Karakteristikat dalluese te shqipetareve!

[White_Angel]

Ndarja e fares se sotme shqiptare.


GEGET.


Shqipetaret ndaheshin deri pak kohe me pare ne dy fara te medha, Geget qe banonin kryesisht ne Shqiperine e Veriut (Gegeria) , dhe Tosket qe banonin ne Shqiperine e Jugut (Toskeria). Pervec kesaj ndarjeje shqipetaret ndaheshin dhe en came qe banonin ne Cameri (Dhesprotia) dhe Leber qe nuk kishin nje territo te caktuar ngulimi , por gjithmone prania e tyre permendet ne Shqiperine e Jugut dhe Epir.
Keto ndarje te brendshme fisnore te shqipetareve ne gege, toske , came dhe leber , jane te te njejtes permbajtje dhe karakteri me ate te heleneve ne jone , dore dhe eole. Disa historiane greke , duke pare se arbereshet , shume here mbi prejardhjen e tyre te perbashket shqipetare vinin interesat e fares se tyre te vecante dhe se shpesh here shfaqnin mjaft qarte kundershtimet e tyre (psh geget i nenvleresonin tosket , tosket benin te njeten gje me geget, etj..) , nxorren ne perfundime krejt te papranueshme dhe sipas naivitetit apo interesit te tyre i ndane krejtesisht nga ana fisnore tosket nga geget.Grindjet dhe perleshjet midis fiseve , por edhe midis fshatrave ishin nje fenomen i zakonshem qe ne vitet e lashtesise e deri me sot. Kete antiteze midis toskeve dhe gegeve , shume dashakeqas e konsideruan si nje prove te dallimit vendimtar midis dy popujve. D.m.th. arriten te thone se ne tjeter fis bejne geget dhe ne tjeter tosket.

Le te zbulojme keto diakeri te dashakeqeve:

Tosket jane me te shkurter nga geget si rregull , me te gjalle dhe ndoshta me aktive , me me finese ne kundershtim me geget qe jane me te gjate , tek keta mbizoteron lesh i verdhe , jane me konservatore dhe konsiderohen me burrerore , ndersa tosket me shpikes. Ne idomen e tyre gjuhesore ekziston nje dallim qe nuk eshte shume i madh sesa ai i dilaketit jon me ate dorian( psh, tosket vezes i thone "ve" , ndersa geget "voe" qe eshte me prane greqishtes se lashte "oon" , qe tek Homeri ben "voon")
Nje dallim tjeter eshte se geget ne shumicen e tyre jane myslimane dhe katolike (mirditoret) dhe ja ku doli i gjithe thelbi dhe shkaku qe historianet greke duan t'i dallojne kryesisht tosket dhe deklarojne se shqiptaret toske jane greke , ndersa shqiptaret gege nuk jane greke. Por , geget jane perfaqesuesit me te mire te sotem te fisit te lashte helen, te cilet vazhdojne akoma dhe sot te jetojne ne origjinen e vjeter , ne burimin e lashte prej nga filluan te gjitha fiset e lashta helene. Shekullin e kaluar kur beheshin perpjekje per themelimin e shtetit te pavaruar shqiptar dhe pas deshtimeve te perseritura te bashkimit te Greqise dhe Shqiperise si dhe te urrejtjes qe u formua midis dy popujve , geget krenoheshin per prejardhjen e tyre nga helenet e lashte dhe madje ua vinin ne dyshim kete gje grekeve te Greqise.
Perse historianet e rinj greke i vecojne geget nga tosket dhe thone qe te dytet jane greke ndersa te paret jo? Qellimi i tyre eshte i qarte dhe i bazuar ne dinakeri. Sic thame geget ne pjesen me te madhe te tyre nuk ishin ortodokse , por katolike dhe myslimane. Historianet greke , qe te gjithe ishin ortodoks dhe te influencuar ne mase te madhe nga fanatizmi fetar dhe bejne gabimin e madh t'i gjykojne ngarjet nga prizmi i tyre kristiano-ortodoks, prandaj i shtremebronin aq shume. Ata donin nje Greqi grekesh ortodoks , ashtu sic deshen fillimisht dhe despotet apo Patriarkana , ne menyre qe vetem keshtu te arrinin te siguronin sundimin e tyre mbi popullin grek. Nje shtet te tille eshte ekuptueshme se nuk kishin vend arvanitasit qe nuk ishin ortodokse. Keshtu, jo vetem u shpiken dallime nga geget , por edhe u zgjeruan ato me lente zmadhuese te fanatizmit fetar , ne menyre qe te duken si dallime tmerrezisht te medha dhe te pakalueshme.

