Rushajet (Pentekosti) - Zbritja e Shpirtit të Shenjtë

[Albo]

Rushajet (Pesëdhjetorja) Zbritja e Shpirtit të Shenjtë

Në Dhiatën e Vjetër Pesëdhjetorja (Pentekostia) ishte festa që kremtohej pesëdhjetë dite pas Pashkës. Ashtu siç Pashka kremton eksodin e Izraelitëve nga skllavëria e Egjiptit kështu edhe Pesëdhjetorja kremton dhënien e dhjetë urdhërimeve nga Perëndia Moisiut, në malin e Sinart.

Në Dhiatën e Re të Mesias, ngjarja e Pashkës merr një kuptim të ri, si kremtimi i vdekjes dhe ngjalljes së Krishtit, "eksodi" i njerëzve prej kësaj bote mëkatare në Mbretërinë e Perëndisë. Po, gjithashtu në Dhiatën e Re, festa e Rushajeve (Pesëdhjetorja) është përmbushur dhe rinuar me ardhjen e "ligjit të ri", zbritjes së Shpirtit të Shenjte mbi nxënësit e Krishtit.

Kur erdhi dita e Rushajeve, ata ishin të gjithë bashkë, në një mendje të vetme në të njëjtin vend. Dhe befas nga qielli erdhi një ushtimë, si ajo e një ere që fryn furishëm dhe e mbushi gjithë shtëpinë ku ata po rrinin. Dhe u dukën mbi ata gjuhë si prej zjarri, të cilat ndaheshin dhe qëndronin mbi secilin prej tyre. Edhe u mbushën të gjithë me Shpirtin e Shenjtë... (Veprat 2:1-4).

Shpirti i Shenjtë, të cilin Krishti u kishte premtuar nxënësve të tij, erdhi ditën e Rushajeve. (Joani 14:26, 15:26; Lluka 24:49; Veprat 1:5) Apostujt morën "fuqi prej së larti" dhe filluan të predikonin dhe të jepnin dëshmi për Jisuin si Krishtin e ngjallur, Mbretin dhe Zotin. Tradicionalisht, ky moment është quajtur ditëlindja e Kishës.

Në shërbesat liturgjike të festës së Rushajeve, ardhja e Shpirtit të Shenjtë kremtohet bashkë me zbulesën e plotë të Trinisë Hyjnore: Atit, Birit dhe Shpirtit të Shenjtë. Plotësia e Hyjnisë u shfaq në ardhjen e Shpirtit tek njerëzit dhe himnet e Kishës e kremtojnë këtë shfaqje si veprën finale të vetëzbulesës dhe vetëadhurimit të Perëndisë në botën e krijuar prej Tij. Për këtë arsye, e Diela e Rushajeve në Traditën Orthodhokse është quajtur gjithashtu, Dita e Shën Trinisë. Shpesh, në këtë ditë, ikona e Shën Trinisë - veçanërisht ajo e tre figurave engjëllore që iu shfaqën Abrahamit, stëratit të besës së krishterë - vendoset në qendër të Kishës. Gjithashtu, në këtë ditë përdoret edhe ikona e Rushajeve, e cila tregon gjuhët e zjarrit mbi Shën Marinë dhe Dymbëdhjetë Apostujt, prototipi origjinal i Kishës, të cilët janë ulur në unitet, duke rrethuar një imazh simbolik të "kozmosit", botës.

Në Rushajet, ne kemi përmbushjen finale të misionit të Jisu Krishtit dhe fillimin e periudhës mesianike të Mbretërisë së Perëndisë, e cila është e pranishme mistikërisht në këtë botë në Kishën e Mesias. Për këtë arsye, dita e pesëdhjetë është fillimi i epokës që është tej kufijve të kësaj bote. Pesëdhjeta, është numri i përmbushjes së përjetshme dhe qiellore, në traditën e devotshmërisë mistike Judeo-Kristiane: shtatë herë shtatë, plus një.

