Tenderat

[dardajan]

Shpesh here degjojme qe politokanet tane po bejne lek po vjedhin shtetin dhe popullin nepermjet tenderave,por jo te gjith e dine se si realizohet kjo vjedhje dhe cilat jane rruget e mundshme per ta ndaluar ate,prandaj po mundohem me aq sa di nga pervoja personale ta sqaroj sado pak dhe ne qoftese ka ndonje ekonomist te larte le ta shqyrtoje me mire.

cfar eshte nje tender ?

Tender quhet kur nje privat ,instituzion shteteror ,apo nje subjekt tjeter don te ndertoje nje objek te ri , ose te ristruturoj, apo riparoj nje te vjeter, dhe per ta realizuar kete cakton nje sasi lekesh te llogaritura ne baze te cmimeve te materialit dhe krahut te punes ne ate moment.


Me pas te gjitha te dhenat e nje objekti duhet te publikohen ne nje gazet zyrtare ato shteteroret dhe ne gazeta te tjera ato privatet ne menyre qe te gjitha firmat e interresuara te mund te bejne llogarit e tyre
dhe ti paraqesin oferten e tyre per realizimin e saj ne zyren perkatese brenda afatit te caktuar.

Mbas perfundimit te afatit te dorezimit te dokumentave mblidhet nje komision ekspertesh te disa fushave dhe percakton fituesin e gares ose te tenderit .

cilat jane kriteret qe percaktojne fituesin e tenderit ?

1- Cmimi qe ofron firma per realizimin e objektit pra sa me i ulet eshte aq me shume mundesi ka te fitoje ( por kujdes jo shum te ulet pasi..)

2-Shikohet aftesia reale e firmes per ta realizuar vepren dhe disa kritere qe duhet te permbushe firma , si kushtet teknike dhe kohezgjatja e punimeve, garanzia e punimeve etj.

Kjo ishte ne vija te pergjithshme si funksionon nje tender .


Si vidhen leket e tenderit ??

vijon>>>

[dardajan]

Ne vendet e BE-se eshte e veshtir te vjedhesh nje tender pasi ka regulla te forta te cilat e bejne thuajse te pamundur vjedhjen.


Pra jemi ne momentin kur jane dorezuar te gjithe zarfat dhe behet hapja e tyre per te percaktuar fituesin sipas kritereve te vendosura me pare

1- vjedhja e pare behet ne zyre ku ne qoftese ben pjese vetem nje person nxjer fitues kush i ka dhene me shume nga perqindja e shumes qe zakonisht eshte reth 10% e totalit te investimit.

2- ne qoftese jane me shume se nje bien dakort dhe ndajne fitimin 50%


3- pasi merr leket ben dy punime dhe shpall falimentimin duke zhdukur te gjitha leket .

kjo ishte per vjedhjen ne zyre por me pas vjedh ai qe fitoi tenderin duke futur ne pune punetore pa dokomente pune , duke bere punime te nje cilesie te dobet dhe duke zevendesuar materialet e caktuara me te tjera qe kushtojne me pak.



Shkurt muhabeti dikush paguan per te bere nje bunker betoni qe ti rezistoje bombave dhe del nje bunker qe kur futet ushtari brenda ja fut p.rdhes dhe rezohet bunkeri.


si mund te pritet rruga te gjithve ??
shum e lehte

vijon >>>

[dardajan]

Ne Itali shum vite me pare tenderat vidheshin si ne Shqiperi por me ndryshimin e disa regullave eshte minimizuar ky problem .

me pare kur dikush fitonte nje tender i jepej 10-20 % e shumes totale per te filluar punimet dhe per te ndihmuar firmen qe te zhvillohej por kjo metod u bllokua dhe u hoq sepse tenderat i jepeshin njerzve te tyre sigurisht duke ndare fitimin psh keshtu flitet per Berluskonin qe Kraksi i dha shum nga keto tenderat ( ketu quhet gare apalti) ku ai ndertoi milano 2 etj, dhe per kete e akuzojn se ka vjedhur menyrat si si vidhet jane te shkruajtura ne postimin e meparshem .

