Media, a është fuqi e katërt?

[Davius]

Këtë fundjavë, përfaqësues të shtypit nga rreth gjashtëdhjetë vende të botës do të mblidhen në Seul të Koresë së Jugut për të diskutuar problemet e medias së shkruar.

Në Londër, mijëra gazetarë, teknikë dhe punonjës të tjerë të BBC-së
shprehin pakënaqësinë e tyre ndaj një plani të drejtuesve të Korporatës për të shkurtuar rreth katër mijë vende pune.

Në rajon, ndërkaq Shqipëria pret zgjedhjet parlamentare, kurse Kosova - bisedimet për statusin e saj përfundimta, procese këto ku media ka një rol të rëndësishëm.

Çfarë mendoni, a është media fuqi e katërt në vendin ku jetoni a punoni; sa dhe si e ushtron ajo misionin e vet të informimit dhe çka e bën apo jo atë të jetë e paanshme dhe objektive?

Na shkruani!

PS:
Shkrim i huazuar!

[ArberXYZ]

Tani per tani eshte ende fuqi e katert, por pas 50 apo 100 vjetesh, do te behet "fuqi e pare". Media do te rrezoje qeverite, do te beje njerez te famshem, do te magjepsi publikun.

Imagjinoni nje bote pa media. Njeriu do te ishte me lokalist.

Sot per 1 sekonde, lajmi shkon nga njeri cep ne cepin tjeter

[Davius]

Edhe sot media rrezon qeverite dhe lanson mega yje si rasti i Bekamit apo i dikujt tjeter qe me shume e popullarizuan mediat se sa eshte...pastaj vlen te ceket edhe Berlusconi dhe fytyra tjera qe ne krah te mediave jane "dikushi" sot...

[Harudi]

Këtë fundjavë, përfaqësues të shtypit nga rreth gjashtëdhjetë vende të botës do të mblidhen në Seul të Koresë së Jugut për të diskutuar problemet e medias së shkruar.

Në Londër, mijëra gazetarë, teknikë dhe punonjës të tjerë të BBC-së
shprehin pakënaqësinë e tyre ndaj një plani të drejtuesve të Korporatës për të shkurtuar rreth katër mijë vende pune.

Në rajon, ndërkaq Shqipëria pret zgjedhjet parlamentare, kurse Kosova - bisedimet për statusin e saj përfundimta, procese këto ku media ka një rol të rëndësishëm.

Çfarë mendoni, a është media fuqi e katërt në vendin ku jetoni a punoni; sa dhe si e ushtron ajo misionin e vet të informimit dhe çka e bën apo jo atë të jetë e paanshme dhe objektive?

Na shkruani!

PS:
Shkrim i huazuar!

Mediat të shkruara e elektronike,kan arritur të shpërndahen edhe jashtë kufijve të Kosovës,qoftë në të shkruar ose me fotografi lëvizëse.E përmenda këtë që të kuptohet se edhe ne në diasporë kemi qasje tek mediat tona në gj.shqipe.
Mendimi im:
Shtypi ditor në Kosovë më shumë i preferohet shkrimeve të stilit:
-ekskluzive
-skandaloze
-do të gjeni vetëm në...(emri i gazetës)
-e vetmja gazetë kombëtare
-e vetmja gazetë e vërtetë
-më e guximshme
-me gazetën tonë drejt pavarsisë
-e pavarur!!!!
Me këso motoje e plot të tjera,shtypi në Kosovë mundohet t'i imponohet lexuesit,pra me rrëfime skandaloze e eksluzive e "kombëtare" e "guximshme" etj,etj...janë gazeta ku secila në faqe të parë vendos (ose sulmon) idolin ose grupin e saj politik,çka don të thotë se gazeta,cilado qoftë i referohet një grupi të caktuar lexuesish ose përkrahës të X,Y, apo asaj grupe politikanësh...
Shkrimet në stilet e lartëpërmenduar,gjithnjë si burim të informacionit përdorin maskimin prapa:
-burimeve të gazetës (cilat burime!!!?)
-sipas një diplomati (!!!?)
-emri injohur për redaksinë (e pse jo për lexuesin!!!?)
-një diplomati të rangut të lartë...
-me kushte anonimi i tregoi gazetës sonë !!!!
-sipas një ushtaraku të lartë
-sipas një dëshmitari (emri në redaksi!!!)
et,etj...
Këto "burime" gjithnjë lënë hapësirë për manipulim,shtrembërim,informim jo të drejtë ...ndaj lexuesit.