Kështu, Pesëdhjetorja është një ditë apokaliptike, që do të thotë dita e zbulesës finale. Ajo është quajtur gjithashtu një ditë eskatologjike, që do të thotë dita e mbarimit final dhe të përsosur (në greqisht eskaton do të thotë mbarim, fund). Sepse, kur do vijë Mesia dhe do të afrohet Dita e Zotit, inagurohen "ditët e fundit", për të cilat "Perëndia dekraron: ...Unë do të derdh nga Fryma ime në çdo mish." Kjo është një profeci e vjetër, së cilës Apostull Pietri i referohet në predikimin e parë të Kishës së krishterë, që u predikua të Dielën e parë të Rushajeve (Veprat 2:17; Joel 2:28-32).

Duhet ta themi përsëri që festa e Rushajeve nuk është thjesht kremtimi i një ngjarjeje, që ndodhi shumë shekuj më parë. Ajo është kremtimi i çfarë duhet të ndodhë me ne në Kishë sot. Ne të gjithë kemi vdekur e jemi ngjallur me Mbretin-Mesia dhe të gjithë e kemi marrë Shpirtin e tij të Tërëshenjtë. Ne jemi "tempujt e Shpirtit të Shenjtë". Shpirti i Perëndisë banon ndër ne (Romanët 8; I Korinthianët 2-3; II Korinthianët 3; Galatianët 5; Efesianët 2-3). Ne, nëpërmjet anëtarësisë në Kishë, kemi marrë "vulën e dhuratës së Shpirtit të Shenjtë" në misterin e Mirosjes. Rushajet kanë ndodhur tek ne.

Mesha Hyjnore e Rushajeve na kujton pagëzimin tonë në Krishtin me vargjet nga Galatianët, të cilët përsëri zëvëndësojnë Himnin Trishenjtor. Vargje të veçantë nga psalmet zëvëndësojnë, gjithashtu, psalmet e zakonshëm të antifonëve të Meshës. Apostulli dhe Ungjilli na tregojnë ardhjen e Shpirtit tek njerëzit. Shkurtorja flet për përmbysjen e Babelit, meqenëse tani Perëndia i bashkon kombet në unitetin e Shpirtit të tij. Përlëshorja shpall kapjen e tërë gjithësisë në rrjetën e Perëndisë, nëpërmjet veprës së Apostujve të frymëzuar. Himnet O Mbret Qiellor dhe Pamë Dritën e Vërtetë, këndohen për herë të parë qysh prej Pashkës, duke e thirrur Shpirtin e Shenjtë "të vijë e të banojë ndër ne" dhe duke shpallur që "ne kemi marrë Shpirtin qiellor". Ndërtesa e Kishës është zbukuruar me lule dhe me gjethet e gjelbëra të verës, për të treguar se Fryma hyjnore e Perëndisë vjen të rinojë të gjithë krijimin si "Shpirti jetëbërës". Në Hebraisht fjala Shpirt, frymë dhe erë është e njëjta fjalë, ruah.

I bekuar je, o Krisht Perëndia ynë, që i tregove peshkatarët të gjithurtë, duke iu dërguar Shpirtin e Shenjtë dhe me anën e tyre rrjetore tërë botën, o Njeridashës, lavdi më Ty! (Përlëshorja).

Kur i Larti zbriti dhe përzjeu gjuhët, i përndau kombet. Por, kur dërgoi gjuhët e zjarrta, të gjithë i thirri në bashkim. Prandaj, me një zë, ne lavdërojmë Shpirtin e Tërëshenjtë (Shkurtorja).

Mbrëmësorja e Madhe e mbrëmjes së Rushajeve përmban tre lutje të gjata, në të cilat besnikët bien në gjunjë për të parën herë qysh prej Pashkëve. E Hëna mbas Rushajeve, në Kishën Orthodhokse është festa e Shpirtit të Shenjtë dhe e Diela mbas Rushajeve është e festa e Gjithë Shenjtorëve. Kjo është pasojë logjike e liturgjisë, meqenëse ardhja e Shpirtit të Shenjtë përmbushet në njerëzit me anë të bërjes së tyre shenjtorë dhe ky është qëllimi i krijimit dhe i shpëtimit të botës.

"Kështu thotë Zoti: Shenjtërohuni, pra dhe jini të shenjtë, sepse unë Perëndia juaj jam i shenjtë" (Levitiku 11:44-45; i Pietri 1:15-16).

