Nje pyetje per gjithe komunitetin ortodoks ne mbare boten...

[Tironc_per_jete]

Themelimi i KOASH-es në Kongresin e Beratit të vitit 1922 , konsolidimi i saj me statutin , rregullat dhe kanunet e vecanta dhe njohja e saj nga Patriarkana më 1937-en , pas përpjekjeve këmbëngulëse të popullsisë Ortodokse Shqiptare , ishin pasojë e qëndresës shekullore që atdhetarët rilindas u bënë ndikimit te institucioneve të huaja kishtare dhe në mënyrë të vecantë Patriarkanës Greke të Stambollit .
Në vitin 1929 Kongresi i dyte i KOASH-it miratoi statutin e Kishes Autoqefale Shqiptare . Me këtë statut u sigurua plotësisht karakteri Autoqefal Kombëtar i Kishës tonë .

Neni 16 është kurorëzimi i gjithë asaj lufte të gjatë per pavarsi kishtare dhe kishë kombëtare , epilogu i një përvoje të hidhur në luftë me tendencat shoviniste greke . Më poshtë po shkruaj këtë nen të marë fjalë për fjalë nga kushtetuta e KOASH-it ...


Cilësit e Peshkopëve

Art. 16. Kryepishkopi , Peshkopët , Zavendësit e tyre lokal , Ikonomi i Math Mitrofor , Sekretar i Përgjithshëm i Sinodhit , si edhe ndihmësit e Zavendësit Klerikë të Kryepishkopit dhe të Peshkopëve , duhet të jenë prej gjaku , gjuhe Shqipëtarë si edhe të kenë nënshtetësinë Shqiptare .

13 Qershor 1929 . Korcë


Ca mendimi keni ju mbi kete nen??
Duke dashur mos perjashtohem nga forumi, nuk po permend emra fare.

[Albo]

Themelimi i KOASH-es në Kongresin e Beratit të vitit 1922 , konsolidimi i saj me statutin , rregullat dhe kanunet e vecanta dhe njohja e saj nga Patriarkana më 1937-en , pas përpjekjeve këmbëngulëse të popullsisë Ortodokse Shqiptare , ishin pasojë e qëndresës shekullore që atdhetarët rilindas u bënë ndikimit te institucioneve të huaja kishtare dhe në mënyrë të vecantë Patriarkanës Greke të Stambollit .

Kisha Orthodhokse Shqiptare nuk u themelua ne 1922, ajo vetem sa vendosi qe te veteqeveriset ne 1922. Autoqefale do te thote veteqeverisese. Kisha Orthodhokse Shqiptare eshte Kishes 2000 vjecare dhe besimi orthodhoks eshte besimi me i hershem ne tokat shqiptare. Vetem per jo-orthodhokse Kisha Orthodhokse Shqiptare u themelua ne 1922 ne kongresin e Beratit.

Qe ne fjaline e pare ti e ben te qarte qe nuk e di se cfare eshte Kisha dhe ata qe nuk e dine qe cfare eshte Kisha jane ata qe nuk jetojne brenda saj, por jashte saj. Pra vetem duke lexuar fjaline e pare, une mesova qe ti nuk je besimtar orthodhoks.

rregullat dhe kanunet e vecanta dhe njohja e saj nga Patriarkana më 1937-en

Kisha Orthodhokse eshte NJE, nuk ka Kisha Orthodhokse shqiptare, greke apo ruse. Ka vetem nje Kishes Orthodhokse Katolike dhe Apostolike qe e mban te bashkuar besimi i perbashket, doktrina dhe simboli i perbashket i besimit, adhurimi i perbashket. Kisha Orthodhokse ka KANONE qe te gjitha Kishat lokale i shohin si te shenjta. Kurse statutet dhe rregullat lokale, nuk kane asnje vlere doktrinale, kane vetem vlera administrative. Prandaj mos e perdor fjalen kanon, por perdor fjalen statut ose rregulla administrative.

