Shpjegime të disa termave Islame!

[hasanii]

Shperblimi i Allahut qofte edhe mbi ju moter muslimane


keta terme me poshte jane disa terme me perkthim sheriatik (duke ju pershtatur historis Islame dhe ngjarjeve ne kohen e Pejgamberit a.s )

Ahzab - grupet; Ahzab: përdoret për të përshkruar fiset e ndryshme që luftuan në Betejën e Hendekut 5H.


Ajeh - Domethënia Arabe e Ajeh është mrekulli apo shenjë. Kur’ani konsiderohet të jetë mrekulli në vete. Secili varg apo fjali quhet Ajeh. Shumësi i Ajeh quhet Ajat, që do të thotë mrekullitë.

Ajet ul-Kursi - Ajeti 256 i sures Bekare në Kur’an. Quhet edhe froni i Kur’anit.

Akabe - vend në periferi të Mekës, në Mine, ku muslimanët e parë prej Medines i bënë zotimin e besnikërisë Pejgamberit salallahu alejhi ue selam në vitin 621 p.e.s. Një takim i ngjashëm zuri vend vitin vijues kur më shumë muslimanë prej Medines i bënë zotimin Pejgamberit salallahu alejhi ue selam.

Alim - njeri i ditur në Islam – dijetar.


Arafat - një rrafshinë në veri të Mekës. Në këtë rrafshinë njerëzimi do të ngrihet në Diten e Gjykimit për t’u gjykuar dhe marrë në pyetje. Gjatë Haxhit, në ditën e nëntë të muajit Dhul Hixheh, muslimanët tubohen në këtë rrafshinë për një ditë.

Asabije - besnikëri fisnore, nacionalizëm.


Asr - namazi i obligueshëm i pasdites (ikindia).

Aureh - pjesë të trupit që nuk do duhej t’u zbuloheshin të tjerëve. Për mashkujt kjo është prej kërthizës deri te gjuri. Për femrat është i tërë trupi përveç duarve dhe fytyrës.

[rapsod]

Mutezile – nuk jane grup muslimanesh i ndare nga Ehli synneti-por grup qe pretendojne se jane muslimane.
Rahmet – e mira e Zotit Madheshtor (Rahmet i paste, rahmet i qofte)- meshire
Rujet – me pa me sy te ballit-nuk eshte e thene qe te shihet vetem me syte e ballit por edhe me "basirah"- me zemer, here her kjo fjale vjen edhe ne kuptimin e endres ose iluzionit.
Asabije e sjelle nga Hasanii - besnikëri fisnore, nacionalizëm.- nuk ka domethenien e nacionalizmit sepse nacionalizem-kaumijeh, Asabijeh vejn ne kuptimin e fanatizmit
Aureh e sjelle nga Hasanii-....per meshkujt qe e ka shpjeguar Hasanii eshte sipas Mez'hebit Hanefi (kryesisht), ndersa per femrat ka nje vecanti se ne disa raste te hanefive bejne leshim edhe per kembet.

[hasanii]

te vazhdojmi

[B]Barakallah - Kjo është frazë e cila do të thotë: Bekimet e Allahut qofshin mbi juve. Kur muslimani don ta falënderojë ndonjë person tjetër, ai përdor shprehje të ndryshme për ta shprehur falënderimin dhe mirënjohjen. Njëra prej tyre është Barakallah.

Batil-pavërtetësi.

Bedije - shkretëtirë apo mjedis jopjellor.

Bedr - konfrontimi i parë ushtarak mes muslimanëve dhe armiqëve të Allahut. Beteja u zhvillua mes muslimanëve dhe Kurejshitëve të Mekës në vitin e dytë të Hixhretit. Ndonëse muslimanët qenë tejkaluar në numër, rezultati perfundimtar ishte në favor të tyre.


Bej’e - është zotim i besnikërisë. Bërja e betimit.


Bejt el-Mel - Thesari i Shtetit në një Shtet Islamik.