[Albo]

Edhe kur erdhi dita e Pentikostisë, ishin të
gjithë me një zemër në një vend.
Edhe papritur u bë një oshëtimë nga qielli si
oshëtima e një ere që fryn me fuqi, dhe mbushi
gjithë shtëpinë ku ishin duke ndenjur. Edhe u dukën
mbi ta gjuhëra duke u ndarë si prej zjarri, dhe
ndenjën mbi gjithsecilin nga ata. Edhe u mbushën
të gjithë me Shpirt të Shenjtë, e zunë të flisnin me
gjuhë të tjera, siç ua jepte Shpirti të flisnin.

(Veprat 2:1-4).


I bekuar je, o Krisht Perëndia ynë, që i tregove
peshkatarët të gjithurtë, duke iu dërguar Shpirtin
e Shenjtë dhe me anën e tyre rrjetove tërë botën,
o Njeridashës, lavdi më Ty!

(Përlëshorja)


Kur i Larti zbriti dhe përzjeu gjuhët, i përndau
kombet. Por, kur dërgoi gjuhët e zjarrta, të gjithë
i thirri në bashkim. Prandaj, me një zë, ne lavdërojmë
Shpirtin e Tërëshenjtë.

(Shkurtorja)

[Albo]

Sot Kisha feston ditelindjen e saj. 50 dite pas Pashke, 10 dite pas ngjitjes se Krishtit ne qiell, Shpirti i Shenjte zbriti mbi apostujt e Krishtit, ashtu sic u kish premtuar Krishti. Kjo shenon edhe shfaqjen e plote e Trinise se Shenjte, Atit, Birit dhe Shpirtit te Shenjte.

Albo

[ilia spiro]

O Mbret Qiellor Ngushellimtar, Shpirt i se Vertetes qe ndodhesh kudo dhe i mbush te Gjitha! Eja dhe qendro mbi ne dhe pastrona nga çdo njolle dhe shpeto o I Mire shpirtrat tane! Amin!

[Matrix]

Sot eshte dita kur Perendia per here te pare erdhi te banoje brenda njerezve permes Shpirtit te Tereshenjte.

Shpetimin qe ATI planifikoi, BIRI e realizoi dhe SHPIRTI I TERESHENJTE na beri ta shijojme!

[Seminarist]

Sot eshte dita kur Perendia per here te pare erdhi te banoje brenda njerezve permes Shpirtit te Tereshenjte.

Davidi thuajse 1000 vjet para Krishtit thote:


Ps50:12,13

12 Krijoje në mua, o Hyj, zemrën e pastër,

përtërij në mua një shpirt të qëndrueshëm!

13 Mos më flak larg fytyrës sate,

mos e hiq prej meje shpirtin tënd të shenjtë.

[Matrix]

Ne DHV nuk kemi brenda-banim te Shpirtit te Shenjte por pranine e Tij tek profetet/te zgjedhurit per t'i ndihmuar ata te benin punen qe u caktonte Zoti.

Kjo sepse mekati i tyre ishte akoma i pashlyer nga sakrifica e Krishtit.

Nqs Shpirti i Shenjte do ishte brenda tyre ne DHV, Krishti nuk do fliste per ardhjen e Ngushelluesit para ndarjes fizike me nxenesit e Tij

[Seminarist]

Pikepamja, se tek te krishteret banon shpirti i shenjte si person, eshte protestante, qe dihet qe nuk ia kane idene se per cfare flasin, kur vjen puna ne Trini e Kristologji dhe jane pre e te gjitha gafave te mundshme.

Ne Ortodoksi behet dallim mes energjive, hireve dhe esences se shpirtit te shenjte.

[marcus1]

Pikepamja, se tek te krishteret banon shpirti i shenjte si person, eshte protestante, qe dihet qe nuk ia kane idene se per cfare flasin, kur vjen puna ne Trini e Kristologji dhe jane pre e te gjitha gafave te mundshme.

Ne Ortodoksi behet dallim mes energjive, hireve dhe esences se shpirtit te shenjte.

Dmth, sipas teje trupi i një të shenjti të pakurorëzuar, është tempulli, vendbanimi i një energjie! I bie që edhe të shenjtërit e kurorëzuar të mos kenë pasur Shpirtin si Person, por vetëm si energji!

Bravo Seminarist!

Συγχαρητήρια, αυτά σας μαθαίνει ο καθηγητής σου;

[Seminarist]

Dmth, sipas teje trupi i një të shenjti të pakurorëzuar, është tempulli, vendbanimi i një energjie! I bie që edhe të shenjtërit e kurorëzuar të mos kenë pasur Shpirtin si Person, por vetëm si energji!

He, Matrix!

Po tashti, cfare do themi per Jezusin e gjalle, LARG Fese e Dogmave? A e sheh Marcusin1 qe ka Jezusin e gjalle LARG Fese e dogmave, se cfare thote?

Jezusi i 'gjalle' larg fese e dogmave eshte paganizimi i Jezusit!

[Seminarist]

Do tju jap disa pasazhe nga Vladimir loski, qe Albo e ka qejf, mare nga "Mystical Theology of the Eastern Church'.

The theology of the Eastern Church distinguishes in God the three hypostases, the nature or essence, and the energies. The Son and the Holy Spirit are, so to say, personal processions, the energies natural processions. The energies are inseparable from the nature, and the nature is inseparable from the three Persons. These distinctions are of great importance for the Eastern Church’s conception of mystical life:

1. The doctrine of the energies, ineffably distinct from the essence, is the dogmatic basis of the real character of all mystical experience. God, who is inaccessible in His essence, is present in His energies ‘as in a mirror,’ remaining invisible in that which He is; ‘in the same way we are able to see our faces, themselves invisible to us in a glass,’ according to a saying of St. Gregory Palamas. (Sermon on the Presentation of the Holy Virgin in the Temple). Wholly unknowable in His essence, God wholly reveals Himself in His energies, which yet in no way divide His nature into two parts–knowable and unknowable–but signify two different modes of the divine existence, in the essence and outside of the essence.



2. This doctrine makes it possible to understand how the Trinity can remain incommunicable in essence and at the same time come and dwell within us, according to the promise of Christ (John xiv, 23). The presence is not a causal one, such as the divine omnipresence in creation; no more is it a presence according to the very essence–which is by definition incommunicable; it is a mode according to which the Trinity dwells in us by means of that in itself which is communicable–that is to say, by the energies which are common to the three hypostases, or, in other words, by grace–for it is by this name that we know the deifying energies which the Holy Spirit communicates to us. He who has the Spirit, who confers the gift, has at the same time the Son, through whom every gift is transmitted to us; he also has the Father, from whom comes every perfect gift. In receiving the gift–the deifying energies–one receives at the same time the indwelling of the Holy Trinity–inseparable from its natural energies and present in them in a different manner but none the less truly from that in which it is present in its nature.


3. The distinction between the essences and the energies, which is fundamental for the Orthodox doctrine of grace, makes it possible to preserve the real meaning of St. Peter’s words ‘partakers of the divine nature.’ The union to which we are called is neither hypostatic–as in the case of the human nature of Christ–nor substantial, as in that of the three divine Persons: it is union with God in His energies, or union by grace making us participate in the divine nature, without our essence becoming thereby the essence of God. In deification we are by grace (that is to say, in the divine energies) all that God is by nature, save only identity of nature . . ., according to the teaching of St. Maximus (De ambiguis). We remain creatures while becoming God by grace, as Christ remained God in becoming man by the Incarnation.


These distinctions in God which are made by the theology of the Eastern Church do not in any way contradict its apophatic attitude in regard to revealed truth. On the contrary, these antinomical distinctions are dictated by a concern for safeguarding the mystery, while yet expressing the data of revelation in dogma. Thus, as we have seen in the doctrine of the Trinity, the distinction between the persons and the nature revealed a tendency to represent God as a ‘monad and triad in one’, with the consequence that the domination of the unity of the nature over the trinity of the hypostases was avoided, as was the elimination or minimizing of the primordial mystery of the identity-diversity. In the same way, the distinction between the essence and the energies is due to the antinomy between the unknowable and the knowable, the incommunicable and the communicable, with which both religious thought and the experience of divine things are ultimately faced. These real distinctions introduce no ‘composition’ into the divine being; they signify the mystery of God, who is absolutely one according to His nature, absolutely three according to His persons, sovereign and inaccessible Trinity, dwelling in the profusion of glory which is His uncreated light, His eternal Kingdom which all must enter who inherit the deified state of the age to come.”