Tosket apo tocket.

Tosket nga disa shkrimtare konsiderohen pasardhes te toskeve apo te tuskeve te lashte, ndersa nag te tjeret vihet pikepyetja nese jane banore te qytetit italian te Toskanes apo mos Toskana u be vendbanim i Toskeve. Sigursisht e dyta eshte me llogjike , sepse nderkohe qe kemi nje numer te madh emigrandesh te shqipetareve ne Itali , nuk kemi emigrime italiane ne Shqiperi dhe Epir.
Askush nuk mund te pergjigjet me siguri per ceshtjen e toskeve , apo qe te jemi me te sakte lidhjen e emrit "toske" me tosket apo tusket dhe ndoshta me dhe etrusket , sic pohojne disa. Ne te vertet na nevojiten me shume fakte.


vijon.......

[White_Angel]

Leberit


Leberit , mjaft shkrimatre i lidhin me lapet e lashte , qe ishin nje fis helen te cilet banonin ne Pind deri ne Tesali dhe gjurmet e tyre gjenden dhe ne Peloponez. Lapet permenden nga mitologjia greke si nje popull luftarak dhe burreor. Pjesa me e madhe e heronjve te Atikes jane lapet sic na e pershkruan M.Saqelariu ndaj le t'i krahasojme me leberit shqiptare. E po saqelariu sqaron:...." Lapet fillimisht u vendosen ne Tesaline Perendimore dhe ne Pind , prej nga paten kontakte me Epirin. Kujtime te tilla u ruajten ne mite te pasme te ketij fisi. Ne origjine te nje peme shumedegeshe gjenealogjike te heronjve lape , qe permenden te veprojne ne Tesaline Lindore dhe ne territoret me jugore te Greqise , vendoset Hipsi qe nga njera ane haset ne shpatet e Pindit rreth Pinios , dhe nga ana tjeter shfaqet baba i Themistise , qe ka zene vend ne mitet e Atamateve ( behet fjale per nje fis ilir per te cilin shkrimtaret e lashte kishin mendime te ndryshme nese ishin helene apo barbare)
..... Burimet permendin heronjte te shumte lape , me te shumte nga heronjte e secilit fis tjeter helen"
Ne lashtesi na kane konsideruar si barbare , d.m.th ilire , kjo nuk perben pengese qe ne sot me faktet e permbledhura qe kemi ne dispozicion te shohim te verteten dhe realitetin si me poshte:
1) Fisi helen ka burim dhe zanafille Ballkanin Veriperendimor.
2) Pjeset e ketij populli qe mbeten prane origjines fillestare , ndryshuan me kalimin e kohes saqe jugoret( greket) te dyshojne per prejardhjen e tyre te perbashket. Ne vitet klasike nuk degjohet me emri kombetar i lapeve. C'u bene ata qe i dhane heronjte me te shumte panteonit helen te heronjve? Ndodhi e njejta gje si me pellazget , akejt etj.... u nderrua emertimi.

Kur iliro-shqiptari u be i krishtere , u quajt nga Gjenth (Gjin) , Jani. Kur u be mysliman u quajt Mehmet dhe kur u rikthye ne i krishtere u quajt Dhimiter. Por Gjenthi , Jani , Mehmeti dhe Dhimitri nuk jane vecse po ai shqiptar.

