Lajme nga mjekesia

[Asteroid]

Shkencëtarët duke punuar në 10 vende kanë arritur të zbërthejnë kodin gjenetik të formës më vdekjeprurëse të parazitit që shkakton sëmundjen e malaries dhe të mushkonjës që përhap sëmundjen. Rezultati i kësaj pune paralele kërkimore u botua dje njëkohësisht nga gazeta britanike “Nature” dhe revista amerikane “Science”.

Organizata Botërore e Shëndetësisë e quan këtë zbulim “një pikë-kthese” për shëndetin publik, që mund të ndihmojë për prodhimin e insekticideve të reja dhe ilaçeve të reja. Çdo vit, nga malaria gjejnë vdekjen mbi 3 milionë njerëz, shumica në Afrikë. Ky zbulim bëhet në një kohë kur paraziti që shkakton malarien, po bëhet gjithnjë e më rezistent ndaj ilaçeve e është përhapur edhe në rajone ku ishte zhdukur prej vitesh, siç ishte një rast i fundit në shtetin e Virxhinias në Amerikë.

[Asteroid]

Studim mbi njohjen e menyrave e reja per trajtimin e hemoriagjise cerebrale

Hemorigja cerebrale është një nga shkaktarët kryesorë të vdekjeve dhe pafatësive. Por në ç’mënyrë mund të parandalohet kjo sëmundje. Për përgjigjen e kësaj pyetje janë zhvilluar një seri studimesh. dhe shumë prej tyre rekomandojnë ilaçe të ndryshme. Por pyetja që tani shtrohet është se sa njihen këto ilaçe e mënyra të reja nga personeli mjekësor në klinika e spitale. Në këtë kuadër, kohët e fundit u botua një analizë shkencore e cila merr në shqyrtim mbi 400 studime të kryera mbi hemoragjinë cerebrale.

Përfundimet e analizës lënë të kuptohet se personat e prekur nga hemoragjia cerebrale nuk kanë qënë në gjendje të marrin trajtimin e duhur mjeksor, pasi në shumë raste personeli mjekësor nuk ka dijeni rreth mënyrave të reja të efektëshme për trajtimin e kësaj sëmundjeje.

Shkencëtarët shqyrtuan me kujdes afro 400 raste me hemoragji cerebrale dhe vunë re se në disa klinika pacientëve të moshuar u ishin mohuar ilaçe kundër koagulimit të gjakut që janë provuar si parandalues të efektshëm të hemoragjisë cerebrale tek personat që vuajnë nga aritmia e zemrës. Këto ilaçe nuk u jepeshin të moshuarve pasi personeli mjekësor shqetësohej se ilaçi mund të shkaktonte hemoragji nëse pacienti padashje rrëzohej.

Por kërkimet e herëshme kanë treguar se ky lloj trajtimi nuk shkakton asnjë problem tek të moshuarit. Ekspertët thonë se të kesh ilaçin e të mos dish ta përdorësh është njësoj si të mos e kesh, prandaj u bëjnë thirrje mjekëve dhe të gjithë personeleve mjekësore që t’u kushtojnë më shumë vemendje arritjeve të reja në këtë fushë e t’i vënë ato në zbatim.

[Asteroid]

Disa njerëz mendojnë se shitja e organeve, siç janë veshkat mund t’i ndihmojnë ata të dalin nga varfëria. Në një studim të kohëve të fundit u morrën në shqyrtim 300 persona nga India, çdo njëri prej të cilëve kishte shitur një veshkë. Për një veshkë të shitur ata kishin fituar 1 mijë dollarë, shumë jo e vogël në një vend të varfër.

Doktor David Rotham pranë universitet Columbia të New Yorkut studioi gjendjen e këtyre pacientëve. Grupi i tij i punës vuri re se 6 vjet, pas operacionit, të ardhurat financiare të tyre ranë me 1 të tretën. 79 përqind e tyre thanë se janë penduar për këtë operacion nuk do t’i rekomandonin askujt për të shitur ndonjë organ të trupit.

Në shumë vende, shitja-blerja e organeve është e ndaluar me ligj, por nga dëshpërimi për para apo shëndet shumë njerëz shtyhen në këtë veprim. Në Shtetet e Bashkuara ndalohet me ligj blerja e një veshke të personit që është gjallë.

[Asteroid]

Kur flitet rreth sëmundje së Alcajmerit, shumëkujt i vjen në mend një njeri i humbur, i shkëputur nga realiteti, dhe që nuk mban mend asgjë.. Por ky skenar është zakonisht pjesë e shkallës më të rëndë të sëmundjes.

Në një studim botuar këto ditë në revistën e shoqatës amerikane të mjekësisës thuhet se para simptomave të rënda, Alcajmeri shfaqet me shenja të lehta, të cilat po të trajtohen që në fillim, mund të shmangin sëmundjen. Autorët e studimit morrën në shqyrtim qindra pacientë të moshuar që vuajnë nga Alcajmeri. Ata vunë re se para shfaqjes së plotë të sëmundjes, 75 përqind e pacientëve kishin treguar shenja neuro psiqiatrike si depresion, halucinacion, nervozizëm dhe ankth. Autorët e studimit pranë qëndrës mjekësore John Hopkins në Maryland thonë se njerzët përqëndrohen aq shumë në idenë se Alcajmeri shkakton humbjen e kujtesës, saqë nuk vënë re se sipmtomat e tjera neuro psiqiatrike që shfaqen fare hapur.

Doktor Konstantine Lyketos, që kryesoi studimin, thotë se këto simptoma mund të trajtohen me ilaçe, terapi e ushtrime fizike, dhe sa më shpejt që fillon trajtimi i tyre aq më i mundshëm bëhet parandalimi i Alcajmerit.

[Asteroid]

Sëmundjet infektive si Tuberkulozi e Malaria po bëhen gjithnjë e më rezistente ndaj antibiotikëve. Afro 14 milionë vetë ndeshen çdo vit sëmundje infektive dhe shtimi i rastave të vdekjeve nga sëmundje të tilla dikur të shërueshme, ka shkaktuar shqetësim mes shkencëtarëve. Qëndresa e organizmit ndaj ilaçeve cilësohet nga mjekët si skenari më i keq me të cilin ata kurrë nuk dëshirojnë të ndeshen. Por fatkeqësisht, realiteti është ndryshe. Organizmi vazhdon të bëhet gjithnjë e më rezistent ndaj ilaçeve dhe sipas shkencëtarit Philip Jenkins, kjo ndodh për arsye të përdorimit pa vend të antibiotikëve. Dihet se antibiotikët janë të paefektshëm ndaj sëmundjeve virusale siç janë gripi e të ftohurit e zakonshëm. Prandaj kur për këto sëmundje jepen antibiotikë, shkaktohen dy dëme; së pari sëmundja nuk luftohet dhe së dytë nxitet qëndresa e baktereve. Por shkencëtarët thonë se shkaqe të tjera të rritjes së rezistencës së organizmit ndaj antibiotikëve janë edhe kushtet e këqia higjenike, mjedisi i ndotur. Gjithashtu ata thonë se për luftimin e sëmundjeve në radhë të parë nevojiten mjekë, numri i të cilëve në disa rajone është shumë i pakët. Gjatë konferencës mbi shëndetin global që u zhjvillua këto ditë në Washington, shkencëtarët u bënë thirrje njerëzve në vendet në zhvillim që të kujdesen më shumë për shëndetin e tyre, pasi masat parandaluese thonë ata janë shumë më pak të kushtueshëm se kurimi.

[Asteroid]

Sipas ekspertëve, 30 minuta në ditë ushtrime fizike si ecje ose vrapim i lehtë mund të pakësojnë dukshëm rrezikun e prekjes nga sëmundje të zemrës.

Por një studim botuar këto ditë lëtë kuptohet se për të patur një zemër të shëndoshë nevojiten më shumë se sa ushtrime të thjeshta fizike.

Dihet se ngritje peshat ndihmojnë në formimin e muskujve, por të dhënat e reja thonë se një prej muskujve që përfiton nga ky sport është edhe zemra. Sipas një studimi botuar në revistën e shoqatës amerikane të mjekësisë, ngritja e peshave pakësonë rrezikun e prekjes nga sëmundje të zemrës duke ulur nivelin e kolesterinës së keqe, nivelin e yndyrnave, si dhe ndihmon organizmin të asimilojë sheqernat. Të gjitha këto janë kushte për një zemër të shëndoshë.

Shkencëtarët pranë qëndrës Harvard shqyrtuan për 12 vjet të dhënat mjekësore të mbi 40 mijë personave. Ata vunë re se personat që bëjnë 30 minuta në ditë ushtrime të thjeshta fizike si ecje apo vrapim të lehtë, ulin rrezikun e prekjes nga sëmundjet e zemrës, por ata që kryejnë ushtrime e intensive, siç janë ngritja e peshave, e ulin këtë rrezik akoma më shumë.

[Asteroid]

Të sëmurët me hepatit C tashmë kanë një tjetër mundësi kurimi nga kjo sëmundje e rrezikëshme. Ilaçi i ri quhet Pegasys dhe jepet me anë të inxheksionit një herë në javë. Këto ditë Ilaçi u miratua për përdorim nga agjencia federale e ilaçeve. Firma farmaceutike Hofman Ja Rouche njoftoi se ilaçi Pegasys do t’u jepet falas për 3 muaj 15 mijë pacientët të parë.

[Asteroid]

Sipas një studimi të kohëve të fundit, njerëzit që janë mbi peshë nuk kanë nevojë të humbin kilogramët e tepërt për të përmirësuar nivelin e kolesterolit. Personat me kolesterol të lartë duhet të merren me ushtrime fizike, të cilat nuk është e thënë të jenë intensive, por mjafton që ato të zhvillohen.

Për herë të parë, studjuesit e Universitetit Duke në Karolinën e Veriut thonë se ushtrimet fizike pa qenë nevoja për humbje në peshë, ndikojnë pozitivisht në uljen e kolesterolit.

Në studimin e botuar në Revistën Mjekësore të New Englandit, ekipi i studjuesve të Universitetit Duke thotë se persona që bëjnë jetë sedentare dhe që kanë nivel të lartë kolesteroli, e përmirësuan nivelin e tij, duke kryer ushtrime fizike me një ekuivalencë prej 32 kilometrash në javë, edhe pse nuk humbën në peshë.

“Megjithëse ne nuk nxisin mos-humbjen në peshë, nuk duhet të përqëndrohemi në humbjen e saj si përfitimin kryesor të ushtrimeve fizike dhe duhet të sigurohemi që individët të cilët nuk humbin në peshë, të përfitojnë nga ushtrimet, edhe pse pesha nuk u ndryshon,” thotë dr. Kraus, i cili udhëhoqi studimin. Ai shton se nga grupet që u përfshinë në studim, ai që kryente 32 kilometra vrap në javë e pëmirësoi nivelin e kolesterolit më tepër se një tjetër grup pjesëmarrës në studim, që kryente 60 për qind të ushtrimeve fizike të grupit të parë, po me të njëjtin intensitet. Një grup i tretë, që kryente edhe më pak ushtrime fizike, kishin më pak përmirësim, ndërsa një grup i katërt personash që nuk kryenin fare ushtrime fizike, kishte nivelin më të lartë të kolesterolit se të gjithë personat e përfshirë në studim.

“Çdo lloj ushtrimi fizik është më mirë se të mos bësh fare ushtrime, por një sasi më e madhe ushtrimesh në javë, që nuk është e nevojshme të jenë më intesive, është shumë më mirë se më pak ushtrime përsa i përket përmirësimit të nivelit të kolesterolit,” thotë mjeku.

Doktor Kraus rekomandon që personat që janë mbi peshë të kryejnë 32 kilometra ushtrime fizike në javë, si, vrap, apo ecje, ose tre e gjysëm, deri në katër orë ushtrime të tjera në javë për të ulur nivelin e tyre të kolesterolit.

[Asteroid]

Shkencëtarët e qëndrës kërkimore pranë universitetit të Kalifornisë thonë kafeja forcon kujtesën, por vetëm tek gratë. Ata thonë se gratë që pijnë kafe gjatë jetës së tyre kanë një kujtesë më të fortë kur ato bëhen të moshuara.

Rezultatet e studimit tregojnë se gra të moshës 80 vjeçare që kanë filluar të përdorin kafe që në moshë të re ua kalojnë shumë herë përsa i përket fuqisë mendore, simotrave të tyre që nuk kanë përdorur kafe. Shkencëtarët mendojnë se kafeina jo vetëm forcon kujtesën por edhe e përmirëson atë. Ata arritën në këtë përfundim pas studimit të gjendjes së një numri grashë të cilat pranuan të përdorinin nga 1 deri në 5 filxhane kafeje në ditë për një muaj rresht.

Interesant është fakti se tek burrat kafeja nuk ka të njëjtin efekt. Burrat në përgjithësi përjetojnë një rënie të kujtesës, dhe ulje të aftësisë së të menduarit pas moshës 60 vjeç. Por tek gratë e moshuara që pijnë kafe duket se truri funskionon më mirë. Shkencëtarët gjithashtu vunë re se pirja e kafesë dhe kujtesa e fortë tek gratë nuk lidhet aspak me moshën, shkallën e arsimimit ose me terapinë për zëvëndësimin e hormoneve, për të cilën është provuar se ndihmon fuqinë mendore.

[Asteroid]

Agjencia amerikane e ilaçeve miratoi përdorimin e një metode të re e të shpejtë për diagnostikimin e të prekurve nga virusi HIV. Mënyra e re është provuar si e suksesëshme në 96 përqind të rasteve. Duke përdor një pikë gjaku, nëpërmjet kësaj analize punonjësit e shëndetësisë mund të përcaktojnë brenda 20 minutave nëse personi është i prekur nga virusi HIV ose jo. Procesi i diagnostikimit kushton rreth 20 dollarë. Aparati është prodhuar nga firma OraSure në Pensilvani.