Close
Faqja 3 prej 3 FillimFillim 123
Duke shfaqur rezultatin 21 deri 28 prej 28
  1. #21
    Mire ėshte puna mire Maska e PLAKU
    Anėtarėsuar
    19-05-2002
    Postime
    2,443
    "Masakra e Tivarit dhe pėrgjegjėsia e shtetit shqiptar"

    vepėr e historianit Uran Butka

    Prof. Dr. Agim Zogaj

    Libri "Masakra e Tivarit dhe pėrgjegjėsia e shtetit shqiptar" i historianit Uran Butka, ėshtė njė kontribut tjetėr i rėndėsishėm i tij nė fushėn e botimeve historike dhe njė sukses i historiografisė sė sotme shqiptare.
    Ky studim mbėshtetet mbi dokumentet arkivore tė arkivave tė Shqipėrisė, Kosovės dhe ish-Jugosllavisė, por edhe nė dėshmi autentike tė pėrjetuesve tė masakrės.
    Deri tani, ėshtė folur dhe shkruar nė mėnyrė tė njėanshme dhe tė paplotė, sepse nuk ėshtė konsideruar, pėr mungesa tė dhėnash e dokumentesh, por edhe pėr fshehje tė sė vėrtetės, pjesėmarrja e pushtetit komunist tė Shqipėrisė nė kėtė masakėr.
    Nėpėrmes dokumenteve tė panjohura mė parė dhe njė interpretimi historik shkencor, Butka jep tė vėrtetėn tronditėse mbi kėtė masakėr: shkaqet, synimet, projekti pėr zhdukjen nė masė tė shqiptarėve nga Kosova, pjesėmarrjen e shtetit jugosllav me gjithė strukturat e veta politike dhe ushtarake dhe bashkėpunimin me qeverinė komuniste dhe ushtrinė shqiptare, pėr realizimin e masakrės.
    Butka thekson se, platforma politike dhe ushtarake e kėtij veprimi antishqiptar, ishte projekti famėkeq i Ēubriloviēit i 7 marsit 1937 dhe i 3 nėntorit 1944, qė u bėnė, pėr fat tė keq edhe platforma e Lėvizjes Nacionalēlirimtare tė Jugosllavisė: "Dy janė mėnyrat pėr spastrimin etnik tė shqiptarėve: t'i zhdukim ose t'i shpėrngulim". Pėr Ēubriloviēin dhe ata qė zbatuan masivisht genocidin kundėr shqiptarėve, kjo ishte vetėm njėra anė e medaljes. Ana tjetėr, ishte kolonizimi i trojeve shqiptare tė zbrazura, me kolonė serbė, herzegovinas, malazezė e maqedonas nėpėrmjet ushtrisė dhe kėshillave nacionalēlirimtare.
    Nė fillim tė nėntorit 1944, komandave tė Ushtrisė NĒJ iu dha nga ana e organeve mė tė larta partiake dhe ushtarake tė Serbisė, direktiva qė tė "vrisnin sė paku 50% tė banorėve shqiptarė". Kėtė luftė kundėr shqiptarėve, PKJ e propagandonte si luftė kundėr "reaksionit shqiptaro-madh", kundėr "bashkėpunėtorėve" tė nazifashizmit etj. Kosova u konsiderua dhe u trajtua si reaksionare, kundėrrevolucionare, irredentiste, qė duhej nėnshtruar dhe tjetėrsuar etnikisht.
    Butka mendon se, nė kushtet e Luftės sė Dytė dhe menjėherė pas saj, ky nėnshtrim e spastrim i plotė etnik, ishte tepėr i vėshtirė pėr udhėheqjen politike dhe ushtarake tė Jugosllavisė, sepse populli i Kosovės dhe i viseve tė tjera shqiptare ishte i gjithė mė kėmbė, i armatosur pėr tė mbrojtur qenien shqiptare dhe kufijtė kombėtarė, pėrkundėr politikave e praktikave antishqiptare e kriminale tė PKJ dhe tė Ushtrisė NĒJ. Titos dhe udhėheqėsisė jugosllave nuk u interesonte edhe njė luftė tjetėr nė Kosovė, pėr ripushtimin e dhunshėm tė saj, pas mbarimit tė Luftės sė Dytė Kėtė gjė mund ta arrinin mė lehtė e mė tinėzisht, me ndihmėn e propagandės dhe tė armėve tė Ushtrisė NĒ tė Shqipėrisė.
    Kėtė bashkėveprim ndėrmjet Ushtrisė NĒ tė Jugosllavisė dhe Ushtrisė nacionalēlirimtare tė Shqipėrisė pėr tė luftuar sė bashku, pėr tė nėnshtruar reaksionin antiserb nė Kosovė dhe pėr ta ripushtuar atė me ndihmėn e forcave ushtarake tė Shqipėrisė, e kėrkonte qysh nė muajin mars 1944, komandanti i Korpusit II Sulmues tė Jugosllavisė, gjeneral-leitnant Peko Dapēeviē.
    Titoja, nė cilėsinė e komandantit tė pėrgjithshėm tė Ushtrisė NĒJ, i kėrkonte E. Hoxhės kalimin e formacioneve tė UNĒ tė Shqipėrisė nė Kosovė e Jugosllavi, pėr tė luftuar kundėr "pushtuesve dhe reaksionit". Kjo kėrkesė e Komandės sė Pėrgjithshme tė Ushtrisė NĒ jugosllave u formulua nė fund tė muajit maj, u pėrsėrit nė korrik e gusht tė vitit 1944. Misioni Ushtarak Jugosllav nė Shqipėri prej shtatė ushtarakėsh, me nė krye kolonelin V.Stoiniē, i bashkėrendonte veprimet e tė dyja palėve. Kjo kėrkesė u ribė edhe mė 26 gusht 1944 nga Shtabi i UNĒJ pėr Kosovėn e Rrafshin e Dukagjinit, firmosur nga komandanti i kėtij shtabi, Fadil Hoxha dhe komisari Boshko Ēakiē.
    Pala shqiptare u tregua e gatshme. Mė 12 shtator 1944, komandanti i pėrgjithshėm i UNĒSH, E. Hoxha, i dha urdhėr Korparmatės I tė pėrgatiste dhe tė niste menjėherė dy brigada pėr nė Kosovė.
    Po nė kėtė datė, mentari i E. Hoxhės, Miladin Popoviē, i shkruante Liri Gegės, e plotfuqishme e KQ tė PKSH pėr Korpusin I:
    "Lajmėro Pavlen (Pavle Joviēeviē, shėn.im) se dy brigadat shqiptare sė shpejti do tė marrin drejtim pėr Kosovė. Vetėm tė mos dekonspirohet!"
    Dėrgimi i brigadave partizane tė Shqipėrisė nė Kosovė u mbajt nė konspirativitet edhe pėr britanikėt, ndonėse ata ishin aleatė dhe ndihmonin Luftėn Nacionalēlirimtare nė Shqipėri dhe Jugosllavi. Enver Hoxha porosiste Dali Ndreun, komandantin e Korparmatės I:
    "Tė mos i tregohet inglizėve objektivi i brigadave V dhe III, qė do tė shkojnė nė Kosovė".
    Studiuesi Uran Butka i zbulon dhe i publikon pėr herė tė parė kėto dokumente tė rėndėsishme, qė tregojnė prapaskenėn dhe synimet e fshehta tė tė dy palėve. Nė kėto kushte, Titoja thirri brigadat dhe divizionet e Ushtrisė NĒ tė Shqipėrisė "pėr tė luftuar kundėr armikut dhe reaksionit", por i pėrdori kryesisht nė luftėn kundėr "reaksionit shqiptar".
    E.Hoxha e dinte mirė pse thirreshin brigadat nacionalēlirimtare tė Shqipėrisė nė Kosovė, ndaj si njė vasal i bindur dhe i ndėrgjegjshėm pėr ēka bėnte, urdhėronte brigadat e Divizionit I: "Tė asgjėsohen pa mėshirė nacionalistėt dhe reaksionarėt shqiptarė brenda dhe jashtė kufijve pa treguar as mė tė voglėn tolerancė".
    Divizionet V dhe VI tė Shqipėrisė, me komisar Ramiz Alinė dhe komandant tė shtabit Gjin Markun, u vunė nėn urdhrat e Armatės V tė Ushtrisė NĒ jugosllave. Nė urdhėr veprimin e armatės V tė Jugosllavisė pėrfshiheshin edhe divizionet e Shqipėrisė:
    "Tė gjitha forcat reaksionare qė do tė takoni, tė rrethohen dhe tė shpartallohen me ēdo kusht…Tė ēarmatosen njerėzit e dyshimtė dhe ata qė nuk duan tė mobilizohen me dėshirė, tė digjen shtėpitė e tradhtarėve qė rezistojnė dhe bėjnė fortesė… Tė sekuestroni mallin e kriminelėve tė arratisur. T'u theksohet katundeve qė pėrshkoni se ai katund qė bėhet strehė i gjaktorėve, do tė dėnohet".
    Divizionet e UNĒ tė Shqipėrisė u bėnė pjesė e vendosjes sė regjimit ushtarak nė Kosovė pėr shtypjen e rezistencės kosovare triumfin dhe forcimin e pushtetit jugosllav.
    Ndihmesėn mė tė madhe pėr rekrutimin e shqiptarėve, por edhe pėr dorėzimin e qindra dezertorėve, qė iknin nga ushtria jugosllave dhe dorėzoheshin nė mirėbesim tek brigadat e batalionet e Divizioneve V dhe VI tė Ushtrisė NĒ tė Shqipėrisė, e dhanė komandat e kėtyre divizioneve e brigatave tė ushtrisė shqiptare, qė ishin nėn urdhėrat e Komandės sė Pėrgjithshme Jugosllave. Siē ėshtė zbuluar tanimė nga dokumentet arkivorė, Divizionet V dhe VI tė Shqipėrisė ndodheshin nė Kosovė pėrgjatė muajve mars dhe prill tė vitit 1945, kur u bė mobilizimi i dhunshėm i popullsisė shqiptare nė Kosovė e trevat e tjera shqiptare dhe kur u nisėn tri kolonat (eshalonet) me rekrutėt shqiptarė pėr nė Tivar mė 24-27 mars 1945 dhe tri kolonat e tjera mė 19-24 prill 1945. Bashkėpunimi i ngushtė dhe implikimi i divizioneve dhe brigadave tė Ushtrisė NĒ tė Shqipėrisė pėr mobilizimin e rekrutėve shqiptarė dhe dorėzimin e tyre tek ushtria jugosllave, ėshtė evident dhe i dokumentuar.
    Studiuesi Butka na ka vėnė nė dorė radiogramet e Shtabit tė Divizionit V dhe VI dėrguar Komandės sė Pėrgjithshme tė Ushtrisė NĒ tė Shqipėrisė gjatė muajve mars-prill 1945 e nė vazhdim, si edhe listat emėrore tė tė arratisurve dhe vullnetarėve shqiptarė tė Kosovės, qė dorėzoheshin nga Shtabet e Divizionit V dhe VI te ushtria jugosllave
    Lista e parė pėrmban 190 vetė, kryesisht vullnetarė shqiptarė tė dorėzuar nga prefekturat e Mitrovicės dhe tė Pejės; Lista e dytė pėrmban 104 emra ushtarėsh shqiptarė tė ikur nga ushtria jugosllave, por dhe vullnetarėsh shqiptarė tė bashkuar me Divizionin V tė Shqipėrisė. Lista e tretė, e bashkėngjitur, ngėrthen 131 shqiptarė vullnetarė, tė dorėzuar.
    Ja edhe pėrgjigjja e Enver Hoxhės:
    "T'arratisurit e dorėzuar nė Divizionin tuaj, dėrgojani Divizionit 52 tė Serbisė".
    Si rezultat i kėtij bashkėveprimi tė ndėrvarur ushtarak, vullnetarėt dhe tė mobilizuarit shqiptarė tė Kosovės, pėrfundonin si robėr lufte, me tė cilėt komanda e ushtrisė jugosllave mbushte kolonat ushtarake, qė i dėrgonte si mish pėr top nė Srem apo nė Tivar.
    Ndėrkohė, autori dokumenton rolin e Fadil Hoxhės nė shtypjen e rezistencės kosovare, nė mobilizimin e rekrutėve shqiptarė, por edhe nė organizimin e masakrės sė Tivarit.
    Nga raporti i Shtabit tė Kolonės IV tė Armatės sė Jugosllavisė, datė 8 prill 1945, citojmė:
    "Eshaloni shkoi mirė deri nė Kukės. Nė afėrsi tė Kukėsit ndodhi njė incident, kur njėri nga grupi i kolonės gjuajti njė bombė mbi rojen tonė. Me ē'rast u shkaktua rrėmujė dhe, nė kėtė rėmujė, arriti tė arratisej njė grup prej 10 vetėsh. Kėshtu, duke ikur, hasi nė patrullėn e ushtrisė shqiptare, e cila i ndaloi dhe iu bėri thirrje qė tė dorėzohen. Ndaj kėsaj thirrjeje, ata nuk u pėrgjigjėn, por vazhduan tė iknin. Ushtarėt shqiptarė hapėn zjarr mbi ta dhe vranė nė vend dy persona, dy tė tjerė i plagosėn, tė cilėt mė vonė edhe ata vdiqėn".
    Siē shihet qartėsisht nga ky dokument, asgjėsimi i rekrutėve shqiptarė tė Kosovės, u krye nė bashkėveprim tė forcave ushtarake tė Jugosllavisė dhe tė Shqipėrisė, nė kėtė rast brenda territorit tė Republikės sė Shqipėrisė.
    Nė njė dokument tė Ministrisė sė Jashtme tė Shqipėrisė lexojmė:
    "Me mijėra kosovarė tė pafajshėm janė pushkatuar nė masė, ilegalisht dhe pa gjyq, nga organet e UDB-sė. Nė kėto masakra tė pashembullta ndaj popullsisė sė Kosovės, ka marrė pjesė Koēi Xoxe, nė fillim tė vitit 1945, kur nė cilėsinė si ministėr i Brendshėm i Shqipėrisė, ai autorizoi oficerėt e UDB-sė qė tė pushkatonin ilegalisht dhe pa gjyq, nė tokėn shqiptare, mė tepėr se 1000 kosovarė tė pafajshėm".
    Kėtė masakėr brenda kufijve tė Shqipėrisė, e konfirmon edhe prokurori i pėrgjithshėm ushtarak, Bedri Spahiu:
    "Xhelatėt e Rankoviēit, qė janė shquar pėr krimet e tyre alla-fashiste kundėr popullit tė thjeshtė tė Kosovės, i kanė vazhduar kėto masakra kundra tyre nėpėrmjet rrugės prej kufirit tonė nė Kukės e deri nė Ulqin, duke vrarė me qindra prej tyre. Ishte kjo njė rrugė e pėrgjakshme e fshatarėve tė thjeshtė kosovarė brenda dhe jashtė tokės sonė deri nė Ulqin".
    Autorizimin pėr futjen e kolonave me rekrutėt e Kosovės dhe asgjėsimin e mėse 1000 kosovarėve tė pafajshėm, siē e cilėsojnė dokumentet e mėsipėrme, e ka sigluar ministri i Brendshėm i Shqipėrisė, Haxhi Lleshi, por autoritetet e Shqipėrisė ia faturuan Koēi Xoxes, si njė kokė turku, pėr t'ia ngarkuar atij gjithė pėrgjegjėsitė e kėsaj masakre.
    Natyrisht, ky ėshtė akti mė antikombėtar i qeverisė komuniste shqiptare, jo vetėm nė atė kohė, kur u krye kjo masakėr, por edhe pėr gjysmė shekulli, kur u hesht plotėsisht pėr shkak tė bashkėfajėsisė.
    Sipas pėrllogaritjeve tė autorit bazuar mbi tė dhėnat dokumentare, u mobilizuan dhe u dėrguan pėr nė Frontin e Adriatikut rreth 13.050 rekrutė shqiptarė, nga tė cilėt u vranė, u helmuan dhe u mbytėn gjithsej 2947 deri 3447, nga tė cilėt, vetėm nė territorin e Shqipėrisė 1000 e ca shqiptarė tė Kosovės. Ndėrsa, nė bazė tė dėshmive autentike tė tė mbijetuarve, viktimat e pafajshme tė masakrės sė Tivarit i kalojnė tė 4.000 vetėt.
    Botimi i Butkės "Masakra e Tivarit" nuk ėshtė vetėm historia katėrcipėrisht e dokumentuar e kėsaj masakre me pėrmasa ballkanike, por edhe historia e vėrtetė e vitit 1945, vitit tė ripushtimit tė Kosovės e viseve tė tjera shqiptare, vitit tė genocidit e pastrimit etnik tė Kosovės dhe i dominancės sė plotė jugosllave ndaj Shqipėrisė, pėr ta tėrhequr atė pas qerres sė saj dhe pėr ta kthyer nė republikė tė 7-tė tė Jugosllavisė.
    Pa Kosovė e Ēamėri nuk ka Shqipėri

  2. #22
    Mire ėshte puna mire Maska e PLAKU
    Anėtarėsuar
    19-05-2002
    Postime
    2,443
    Masakra e Tivarit dhe rishkrimi i historisė
    16-04-2012 / Nga Kolec Topalli -G55


    Nėse historia e kombit shqiptar ka nevojė tė rishkruhet, kėtė e provon nė radhė tė parė ngjarja tragjike me pėrmasa kombėtare e vrasjes sė pafajshme tė mijėra shqiptarėve nė prag tė pėrfundimit tė luftės sė dytė botėrore, nė vrasjen masive, tė njohur me emrin “masakra e Tivarit”.

    Pėr vite e dekada ėshtė fshehur e vėrteta e kėsaj tragjedie me shumė akte, qė u luajt nė Shqipėri, Kosovė e Mal tė Zi. Pėr tė ka heshtur historia, janė harruar protagonistėt dhe viktimat e saj; bashkė me tė vrarėt janė varrosur edhe dėshmitė e dėshmitarėt. I gjithė dokumentacioni i nxjerrė me kujdes tė veēantė nga studiuesi Uran Butka dėshmon se bashkėpunimi i palės jugosllave me palėn shqiptare, me ushtrinė e drejtuar nga eksponentė komunistė, ishte pjesė e njė komploti tė madh, tė ndėrthurur nga tė dyja palėt pėr tė nėnshtruar Kosovėn, me qėllim qė t’i dorėzohej Serbisė, sipas traktateve tė pėrfolura e tė panėnshkruara, tė deklaruara e tė padeklaruara, ashtu siē ndodhi nė tė vėrtetė nė pėrfundim tė njė bashkėpunimi kriminal ndėrmjet komunistėve shqiptarė e jugosllavė. Me kėtė akt, shqiptarėt viheshin pėrballė shqiptarėve nė njė luftė vllavrasėse, pėrfundimi i sė cilės ishte pėrēarja e kombit, ndarja e territoreve, shuarja e rezistencės nė luftė pėr liri, pavarėsi e ekzistencė. Kėtė mundi ta realizonte udhėheqja jugosllave nė bashkėpunim me udhėheqėsit komunistė tė Shqipėrisė, qė mbi kombin vinin internacionalizmin, dhe mbi interesat kombėtare vinin ato tė ideve e tė veprimeve tė njė shteti tė huaj, qė u siguronte atyre pushtetin dhe drejtimin e shtetit tė ardhshėm, ndonėse tė copėtuar e tė shitur nė njė pjesė tė tij.

    Urdhri i diktatorit tė Tiranės pėr tė asgjėsuar pa mėshirė nacionalistėt dhe reaksionarėt shqiptarė brenda e jashtė kufijve tė Shqipėrisė ėshtė shenja mė e qartė e karakterit gjakatar e antikombėtar tė klikės sunduese, qė pėr hir tė marrjes sė pushtetit sakrifikoi mijėra jetė tė pafajshme, vetėm e vetėm qė tė siguronte marrjen e pushtetit nė gjysmėn e kombit. Lufta kundėr ēetave balliste e zogiste vihej nė njė plan me luftėn kundėr pushtuesve gjermanė, ēka dėshmon se pushteti i lindur nga lufta do tė merrej me gjak duke asgjėsuar elementin nacionalist. Dhe kjo bėhej nė bashkėpunim me armikun kryesor tė popullsisė shqiptare, sllavo-komunistėt, qė nga ana e tyre do t’i linin dorė tė lirė komunistėve shqiptarė, mjafton qė ata tė mbanin Kosovėn tė nėnshtruar.

    Kėshtu, u bashkuan nė njė front tė vetėm komunistėt shqiptarė e jugosllavė pėr tė nėnshtruar Kosovėn dhe pėr tė marrė pushtetin nė Shqipėri. Pėr kėtė nuk munguan kontaktet e vazhdueshme ndėrmjet dy formacioneve ushtarake edhe pas tėrheqjes sė ushtrisė gjermane, me qėllime ogurzeza dhe synime politike kriminale nė dėm tė popullsisė shqiptare tė Kosovės. Dhe ēdo gjė bėhej nė emėr tė interesave partiake, nė emėr tė internacionalizmit, kundėr tė ashtuquajturve “armiq e tradhėtarė”.

    Nė kontaktet dhe marrėveshjet ndėrmjet drejtuesve ushtarakė tė palės shqiptare tė Nacional-Ēlirimtares dhe palės serbe flitet gjithėnjė pėr spastrime, pėr rrethime, pėr asgjėsime, qė do tė thoshte shkatėrrim i elementeve nacionalistė, ballistė e zogistė, qė mund tė bėheshin pengesė pėr depėrtimin e ushtrisė serbe nė Kosovė. Dhe kėto operacione spastrimi kryheshin me bashkėpunimin e ngushtė tė forcave ushtarake tė dy shteteve, Jugosllavisė e Shqipėrisė, kundėr bashkatdhetarėve tė Kosovės.

    Nė mesazhet e shtabeve tė dy ushtrive flitej pėr “qėndrime reaksionare tė popullsisė”, pėr armiq e tradhėtarė, pėr banda tė organizuara qė duheshin asgjėsuar me qėllim qė forcat jugosllave ta kishin rrugėn tė lirė pėr tė vendosur pushtetin e tyre. Dhe nė kėto operacione pati njė organizim tė pėrbashkėt ku bėnin pjesė forca tė ushtrisė serbe, maqedone, bullgare e malazeze, duke u shtuar kėtyre forcat e Nacional-Ēlirimtares, tė ardhura nga Shqipėria.

    U krijua njė front i vetėm, qė luftonte pėr shpartallimin e ēdo rezistence tė forcave patriotike, qė nuk u nėnshtroheshin formacioneve ushtarake tė kėtij koalicioni famėkeq. Urdhrat pėr asgjėsimin e forcave nacionaliste ishin po aq tė rreptė sa edhe pėr forcat gjermane qė ishin larguar, nė njė kohė qė lufta vazhdonte kundėr formacioneve patriotike e nacionaliste, tė etiketuar armiq e reaksionarė.

    Krahas luftimeve tė drejtpėrdrejta, u shtuan raprezaljet ndaj njerėzve tė pafajshėm, qė strehonin ose ndihmonin tė ashtuquajturat forca reaksionare. Ndaj tyre u kryen masakra tė vėrteta me vrasje, pėrdhunime, plaēkitje, djegie e shkatėrrime. Nė kėtė luftė civile, tė pėrgjakshme e vllavrasėse, ranė me mijėra viktima, u shkatėrruan e u dogjėn shumė shtėpi, lagje e fshatra tė tėrė, njė genocid i pashembullt i luftės pėr pushtet dhe pėr ripushtim tė Kosovės nga forcat shkatrrimtare tė komunizmit jugosllav, me pėrkrahjen e bashkėpunimin edhe tė komunistėve shqiptarė. Objektivi i vetėm ishte shfarosja e popullsisė shqiptare tė Kosovės nėpėrmjet genocidit e terrorit, vrasjeve masive e deportimeve, konfiskimit tė pasurive.

    Masakrat masive qė u bėnė mbi popullsinė e pafajshme tė Kosovės ia kalonin edhe atyre tė fashizmit e nazizmit. Dhjetra mijė u vranė pa asnjė faj, dhjetra mijė tė tjerė u dėbuan nga vendlindja e tyre, nga shtėpitė e trojet pa u ditur fati i tyre. Edhe pse ndėrroheshin qeveritė dhe drejtuesit ushtarakė, politika e Serbisė dhe e vasalėve tė saj mbeti e pandryshuar: “tė shfaroset populli shqiptar nė Kosovė”.

    Dhe pėrpjekjet e pėrbashkėta tė forcave sllavo-komuniste vepronin nė tė dyja anėt: edhe ndaj luftėtarėve nacionalistė me luftė tė hapėt e tė drejtpėrdrejtė, edhe ndaj popullsisė pasive duke e ēarmatosur, duke burgosur parinė e ēdo fshati, mė tė shumtėt e tė cilėve ose u vranė, ose vdiqėn burgjeve, nė tortura qė pėrshkruhen vetėm nė analet mesjetare, tė denja vetėm pėr popujt barbarė. Ky ishte njė genocid i vėrtetė, jo nė dhoma gazi, jo nė Aushvic e Bukenvald, por nė burgjet e Kosovės e tė Serbisė.

    Ka pasur raste kur janė vrarė tė gjithė burrat e njė fshati, pa kursyer as edhe gra e fėmijė. Dhe e gjithė kjo makinė vrastare sllavo-komuniste punonte me kapacitet tė plotė, nė njė kohė kur nė Kosovė s’kishte kėmbė gjermani, kur lufta po i afrohej fundit tė pashmangshėm.

    Pikėrisht nė kėtė kohė po zhvillohej njė luftė tjetėr, pėr tė marrė pushtetin, pėr tė marrė Kosovėn. Vetėm nė Mitrovicė, gjatė njė fushate ushtarake pėr tė spastruar vendin nga reaksioni shqiptar, u pushkatuan pa gjyq rreth 2000 shqiptarė tė pafajshėm. Shumė djem tė rinj, me dhjetra mijėra, merreshin me forcė e rekrutoheshin me pretekstin se do tė ndiqnin ushtrinė gjermane qė ishte nė largim e sipėr, por ata u vranė tė gjithė nga bandat ushtarake qė i shoqėronin, gjatė rrugės sė tyre pėr nė Golgota.

    Trupat e tyre mbetėn udhėve tė shkreta, larg shtėpisė, larg Kosovės, martires sė Ballkanit. Nė Kosovė u vendos njė regjim i rreptė ushtarako-policor, duke ringjallur qėndrimet e vjetra tė paraluftės, madje, edhe qendrime mė tė hershme. Dhe nė kėtė betejė komunistėt jugosllavė patėn si aleat e bashkėpunėtor komunistėt shqiptarė, kryesisht nga Tirana, pjesėrisht nga Kosova, qė po ia dorėzonin pushtetin sllavo-komunistėve serbė me dhunė e me terror. Dhe historiografia sllavo-komuniste gjithnjė ka heshtur pėr kėtė tragjedi me pėrmasa kombėtare.

    Hapi i parė qė i parapriu masakrės sė Tivarit, ishte mobilizimi i dhunshėm ushtarak, qė u shoqėrua me masa tė rrepta policore. 50.000 tė rinj shqiptarė u dėrguan pėr tė plotėsuar armatėn e ushtrisė jugosllave. Qėllimi ishte qė tė likuidohej pjesa mė e zgjedhur qė mund tė bėnte rezistencė pėr tė mos pasur pengesa pėr pushtimin e Kosovės. Dhe kur shumė luftėtarė tė Kosovės, patriotė tė ndershėm, iu dorėzuan ushtrisė N. Ēl., ata pėrfunduan nė dorė tė ushtrisė jugosllave, ku asgjėsoheshin me mėnyra tė ndryshme.

    Masakra nisi nė Prizren, kur mijėra tė rinj kosovarė, tė lodhur, tė uritur, tė ēveshur e tė zbathur, pasi u ēarmatosėn, u nisėn nė kolona tė gjata nėn mbikqyrjen e rreptė tė shoqėruesve serbė, malazez e maqedonas nė drejtim tė Shkodrės duke kaluar nėpėr Kukės. Tė rekrutuarit nga Kosova kishin shpresuar se me tė hyrė nė tokė shqiptare nuk do tė kishte mė vrasje e pėrdhunime, por shumė shpejt u zhgėnjyen, sepse ato vijuan njėlloj, madje mė me ashpėrsi se nė tokėn kosovare, ku shpesh detyroheshin tė vepronin fshehtas popullsisė, qė i mbronte. Ato qė pau lumi i Drinit ku hidheshin kufomat e shqiptarėve, nuk kishte ndodhur mė parė. Ato qė pėrjetuan krojet, ku vriteshin shqiptarėt, ishte mizore dhe barbare. Burimet e ujit, pėr njeriun burime jete, u shndėrruan nė vende vdekjeje pėr shqiptarėt e etur qė kėrkonin ujė.

    Gjatė gjithė rrugės nga Prizreni nėpėr Kukės, Shkodėr, Ulqin e deri nė Tivar, mbetėn gjurmėt e gjakut tė shqiptarėve tė torturuar, dhe kufomat e njerėzve tė pafajshėm.

    Ata qė u pėrpoqėn tė largoheshin, gjetėn vdekjen prej plumbave tė rojeve jugosllave dhe shqiptare. Disa tė tjerė u kapėn nga rojet shqiptare nė Kukės dhe iu dorėzuan oficerėve serbo-malazez. Dhe numri i tė zhdukurve nė kėtė rrugė kalvari arrin nė shifrėn 400 shqiptarė.

    Rruga sa vinte e zgjatej, kurse shqiptarėt sa vinin e pakėsoheshin. Shumė u vranė rrugės, natėn dhe trupat e tyre pėrfunduan nė gremina, nė pėrroska a lugina tė thella. Tė tjerė vdiqėn nga sėmundjet, ose vriteshin, se nuk mund tė ecnin me ritmin e kolonave. Kjo qe rruga e pėrgjakshme, gjatė sė cilės vdiqėn ose u vranė rreth 1000 shqiptarė tė pafajshėm. Ata qė mbetėn gjallė nga ky marshim i pėrmortshėm, i priste nė Tivar vdekja e sigurt nga bombat dhe armėt e ushtrisė serbo-malazeze-maqedonase, njė masakėr e pashembullt nė histori. Dhe tė gjitha kėto kryheshin nė tokėn shqiptare dhe me dijeni tė plotė tė sigurimit tė shtetit shqiptar.

    Drejtuesit e operacioneve ushtarake u pėrpoqėn t’i fshehin gjurmėt e kėsaj masakre tė pashembullt, por gjakun e derdhur nuk mund ta lante ujėt e detit; kufomat e tė pafajshmėve nuk mund t’i mbulonte dheu. Dhe ata pak dėshmitarė qė mundėn tė shpėtojnė, mbijetuan pėr tė treguar, pėr tė dėshmuar, pėr tė nxjerrė mėsime nga kjo ngjarje sa tragjike, aq e tmerrshme pėr fatin mizor tė mijėra shqiptarėve, njė tragjedi e vėrtetė me pėrmasa kombėtare. Dhe ideatorėt e zbatuesit e kėsaj tragjedie nė tė dyja anėt e kufijve shqiptarė mbetėn tė pandėshkuar.
    Pa Kosovė e Ēamėri nuk ka Shqipėri

  3. #23
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,636
    Citim Postuar mė parė nga PLAKU Lexo Postimin
    Masakra e Tivarit dhe rishkrimi i historisė
    16-04-2012 / Nga Kolec Topalli -G55
    Gjatė gjithė rrugės nga Prizreni nėpėr Kukės, Shkodėr, Ulqin e deri nė Tivar, mbetėn gjurmėt e gjakut tė shqiptarėve tė torturuar, dhe kufomat e njerėzve tė pafajshėm.

    Ata qė u pėrpoqėn tė largoheshin, gjetėn vdekjen prej plumbave tė rojeve jugosllave dhe shqiptare. Disa tė tjerė u kapėn nga rojet shqiptare nė Kukės dhe iu dorėzuan oficerėve serbo-malazez. Dhe numri i tė zhdukurve nė kėtė rrugė kalvari arrin nė shifrėn 400 shqiptarė.

    Rruga sa vinte e zgjatej, kurse shqiptarėt sa vinin e pakėsoheshin. Shumė u vranė rrugės, natėn dhe trupat e tyre pėrfunduan nė gremina, nė pėrroska a lugina tė thella.

    .
    Nė fshatin tim, kalonte kjo kolona e viktimave te Tivarit, nė krye me komandantin shqiptar e gjakźpirs Mal Sadiku, aty nė njź luginė dy tė rinjė nga fshati Palluzhė (por qė kurrė deri me sot nuk iu dihen emrat e tyre) duke pirė ujė nė njė prrua ku dhe tentojnė tė ishpetojnė, mirźpo i hetojnė dhe i pushkatojnė qź tė dy, edeh sot jane deshmi aty nź luginė dy varrret e ketyre viktimave, mallkua qoftė ky Mal Sadiku....fshataret e tregojnin njeri i pa shpirtė...
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

  4. #24
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,636

    Pėr: Si ndodhi masakra e Tivarit me1 prill 1945

    Hulumtime rreth masakrit nė Tivar



    Uploaded with ImageShack.us

    Nuk e kam lexuar ende librin e permendur pėr heroin ton kombėtar Shaban Polluzha i Drenices por do te porositi sė shpejti.
    Trimerit e Shaban Polluzhes kanė plotė merita dhe shpresoj qe edhe atori i kėtij libri do ti kėtė permendur.
    Njėra ndėr trimerit e Shaban Polluzhes, sipas fjalėve te gjyshit tim qe ishte bashkėluftetar i tij nė ato kohėra te vėshtira, kur luftonin sė bashku nė malet e Qiqavicės por edhe nė betejen pėr pushtimin e urės se Podujevės, pra ishte marrveshja mes kryngritsve qė tė mos shkonin kah fronti i Sremit pėr te ndjekur fashizmin por duhej te qendronin aty ne Drenicė nė zemer tė Kosovės pėr ti mbrojtur familjet e tyre.
    Pra, pajtimi kombėtar ishte nė rend tė parė nė ato vite kur Shabani ishte ende si njė Komunist i pa shkolluar, krypleqnar mbi shumź fshatra tė Drenicės dhe kishte njė rival tjetėr tė famshėm qė zotronte Drenicėn, trimin e trimave Mehmet Gradicen, ish oficier i ushtrisė sė mbretrisė jugosllave por, qė nė fillim, poasa endjeu nevoja, ua ktheu shpinen dhe ktheu armėt kundėr pushtuesit serbė.
    Pas sa e sa bisedimeve e perpjekjeve pėr marrveshje midis kėtyre dy krerve shqiptar, mė nė fund angazhimi i Mehmet Gradicės kishte ndikuar qė ta sjelli nė rrugė tė drejtė Shabanin Polluzhen, plakun e Drenicės.

    Kėrkohet permes radio lidhjes, se kur ka kerkuar te flasi me Fadil Hoxhen, por aty Shabani i thotė Fadilit se, «serbėt vrisnin shqipėtar te pafajshėm nė tėrė Kosovėn kurse e ti po kėrkon qe ne t' ju bashkangjitemi atyre horrave, kurrė jo!- i thotė Shabani pėrmes radio lidhjes.
    «Ngō, ō Fadil Hoxha ē'ka pot thām»..ia bėnĖ Shabani nė telefonat..
    «Prej sot, llugén e ndajmi pérgjyst» (do thotė se jemi armiq dhe po u ndeshem perballė njeri tjetrit, vetem lluga mund tė ju shpetoje jeten....aty do mbesim ose ti ose unė..)
    Sepse, para ca ditėsh, disa fshatar i kishin gjetur te mbytur nė lumin Drenica dhe kur dalin mbi ujė kufomat, e shofin se ishin tė vrarė nga qetat partizane malazeze.
    Aty zemrohet tepėr Shaban Polluzha dhe i bashkangjitet Mehmet Gradicės

    Nga ana perendimore e Kosovės mėnjėherė arrijnė brigadat malazeze mė qėmllim qė ti ndeshkonin kryengritėsit e Drenices tė cilėt kundėrshtonin ti bashkohėshin luftės anti fashiste kundėr gjermanve, dhe dhe kėto forca ushtarake i afrohėn bokave tė fhatit Térrstenik. Mirė grupet e armatosura shqiptare zėjnė pozicione nė fusha te ulta, kurse malazezėt me shtat brigada futen nė rovina tė thella duke menduar se ishin pozicione mė te mira, por aty mbesin tė gjithė te vrarė, por mos thėnė, masakrohėn nga rezistenca e Drenicės, se kėtė herė, edhe grupi i Shabanit iu ishte bashkuar atij tė Mehmet Gradicės, gjithėsajt sipas dėshmive, ishin aramtosur rreth 22 000 burra, jo vetėm nga Drenica por edhe nga Bajgora, Llapi e Gollaki.
    Kjo ishte fitorja e parė e kryengritsve tė Drenicės qė ndodhi kah fundi e verės nė vitin 1944.
    Pas kėtij akcioni tė suksesėshėm ndaj partizanve malazez, Shaban Polluzha vedosi ti shkonte nė ndihmė edhe Llapit, mirėpo tek ura e Podujevės aty has nė njė rezistencė tė madhe ku n'at rast i vritet i biri i tij Rrustemi, e qė nga ky rast Shabani e ndiente vetėn tė thyėr nė shpirt, jep urdhėrin mėnjėherė pėr terhjekje, ku pastaj edhe shpartallohet e gjithė kryengritja.
    Shaban Polluzha disa dite mė vonė rrethohet nga brigadat partizane, i plagosur vdes heroikishtė.

    Mirėpo trupat e Mehmet Gradices operonin edhe mė parė nė akcione tjera qė nga vjeshta e 1944-tes, nga Drenica i dalin nė prit Drazh Mihajlit i cili tentonte tė hynte nė Kosovė pėrmes Sangjakut dhe beteja ndezet nė vendin e ashtuquajtur Livadhi i gjakut, pra kjo ishte njėra ndėr betejat mė tė pergjakshme zhvillue pertej Kolashinit.
    Mjerishtė qė te gjitha kėto shenime i kam pas inqizuar me magnetofon qysh para se ikja nga Kosova dhe ato inqizime nga gjyshi imi dhe luftėtar tė tjerė te drenices mė janė zhdukur nė shtepi pasi qė ėshtė djegur nė luftėn e fundit..
    Por kujtesa mbetet sadopak....si deshmi e frontit popullor te Drenices gjatė luftės sė dytė botrore..
    E njėi nder komisaret mė famėkeq i cili ka urdheruar mė pushkatim njerėz dhe luftetar te rinjė te cilėt ishin dorzua pas janarit tė -45-tes, se gjoja do ti fali Tito, ky ishte Mal Sadiku diku nga rrethi i Kuksit, i cili i ka pushkatuar dy te rinjė 17 vjeēar nė Lugun e Dafinave, varret e kėtyre dy te rinjve pertrihen ende nga fshatarėt.Kėta dy djem ishin nga Polluzha se, u njohtova posa u ktheva ne Kosovė, pas 20 vitėsh.
    Shumica e te rinjėve qe u dorzuan, te mashtruar se gjoja do lirohėshin nga Tito, perfunduan deri nė Tivar ku edhe u pushkatuan nga malazezėt.
    Kjo ishte hakmarrja malazeze pėr ato tri brigadat malazeze qė u shpartalluan nga Shaban Polluzha dhe luftetarėt e tij nė bokat e Terrstenikut.

    Njėri ndėr njohėsit e kėtyre ngjarjeve ishte Shefqet Peēi i cili pasi qė kthehej nga fronti i Bosnjės, me luftetarėt e tijė kalon aty tek Kolashini.
    Besoj se ai do te kėtė lėn deshmi se si ėshtė sjellur situata ne mes Kryengritėsve Shqipėtar nga Drenica dhe brigades shqiptare.
    Edhe sot ka ende deshmitar te kėtyre ngjarjeve qe jan gjallė e qe historiant duhet ti kontaktojn keta njerėz;
    Nė fshatin Llaushė jeton deshmitari qe ka perjetuar keshtjellen e Tivarit, Hetem Vojvoda(vdiē para pak kohėsh) dhe Bajram Avdyli e nga i cili kam marrur shėnime dhe inēizime tė shumta por mjerishtė tė humbura, por sot mbetet vetėm kujtesa e dėshmive tė tij.

    Mos harroni se Shaban Polluzha ishte edhe humanist i madh, kishte meshirė ndaj ndeshkimeve te pafajshme qe iu shtrohej popullsisė nga forcat serbe dhe shpeshėherė gjendej edhe nė mes dy zjarreve, vendimi i tij kryesor ishte qė ti shpetoje njerėzit e pafajshėm.
    Pasi qe ishte keshilltar i kėtyre viseve ai kishte marrur pergjegjėsi ndaj tyre kėshtuqė nė rastet kur ndonjėherė cubat iu mveshenin gjandarmerise jugisllave, Naēellniku apo (prefekti) merrte masa ndėshkuese ndaje popullates qe i mbante me ushqime e veshmbathje cubat e Azem Bejtės, nė keto raste te ngjajshme forcat e mbretnisė jugosllave e kėrkonin Shaban polluzhen qė ishte si pergjegjės e garant i paqės mes popullsisė dhe kryengritsve, prandaj, nė raste kyqe, Shabani detyrohej qė ti tregoje se ku fshihėshin cubat, njė ndermjetsim i vėshtir pėr moralin e tij por i duhur, kurrźsesi nuk pranonte qė njerzit e pa armatosur ta psonin njė tragjedi prandaj merrte iniciativen me eprgjegjesin e tij, i shpiente xhendarmerinė nė drejtim perball kryengritsve.
    Dua te thėmė mė kėtė se, Shabani nuk pajtohej kurrėsi qe serbėt ti shfrytzonin kėto raste ku pastaj ata do suleshin ndaj fshatarve te pambrtojtur, ishte perbetuar dhe marrur kėto angazhime pėr ta mbrojtur popullaten sė paku nė kėtė mision paqėsor si ndermjetsues ku edhe pėr kėtė gjest e tėrė Drenica kishte rrespekt ndaj tij.

    Si e tham mė lartė, nė fshatin tim, kalonte kjo kolona e viktimave tė Tivarit, nė krye me komandantin shqiptar e gjakėpirsin Mal Sadiku, ishin ndalur tė pushonin, aty nė njė luginė tė bukur, ku dy tė rinjė nga fshati Palluzhė duke pirė ujė nė njė prrua dhe tentojnė tė ikin, mirėpo i hetojnė rojtarėt dhe i pushkatojnė qė te dy, edhe sot janė deshmi aty nė lugin e Dafinave dy varrret e kėtyre viktimave, Mal Sadikun fshatarėt e tregojnin si njeri i pa shpirtė.
    Mė lejoni t'ua pershkruaj shkurtimishte nė disa rreshta se si erdhi deri tek ngjarja famkeqe e masakrit te Tivarit, mėqense kam patur kusheririn tim qė ishte i mbijetuar nga i cili kam mbledhur kujtime rreth kėsaj tragjedie..

    Nėse ia hedhim njė sy hartes dhe ta gjeni Tivarin, atje ne bregdetin Malazez dhe ne anen tjeter e kemi piken Drenica, njė vij gjarprore dhe e mundimshme rreth si mendoni ju, nėse duhej te pushkatohen kėta kryengrites e fshatar te pafajshėm, pse athua nuk kanė patuur mundėsin qė ti pushkatonin aty nė vendė, nė Drenicė, por, i derguan atje nė Mal te Zi ?

    Pse i derguan te deportuarit nga Kosova pėr ti pushkatuar nė Mal te Zi ?

    Duhet tė jeni nė dijeni pra mė pershkrimin qė dham mė lartė se, pasi qė u shua rezistenca e Shaban Polluzhes, te gjithė luftetarėt e demoralizuar pasi qė u vra Shaban Polluzha u kthyen nė shtėpit e tyre, pėrpos tė disa grupeve qė ende kishin mbetur gjallė dhe rezistonin si Rifat Berisha, kėshtuqė kah fundi i janarit 1945, pas disa ditėsh hetimet kishin filluar nga komandantet serbė e malazez, me urdhėr qė ti arrestonin te rinjėt shqiptar te kėtyre viseve kryngritse, njerėz te fajshem e te pa pafajshem, me rendesi ishte pėr partizanėt te mbushej numri mbi 3000 veta, aqė sa ishin vrarė ushtarė Malazez nė luginen e Drenices tek prroni i Terrstenikut ku, tri qeta partizane qe sapo kishin ardhur nga Mali i zi u shfarosen, asnjė nuk shpetoj, se, luftetarėt e Shabanit perdoren strategjine, duke njohur mirė terrenin, ato rovina/prroje te thata por te thella mė shumė se tri metra dhe e pamijtun te qendrohet buz tyre pėr tė marrur ndonjź pozit mbrojtźse, siē kishin menduar .... kėshtu qė malazezėt kishin rā nė kurth dhe menjėherė barkas kryengitėsit shqiptar iu afrohen dhe i gjejnė te pa mbrojtur, ishin rradhitur nė fund tė prronit ku nga te dy anet sulmohėn dhe shpartallohėn tri qetat dhe mbetėn te gjithė te vdekur nė prrua, qė mos tė themi u shpartalluan !.. asnjė nuk shpėtoj, ishin aty ndoshta 50 ushtarė apo mė shumė ?... nuk e di sa ushtare ka njė qet por dihet se ishin tri qeta qe u masakruan brenda njė ore...!
    Dhe pėr kėtė arsyeje Malazezėt kanė kėrkuar nga komandantet tjerė serbė qė tė kapen kėta kryengritės qź kishin kishin shfaros tri brigadat e tyre, sigurishtė kjo ishte kėrkesė qe vinte nga krerėt e Malit te Zi.
    «Me té arritur nė Tivar, dikund nė mes tė orės 12 - 13.oo nė ēdo skutė té qytetit diktohej njė mobilizim i madh i ushtrisė dhe popullsisė tė cilét me armė né doré té drejtuar kah ne, na shikonin me pérbuzje tė madhe. Diktuam qartė komplotin dhe grackėn qė na ishte pérgaditur».

    Pra, kjo disfata e ushtrisė malazeze qė kishte ndodhur gjatė veres sė vitit 1944 siē e permendem mė lartė tek bokat e Terrstenikut dhe pasi qė perfundon lufta, tani pas amnistis, partizanėt filluan ti nxirren nga shtepit e tyre burra e ēuna tė rinjė, te fajshem e tė pa fajshem, me siguri kshin urdhrin qe te dergohen nė Mal te zi dhe te denoheshin atje ose te pushkatoheshin, me njė fjalė te hakmirreshin, dhe pėr tŹ keqen tonė, brigadat shiptare qe ktheheshin nga lufta e Bosnjės, nė krye me gjakatarin Mal Sadiku kalojnė aty pari, prandaj kėtė detyr partizanet e jugosllavise ua besojnė partizanve te Shqiperisė. Kėshtuqė kėta te pa diturit tonė i dergojnė sipas porosise sė tyre pėrmes Kuksit e Shkodres deri nė Tivar ku atje kėrkohėshin nga autoritetet malaziase pėr gjykim apo ndeshkim, hakmarrje ?
    Kam hasur tek kjo pytje qė e shtron edhe autori i kėtij libri sipas dėshmive nga Azem Hajdini:

    Pse u masakruan 3.760 Shqiptarė partizanė tė grupit tė dytė, nė fillim tė vitit 1945 nė Tivarė tė Jugosllavisė ?
    Azem Hajdini: «Poqese i bėjmė njė retrospektivė historisė do tė shohim se Sėrbija qėllim kryesor gjatė shekujve ka pasė dhe ende ka ēfarosjen fizike tė Shqiptarėve. Kėtu duhet kėrkuar edhe pėrgjigjen nė rastin e Tivarit.
    Ky rrėfim imi kėtė e deshmon padyshim. Mobilizimi i Shqiptarėve te moshes 16 deri nė 65 vjeē nė fillim tė vitit 1945 dhe dėrgimi i tyre nga Kosova nė frontin e Sremit e tė Trieshtės kishte qėllim kryesor largimin e popullatės sė aftė Shqiptare nga kjo trevė pėr t' ua lėnė brigadave serbe e malazeze duart e lira tė veprimit nė Kosovėn e ēliruar. Nė kėtė mėnyrė iu lehtėsua realizimi i planit tė ndyrė tė masakrit ndaj popullatės sė pambrojtur, siē ndodhi nė Skenderaj polac Gllogovc Gjilan e shumė vise tjera tė Kosovés».

    Nuk po ju flas me gjatė se, edhe kapetanėt shqiptar vrisnin e pushkatonin rrugės pa mėshirė, vrisin dy nga dy ndoshta pėr tė shkaktuar friken tė tjėrve.

    Azem Hajdini: «... na u komunikua se:
    a )- Nė kėtė marshutė janė nisur 4.580 luftėtarė
    b )- pér shkak tė rrugės sė gjatė deri nė Tivar, rrugė kjo e cila do tė kalohet nėpėr territorin e Shqipėrisė kėmbė, tė gjithė ata qė posedojnė armė t' i dorėzojnė e mos t' i bajnė pėr sė rėndi. U theksua se kjo vlen edhe pér oficerėt dhe nėnoficerėt Shqipatrė sepse, siē u tha, ata mbajnė armė hetorogjene si gjermane, italiane, bullgare etj., kurse porsa tė mbėrrijnė ne Kroaci do tė armatosen tė gjithė me armė mė moderne angleze.
    Pėrcjelljen tonė, thanė ata, tash e tutje do ta sigurojnė oficerėt dhe ushtarėt e rryer serbė e malazezė, kinse pėr tė na mbrojtur mė mirė prej ēfardo rreziku nė rrugė».

    Azem Hajdini: «Dhe nė fund, Tivari ishte zgjedhur si vendi mė i pėrshtatshėm pėr masakrėn e madhe tė Shqipatarėve nga se nė njė anė ishte i rrethuar nga deti, nė tjetrėn nga shkėmbinjtė e poashtu edhe ishte atėbotė i izoluar nga komunikimet e opinionit.
    Pikėrisht pėr shkak tė dėshirės qe kjo ēeshtje tė mos mbetet nė harresė, vendosa publikisht ta njohtoj opinionin».

    Posa dergohen nė Tivar, i mbyllin nė kullen famėkeqe dy katshe..
    Unė nuk e kuptoj ende edhe sot se si ka mundėsi kjo qė, asnjė hsitorian nuk ka gjurmuar saktėsishtė rreth kėtij krimi ?

    Azem Hajdini: «Pas disa ēastesh té heshtjes se varrit u ngrit nė kėmbė njeri nga shokėt tanė pėr te cilin mė vonė mėsuam se ishte njė i ri nga fashati Kozhicė, i cili pas konsultimeve me shokė ishte drejtuar kah oficieret me kėrkesė dhe apel qe t' u japin fund kėtyre vrasjeve, maltretimeve dhe sjelljeve barbare. Por, pa u ofruar mirė, nė tė u vėrsulen ushtarėt malazezė, dhe me armė dhe bajoneta qė i kishin vu nė pushkė e coptuan por si lakėr.
    Tė shtrénguar dhe tė tronditur nga kjo skenė e tmerrshme patologjike, ne nuk dinim me ēka te bėjmė, tė flasim apo si tė veprojmė».

    Sqarim imi i vogėl kėtu: Nga fshati Kozhicė ishte Sokoli, djali i vetėm i Imer Kozhicės, ku sipas dėshmive tjera, ai u puhkatua nė kullen perdhese, mė qifteli nė dorė dha jetė nė moshėn 17 vjeēare, ishte nipi i bajram Avdylit. Por ndoshta kishte edhe tjerė tė rinjė nga Kozhica?

    Sė fundi, ndoshta edhe nuk ėshtė kėtu gabimi, sepse, nuk kemi tė dhėna me shkrim si memorje tė hershme pėr tė njohur mė tė tėra ndodhit se si erdhi deri tek masakri ?

    Azem Hajdini: "Krahas sulmit nė oborr dhe shesh, me armė tė njejta dhe intesitet te njejtė sulmuan edhe brenda ndėrtesės. Nga tė shtėnat e armve dhe bombat, plafonet e ndertesės filluan tė bijnė mbi kokat e njerėzve, kurse dyshemeja e shendrrua nė liqe gjaku. Nė njėrin prej kateve, nga tė shtėnat u rrėnua krejt pllafoni dhe sė bashku me te, njė pjesė e madhe e njerėzve tė gjallė dhe te vdekur ranė mbi kokat e atyre qė ishin njė kat mė poshtė "

    Azem Hajdini: «Pėr shfarosjen tonė kanė qenė tė angazhuar jo vetėm ushtarėt, por mendoi tė gjithė qytetarėt e Tivarit; burra dhe gra, mantilbardhė, pjestarė tė institucioneve te ndryshme tė Tivarit, me njė fjalė, nė ne kanė shtėnė tė gjithė qytetarėt qė atė ditė me ose pa qellim janė gjendur aty dhe atė nga tė gjitha llojet e arméve. Tė shtėnat kanė zgjatur gjersa nuk ėshtė ngritur askush nė kėmbė dhe derisa s' kena dhėnė ndonjė shenjė gjallėrie».

    Azem Hajdini: «E gjithė kjo na bėnė tė ditur se pėr shfarosjen tonė ishin pėrgaditur si mos mė mirė. Sikur fitohej pėrshtypja se janė vėnė nė gare cili prej tyre do tė vret mė shumė shqiptarė. Sulmi nga tė gjitha anėt dhe nga tė gjitha llojet e armėve sikur breshėri ka zgjatur pa ndérprerė rreth njė orė e gjysmė, prej ores 14.oo deri ne ora 15.45, porse mė - pastaj me intesitet mė tė dobėt, tė shtėnat kanė vazhduar ndaj atyre qė janė pérpjekur tė ikin kėmba - dorės si dhe ndaj tė plagosurve qe janė strehuar nėpėr shtėpi, plivica, kotarė tė derrave, ahėr tė kafshėve, zgavrat e trupave tė ullirit, nė gypat e kanalizimit e gjetiu».

    Njė sqarim edhe kėtu, nga dėshmitari qė kam njohur, nuk mė ka folur edhe pėr kėtė rastin tjetėr se, te deportuarit tjerė qė ishin jashtė kulles janė sulmuar nga qytetarėt, por ai mė ka folur vetėm pėr masakren e Tivarit mrenda Kulle...prandaj kjo dėshmi pėr mua ėshtė e pa njohur deri mė tani.

    Azem Hajdini: «Pas pak, aty arritén njė grup oficieresh qė deri atėherė nuk i kishim parė. Pasoi njė bisedė mes tyre dhe shtabit, herė - herė e pėrcjellur me zhurmė dhe tone polemizuese. Pėrmbajtjen ne s' ishim nė gjendje ta dijmė, por nga gjestikulacionet kuptohej se habiteshin me kėtė qė kishte ndodhur».

    Azem Hajdini: «Pasi u informuam se masaker ėshtė bérė edhe ndaj njerėzve qė kishin hyrė nė ndértesė, nga dritaret dėgjuam apelin qė tė dalim jashtė, me premtime se nuk do tė na ndodhė asgjė e keqe. Pėrsėri na u tha se ndėrprerjen e zjarrit e ka urdhėruar vet Titoja i cili, siē thoshin, na ka falur jetėn».

    Azem Hajdini: «Nė proklamatėn qė u shpall ndérkohė, sėrish té gjith tė plagosurve iu premtua ndihma mjekėsore nėpėr spitalet e Tivarit, Dubrovnikut, Splitit e gjetiu, kurse nga tė plagosurit lehté u kérkua qė tė skajoheshin me qellim té hapjes sė rrugés pėr t' iu ndihmuar té plagosurve réndé.
    Mirėpo, tė mashtruar tash disa herė, askush nga turma nuk lėvizi vendit»

    Azem Hajdini: «Nevė na detyronin tė bėrtasim: «Rrnoftė shoku Tito», «Rrnoftė vėllazerim - bashkimi», «Rrnoft UNĒ - ja», duke thėnė se e tėrė kjo qė ėshtė bėrė kėtu nuk ėshtė e rastit, por me urdhėrin e komandantit suprem, shokut Tito me ērast edhe cituan fjalėt, siē thanė, nga urdhėresa qé e kishte dhėnė.
    Njėkohsisht, edhe pėr pėr nderprerjen e kėtij masakri thanė se ka urdhėruar vet Titoja dhe kinse citonin atė urdhėresė. Na thanė se duhet t' i jemi mirėnjohės, sepse neve qė kemi mbetur gjallė ai na ka falur jetėn»

    Pasi e lexuam dėshmin nga Azem Hajdini se si ndodhi masakra e Tivarit, do tė sjellim te dhėna edhe sipas dėshmitarve tjerė.
    Nė momentin e fundit, para se ti mbyllnin nė kullen famkeqe, tė deportuarit i kishin lyėr tė gjithė me gelqere, sigurishtė se dronin ndonjė epidemi pas pushkatimit, masakrohen te gjithė ata te burgosur qė ishin nė katin perdhese, kurse te burgosurit nź katin e dytė prisnin edhe ata rradhen e tyre...Mirėpo ndźr kohė, nė ata sekonda te duhur, arrin njė kurrier i cili ia dorzon njė letėr komandantit malazez, ku nė letėr ishte nga Marshall Tito, i cili kishte dhėn urdhėr qė te liroheshin mėnhjėherė te gjithė te burgosurit !

    Pra, shpetuan te gjithė ata qė ishin nė katin e dytė tė keshtjelles, dhe lirohen menjeherė kthehėn nė Kosovė.
    Nuk e di numrin e sakėt, nėse ishin nisur nga Kosova 3500 apo mė shumė, pra me siguri se gjysma ka shpėtuar dhe siē e ceka sipėr, nuk isha informuar ndonjėherĖ se janė masakruar edhe jashtė kulle.
    Kjo ėshtė e verteta e masakres sė Tivarit, ngjarje qź e kam degjuar edhe nga gjyshi imi edhe nga kusheriri imi i cili e ka perjetuar, ndodhej me fat nė katin e dytė kurse i nipi i tij 17 vjeēar, ai ndodhej nź katin perdhese, ka vdekur me ēifteli ne dor, as qe ishte kryngrites por njė fshatare i thjeshtė e i pa fajshėm..

    Pra si e shohim, kėtu diku ėshtė problemi nė lidhje me vertetėsinė e kėsaj ngjarjes, prandaj duhet te mė besoni se kjo ėshtė e verteta, sė paku unė e tregova njashtu si mė kanė treguar peronat qe perjetuan kźto ngjarje, por edhe jam interesuar dhe kam bėrė pyetje e hetime tjera tė kohės edhe se isha i vogėl, mbaj mend.. Mos te harrojmi se, marin Barlecin disa e konsiderojnė si, bashkėkohės i Skenderbeut, gjė qė ėshtė e pa sakėt, sepse Barleci ishte atėhere 8 vjeēar dhe jetonte nė Shkodėr, ndodhit mbi jeten dhe luftźrat e Skenderbeut i mėsoj ndoshta kur u deportua nė Vendeikė nga ndonjė luftėtar i Skenderbeut e jo se ai personalishtź enjihte heroin tonė, prandaj disa historian apo gazetar tanė bėjė shumė gabime kur cekin se ishte bashkohės i Skenderbeut..

    pźrgatitur nga: kreksi 2013
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Kreksi : 12-04-2013 mė 10:23
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

  5. #25
    i/e regjistruar Maska e Sami Hyseni
    Anėtarėsuar
    01-01-2010
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    857

    Pėr: Si ndodhi masakra e Tivarit me1 prill 1945

    Citim Postuar mė parė nga TetovaMas Lexo Postimin
    Shruajme per tradheti , bisedojme per tradheti , kurse nu e denomje tradhetine ,pore vetem mundohemi ta vajtojme ate . Tradhetaret e popullin shqipetare edhe sikur ti kete 100 vjete dhe eshte gjalle duhet te varen ne litare. Tradhetia e pa denuare te shqipetaret mbetet tradicion.

    Sa tradhetare qe ishin stalinistet e kuqe nuk munde ti shkruaje historia .

    Ajo qe eshte me e keqja edhe sote e kesaj dite jane duke e udhehequr popullin shqipetare tradhetaret e LPK,stalinistet qe bashkepunuane dhe po punojne me serbine dhe rusine.
    He,he...TetovaMas...kur dikush vertet tradheton kombetarisht ai denohet detyrimisht nga organi pergjegjes, bile edhe nga populli, ndersa kur "tradhetia" vetem etiketohet/fantazohet ateher nuk je i sigurt as ti as askush tjeter qe ta denoje "tradhtarin"...

  6. #26
    i/e regjistruar Maska e Sami Hyseni
    Anėtarėsuar
    01-01-2010
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    857

    Pėr: Si ndodhi masakra e Tivarit me1 prill 1945

    Citim Postuar mė parė nga Kreksi Lexo Postimin
    Hulumtime rreth masakrit nė Tivar



    Uploaded with ImageShack.us

    Nuk e kam lexuar ende librin e permendur pėr heroin ton kombėtar Shaban Polluzha i Drenices por do te porositi sė shpejti.
    Trimerit e Shaban Polluzhes kanė plotė merita dhe shpresoj qe edhe atori i kėtij libri do ti kėtė permendur.
    Njėra ndėr trimerit e Shaban Polluzhes, sipas fjalėve te gjyshit tim qe ishte bashkėluftetar i tij nė ato kohėra te vėshtira, kur luftonin sė bashku nė malet e Qiqavicės por edhe nė betejen pėr pushtimin e urės se Podujevės, pra ishte marrveshja mes kryngritsve qė tė mos shkonin kah fronti i Sremit pėr te ndjekur fashizmin por duhej te qendronin aty ne Drenicė nė zemer tė Kosovės pėr ti mbrojtur familjet e tyre.
    Pra, pajtimi kombėtar ishte nė rend tė parė nė ato vite kur Shabani ishte ende si njė Komunist i pa shkolluar, krypleqnar mbi shumź fshatra tė Drenicės dhe kishte njė rival tjetėr tė famshėm qė zotronte Drenicėn, trimin e trimave Mehmet Gradicen, ish oficier i ushtrisė sė mbretrisė jugosllave por, qė nė fillim, poasa endjeu nevoja, ua ktheu shpinen dhe ktheu armėt kundėr pushtuesit serbė.
    Pas sa e sa bisedimeve e perpjekjeve pėr marrveshje midis kėtyre dy krerve shqiptar, mė nė fund angazhimi i Mehmet Gradicės kishte ndikuar qė ta sjelli nė rrugė tė drejtė Shabanin Polluzhen, plakun e Drenicės.

    Kėrkohet permes radio lidhjes, se kur ka kerkuar te flasi me Fadil Hoxhen, por aty Shabani i thotė Fadilit se, «serbėt vrisnin shqipėtar te pafajshėm nė tėrė Kosovėn kurse e ti po kėrkon qe ne t' ju bashkangjitemi atyre horrave, kurrė jo!- i thotė Shabani pėrmes radio lidhjes.
    «Ngō, ō Fadil Hoxha ē'ka pot thām»..ia bėnĖ Shabani nė telefonat..
    «Prej sot, llugén e ndajmi pérgjyst» (do thotė se jemi armiq dhe po u ndeshem perballė njeri tjetrit, vetem lluga mund tė ju shpetoje jeten....aty do mbesim ose ti ose unė..)
    Sepse, para ca ditėsh, disa fshatar i kishin gjetur te mbytur nė lumin Drenica dhe kur dalin mbi ujė kufomat, e shofin se ishin tė vrarė nga qetat partizane malazeze.
    Aty zemrohet tepėr Shaban Polluzha dhe i bashkangjitet Mehmet Gradicės

    Nga ana perendimore e Kosovės mėnjėherė arrijnė brigadat malazeze mė qėmllim qė ti ndeshkonin kryengritėsit e Drenices tė cilėt kundėrshtonin ti bashkohėshin luftės anti fashiste kundėr gjermanve, dhe dhe kėto forca ushtarake i afrohėn bokave tė fhatit Térrstenik. Mirė grupet e armatosura shqiptare zėjnė pozicione nė fusha te ulta, kurse malazezėt me shtat brigada futen nė rovina tė thella duke menduar se ishin pozicione mė te mira, por aty mbesin tė gjithė te vrarė, por mos thėnė, masakrohėn nga rezistenca e Drenicės, se kėtė herė, edhe grupi i Shabanit iu ishte bashkuar atij tė Mehmet Gradicės, gjithėsajt sipas dėshmive, ishin aramtosur rreth 22 000 burra, jo vetėm nga Drenica por edhe nga Bajgora, Llapi e Gollaki.
    Kjo ishte fitorja e parė e kryengritsve tė Drenicės qė ndodhi kah fundi e verės nė vitin 1944.
    Pas kėtij akcioni tė suksesėshėm ndaj partizanve malazez, Shaban Polluzha vedosi ti shkonte nė ndihmė edhe Llapit, mirėpo tek ura e Podujevės aty has nė njė rezistencė tė madhe ku n'at rast i vritet i biri i tij Rrustemi, e qė nga ky rast Shabani e ndiente vetėn tė thyėr nė shpirt, jep urdhėrin mėnjėherė pėr terhjekje, ku pastaj edhe shpartallohet e gjithė kryengritja.
    Shaban Polluzha disa dite mė vonė rrethohet nga brigadat partizane, i plagosur vdes heroikishtė.

    Mirėpo trupat e Mehmet Gradices operonin edhe mė parė nė akcione tjera qė nga vjeshta e 1944-tes, nga Drenica i dalin nė prit Drazh Mihajlit i cili tentonte tė hynte nė Kosovė pėrmes Sangjakut dhe beteja ndezet nė vendin e ashtuquajtur Livadhi i gjakut, pra kjo ishte njėra ndėr betejat mė tė pergjakshme zhvillue pertej Kolashinit.
    Mjerishtė qė te gjitha kėto shenime i kam pas inqizuar me magnetofon qysh para se ikja nga Kosova dhe ato inqizime nga gjyshi imi dhe luftėtar tė tjerė te drenices mė janė zhdukur nė shtepi pasi qė ėshtė djegur nė luftėn e fundit..
    Por kujtesa mbetet sadopak....si deshmi e frontit popullor te Drenices gjatė luftės sė dytė botrore..
    E njėi nder komisaret mė famėkeq i cili ka urdheruar mė pushkatim njerėz dhe luftetar te rinjė te cilėt ishin dorzua pas janarit tė -45-tes, se gjoja do ti fali Tito, ky ishte Mal Sadiku diku nga rrethi i Kuksit, i cili i ka pushkatuar dy te rinjė 17 vjeēar nė Lugun e Dafinave, varret e kėtyre dy te rinjve pertrihen ende nga fshatarėt.Kėta dy djem ishin nga Polluzha se, u njohtova posa u ktheva ne Kosovė, pas 20 vitėsh.
    Shumica e te rinjėve qe u dorzuan, te mashtruar se gjoja do lirohėshin nga Tito, perfunduan deri nė Tivar ku edhe u pushkatuan nga malazezėt.
    Kjo ishte hakmarrja malazeze pėr ato tri brigadat malazeze qė u shpartalluan nga Shaban Polluzha dhe luftetarėt e tij nė bokat e Terrstenikut.

    Njėri ndėr njohėsit e kėtyre ngjarjeve ishte Shefqet Peēi i cili pasi qė kthehej nga fronti i Bosnjės, me luftetarėt e tijė kalon aty tek Kolashini.
    Besoj se ai do te kėtė lėn deshmi se si ėshtė sjellur situata ne mes Kryengritėsve Shqipėtar nga Drenica dhe brigades shqiptare.
    Edhe sot ka ende deshmitar te kėtyre ngjarjeve qe jan gjallė e qe historiant duhet ti kontaktojn keta njerėz;
    Nė fshatin Llaushė jeton deshmitari qe ka perjetuar keshtjellen e Tivarit, Hetem Vojvoda(vdiē para pak kohėsh) dhe Bajram Avdyli e nga i cili kam marrur shėnime dhe inēizime tė shumta por mjerishtė tė humbura, por sot mbetet vetėm kujtesa e dėshmive tė tij.

    Mos harroni se Shaban Polluzha ishte edhe humanist i madh, kishte meshirė ndaj ndeshkimeve te pafajshme qe iu shtrohej popullsisė nga forcat serbe dhe shpeshėherė gjendej edhe nė mes dy zjarreve, vendimi i tij kryesor ishte qė ti shpetoje njerėzit e pafajshėm.
    Pasi qe ishte keshilltar i kėtyre viseve ai kishte marrur pergjegjėsi ndaj tyre kėshtuqė nė rastet kur ndonjėherė cubat iu mveshenin gjandarmerise jugisllave, Naēellniku apo (prefekti) merrte masa ndėshkuese ndaje popullates qe i mbante me ushqime e veshmbathje cubat e Azem Bejtės, nė keto raste te ngjajshme forcat e mbretnisė jugosllave e kėrkonin Shaban polluzhen qė ishte si pergjegjės e garant i paqės mes popullsisė dhe kryengritsve, prandaj, nė raste kyqe, Shabani detyrohej qė ti tregoje se ku fshihėshin cubat, njė ndermjetsim i vėshtir pėr moralin e tij por i duhur, kurrźsesi nuk pranonte qė njerzit e pa armatosur ta psonin njė tragjedi prandaj merrte iniciativen me eprgjegjesin e tij, i shpiente xhendarmerinė nė drejtim perball kryengritsve.
    Dua te thėmė mė kėtė se, Shabani nuk pajtohej kurrėsi qe serbėt ti shfrytzonin kėto raste ku pastaj ata do suleshin ndaj fshatarve te pambrtojtur, ishte perbetuar dhe marrur kėto angazhime pėr ta mbrojtur popullaten sė paku nė kėtė mision paqėsor si ndermjetsues ku edhe pėr kėtė gjest e tėrė Drenica kishte rrespekt ndaj tij.

    Si e tham mė lartė, nė fshatin tim, kalonte kjo kolona e viktimave tė Tivarit, nė krye me komandantin shqiptar e gjakėpirsin Mal Sadiku, ishin ndalur tė pushonin, aty nė njė luginė tė bukur, ku dy tė rinjė nga fshati Palluzhė duke pirė ujė nė njė prrua dhe tentojnė tė ikin, mirėpo i hetojnė rojtarėt dhe i pushkatojnė qė te dy, edhe sot janė deshmi aty nė lugin e Dafinave dy varrret e kėtyre viktimave, Mal Sadikun fshatarėt e tregojnin si njeri i pa shpirtė.
    Mė lejoni t'ua pershkruaj shkurtimishte nė disa rreshta se si erdhi deri tek ngjarja famkeqe e masakrit te Tivarit, mėqense kam patur kusheririn tim qė ishte i mbijetuar nga i cili kam mbledhur kujtime rreth kėsaj tragjedie..

    Nėse ia hedhim njė sy hartes dhe ta gjeni Tivarin, atje ne bregdetin Malazez dhe ne anen tjeter e kemi piken Drenica, njė vij gjarprore dhe e mundimshme rreth si mendoni ju, nėse duhej te pushkatohen kėta kryengrites e fshatar te pafajshėm, pse athua nuk kanė patuur mundėsin qė ti pushkatonin aty nė vendė, nė Drenicė, por, i derguan atje nė Mal te Zi ?

    Pse i derguan te deportuarit nga Kosova pėr ti pushkatuar nė Mal te Zi ?

    Duhet tė jeni nė dijeni pra mė pershkrimin qė dham mė lartė se, pasi qė u shua rezistenca e Shaban Polluzhes, te gjithė luftetarėt e demoralizuar pasi qė u vra Shaban Polluzha u kthyen nė shtėpit e tyre, pėrpos tė disa grupeve qė ende kishin mbetur gjallė dhe rezistonin si Rifat Berisha, kėshtuqė kah fundi i janarit 1945, pas disa ditėsh hetimet kishin filluar nga komandantet serbė e malazez, me urdhėr qė ti arrestonin te rinjėt shqiptar te kėtyre viseve kryngritse, njerėz te fajshem e te pa pafajshem, me rendesi ishte pėr partizanėt te mbushej numri mbi 3000 veta, aqė sa ishin vrarė ushtarė Malazez nė luginen e Drenices tek prroni i Terrstenikut ku, tri qeta partizane qe sapo kishin ardhur nga Mali i zi u shfarosen, asnjė nuk shpetoj, se, luftetarėt e Shabanit perdoren strategjine, duke njohur mirė terrenin, ato rovina/prroje te thata por te thella mė shumė se tri metra dhe e pamijtun te qendrohet buz tyre pėr tė marrur ndonjź pozit mbrojtźse, siē kishin menduar .... kėshtu qė malazezėt kishin rā nė kurth dhe menjėherė barkas kryengitėsit shqiptar iu afrohen dhe i gjejnė te pa mbrojtur, ishin rradhitur nė fund tė prronit ku nga te dy anet sulmohėn dhe shpartallohėn tri qetat dhe mbetėn te gjithė te vdekur nė prrua, qė mos tė themi u shpartalluan !.. asnjė nuk shpėtoj, ishin aty ndoshta 50 ushtarė apo mė shumė ?... nuk e di sa ushtare ka njė qet por dihet se ishin tri qeta qe u masakruan brenda njė ore...!
    Dhe pėr kėtė arsyeje Malazezėt kanė kėrkuar nga komandantet tjerė serbė qė tė kapen kėta kryengritės qź kishin kishin shfaros tri brigadat e tyre, sigurishtė kjo ishte kėrkesė qe vinte nga krerėt e Malit te Zi.
    «Me té arritur nė Tivar, dikund nė mes tė orės 12 - 13.oo nė ēdo skutė té qytetit diktohej njė mobilizim i madh i ushtrisė dhe popullsisė tė cilét me armė né doré té drejtuar kah ne, na shikonin me pérbuzje tė madhe. Diktuam qartė komplotin dhe grackėn qė na ishte pérgaditur».

    Pra, kjo disfata e ushtrisė malazeze qė kishte ndodhur gjatė veres sė vitit 1944 siē e permendem mė lartė tek bokat e Terrstenikut dhe pasi qė perfundon lufta, tani pas amnistis, partizanėt filluan ti nxirren nga shtepit e tyre burra e ēuna tė rinjė, te fajshem e tė pa fajshem, me siguri kshin urdhrin qe te dergohen nė Mal te zi dhe te denoheshin atje ose te pushkatoheshin, me njė fjalė te hakmirreshin, dhe pėr tŹ keqen tonė, brigadat shiptare qe ktheheshin nga lufta e Bosnjės, nė krye me gjakatarin Mal Sadiku kalojnė aty pari, prandaj kėtė detyr partizanet e jugosllavise ua besojnė partizanve te Shqiperisė. Kėshtuqė kėta te pa diturit tonė i dergojnė sipas porosise sė tyre pėrmes Kuksit e Shkodres deri nė Tivar ku atje kėrkohėshin nga autoritetet malaziase pėr gjykim apo ndeshkim, hakmarrje ?
    Kam hasur tek kjo pytje qė e shtron edhe autori i kėtij libri sipas dėshmive nga Azem Hajdini:

    Pse u masakruan 3.760 Shqiptarė partizanė tė grupit tė dytė, nė fillim tė vitit 1945 nė Tivarė tė Jugosllavisė ?
    Azem Hajdini: «Poqese i bėjmė njė retrospektivė historisė do tė shohim se Sėrbija qėllim kryesor gjatė shekujve ka pasė dhe ende ka ēfarosjen fizike tė Shqiptarėve. Kėtu duhet kėrkuar edhe pėrgjigjen nė rastin e Tivarit.
    Ky rrėfim imi kėtė e deshmon padyshim. Mobilizimi i Shqiptarėve te moshes 16 deri nė 65 vjeē nė fillim tė vitit 1945 dhe dėrgimi i tyre nga Kosova nė frontin e Sremit e tė Trieshtės kishte qėllim kryesor largimin e popullatės sė aftė Shqiptare nga kjo trevė pėr t' ua lėnė brigadave serbe e malazeze duart e lira tė veprimit nė Kosovėn e ēliruar. Nė kėtė mėnyrė iu lehtėsua realizimi i planit tė ndyrė tė masakrit ndaj popullatės sė pambrojtur, siē ndodhi nė Skenderaj polac Gllogovc Gjilan e shumė vise tjera tė Kosovés».

    Nuk po ju flas me gjatė se, edhe kapetanėt shqiptar vrisnin e pushkatonin rrugės pa mėshirė, vrisin dy nga dy ndoshta pėr tė shkaktuar friken tė tjėrve.

    Azem Hajdini: «... na u komunikua se:
    a )- Nė kėtė marshutė janė nisur 4.580 luftėtarė
    b )- pér shkak tė rrugės sė gjatė deri nė Tivar, rrugė kjo e cila do tė kalohet nėpėr territorin e Shqipėrisė kėmbė, tė gjithė ata qė posedojnė armė t' i dorėzojnė e mos t' i bajnė pėr sė rėndi. U theksua se kjo vlen edhe pér oficerėt dhe nėnoficerėt Shqipatrė sepse, siē u tha, ata mbajnė armė hetorogjene si gjermane, italiane, bullgare etj., kurse porsa tė mbėrrijnė ne Kroaci do tė armatosen tė gjithė me armė mė moderne angleze.
    Pėrcjelljen tonė, thanė ata, tash e tutje do ta sigurojnė oficerėt dhe ushtarėt e rryer serbė e malazezė, kinse pėr tė na mbrojtur mė mirė prej ēfardo rreziku nė rrugė».

    Azem Hajdini: «Dhe nė fund, Tivari ishte zgjedhur si vendi mė i pėrshtatshėm pėr masakrėn e madhe tė Shqipatarėve nga se nė njė anė ishte i rrethuar nga deti, nė tjetrėn nga shkėmbinjtė e poashtu edhe ishte atėbotė i izoluar nga komunikimet e opinionit.
    Pikėrisht pėr shkak tė dėshirės qe kjo ēeshtje tė mos mbetet nė harresė, vendosa publikisht ta njohtoj opinionin».

    Posa dergohen nė Tivar, i mbyllin nė kullen famėkeqe dy katshe..
    Unė nuk e kuptoj ende edhe sot se si ka mundėsi kjo qė, asnjė hsitorian nuk ka gjurmuar saktėsishtė rreth kėtij krimi ?

    Azem Hajdini: «Pas disa ēastesh té heshtjes se varrit u ngrit nė kėmbė njeri nga shokėt tanė pėr te cilin mė vonė mėsuam se ishte njė i ri nga fashati Kozhicė, i cili pas konsultimeve me shokė ishte drejtuar kah oficieret me kėrkesė dhe apel qe t' u japin fund kėtyre vrasjeve, maltretimeve dhe sjelljeve barbare. Por, pa u ofruar mirė, nė tė u vėrsulen ushtarėt malazezė, dhe me armė dhe bajoneta qė i kishin vu nė pushkė e coptuan por si lakėr.
    Tė shtrénguar dhe tė tronditur nga kjo skenė e tmerrshme patologjike, ne nuk dinim me ēka te bėjmė, tė flasim apo si tė veprojmė».

    Sqarim imi i vogėl kėtu: Nga fshati Kozhicė ishte Sokoli, djali i vetėm i Imer Kozhicės, ku sipas dėshmive tjera, ai u puhkatua nė kullen perdhese, mė qifteli nė dorė dha jetė nė moshėn 17 vjeēare, ishte nipi i bajram Avdylit. Por ndoshta kishte edhe tjerė tė rinjė nga Kozhica?

    Sė fundi, ndoshta edhe nuk ėshtė kėtu gabimi, sepse, nuk kemi tė dhėna me shkrim si memorje tė hershme pėr tė njohur mė tė tėra ndodhit se si erdhi deri tek masakri ?

    Azem Hajdini: "Krahas sulmit nė oborr dhe shesh, me armė tė njejta dhe intesitet te njejtė sulmuan edhe brenda ndėrtesės. Nga tė shtėnat e armve dhe bombat, plafonet e ndertesės filluan tė bijnė mbi kokat e njerėzve, kurse dyshemeja e shendrrua nė liqe gjaku. Nė njėrin prej kateve, nga tė shtėnat u rrėnua krejt pllafoni dhe sė bashku me te, njė pjesė e madhe e njerėzve tė gjallė dhe te vdekur ranė mbi kokat e atyre qė ishin njė kat mė poshtė "

    Azem Hajdini: «Pėr shfarosjen tonė kanė qenė tė angazhuar jo vetėm ushtarėt, por mendoi tė gjithė qytetarėt e Tivarit; burra dhe gra, mantilbardhė, pjestarė tė institucioneve te ndryshme tė Tivarit, me njė fjalė, nė ne kanė shtėnė tė gjithė qytetarėt qė atė ditė me ose pa qellim janė gjendur aty dhe atė nga tė gjitha llojet e arméve. Tė shtėnat kanė zgjatur gjersa nuk ėshtė ngritur askush nė kėmbė dhe derisa s' kena dhėnė ndonjė shenjė gjallėrie».

    Azem Hajdini: «E gjithė kjo na bėnė tė ditur se pėr shfarosjen tonė ishin pėrgaditur si mos mė mirė. Sikur fitohej pėrshtypja se janė vėnė nė gare cili prej tyre do tė vret mė shumė shqiptarė. Sulmi nga tė gjitha anėt dhe nga tė gjitha llojet e armėve sikur breshėri ka zgjatur pa ndérprerė rreth njė orė e gjysmė, prej ores 14.oo deri ne ora 15.45, porse mė - pastaj me intesitet mė tė dobėt, tė shtėnat kanė vazhduar ndaj atyre qė janė pérpjekur tė ikin kėmba - dorės si dhe ndaj tė plagosurve qe janė strehuar nėpėr shtėpi, plivica, kotarė tė derrave, ahėr tė kafshėve, zgavrat e trupave tė ullirit, nė gypat e kanalizimit e gjetiu».

    Njė sqarim edhe kėtu, nga dėshmitari qė kam njohur, nuk mė ka folur edhe pėr kėtė rastin tjetėr se, te deportuarit tjerė qė ishin jashtė kulles janė sulmuar nga qytetarėt, por ai mė ka folur vetėm pėr masakren e Tivarit mrenda Kulle...prandaj kjo dėshmi pėr mua ėshtė e pa njohur deri mė tani.

    Azem Hajdini: «Pas pak, aty arritén njė grup oficieresh qė deri atėherė nuk i kishim parė. Pasoi njė bisedė mes tyre dhe shtabit, herė - herė e pėrcjellur me zhurmė dhe tone polemizuese. Pėrmbajtjen ne s' ishim nė gjendje ta dijmė, por nga gjestikulacionet kuptohej se habiteshin me kėtė qė kishte ndodhur».

    Azem Hajdini: «Pasi u informuam se masaker ėshtė bérė edhe ndaj njerėzve qė kishin hyrė nė ndértesė, nga dritaret dėgjuam apelin qė tė dalim jashtė, me premtime se nuk do tė na ndodhė asgjė e keqe. Pėrsėri na u tha se ndėrprerjen e zjarrit e ka urdhėruar vet Titoja i cili, siē thoshin, na ka falur jetėn».

    Azem Hajdini: «Nė proklamatėn qė u shpall ndérkohė, sėrish té gjith tė plagosurve iu premtua ndihma mjekėsore nėpėr spitalet e Tivarit, Dubrovnikut, Splitit e gjetiu, kurse nga tė plagosurit lehté u kérkua qė tė skajoheshin me qellim té hapjes sė rrugés pėr t' iu ndihmuar té plagosurve réndé.
    Mirėpo, tė mashtruar tash disa herė, askush nga turma nuk lėvizi vendit»

    Azem Hajdini: «Nevė na detyronin tė bėrtasim: «Rrnoftė shoku Tito», «Rrnoftė vėllazerim - bashkimi», «Rrnoft UNĒ - ja», duke thėnė se e tėrė kjo qė ėshtė bėrė kėtu nuk ėshtė e rastit, por me urdhėrin e komandantit suprem, shokut Tito me ērast edhe cituan fjalėt, siē thanė, nga urdhėresa qé e kishte dhėnė.
    Njėkohsisht, edhe pėr pėr nderprerjen e kėtij masakri thanė se ka urdhėruar vet Titoja dhe kinse citonin atė urdhėresė. Na thanė se duhet t' i jemi mirėnjohės, sepse neve qė kemi mbetur gjallė ai na ka falur jetėn»

    Pasi e lexuam dėshmin nga Azem Hajdini se si ndodhi masakra e Tivarit, do tė sjellim te dhėna edhe sipas dėshmitarve tjerė.
    Nė momentin e fundit, para se ti mbyllnin nė kullen famkeqe, tė deportuarit i kishin lyėr tė gjithė me gelqere, sigurishtė se dronin ndonjė epidemi pas pushkatimit, masakrohen te gjithė ata te burgosur qė ishin nė katin perdhese, kurse te burgosurit nź katin e dytė prisnin edhe ata rradhen e tyre...Mirėpo ndźr kohė, nė ata sekonda te duhur, arrin njė kurrier i cili ia dorzon njė letėr komandantit malazez, ku nė letėr ishte nga Marshall Tito, i cili kishte dhėn urdhėr qė te liroheshin mėnhjėherė te gjithė te burgosurit !

    Pra, shpetuan te gjithė ata qė ishin nė katin e dytė tė keshtjelles, dhe lirohen menjeherė kthehėn nė Kosovė.
    Nuk e di numrin e sakėt, nėse ishin nisur nga Kosova 3500 apo mė shumė, pra me siguri se gjysma ka shpėtuar dhe siē e ceka sipėr, nuk isha informuar ndonjėherĖ se janė masakruar edhe jashtė kulle.
    Kjo ėshtė e verteta e masakres sė Tivarit, ngjarje qź e kam degjuar edhe nga gjyshi imi edhe nga kusheriri imi i cili e ka perjetuar, ndodhej me fat nė katin e dytė kurse i nipi i tij 17 vjeēar, ai ndodhej nź katin perdhese, ka vdekur me ēifteli ne dor, as qe ishte kryngrites por njė fshatare i thjeshtė e i pa fajshėm..

    Pra si e shohim, kėtu diku ėshtė problemi nė lidhje me vertetėsinė e kėsaj ngjarjes, prandaj duhet te mė besoni se kjo ėshtė e verteta, sė paku unė e tregova njashtu si mė kanė treguar peronat qe perjetuan kźto ngjarje, por edhe jam interesuar dhe kam bėrė pyetje e hetime tjera tė kohės edhe se isha i vogėl, mbaj mend.. Mos te harrojmi se, marin Barlecin disa e konsiderojnė si, bashkėkohės i Skenderbeut, gjė qė ėshtė e pa sakėt, sepse Barleci ishte atėhere 8 vjeēar dhe jetonte nė Shkodėr, ndodhit mbi jeten dhe luftźrat e Skenderbeut i mėsoj ndoshta kur u deportua nė Vendeikė nga ndonjė luftėtar i Skenderbeut e jo se ai personalishtź enjihte heroin tonė, prandaj disa historian apo gazetar tanė bėjė shumė gabime kur cekin se ishte bashkohės i Skenderbeut..

    pźrgatitur nga: kreksi 2013
    Kreksi, i nderuar, ke parasysh deklaraten e ketij "historiani demokrat" Butka, kur thot se per nje ngjarje kaq te rendesishme per historine e popullit shqiptar, me deshmitarin Haxhi Lleshi, flet ne telefon dhe pastaj dergon nje gazetar qe te bisedoj me te...te lutem, merre dhe vetem veje gishtin ne koke, dhe logjiko vetem pak minuta...keta jane "historian shqiptar demokrat te shekullit te interesit politik". ....Dhe mos te harroj, pas me shume se 10 viteve, pas vdekjes se ketij Haxhi Lleshi-t, thot se ky i fundit deklaron se, kurre nuk eshte penduar, prape do te beje edhe sot sikur atehere...merre mend...nje shqiptar...firmos urdherin per vrasjen e me se 1000 njerzeve (shqiptar) te pafajshem, dhe edhe pas vdekjes nuk pendohet....kaq egersira jemi ne???? Pyeteni logjiken, shqiptar te nderuar!!!!!

  7. #27
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,636

    Pėr: Si ndodhi masakra e Tivarit me1 prill 1945

    Kjo ėshtė e tmerrshme por duhet patur kujdes athua se a źshtŹ e vertete kjo, a e ka shkruar ai vete apo ka deshmitar se paku ?

    ...;se tani gjenerata e re e e historianve shkruajne gjithēka...si ai tjetri qe thoshte diku ketu ne kete tem; " isha ne tualet dhe degjova Enverin e Titon kur bisedonin se duhej shfarosur te gjithe kosovaret"....marrina si keto ka perplote..; hahahahaa !

    Kėte shenimin e me siperm e kam sjellur ashtu si e kam degjuar nga deshmitari qe kishte shpetuar nź Tivar, nuk eshte ēpikje e imja..
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Kreksi : 12-04-2013 mė 12:59
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

  8. #28
    i/e regjistruar Maska e Sami Hyseni
    Anėtarėsuar
    01-01-2010
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    857

    Pėr: Si ndodhi masakra e Tivarit me1 prill 1945

    Per betejen e Shaban Polluzhes me "crnagoret", qe trgon ti, kam ndegjur edhe une.
    Rrefimi yt sigurisht qe nuk eshte i ēpikur, sepse rrefimet e tilla nga pleqte, gjeneratat e vjetera qe kane jetuar ne ate kohe, jane pothuajse te gjitha te njejta, origjinale dhe mbi te gjitha te verteta.

Faqja 3 prej 3 FillimFillim 123

Tema tė Ngjashme

  1. Masakra e Tivarit-1945
    Nga Sabriu nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 38
    Postimi i Fundit: 13-04-2013, 17:15
  2. Popujt e zhdukur
    Nga Fatih nė forumin Komuniteti musliman
    Pėrgjigje: 15
    Postimi i Fundit: 03-01-2010, 19:27
  3. Masakra E Tivarit - 1 Prill 1945
    Nga Nertili nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 3
    Postimi i Fundit: 06-04-2007, 05:55
  4. Si u vranė 4300 shqiptarė mė 1945
    Nga ~Geri~ nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 10
    Postimi i Fundit: 17-12-2006, 14:13
  5. 50 vjet nga masakra e Tivarit
    Nga Irfan nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 1
    Postimi i Fundit: 13-05-2005, 09:18

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •