TIRANE (20 Gusht) - Vdes nė moshėn 45-vjeēare shkrimtari dhe publicisti i njohur Teodor Keko. Lajmi ėshtė bėrė i ditur nga media tė ndryshme nė Tiranė, tė cilat saktėsojnė se Keko vdiq sot nė Hollandė, ku gjendej pėr kurime. Ai vuante nga njė sėmundje shumė e rėndė e pashėrueshme.
in/mr (BalkanWeb)
---
Ngushellime familjes se shkrimtarit tone te talentuar.
TEODOR KEKO do kujtohet me respekt si shkrimtar e si njeri i mrekullueshem.
Po me vika shume keq me ka pelqyer gjithmon si shkrimtar. Vdekja e tij eshte nje humbje e madhe si per familjen ashtu dhe per artedashsit e letersis shqiptare
Mos shkruaj gjė kur je me nerva, sepse, ndėrsa plaga e gjuhės ėshtė mė e keqe se e shpatės, mendo ēka mund tė jetė ajo e pendės
TIRANE (20 Gusht) - Vdes nė moshėn 45-vjeēare shkrimtari dhe publicisti i njohur Teodor Keko. Zemra e tij pushoi sė rrahuri sot nė njė nga spitalet e Greqisė. I prekur nga njė sėmundje e rėndė, Teodor Keko prej disa kohėsh jetonte me familjen e tij, gruan dhe dy djemtė, nė Hollandė. Nga tė afėrm tė familjes mėsohet se, para disa ditėsh, pasi nuk ėshtė ndier mirė, ai ėshtė dėrguar pėr nė Greqi pėr tė vazhduar kurimin e nisur para disa muajsh. Ka qenė vėllai i Teodor Kekos, Ilir Keko, ai qė ėshtė nisur sot drejt Greqisė pėr tė sjellė nė Shqipėri, trupin e pajetė tė Teodorit,(i thirrur nga tė gjithė me shkurtimin Dori). Nga ana tjetėr, nesėr, pritet ardhja me avion e gruas dhe dy djemve nga Hollanda. Djali i dy artistėve, regjisorėve me emėr Endri dhe Xhamfize Keko, pak pas diplomimit nė Fakultetin e Histori-Filologjisė, dega Gjuhė- Letėrsi, nis punėn si gazetar nė gazetėn kulturore "Drita". Krijimtaria e tij letrar, siē shprehet dhe poeti i njohur Xhevahir Spahiu, nis me poezinė. Si redaktor i tre vėllimeve tė para me poezi tė Kekos, Spahiu shprehet se "Teodor Keko dallonte si njė poet me ndjeshmėri tė lartė, si njė lirik i mirėfilltė, vargu i tė cilit karakterizohej nga mprehtėsia e vėshtrimit tė problemeve shoqėrore duke arritur hera-herės nė ironi e sarkazėm". Sipas Spahiut, Keko kaloi gradualisht nė prozė, (roman dhe tregim), ku tema tė larmishme gjetėn shtjellim. Ndėrsa ish-kolegia e tij, gazetarja Briseida Mema thotė: "Dori ashtu si dhe nė veprat e tij, ishte i njė natyre rebele, ndėrtonte dhe shkatėrronte njėkohėsisht. Kjo e bėnte natyrėn e tij tepėr komplekse. Ndėrsa pėrsa i pėrket veprės sė tij, pjesa kryesore e tyre trajtojnė marrėdhėniet njerėzore qė kalojnė pėrmes shpirtit". Pėrveēse nė fushėn e letrave Teodor Keko kontribuoi pėr disa vite dhe nė politikė. Ai u zgjodh deputet qė nė Parlamentin e parė pluralist nė Shqipėri.
in/mr (BalkanWeb)
per te ardhur keq me te vertete. Shume lajm i trishtuar.
GSH
----------
Pak ditė nga vdekja e shkrimtarit, librashitėsit pohojnė suksesin
Nė libraritė e Tiranės, aty ku Dori jeton ende
--------------------------------------------------------------------------------
xh.a.
Kanė kaluar veēse pak ditė nga vdekja e "papritur" e shkrimtarit, publicistit tė njohur Teodor Keko. Pas vdekjes, vlera e njė shkrimtari, poeti, piktori, apo artisti shumėfishohet, ose zvogėlohet dhe kjo ėshtė njė aksiomė e vėrtetuar nėpėr kohėra.
