Familja shqiptare nder dekada dhe tani

[Xhixhua]

Desha me hap i teme persa i perket familjes shqiptare, kultures qe u kane dhen prinderve gjysherit tane, ate qe na dhane prinderit neve dhe kulturen qe do u japim neve femijve tane. Cfare ndryshimesh ka kaluar familja jone ( ta kufizojme nga shekulli i kaluar deri tani), kodet e sjelljes, planifikimi familjar, degjenerimi i familjes, si parashikoni te ardhmen e familjes shqiptare. A mburreni mes te huajve se nga cfare familje vini, si kompozohet familja juaj, kujt i shkon fjala dhe mirekuptimi ose keqkuptimi familjar?
Per mendimin tim kohet po ndryshojne shume shpejt dhe bashke me kohen edhe ne. Duke qene nga natyra konservativ ky ndryshim me sjell pak siklet kur mendoj se cfare familjeje do krijojme ne brezi i demokracise duke qene se jemi rritur me menyren e vjetur po gjithashtu po perjetojme dhe ndryshimin. Shembull si mbase shume ketu marr tim ate. Sikur te rrisja dhe te ngreja nje familje si ai do isha shume i kenaqur. Personalisht mendoj se vitet e fundit familja shqiptare eshte degjeneruar dhe nuk eshte me aq e shenjte sic ka qene pra 1990-es. Doja te dija se c'mendojn forumistat rreth ksaj.

[~Geri~]

Unë protestoj; atdheu do të shkatërrohet nëse prindërit merren nëpër këmbë

Duke shfletuar veprën "Xha Gorio" të Balzakut, lexoj: "Unë protestoj; atdheu do të shkatërrohet nëse prindërit merren nëpër këmbë". Mendova: Që atëherë Balzaku do të pohonte se atdheu nuk ka të ardhme kur të mospërfillet e kaluara e tij, atdheu do të shkatërrohej kur njerëzit të shthureshin dhe të degradonin deri në atë shkallë sa të hidhin baltë mbi brezat para-ardhës.
--------------------------------------------------------------------------------

Ai protestoi që atëherë, kur pa simptomat e para të një brezi të shthurur. Ai dha një mesazh për të gjithë që të mos e braktisin atë brez të stërvuajtur. Prandaj dhe tha frazën e tij të njohur te "Xha Gorio". "Unë protestoj; atdheu do të shkatërrohet nëse prindërit merren nëpër këmbë".
Në fakt kjo është plotësisht e vërtetë. E s'ka se si të jetë ndryshe nëse nëpërkëmben ata që na sollën në jetë, ata që na rritën, ata që na i bënë të gjitha gati, pasi nuk e dinin se në një ditë të bukur ne do t'u kthenim shpinën dhe do t'i nënveftësonim. Po kjo nuk është e drejtë. E si t'i marrim nëpër këmbë ata me të cilët ne krenoheshim, ata prej të cilëve ne kërkonim mbrojtje, ata të cilët ne i imitonim për çdo gjë, ata që për ne përgjëroheshin dhe sakrifikonin gjithçka, vetëm për kënaqësinë dhe sigurinë tonë.
E çfarë të ardhme presim, nëse nënvleftësojmë të shkuarën. Historia ka vërtetuar se të gjithë ata kombe dhe popuj që kanë ecur përpara kanë vlerësuar të shkuarën e tyre duke e konsideruar atë një themel të fortë, mbi bazat e të cilit do të ngrihej një fortesë madhështore. Se dashur padashur ashtu është. Ata janë themeli. Nëse do ta shkatërronim atë themel, do të ishte shumë e vështirë që të ngrinim një fortesë pa të. Vërtet koha evoluon. Ndryshon mënyra e jetesës, ndryshon shija e të jetuarit, ndryshon dhe koncepti i të menduarit. Ashtu ndryshon dhe mentaliteti i brezave. Ky ndryshim duhet të jetë një hapësirë e larmishme, në të cilën gjen vend gjithsecili dhe nuk duhet që e ndryshmja të hidhet poshtë dhe të nëpërkëmbet.
Edhe unë sot në Shqipëri, protestoj. Po, protestoj. Protestoj sepse sot ne jemi në një krizë identiteti. Sot ne na ka kapluar një imitim i verbër, që as vetë nuk po dimë se ku po shkojmë. E kemi harruar se të tjerët na kanë shtruar një rrugë dhe na kanë orientuar të rendim drejt saj, drejt virtyteve, drejt zhvillimit, drejt së mirës. Ata na kanë këshilluar që të jemi të suksesshëm në jetë. Vetëm prindërit janë ata që ua duan fëmijëve të mirën më shumë se vetes së tyre. Po ne nuk i besojmë. Ne i nënvleftësojmë dhe shpesh i akuzojmë si konservatorë, si njerëz të prapambetur dhe si jashtëtokësorë në këtë realitet trashanik.
Po, unë protestoj. Protestoj në emër të asaj nëne që për netë me radhë ka ndenjur pa gjumë duke u përgjëruar për të na plotësuar dëshirat dhe tekat tona fëminore. Ajo nuk duhet të "vritet". Ajo meriton vëmendje, ajo meriton kujdes, ajo meriton respekt. Eh! Ajo meriton shumë…
Po si mundemi vallë që ta paraqesim veten tonë superiorë karshi atyre nënave që na kanë mbartur në trupin e tyre dhe na kanë ushqyer nga gjaku i tyre?!
Po si mundemi vallë që ta paraqesim veten tonë superiorë karshi atyre baballarëve që na kanë mbajtur mbi duart e tyre, ndërkohë që ne kemi qenë fare të veckël dhe të pavetëdijshëm për jetën?!
Ne duhet të jemi shumë mirënjohës karshi prindërve; se na rritën, pasi ne ishim filiza të njoma; na edukuan, kur s'dinim asgjë; na mbajtën për dore, kur ne filluam të ecnim; gëzuan para nesh, kur ne filluam të lexojmë abc-në; ata na dhanë jetë…
E çfarë të ardhmeje presim ne, kur nuk ka ndjenja dashurie për prindërit që, siç thotë populli ynë, na kanë bërë kokën. E çfarë të ardhmeje presim ne, kur, nëse flasim për dashurinë ndaj atdheut, qeshim me mospërfillje duke menduar se po tallemi. Ku po shkojmë? Ku po shkon rinia shqiptare sot? Ende s'e kemi kuptuar? Po kjo nuk është e drejtë. Nuk ka se si të jetë e tillë.
Ne të rinjtë vërtetë mund të jemi më të zgjuar dhe më bashkëkohorë po themi, por gjithë këto aftësi ne duhet t'i vëmë në dobi të shoqërisë dhe atdheut dhe jo të tregohemi kryeneçë dhe të hedhim baltë mbi brezat, mbi të shkuarën, mbi historinë.
Bukur shprehet një poet, kur nxit të rinjtë t'i respektojnë sa më shumë prindërit e moshuar:
Kur ata të plakur dhe me shkop në dorë
Ecin plogështuar në shesh a në rrugë
Afrohu pranë tyre si një luleborë
Dhe ndihmoji me shpirt se të duan shumë
Por unë e di se kjo nuk do të zgjasë shumë dhe të gjithë ne do t'u hidhemi në krahë prindërve tanë, ashtu siç bënim kur ishim të vegjël. Kështu do të bëhemi më të mirë dhe do të rendim drejt së bukurës, drejt mëshirës dhe virtytit. Dhe atëherë unë nuk do të protestoj. Atëherë të gjithë do ta kemi kuptuar më mirë urdhërin hyjnor: "Ne e kemi porositur njeriun të sillet mirë me prindërit".
Do Zoti nuk do të jetë shumë vonë!