Emri Lap dhe Lab eshte krejtesisht i njejte. Arbereshet ne greqisht gjate shume rasteve shqiptojne "l" si "LL" , "n" di "nj" dhe "s" si "sh". Greket i shqiptojne njesoj si tingujt e zjatur ashtu edhe ata te shkurter , te trashet dhe te hollet. etj. Por eshte e sigurt se ndryshe i shqiptonin te tille tingujt greket e lashte. Gjuha shqipe ndoshta do te na ndihmonte ne emrin e lapidhes= lapet , shkronjen "th" ta kthejme ne "dh" dhe te kemi lapidhes= leber.
Disa e nxjerrin emrin lap nga "la . lashe" pra "la besen" , d.m.th njeri qe shkel besen. Nese flasim per mertimin e lashte "lap" , kjo eshte e diskutueshme , por nese e kane fjalen per leberit shqiptare , nuk kane fare te drejte sepse shqiptaret kane fjale te vecante per shkelesit e beses, per ata qe e lane besen : i quajne "lebesen".


vijon.....

[White_Angel]

Camet


Camet jane shqiptare te camerise dmth Thesprotia e sotme. Shumica e shkrimtareve greke e te huaj e konsiderojne emrin e tyre ( ne greqisht) "ciamidhes" si nje keqshqiptim te "thiamidhe" qe do te thote banore te lumit Thiamidhos (Kallamasi i sotem)
Camet thuhet se jane nga te paret qe perparuan drejt fese myslimane dhe prandaj shqiptaret e tjere nuk u paten me besim. Nuk e marr kete parasysh kete gje por mendoj se eshte dicka hiperbolike qe te lidhet humbja e besueshmerise midis shqipetareve per shkak te nderimit te besimit fetar.Pas clirimit te Greqise nga turqit , arbereshet myslimane u kthyen perseri ne te krishtere , por camet edhe pas clirimit te camerise nga ushtria greke , nuk u bene te krishtere. Shteti Grek gjate nderrimeve te popullsive me Turqine , u bene presion qe te iknin ne Turqi ata qe nuk ishin te krishtere , por camet nuk pranonin qe te braktisnin atdheun e tyre. Ata ishin mysliman ne fe dhe jo turq ne gjak, ishin armiq deri ne vdekje ndaj turqve te azise se Vogel, pavaresisht nga feja....Perfundimisht ia arriten te perjashtohen nga kembimi dhe mbeten ne atdheun e tyre.
Megjithate camet (ashtu si te gjithe shqiptaret e tjere) ishte e mundur qe te nderronin fene , por nuk pranonin qe t'ua imponoje apo t'ua perbuzje ate qe kishin.
Keshtu u krijua nje diference midis shtetit grek dhe cameve , qe ne te vertet perben nje teresi armiqesore brenda pushtetit grek. Ata u bene vegel e propagandave te huaja si ajo fashiste e Musolinit. U perleshen si perfundim me regjimin grek dhe u detyruan pothuajse si te gjithe myslimanet te drejtohen ne Shqiperi ku asakohe ekzistonte me shume liri fetare. Aq me teper qe arsyeja kryesore mbi te cilen u mbeshtet shteti shqiptar ishte kjo: "Te mos perbuzet asnjera nga fete dhe ata qe ekzistonin te ishin te njejta dhe te respektuara.
Camet historike qe e lidhen vazhdimisht historine dhe veprimtarine e tyre me luftrat kunder turqve , u vendosen ne nje qendrim krejt kundershtues dhe e braktisen Greqine , por lane aty vulen e tyre te forte me kenget e paperseritshme dhe vallen came .



vijon.....

[White_Angel]

Bukuria


Lordi Bajron , poet anglez mjaft i ndjeshem ne ceshtjen e bukurise , i shkeuante nenes se tij me 1890 , se veshja kombetare e shqipetareve eshte me "madheshtorja ne bote". Dhe kjo veshje nuk perbehej nga asgje tjeter pervecse nga fustanella jone e njohur. Aq shume u frymezua nga kjo veshje Bajroni saqe ua vishte ate shpesh dhe grekeve , duke u bere mjaft i njohur edhe me peortretin e tij me "veshjen greke" por qe ne nuk eshte e tille , por " veshje shqiptare" , emer me te cilin eshte i njohur ky portret dhe en Europe.
Veshja shqiptare sipas pershkrimit te Bajronit , perbehet nga "nje fustanell e bardhe , me menge te qendisura ne ar , jelek kadife me ngjyre te kuqe te erret qe pershkohet nga gajtane harmonike te qendisur me stolisje dhe figura te panumerta , kobure te lara ne argjend dhe jagane"
Por nuk eshte vetem veshja , por dhe vete populli shqiptar nje objek adhurimi per Bajronin , qe i shkruan perseri nenes se tij:" Jane (shqiptaret) ndoshta kombi me i bukur ne bote....."
Vleresimi i Bajronit per shqiptaret , nga nje poet , mjaft i ndjeshem ndaj bukurise , duhet ta paralelizohet me mendimin e Falmerajetit qe tha: "Fisi helen eshte shuar krejtesisht nga Europa.... bukuria natyrore eshte zhdukur nga Greqia.... Nje popull me karakteristika sllave dhe qerpike te harkuar si ato te sllaveve dhe karakteristika te ashpra si ato te cobeneve shqiptare te maleve , me siguri qe nuk vjen nga gjaku i Narkises , Alkiviadit dhe Andiniut....." Duket qe Falmerajeri nuk i njihte mire as sllavet , qe vetem qerpiket te harkuar nuk kane dhe se shqiptaret qe me te vertet qe jane te ashper dhe karakteristikat e tyra jane te ashpra , por qe nuk ishin kurre cobane malesh , sic pranojne dhe disa vete historiane greke. Vetem cobane nuk ishin shqiptaret. Kishin te tjere qe ua kullosnin dhente......

Pukevilli i cili edhe ai jetoi shume vjet ne greqi dhe i njohu mire shqiptaret, Toskat me shtatin e tyre te lakueshem , me hollesine e kembeve te tyre , do ti kujtonte ndokush per perendesha te Lashtesise...." Me te njetat fjale perkedhelese shprehet Pukevilli edhe per camet apo per geget . per te cilat shton se mgjths shumica jane myslimane , ne fene e tyre "kristiane apo otomane"... ( vajza gege) nuk veshin ferexhe , te cilen e ka shpikur ziliz orientale"....
Po keshtu shprehet Pukevilli dhe per burrerine e shqiptareve. Por perdor karaketistikat me te keqia per leberit. " Qe s'respektojne askend , dinake , hajdute , te dobet , keqdashes , vjedhes" , jane leberit per Pukevillin dhe grate e tyre jane " skllave te marra , te peshtira , bashkeshorte dardanesh , qe laheshin vetem tri here ne jeten e tyre". Sigurisht qe leberit jane si te gjithe shqiptaret e tjere qe permend Pukevilli , po nese marrim parasysh se ishte konsull ne janine , dhe Ali pashai jo vetem ua kishte veshtiresuar , duke mosperfilluar ne maximum , por kish marre dhe kuajt e tij per ndertimin e nje vepre publike , per te arritur deri aty sa te vjedhe dhe raportimet drejtuar kryeministrit francez , ath kuptojme se c'urrejtje dhe antipati kishte ndaj cdo lloj gjeje qe i kujtonte leberit. Ali Pashai ishte lab... , Ndoshta nuk kishte dhe aq te padrejte Pukevilli qe i karakterizon si hajdute dhe te papaster leberit. Por per kohen per te cilen flasim keto gjera nuk ishin dicak e vecante.



vijon.....


p.s. Gjithcka eshte marre nga vellimi " Arvanitasit dhe prejardhja e Grekeve " , botuar nga Aristidh Kola.

[seldi]

Tani e mora vesh qe Shqiptaret nuk u paskan patur besim Cameve sepse nderruan besimin shpejt...
Cjane keto idiotesira qe shkruani??

Po te jete per muslimane ka pasur dhe ka me shume ne kruje (mbi 90% e popullsise) ne vendlindjen e luftetarit te krishterimit (sic pelqejne ta quajne disa) gjergj kastriot skenderbeut...