Pastaj,mungojnë analizat profesionale,për temat që janë shumë aktuale në Kosovë,si:
-rezolutat e Grupit të Kontaktit dhe Grupeve tjera Ndërkombëtare ku analizat e tyre kanë jashtzakonisht peshë të madhe politike në arenën ndërkombëtare e që ka të bëjë me statusin politik të Kosovës.
-Reformat në pushtetin lokal të Kosovës (Decentralizimi)
-privatizimi dhe hapja e vendeve të reja të punës (ekonomi)
-sistemi tatimor (di kush gjë se ç'far sistemi tatimor përdoret në Kosovë)
-reformat në arsim në të gjitha nivelet
-reformat në shëndetësi
-analiza të probleme sociale në Kosovë
-transporti (tash e gjashtë vjet hekurudha kosovare është e vdekur)
-sistemi bankar
-energjitika
-E plot probleme të përditshme që lexuesi (qytetari i Kosovës),ka nevojë të lexojë dhe të ndiej se dikushi (gazeta,politikani etj) mirret edhe me hallet e tij-sajë,por jo,lexuesit në Kosovë më shumë i ofrohet se si të dojë,ose si të urrejë më shumë idolin politik të redaksisë.
Ka shumë,por shkurtimisht për fund:
RTK-ja,si medium publik,gjatë "30 minutëshit të lajmeve qendrore",në 15 minutat e parë i ofrohen shikuesit fotogarfi lëvizëse poashtu me katër pesë lider politik të Kosovës,duke shtrënguar duart dhe duke falënderuar njëri tjetri.(Asnjëherë nuk fillojnë "lajmet" me temat e lartëpërmendura).Dhe kjo për çdo natë me përjashtim se personazhet e huaja ndërrohen,kurse ata të Kosovës janë po të njejtit me përjashtim se bëjnë ndryshim të kostumeve dhe kravatave...pastaj lajme nga provinca e Bangladeshit,Indisë e Taxhakistanit...se si është rrokullisur autobusi,si është rritur lumi i asaj province apo si plasi një zjarm diku në malet e Perusë etj,etj,...
Pra mediumet në Kosovë janë në shërbim të grupeve politike e jo qytetarit (lexuesit).

[ATMAN]

Shtimi i agresivitetit nga mediat perendimore

Mediat sot kane nje rol shume te rendeishem ne formimin e sjelljes dhe te veprimtarise se shoqerise. Per kete arsye, ato jane nje nga fenomenet e rendesishme te kohes se sotme. Por ne te njejten kohe, me shfaqjen e medias u perhaps nje fenomen i ri, i cili eshte zgjerimi i agresivitetit. Agresiviteti ne shkalle qeveritare ka sjelle luftera te tilla, si lufta e pare dhe e dyte boterore, dhe ne shkallen e kombeve eshte bere shkak per probleme dhe sfida shoqerore dhe kulturore. Por, ajo qe ka terheqeur mbas vetes kerkimtaret dhe mendimtaret, eshte fakti se a kane ndikim mediat ne shtimin e agresivitetit ne mesin e popujve apo jo? Duke hedhur veshtrim mbi perberjet e mediave, veme re se mediat ne vecanti ato ne perendim shtojne agresivitetin. Kjo gje vihet re me shume se ne cdo vend tjeter ne televizor, kinema dhe lojrat kompjuterike. Per kete psikoanalistet dhe specialistet e ceshtjeve mediatike jane te mendimit se shfaqjet agresive ne mediat perendimore kane bere te mundur shtimin e agresivitetit ne shoqerine perendimore. Ne kete menyre specialistet jane duke bere studime mbi ceshtjen e agresivitetit ne medjat amerikane. Ne baze te ketij studimi, ka dale qarte se agresiviteti i dhene ne keto media ka ndikuar shume duke shtuar agresivitetin ne shoqeri. Vlen te theksohet se keto probleme kane filluar te shtohen me shume qe nga viti 1965, dmth. ne kohen kur filloi brezi i ri i femijeve me televizor, te cilet kur arriten ne moshen e te riut gjeten fuqine qe te marrin pjese ne krime. Padyshim qe kryesuesit e mediave nuk e pranojne kete ndikim te medias. Ata jane te mendimit se mediat shfaqin vetem agresivitetin ne perendim. Kjo eshte ne nje kohe kur shkalla e transmentimit te agresivitetit ne media eshte shume ndryshe nga ajo ceshte ne realitet. Maikel Medud, kritik filmi nga Amerika thote: “pretendimet se mediat vetem shfaqin shkallen e agresivitetit ne shoqeri eshte vetem mashtrim. Ne rast se kjo eshte vertete, atehere pse ata njerez te cilet ne jeten e perditeshme te tyre shohin shume pak krime, ne filma dhe televizor shikojne aq shume krime? Ne kete studim shkencor eshte vene re se ne realitet 87 % e krimeve jane bere pa agresivitet, ndersa ne programet televizive vetem 13 % prej tyre jane pa agresivitet. Nga ana tjeter vetem 2% e krimeve te raportuara nga FBI ne Amerike kane te bejne me vrasje, ndersa 50% e krimeve ne televizion kane te bejne me vrasje. Rejdmond, ish kryetari i komisionit te mardhenive federale te Amerikes, lidhur me ndikimin e medias ne shtimin e agresivitetit ne vend, e shpjegon me shembuj duke thene se: “ne kohen kur nje film komik ndikon ne shitjen e supes dhe te perimeve, kush mund te jete ai person i cili mund te thote se agresiviteti i televizionit nuk ndikon tek shkiuesit e tij, sidomos tek femijet. Kryesuesit e mediave jane te mendimit se filmat agresiv c’bllokojne trurin e shkuesit dhe ulin agresivitetin e tij jashte shtepise. Ndersa, sipas studimeve eshte treguar e kunderta. Studimet tregojne se personat te cilet jane me shume te lidhur me shikimin e programeve agresive te medjave ne jeten e perditeshme jane me nervoz dhe te paqendrueshem. Ne vitin 2000, lidhur me kete jane bere rreth nje mije kerkime te cilat verifikojne lidhjen midis shikimit te skenave agresore ne televizor me sjelljet agresore te femijeve. Por sjellja e medias lidhur me keto studime eshte se ato nuk kane publikuar rezultatet e ketyre studimeve. Maikel Mur, shkrimtar dhe regjisor i njohur amerikan, i cili ka fituar cmimet Oskar dhe te Kanit, ne filmin dokumentar te tij me emrin “Boling per kolumbain”, tregon se pasiguria dhe agresiviteti ne shoqerine amerikane nuk eshte e lidhur vetem me faktin se armet jane ne duart e njerzove, por me shume jane te lidhura me agresivitetin e propaganduar nga mediat. Emri i ketij filmi eshte marre nga ngjarja e vitit 1999, ku dy nxenes amerikane kane vrare 13 mesues dhe shoke te tyre te klases, dhe pastaj kane vrare veten. Keta dy nxenes kane qene te ndikuar se tepermi nga programet agresive televizive dhe vidjo-je. Ne te vertete mosha e cila ndikohet me shume nga skenat agresive jane femijet dhe adoleshentet. Sigurisht qe cdo lloj problemi psikologjik apo shpirteror i tyre ka ndikim ne shoqerine e ardheshme. Gjendja e femijeve amerikane mund te jete nje shembull i mire i ndikimit te agresivitetit mediatik tek femijet. Perdorimi i medjas ne te vertete eshte puna me te cilen merren me shume se gjysma e femijeve amerikane. Ata cdo jave 40 ore i kalojne duke u marre me kete pune dhe me shume se gjysma e tyre shikojne programe televizive dhe vidioje. Ne baze te nje artikulli te dhene nga Brad Bushmen dhe Greik Anderson thuhet se cdo femije amerikan perpa se te mbaroje shkollen fillore ka pare me shume se 8 mije raste vrasjeje dhe qindra mijra veprime agresiviteti ne skenat televizive. Nese keta femije do te kene mundesine e satelitit dhe te video-ve atehere kjo shkalle do te jete edhe me shume. Ne kete menyre, behet e qarte se agresiviteti ne media crregullojne sjelljen dhe moralin e femijeve amerikane. Ne dekaten e viteve 70-ta, video-ja u perhap me nje shpejtesi te madhe ne shtepite e njerezve. Ne te njejten kohe, me te jane perhapur dhe lojrat me video. Ne kte lojra eshte perdorur agresiviteti per te terrhequr kilentet e medhenj te tyre. Sot pjesa nje pjese e madhe e lojrave kompjuterike jane agresive. Keto lojra i mesojne femijeve qe te levizin shpejt dhe te vrasin armikun duke menduar pak mbi veprimin e tyre. Ne keto lojra femija vendoset ne rolin e personazhti vrases duke i mesuar menyrat e agresivitetit dhe me kete vrasje ai merr edhe cmim. Per kete arsye disa psikoanaliste jane te mendimit se ndikimi i agresivitetit me ane te lojrave eshte me i madh se ai i televizionit. Djemte 7-8 vjec, te cilet lujane me lojra elektronike agresive ne lojrat normale jane me shume kundershtues se femijet e tjere. Mbas shfaqjes se internetit edhe ky mjet me vlere eshte perdorur per shfaqjen e agresivitetit. Qindra lojra agresive internti dhe adresa interneti kane ndikuar tek njerezit dhe ne vecanti tek femijet. Nganjehere edhe muzika irituese me shume se nje film ndikon ne kundershtimin dhe iritimin e femijeve dhe adoleshenteve. I gjithe ky agresivitet i dhene ne median perendimore ka bere te mundur qe te edukohet nje brez, i cili duke pare keto skena te frikshme dhe agresive te jetoje ne nje bote te frikshme dhe te pasigurt per jeten. Ky brez terheqjen drejte agresivitetit e sheh si nje rruge per te zgjidhur problemet e veta. Studijues te tille si Arun dhe Rudel Hiuzmen gjate studimeve te veta kane nxjerre se femijet 8 vjecare, te cilet kane pare nje pjese te mire te agresivitetit ne media, ne moshen 30 vjecare kane deshire me te madhe per te bere krime agresive ose te keq trajtojne femijet apo bashkshorten e tyre. Pa dyshim qe shtimi i agresivitetit ne mediat perendimore ka ndikim negative ne shkallen e shoqerise dhe kultures, duke i vene njerezit dhe ne vecanti femijet ne pragun e problemeve shpirterore dhe psikologjike. Per kete arsye, pjesa me e madhe e specialisteve te mediave dhe prinderve jane te shqetesur per propagandimin e agresivitetit ne perendim. Por fatkeqesisht keto shqetesime dhe keshilla nuk merren parasysh per shkak se programet agresive televizive dhe lojrat elektronike per kryesuesit e mediave kane perfitime mjaft te medha.

[Davius]

Shtypi ditor në Kosovë më shumë i preferohet shkrimeve të stilit:

-ekskluzive
-skandaloze
-do të gjeni vetëm në...(emri i gazetës)
-e vetmja gazetë kombëtare
-e vetmja gazetë e vërtetë
-më e guximshme
-me gazetën tonë drejt pavarsisë
-e pavarur!!!!
Me këso motoje e plot të tjera,shtypi në Kosovë mundohet t'i imponohet lexuesit..........

Pa koment....dmth perfect

-burimeve të gazetës (cilat burime!!!?)
-sipas një diplomati (!!!?)
-emri injohur për redaksinë (e pse jo për lexuesin!!!?)
-një diplomati të rangut të lartë...
-me kushte anonimi i tregoi gazetës sonë !!!!
-sipas një ushtaraku të lartë
-sipas një dëshmitari (emri në redaksi!!!)
et,etj...
Këto "burime" gjithnjë lënë hapësirë për manipulim,shtrembërim,informim jo të drejtë ...ndaj lexuesit.

Prap pa koment dmth perfect.

PS:
Shendet Harudi.

[ATMAN]

Piloti i njohur 35 vjecare amerikan Ras Vitenberg ka deklaruar se sulmet e 11 shtatorit ne New york ishin pune e qeverise amerikane. Ai ka shtuar se ndoshta qeveria me ane te skenareve mund te mashtroje popullin por une si nje pilot me pervoje ne derjtimin e avioneve Buing mund te kuptoje se nje pune e ketille eshte paster pune e qeverise amerikane. Vitenberg gjithashtu thekson se ka studiuar dosjen e ngjarjevee te 11 shtatorit ne te cilen ka hasur ne te pakten 110 mashtrime te qarta si dhe thekson se ne kete dosje jane mbuluar shume realitete. Vitenberg i cili ne luftene Vietnamit ka qene pilot i avionve ushtarake shton se cdo kush qe e njeh karburantin e avioneve Xhet, e dine shume mire se djegia dhe shperthimi i ketij karburanti nuk mund te shkaterroje dy ndertesa teper te medha.

Sajti i Internetit Arktik Beiken njoftoi se piloti i shquar amerikan Ras Witenberg i cili ka drejtuar me se shumti avion ushtarake ka deklaruar se Shtepia e Bardhe per te mashtruar opinionin public dhe per te justifikuar politikat e saje militariste dhe luftenxitese ka organizuar sulmet terroriste te 11 Shtatorit 2001 ne Shba.Witenberg i cili ka qene pilot gjate luftes se Vietnamit shton se manovrat e kryera nga avionet qe sulmuan kullat binjake ne New york jane te pamundura me avione te medhenj Boing dhe pervec kesaj shperthimi i lendes djegese te avioneve asnjehere nuk mund te shkaktoje shkaterrimin e ndertesave aq te medha.Ky pilot i shquar amerikane duke theksuar se sulmet e 11 Shtatorit jane nje tjeter faqe e zeze ne dosjen e turpshme ne Konservatoreve te rinje amerikan shtoi se populli amerikan duhet te jete vigjilente perballe mashtrimeve dhe te prese rrugen akteve terroriste te qeverise amerikane.

[Prototype]

Media i mbijeton te gjitha ...dhe ne kohe lufte ka media lol

[Toro]

Mediat duhet te jene te pavarura. Por faktikisht nuk jane. Gjithmone do te paraqesin nje kendveshtrim te caktuar te lajmit. Ne shumicen e rasteve pra varet se kush i paguan ( direkt apo indirekt nepermjet reklamave). Psh. Nje reviste qe i drejtohet nje publiku rinor mund te kerkoje te publikoje nje artikull kunder pirjes se duhanit. Por fakti qe nje kompani cigaresh eshte nje nga klientet e saj te reklamave, ky artikull nuk botohet.

Mediat duhet te jene asnjeanese. Detyra e tyre eshte te raportojne lajmin dhe ta bejne te kuptueshem per publikun, jo ta interpretojne ate. Interpretimi dhe menyra e tij fusin ne dyshim autenticitetin dhe vertetesine e lajmit. Psh Ne 11 shtator 2001, 19 myslimane rrembyen disa aeroplane dhe ndodhi ajo qe dihet nga te gjithe tashme. Ndryshe u paraqit ngjarja nga shtypi arab, ndryshe nga shtypi amerikan, ndryshe nga ai evropian.

Sot "lajmi" , "informata" jane produkte, mallra. Dhe si te tilla iu nenshtrohen ligjeve te ekonomise se tregut. Malli , pra "informacioni", "lajmi", prodhohen, seleksionohen e paraqiten ne menyre qe ti pelqejne publikut te cilit i drejtohet.

Bashkohem me Harudin ne verejtjet qe ka bere mbi mediat ne Kosove. Do te shtoja se ne Shqiperi dhe ne Greqi ( ku kam jetuar rreth 10 vjet) pak a shume paraqiten te njejta probleme. Ne SHBA, pak a shume qendrojne te njejta probleme, por jane disi me te kamufluara. Kodi i gazetarise eshte me i respektueshem, te pakten ne aparence. Disa gjera si burimi i informacionit, vendi, ku dhe kur ndodhi ngjarja jane standarte qe permbahen. Por sigurisht problemet mbi objektivitetin e subjektivitetin e lajmit, "goditjet" nen brez , shpifjet e trillimet e lajmeve dhe nganjehere krijimi i lajmit nga hici dhe kur ai nuk ekziston jane reale.