Keshtu ndodh edhe ne Shqiperi tani pushtetaret i japin tenderin atij qe eshte i tyre dhe ndajne fitimet , duke vjedhur ne kete menyre leket e popullit dhe te vete individit duke mos i paguar pensionin dhe te ardhurat e tjera qe i takojne sic jane siguresa ne pune ushqimi veshmbathja transporti ditet e festave e shum te tjera duke krijuar keshtu nje brez qe punon dhe fiton vetem per te ngrene per momentin pa asnje siguri per te ardhmen duke krijuar keshtu nje brez qe pas pak vitesh do kthehet ne lypsar rrugesh .

si ta bllokojme kete hajdutllik ne mes te sheshit ??

shum e thjesht si me poshte


Italianet e ndryshuan menyren e tenderit ne kete menyre

1- bene ndarjen e firmave sipas fuqise se tyre dhe perberjes

psh ne firma individuale qe quhen artixhan societa ne dy a tre persona qe quhen SRL qe do te thot societa me responsabilita limitata .
ne sociata per aksioni qe quhen SPA te cilat financohen nga aksioneret dhe jane firmat me te medhaja.

punimet e medha shteterore zakonisht i marrin SPA-te dhe bejn ato nje tender te brendshem me firmat e vogla ( SRL ) per te ndar punen dhe ketu fillon ligji i pare qe thot se SRL nuk mund ta japin punen e marre nje firme tjeter por duhet ta beje vet.

2-Shteti nuk jep me asnje % per fillimin e punimeve perkundrazi firma fituese duhet te beje 10 % te punimeve te faturuara te dokumentuara dhe tja dergoj dokumentat zyres perkatese per te marre leket per punimet e bera, zyra nga ana e saj para se te paguaj con ekspertet e tij per te pare se realisht eshte kryer 10 perqind e punimeve dhe me cilesine sipas kontrates, dhe vetem pas OK qe japin ata behet pagesa nga ana e shtetit
e keshtu vazhdon derisa mbaron objekti,

3-nga 10 % i pageses i mban 10 % per garanci per punimet e bera derisa mbarojn punimet dhe dorezohet objekti ku mbasi behet nje kontroll gjeneral behet edhe kjo pagese dhe ne qoftese firma nuk mbaron punimet nuk i jepet kjo perqindje.

4- gjate punimeve behen controlle ne objekt per siguresen dhe dokumentacionin e puntorve.

5- ne rast te shkeljeve mbyll punimet dhe ve gjoba te renda.

6-ne qoftese firma qe ka fituar tenderin ka bere nje skonto te forte per te marre punen firmat e tjera kan te drejt ta bllokojne dhe te kerkojne verifikimin e firmes dhe te skontos apo uljes se cmimit.

per firmat shqiptare mund te aplikohet jo 10 % por 2 apo 5 % e punimeve per te mare leket pasi jane akoma ne zhvillim e siper .

leket jepen me perqindjen e interesit te asaj periudhe.

ne qoftese ne shqiperi do te aplikoheshin keto pika nuk do te vidhej me por mungon vullneti per te bere detyren ndaj shtetit dhe popullit .

[dardajan]

Ky eshte nje shembull konkret i atyre qe kam shkruar me pare
shkrimi eshte i gazetes Koha Jone



















E Hene, 09 Maj 2005


"HIDHEN NE ERE" 4 MILIONE DOLLARET E UJESJELLESIT

Mirdite- Deshtojne punimet per Ujesjellesin e Bargjanes, ne te cilin jane investuar nga Banka Islamike plot 4 milione dollare. Gjithe zona e Mirdites qe shpresonte per furnizim me uje te pijshem pa nderprerje, ka kater vjet qe pret perfundimin e projektit qe tashme ka kaluar ne doren e dy firmave zbatuese qe nuk kane bere as 30 per qind te punimeve. Pas arratisjes se firmes turke "Nema" e cila deshtoi pa filluar punimet, projektin e mori persiper firma shqiptare "Mati SH.P.K".

Investimi

Prej disa vitesh eshte folur per shpetimin e disa zonave te Mirdites, nga uji i nje cilesie mjaft te rende, aq sa asnje nga banoret e kesaj zone nuk ka kaluar pa semundje qe provokohet nga nje uje i cili merret nga brigjet e zhavorrta te lumit te Fanit te Vogel. Madje zona te tilla si Proseku, Perlati, etj, nuk kane uje, ose vazhdojne te jene te detyruar qe ujin e pijshem ta marrin disa kilometra larg, jo me tubacione, por me bidone plastike. Pas disa perpjekjesh u gjet edhe donatori, i cili do te paguante parate per nje nder ivestimet me te fuqishme ne zonen e Mirdites. Edhe pse u deklarua se donatori per jo me pak se 4 milione USD, do te ishte Banka Islamike per Zhvillim, edhe me skeptiket nuk e kishin imagjinuar se 4 vite pas fillimit te punimeve per kete ujesjelles, situata do te ishte kaq e rende dhe e pashprese. Ne fillim te vitit 2001 ishte firma turke "Nema" e cila me shumen e dollareve ne fjale mori persiper qe te percillte ujin e bjeshkeve te Bargjanes per ne qytetin e Reshenit dhe disa zona te tjera te Mirdites.

Deshtimi

Por nuk u desh shume kohe qe te vertetohej se kjo firme asnjehere nuk kishte ndermend te realizonte kete projekt te rendesishem per mirditoret. Ndaj ne nje mesnate te vjeshtes se dy viteve me pare, turqit arratisen ne fshehtesi te plote, duke lene pas zhgenjim dhe nje mal me borxhe ndaj punetoreve dhe subjekteve te ndryshme shteterore dhe private. Ne keto kushte, Ministria e Puneve Sociale mori masa duke i kaluar te drejten per vijimin e punimeve te lena ne mes nga turqit, nje firme tjeter, kete radhe shqiptare, e cila kishte pervoje ne realizimin e ivestimeve te tilla.

Zvarritja

Mjafton t'i referohesh faktit se me daten 4 prill te ketij viti, kur ishte percaktuar afati perfundimtar per perfundimin e projektit, jane kryer vetem 30 per qind te punimeve dhe s'do kishte nevoje per koment. Por ajo cfare eshte me e rende ne kete proces nuk ka te beje me shtyrjen e afateve te kryerjes se punimeve, por me situaten e rende ekonomike dhe shkeljen e rende te elementeve te ketij projekti. Me i rende eshte fakti se punimet ne kete ivestim po kryhen pa monitorimin nga firma e supervizionit "SEYAS.HUK-PROJECT". Akuzat dhe dyshimet jane se ka qene nje veprim i parashikuar nga perfituesit e miliona dollareve, me lidhje qe ne ministrine perkatese per te larguar firmen e revizionit, pasi kjo e fundit shume here eshte bere barrikade per veprime abuzuese gjate zbatimit te projektit. Ndersa po behen perpjekje per emerimin e ndonje firme e cila duhet te jete "ushtar i bindur". Sipas specialisteve depot e vendosura ne Kolsh jane jashte kuotes dhe nuk perputhen me projektin. Ndersa po te lexosh kontraten per fitimin e nje tenderi te tille, thuhet tekstualisht se firma duhet te kete ne pronesi te saj, jo me pak se 8 ekskavatore pune. Ne fakt firma ka sjelle deri me tani ne Rreshen vetem nje ekskavator, ndersa 3 ose 4 te tjere i ka marre ne raste te caktuara me qira.

Komision per verifikim

Ne asnje vend nuk ka tabela perkatese qe shenojne fillimin apo mbarimin e punimeve. Tubat ne shume degezime jane disa here me te vegjel se kapaciteti qe shenohet ne projekt. Ndersa tashme kur nuk eshte realizuar as gjysma e projektit, ka mungese te theksuar te tubave percjelles te ujit te pijshem. Prej disa muajsh nuk paguhen sigurimet shoqerore te punonjesve si dhe shume mangesi te tjera. Nje situate e tille eshte percjelle si shqetesim edhe nga keshilltari republikan prane bashkise se Rreshenit, Ded Gjoka, i cili ne mbledhjen e afert te ketij keshilli do te kerkoje ngitjen e nje komisioni verifikues per kete rast.

Firma drejt deshtimit

Nuk eshte e nevojshme te besh bilance te hollesishme, por mjafton te bisedosh me ata qe kane pasur fatin te punojne prane kesaj firme. Viktor Picaku thote se prej disa muajsh firma i detyrohet deri ne 5 milione leke. Gjithashtu lista e punonjesve qe nuk kane marre shperblimet e tyre eshte e madhe, madje behet fjale per miliona. Disa here punonjesit jane munduar per ne Tirane ku jane edhe zyrat qendrore te kesaj firme, por nuk kane mundur qe as ta takojne presidentin Mehmet Pali. Eshte e habitshme edhe indiferenca e deputetit te zones Ndre Legisi, i cili 4 vjet me pare i shoqeruar me disa ministra te tjere te qeverise se asaj kohe pati prere shiritin e vepr`s, qe duhej te perfundonte brenda dy vitesh.

Aleksander Ndoja







Copyright ? KOHA JONE - E perditshme e pavarur Deklarate mbi Te Drejtat

[Era1]

Ne fillim duhet te perkufizohet sakte termi TENDER .

TENDER - do te thote nje procedure prokurimi, ne te cilen ftohen, shqyrtohen dhe vleresohen te gjitha ofertat e marra per te zgjedhur oferten me te mire per te lidhur kontrate.

Nga ky perkufizim del fjale prokurim e cila eshte si me poshte :

PROKURIM - do te thote blerja, marrja me qira ose cdo menyre tjeter kontraktimi i mallrave, ndertimeve dhe sherbimeve.

Ka disa lloje tenderash qe jane:

"Tenderi i hapur" do te thote nje procedure prokurimi, ne te cilen te gjithe kandidatet e interesuar mund te paraqesin ofertat e tyre.

"Tenderi i kufizuar" do te thote nje procedure prokurimi, ne te cilen vetem kandidatet e ftuar nga enti prokurues mund te paraqesin oferta.

"Tender me dy faza" do te thote nje procedure prokurimi, ne te cilen enti prokurues kerkon oferta ne dy faza: ne fazen e pare oferta per informacion te plote pa cmime, kurse ne fazen e dyte oferta me cmime.


Ne keto perkufizime lexojme termin Enti prokurues i cili eshte :eshte cdo organ shteteror qendror a lokal, si dhe cdo person juridik tjeter, qe i vihen ne dispozicion fonde publike per prokurim.

Ka dhe menyra te tjera tenderi por me emertime te ndryshme si psh:

"Kerkese per propozim" do te thote nje procedure prokurimi, ne te cilen enti prokurues kerkon propozime nga kandidatet e zgjedhur prej tij.

"Prokurimi i drejtperdrejte" do te thote nje procedure prokurimi, ne te cilen enti prokurues kontakton dhe kerkon nje propozim nga nje kandidat.

"Kerkese per kuotim" do te thote nje procedure prokurimi, ne te cilen enti prokurues kerkon kuotime nga kandidatet e zgjedhur prej tij.

Qe te analizojme menyren e vjedhjez dhe te abuzimit financiar duhet te dime dhe tre koncepte te tjera :

"Kandidat" do te thote nje person fizik ose juridik, i ftuar per te marre pjese ne prokurimin publik ose qe kerkon te ftohet.

"Ofertues" do te thote nje person fizik a juridik qe paraqet nje oferte.

"Furnizues" do te thote nje person fizik ose juridik, qe ka lidhur nje kontrate per mallra, ndertime dhe sherbime me entin prokurues.

Atehere shume thjesht mbas ketyre perkufizimeve mund te shohim se si ndodh abuzimi:

1- tek zgjedhja e kandidatit , dmth ai kandidat qe ka paguar nen tavoline.

2- Ofertuesi , paraqet oferten ne baze te nje marveshje qe ka bere me pare me kandidatin duke i treguar atij se me ç'fare vlerash mund te fitoje

3-Perseri Ofertuesi i cili ne baze te ligjit duhet te shpalli oferten , jua shpall fillimisht Kandidateve te parazgjedhur (te cilet kane bere ato pagesat harakiri) dhe diten e fundit e ben publike dhe per kandidatet e tjere te cilet nuk harrijne dot as te bejne fotokopjen e Çertifikates Tatimore.

4- Ofertuesi (se ketu jane qeveritaret) ne shpelljen e ofertes gjoja rastesisht harron pa vendosr ndonje dokument qe duhet dhe keshtu qe eleminohen disa kandidate

Ka shume ne fakt dhe eshte e lodhshme te shpjegosh menyrat abuzimit qe jane te shumta .

[Eros26]

Meqenese eshte teme ne lidhje me tenderat ketu poshte eshte nje link me tenderat qe jane shpallur te hapur momentalisht nga institucione nderkombetare, dikastere apo ente te ndryshme.
Kush eshte i interesuar mund te vizitoj:

http://www.njoftime.com/forumdisplay.php?f=11