Por nė fund tė fundit, libri mė me vlerė i bibliotekės ėshtė ai, tė cilin ne duam ta kemi me ēdo kusht, nė mėnyrė qė po tė na marrė malli tė mund t'i rikthehemi. Nga ana tjetėr, ka ikur koha e superlativave, tė kthyera nė njė zhargon tė rėndomtė spikerash televizive radiofonike, apo tė ndonjė gazetari qė kėrkon tė mbushė faqet e shkrimit tė tij. As Dori vetė, ndoshta nuk do t'i pranonte kėto "falsitete". Por e vėrteta ėshtė se rebeli me shpirt moralist, antikonformisti qė u shqua pėr sinqeritetin skandalizues ishte njė emėr nė letėrsinė shqipe, njė emėr qė ndoshta nuk do tė kalojė kėshtu pa u ndier dhe papritur, ashtu si trupi i tij. Nga kontaktet me libraritė kryesore tė Tiranės, mund tė konstatosh mjaft lehtė se vepra e tij, renditej ndėr mė tė shiturat (brenda kuadrit tė librave shqip). Librashitėsit, qė aktualisht kryejnė dhe rolin e munguar tė kritikės shqiptare mund tė tė konfirmojnė lehtėsisht vendin veēantė tė Kekos nė biznesin e librit. Nė treg ende shiten dhe kėrkohen librat e tij tė hershėm me tregime e novela, si "Lajmėtarja e vdekjeve", apo "Prostituta", krahas atyre tė fundit "Made in Albania", apo "Hollėsi Fatale" libri I tij I fundit tė cilin autori e ka botuar nė Hollandė. Librat e tij, po aq sa kanė qenė poshtė fletores sė leksioneve tė njė studenteje, poshtė jastėkut tė njė djaloshi, po aq fort kanė qėndruar dhe sunduar nė studiot opinionet dhe mendimet e inteligjencės. Njė vėshtrim i veēantė dhe turbullues ai i Dorit, njė krijimtari e ndjeshme ndaj jetės, dhe njė dėshirė e madhe per vetė jetėn. Megjithėse u aktivizua nė politikė herėt, duke qenė deputet nė parlamentin e parė pluralist dhe mė vonė kėshilltar I dy kryeministrave, pasioni i tij i hershėm pėr letėrsinė, ushqyer nga njė familje artistėsh, nuk e la te pėsonte metamorfozėn qė has rėndom pasioni i kultivuar ose jo, nė tė gjithė ata, qė i kanė hyrė politikės. Ai vazhdoi tė shkruante, ashtu siē dhe u citua rigorozisht nė nekrologjinė e tij. U tha gjithashtu se Dori godiste dhe majtas dhe djathtas, sepse ishte deri nė fund ai, qėndroi ai, i vetmi i pandryshueshmi dhe i vėrteti Teodor Keko. Nė kėto ditė pėrmortjeje, pas njė vdekje, befasia e sė cilės e bėri mė tė rėndė tronditjen, njė "Urra" pėr kurajon, kjo do tė ishte dhe nekrologjia apo epitafi mbi varrin e tij. Njė "urra" pėr atė qė pėrēmoi vesin dhe qė nuk pati ndrojė ta publikonte, pėr atė qė shpėrfilli tabutė e seksit nė emėr tė moralit, dhe qė meritoi emrin e "rebelit", pėr atė qė dhe kur iku (ashtu papritur e para kohe) la ndjesinė se pranė nesh kish kaluar njė kometė.
fjala e lamtumires
-nga shkrimtari Besnik Mustafaj.
I shtrenjti Dori,
Nder te gjithe miqte e tu te shumte, mua me ra shorti i veshtire te te them lamtumiren e fundit ne emer te tyre. Ne te gjithe te kemi dashur shume. Dhe po te japim sot me vete mirnjohjen me te thelle, per ate qe ti ke ditur, ke mundur dhe ke dashur te na japesh nje jete te tere. Une tani perfitj nga heshtja jote e detyrushme dhe do te them cfare te dua.Ti s'me nderpret dot me te tallur, sic beje zakonisht. Do te them se ti ishe trim. Kjo cilesi e demoduar nga pseudomoderniteti shqiptar, shfaqej tek ti ne nje menyre shume te fisme. ne njezetekater vjet miqesi me ty, kurre s'te kam degjuar te shash njeri, sic nuk te kam pare kurre te mburresh. Lum si ti per forcen qe kishe!Per shume e shume vite ti pate penen e gazetarit. Per disa vite pate edhe tribunen e Parlamentit.
Krejt si Shen Mateu, ti krijove ungjillin tend per te thene re verteten, larg adhurimit skllaverues per profetet, por edhe larg percmimit poshterues per ithtaret. Ti vetem u perpoqe si nje burre i lire, pa pranga te dukshme e as te fshehta, t'u jepje liri nga liria jote, njesoj bujarisht si profeteve si ithtareve.. Ti s'doje te ishe as profet as ithtar dhe duke dhene liri ti shumefishoje lirine tende.