[Matrix]

Sidoqofte Seminarist, thelbi eshte qe Brenda-Banimi i Shpirtit te Shenjte tek njeriu erdhi pas Vdekjes dhe Ringjalljes se Krishtit.
Ne DHV kjo gje ishte e pamundur sepse njeriu nuk mund te qendronte dot ne pranine e Perendise (Kujto qe vetem Kryeprifti hynte 1 here ne vit ne Tempull, me Gjakun e Qengjit). Cdokush qe guxonte, vdiste!

Pra menyra se si Perendia banoi ne Tempull eshte e njejta me menyren se si Perendia banon sot tek besimtaret e krishtere.
(Pa hyre ne sterhollime te metejshme ne ndarjet esence-energji)

[ilia spiro]

Mesa di, Shen Grigor Pallamai ka folur shume per keto ceshtje, raportit esence-energji. Dhe kuptohet perderisa edhe te Krishteret marrin vetem pjese te energjise hyjnore dhe hireve, patjeter ne kete menyre shfaqej Shpirti i Shenjte edhe tek Profetet e DHV.
Esenca e Perendise eshte e panjohshme dhe e pakuptueshme per njerezit, siletdo qofshin keta. Matrix, keto nuk jane te veshtira per t`u kuptuar, sepse i bie sipas teje qe Profetet e DHV te mos kene patur Shpirtin e Shenjte (nese nuk te keqkuptoj)!!!!

Besoj
........
Dhe ne Shpirtin e Shenjte.......
qe foli me anen e Profeteve.

[Matrix]

sepse i bie sipas teje qe Profetet e DHV te mos kene patur Shpirtin e Shenjte

Ti po e thua!
Une skam thene qe nuk e kishin por se Shpirti i Shenjte i ka fuqizuar per te folur mesazhet e Zotit per Izraelin.
Por eshte tjeter gje kur dikush behet Tenda e Zotit dhe tjeter gje kur dikush bashkepunon me Zotin.
Shpirti i Shenjte eshte i pranishem madje dhe ne krijesat e tjera duke u dhene atyre jete.(Si qendron bota pervecse nga Shpirti i Shenjte?)
Dhe Sauli u fuqizua me Shpirtin e Shenjte dhe profetizoi, dhe Davidi po ashtu, por ndryshonte njeri nga tjetri.
Dhe akoma me shume, te dy keta ndyshojne nga shenjtoret e Dhjates se Re. Shenjtoret e DHR madje quhen Krijim i Ri. Cili nga shenjtoret e DHV u quajt krijese e re?

Pra ka shume menyra te nderveprimit te Shpirtit te Shenjte me krijimin(si me te vjetrin, po ashtu dhe me te riun qe jemi ne)

[ilia spiro]

Por eshte tjeter gje kur dikush behet Tenda e Zotit dhe tjeter gje kur dikush bashkepunon me Zotin.

Nese mund ta vazhdojme dialogun, mesa kuptoj ketu kemi dallimet esence-energji (mbase gabohem), sepse pikerisht ketu eshte nje nga dallimet. Te behesh Tenda e Zotit me duket e pamundur (esenca).
Shpirti i Shenjte merret me Pagezimin. Me pas rifitohet me Pendim-Rrefimin dhe nepermjet Tij vjen Zoti Krisht ne Kishe nepermjet mistereve.
Por diskutimi eshte: Vjen energjia, rrezatimi i Shpirtit te Shenjte, dhe kurrsesi esenca e Tij.

[Matrix]

Degjo Ilia
Zoti vjen tek ne në ate menyre qe Ai e sheh me te dobishme per shpirtin tone.

Edhe u mbushën
të gjithë me Shpirt të Shenjtë, e zunë të flisnin me
gjuhë të tjera, siç ua jepte Shpirti të flisnin Veprat 2:1-4

Kaq na nevojitet ne te dime per shpetimin tone!
Qofte Energjia qofte Esenca jane aspekte te Personit.
Pra dhe kur vjen energjia e Personit, ka ardhur vete Personi!
Sepse pastaj i bie te themi se dhe ne kungim ne nuk marrim Personin e Krishtit por vetem Energjine e Tij, dhe keshtu bie dhe ti ne herezine protestante

(energjia nga esenca del ne fund te fundit, nuk eshte e krijuar sic thoshte Barlaami )

[Seminarist]

Qofte Energjia qofte Esenca jane aspekte te Personit.
Pra dhe kur vjen energjia e Personit, ka ardhur vete Personi!

Mesa duket se ke lexuar mire Loskin:

The theology of the Eastern Church distinguishes in God the three hypostases, the nature or essence, and the energies. The Son and the Holy Spirit are, so to say, personal processions, the energies natural processions.

Perkthimi

Teologjia e Kishes se Lindjes dallon ne Perendine tre Hipostaza, natyren apo esencen, edhe energjite. Biri edhe Fryma jane, si te thuash, rrjedhje te personit, ndersa energjite te natyres.


The distinction between the essences and the energies, which is fundamental for the Orthodox doctrine of grace, makes it possible to preserve the real meaning of St. Peter’s words ‘partakers of the divine nature.’ The union to which we are called is neither hypostatic–as in the case of the human nature of Christ–nor substantial, as in that of the three divine Persons: it is union with God in His energies, or union by grace making us participate in the divine nature, without our essence becoming thereby the essence of God.



perkthimi


Dallimi mes esences edhe energjive, qe eshte themelore per doktrinen ortodokse te hirit, e ben te mundur te kuptuarit e vertete te fjaleve te Shen. Pjetrit, i te berit pjesetare te natyres hyjnore. Bashkimi, ne te cilin jemi te thirrur, nuk eshte as Hipostatik - sikurse ne rastin e natyres njerezore te Krishtit, as esenciale, sikurse ne rastin e Tre Personave hyjnore. Eshte nje Bashkim, me Perendine, ne energjite e Tij, ose bashkim me ane te hirit, duke na bere pjesetare te natyres hyjnore, pa e bere esencen tone keshtu esence Perendie.


Sic e shikojme eshte shume e rendesishme te kuptojme se banimi i shpirtit te shenjte ne besimtaret nuk eshte nje bashkim Hipostatik i besimtarit me Frymen, sikurse ishte pra, sic e thote Loski, i natyres njerezore ne Personin e Perendise Bir, as bashkim sipas natyres, sikurse eshte bashkimi i Personave ne Trini.

Evangjelistet se kane problem te thone, ne oreoreluleborizmin e tyre klasik te Krishtit larg DOGMAVE se bashikimi i besimtarit me Frymen eshte hipostatik, madje PO AQ KEQ, esencial.

Ti Matrix, je i ftuar te dallosh kete lloj te qeni te gjalle te Jezusit larg dogmave, si anti-ortodoksi.

[Seminarist]

Ku qendron e keqa ne keto opinione? Mos kembengulim ne thjeshte ne ruajtjen e sakte te ndonje perkufizimi teorik filozofik mbi Perendine, larg jetes praktike? Aspak!
Te fillosh e mendosh se njeriu bashkohet esencialisht apo hipostatikisht me Perendine, nuk con askund vecse ne HYJNIZIM, idolizim te natyres njerezore.
Nuk eshte e rastesishme, rrjedhimisht, se perse shume evangjeliste fillojne e flasin me autoritetin e pakundershtueshem te Mesazherit hyjnor, atij qe ka ZBULESE, si nje fryme e hyjnizuar (me ane te bashkimit me Zotin) qe flet brenda nje trupi njerezor.

Vete mesimi i Gijon, per bashkim esencial me Perendine, te con ne kete drejtim.

Cfare eshte Rezultati real? Psikopati 'kristiane'!

[Matrix]

Seminarist, pse te mos e mendojme me thjesht.

Perendia deshiron te kete miqesi me njeriun dhe per kete ka ardhur te banoje tek ne.

Le te mos e ngarkojme veten me idera qe e impersonalizojne Perendine.
Perendia eshte Person dhe bashkimi me Te behet per te pasur miqesi me Te, jo ne sensin e nje bashkimi objektesh, por bashkesi personash. Ne dhe Ai. Kjo ka rendesi, miqesia me Te!
A kemi ne miqesi me Te apo Ai na duket aq i larget sa nuk mund t'i afrohemi dot?

Po keshtu kur Shen Grigor Pallamai foli per energjine hyjnore, ai donte te hidhte poshte tezen e Barlaamit se filozofet mund ta kuptojne Perendine me mire se murgjit. Perkundrazi, Pallamai tha se kush hyn ne kungim me energjine e pakrijuar te Perendise ka hyre ne kungim me vete Perendine, pra teologjia e tij eshte ne thelb "perafruese" dhe jo "larguese"

[Albo]

Ne DHV nuk kemi brenda-banim te Shpirtit te Shenjte por pranine e Tij tek profetet/te zgjedhurit per t'i ndihmuar ata te benin punen qe u caktonte Zoti.

Shpirti i Shenjte "eshte kudo e mbush gjithcka", dhe sigurisht qe ishte i pranishem edhe ne Tempullin e popullit te Izraelit ne Jeruzalem. Me lart zure ne goje profetet e Dhiates se Vjeter, ne te gjitha momentet kur Perendia u eshte shfaqur, si Abrahamit, si Moisiut, si Ilias e me rradhe, pavaresisht nga forma ne te cilen misteri i Perendise u deshmua nga profetet (here si engjej, here si zjarr, here si ere), ne te gjitha keto manifestime te Perendise ka qene i pranishem Fjala (Krishti) dhe Shpirti i Shenjte. Gjithmone kur Perendia komunikon me krijesen e ben kete gje me dy personat e Trinise se Shenjte, Birin e Vetemlindur dhe Shpirtin e Shenjte. Shen Ireneu i pershkruajti ne menyre simbolike Birin dhe Shpirtin e Shenjte si "dy duart e Atit". Ati eshte ne Birin dhe Shpirtin e Shenjte pasi ndan nje natyre(esence) me ta, dhe kur Perendia vepron, vepron pikerisht me Birin dhe Shpirtin e Shenjte qe kane lindur e rrjedhin prej Tij, sic na meson Simboli i Besimit Orthodhoks. Dhe Perendia ka vepruar dhe ka ndricuar me driten e hirin e tij plot profete e njerez te drejte nga populli i Izraelit. Kujto Davidin e psallmeve, kujto Solomonin e fjaleve te urta. Urtesia e tyre nuk ishte njerezore, ata nuk ishin njerez te shkolluar e ditur me dituri njerezore, ishin njerez te ndricuar me hirin e Shpirtit te Shenjte qe Perendia ua dergonte te zgjedhurve te tij nga populli i Izraelit.

Sidoqofte Seminarist, thelbi eshte qe Brenda-Banimi i Shpirtit te Shenjte tek njeriu erdhi pas Vdekjes dhe Ringjalljes se Krishtit.
Ne DHV kjo gje ishte e pamundur sepse njeriu nuk mund te qendronte dot ne pranine e Perendise (Kujto qe vetem Kryeprifti hynte 1 here ne vit ne Tempull, me Gjakun e Qengjit). Cdokush qe guxonte, vdiste!

Shpirtin e Shenjte e gjejme gjithmone brenda Kishes Orthodhokse dhe veprimi i Tij ne Kishe perben ate qe ne e quajme Tradite te Shenjte. Ishte ky Shpirt i Shenjte qe udhehoqi Apostujt e Krishtit ne punen e tyre misionare te ngritjes se Kishes, dhe ky Shpirt i Shenjte vepron edhe sot e kesaj dite ne Kishe. Ne si besimtare mblidhemi se bashku te kremtojme liturgjine hyjnore po ne Kishe, ne prani te Shpirtit te Shenjte e te Krishtit. Prifti kur pergatit Kungaten e Shenjte, i lutet Perendise me duart e ngritura nga qielli: "..dhe dergona o Zot Shpirtin e Shenjte dhe beje kete buke trup te Krishtit e kete vere gjak te Krishtit". Perseri, eshte po Shpirti i Shenjte ai qe kryen misterin me te madh qe Kisha Orthodhokse ka, Kungimin e Shenjte.

Pjesmarrja e besimtareve ne misteret e Kishes ka perqellim pikerisht ushqimin dhe rritjen e tyre shpirterore ne Krisht. Pastrimin e zemres e trupit ne menyre qe te mund te kthehemi ne ene te shenjta ku Perendia mund te derdhi Hirin e Tij te Shenjte. Dhe ky Hir i Shenjte eshte ai qe na transformon e shenjteron ne rrugen tone drejt theosis.

Persa i perket Tempullit te Izraelit ne Jeruzalem, eshte e vertete qe ne dhomen e shenjte te Tempullit hynte vetem kryepriti i popullit te Izraelit dhe vetem njehere ne vit. Por nuk eshte e vertete qe njerezit e tjere nuk mund te hynin. Virgjeresha jone e Tereshenjte Mari hyri ne te se bashku me Kryepriftin kur u dorezua nga prinderit ne Tempull, nje nga festat e para te kalendarit orthodhoks. Pra nuk mund te thuash qe asnje njeri nuk mund te hynte, por duhet te thuash qe vetem ata njerez qe Perendia kish bekuar mund te hynin. Ashtu si te gjithe njerezit i luten Perendise, por Perendia zgjedh tu vere veshin vetem lutjeve te te drejteve.

Dmth, sipas teje trupi i një të shenjti të pakurorëzuar, është tempulli, vendbanimi i një energjie! I bie që edhe të shenjtërit e kurorëzuar të mos kenë pasur Shpirtin si Person, por vetëm si energji!

Ajo qe Seminaristi po te thote por qe ti nuk e kupton dot se nuk di, eshte Krishti eshte Bir i Perendise nga natyra, ka lindur prej Atit, eshte Bir i Tij, ndan te njejten natyre(esence) me Atin. Kurse une e ti, jemi krijesa, jemi njerez dhe menyra e vetme se si mund te shpetojme eshte me ane te hirit te Perendise. Hiri dhe Drita e Perendise nuk jane esenca e Perendise, te cilen ne nuk e prekim dot ne kete bote apo ne ate boten qe po vjen, por jane energjite vepruese dhe transformuese te Perendise qe ne njerezit natyra jone na lejon qe jo vetem ti marrim por edhe ti perjetojme deri ne nje fare shkalle.

Pra i krishteri qe eshte shenjteruar eshte shenjteruar me Hirin e Perendise qe Shpirti i Shenjte na percjell e na e vendos ne zemrat tona. E ke degjuar ate lumerimin: "Te bekuar jane ata me zemer te pastert se ata do te shohin Perendine"? Te gjithe ata shenjtoret e Kishes ne shekuj kane arritur qe te shohin driten e pakrijuar te Perendise teksa meditonin dhe luteshin. Ketu nuk behet fjale qe ne te shohim Zotin, por energjite e tij, qe ne kete rast eshte ajo qe shenjtoret e Kishes quajne drite te pakrijuar. Shume prej shenjtoreve hezikaste te Kishes Orthodhokse e kane perjetuar kete drite, edhe pse te gjithe e kane patur te veshtire ta pershkruajne me fjale.

Kaq na nevojitet ne te dime per shpetimin tone!
Qofte Energjia qofte Esenca jane aspekte te Personit.
Pra dhe kur vjen energjia e Personit, ka ardhur vete Personi!
Sepse pastaj i bie te themi se dhe ne kungim ne nuk marrim Personin e Krishtit por vetem Energjine e Tij, dhe keshtu bie dhe ti ne herezine protestante

Mund te lexosh Triadet e Shen Grigor Pallamait ne greqisht, frengjisht ose anglisht. Ne anglisht i kane sjelle emigrantet ruse se Luftes se I Boterore ne France: Vladimir Lossky dhe John Meyendorff. Jam duke lexuar botimin e John Meyendorff te cilin ta rekomandoj ta lexosh nese mund ta gjesh ne anglisht ne ndonje biblioteke.

Albo