Irani dhe Roli i Rusise

[Veshtrusja]

Rusia dhe Irani nënshkruajnë marrëveshjen bërthamore - Teherani nuk do të heqë dorë përfundimisht prej pasurimit të uranit

27.02.2005
Jërg Pful
Deutsche Welle

Irani dhe Rusia të djelën më 27 shkurt nënshkruan në qytetin bregdetar iranian Busher një marrëveshje për rregullimin e tri marrëveshjeve kornizë lidhur me furnizimet dhe ripërpunimin e lëndëve djegëse bërthamore dhe depozitimin e mbeturinave atomike.

Brenda këtij viti Irani donte të vinte në funksionim së paku pjesërisht reaktorin e parë bërthamor. Centrali në qytetin Busher, konstruktimi i të cilit ka nisur qysh para revolucionit islamik nga koncerni gjerman Siemens, qysh prej disa vitesh vazhdon të ndërtohet prej teknikëve rusë. Ky reaktor duhet të shërbejë si simbol i krenarisë kombëtare iraniane.

Sipas planeve fillestare reaktori në Busher duhej të përfundonte në vitin 2003, ai u shty për në 2005 e aktualisht duket se do të ketë sërish shtyrje. Ndonëse të djelën Irani ndërmorri një hap të rëndësishëm: Rusia do ta furnizojë këtë central bërthamor me lëndët djegëse bërthamore. Afati mbetet konfidencial. Irani dëshironte t´i kishte sa më shpejt 90 ton lëndët e para, më e mira madje qysh në maj të këtij viti. Por duket se Rusia nën presionin amerikan e ka shtyrë furnizimin.

Falë presionit të përbashkët ruso-perëndimor, Irani do t´i kthejë lëndët bërthamore të konsumuara. Ato përmbajnë pluton dhe mund të përdoren për prodhimin e armëve. Irani ka nënshkruar kthimin e lëndëve të djegura pas 10 vjetësh përdorimi. Kamerat e Agjencisë Ndërkombëtare Bërthamore, shkurt IAEO, vëzhgojnë centralin bërthamor Busher dhe qëllimi është që të garantohet, se nuk ka devijim nga shfrytëzimi civil i këtij reaktori. Ky është një reaktor i ujit të lehtë dhe i përmasave mesatare. Këto lloj reaktorësh konsiderohen si të parrezikshëm, ata punojnë vetëm me uran të pasuruar dobët, që nuk është i përshtatshëm për prodhimin e bombës bërthamore.

Bisedimet mes Rusisë dhe Iranit kanë zgjatur shumë, ndryshe nga ç´parashikohej. Edhe fakti që tani gjithçka mbetet konfidenciale, si p.sh. data e furnizimit të shufrave bërthamore, të çon në konkluzionin se ka mosmarrëveshje. Rusia arguementon, se është e nevojshme që në bllokun e parë të reaktorit të montohen parametra të mëtejshëm sigurie, ndaj për këtë Moska do të dërgojë inxhinierë të tjerë në Gji. Dhjetë muaj më vonë mund të fillojë vënia në funksionim për testimin e reaktorit. Ndoshta ky do të jetë i pari reaktor iranian që do të vihet në funksionim pas dy vjetësh.

Shtyrja e këtij afati është në interes të SHBA. Presidenti i SHBA Xhorxh Bush dhe ai i Rusisë Vladimir Putin gjatë takimit javën e shkuar në Bratislavë biseduan intensivisht lidhur me programin bërthamor të Iranit. Rusia është e interesuar në masë të madhe ta ketë Iranin partner tregtar, pasi fjala është për porosi në vlerën e 10 miliardë dollarëve duke pasur parasysh që Irani planifikon të ndërtojë të paktën edhe gjashtë reaktorë të tjerë bërthamorë. Putin ka theksuar, se beson në qëllimin paqësor të programit iranian dhe u përmbahet porosive të marra prej Iranit. Megjithatë çdo muaj që shtyhet është një pikë plus për SHBA: ato përgatisin raportin për Iranin që do ta paraqesin në Këshillin e Sigurimit në Nju Jork, sipas planeve amerikane kjo mund të ndodhë në qershor. Sanksionet e OKB-së do ta pengonin furnizimin e lëndëve bërthamore nga Rusia në Iran.