Nga keto trimeri dije te beje ti, dhe dle keshtu i pandotur nga ferkimi i berrylave me harbutet e lajkataret qe rruga ti sillte ne te majte e ne te djathte.
Lum si ti per gjumin qe do te besh! Edhe ti kishe armikun tend. na e kishe thene ti vete, por edhe ne e kemi pare sa e sa here si ndesheshe me te. Ishte merzia qe vinte nga koha, ne te cilen u shtri jeta, por edhe nga njerezit qe i sherbyen kesaj kohe. Ti e munde merzine, me beso te pakten sot.Si rrallekush nga bashkekohesit e tu e fitove kete beteje, duke i dhene cdonjerit nga castet e jetes tende kuptimin qe ty te pelqente.
Ti krijove keshtu gjuhen tende, ku vetem ankimi nuk lejohej. Lum si ti per lumturine qe arrite! Edhe ti kishe pasionin tend te madh, te pashueshem, te hershem qysh ne rinine e pare qe nuk e le kurre te venitet, kishe shkrimin.
Sado qe jetoje si poet, edhe brenda shkujdesjes dukeshe se ndiheshe me mire se brenda cdo rrobe tjeter, ti ne te vertete kishe vezhgimin, vullnetin dhe talentin e prozatorit te fuqishem, te paperseritshem.
Ti diteve jetoje si bohem i palodhshem, jetoje per sot dhe neteve i vetedishem se kishe shekuj per te fjetur, shperfillje gjumin e perkohshem e hidhje ne leter novelat e tua te mrekullueshme, do apo s'do ti, ato ore jetoje per te nesermen, lije per ne, per femijete per niprit tane te ardhshem nje shenje qe shkon pertej kujtimit permallues, lije vepren tende, permendoren tende te vertete, ate qe do ta ruante lidhjen tende te perjteshme jo vetem me familjaret e miqte e tu, por sidomos me ata qe s'arriten te te njihnin.
E kupton ti, c'i ke bere vdekjes o budalla?
Edhe punet e perendise i ke sjelle te behen sipas deshires tende. Ik tani, ik!...
"Shkolla nuk e ben njeriun me te mencur, e meson te duket i tille" (e.m)
Velo, njė portret-skicė, Kekos dhuratė pėr ditėlindje
Teodor Keko mbledh miqtė te kafe "Europa"
--------------------------------------------------------------------------------
mi.ho.
Eshtė gjallė apo ka vdekur? Kjo pyetje qė pėrkon me titullin e njė prej librave tė Mark Tueinit, do t'i vinte kujtdo nė mėndje teksa shihte njerėzit e shumtė qė hyjnė nė kafe "Europa" dhe ndėrsa pyet se "Ēfarė feste bėhet kė-tu?" atij i jepet pėrgjigjja: "Eshtė ditėlindja e Teodor Kekos".
Duke u pėrpjekur tė zgjidhė dilemėn e mėsipėrme, ai vazhdon tė shohė vargun e gjatė tė mjaft njerėzve duke filluar qė nga shkrimtarė, poetė, publicistė, gazetarė, piktorė, aktorė, regjisorė e deri tek muzikantė. Nuk mungojnė edhe politikanėt. Tė gjithė janė mbledhur tė kujtojnė mikun e tyre tė pėrbashkėt, shkrimtarin e publicistin e njohur Teodor Keko. Dy djemtė dhe bashkėshortja e tij presin e respektojnė ēdo njeri qė drejtohet pėr nga hyrja e kafe "Europės". Ulur nėpėr tryeza sheh Dritėro Agollin, Diana Ēulin, Xhevahir Spahiun, Limoz Dizdarin, Robert Shvarcin, Bardhyl London, Zana Shuteriqin, Vera Grabockėn, Timo Fllokon, Maks Velon, apo vargun e gjatė tė publicistėve e gazetarėve, si: Preē Zogaj, Martin Leka, Fatos Baxhaku e mjaft tė tjerė. Ndoshta do tė ishte paksa ēudi nėse do tė thoshim se nė atė ditėlindje nuk mungonin as dhuratat. Pėr njė tė tillė kishte menduar artisti Maks Velo. Ishte portreti-skicė qė ai kishte bėrė pikėrisht pėr kėtė ditė, tė cilin shumė shpejt e kishte kornizuar pėr ta bėrė ndoshta njė nga dhuratat mė tė veēanta tė kėsaj ditėlindjeje. Te kafe "Europa", aty ku Teodor Keko kaloi orė tė tėra tė jetės sė tij, u mblodhėn sėrish miqtė, shokėt e ish-kolegėt, pėr tė kujtuar njeriun qė prej disa ditėsh nuk jeton mė. Po kėshtu kanė bėrė dhe patriotėt e tij korēarė.
-------
sa emocionante!
sfidohet vdekja e atij qe nuk vdes.
Flm, Brari per kete lajm qe e rrezon cdo ikje te atij qe nuk ka ikur prej nesh!
"Eshte gjalle ....."!
"Shkolla nuk e ben njeriun me te mencur, e meson te duket i tille" (e.m)
HOLLESIRA FATALE - Tregim nga Teodor keko
Vana B. u shfaq nė skajin e djathtė tė rrugės tė mbushur me shitėsa ambulantė tė tė gjitha racave, pikėrisht atė ēast kur Erioni po mendonte se ēfarė mrekullie do tė ishte, sikur ndonjėri prej ambulantėve tė vegjėl rom, tė ulėrinte duke ekspozuar Vana B.
Shikojeni kėtė alamet cope, kush kėrkon ta blejė?
Sa tė kushtonte do ta blija, mėrmėriti ai, pa ia ndarė sytė tjetrės, teksa i afrohej me ecjen e saj mospėrfillėse e nerva-shkatėrruese. Kishte rėnė keq me Vanėn pas asaj darke nėn vrushkujt e tėrbuar tė shiut, qė sa nuk i thyen dritaret e restorantit, e me vetėtimat e njė pas njėshme, si copėra limoni mbi peshkun nė pjatancė. Ishte goditur drejt e nė tru nga vėshtrimi i saj pak pjerrtas, as i ftohtė e as i ngrohtė, i padeshifrueshėm, dhe gjithė asaj darke, pati patur dėshirėn e marrė tė zgjaste pėllėmbėn e ti pėrfshinte gjinjtė e saj as tė mėdhenj dhe as tė vegjėl, ato gjinj si domate eksporti, me peshė e formė ideale, pėr ti shtrydhur ngadalė, duke kundruar thithkat e tyre tė ngritura lart. Mirėpo, kuptohet, asgjė e kėsaj natyre nuk pati ndodhur dhe ai, si njė frikkacak dhe tinzar tipik, e kishte bėrė realitet dėshirėn nja njė javė mė pas nė ėndėrr.
* Mirėmėngjes! - e pėrshėndeti Vana B. duke e puthur lehtė nė faqe e duke mbledhur me kujdes fudnin e nguhstė rreth kofshėve, teksa ulej bri tij.
* Si nuk i bėrė njėherė punėt tamam njė e nga njė!- psherėtiu Erioni duke nuhatur parfumin e saj, ndėrkohė qė Vanės i qeshėn sytė djallėzisht.
* Nuk ėsnhtė as vendi dhe as personi adapt pėr tė bėrė atė punė shtruar!-, ia ktheu qetėsisht, pastaj, si porosity njė lėng limoni hodhi kėmbėn njė mbi njė, gjithė me kujdes, qė tė mos i zbuloheshin kofshėt e bukura mė shumė nga ēduhej dhe ndezi njė cigare. Njė cigare tė bardhė dhe tė hollė si gishtėrijntė e saj.
Erioni u bė shpėrfillės nė fytyrė. I bėri shenjė njė ambulanti tė vogėl se nukdėshironte tė blinte cigare, pasatj iu kthye tjetrės.
Ti, mund tė mė refuzosh ditėn, por natėn je totalisht e imja, me gjithė seks, lecka e komēa bashkė! Vetėm ta shohėsh veten se si e bėn atė punė.!
Vana u shkri. Ra mbi tryezėn e vogėl, duke e mbuluar atė tėrėsisht me kaēurrelat e saj tė zeza e tė dendura dhe pyeti gjithė kuriozitet:
Pa hė! Si jam?
Erioni u mendua njė hop pa ia ndarė sytė. Dukej sikur nuk donte tė fliste pėr atė film tejet personal, tė parė e stėrparė vetėm prej tij, mirėpo diēka ia zbuti vėshtrimin dhe ai ia nisi rrėfimit me sytė tashmė tė hedhur nga rruga, ku njerėzit ven e vinin nga tė gjitha drejtimet nė njė kaos tė plotė.
-Mbrėmė po hanim darkė tė dy. Ishim nė njė restorant tė ēuditshėm, me muzikė dhe klientė e kamarierė...
-E mora vesh fundin!-ia preu ajo-Mos e vazhdo kot!...
E shqiptoi kėtė fjali mospėrfilėse, pa ia ndarė sytė Erionit, mirėpo krejt papritur ai zgjat drejt saj e i kėputi njė tė puthur tė mirė mu nė cep tė buzėve tė saj tė plota me dhėmbėt e bardhė tė dalė paksa pėrpara, njė tė puthur qė e bėri gri Vana B-nė dhe e hutoi keqas kamarierin dhe e sėmuri pėr parkison, derisa i dridhej nė atė farė feje gota me lėng portokalli nė dorė.
Vana priti sa ia mbathi kamarieri i tmerruar, pastaj i tha nėn zė Erionit, duke fshirė buzėt me shpinėn e pėllėmbės sė saj hollake.
-Ti, qėnke fare idiot!
Tani ishte purpur. Tamam si flamur kombėtar, kuq e zi! E skuqur, me flokėt pis tė zeza dhe me gjinjtė e plotė, qė i hidheshin nga rrahjet e zemrės lart, ishte njė Vanė tjetėr, ajo e zemrave.
Erioni i kundroi tė gjitha kėto, por ndjehej se pak pėrshtypje i bėnin. Siē i rrinte mendja Jezuit tė gozhduar te gozhdėt, edhe atij i ishte fiksuar mendja te mėnyra se si mund tė bėhej realitet ajo ėndrra aq seksi e magjike.
-Gjoksin e kishe pa rrudha,-ia nisi si me vete ai,-numur tre, me njė thithė tė plotė...
Vana qeshi lehtė. Tjetri i kishte rėnė pikės. Ajo ishte e asaj mase!
-Mos ke pirė? - nuhati ajo, duke u zgjatur drejt tij. Pasatj u tėrhoq e shtoi qetėsisht: Le qė tani ty nuk tė bėn mė dėm alkooli, i bėn, ti, dėm atij!...
Tjetri nuk ia vuri veshin. Tashmė i qenė ndezur motorėt.!
-...Kurse kofshėt i kishe tė lėmuara. Pa asnjė qime e pa pikė yndyre. Po gjėja mė e mirė ishte beli yt. Unė nuk kam provuar bel mė joshės! Tė hynte e tė dilte nga pėllėmba, si me magji! Lėvizte gjithė kohėn si kushinetė!...
Vana B. u trishtua befas. Filloi tė vizatojė me gisht nė suprinėn e tryezės, pastaj pyeti befas:
-E bėmė, si pėrfundim atė punė?
Mori si pėrgjigje njė PO tė thatė, pa pik emocioni.
-Si isha?
-E shlėlqyer! E ngushtė, rėnkoje lehtė, i mbaje sytė mbyllur dhe kėrkoje mamin gjatė kryeres sė aktit...
Vanės iu varėn disa fije rricash anash faqeve tė kėrcyera paksa. Tani lexohej qartazi trishtimi.
-Po flokėt deri ku mė arrinin? -e pyeti ajo, duke menduar vetėtimthi se ai nuk e kishte parė kurrė me flokėt tė lėshuar.
-Deri te kėrthiza, -ia ktheu Erioni.-Mė kujtohet mirė, sespe u detyrova tė t'i hap flokėt, kur desha tė tė thithja gjinjtė!...
Vana B. heshti njė hop pa ia ndarė sytė e saj pa shprehje. Pastaj hapi gojėn aq joshėse e artikuloi:
-Atėherė, ēkėrkon tani prej meje?! Tek unė ty tė shtyu kurioziteti. Nė ėndėrr, ti, i ke parė tė gjitha. Tė betohem! Unė jam krejtėsisht ajo, qė, ti ke parė e prekur nė ėndėrr!..
Dhe sakaq ishte nė kėmbė me ēantėn e hedhur nė sup.
-Po tė mos kishe hyrė nė kėto hollėsira, mbase do tė bėnim diēka. Me atė mendje erdha. Tani nuk ka mė kuptim!-tha dhe iku gati duke dėnesur. Fill pas kėtyre fjalėve
ndodhej nė rrugė. Ecte ngadalė, me vithet e kėrcyera, qė i vallėzonin lehtas, tamam si nė ėndėrr...
@ SPEKTRI
Postuar mė parė nga Kuqalashja
me numur tre unė i di tė vegjėl, apo janė ndryshe numrat andej
porosit lėng limoni sa tė duash, lėng portokalli tė sjellin
ajo mbuloi gjithė tryezėn me flokė por ai nuk e kishte parė kurrė me flokė tė
lėshuara
gjithsesi kėto janė hollėsira jofatale
wrong verb
Regullat e Postimit
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt