Moisiu: Data e zgjedhjeve 3 korriku, partitë firmosin "Kodin e Sjelljes"

[Hyllien]

Moisiu vendos një datë kompromisi, shkelet me dy ditë Kushtetuta

N. Perndoj

TIRANË - Zgjedhjet e ardhshme parlamentare do të zhvillohen në datën 3 korrik. Kështu ka vendosur presidenti Alfred Moisiu, pas një konsultimi të gjatë me forcat politike. Për caktimin e kësaj date, presidenti Moisiu duket se ka gjetur një rrugë të mesme mes palëve, për sa kohë që demokratët këmbëngulnin për zhvillimin e zgjedhjeve më 26 qershor, ndërsa socialistët në datën 5 korrik, por meqenëse kjo datë përkonte në një ditë jave, ata sugjeruan që zgjedhjet të mbaheshin me 10 korrik, rekomandim ky i ardhur edhe nga drejtuesit e lartë të OSBE-së. Në bazë të Kushtetutës, zgjedhjet për Kuvendin zhvillohen 60 deri në 30 ditë para mbarimit të mandatit dhe jo më vonë se 45 ditë pas shpërndarjes së tij. Para katër vitesh, Kuvendi u mblodh në datën 3 shtator. Sipas përllogaritjes së afatit kushtetues, zgjedhjet i bien që të mbahen mes afatit 3 korrik - 3 gusht. Por muaji korrik dhe gusht shënojnë secila 31 ditë. Kjo do të thotë që, sipas përllogaritjes 60-ditore, zgjedhjet i bien që të zhvillohen jo në datën 3, por 5 korrik, që i bie ditë jave (e martë). Për këtë arsye, ishte sugjeruar si nga përfaqësues ndërkombëtarë, por edhe të PS-së, që zgjedhjet të zhvilloheshin në datën 10 korrik, që i bie ditë e diel. Kjo është mëse e qartë edhe për zyrën juridike të Presidencës, por kreu i shtetit, duke dashur që të gjejë një rrugë kompromisi mes pretendimeve të dy partive kryesore në vend, ka bërë një devijim të Kushtetutës me dy ditë. Pikërisht kjo lëvizje prej dy ditësh mund të bëhej edhe për një afat tjetër disaditor, për t’i çuar zgjedhjet edhe në qershor. Kryetari i PSD-së, Skënder Gjinushi, sqaroi dje në një deklarim për mediat se afati kushtetues në këtë rast ka karakter disiplinor dhe lidhet me respektimin e mandatit katërvjeçar dhe për pasojë, ajo lejon një manovrim në funksion të zbatimit të mandatit të Kuvendit. Për këtë arsye, sipas Gjinushit, manovrimi mund bëhej edhe për disa dite për t’u gjetur një datë tjetër të përshtatshme, ajo e 26 qershorit. Për datën në fjalë kanë këmbëngulur prej dy muajsh edhe demokratët, por dje ata e kanë mbështetur vendimin e presidentit, duke e cilësuar si një zgjidhje kompromisi, të cilën e mëshoi fort edhe presidenti Moisiu gjatë fjalës së tij. “Për caktimin e datës së zgjedhjeve, edhe pse kjo është një kompetencë ekskluzive e presidentit të Republikës, gjykova të konsultohesha me forcat politike si aktorë kryesorë të zhvillimeve politike në vend. Ftesën për këtë konsultë ua kam drejtuar atyre që në dhjetor të vitit të kaluar”, - tha Moisiu, duke shtuar se së fundmi ai vendosi që të zbatojë Kushtetutën. “Mendoj se ky është një moment i rëndësishëm për zhvillimet politike në vend, pasi që sot merr udhë një proces elektoral, rezultatet e të cilit do të na japin Kuvendin e ri.
Këto zgjedhje janë shumë të rëndësishme për procesin integrues dhe zhvillimin e vendit. I bëj thirrje Kuvendit e organeve të tjera që merren me administrimin e zgjedhjeve, të realizojnë detyrat e tyre kushtetuese e ligjore brenda afateve që u jep kuadri ligjor”,- tha ai. (Shekulli)

[Llapi]