Zëdhënësi i ministrisë së jashtme iraniane Asefi, ka theksuar ndërkaq, se Irani nuk do t´i përgjigjet dëshirës së evropianëve për të hequr dorë plotësisht prej programit për pasurimin e uranit. Ndonëse shteti fetar tani për tani e ka ndërprerë procesin e pasurimit të uranit, ai e konsideron këtë si një masë të përkohshme për rifitmin e besimit. Perëndimi i kërkon Iranit që të heqë dorë përfundimisht nga ky program, por për këtë nuk ekziston ndonjë bazë ligjore.

[antares]

Nese Jankite kujtojne se mund te vene sanksione ne Keshillin e Sigurimit ashtu kollaj, gabohen. Ndoshta kesaj here do shohim Ricen qe do ti "mbushe "mendjen" OKB se fabrikat e qumshit jane Reaktore Berthamore apo impiantet e salces, qendra te prodhimit te Gazit Nervor. Kete figure prej idioti e luajti goxha mire paraardhesi i saj.
Kina jo me larg se 3 muaj perpara lidhi nje marrveshje 100 miljard dollarshe per shfrytezimin e gazit te lenget, India eshte gai me marrveshje gjigande, Rusia gjithashtu......
Jankite nuk kane asnje prove per te ashtuquajturat "arme te shkaterrimit ne mase" dhe gje qe pakkush e di ketu ne forum Instituti Nderkombetar Atomik apo IEA nuk ndalon perdorimin e energjise atomike per nevoja publike paqesore (jo ushtarake).
Eshte e drejta e Iranit sipas ligjit nderkombetar te perdore energjine atomike per te krijuar energji!
Nderkohe specialiste Ruse te fushes kunderajrore jane vendosur rrotull Busherit.
Deklarata Ruso-Iraniane per "rrezimin" e UFO-ve eshte shume e goditur, ne rast te rrezimit te ndonje "miku te paftuar Janki" ata mund te thone se ne nuk e dinim po po merreshim me gjueti UFO-sh!

[Hyllien]

Mendoj se Irani nuk ka vetem "fabrika qumshti" e "impiante salce". Irani po e shfrytezon mosbesimin dhe mosaprovimin e politkave te SHBA-se pas luftes se Irakut, ne te cilen genjeu gjithe botes se gjoja Iraku kishte arme berthamore. Por se ajo ishte nje genjeshter nuk do te thote se eshte e njejta gje me Iranin. Irani patjeter qe ka synime per te zhvilluar arme berthamore. Marreveshja e fundit me Rusine e tregon kete deri diku. Por kesaj here Irani ka nje fare mbeshtetje nga Evropa, (megjithese kjo eshte politike kundra SHBA-se me teper sesa pro Iranit). Franca, Anglia dhe Gjermani e kane shprehur qarte se jane kunra sanksioneve ndaj Iranit per sa kohe Irani vepron konform ligjeve te Kombeve te Bashkuara. Po keto shtete kane shprehur se nuk jane kundra mareveshjes me te fundit Iran-Rusi nese Irani kerkon te zhvilloje fuqine berthamore civile, ato jane kundra zhvillimit te armeve berthamore. Situata sa vjen e behet me interesante ne Lindjen e Mesme, ku aktore te ndryshem (SHBA, Rusia, Evropa Perendimire, Izraeli) perpiqen te influencojne sa me teper. Te shohim çna sjell diplomacia kesaj here.
Pershendetje, Paqe

[antares]

Nuk me duket se marrveshja me Rusine ka per qellim ta beje Iranin fuqi berthamore. Se pari duhet pasur parasysh qe Irani ka kufi me Rusine dhe ndodhet 5000 km larg USA. Se dyti, ne rast konflikti shtetet me te rrezikuar jane shtetet kufitare dhe jo ata qe eksportojne Guantanamo/Gharib-Demokraci.
Europa dhe Rusia sigurisht nuk kane arsye te tremben edhe ne eventualitetin (teresisht hipotetik) te nje Irani atomik nese kane parasysh historine dhe psikologjine e ketij shteti.
Te vetmit qe i tremben Iranit te me dhembe berthamore jane Cifutet dhe veglat e tyre Janki sepse u iken mundesia per ti bere shantazh nje shteti sovran.
Ne rast konflikti atomik Amerika nuk ka ndonje pasoje po ama padronet e tyre Cifute do te beheshin vertet barbeky dhe do shkonin me shumice perpara Jehovait!
Europa nuk eshte shume entuziaste me bashkepunimin civil atomik Ruso-Iranian thjesht per arsye konkurrence tregetare.
Ne rastin (ka pak te ngjare per pasoje te nje vetoje Kino-Ruse) e vendosjes se embargos mbi Iranin, injorimi me te drejte nga Rusia+Kina+India do ta bente teresisht qesharake kete embargo.
Nese Europa do te ndiqte me servilizem politikat cifuto-janki, atehere do te detyrohej qe nje pjese te naftes ta blinte nga cifutet ashtu si po ben Iraku i "cliruar" nga pavarsia e tij!

[land]

Hahahahaaaa, Antareeeeeessss!
Po si, çifutet i paskan friken Iranit??? Po pse, kaq driteshkurter jeni ju?
Po ku mund te krahasosh fuqine ushtarake te Izraelit me ne ndonje shtet tjeter ne ate rajon qe vuan nga uria? Po pse, keshtu behen llogarite mi zemra?
çdo gje qe bejne jankite e urryer e bejne nga inati, eee?
Le te beje Irani i pari nje hap pozitiv, le te njohe shtetin e Izraelit, - siç ka bere gjithe bota, se u bene 25 vjet qe nuk ia njeh sovranitetin, edhe pse kjo nxjerr te qarte qe Irani noton kunder rrymes, dhe ka hyre ne nje autostrade(highway) ne krahun e kundert te te gjithe kombeve te tjera. Le te filloje nje politike te fqinjesise se mire ky fare Irani, te tregoje vullnet te mire ndaj fqinjeve te vet, pastaj le te beje "centrale" berthamore sa t'i doje qejfi!
Le te perdore keto 10 miljard dollare per te ushqyer e veshur popullin e vet, se te dhemb shpirti kur i sheh ne televizor; sa here qe bie nje termet, ua shkaterron kasollet dhe i le si jetime...(a e pate ne termetin e fundit para ca ditesh? e vetmja ndertese qe mbeti ne kembe ishte xhamia, se gjithe populli banonte ne "shtepi"-kasolle prej balte, njesoj si ne Bam!...skandaloze!)
Mos na dilni tani me mendime te kalbura; Irani kurre nuk ka patur nevoje per energji, as per import energjie, dhe as e ka ndjere ndonjehere konkurrencen. çfare po i duhet centrali berthamor? Per energji elektrike? Hahahaaa
Po si? Putin na paska BESIM tek Irani? Mos na beni per te qeshur!
Rusia kerkon te rivendose influencen qe ka patur mbi rajon para ngjitjes se shahut ne pushtet... Kur Rusia te jete shtet per te qene, e te mos qeveriset nga mafjozet, atehere ka te drejte morale te shprehe BESIM ne kete apo ate politike. Sa kushton nje bombe berthamore per nje shtet qe nuk paguan rrogat e minatoreve dhe arsimtareve prej 5 vjeteve? A do shume mend per te bere llogarite?
Pastaj, Irani nuk eshte 5000 km nga jankite, zemra... eshte nje bote e gjysme larg; por vetem 1200km nga nje shtet demokratik qe Irani jo vetem nuk e njeh, por eshte dhe financues i terrorizmit kunder tij.
Ju kujtoni se nje konflikt berthamor i beka dem vetem Izraelit dhe Iranit... Pfffffff; nuk e keni idene se per çfare po flisni.
Nje here shpertheu çernobili, dhe vetem se i "shpetuan" gazrat toksike dhe gjithe rajoni endè ia ndjen pasojat. DUhet te lexoni me shume per keto gjera qe te kuptoni se per çfare behet fjale; kur te shihni si lindin femijet ne Ukraine dhe deri ne thellesite e Rumanise per shkak te nje intoksikimi qe ndodhi diku para 20 vjetesh(Shih Japonine! u bene 60 vjet te mira, dhe perseri vazhdojne pasojat!!!)... atehere do ta kuptoni se nuk behet fjale per qiqra ne hell, dhe nuk eshte trill amerikan pse nuk desheron qe te rrezikohet ashtu.
E çfare ishte çernobili??? Ishte nje nga impiantet me moderne te kohes, me normat me te rrepta te "sigurise" qe njiheshin(teknologji e te njejteve specialiste qe Rusia po dergon ne Iran); po nje shperthim berthamor ne siperfaqe? EEEEhhh kjo bombe eshte me mire te te shpertheje mbi koke sesa 1000 km larg! Eh mi zemra,,, ne vend qe te bertasim qe te çarmatosen ata qe kane bomba te tilla, dhe te çmontohen te gjitha centralet egzistente, ju duartrokisni qe te tilla rreziqe t'u bien ne dore terroristeve!
çfare ironie; vetem per urrejtjen qe keni ndaj nje Amerike dhe nje Izraeli mikroskopik!

