Qeveria Kulturore e Ballkanit pa Kosoven!!!

[dodoni]

Blendi Klosi ben realitet endrren ballkanike
E Shtune, 02 Prill 2005
Nente vendet e Evropes Juglindore formojne nje Keshill Ministrash te Kultures per rajonin. Danimarka behet vendi mikprites i takimit final te tyre dhe njekohesisht Shqiperise i jepet presidenca e pare e ketij Keshilli, qe eshte ideuar nga Ministri shqiptar i Kultures

Realizohet endrra e Ministrit shqiptar te Kultures, Blendi Klosi, per krijimin e nje Keshilli Ministrash te Kultures se Rajonit te Evropes Juglindore. Ajo eshte finalizuar ne vendin mikprites, me 31 Mars, ne Godinen e Keshillit Nordik ne Kopenhagen, kur Ministrat e Kultures se vendeve respektive, kane nenshkruar Karten e Themelimit te ketij Keshilli. Vendet nenshkruese kane qene: Shqiperia, Bullgaria, Kroacia, Rumania, Turqia, Serbia, Mali i Zi, Greqia dhe Maqedonia. Referuar burimeve te shtypit te MK-se, "Mbledhja eshte drejtuar nga Ministri Klosi, ku eshte diskutuar mbi rendesine e ngritjes se kesaj strukture dhe menyren e funksionimit te saj. Eshte diskutuar ne detaje edhe mbi angazhimet, qe do te marrin te gjitha vendet pjesemarrese". Duhet thene se parimisht, marreveshja eshte respektuar ne parim nga te gjithe.

Duket se jo me kot, eshte ndermarre nje hap i tille ne Danimarke. Klosi e konkretizoi kete ide duke iu referuar eksperiences se vendeve te tjera europiane, qe kane themeluar struktura te tilla prej kohesh sic eshte Keshilli i Ministrave te Kultures te Vendeve Nordike. Duhet thene se Ministri i Kultures se Danimarkes, z.Brian Mikelssen, ka ofruar edhe te gjitha eksperiencat, qe zhvillon ky vend ne kete drejtim, "si dhe u be vendi mikprites per finalizimin e kesaj ideje te realizuar per here te pare", citohet zyra e shtypit te MKRS.

Cfare propozoi Klosi nje vit me pare

Ne konferencen e Vendeve te Evropes Juglindore per Trashegimine Kulturore, ne Mostar, organizuar me 19 qershor 2004, eshte mirepritur nga te gjithe Ministrat pjesemarres ideja e hedhur nga Ministri Klosi per krijimin e nje strukture te perbashket midis Ministrive dhe Institucioneve te Kultures te vendeve ballkanike.

"Te formojme nje strukture ose mekanizem funksional midis Ministrive te Kultures te vendeve Ballkanike qe une mendoj te quhet Unioni Kulturor Ballkanik, fillimisht me nje organigrame modeste dhe pika kontakti prane Ministrive te Kultures te vendeve Ballkanike. Kjo strukture do te funksionoje si nje njesi e perbashket bashkerendimi dhe bashkeveprimi institucional midis Ministrive te Kultures te vendeve tona, duke iu bashkengjitur nismave politike qeveritare dhe rajonale te cilat tashme kane nisur".

Kjo do te vijonte me pas ne Tirane nje takim ne nivel ekspertesh nga 9 vendet anetare, te cilat kane diskutuar mbi strategjine, strukturen, pjesmarjen, organizimin funksional te ngritjes se ketij Keshilli.

Cfare synon marreveshja

1. Krijimi i struktures se sherbimit civil prane cdo Ministrie dhe vendosja e kontakteve mes tyre.

2. Vendosja e neteorkut ne nivel rajonal midis institucioneve per shkembimin e informacionit mbi aktivitete te perbashketa, festivale, ekspozita te artit figurativ, panaire librash etj. Krijimi i kushteve per Levizjen e lire te artisteve, promovimin e perhapjes se njohurive dhe shkembimit te vlerave kulturore dhe artistike ne rajon.

3. Mbeshtetja dhe gjetja e mundesive per ngritjen e nje zyre te perbashket koordinimi, marredheniesh me publikun dhe informacioni me synim kthimin e saj ne te ardhmen ne nje institut rajonal koordinimi, studimesh, kerkimesh dhe promovimi ne fushen e kultures.

4. Keshilli do te kontaktoje dhe do te krijoje marredhenie me te gjitha institucionet e rendesishme nderkombetare, duke u njohur si strukture shume e rendesishme ne rajonin e Europes Juglindore. Prioritare, ne kete drejtim- do te jete vendosja e marredhenieve bashkepunuese intensive me Bashkimin Europian, kryesisht me organizmat e tij ne fushen e kultures.

5. Brenda ketij viti, me qellim perafrimin e strukturave shteterore ne fushen e kultures, do te realizohet nje konference e perbashket midis vendeve pjesemarrese ne kete Keshill duke pasur si synim "Pergjegjesite dhe politikat shteterore ne kulture." Ky do jete takimi i pare midis administratave shteterore ne fushen e kultures.

Ky eshte institucion i bashkejeteses

Fjala e Ministrit shqiptar te Kultures, Blendi Klosi ne mbledhjen e Kopenhages

"...Perpara nje viti- une si Minister i Kultures i Shqiperise i propozova kolegeve te mi ne takimin e Mostarit, krjimin e ketij Keshilli, i bindur se vendimi i sotem eshte nje hap i madh politik dhe moral, jo veten ne fushen e kultures. Ai jep shprese dhe perben nje baze te forte qe rajoni yne te perceptohet si nje hapesire ku bashkepunohet dhe bashkjetohet normalisht. Njerezit e kultures ne rajonin tone e kane realizuar prej shekujsh kete bashkepunim, por sot eshte i domosdoshem institucionalizimi politik i tij. Perceptimi pozitiv qe sjell ky keshill eshte ne antipod me konfliktualitetin dhe merite, te cilat na kane shoqeruar historikisht per nje periudhe te gjate. Tashme qe shume nga ne po hedhin hapa konkrete per tu integruar ne Bashkimin Europian, lind domosdoshmeria per te krijuar rrjete te efektshme kulturore ne Rajon, per te zhvilluar nje politike pertej caqeve kombetare, duke ruajtur diversitetin, por edhe duke nxjerre ne pah vlerat tona te perbashketa. Duhet nenvizuar se ky institucion po merr jete si pasoje e vullnetit te vendeve qe e perbejne ate. Kjo tregon nje maturim politik te vendeve te rajonit ne te cilin vendimet e rendesishme jo ralle here jane marre top-doen.

Ne te gjithe jemi deshmitare se fundi i shekullit te XX, solli levizje themelore ne aspektin politik dhe ideologjik, sidomos ne vendet e rajonit te Europes Juglindore. Por ndryshimet ne vendet tona nuk rreshten vetem me permbysjen e sistemeve autokratike. Une mendoj se rajoni yne po perjeton sot, ne kete fillim shekulli, nje proces te vazhdueshem ndryshimi ne thelb progresiv. Ne kuader te procesit te integrimit Europian, nje prej objektivave tona eshte shnderrimi i kultures nga nje force abuzive e tendencave nacionaliste, e cila eshte ndeshur shpesh ne rajon, ne nje pike referimi per zhvillim social dhe mirekuptim midis njeri tjetrit. Kultura duhet te sherbeje si mjet ndryshimi ne procesin tone te demokratizimit duke synuar te mbeshtese krijimtarine dhe mendimin kritik.

Ne kohen kur globalizimi funksionon si nje proces i panderprere, kultura e vendeve tona me diversitetin dhe vlerat autentike, na oriention me se miri drejt bashkepunimit dhe integrimit. Eshte koha per rritjen e nivelit te bashkepunimit, duke e konceptuar ate si nje "institucion", si nje mekanizem veprues ne baze te parimeve te demokracise, ku gjithkush ka gjen hapsiren e tij.

Problemet e koordinimit jane te rendesishme, por vullneti politik eshte padyshim factor percaktues.

Keshilli i Ministrave te Kultures te vendeve te Europes Juglindore, do tu ofroje me shume mundesi qytetareve te rajonit te perjetojne ne menyre te drejtperdrejte ate qe ofron integrimi permes kultures. Kultura ka privilegjin per te qene e para per te nxitesja kryesore e ketij procesi...". Korrieri


Zoti Minister keni harruar se edhe Kosova eshte pjese e Ballkanit, e per me teper eshte pjese e kombit tuaj. Eshte dashur dhe duhet te ftohet edhe Astrit Haraqia dhe gabime te tilla jane te pafalshme per nje minister shqiptar.

Tung

[prishtinasig]

se "qeverise" shqiptare qe sa here qe iu ka dhene rasti dhe mundesia e shprehjes per Kosoven ne ndonje tubim pak me te rendesishem Kosoven e ka dhe e konsiderone ende ne perberje te serbise bile duke shkuar edhe aq large sa nenshkruajne edhe marrveshje."qeveria" shqiptare hiq nje minister nga perberja e saj esht nje bande kriminale e paskurpullt.Eshte koha e fundit qe nje grup politik ne Kosove qe mban ose mendon se ka mbeshtetjen e asaj qeverie te hjekin dore e te mos shpresojne ne perkrahje te saj,perndryshe le te mendohen mire...

[dodoni]

Po Kosova dhe institucionet kulturore të saj?


Rexhep Meidani

Po Kosova?
Në shtypin e datës 2 prill 2005 në shumë gazeta, përfshi edhe gazetën “Shekulli” (fq.18-19), në morinë e lajmeve mbizotëronte edhe një njoftim mbi një iniciativë të Ministrisë sonë të Kulturës, të hedhur një vit një parë në Mostar të Bosnjë-Hercegovinës, dhe tashmë, së fundi, “të legalizuar” në Danimarkë më 31 mars, me krijimin e Këshillit të Ministrave të Kulturës së Europës Juglindore. Midis të tjerash, aty thuhej se ky këshill përbën “një organ në nivel të lartë politik, vendimmarrës, që do të krijojë mundësinë e krijimit të një “kalendari” të përbashkët aktivitetesh kulturore në nivel rajonal”. Për më tepër, aty, por dhe në gazetat e tjera, sqarohej se kjo mbledhje drejtohej nga ministri shqiptar i Kulturës dhe se aty merrnin pjesë të gjithë ministrat e Kulturës së 9 shteteve të rajonit e pikërisht: Shqipëria, Bullgaria, Kroacia, Rumania, Turqia, Serbia, Mali i Zi, Greqia dhe Maqedonia. Por çuditërisht, aty nuk përfaqësohej Kosova, kultura dhe institucionet e saj!
Madje, sipas gazetës, në fjalën e tij ministri ynë i Kulturës ka nënvizuar se “Askund më fort sesa në rajonin tonë nuk besoj se është e domosdoshme që kultura të konceptohet në parametrin e humanizmit, sepse, fatkeqësisht, konfliktualiteti ka qenë shpesh udhëtar në historinë tonë. Megjithatë, tashmë është një fakt i pamohueshëm se rajoni ynë jeton periudhën e një mendësie bashkëpunuese, duke gjeneruar një bashkëjetesë normale mes vendeve”. Bukur e thënë, po ku është humanizmi, bashkëpunimi e bashkëjetesa normale, nëse ende ekziston mendësia e përjashtimit të një popullsie brenda territorit të Europës Juglindore, për më tepër, e një bashkësie prej rreth dy milionë banorësh. Dhe, në fund të fundit, cili ka qenë interesi kohor i kësaj iniciative, kur pikërisht kjo bashkësi mbetet jashtë loje? Apo, ndoshta, ajo aty na u përfaqësoka nga të tjerë?!

Bashkëpunimi kulturor nuk duhet e nuk mund të jetë përjashtues.
Çdo individ ka identitetin e tij, në trajtën e shtetësisë, kombësisë, gjinisë, racës, fesë, gjuhës, edukimit, kulturës, politikës etj. Pra, dhe zgjedhjen e tij, e cila ka dhe ajo kufizimet e saj, qoftë të përkatësisë konkrete në një bashkësi, qoftë të karakterit ligjor, etik, moral etj., brenda kësaj bashkësie apo në një mjedis më të gjerë. Në kuadrin e këtij identiteti individual e kolektiv një rol të rëndësishëm luan edhe kultura, aq sa në shumë raste me fjalën “kulturë” nënkuptohet dhe vetë një popull. Madje, në kohët e sotme, në kushtet e globalizimit e sofistikimit në vazhdimësi të teknologjive të informacionit dhe të komunikimit, koncepti i kulturës dhe ai i procesit kulturor po rivlerësohen në thellësinë e tyre, duke mos i konsideruar më ato si koncepte të mbyllura e statike, të pandryshueshme e ekzotike, por tërësisht ndërveprues e shkëmbyes, edhe pse ende jo rrallë spekulohet me to për interesa të pushtetit individual apo kolektiv, për retorikë “nacionaliste” të grupit, për një pozicionim të favorshëm grupor, etnik ose kombëtar etj. Për më tepër, sot kultura perceptohet si një proces pasqyrues ndryshimesh, kontradiktash të brendshme dhe ndikimesh të jashtme të gjithanshme. Prandaj dhe sot kultura e shumëllojshmëria kulturore janë kthyer në objektiva e realitete të reja politike e juridike. Kështu, në nenin e parë të Deklaratës Universale mbi Diversitetin Kulturor (UNESCO, 2001), midis të tjerash, thuhet: “Diversiteti kulturor për njerëzimin është po aq i domosdoshëm, siç është biodiversiteti për natyrën. Në këtë kuptim, ai është trashëgimia e përbashkët e racës njerëzore që duhet njohur, pranuar e afirmuar në përfitim të brezave të sotëm dhe të ardhshëm”. Pavarësisht pikëpamjeve, ende të ndryshme në përcaktimin, vlerësimin e përfaqësimin e një kulture, disa pohime mbeten të patjetërsueshme. I tillë është dhe pohimi, më saktë parimi i trajtimit të të tjerëve, siç “dëshiron të trajtohesh prej tyre”, që është rrjedhojë e mishërimit dhe e formulimit të tij konkret e rezistent në shekuj e mijëvjeçarë, në të gjitha shkollat kulturore ose filozofike-fetare si budizmi, kristianizmi, konfucizmi, hinduizmi, islamizmi, xhudizmi (judaisëm), taoizmi, zoroastrianizmi etj. Edhe në këtë optikë historike kuptohet menjëherë sesa e padrejtë është mendësia e përjashtimit, e veçimit apo e trajtimit të njëanshëm të një kulture...
Aq më keq, kur synohet krahas dominimit politik edhe ai kulturor. Ky dominim, por edhe besimi në epërsinë e një kulture e mospranimi i kulturave të tjera apo lufta e ashpër ndaj tyre; objektivi për të krijuar një “shoqëri të pastër” nga ana kulturore e ideologjike-nacionaliste etj., nuk janë as më shumë as më pak, por nxitje për lëvizje kundërshtuese e reaguese deri me pasoja të rrezikshme, duke provokuar apo mishëruar kështu realitete aspak bashkëpunuese, ekuilibruese e përfshirëse. Dhe kjo vlen të kihet parasysh nga politika shqiptare në trajtimin e problemeve të ndryshme në një kuadër rajonal, jo për të rënë në ndonjë “prehër” të nacionalizmit, por për të mos lejuar “viktimizimin” ose “vetëviktimizimin” nga trysni përjashtuese apo shoviniste të çdolloji, nga të cilat nuk është e çliruar ende mendësia rajonale, pavarësisht mbulimit të saj me veshje gjoja të moderuar apo me “petka” tërësisht demagogjike. Në kundërvënie ndaj këtij pozicioni përjashtues, brenda çdo bashkësie nuk mungojnë me të drejtë edhe individë që mendojnë se kultura në përgjithësi duhet të jetë sa më pak politike dhe shumë më tepër, madje, pse jo, tërësisht me përmbajtje “të pastër” kulturore. Ky pozicion i dytë “puritan”, megjithëse jo në mënyrë qartësisht të konturuar, po shfaqet aty-këtu edhe në debatet e ndryshme brenda shoqërisë shqiptare. Pa dyshim, ai nuk është pa vlerë në përpjekjen për emancipimin e mëtejshëm drejt integrimit europian të popullit shqiptar, që, në fakt, ndër popujt e Ballkanit është më mendjehapuri, më ndërvepruesi e më pak “nacionalisti”. Por, nga ana tjetër, kjo prirje pozitive shqiptare nuk do të thotë që ajo të zëvendësohet gabimisht nga ndonjë prirje tjetër me ngjyra tërësisht kozmopolite... Sidoqoftë, në nivel botëror, krahas këtij pozicioni gjithëpërfshirës apo shumëpërfshirës në zhvillim e sipër, një ndikim pozitiv ka pasur kohët e fundit dhe marrja në konsideratë e të drejtave kulturore midis pesë kategorive të të drejtave njerëzore (civile, kulturore, ekonomike, sociale e politike), ndërkohë që ato më parë janë lënë mjaft shpesh në hije. Për këtë mjafton të kujtojmë që rezoluta e parë e veçantë mbi të drejtat kulturore është adoptuar nga Komisioni i të Drejtave të Njeriut më 2002-shin.
Sidoqoftë, përdorimi i paragjykimeve kulturore, shfrytëzimi e nxirja e tyre apo përjashtimi kulturor për qëllime politike është një dukuri e vjetër, ndërkohë që në kushtet e sotme të integrimit e globalizimit një pozicionim i tillë bëhet tërësisht pa të ardhme. Sepse, vetë globalizimi apo lëvizja e lirë e kapitaleve, mallrave, ideve e njerëzve në rrafshin praktik nënkupton edhe shkrirjen e kufijve kulturorë midis vendeve, bashkësive njerëzore, kombësive e kulturave, qoftë në kuadër të vlerave kulturore specifike, qoftë të kompetivitetit ose konkurrencës midis tyre. Në këtë proces epërsia ekonomiko-financiare detyrimisht “përkthehet” edhe si epërsi kulturore, duke e lehtësuar kështu procesin e gjenerimit të kontureve të një kulture gjithnjë e më të integruar e globale. Por, nga ana tjetër, një gjë e tillë shtron si kërkesë të dorës së parë edhe ruajtjen e larmisë kulturore si pasuri e gjithë njerëzimit, pavarësisht mjeteve të kufizuara financiare në përdorim ose shtrirjes numerike të kulturave të veçanta. Në këtë “grupim financiar” me potenciale të dobëta futen dhe kulturat përkatëse të vendeve të Ballkanit, pavarësisht ndonjë mbivlerësimi ose pretendimi të ndryshëm, realisht e globalisht të kotë; dhe kjo në të gjitha aspektet. Në këtë kuptim, çdo iniciativë për të bashkëpunuar në fushën e kulturës midis vendeve të Ballkanit është e duhet të mbetet një orientim politik madhor, mjaft i dëshiruar e i mirëpritur për të gjithë këto vende e popuj, sepse nga ky ndërveprim e shkëmbim i ndërsjellë kulturor fitojnë të gjithë. Por, në asnjë mënyrë dhe në asnjë rast, që të përkrahen iniciativa përjashtuese apo padrejtësisht “gllabëruese”, që sa naive në kushtet e sotme të globalizimit, janë dhe krejtësisht anakronike në kushtet e hapjes, lirisë e demokracisë.




04/04/2005
KATEGORIA: Analiza

Shekulli

[mbreta]

"mjer Lakrori I Shpise Per Mazen E Kojshise"

[RTP]

Z.Rugova paska zemer te madhe
se une do merrja sulm ne zemer dy milion here deri me sot,
sidomos kur e sheh popullin tande tuj tradhetue e tuj u shit kot.