Neneshkruhet nga kryetaret e 15 partive politike shqiptare Kodi i Sjelljes


Data e Publikimit: 27/04/2005

Autori i Lajmit:
24 ore
Partite Politike Shqiptare te perfaqesuara nga kreret e tyre neneshkruan sot ne presidence Kodin e Sjelljes, te inicuar nga presidenti i Republikes Alfred Moisiu.Gjatë ceremonisë të zhvilluar në mjediset e Presidencës ishin të pranishëm: Marsi Ris (Marcie Ries), Ambasadore e SHBA-së Tiranë,Ambasadori i KE-së, Lut Salzman (Lutz Salzmann) dhe i OSBE-së, Pavel Vacek. Kodi i Sjelljes, i propozuar nga Presidenti Moisiu, me mbështetjen e OSBE-së, u nënshkrua nga drejtues të 15 partive parlamentare.



Cfare permban Kodi i Sjelljes?



Me poshte keni tekstin e plote te tij si dhe fjalen e presidentit Moisiu ne ceremonine e neneshkrimit:



Ne, përfaqësuesit e partive politike pjesëmarrëse në zgjedhjet parlamentare të vitit 2005; • të ndërgjegjshëm për rëndësinë e madhe që këto zgjedhje kanë për të ardhmen e demokracisë dhe integrimin euroatlantik të vendit; • duke respektuar Kushtetutën e Shqipërisë, Kodin Zgjedhor, rendin ligjor dhe me vullnetin për të përmbushur si përmbajtjen ashtu edhe frymën e tyre; • të vendosur për të përgatitur dhe zhvilluar zgjedhje në përputhje me standartet ndërkombëtare dhe praktikat e mira për zgjedhje të lira, të ndershme dhe demokratike; përmes nënshkrimit të Kodit të Sjelljes, inicuar nga Presidenti i Republikës, zoti Alfred Moisiu, angazhohemi publikisht se: • Subjekti ynë politik dhe kandidatët tanë, duke bashkëpunuar me KQZ dhe organet e tjera përgjegjëse për administrimin e zgjedhjeve, në të gjithë veprimtarinë e tyre do të zbatojnë dhe do t’i përmbahen Kushtetutës, Kodit Zgjedhor dhe akteve të tjera ligjore e nënligjore që rregullojnë zhvillimin e zgjedhjeve. • Garantojmë se në veprimtarinë elektorale, për një fushatë demokratike, civile dhe paqësore, subjekti ynë politik dhe kandidatët tanë nuk do të nxisin dhunën, ndarjen krahinore e fetare, nuk do të krijojnë urrejtje reciproke dhe nuk do të shkaktojnë tension midis grupeve të ndryshme ose komuniteteve. • Biem dakort që interesat e qeverisë dhe të partive duhet të dallohen qartë. Të gjitha partitë, por në veçanti anëtarët e partive qeverisëse nuk duhet të përdorin burimet, strukturat administrative, mjediset publike, mjetet e transportit, personelin e administratës publike, që financohen përmes parave të taksapaguesve, disa prej të cilave u jepen mbajtësve të tyre për shkak të postit, qoftë në nivel kombëtar, qarku apo bashkie, për qëllim fushate politike ose për thellimin e interesave të tyre zgjedhore. • Nuk do të pranojmë financime nga burime të dyshimta dhe se do të jemi përgjegjës për zbatimin e parimit të transparencës në financimin e fushatës elektorale. • Subjekti ynë politik, kandidatët, përfaqësuesit ose mbështetësit tanë nuk do të kërcënojnë votuesit, komisionerët ose pjesëmarrësit e tjerë në zgjedhje me hakmarrje apo masa administrative, nuk do të ofrojnë dhurata, rryshfete apo shpërblime për të bindur një person tjetër të kandidojë ose jo, të detyrojë votuesit të veprojnë në kundërshtim me vullnetin e tyre apo të nxisë komisionerët të veprojnë në kundërshtim me ligjin. • Do të nxisim dhe mbështesim konkretisht pjesëmarrjen e plotë të grave, si kandidate ashtu edhe si komisionere në proçesin zgjedhor. • Kërkojmë që Policia e Shtetit të përmbushë përgjegjësitë e saj në garantimin e rendit publik, në zbatimin e ligjit dhe të Udhëzimit të KQZ mbi rolin e Policisë së Shtetit. • Kërkojmë që media të përmbushë përgjegjësitë e saj për të siguruar një mbulim të drejtë dhe të balancuar të palëve në paraqitjen e çështjeve të diskutueshme. Media publike, në veçanti, duhet të sigurojë paanshmëri në raportimin e veprimtarive zgjedhore dhe akses të barabartë për propagandimin e programeve politike. • Subjektet tona politike dhe kandidatët tanë shprehin gadishmërinë e plotë të bashkëpunojnë me nëpunësit e administratës zgjedhore. Ne angazhohemi të caktojmë si komisionerë zgjedhorë vetëm individë me integritet moral, profesionistë dhe të paanshëm. Duke nxitur përmbushjen e detyrave të tyre ligjore, angazhohemi për të minimizuar sa të jetë e mundur subjektivizmin në ndryshimin e komisionerëve, dhe se në asnjë rast nuk do të ushtrojmë ndikim politik mbi komisionerët zgjedhorë dhe aktivitetin e tyre. • Do të shfrytëzojmë proçedurat e ankesave dhe apelimeve të parashikuara në Kodin Zgjedhor si dhe do të ndihmojmë që proçedurat e zgjidhjes së mosmarrëveshjeve të njihen nga të gjithë pjesëmarrësit në zgjedhje; do të angazhohemi për të respektuar pavarësinë e KQZ dhe Kolegjit Zgjedhor, duke u bërë thirrje këtyre institucioneve të mos abuzojnë me proçesin e ankimimit dhe të