[[xeni]]

Mendoj se Irani nuk ka vetem "fabrika qumshti" e "impiante salce". Irani po e shfrytezon mosbesimin dhe mosaprovimin e politkave te SHBA-se pas luftes se Irakut, ne te cilen genjeu gjithe botes se gjoja Iraku kishte arme berthamore. Por se ajo ishte nje genjeshter nuk do te thote se eshte e njejta gje me Iranin. Irani patjeter qe ka synime per te zhvilluar arme berthamore. Marreveshja e fundit me Rusine e tregon kete deri diku. Por kesaj here Irani ka nje fare mbeshtetje nga Evropa, (megjithese kjo eshte politike kundra SHBA-se me teper sesa pro Iranit). Franca, Anglia dhe Gjermani e kane shprehur qarte se jane kunra sanksioneve ndaj Iranit per sa kohe Irani vepron konform ligjeve te Kombeve te Bashkuara. Po keto shtete kane shprehur se nuk jane kundra mareveshjes me te fundit Iran-Rusi nese Irani kerkon te zhvilloje fuqine berthamore civile, ato jane kundra zhvillimit te armeve berthamore. Situata sa vjen e behet me interesante ne Lindjen e Mesme, ku aktore te ndryshem (SHBA, Rusia, Evropa Perendimire, Izraeli) perpiqen te influencojne sa me teper. Te shohim çna sjell diplomacia kesaj here.
Pershendetje, Paqe

10+


Nje Iran me potencial berthamor do jete nje faktor ekuilibrus ne arenen nderkombetare dhe them se do ia nderpreje hovin nderhyrjeve te padrejta qe i konsiderojne ligjet nderkombaetare si copa letre.

[land]

]Nje Iran me potencial berthamor do jete nje faktor ekuilibrus ne arenen nderkombetare dhe them se do ia nderpreje hovin nderhyrjeve te padrejta qe i konsiderojne ligjet nderkombaetare si copa letre.

Keshtu them dhe une, madje, jo vetem nje Iran me potencial berthamor, por çdo shtet ka te drejte legjitime qe te zoteroje nje potencial te tille. Edhe Servia, Greqia, Shqiperia, Maqedonia, Palestina, Burundi, Ruanda, Somalia, çeçenia...te gjithe, te gjithe, te gjithe. Madje kush te kete me shume bomba, le te ndihmoje shtetet qe nuk do te kene mundesi t'i prodhojne vete, e le t'i furnizojne te gjithe! Te gjitha shtetet te kene bombat e tyre berthamore, nese duam te arrijme ekuilibrin qe enderron Xeni. Per te jetuar, mendojme neser, s'ka problem.

[Hyllien]

Zhvillimi i armeve berthamore nga shtete te tjere veç atyre qe i kane do te rriste rrezikshmerine e nje katastrofe globale, do te kishte shpenzime dhe si pasoj do te rriste varferine. Irani si faktor ekuilibrues? Mbase, po a nuk do te duhej dhe nje tjeter e ekuilibronte Iranin pastaj, dhe keshtu rritet vargu...
Idealja do te ishte shkaterrimi i te gjithave armeve berthamore. A nuk eshte kjo e pamundur?
Shume shtete i shperfillin ligjet nderkombetare, dhe nuk jane vetem ato qe kane arme berthamore. Nje Iran me fuqi berthamore do te ishte veçse nje shtet me teper qe i shperfill ligjet nderkombetare. Po si mund ti ndalojme shkeljet e ligjeve nderkombetare? Sa e elhete te besh pyetje, le te provojme te gjejme pergjigje.

PS: Xeni, Mund te klasifikohesh si realist kur flet per ekuilibrim te fuqive (Balance of Power), ky sistem ka shkaktuar luftra po aq sa paqe. E ka humbur disi besueshmerine Realizmi. Tashme flasin per bashkpunim, per interesat e berbashkta, collective security....dhe perseri s'kemi gje ne vije. Kush i cakton rregullat, kush e percakton "interesin e perbashket"...dhe arrijme aty ky filluam "might is right"...
Padrejtesi ngado qe ta kthesh çeshtjen...

[antares]

Eh "Mi Zemra" - banished sa po te ardhka keq e po tu keputka barku per ata iraniane te gjore qe jane te varfer.... Epo keta iranianet tuafe i kane rene lapsit dhe energjine e brendeshme thone ta nxjerrin nga urani (te cilin e kane me shumice neper miniera) dhe naften tua shesin Kinezeve e Indianeve dhe nese bejne kabull edhe Europes e keshtu te fitojne ca para!
Se helbete te gjithe nuk do kene nje strukture te tipit te botes se trete si Jankite qe mbi gjysmen e energjise elektrike e nxjerrin nga djegja e .......qymyrit (sigurisht qe nuk e duan Kioton!).
Pastaj kush je ti qe me gjykon se ky shtet duhet te ngrere kaq hidrocentrale kaq termocentrale e kaq centrale atomike?
Sa per ata ruset gjynahqare eshte e vertete se drejtoheshin nga mafjoze e bandite (deri disa vite perpara), po Berezovsket, Abrahamovicet, Gusinsket, Khodorovsket jane ose ne burgje ruse ose me strehim politik ne Londer, Tel Aviv apo Amerike......
Pak si cudi qe opinioni i brendshen rus eshte qe Putini pak u ka bere ketyre banditeve cifute po duhet ti kishte rrjepur te gjalle me mire.....
Me spastrimin e rusise (sapo ka filluar) nga zgjebja cifute punet do shkojne gjithmone e me mire.
Kur Gjermania ndali gangrenen cifute filloi te ece me 35-36% rritje ne vit dhe papunesia u zhduk!

Kam idene e gabuar se kur nje njeri heq nje shirit derri 10 m te gjate nga zorret fillon edhe te ndjehet me mire e me i shendetshem!
Ja c'mendojne arinjte ruse.....

Save The Russian Jew

Once, the Russian-Jewish businessman used to roam freely on the vast plains of Moscow's streets.

However, unlawful hunting and encroachment of their natural habitat by siloviki, their natural predators, have reduced the Russian-Jewish businessman's numbers nearly to the point of extinction.

The WWF's Russian-Jewish Businessman Preservation Program (RJBPP) has been working around the clock to save this noble creature. In one pilot program, the RJBPP rescued two Russian-Jewish businessmen and are now trying to breed them in captivity. Unfortunately, efforts have thus far failed as both specimens have constantly complained of headaches and minor gastric inflammation, which has made this an extremely difficult task indeed.



We are confident that with the WWF's hard work and long experience in protecting endangered species, and with your financial support, we can save the Russian-Jewish businessman and reintroduce them back into the wild.

Please give generously.

[land]

Nuk arrij t'ju kuptoj.
Titulli i temes eshte "Irani dhe Roli i Rusise"... Nuk arrij te kuptoj si nuk shkruani dot pa permendur Izraelin! Nejse, ne shkrimin e fundit e treguat mjaft qarte pse e beni. Nje perfundim nxirret prej shkrimeve tuaj: nuk ju intereson asgje tjeter perveç shkaterrimit te Izraelit. Kot shkruani per Iranin, kot hidheni perpjete per arabet; çdo shkrim i juaji eshte plotperplot me tone raciste dhe kunder nje populli sovran e te lire!

Eh "Mi Zemra" - banished sa po te ardhka keq e po tu keputka barku per ata iraniane te gjore qe jane te varfer.... Pastaj kush je ti qe me gjykon se ...

Rast goftiid; man ki hastam? Shoma ham chi miduniid as man o Iran? Hich! Zire sefr! Shoma ham ney dariid mizaniid be ham in yek sulah! Sharm, sharm, hajjalat bekeshiid...

Ishte farsi(persisht), zemra, dhe j'ua shkrova me alfabet latin qe ta dini qe nuk eshte copy/paste i nje jankie te poshter.... por, nuk ju kam share, te rrini te qete.
Nuk kam pergjigje per ju zemra... Kujtoja se racizmi ishte ndjenje e huaj per shqiptaret e ketij fillim mijevjeçari. Qenkam gabuar.
Paqe te gjitheve.