Hutbet e Muhamedit s.a.v.s.

[fjollat]

Sikur e vërteta është për dikë tjetër e jo për ne


Enes ibn Maliku përcjell se i dërguari i All-llahut me një rast as'habëve të tubuar ua mbajti fjalimin vijues:

"O njerëz, sikur vdekja në këtë botë i është caktuar dikujt tjetër e jo neve. Sikur e vërteta është për dikë tjetër e jo për ne. Sikur ata me të cilët para çastit të vdekjes ndahemi, janë udhëtarë që së shpejti do të kthehen. Ne i lëmë në varret e tyre, kurse trashëgiminë e tyre e shfrytëzojmë thuajse nuk do të vdesim kurrë. E harrojmë çdo këshillë. Ndihemi të sigurt nga çdo fatkeqësi"

Lum kush preokupohet me mangësitë e veta e nuk i hulumton mangësitë e të tjerëve!

Lum kush e ndan pasurinë e fituar me nder, kush rri me njerëzit e ditur e të urtë dhe kush shoqërohet me botën e varfër dhe të mjerë!

Lum kush ka karakter të mirë dhe ndërgjegje të pastër, nga e keqja e të cilit janë të sigurt (të qetë) njerëzit tjerë!

Lum kush ndan tepricën e pasurisë së tij, kush përmbahet nga të folurit e tepërt, kush i përmbahet sunnetit dhe u ruhet risive (bid'ateve) në fe!

[fjollat]

Hutbeja e mbajtur pas ikindisë


Nga Ebu Seid el-Hudriju përcillet se i dërguari i All-llahut një ditë pas ikindisë të pranishmëve, pas falënderimit të All-llahtu, ua mbajti hutben vijuese:


"Kjo botë është vërtet sikur një kopësht i gjelbërt i shkëlqyeshëm. All-llahu juve ju ka bërë zëvendës të tij në Tokë, prandaj shikoni mirë si do të punoni. Ruajuni kësaj bote. Ruajuni All-llajut sa u përket grave tuaja. Frika ndaj njerëzve të mos e pengojë askend ta thotë të vërtetën nëse e di"

I dërguari edhe më tej foli derisa kishte diell në horizont, pastaj shtoi:

"Nga kjo botë ka ngelur aq sa ka ngelur nga kjo dita juaj"

[fjollat]

Hutbeja në Hajfe


All-llahu e shpërbleftë atë që e dëgjon fjalimin tim dhe e kupton, pastaj ia përcjell atij që nuk e ka dëgjuar. Sepse, shumë prej atyre të cilëve iu është përcjell fjalimi, e kuptojnë më mirë nga ai që atë fjalim e përcjell.

Janë tre ndjenja me të cilat zemra e besimtarit asnjëherë nuk guxon të ngopet e mos vazhdon deri në fund të jetës:

- veprimi i sinqertë ndaj All-llahut xh.sh.

- këshilla e sinqertë e eprorëve

- domosdoshmëria e unitetit

Kush i jep përparësi, Ahiretit kundruall kësaj bote, All-llahu do t'ia përmirësojë gjendjen në këtë botë. Do ta bëjë të pasur në zemër, kurse Dunjallëku do ti shkojë për mbarë, me gjithë neveritjen që ka ndaj tij.

Kush i jep përparësi kësaj bote kundruall Ahiretit, All-llahu do t'ia vështirësojë gjendjen në këtë botë. Do ta bëjë sy-uritur, kurse nga Dunjallëku do të ket vetëm ate që i është caktuar.

[fjollat]

Fjalimi më i bukur


Libri i All-llahut është fjalimi më i bukur. I shpëtuar është ai zemrën e të cilit e ka zbukuruar All-llahu me të dhe pas mosbesimit e ka futur në islam.
I shpëtuar është ai i cili e ka zgjedhur këtë fjalim pranë çdo fjalimi tjetër. Ky është fjalimi më i sinqertë dhe më shprehjeplotë.

Le të jenë zemrat tuaja gjithmonë plot dashuri ndaj All-llahut. Mos t'ju bëhet monotone të dëgjuarit e shpalljes së All-llahut. Mos t'ju egërsohen zemrat tuaja ndaj shpalljes.

Adhurojeni All-llahun dhe Atij asgjë mos i ngarkoni. Frikësojuni All-llahut ashtu siç duhet frikësuar.

Në vepër zbatoni atë që e flisni.
Duajeni njëri tjetrin në emër të All-llahut.

Mbi ju qoftë paqja dhe mëshira e All-llahut.

[fjollat]

Hutbeja në Bedër

I dërguari i All-llahut, Muhammedi s.a.v.s. pas falënderimit të All-llahut, të pranishmëve ua mbajti fjalimin vijues:

Unë ju nxis juve në ate në të cilën tashmë ju ka nxitur All-llahu. Ju ndaloj nga ajo nga e cila ju ka ndaluar All-llahu. All-llahu i Madhëruar urdhëron të vërtetën. Ai e do sinqeritetin dhe u jep atyre që bëjnë vepra të mira gradat më të larta. Sipas kësaj njerëzit përmenden dhe sipas kësaj kanë përparësi ndaj njëri tjetrit.

Gjendeni në vendsprovim kur All-llahu e pranon vetëm atë me të cilën Ai është i kënaqur. Me durim në momentet vendimtare All-llahu ua largon brengën dhe i shpëton njerëzit prej pikëllimit dhe mjerimit. Me durim arrihet shpëtimi në botën tjetër. Në mesin tuaj gjendet i dërguari i All-llahut. Ai ua tërheq vërejtjen dhe ju urdhëron.

Ruajuni që All-llahu të mos ju zbulojë diç, për çka mund të mos përfshiheni me mëshirën e tij, sepse All-llahu thotë: Urrejtja e All-llahut është vërtet më e madhe se urrejtja juaj ndaj vetes,

Vëreni me çka ju obligon All-llahu në librin e Tij, me ç'ju ka mësuar dhe ju ka bërë të denjë për respekt pasi që keni qenë të përbuzur. Përmbajuni kësaj, Sunduesi juaj do të jetë i kënaqur me ju. Dëshmohuni para Sunduesit tuaj në këto vende, do të meritoni mëshirën dhe faljen e Tij të cilën ua ka premtuar. Premtimi i tij është i vërtetë. Të falurit e tij është i sinqertë, kurse dënimi është i ashpër.

Edhe unë edhe ju i përkasim All-llahut, të Gjallit dhe të përjetshmit. Mbrojtja e Tij është mbështetje për ne. Tek Ai kërkojmë strehim. Tek Ai mbështetemi dhe Atij i kthehemi. All-llahu më faltë mua dhe të gjithë muslimanët.

[fjollat]

Hutbeja në Uhud


Hutbeja e të dërguarit të All-llahut, pak para betejës në Uhud:

O njerëz,
Ju rekomandoj atë që All-llahu në Librin e Tij më ka rekomanduar, të punoni atë që Ai u ka urdhëruar dhe të ruheni nga ajo që ua ka ndaluar.

Sot gjendeni në vendin ku ndahet shpërblimi dhe krijohet kapitali për atë që e di përse është këtu dhe që ka përgatitur vetveten për durim, vendosmëri dhe vullnet të zjarrtë. Lufta me udhujtarët është e vështirë dhe e papërshtatshme. Të pakët janë ata që mund ta përballojnë me durim. Këtë mund ta bëjnë vetëm ata që All-llahu i ka zgjedhë për ti përudhur në rrugë të drejtë.

All-llahu është me ata që i përulen Atij, kurse shejtani me ata që nuk i përulen All-llahut. Fillojeni luftën tuaj me durim në vetvete. Kërkoni nga All-llahu atë që ju ka premtuar. Përmbusheni atë që ju ka urdhëruar.

Unë dëshiroj t'ju udhëzoj në rrugë të drejtë, sepse luhatjet, mungesa e vendosmërisë dhe mosmarrëveshjet, janë shenja të dobësisë dhe pafuqisë, të cilat All-llahu nuk i do dhe për shkak të të cilave nuk ka sukses as fitore.

O njerëz


Më zbriti në zemër, se atij që lakmon ate që gjendet te All-llahu dhe ia kundërve këtë haramit, All-llahu do t’ia falë mëkatet.
Kush thotë salavat për mua, All-llahu në Ditën e Gjykimit do t’ia dhjetëfishojë mëshirën e Tij dhe engjujt e Tij do të kërkojnë falje për të.

Kush ia bën një të mirë një muslimani, apo një kafiri, All-llahu do t’ia shpërblejë në këtë botë dhe në botën tjetër.

Kush beson All-llahun dhe Ditën e Gjykimit, është i obliguar të premten ta falë namazin e xhumasë, përveç të sëmurit, gruas, fëmijës dhe atij që është në pronësi të tjetrit (rob). Kush konsideron se mundet pa këtë, ani, All-llahut nuk i nevojitet askush. All-llahu nuk varet prej asujt. Ai është i vetmi i denjë për faleminderim.

Unë nuk di asgjë më tepër, që do të ju afronte tek All-llahu e të mos ua kam urdhëruar, as që di ç’do të ju afronte te Xhehenemi e të mos ua kam ndaluar.

Xhibrili më vuri në zemër mesazhin se nuk do të vdesë njeri derisa nuk e harxhon plotësisht nafakën a vet.



Frikësohuni Allahut dhe furnizimin fitojeni në mënyrë të lejuar. Ngecja e nafakas mos t'ju bëjë ta kërkoni atë në mënyrë të palejuar. Sepse, ajo që është prej All-llahut mund të fitohet vetëm me bindje ndaj Tij. Ai ua ka shpjeguar atë që është e lejuar(hallall) dhe atë që është e ndaluar (haram). Në mes të këtyre dyjave, ekzistojnë mjaft gjëra të paqarta dhe të dykuptimta që i di vetëm ai që është pa mëkate. Kush ruhet nga këto paqartësi dhe dykuptimësi, ai do ta ruaj fenë dhe nderin e vet.Kush lëshohet në punë të dyshimta, ai mund të bjerë lehtë në ç'është e ndaluar.

Kjo është e ngjashme me bariun që kullot tufën e tij përreth haramit, kështuqë, mund ti ndodh që tufa ti shkojë në ç'është e ndaluar.

Secili sundimtar ka vende tek u ndalohet të tjerëve hyrja. Dijeni, Vendet e ndaluara të All-llahut janë haramet e Tij.

Besimtari në raport me besimtarin tjetër është si koka me trupin, ndaj nëse një organ sëmuret edhe pjesët tjera të trupit shqetësohen dhe mbarë trupi vuan prej dhembjeve.

Paqja dhe shpëtimi qoftë mbi ju.

[fjollat]

Hutbeja në Tebuk


O njerëz,

Libri i Allahut është fjalimi më i vërtetë, kurse devotshmëria është lidhja më e fortë. Besimi i Ibarahimit a.s. është besimi më i mirë, kurse rregullat (sunneti) e Muhammedit s.a.v.s. janë rregullat më të mira.
Përmendja e All-llahut është biseda më e ndershme. Tregimet më të bukura për ngjarjet në të kaluarën janë në Kuran.

Punët më të mira janë ato që kanë pikënisje në burimin e fesë, kurse më të këqijat ato që nuk kanë pikënisjen e vet në burimin e fesë.
Udhëzimi më i mirë është udhëzimi i pejgamberëve, kurse vdekja më faqebardhë është vdekja e shehidëve.

Humbja e rrugës së drejtë është verbëria më e madhe.
Verbëria e zemrës është verbëria më e keqe.

Veprat më të mira janë veprat e dobishme. Dora e sipërme ( e cila jep), është më e mirë se dora e poshtme (e cila merr). Edhe sasia e vogël që shpie kah e mira është më e mirë se sasia e madhe e cila shpie kah e keqja.

Ndjenja më e keqe është ndjenja në çastin e vdekjes, kurse pendimi më i keq është pendimi në Ditën e Gjykimit.

Ka njerëz që në namaz të xhumasë vijnë vonë dhe që All-llahun vetëm përciptazi e përkujtojnë.

Gënjeshtra ështrë burimi i mëkatit më të madh.

Kënaqësia shpirtërore është pasuria më e madhe, kurse devotshmëria është furnizimi më i mirë. Ajo është bazë e çdo urtësie.

Atë që qartë njeriu e njeh, ajo në zemrën e tij ngulitet më së miri. Dyshimi vje nga besimi i dobët.

Vajtimi për të vdekurin është zakon i periudhës paraislame.

Mashtrimi është prush i xhehennemit, kurse dehja është mbulesë e tij.

Poezia është armë e djallit, ndërsa alkooli është nëna e të gjitha të këqijave. Gratë e paedukuara janë kurthi i djallit, kurse rinia pa frenim është një lloj i marrisë.

Fitimi më i keq është kamata (riba), kurse ushqimi më i keq është ushqimi i përgatitur nga pasuria e jetimit.

Fatbardhi gjithnjë mësohet në fatkeqësi të tjetrit, kurse fatkeqi është i pafat prej lindjes.

Vërtet secili prej jush udhëton kah katër arshinët, përkatësisht secili do të vdes dhe do të shtrihet në varr. Punën e zbukuron përfundimi.

Gjithçka që do të vijë është afër.

Sharja e besimtarit është mëkat, kurse mbytja kufr. Përgojimi i tij është prej mëkateve të mëdha. Shenjtëria e pasurisë së tij është sikurse shenjtëria e jetës së tij.

Kush i drejtohet All-llahut për falje, All-llahu do ta falë, kurse kush ia falë tjetërkujt edhe atij All-llahu do t'ia falë.. Kush përmbahet në hidhërim, All-llahu do ta shpërblejë. Kush bën durim në vështirësi, All-llahu do ti japë kompensim. Ndërsa kush bën mëkat ndaj All-llahut, All-llahu do ta dënojë.

O Zot më fal mua dhe ummetin tim. E lus All-llahun që të na falë të gjithëve.

[fjollat]

Obligimet ndaj fqinjëve


Një ditë i dërguari i All-llahut pasi që lavdëroi një grup besimtarësh, të pranishmëve ua mbajti fjalimin vijues:

Ç'është me njerëzit që nuk i udhëzojnë fqinjtë e tyre, nuk i mësojnë dhe nuk i pengojnë nga gjërat e ndaluara? E ç'është me ata që nuk mësojnë nga fqinjtë e tyre e nuk marrin këshilla? Pasha All-llahun, njerëzit ose do t'i mësojnë fqinjët e tyre, do t'i këshillojnë, do t'i udhëzojnë në të mirë dhe do t'i pengojnë nga e keqja, kurse ata do ta marrin këtë mësim, ose do t'u përshpejtohet dënimi.

Pas kësaj i dërguari i All-llahut zbriti nga minberi e disa e pyetën: Ç'mendoni, me kënd ka të bëjë kjo? Me esh'aritë tha dikush. Ata janë njohës të mirë të rregullave fetare, derisa fqinjtë e tyre janë nomadë.

Kur e dëgjuan këtë, esh'aritë erdhën te i dërguari s.a.v.s. dhe i thanë:
O i dërguar i All-llahut, disa njerëz po i përmend për të mirë e neve për të keq. Ç'është kjo me ne?

Atëherë i dërguari tha:

"Vërtet njerëzit do ti mësojnë fqinjtë e tyre, do ti këshillojnë, do ti pengojnë nga e keqja e ata, vërtet do ta pranojnë këtë, ose unë do të shpejtoj dënimin në këtë botë".

Vallë ne ti mbushim në mend?- thanë ata.

I dërguari s.a.v.s e përsëriti atë që ua tha. Edhe ata e përsëritën të njejtën. Pas kësaj, nga i dërguari kërkuan që në këtë punë misionari t'u jepet kohë. Ai pranoi që brenda një viti t'i mësojnë fqinjtë e tyre me rregullat themelore të islamit.

[fjollat]

Qoftë edhe me gjysmë hurme


Nga Xhabir ibn Abdull-llahu përcillet se ka thënë:

Ishim te i dërguari i All-llahut kur i erdhën pjesëtarë të fisit Mudar dhe ishin pothuaj të zhveshur dhe të zbathur. I dërguari i all-llahut kur i pa ashtu të zhveshur e të zbathur i urdhëroi Bilallit ta këndonte ezanin e pastaj, pas namazit, të pranishmëve ua mbajti fjalimin vijues:

O njerëz, keni frikë Zotin tuaj, që ju ka krijuar prej një njeriu dhe nga ai krijoi shoqen e tij dhe prej atyre dyve shtoi shumë burra e gra. Dhe keni frikë All-llahun me emrin e të Cilit përbetoheni. Ruajeni farefisin, sepse All-llahu ju mbikqyrë (en-Nisa, 1).

O Besimtarë, keni frikë All-llahun dhe çdo njeri të shikojë ç'ka bërë për nesër dhe keni frikë All-llahun, se s'ka dyshim se All-llahu është që e di më së miri ç'punoni (el-Hashr, 18).

Pas kësaj një nga të pranishmit e dha kontributin e e vet në para, rroba, drithë dhe hurma, kurse i dërguari s.a.v.s. tha: Qoftë edhe me gjysëm hurme. Pas kësaj edhe të tjerët dhanë kontributet e tyre në para dhe në naturë, kurse në fytyrën e të dërguarit u vërejtën shenjat e kënaqësisë dhe në vazhdim të hutbes tha:

Kush fut në islam ndonjë traditë të mirë, do të shpërblehet dhe do të ketë edhe shpërblimin e atyre që pas tij veprojnë sipas asaj tradite dhe atyre nga shpërblimi asgjë nuk do t'u mungojë.

Kush fut në islam ndonjë traditë të keqe, do ta shijojë dënimin e saj dhe dënimin e atyre që pas tij veprojnë sipas asaj tradite dhe atyre nga dënimi asgjë nuk do t'ju mungojë.

[fjollat]

Hutbeja e alejsisselamit me rastin e kurorëzimit të Fatime dhe Aliut (r.a.)


I dërguari i All-llahut i tha Enes ibn Malikut:

Shko dhe thirre Ebu Bekrin, Omerin, Osmanin, Talha-në dhe Zubejrin dhe po kaq ensarë. Shkova dhe i thirra, tregon Enesi dhe kur i zunë vendet e tyre, Alejhisselami tha:

I falem All-llahut që është i meritueshëm për falënderim në sajë të begative të Tija, i adhuruar për shkak të fuqisë së Tij, i respektuar për shkak të sundimit të Tij, të strehimit prej dënimit, është zbatues i urdhërit të Vet në tokë dhe në qiell, i cili me fuqinë e vet i ka krijuar njerëzit, ua ka dhënë aftësinë e të gjykuarit, i ka graduar me fenë e Tij dhe me të dërguarin e Tij- Muhammedin (s.a.v.s.)

All-llahu xh.sh. afërinë sipas vjehrisë ia ka shtuar afërsisë sipas gjakut, e ka bërë farz, vendim të drejtë, të mirë me interes të përgjithshëm. Me te i ka zgjeruar lidhjet farefisnore dhe me te i ka obliguar njerëzit.

All-llahu i madhërishëm thotë:

Është Ai që ka krijuar njeriun nga uji dhe e ka bërë të ketë fis nga gjaku dhe nga miqësia (martesa). Zoti yt është i Plotëfuqishëm (el- Furkan, 54).

Urdhëri i All-llahut vete sipas caktimit të All-llahut, kurse caktimi i All-llahut sipas përcaktimit. Secila kohë e caktuar e ka Librin. All-llahu fshinë ç'të dojë dhe përforcon ç'të dojë, tek Ai është Libri kryesor (amë). (err-Rra'd, 39)

All-llahu më ka urdhëruar të bë bëj kurorëzimin e Fatimes dhe të Aliut, kurse ju jeni dëshmitarë se këtë e kam bërë me dhuratë të martesës (mehr) prej 400 dirhemësh në argjend sipas traditës ekzistuese dhe obligimit fetar, nëse me këtë është i kënaqur Ali ibn Ebu Talibi. I bashkoftë All-llahu, i bekoftë dhe u dhuroftë pasardhës të mirë. I bëftë pasardhësit e tyre çelësa të mëshirës, burim të urtësisë dhe të sigurisë së bashkësisë.
E them këtë dhe i lutem All-llahut të na falë.