Elami Hado, ish-atashe ushtarak në Kinë - autor i disa raportimeve që kishte bërë nga Hanoi për Mehmet Shehun

Korrik 16, 2004

Dëshmia e kolenelit në pension, Elami Hado, ish-atashe ushtarak në Kinë, i cili vuajti 16 vjet burg e internim, pas disa raportimeve që kishte bërë nga Hanoi për Mehmet Shehun

"Raportova që në vitin 1963, se Mehmeti ishte agjent" !!

Dashnor Kaloçi

Pas botimit në numrin e djeshëm të gazetës sonë të letrës së shërbimeve sekrete amerikane, të vitit 1975, ku thuhej se ish-kryeministri shqiptar Mehmet Shehu, gjatë vizitës së tij në Nju Jork në 1960, kishte biseduar me amerikanët dhe u kishte premtuar atyre të helmonte Enver Hoxhën, një tjetër akuzë për ish-kryeministrin Shehu, si agjent i amerikanëve, mësohet të jetë bërë në vitin 1963 nga zv / Ministri i Mbrojtjes së Bullgarisë, Markov, akuzë e cila mbërriti deri tek Enver Hoxha në Tiranë. Po si qëndron e vërteta rreth kësaj akuze dhe ku bazohej ushtaraku bullgar në thëniet e tij? Lidhur me këtë na njeh intervista ekskluzive për "Gazetën" e kolonelit në pension, 81-vjeçarit Elami Hado, ish-atashe ushtarak në Pekin, i cili rrëfen të gjithë historinë se si padashur ai u bë protagonist i asaj bisede ku përmendej Mehmet Shehu, e cila i kushtoi 16 vjet burg e internim.

Zoti Elami, a mund të na thoni shkurti-misht se kush është e kaluara juaj?

"Unë kam lindur në vitin 1923 në fshatin Starje të Kolonjës prej nga është dhe origjina e familjes sime. Shkollën fillore e mbarova në Ersekë ndërsa uniken në qytetin e Korçës. Që në vitin 1941 u lidha me lëvizjen dhe në 1942 u burgosa prej italianëve. Pasi u lirova nga burgu në korrikun e ‘42, dola partizan në batalionin "Hakmarrje" dhe më pas në Brigadën e 15 sulmuese me detyrën e komisarit të batalionit e gradën e togerit".

Po pas mbarimit të Luftës në çfarë detyrash keni shërbyer?

"Në vitin 1945 shkova në Bashkimin Sovjetik dhe pasi studjova një vit për inxhineri ushtarake në Moskë, në ‘46 na kthyen në Tiranë në kuadrin e riorganizimit të ushtrisë. Në 1947 më çuan shef Xhenjo në Gjirokastër dhe në 1949 komandant i Brigadës Autonome në Elbasan. Në 1950 më thërritën në Shtabin e Përgjithshëm me detyrën e Drejtorit Operativ dhe dy vjet më vonë, në 1952, më dërguan në Akademinë Ushtarake "Frunxe" të Bashkimit Sovjetik të cilën e mbarova në 1955 me Medalje Ari. Kur u ktheva në Tiranë më emëruan përsëri në Shtabin e Përgjithshëm me detyrën e shefit të Degës së Përgatitjes, detyrë të cilën e mbajta deri në 1957 kur më ngarkuan për të punuar në organizimit të Akademisë Ushtarake nëTiranë, ku dhe u caktova zv / komandant i saj. Në vitin 1961 më dërguan në Kinë me detyrën e atasheut ushtarak në Pekin, ku qëndrova deri në 1964 kur u ktheva përsëri në Tiranë me detyrën e shefit të Punës e Përgatitjes Ushtarake e Shkencore në Shtabin e Përgjithshëm. Në vitin 1966 më goditën dhe më dërguan në Brigadën e Xhenjos në Rrëshen për t‘u edukuar, ku pas gjashtë muajsh më transferuan Shef Shtabi në Korpusin e Shkodrës por pa emërim. Aty qëndrova deri në vitin 1969 kur më sollën në Tiranë si pedagog në Akademinë Ushtarake. Në atë akademi punova deri në vitin 1974 kur pas një konflikti që pata me Mehmet Shehun, më përjashtuan nga partia, më çmobilizuan si ushtarak dhe më internuan familjarisht në Vaun e Dejës duke më akuzuar si bashkëpunëtorë me Grupin e Puçistëve të Beqir Ballukut".

Cili ishte konflikti juaj me Mehmet Shehun?

"Zanafilla e atij konflikti që pata me Mehmet Shehun i përket vitit 1963 kur unë shërbeja si atashe ushtarak në Pekin. Në verën e atij viti do të mbahej në Hanoi të Vietnamit një mbledhje e Traktatit të Varshavës dhe qeveria shqiptare më caktoi mua të merrja pjesë aty si përfaqësues i ushtrisë shqiptare. Kur shkova në Hanoi takova dhe dy studentë shqiptarë që studjonin atje për frengjisht e vietnamisht, të cilët qeveria jonë m‘i kishte caktuar si përkthyes. Ndonëse Vietnami, Kina dhe Koreja nuk ishin antarë të Traktatit të Varshavës, ishte vendosur që ajo mbledhje të bëhej atje meqënse filloi lufta e amerikanëve me Vietnamin. Pra ajo mbledhje bëhej për t‘i dhënë një mbështetje Vietnamit. Para nisjes për në atë mbledhje, Ministri Beqir Balluku më dha orientimet politike që duhet të mbaja unë atje, sepse nga ana ushtarake i dija vetë ato. Në atë mbledhje merrnin pjesë përfaqësues nga të gjitha vëndet e Europës Lindore apo siç quheshin ndryshe vëndet e Demokracive Popullore dhe ato ishin ndarë në dy kampe të pashpallura zyrtarisht. Sipas orinetimeve që më kishin dhënë në Tiranë, unë duhet të mbroja Kinën, Vietnamin e Korenë të cilët ne i konsideronim marksisëtë-leninistë dhe duhet të isha kundër Bashkimit Sovjetik e vëndeve të tjera satellite të tyre që ne i quanim revizionistë"

Me kë delegacion shoqëroheshit më shumë gjatë asaj mbledhje?

"Unë qëndroja me të gjithë nga pak por më shumë me përfaqësiesin bullgar,zv / Ministrin e Mbrojtjes, Markov, pasi atë ma kishte rekomanduar atasheu ushtarak i Bullgarisë në Kinë, një gjeneral-major me të cilin kishim shumë miqësi. Atasheu bullgar ishte kundër politikës që ndiqte qeveria e tij dhe dyshonte edhe për qeverinë tonë. Gjenerali bullgar më kishte rekomnaduar që të flisja lirshëm me Markovin, por unë kisha frikë të shoqërohesha me të, sepse ai rrinte vazhdimisht vetëm me sovjetikët me të cilët ne sapo i kishim prishur marrëdhëniet. Me pak fjalë unë nuk kisha besim të flisja hapur me Markovin, sepse ai edhe bukë hante me gjeneralët sovjetikë që përfaqësonin qeverinë e tyre në atë mbledhje dhe më doli ndryshe nga ato që më kishte thënë atasheu bullgar në Pekin. Gjatë zhvillimit të asaj mbledhje na lindi një problem, pasi gjermanët kishin marrë detyrë që të raportonin mbi gjëndjen e ushtrisë amerikane. Mirpo përfaqësuesi i Koresë tha aty se ai nuk donte t‘ia dëgjonte fare zërin ushtrisë amerikane dhe nuk ishte dakort që të raportonin gjermanët. Kështu ky konflikt u bë një problem i madh dhe unë nuk dija se kë të mbështesja, përfaqësuesin e Koresë apo Shtabin e Traktatit të Varshëvës që drejtonte mbledhjen".

Si u zgjidh kjo gjë?

"Kinezët më ngarkuan mua të propozoja tre ditë pushim në mënyrë që delegacionet të konsultoheshin me qeveritë e tyre dhe më thanë që t‘i mbushja mëndjen koreanit që të tërhiqej, pasi ashtu si unë ai kishte mbaruar Akademinë "Frunze" dhe fliste mirë rusishten. Ndonëse Shtabi kërkonte vazhdimin e mbledhjes, propozimi im u pranua me shumicë votash dhe vietnamezët na sugjeruan që gjatë atyre tre ditëve të na shëtisnin në një vënd turistik në bregdet, ku kishte 300 ishuj. Aty ishte një vënd shumë i bukur që e kishin bërë francezët për turizëm dhe për të shkuar atje duhet të kaloje një xhungël dhe një lumë me një urë që ishte prishur nga bombardimet e amerikanëve. Pasi ura ishte e prishur ne e kaluam lumin me ****, i cili mbante dy makina dhe në makinën e parë (sipas alfabetit), pas vitenamezëve që na shoqëronin, më takoi mua të kaloja. Pasi kalova unë, i dyti kaloi bullgari Markov dhe ndërsa po prisnim makinat e tjera të autokolonës që të kalonin me ****, Markovi shfrytëzoi rastin dhe erdhi tek makina ime. Menjëherë ai më tha: "Mos më shiko që unë rri me sovjetikët dhe nuk rri me ty, se po të na shikojnë bashkë, ata menjëherë më raportojnë në Sofie. Unë dua të flas me ty hapur se pse ndodhin këto gjëra. Ju na akuzoni për tradhëti e revizionizëm, ndërsa pala jonë ju akuzon ju si të shitur te imperialistët amerikanë".

Po ju si iu përgjigjët?

"Kur unë i thashë se lufta politike i kishte ato gjëra, ai m‘u përgjigj: "Po si gjendet e vërteta. Ne na thonë që udhëheqja juaj është e shitur tek imperializmi dhe kryeministri Mehmet Shehu është agjent i amerikanëve". Pas kësaj akuze të rëndë, që dëgjova për kryeministrin tonë, duke mos dashur ta mbështesja unë i thashë: Të sharat nuk kanë kufi". Pas kësaj ai vazhdoi përsëri duke më thënë: "Një gjeneral-kolonel bullgar në pension, më ka thënë se kryeministri juaj Shehu, kur ka qenë në Luftën e Spanjës, Shtabi i Brigadave Internacionaliste e ka pasur nën survejim dhe megjithëse ai ishte shumë i aftë si ushtarak, ata nuk i jepnin pozitë se dyshonin që ishte agjent i fashizmit". Unë i thashë: Hajde gjeji këto të vërteta, vetëm koha do t‘i provojë. Me një fjalë as nuk e mbështeta dhe as nuk e kundërshtova. Por kur bëra raportin për Shtabin e Përgjithshëm në Tiranë lidhur me mbledhjen e Hanoit, unë e shkrova dhe të gjithë bisedën që kisha bërë me përfaqësuesin bullgar, pasi nuk mund ta mbaja dot atë gjë mbi supet e mija".

Me çfarë e sollët letrën në Tiranë dhe kujt i adresohej ajo personalisht?

"Raportin e solla me postë diplomatike siç ishte rregulli dhe ajo letër duhej t‘i dorzohej Ministrit Beqir Balluku, i cili e ka lexuar atë letër patjetër. Por ndonëse isha më pritje që të më thërrisnin, mua nuk më thirri njeri".

As kur u kthyet në Tiranë nuk ju thirrën për t‘ju pyetur në lidhje me akuzat që ishin bërë për Mehmet Shehun si agjent?

"As kur erdha në Tiranë nuk më thirri njeri për të më pyetur, por pashë një ftohtësi të madhe të Mehmet Shehut ndaj meje. Unë nuk kisha lidhje direkte dhe kontakte me Mehmetin, por e shikoja qëndrimin e tij gjatë stërvitjeve të ndryshme që bëheshin"

A ia kishit thënë njeriu bisedën që kishit bërë për Mehmet Shehun me zv / ministrin bullgar, Markov?

"Unë atë gjë e bisedova vetëm me shokun tim, Andon Shetin, Shefin e Zbulimit të Ushtrisë, i cili më tha: "Kjo gjë ka rëndësi dhe nuk mendoj se udhëheqja e lartë do ta lërë atë me kaq".

Nga disa kolegë tuaj, kolonelë e gjeneralë në pension, kam mësuar se raporti juaj i mbledhje së Hanoit, ku kishit shkruar edhe akuzat që dëgjuat për Mehmet Shehun, është hapur fillimisht prej Kadri Hazbiut, pasi edhe pse nuk e kishte të ligjëruar, ai kontrollonte të gjithë korespodencën diplomatike. Pas kësaj Kadriu ia ka çuar atë Mehmet Shehut nga i cili varej si ministër dhe një kopje tjetër ia ka çuar Hysni Kapos nga i cili varej në rrugë partie. As Mehmeti dhe as Hysniu nuk ia kanë dërguar atë raport Enverit, por e kanë mbajtur në kasafortat e tyre dhe thuhet se Enveri atë gjë e ka mësuar nga krerët kryesorë të Shtabit të Përgjithshën të Ushtrisë, pasi ata e kishin për të detyrë që ta njoftonin atë si Komandant të Përgjithshëm. Po kështu thuhet se pas kësaj, përveç Mehmetit, Enveri filloi që të dyshonte edhe ndaj Hysni Kapos, duke e konsideruar atë si jo besnikë të tij. Si qëndron e vërteta?

"Edhe unë kam dëgjuar rreth kësaj dhe ajo gjë mund të jetë tamam kështu siç thuhet nga ish-kolegët e mij".

Pak më lart u shprehët se kur erdhët në Tiranë, Mehmeti filloi të mbante distancë ndaj jush, a e vazhdoi ai atë qëndrim ndaj jush?

"Jo vetëm që e vazhdoi, por e çoi deri në fund hakmarrjen duke më goditur deri sa unë përfundova burgjeve dhe internimeve".

Më konkretisht si u hakmorr Mehmeti ndaj jush?

"Goditja e parë mua m‘u bë në vitin 1966 kur nga Shtabi i Përgjithshëm më dërguan për edukim në Brigadën e Xhenjos në Rrëshen. Në atë kohë për mua ishte vendosur arrestimi njëlloj si varëtsi im, Dilaver Radëshi, i cili përfundoi në burg, por Beqir Balluku iu lut Enver Hoxhës dhe unë shpëtova vetëm me transferim. Shkak për goditjen time u bënë tezat e Artit Ushtarak të Luftës Popullore që i kisha përgatitur me urdhër të Beqir Balllukut, pas porosisë së Enver Hoxhës. Enveri ngarkoi Beqirin për hartimin e tezave dhe mënjanoi Mehmetin e Petrit Dumen. Hartimi i tezave realisht i takonte Petritit si Shef Shtabi, por ndoshta duke e konsideruar si njeri të Mehmetit, Enveri e mënjanoi edhe Petritin. Por pasi i kishim mbaruar tezat, ato ishin prishur duke u vënë kryqe me laps të kuq dhe ishin transformuar krejtësisht. Ato ishin prishur nga Enveri pas ndërhyrjes së Mehmetit, si shenjë xhelozie që ishte spostuar nga ajo punë, pasi vetë Enveri nuk merrte vesh nga punët e ushtrisë. Unë isha hartuesi kryesor i atyre tezave dhe i thashë Beqirit se do ta ndiqja më tej atë problem, pasi nuk e mbaja dot mbi kokë. Beqiri më tha: "Kokën tënde do hash" dhe gati sa nuk më tha hapur "Me Enverin do luftosh".

Po goditja tjetër ndaj jush kur erdhi?

"Goditja tjetër ndaj meje erdhi në korrikun e vitit 1974 kur isha pedagog në Akademinë Ushtarake "Mehmet Shehu" dhe drejtoja kursin e lartë të asaj akademie. Aty mua m‘u desh që të zbatoja tezat e Mehmet Shehut mbi "Teorinë e kalimit" të cilat ishin futur si material plotësues i tezave të mbrojtjes. Unë nuk pranova ta jepja atë leksion duke e quajtur aventurë disfatiste dhe ajo u dha prej komandantit të akademisë, Koli Mborjes. Për atë temë më kërkoi ndihmë edhe Veli Llakaj që e kishte për diplomë, por unë nuk pranova ta ndihmoj. Mirpo të gjitha këto kundërshti të miat, si duket shkonin në veshin e Mehmetit dhe kur ai erdhi për të ndarë diplomat e kursit, duke mos më parë mua që isha në rreshtin e tretë, sa u ul në presidium, pyeti: "More po ku është ky Elami Hado". Unë u ngrita në këmbë dhe ai më tha: "Ti je teoricien, por je teoricien disfatist. Teksa vazhdonte të fliste ashpër kundër meje, unë ndërhyra duke i thënë se ato gjëra nuk zgjidheshin aty, por ai nguli këmbë në të tijën dhe vazhdoi të fliste me të njëjtën gjuhë".

Çfarë ndodhi me ju pas asaj mbledhje?

"Pak ditë më pas në korrikun e 1974, mua më përjashtuan nga Partia dhe më çmobilizuan edhe nga ushtria. Unë isha ushtaraku i dytë që u godita në Pleniumin e pestë direkt pas Beqir Ballukut. Pas kësaj më hoqën nga Tirana dhe më internuan në Vaun e Dejës, familjarisht me bashkëshorten e gjashë fëmijët tanë. Pas gjashtë vjetësh qëndrimi atje, më arrestuan e më dënuan me dhjetë vjet burg politik".

A mendoni se në goditjen e dënimin tuaj kishte ndikuar letra që kishit bërë nga Hanoi në 1963, ku kishit shkruar edhe për akuzat ndaj Mehmetit?

Patjetër që ajo ka qenë një nga primaret në dënimin tim".

Dëshmia e kolenelit në pension, Elami Hado, ish-atashe ushtarak në Kinë - autor i disa raportimeve që kishte bërë nga Hanoi për Mehmet Shehun

http://264517.forumromanum.com/member/forum/forum.php?action=std_show&entryid=1088979407&USER=user_264517&threadid=2

[DYDRINAS]

Serish koment i radios Europa e Lire, per rastin Mehmet Shehu dhe ngjarjet ne Kosove.

http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/3-12-128.shtml

MORE ON ALBANIAN PREMIER'S MYSTEROUS DEATH
By Louis Zanga

[apollo12]

Une nuk do hy ne detale ne lidhje me vrasjen apo vetevrasjen e Mehmet Shehut, mirepo me la pershtypje vetem arsyeja pse Enver Hoxha ka filluar polemikat me Mehmetin. Nuk e di por kryatari i shtetit te nderhyj te kryeministri se me kend do te fejohej djali i tij, kjo me te vertet eshte shum qesharake dhe nese te gjitha keto ngjarje kan qen te verteta ateher sjelljet e Enver Hoxhes jan shum primitive dhe nuk mundet askush me ma mbush mendjen se ai ka qen njeri normal. Aq eshte qesharake kjo saqe njeri normal apo i kulturuar asesi nuk mundet me akceptu se nje kryetar shteti me ju perzie, apo me ndikue ne fejesen e djalit te shokut apo aq me teper te nje kryeministri. Shum absurde kjo pun , me te vertet nuk jam kah e kuptoj, ndoshta dreqi e merr vesh une jo.

[DYDRINAS]

Une nuk do hy ne detale ne lidhje me vrasjen apo vetevrasjen e Mehmet Shehut, mirepo me la pershtypje vetem arsyeja pse Enver Hoxha ka filluar polemikat me Mehmetin. Nuk e di por kryatari i shtetit te nderhyj te kryeministri se me kend do te fejohej djali i tij, kjo me te vertet eshte shum qesharake dhe nese te gjitha keto ngjarje kan qen te verteta ateher sjelljet e Enver Hoxhes jan shum primitive dhe nuk mundet askush me ma mbush mendjen se ai ka qen njeri normal. Aq eshte qesharake kjo saqe njeri normal apo i kulturuar asesi nuk mundet me akceptu se nje kryetar shteti me ju perzie, apo me ndikue ne fejesen e djalit te shokut apo aq me teper te nje kryeministri. Shum absurde kjo pun , me te vertet nuk jam kah e kuptoj, ndoshta dreqi e merr vesh une jo.

I nderuar apollo12,

Nese ke jetuar ne Shqiperi, kjo nuk perben ndonje çudi, sepse e tille ka qene jeta.

A nese nuk ke jetuar ne Shqiperi, atehere te jap te drejte, qe nuk e kupton dot faktin se si Hoxha i fuste hundet ne gjera te tilla! Shqiperia ka qene nje burg i madh dhe Hoxha ka qene drejtor burgu. Ndersa Shehu, Kapo, Balluku, Hazbiu etj kane qene gardianet e tij.

[DYDRINAS]

Historia e vdekjes se Mehmet Shehut eshte diskutuar publikisht dhe ne shtypin anglez, ne vitin 1986.

Ata hedhin dyshime mbi nje grup historianesh shqiptare, qe ne vitet '70 dhe '80 punuan ne arkivin e Londres.

http://www.lrb.co.uk/v08/n17/jon-halliday/the-strange-death-of-mehmet-shehu


"Letters

Vol. 8 No. 19 · 6 November 1986

From Frank Walbank

SIR: Mysterious deaths are always popular, and it is certainly exciting to be told by Jon Halliday (LRB, 9 October) that the cause of Mehmet Shehu’s death in December 1981 was the discovery by the Albanian historian Arben Puto, working in the Public Record Office, that FO papers based on SOE reports had described Shehu as a ‘pro-British element’. "

[DYDRINAS]

Shkrimet e radios Free Europe te vitit 1982, per vdekjen e Mehmet Shehut.

RADIO FREE EUROPE Research

RAD Background Report/16
(Albania)
21 January 1982

MORE ON ALBANIAN PREMIER'S MYSTEROUS DEATH
By Louis Zanga

http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/3-12-128.shtml

[DYDRINAS]

RADIO FREE EUROPE Research

RAD Background Report/15
(Albania)
21 January 1982

ALBANIA'S NUMBER TWO MAN -- MEHMET SHEHU -- COMMITS SUICIDE [+]
By Louis Zanga

http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/3-12-133.shtml