demonstrojnë paanshmëri maksimale në gjykimin e çeshtjeve. • Subjekti ynë politik, kandidatët, përfaqësuesit dhe mbështetësit tanë të pranojnë rezultatet e proçesit zgjedhor dhe të respektojnë legjitimitetin e institucioneve të dala prej tij. • Kodi i Sjelljes dhe fryma e angazhimet që ai përçon, do të respektohen nga subjekti ynë politik, kandidatët, përfaqësuesit, aktivistët e fushatës dhe mbështetësit tanë aktivë. Ne angazhohemi për mirëinformimin e mbështetësve tanë me përmbajtjen e Kodit dhe rëndësinë e zbatimit të tijPresidenti i Republikës, Alfred Moisiu, tha sot (e Mërkurë), në ceremoninë e nënshkrimit të Kodit të Sjelljes gjatë fushatës elektorale, se “politika shqiptare duhet të ndahet përfundimisht nga zgjedhjet problematike”. Më poshtë vijon e plotë, fjala e Presidentit Moisiu në këtë ceremoni: “Dy ditë më parë, dekretova 3 Korrikun 2005 si datën e zgjedhjeve të ardhshme parlamentare. Ky vendim i hapi rrugë fushatës aktive elektorale, një proces, i cili nga rëndësia e jashtëzakonshme për demokracinë dhe vendin tonë, mund të krahasohet vetëm me zgjedhjet e viteve 1991-1992. Në atë periudhë shqiptarët duhej të ndaheshin përfundimisht nga sistemi i vjetër komunist, që nuk i njihte zgjedhjet e lira e demokratike. Sot, shqiptarët duhet të ndahen përfundimisht, nga zgjedhjet politike problematike dhe të kontenstuara, për të shënuar një hap të ri cilësor në rrugën e madhe të demokracisë. Sfida për zgjedhje të lira, të ndershme dhe demokratike ka marrë për ne një prioritet të lartë politik e shoqëror. Zgjedhjet e 3 Korrikut, duhet të dëshmojnë vullnet dhe përgjegjësi maksimale, qytetare dhe politike, në mënyrë që t’i japim vendit shanse akoma më të mëdha për reforma të thella demokratike, përparim të vrullshëm ekonomik dhe integrim euro-atlantik. Në arritjen e këtij synimi dhe interesi kombëtar, vendi dhe roli juaj mbetet i pazëvendësueshëm. Forcat politike që ju përfaqësoni, janë të afta të gjenerojnë energji të mëdha në shoqëri, të cilat nëse përdoren në drejtimin e duhur, bëjnë të mundur bashkimin tonë real me standartet demokratike të familjes europiane. Sot, ju jeni të ftuarit e mi dhe, më lejoni t’ju them, se ndjehem krenar për mbështetjen e qartë dhe të plotë që ju i dhatë Kodit të Sjelljes. Marrja e angazhimeve të shprehura në Kodin e Sjelljes, si një produkt i yni, konfirmon pjekurinë e klasës politike si dhe nevojën që të gjithë të bashkëpunojmë dhe të punojmë me njëri tjetrin për zgjidhjen e problemeve madhore. Kodi i Sjelljes në vetvete nuk është një ligj i shprehur në nene juridike, por një kontratë morale, që synon të vërë interesat e vendit dhe të zgjedhjeve të lira e demokratike mbi cdo interes tjetër. Duke mos e zëvendësuar Kodin e Zgjedhjeve, po për të nxitur zbatimin sa më mirë të tij, nëse përdorim një metaforë, Kodi i Sjelljes i ngjan vijave të bardha që duhen respektuar gjatë procesit elektoral. Firma juaj sot dhe angazhimi publik për miratimin e tij përbëjnë një hap me vlerë e simbolikë të veçantë. Rëndësia e vërtetë e Kodit të Sjelljes fillon tani, me fazën e përmbushjes së angazhimeve. Është përgjegjësia jonë e përbashkët që ky angazhim të mos mbetet në letër, por të gjejë zbatim real në çdo orë dhe ditë të procesit elektoral. Unë nuk mund të mos ndaj me ju shqetësimet e vëna në dukje nga disa forca të ndryshme politike, mbi shanset e zbatimit të angazhimeve të shprehura në Kod. Të gjithë nuk duhet të pranojmë apo të pajtohemi: · me abuzimet me ligjin dhe me postet publike, · me përfshirjen në fushatë të individëve me burime të dyshimta financimi, · me pengesa të ndryshme burokratike që mund të dalin gjatë zbatimit të Kodit Zgjedhor. Me këtë Kod, ne jemi sot këtu për të dhënë një mesazh mirëkuptimi dhe shprese për qytetarët dhe shoqërinë, se jemi të aftë të ngrihemi mbi cdo gjë që mund të bëhet pengesë për ecjen e Shqipërisë përpara. Zbatimi i Kodit të Sjelljes i bën aktorët politikë nënshkrues, përgjegjës përpara opinionit publik, medias, vëzhguesve ndërkombëtar dhe sidomos elektoratit, i cili me votën e tij të lirë dhe të fshehtë do të bëjë gjykimin më të drejtë. Nga natyra jam njeri optimist. Kam patur në jetë edhe momente shumë të vështira, por i kam kapërcyer ato duke patur gjithmonë besim dhe shpresa për ditë më të mira. Edhe sot, këtu midis jush, dëshiroj të theksoj besimin tim të thellë dhe optimizmin e sinqertë, se duke mbajtur secili fjalën e dhënë, zgjedhjet parlamentare që kemi nisur do të jenë ashtu sic i duan interesat e popullit dhe të atdheut: të lira, të ndershme dhe demokratike. Edhe njëherë, ju falenderoj për gadishmërinë që treguat për të përkrahur dhe nënshkruar Kodin e Sjelljes dhe për praninë tuaj aktive në këtë ceremoni”.