Bekke'in - do të thotë qaramanë. Këta ishin njerëzit që nuk mundën ta shoqërojnë Pejgamberin salallahu alejhi ue selam në fushatën e tij në Tebuk, ngase s'kishin mundësi për ta bërë këtë. Ata filluan të qanin kur s'patën mundësi të shkojnë.


Beki - varreza ku janë të varrosur shumë nga Sahabët. Gjindet në pjesën jug-lindore të Medines.

Berekeh - do të thotë bekim apo Mëshirë Hyjnore.


Betul - asketik. Kjo i përshkruhet Fatimesë (të bijës së Pejgamberit) dhe Merjemes (virgjëreshes Marije).


Beuedi - shumësi i Bedije.

Bismilahir Rahmanir Rahim - Kjo është një frazë nga Kur’ani që shqiptohet para leximit të Kur’anit. Kjo lexohet menjëherë pasi të lexohet fraza: “E’udhu Bilahi Mineshshejtani Raxhim.” Kjo frazë po ashtu shqiptohet para ndonjë aktiviteti ditor. Domethënia e saj është: “Në emër të Allahut, Mëshiruesit, më të Mëshirshmit.”

Bi’theh - fillimi i misionit të Pejgamberit – thirrja e tij në Pejgamberllëk.


Busr - hurmat pjesërisht të pjekura.

[Zana e malit]

R

Ruku- pjese perberese e rekatit qe behet duke perkulur
pjesen e siperme te trupit ne forme horizontale (koka te jete ne nje nivel me shpinen), ndersa duart vendosen mbi gjunj.

S

Sadaka - cdo lloj pasurie qe u jepet vullnetarisht te varferve
ose dikujt tjeter, lemoshe.
Sadakatul-fiter - sadae specifike, qe jepet ne Ramazan
Safa - ngazellim, endje, stolit
Saf - rend i xhematit kur falen pas imamit
Salavat - lutje (dua) e posacme ne gjuhe arabe, me te cilen personi
i lutet All-llahut xhel-leshanuhu, per Muhammedin salall-llahu alejhi
ve sel-lem
Selam - pershendetje islame, shpetim, paqe
Sexhde - pjese perberese e rekatit. Kryhet pas rukuse
ne ate menyre q efalesi leshohet ne toke me balle, me hunde,
me duar dhe me gjunje. Namazi nuk eshte i vlefshem pa bere sexhden
Sehvi sexhde - sexhde korigjuese (permiresuese). Kjo sexhde behet
nese eshte bere ndonje gabim (leshim) jo i rende gjate namazit
Salih - i/e mire, dobishem (ameli salih - qe do te thote: pune te mira)
Sem - te degjuarit (veti e Zotit Madheshtor)
Sevab - pune e mire, veper e mire, e dobishme, bamiresi
Siddik - besnik (p.sh. Ebu Beqiri Siddik)
Sifati dhatijje - veti personale te Zotit Madheshtor
Sifati thubitijje - vetite e Zotit madheshtor t'amshueshme, perjete
Sure - citate te Kur'ani qerimit qe perbehen nga ato me te shkurtera qe jane ajetet.
Synnet - cdo veprim, cdo pune e cdo te folur te Pejgamberit (sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem)
Sur - buria e engjellit Israfil
Sherif - me nder, nderuar, nje atribut i bukur per persona te dalluar
Shi'it - muslimanet e mez'hebit Shi'i, te shashtisur nga rruga e drejte
Shuhud - me pa me syrin e zemres
Shirk - me njoh shok, ortak, partner per Zotin Madheshtor
Shefaat - ndermjetesim i gjynaheve prane Zotit Madheshtor
Sunnet - tradite, zakon. Ne terminologjine islame eshte puna,
veprimi i Muhammedit alejhis-selam ose pelqimi i tij
Shehid - luftetar qe vritet per liri te fese e te atdheut; i mbyturi pa faj
Sheriat - ligji, norma ligjore islame e bazuar ne Kur'an dhe ne hadith
Sherr - dem, keq, keqberje

T

Tabiin - gjenerata qe ka arritur te mbaje mend e te shoqerohet me shoket
e Muhammedit alejhis-selam
Taharet - pastrimi i organit pas kryerjes se nevojes se vogel apo te madhe
Tahmid - te shprehurit e sintagmes "el-hamdulil-lah"- Falenderimi i qofte All-llahut
Takva - i devotshem, qe i frikesohet All-llahut xhel-leshanuhu.Takva quhet personi
qe i kryen te gjitha detyrat fetare islame
Tavaf - sjellja rreth Qabes (gjate kohes se haxhit) sipas rregullave islame
Tekbir - te shprehurit e sintagmes "All-llahu ekber"- All-llahu eshte me i madhi

[Zana e malit]

T

- Tefsir - shkenca qe merret me komentimin e Kur'anit
- Teshehhud - qendrimi (ndenja) ne gjunje (ulur)
ne fund te dy rekateve te namazit dhe leximi
i tekstir te caktuar ne gjuhen arabe "Et-tehijjatu"..
- Teube - te penduarit, pendimi per veprat e gabuara
te bera dhe per moskryerjen e detyrimeve te tjera islame
- Te'vi - koment
- Tekvin - krijimtari (veti e Allahut teala)
- Tehexh-xhud - namazi qe falet afer mengjesit
- Tevatur - Hadiset e Pejgamberit alejhisselam perhapeshin
ne kete menyre, goje pas goje
- Tespihe - nje radhe gurezash, 33 cope qe numerohen 33 here
pas faljes se cdo namazi: 33 here subhanall-llah, 33 here elhamdulil-lah
33 here All-llahu ekber
- Tekbiri iftitah - tekbiri i pare ne fillim te namazit (Allahu ekber- Zoti eshte i Madh)
- Tekvifi - sic eshte, ashtu do te jete, nuk mund te ndryshohet

U

- Ummet - anetaret e bashkesise islame, muslimanet
- Ura e Siratit- ure qe ndertohet mbi xhehennem, mbi te cilen
kane per tekaluar te gjithe njerezit

V

- Vahij - Komunikimi i pjeseve te Kur'anit nepermjet
te Xhebraili alejhisselam nga All-llahu teala, Muhammedit (Sal-lall-llahu
alejhi ue sel-lem)
- Vaxhib - nje pune, nje detyre qe duhet te kryhet
- Vaxhibul vuxhud - ekzistence e pafundme, per jete, e domosdoshme

Y

- Yzër- e mete trupore, pengese, per shkak te se ciles
personi ka arsye te mos kryeje nje detyrim islam,
ose ka lehtesime per menyren e kryerjes se tij

Z

- Zekat - detyrim islam, qe jepet per pasurine e cila ka arritur
shkallen e caktuar. Zekati eshte nje nga pese shtyllat e islamit

- Zebani - engjell kryesor i xhehennemit, torturues
- Zindik- renegat

XH

- Xhemaat- grup njerezish qe falen pas imamit
- Xhenaze - i vdekur, namaz me lutje per te vdekurin,
qe kryhet zakonisht para varrimit
- Xhihad - lufte, perpjekje ne rruge te Zotit
- Xhunup - gjendje pas marredhenieve seksuale, ose
polucionit, derisa te pastrohet sipas normave te caktuara islame
(shih gusul); i papaster. Sipas normave islame larja pas kesaj
gjendjeje eshte e detyrueshme (farz)
- Xhaiz - gje e pershtatshme, mund te behet
- Xhehennem - sketerre, ferri
- Xhehennet - parajsa
- Xhenabi hak - Nje emer tjeter i Zotit Madheshtor
- Xhuxh-maxhuxh- njerez fare te shkurter qe do te dalin diten e kijametit