Cërvenkovski, Ahmeti, Tito dhe ne të tjerët
Arben Ratkoceri
Iniciativa e presidentit të Maqedonisë, Branko Cërvenkovski, për vendosjen e bustit të Josip Broz-Tito në njërin nga sheshet e Shkupit, ka ndarë opinionin maqedonas në dysh, me ç’rast njëra palë është në kërkim të sheshit sa më ekskluziv, ndërsa pala tjetër kundërshton ashpër idenë e tillë. Është edhe një palë e “mesme”, e cila gjithë këtë zhurmë e vlerëson si të qëllimshme për të devijuar vëmendjen e opinionit nga gjendja e rëndë ekonomike dhe tensionet e fundit politike, sidomos brenda koalicionit qeveritar.
Pak sa i paqartë është pozicionimi i shoqërisë shqiptare dhe i elitës politike në Maqedoni rreth asaj se a të përkrahet vendosja e bustit të Titos, apo jo?
Ky propozim i Cërvenkovskit që përkrahet bindshëm nga pjesa më e madhe e shoqërisë maqedonase e kundërshtohet nga një pjesë tjetër me në krye djathtistët, vjen në kohën kur në Shkup nuk ka asnjë bust të ndonjë personaliteti nga historia apo kultura shqiptare.
Ashtu si te maqedonasit, edhe shqiptarët janë me mendime të ndara nga ata pak që janë inkuadruar në këtë debat, në të cilin, deri sa një pjesë e elitës politike, por edhe e qytetarëve që përmes prononcimeve në media elektronike kundërshtojnë dhe Titon e konsiderojnë si një antishqiptar, pjesa tjetër, edhe pse më e vogël nën arsyetimin “se kemi jetuar më mirë”, përkrahin propozimin e presidentit Cërvenkovski. Ajo që ka befasuar opinionin e përgjithshëm në Maqedoni e sidomos atë shqiptar, është prononcimi i liderit të partisë qeveritare, Ali Ahmeti, i cili ngriti lart figurën e Titos.
Ahmeti, një ish-disident i kohës së Titos dhe një nga ata që më së shumti ka akuzuar ish-presidentin e Jugosllavisë komuniste, për politikën e tij antishqiptare deri në kohën e instalimit të tij në ekzekutivin e Maqedonisë, Titon e ka vlerësuar si politikan dhe lider të madh”, duke shtuar se ai ka respekt dhe konsiderata për Titon.
Ahmeti qëndrimin dhe vlerësimin e tij për Titon e ka dhënë nga Parisi, ku ka marrë pjesë në një konferencë ndërkombëtare dhe kjo ka koinciduar me kohën kur në shoqërinë maqedonase janë “nxeh” gjakrat se a duhet apo jo Tito të ketë bust në një nga sheshet e Shkupit.
Mendimi i Ahmetit për Titon nga Parisi në Shkup është transmetuar nga javorja e vetëm në gjuhën shqipe “Lobi”, sipas së cilës, Ali Ahmeti në arsyetimin e tij për ta respektuar dhe rritur konsideratën ndaj Titos e ka justifikuar “në konstatimin e drejtë të Brozit se stabiliteti dhe mbijetimi i ish-Jugosllavisë është varur nga marrëdhëniet e mira të bashkësive të ndryshme etnike që kanë jetuar në të”.
Deri sa blloku më i madh i shoqërisë dhe politikës maqedonase të prirë nga presidenti Cërvenkovski, Titon e cilësojnë si personalitet që ka ndikuar në realizimin, siç thonë, të ëndrrës shekullore për shtetin e pavarur të tyre, shqiptarët e Maqedonisë duket se e kanë vështirë t’ia gjejnë “vendin” e merituar Brozit.
Edhe qytetarët e thjeshtë shqiptarë, të cilët intervistohen nga mediat elektronike për debatin aktual rreth bustit të Titos, shihet se janë të ndarë, ku pa diskutim dominojnë ata që thonë troç se busti i Titos nuk ka vend në Shkup, sepse ai minimumi është përgjegjës për trajtim të pabarabartë të shqiptarëve me të tjerët në ish-RSFJ.
Në anën tjetër, një pjesë më e vogël e qytetarëve shqiptarë, pa ndonjë justifikim bindës, shumë shkurt përgjigjen se “Tito duhet të ketë bust, sepse kemi jetuar më mirë ekonomikisht”. Këta ndoshta edhe kanë të drejtë, sepse situata aktuale ekonomike që nga pavarësia e Maqedonisë i ka detyruar që t`ia falin Titos kohën kur në Maqedoni, krahas tjerave, shqiptarëve u ndalohej, madje, që fëmijët e tyre t’i pagëzojnë me emra shqip.
Opozita shqiptare, në krye me liderin e PDSH-së, Xhaferi, ashpër ka kundërshtuar kërkesën për bust të Titos në Shkup, duke e cilësuar periudhën kur ish-presidenti i RSFJ-së ka praktikuar pushtet jo vetëm mbi shqiptarët në Maqedoni, por edhe në hapësirat e tjera të Federatës Jugosllave kanë “hequr të zinjtë e ullirit”
Krahas politikanëve që fundi-fundi prononcimet e tyre mund të kuptohen ndryshe nga të tjerët dhe atyre pak qytetarëve të thjeshtë që kamera televizive i ka “detyruar”, deshën apo nuk deshën të thonë një llaf për Titon, pak sa brengosëse është heshtja e pjesës tjetër të shoqërisë shqiptare në Maqedoni (mos të themi edhe më gjerë).
Kemi dy universitete në Tetovë, pastaj dy apo tri fakultete në kuadër të Universitetit të Shkupit, disa media si dhe shumë institucione tjera ku grumbullohen intelektualët shqiptarë dhe do të ishte e udhës që ta thonin “një llaf”, për asgjë tjetër, të paktën ne të rinjtë që shumë pak ose aspak nuk e kemi jetuar kohën e Titos të dimë diçka më shumë për Titon dhe shqiptarët në kohën e tij, sepse aktualisht dimë vetëm atë se megjithatë, ai ka lënë gjurmë në historinë e shqiptarëve.
(Autori është përgjegjës i edicionit për Maqedoni të së përditshmes “Koha Ditore”)
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga 21_Arber_21
Krijoni Kontakt