[Iliriani]

Maskarada presidenciale dhe ironia diplomatike
E Enjte, 28 Prill 2005
Nga Filip Cakuli

Perpara budallallekut jane te pafuqishme edhe perendite, thote nje shprehje e vjeter latine. Po ta perifrazojme sot, do te thonim se perpara politikaneve tane jane te pafuqishme te gjitha ligjet e shkruara dhe te pashkruara, eshte e pavlefshme edhe Kushtetuta, qe per boten jashte nesh perbeka ligjin themelor te shtetit.

Pa i'u skuqur faqja dhe pa i'u dridhur qerpiku, aktoret me te shquar, me sakte me te shqyer, te skenes politike shqiptare u vune dje ne rresht ne nje sallon te madh te presidences dhe nenshkruan nje marreveshje, qe pa frike mund te quhet dokumenti i turpit dhe i deshtimit te gjithe politikes, per te zbatuar kodin zgjedhor dhe mender kushtetuten. E them me dhimbje fjalen "mender" para ligjit themelor, por e tille eshte katandisur ai nga politika jone.

Pra, te qeshur dhe te gezuar, nen bekimin e bablokut president qe i shtyu nja dy ore me njerez perreth dhe nen buzeqeshjen ironike te trupit diplomatik te akredituar ne vendin tone vendosen qe te njohin ligjet tona dhe t'i zbatojne ato! Te huajt i duartrokiten dhe raportuan ne kancelarite e tyre se ajka e politikes shqiptare u mor vesh qe te respektoje ligjet e shtetit. Nuk e di c'kane thene andej kur kane lexuar keto raporte, por nje shprehje u ka shpetuar doemos; "Allah, allah, jane cmendur te gjithe ne Shqiperi, me soj e sorrollop".

Sikur te ndodhte kjo diku ne Angli apo ne France, qe Presidenti te therriste nje kryetar partie e t'i vinte perprara nje dokument per ta nenshkruar, dmth, qe firmos ketu se do te zbatosh Kushtetuten, jo vetem qe televizonet nuk do te vinin, por nje ekip mjekesor menjehere do te merrte nen kontroll edhe Presidentin edhe kryetarin e partise dhe patjeter do t'i pajiste me raport mediko-legal me diagnoze skizofrenie teper te rrezikshme.

- Pse kerkoni te divorcoheni?- e pyet gjykatesi burrin.

- Po t'ju a le tri dite gruan time, do ta kuptoni vete aresyen,- ia kthen burri.

Mjafton tri dite te rrije nje i huaj ne Shqiperi dhe i kupton mire shqiptaret, domethene udheheqesit tane. Ndaj nuk i'u bejne me pershtypje te huajve budallalleqet tona.

Tek ne jo vetem qe ndodhin, por i behet edhe buja si nje ngjarje e madhe, si nje dhurate praraelektorale qe na falen kreret tane te larte te politikes. Duke nenshkruar kete dokument, politkanet nenshkruan aktin e turpshem, i cili deshmon se tek ne nuk kane vlere ligjet dhe Kushtetuta, por vetem tavolinat e rrumbullakta partiake apo maskarada te tilla presidenciale. Keta birko qe tallen kaq hapur me shtetin ligjor, neser pas zgjedhjeve do te na drejtojne prape drejt ndertimit te shtetit ligjor dhe do te na mbushin mendjen se perpara ligjit jane te gjithe te barabarte. Ashtu eshte. Te gjithe do te jemi te barabarte, thjeshte vetem disa do te jene me te barabarte se te tjeret.

Sipas ketij stili neser do te na therrasin secilin nga qytetaret e republikes per te nenshkruar nje deklarate noteriale se do te njohim ligjet e ketij vendi dhe do t'i zbatojme ato. Edhe Kushtetuten do ta respektojme se gjynah edhe ajo e shkreta, s'te ka faj.

Po mire more zoterinj te nderuar dhe shoke te dashur a e dini qe ligji eshte i detyrueshem per t'u zbatuar nga te gjithe? Dhe ai qe nuk e zbaton denohet sipas ligjit? Ku ka ndodhur qe te thirret tjetri e t'i lutesh qe te zbatosh Kushtetuten dhe t'i kerkosh firmen per kete?

C'them dhe une! Ne nje vend qe mblidhen prijesit e fiseve e merren vesh qe per nje vrasje te pergjigjet vetem vrasesi dhe jo kusherinjte e tij apo krushqit dhe ne kete ceremoni eshte i pranishem dhe duartroket edhe shefi i policise, merret me mend se keshtu do te ndodhe edhe me prijesit e fiseve me te medha, partive. Kesaj here nuk eshte i pranishem shefi i policise por ambasadorja amerikane dhe perfaqesuesit e tjere te perendimit drejt te cilit kemi kohe qe jemi nisur dhe s'po arrijme dot. Dhe s'kemi per te arritur nese perendimi tallet ne kete fare feje me ne, duke na vene te firmosim se jemi dakort te zbatojme Kushtetuten. Pastaj do na vene te firmosim se duhet te hame 3 vakte ne dite dhe se qe te lindesh femije, duhet nje burre dhe nje grua. Dhe shkulet se qeshuri Europa plake. Tamam si me fiset indiane qe kur u cuan ushqime me avion dhe indianet pane nje njeri ne aeroport te tundte dy shkopinj ne ajer per te drejtuar uljen e aeroplanit, menduan se amerikanet po i benin me shenje Zotit lart, per te zbritur ushqime. Dhe tani sa here qe nuk kane c'te hane, nxjerrin dy veta me shkopinj ne dore qe i tundin ne ajer duke i'u lutur Zotit te dergoje prape ushqime.

"O Rome fatlume qe ke lindur te me kesh Konsull",- thoshte nja dy mije e ca vjet me pare Ciceroni. O Shqiperi e mjere qe ke lindur te kesh te tille princer.