Eqerem bej Vlora ne kujtimet e tij te mrekullueshme rrefen per nje episod gjysem komik e gjysem te trishtuar per prapambetjen shoqerore te fshatit shqiptar te kohes qe pershkruan, pra te fillimit te shekullit te njezete. Nje grua e ve, akuzohej nga kryepleqesia se kishte mbetur shtatzane dhe ky ishte nje krim i rende per kohen, si ne Mesjete, kur grate i varnin per nje veprim te tille apo si ne zonat me te egra te vendeve islamike ku i vrasin te gjalla me gure ne mes te sheshit sot e kesaj dite.
Po le te kthehemi tek episodi i beut intelektual te Vlores e me vone deputet ne parlament. Gruaja u vu nen hetim nga fshati te tregonte emrin e babait te femijes. Ajo tha se e kishte me burrin e vdekur i cili ngrihej cdo nate lugat nga varri dhe i vinte se shoqes ne shtepi. Pleqte - roje te nderit te fshatit thane se do benin proven e kalit - nese kali ne mes te nates do trembej te kapercente varrin e te vdekurit, do te thoshte se aty kishte vertet lugat. Eqerem bej Vlora, i thirrur per te dhene mendim, per te shpetuar gruan fshatare nga ndeshkimi primitiv pagoi nje djale qe ta trembte kalin gjate proves e te dukej sikur kafsha u tremb nga lugati.
Pas nje shekulli te tere, kur duhet te na dukeshin si perralla keto tregime, kemi ende nje parlament ku burrat e ketij vendi, te zgjedhur me vote populli, ulerijne e cirren per ceshtje morali me keq se kryepleqte e kohes se Eqerem beut. Atyre sepse ju dalin para syve lugeter te ndryshem qe vene me gra dhe i sulen njeri-tjetrit me akuza dashurirash e morali, sikur gjoja vertet ju intereson nderi i njeri-tjetrit. Sikur nuk e kuptojme ne, njerezit jashte parlamentit se ato te shara te neveritshme behen per arsye politike dhe per te perjashtuar kundershtarin me mjete te ulta. Sepse, sic e dihet, keto lloj argumentash i perdor vetem njeriu i dobet e i pazoti te kete force mendimi e argumentimi te vertete ne debatet me rivalin e tij politik.
Por kjo nuk eshte aspak per te qeshur e per t'u tallur. Akuzat e ndersjellta dhe te pa fre, nga te dy palet, te koheve te fundit ne parlament me teme moralin, per mendimin tim jane nje dhune psikologjike qe ushtrohet ndaj individeve-deputete. Perfytyroni rrethin e miqve, te shokeve, te zgjedhesve te zones, brezat rinj per te cilet parlamenti duhet te ishte tempulli edukates, respektit reciprok, kultures se dialogut e respektimit te mendimit te tjetrit, pavaresisht nga idete e kunderta. Kjo eshte vecanerisht nje dhune e rende, e eger ndaj familjeve te tyre. Perfytyroni femijet e ketyre njerezve se cfare duhet te degjojne per babane a nenen e tyre qe deri me ate cast i kane menduar shembuj te inteligjences, punes e kultures. Ketyre femijeve do t'ju duhet te perballojne te nesermen ne shkolle veshtrimet dhe fyerjet e te tjereve, pesojne trauma nga te cilat nuk do shpetojne dot gjithe jeten. Dhe ata jne me te pafajshmit e shoqerise sone.
Ndersa vete shoqeria shqiptare goditet perseri ne thelbin e saj, duke u ndjere e pafuqishme per t'i bere balle se keqes, duke ju lekundur vazhdimisht besimi per gabimet qe ben kur voton apo kur zgjedh. Dhe, ndonese nuk mesohet dot me ate fjalor vulgar e te pacipe, te marre hua nga skutat me te shemtuara te rrugeve te erreta e te ligesise njerezore, ndonese perpelitet duke enderruar kulturen si Migjeni driten me qiri ne erresire, po te vazhdoje ky lume i peshtire fjalori , do vije dita e do t'i duket normale nje sjellje e tille. Kush do te kete me force te kandidoje per kuvendet e ardhme, kur e di se c'e pret? Apo mos valle pikerisht ky eshte dhe nje qellim indirekt e i fshehte, qe njerezit t'i rrine larg pushtetit nga frika e diskreditimit te nje lloji te tille e pushteti te mbetet vetem ne ca duar?
A nuk ka nje mundesi qendrese ndaj sjelljeve te tilla qe prekin jetet personale te njerezve? A nuk ka nje kod etik, nje rregull, nje frene, nje mundesi per te ndjekur debatin ne parlament ne menyre normale, sic e ndjekin gjithe njerezit ne bote? A nuk mund te kemi edhe ne parlamentin shqiptar nje sjellje te kulturuar e nje fjalor te permbajtur, sic do t'i kishte hije te zgjedhurve te ketij vendi?
Une jam shume dakort me permbajtjen dhe thelbin e tekstit me lart.
Sidoqofte, do doja te thesha se eshte mese e vertete qe nqs te "zgjedhurit"- ata qe konsiderohen si elita e perzgjedhur- e nje vendi nuk japin shembullin e mire, nuk e di se kush mund ta jape!
Problemi qendron tek fakti se si mund te bejme per tju ndryshuar kete huq, perderisa jane ata te cilet bejne ligje e na "imponojne" rregulla!?
Zvendesim... por si?
Krijoni Kontakt