E rendesishme per nje Kishe lokale nuk eshte "pavaresia" apo "autoqefalia", e rendesishme eshte TE QENIT NE KUNGIM ME KISHEN ORTHODHOKSE, ME TRUPIN E KRISHTIT. Nje Kishe mund te jete shume gjera, por per aq kohe sa nuk eshte ne kungim me Kishen Orthodhokse, nuk eshte Trupi i Krishtit por eshte nje mish i huaj qe pjesa tjeter e trupit nuk e pranon. Shembulli me i mire per kete eshte Kisha e Maqedonise qe nuk eshte ne kungim me kishat e tjera orthodhokse.

Neni 16 është kurorëzimi i gjithë asaj lufte të gjatë per pavarsi kishtare dhe kishë kombëtare , epilogu i një përvoje të hidhur në luftë me tendencat shoviniste greke

Autoqefalia e Kishes Orthodhokse Shqiptare nuk beri "mrekullira", sic besojne njerezit besepake. Autoqefalia e Kishes Orthodhokse Shqiptare vetem beri te mundur qe ne Kishat shqiptare te psallej ne gjuhen shqipe. Kjo nuk do te thote se ndodhi nje "ndryshim i madh", kjo do te thote se e njejta liturgji qe deri ne ate kohe behej ne gjuhen origjinale greqisht, e njejta liturgji qe tani e tutje do te behej ne gjuhen shqipe. Besimi i besimtareve orthodhokse nuk ndryshoi, ai ishte i njejti besim, e vetmia gje pozitive tani ishte se besimtaret do te mund ta degjonin adhurimin dhe lexonin Shkrimin e Shenjte edhe ne shqip.

Greqia as nuk ka patur dhe as nuk do te kete ndonjehere "tendenca shoviniste ndaj Kishes Orthodhokse Shqiptare", pasi Greqia eshte nje popull qe i perket besimit orthodhoks dhe ka nje histori 2000 vjecare bashkejetese me shqiptaret ne te njejtin truall. Ajo qe Greqia dhe gjithe popujt e tjere orthodhokse nuk kane toleruar dhe e kane te veshtire te tolerojne eshte fakti se nje pjese e mire e shqiptareve mbajne fene e pushtuesit turk, atij pushtuesi qe pushtoi jo vetem Shqiperine por edhe Greqine e mbarre Ballkanin. Kjo urrejtje nuk ekzistonte midis popujve perpara se Turqia te luante nga vendi fene e shumices se shqiptareve.

Dhe gabimi tjeter qe ti ben, qe vjen nga mosnjohja e besimit te krishtere, eshte se ti kujton se misioni i Kishes eshte qe te "mbroje Shqiperine nga popujt e tjere", por harron qe misioni i Kishes dhe vete Krishtit nuk ishte qe ti ndante popujt nga njeri-tjetri, por ti bashkonte ata me ane te besimit dhe adhurimit ne te njejtin Zot. Misioni i Kishes Orthodhokse eshte Vullneti i Perendise, dhe Vullneti i Tij nuk eshte qe te shohi nje Kishe te ndare nga Trupi i Krishtit, por te shohe nje Kishe qe punon per te sherruar plaget e popujve dhe te pastroje shpirtrat e njerezve nga urrejtja, duke bere te mundur keshtu bashkejetesen ne paqe midis popujve.

Fryma e percarrjes dhe urrejtjes eshte fryma e Qoftelargut!

Cilësit e Peshkopëve

Art. 16. Kryepishkopi , Peshkopët , Zavendësit e tyre lokal , Ikonomi i Math Mitrofor , Sekretar i Përgjithshëm i Sinodhit , si edhe ndihmësit e Zavendësit Klerikë të Kryepishkopit dhe të Peshkopëve , duhet të jenë prej gjaku , gjuhe Shqipëtarë si edhe të kenë nënshtetësinë Shqiptare .

13 Qershor 1929 . Korcë

Autoqefalia e Kishes Orthodhokse Shqiptare erdhi jo me dhune dhe as me lufte, erdhi fale perkushtimit dhe lutjeve te gjithe besimtareve orthodhokse shqiptare drejtuar Perendise. Kjo Autoqefali ishte ne nje linje me levizjen kombetare shqiptare qe kish per qellim clirimin e Shqiperise nga pushtuesit dhe ngritjen e shtetit te pare modern shqiptar. Pervec komunitetit orthodhoks dhe atij bektashi, asnje komunitet tjeter fetar ne vend nuk veteqeveriset as sot e kesaj dite, bile autoqefalia per disa prej tyre eshte fjale e pakuptimte. Kjo eshte arsyeja qe nga keto dy komunitete, orthodhoks dhe bektashi, dolen edhe numri me i madh i rilindasve dhe patrioteve shqiptare.

Tani hidhemi tek statuti qe ti na citon me lart. Ai statut ka dale ne vitin 1929, atehere kur Shqiperia gezonte nje tradite te gjalle fetare dhe numeronte mbi 1000 klerike ne gjithe Shqiperine. Ato qe rrodhen me pas ne histori, me perpjekjet e Italise fashiste per te kthyer Kishen Orthodhokse ne nje "Kishe Uniate" te varur nga Roma, dhe kurorezimi i shkaterrimit me ardhjen e komunizmit ne Shqiperi ne 1944, Shqiperia kish nje Kishe Autoqefale vetem ne leter, pra vetem ne ate cope statut. Vatikani dhe Musolini benin plane qe te shtinin ne dore drejtimin e KOASH, Enver Hoxha nga 1944 e deri ne 1967 jo vetem qe filloi persekutimin dhe dhunimin e klerit, por arriti deri atje sa te emeronte "njerezit e partise" ne krye te Kishes. Derisa ne 1967 besimi u ndalua me ligj, Kishat u mbyllen, kleriket u burgosen, persekutuan, internuan, helmuan, pushkatuan. Me rrezimin e rregjimit komunist ne 1990, prifterinjte qe ishin ende gjalle numeroheshin me gishtat e nje dore, dhe keta ne moshe te thyer dhe ne gjendje te keqe shendetesore.

Tani, ti vjen dhe i tregon komunitetit orthodhoks shqiptar statutin e 1929, pasi je aq i paditur ne lidhje me historine dhe gjendjen e Kishes. Trupi fizik i Kishes Orthodhokse shqiptare ishte shkaterruar, dhe ne germadhat e ketyre kishave shekullore ti del e na tund statusin e 1929, qe nuk eshte asgje tjeter vecse nje cope leter.

Kryepeshkopi Anastas eshte Ai qe e ringjalli Kishen Orthodhokse Shqiptare duke vene ne vend keshtu Vullnetin e Perendise. Ishte Ai qe ringriti kishat e shkateruara, ishte ai qe mblodhi ata pak besimtare rreth Kishes, ishte Ai qe ndihmoi ne shkollimin e brezit te ri te klerikeve shqiptare, ishte Ai qe beri te mundur rikthimin e Autoqefalise se KOSH duke rithemeluar sipas konoveve te shenjta te Kishes Sinodin e Shenjte, qe e ben nje Kishe Autoqefale.

Dolem ku dolem, dolem prape tek ajo qe une kam thene e sterthene ne kete forum. Vetem ata qe jetojne jashte Kishes e gjykojne ate, ata qe jetojne brenda saj, luten per te dhe e ndihmojne me aq sa te mundin ringjalljen shpirterore te shqiptareve.

Sfurku i djallit simbolizon te keqen, se vetem ai perpiqet te korre atje ku nuk ka mbjelle.

Albo

[ardi_truss]

nuk ja di mire keto punet e kishes po desha te them qe pas ndihmes i dha kishes shqiptare kryepeshkopi grek anastas nuk eshte koha qe ne krye te kishes shqiptare te vihet nje prift shqiptar?pse sbehet kjo gje?

[Albo]

nuk ja di mire keto punet e kishes po desha te them qe pas ndihmes i dha kishes shqiptare kryepeshkopi grek anastas nuk eshte koha qe ne krye te kishes shqiptare te vihet nje prift shqiptar?pse sbehet kjo gje?

Peshkopet nuk jane politikane qe i ngreh dhe i ul me vote populli cdo kater vjet, jane sherbetore te Perendise dhe si te tille i prijne tufes se besimtareve per aq kohe sa vendos Perendia dhe jo njerezit. Eshte Ai lart ne qiell qe vendos dhe ben te mundur qe Shqiperia qe 2 dekada me pare merrej si shembull i shkaterrimit te botes shpirterore dhe ateizmit, sot nga gjithe besimtaret e krishtere ne bote, jo vetem ata orthodhokse, merret si shembull i ringjalljes shpirterore.

Shume misionare te krishtere vershuan ne Shqiperi pas renies se komunizmit keto 2 dekadate fundit, por shume pak prej tyre arriten ate sukses dhe ate ringjallje shpirterore qe ka njohur Kisha Orthodhokse. Dhe kjo nuk eshte vetem merite e Krepeshkopit Anastas dhe gjithe klerikeve te tjere shqiptare ne Shqiperi ne mbare vendin, kjo eshte mbi te gjitha Vullneti dhe Bekimi i Perendise. Asgje nuk ndodh pa bekimin e Tij.

Kryepeshkopi Anastas do te qendroje ne krye te KOASH ne perjetesi, pasi edhe pasi ai te nderroje jete dhe vendin e tij ta zere nje peshkop tjeter shqiptar, emri i tij tashme eshte shkruar jo vetem ne faqet e historise se Kishes, eshte shkruajtur ne mendjet e zemrave te gjithe besimtareve te vertete orthodhokse shqiptare qe jane prekur nga perkushtimi dhe dashuria e tij ne jeten e tyre.

Ju kerkoni largimin e Hiresises se Tij nga posti i Krepeshkopit, ata besimtaret e vertete orthodhokse i luten Perendise qe ti fali shendet kryepeshkopit edhe per shume vjet, ne menyre qe ti sherbeje Kishes dhe tufes qe Perendia i ka caktuar.

Albo

[IsiNYC]

Peshkopet nuk jane politikane....

E ke seriozisht???

[Seminarist]

Hej, po Vllehet (llacifacet) a kane te drejte ata te behen peshkope ne Shqiperi, perderisa nuk jane prej gjaku shqiptar?


Si mendon hapesi i temes, nqs nuk eshte ndonje refugjat i Greqise me pushime ne kryeqytet?

[Tironc_per_jete]

Hej, po Vllehet (llacifacet) a kane te drejte ata te behen peshkope ne Shqiperi, perderisa nuk jane prej gjaku shqiptar?


Si mendon hapesi i temes, nqs nuk eshte ndonje refugjat i Greqise me pushime ne kryeqytet?

Seminarist këtë pytjen tate se kuptova hiç....
Nëse ke dëshirë mund të bëhesh pak më i qartë???

[Tironc_per_jete]

Kisha Orthodhokse Shqiptare nuk u themelua ne 1922, ajo vetem sa vendosi qe te veteqeveriset ne 1922. Autoqefale do te thote veteqeverisese. Kisha Orthodhokse Shqiptare eshte Kishes 2000 vjecare dhe besimi orthodhoks eshte besimi me i hershem ne tokat shqiptare. Vetem per jo-orthodhokse Kisha Orthodhokse Shqiptare u themelua ne 1922 ne kongresin e Beratit.

Albo, dmth ti po del më i zgjuar se ato burra shteti që u mblodhën atëher dhe fituan pavarësinë e kishës shqiptare?????
Ato e bën kot gjithë atë luftë 15 vjeçare e cila na solli në njoftjen e KOASH-it nga patriarkana e Stambollit më vitin 1937?????
Dmth nuk quhet themelim kjo gjë???
Pse u miratua nga patriarkana atëher kur çdo gjë kishte qën e themeluar????

Qe ne fjaline e pare ti e ben te qarte qe nuk e di se cfare eshte Kisha dhe ata qe nuk e dine qe cfare eshte Kisha jane ata qe nuk jetojne brenda saj, por jashte saj. Pra vetem duke lexuar fjaline e pare, une mesova qe ti nuk je besimtar orthodhoks.

Këtu ti Albo ke folur komplet gabim...
Sa për dijenin tënde dhe të gjith antarve jam orthodoks, e beson apo sdo ta besosh ti......
Nuk ke pse del në konkluzione të shpejta......
Nga sa kam shkruar në hapjen e temës e kam ndërtuar pyetjen mbi fakte dhe jo kot...
Do doja përgjigje të tilla dhe jo fjalime personale......

E rendesishme per nje Kishe lokale nuk eshte "pavaresia" apo "autoqefalia", e rendesishme eshte TE QENIT NE KUNGIM ME KISHEN ORTHODHOKSE, ME TRUPIN E KRISHTIT. Nje Kishe mund te jete shume gjera, por per aq kohe sa nuk eshte ne kungim me Kishen Orthodhokse, nuk eshte Trupi i Krishtit por eshte nje mish i huaj qe pjesa tjeter e trupit nuk e pranon. Shembulli me i mire per kete eshte Kisha e Maqedonise qe nuk eshte ne kungim me kishat e tjera orthodhokse.

Nqs je kaq besimtar duhet ta dish ashtu si të gjithë ortodoksët besimtar që po e lexojn tani që kishat ortodokse në të gjith botën kan pavarsinë e tyre, në shtetin të cilit i përkasin dhe nuk ndodh në asnji nga kto kisha që lutja "mëshirona Zot" të mos thuhet në gjuhën e tyre por të thuhet "Kirie eleison" siç thuhet në Shqipëri.

Autoqefalia e Kishes Orthodhokse Shqiptare nuk beri "mrekullira", sic besojne njerezit besepake. Autoqefalia e Kishes Orthodhokse Shqiptare vetem beri te mundur qe ne Kishat shqiptare te psallej ne gjuhen shqipe. Kjo nuk do te thote se ndodhi nje "ndryshim i madh", kjo do te thote se e njejta liturgji qe deri ne ate kohe behej ne gjuhen origjinale greqisht, e njejta liturgji qe tani e tutje do te behej ne gjuhen shqipe. Besimi i besimtareve orthodhokse nuk ndryshoi, ai ishte i njejti besim, e vetmia gje pozitive tani ishte se besimtaret do te mund ta degjonin adhurimin dhe lexonin Shkrimin e Shenjte edhe ne shqip.

Sipas llogjikës tënde Albo, kot sa u shkruajt alfabeti, se mirë ishim në me gjuhën greke atëher...
Më duket çudi të thuash që nuk bëri "mrekullira" Autoqefalia.....
Dhe që ta kuptosh ti Albo.
Njerëzit besë pak jan sot për sot në Shqipëri turma e madhe, sepse dihet që u shkëputëm dhe u rritëm në ateizëm për mbi 40 vjet.

Greqia as nuk ka patur dhe as nuk do te kete ndonjehere "tendenca shoviniste ndaj Kishes Orthodhokse Shqiptare", pasi Greqia eshte nje popull qe i perket besimit orthodhoks dhe ka nje histori 2000 vjecare bashkejetese me shqiptaret ne te njejtin truall. Ajo qe Greqia dhe gjithe popujt e tjere orthodhokse nuk kane toleruar dhe e kane te veshtire te tolerojne eshte fakti se nje pjese e mire e shqiptareve mbajne fene e pushtuesit turk, atij pushtuesi qe pushtoi jo vetem Shqiperine por edhe Greqine e mbarre Ballkanin. Kjo urrejtje nuk ekzistonte midis popujve perpara se Turqia te luante nga vendi fene e shumices se shqiptareve.

Albo seicili mendon siç e llogjikon apo jo??? Mund të jesh dhe ti gabim....
Mos impono idera dhe mendime...

Dhe gabimi tjeter qe ti ben, qe vjen nga mosnjohja e besimit te krishtere, eshte se ti kujton se misioni i Kishes eshte qe te "mbroje Shqiperine nga popujt e tjere", por harron qe misioni i Kishes dhe vete Krishtit nuk ishte qe ti ndante popujt nga njeri-tjetri, por ti bashkonte ata me ane te besimit dhe adhurimit ne te njejtin Zot. Misioni i Kishes Orthodhokse eshte Vullneti i Perendise, dhe Vullneti i Tij nuk eshte qe te shohi nje Kishe te ndare nga Trupi i Krishtit, por te shohe nje Kishe qe punon per te sherruar plaget e popujve dhe te pastroje shpirtrat e njerezve nga urrejtja, duke bere te mundur keshtu bashkejetesen ne paqe midis popujve.

Fryma e percarrjes dhe urrejtjes eshte fryma e Qoftelargut!

Më duket se as nuk futa përcarje as urrejtje.
Thjesht shkrova Nenin 16. të statutit të Kishës Shqiptare.
Të shkrova dhe më lart që fol me argumente Albo.

(vijon)

[Albo]

Kur nuk di, ben mire qe pyet se meson. Por kur merr nje pergjigje, thuaj faleminderit dhe mos kembengul ne paditurine tende.

Albo, dmth ti po del më i zgjuar se ato burra shteti që u mblodhën atëher dhe fituan pavarësinë e kishës shqiptare?????

Une kam aq perulesi ne besimin tim sa te bej dallimin midis Vullnetit te Perendise dhe vullnetit njerezor. Per nje njeri besepak gjerat ndodhin fale "burrave te shtetit" dhe fale "forcave tona", kurse per nje besimtar gjithcka ndodh sipas Vullnetit te Perendise dhe ata "burrat e shtetit" nuk jane vecse sherbetoret qe e vene ne vend kete vullnet me dije apo vetedije. Dhe ne Kishe nuk gjen "burra shteti", gjen sherbetore te perulur te Perendise.

Ato e bën kot gjithë atë luftë 15 vjeçare e cila na solli në njoftjen e KOASH-it nga patriarkana e Stambollit më vitin 1937?????

Ne Kishe nuk behet "lufte" pasi vendin e plumbave e zene lutjet drejtuar Perendise, dicka qe ti nuk e di. Ashtu si autoqefalia e KOSH nuk erdhi si rrjedhoje e mbeshtetjes se shtetit shqiptar, as si rrjedhoje e e perkushtimit te klerikeve shqiptare, as si rrjedhoje e njohjes se Patriarkanes se Stambollit ne 1937, erdhi si rrjedhoje e deshires se mbare komunitetit orthodhoks per te patur nje Kishe Autoqefale dhe per te meshuar e lutur ne shqip.

Nese vete besimtaret e thjeshte orthodhokse nuk do te kishin nje deshire te tille, te gjitha perpjekjet e klerikeve dhe shtetit te Zogut e Koco Kotes do te ishin te kota. Besimtaret orthodhokse shqiptare falenderojne Perendine per Kishen e tyre dhe asnje njeri apo institucion tjeter.

Pse u miratua nga patriarkana atëher kur çdo gjë kishte qën e themeluar???

Patriarkana e Stambollit miratoi Autoqefaline e KOSH pasi a) ky ishte vullneti i komunitetit orthodhoks b) autoqefalia nuk cenonte kungimin e KOSH dhe mbare Kishen Orthodhokse c) u ndoq procesi kanonik i Kishes. Patriarkana nuk shqetesohet nese shqiptaret i luten Perendise ne shqip apo greqish, shqetesohet nese besimtaret shqiptare apo kleri i vete cenon doktrinat, besimin apo traditen 2000 vjecare orthodhokse. Konfirmimi i Autoqefalise se KOSH nga Patriarkana e Stambollit nuk ishte vecse nje konfirmim se statusi i ri administrativ i Kishes Orthodhokse Shqiptare nuk cenonte kungimin e kesaj Kishe me mbare Kishen Orthodhokse.

Sa për dijenin tënde dhe të gjith antarve jam orthodoks, e beson apo sdo ta besosh ti......

Mos i mbush mendjen vetes se cfare je, pasi sic te thashe edhe me lart, Albo mjafton qe te lexoje se cfare shkruan ketu per te kuptuar se kush je. Ti nuk je "orthodhoks", bile nuk je besimtar fare. Ti shume mire mund te jesh nje shqiptar i lindur ne nje familje me tradite orthodhokse, por kjo nuk te ben ty orthodhoks. Orthodhoks behesh kur ben katekizmen, denoncon djallin dhe pagezohesh ne Kishen Orthodhokse. Vetem atehere behesh besimtar orthodhoks.

Ato qe ke shkruajtur me poshte nuk kane nevoje per komente.

Albo

[Seminarist]

Per mendimin tim, ai nen vecse nenvizon paqartesine e madhe, si edhe nivelin e ulet te kohes, duke i shtuar, pse jo, edhe nivelin e ulet fetar.

Cfare domethenie ka ai nen kur ta servirin vllehet, psh Xhuvanet, Kojat, Hobdarsit, Caulet etj...


Problemet qe hapen jane te shumefishta, sa shkencore aq edhe historike.


Cfare ishte nje shqiptar ne vitin 1922 edhe 1929, ne nje periudhe kohore pavaresie edhe njohje identiteti prej 10, respektivisht 17 vjetesh?

Pastaj, nga materialet qe une kam pasur rastin te lexoj, nje here thuhet se duhet te jete prej gjaku shqiptar, nje here tjeter, se paku prej tre brezash i tille! Ndoshta Xhuvani, ngaqe hynte tek kategoria e dyte vetem, kishte bere ate shtojce per vete.
Ne fakt, ne librin biografik qe Nos Xhuvani ka bere per Visarionin, Visarioni shprehet fuqishem per njeshmerine e etnise vllehe me ate shqiptare, se jane te nje trungu, vellezer.


Duke pasur parasysh, se teori te njeshmerise se races e gjakut, ka pasur edhe ne kahun greko-shqiptar, trashegimtare te ketyre bindjeve te forta i gjejme edhe sot tek A. Kolia, atehere i bie se, ose te dyja palet ja fusin kot per arsye sentimentale kulturore, ose se nqs neni cenon greket, atehere ai duhet te cenoje cdo jo shqiptar, dmth edhe vllehet, dmth vete Xhuvanin edhe ata vllehe qe drejtuan Kongresin e Beratit, nqs vertetohet se ata kane qene te tille, ose nqs nuk vertetohet dot te qenit e tyre shqiptar prej "gjaku" e jo vetem gjuhe.



Nqs del se kane qene vllehe ata qe nxorren kete nen te perpunuar me pare ne parlamentin e kohes, atehere i bie qe logjika e tij, pervec se farse, te jete e dobet, raciste-ekstremiste, anti-fetare, edhe thjeshte politike, pervec se ironikisht kontradiktore!



Pervec kesaj, ai nen presupozon dy gjera te kobshme. Ai, ose i konsideron ortodokset jo shqiptare te pamundshem te ushtrojne detyra fetare brenda territorit shteteror brenda te cilit i njeh e gjithe bota, ose, nqs i lejon, e ben ne baze te nje asmilimi te detyruar e de facto, dmth se jane shqiptare etnikisht.



Keshtu qe, duke qene e qarte se ai nen nuk reflekton vecse nderhyrjen e politikes se verber me pasoja anti-fetare e anti-kristiane te kohes ne jeten e Kishes, duke iu imponuar Kishes me ane te manipulimit te disa veteve jo kompetente ne ato detyra; duke qene se ai nen ka per autor klerik vetem nje te arsimuar, V. Xhuvanin - per te cilin historiane te ndryshem, si Roberto Della Rocca flasin mjaft negativisht, si dikush qe per interesa personale e dridhte sa andej ketej - une mendoj se, ne kushte normale, ai nen duhet ripare ne frymen e nje Kishe vertete te lire brenda nje shteti laik me maxhorance jo ortodokse!


Kishe e lire ne shtet te lire nuk dmth Kishe e roberuar interesave anti-kristiane te shtetit.



Nenet nuk jane Dogma, e si te tilla, ato nuk jane as te perjeteshme, as te imponueshme pa kusht.


Pervec kesaj, ende nuk eshte hetuar shkollarisht validiteti i atij neni ne formen qe Patrikana ka miratuar Autoqefaline.




Persa i perket Janullatosit, ai nen e ka humbur efektin e vet qe ne 1967, edhe de facto ne 1990 nuk ka pasur asnje mundesi te respektimit te atij neni, sepse struktura kishtare shqiptare ishte in-ekzistente.


Mos mendoni ju se peshkopet behen sic u vetebe Fan Noli ne 1919, kur, me nje logjike te habiteshme anti-kristiane e deri ne heretike, i drejtohet popullit, se, meqe, sipas nje logjike ateiste, peshkopi i pare i Kishes eshte bere nga populli, keshtu edhe Noli kishte te drejten e berjes peshkop ne emer te popullit?!!!