[Dasius]

Përshkrimet që i kanë bërë udhëtarët e ndryshëm të huaj Shqiptarëve janë në tërësi interesante dhe shumë të gjalla. Shumë prej tipareve të përshkruhen aty janë edhe sot po aq të pranishme sa edhe atëhere. Ke bërë mirë që i ke përmbledhur. Vetëm se komentet e tua nuk duhet t'i kishe shkrirë nëpër të se dallohen.

[Bamba]

Ca jane keto budalliqe? Geget, Tosket, Labet e Camet te gjithe kane prejardhje nga grrekerit e lashte? Mos shkruani pislliqe se mjaft eshte i ndotur forumi por lexoni ndojne gje te hajrit.

[HEN-RI]

Camet


Camet jane shqiptare te camerise dmth Thesprotia e sotme. Shumica e shkrimtareve greke e te huaj e konsiderojne emrin e tyre ( ne greqisht) "ciamidhes" si nje keqshqiptim te "thiamidhe" qe do te thote banore te lumit Thiamidhos (Kallamasi i sotem)
Camet thuhet se jane nga te paret qe perparuan drejt fese myslimane dhe prandaj shqiptaret e tjere nuk u paten me besim. Nuk e marr kete parasysh kete gje por mendoj se eshte dicka hiperbolike qe te lidhet humbja e besueshmerise midis shqipetareve per shkak te nderimit te besimit fetar.Pas clirimit te Greqise nga turqit , arbereshet myslimane u kthyen perseri ne te krishtere , por camet edhe pas clirimit te camerise nga ushtria greke , nuk u bene te krishtere. Shteti Grek gjate nderrimeve te popullsive me Turqine , u bene presion qe te iknin ne Turqi ata qe nuk ishin te krishtere , por camet nuk pranonin qe te braktisnin atdheun e tyre. Ata ishin mysliman ne fe dhe jo turq ne gjak, ishin armiq deri ne vdekje ndaj turqve te azise se Vogel, pavaresisht nga feja....Perfundimisht ia arriten te perjashtohen nga kembimi dhe mbeten ne atdheun e tyre.
Megjithate camet (ashtu si te gjithe shqiptaret e tjere) ishte e mundur qe te nderronin fene , por nuk pranonin qe t'ua imponoje apo t'ua perbuzje ate qe kishin.
Keshtu u krijua nje diference midis shtetit grek dhe cameve , qe ne te vertet perben nje teresi armiqesore brenda pushtetit grek. Ata u bene vegel e propagandave te huaja si ajo fashiste e Musolinit. U perleshen si perfundim me regjimin grek dhe u detyruan pothuajse si te gjithe myslimanet te drejtohen ne Shqiperi ku asakohe ekzistonte me shume liri fetare. Aq me teper qe arsyeja kryesore mbi te cilen u mbeshtet shteti shqiptar ishte kjo: "Te mos perbuzet asnjera nga fete dhe ata qe ekzistonin te ishin te njejta dhe te respektuara.
Camet historike qe e lidhen vazhdimisht historine dhe veprimtarine e tyre me luftrat kunder turqve , u vendosen ne nje qendrim krejt kundershtues dhe e braktisen Greqine , por lane aty vulen e tyre te forte me kenget e paperseritshme dhe vallen came .



vijon.....

Ku i ke marre keto te dhena???
Jane parciale dhe superficale......Historia e camerise nuk mund te shkruhet me 5 rreshta.....

[xhori]

Ndarja e fares se sotme shqiptare.


GEGET.


Shqipetaret ndaheshin deri pak kohe me pare ne dy fara te medha, Geget qe banonin kryesisht ne Shqiperine e Veriut (Gegeria) , dhe Tosket qe banonin ne Shqiperine e Jugut (Toskeria). Pervec kesaj ndarjeje shqipetaret ndaheshin dhe en came qe banonin ne Cameri (Dhesprotia) dhe Leber qe nuk kishin nje territo te caktuar ngulimi , por gjithmone prania e tyre permendet ne Shqiperine e Jugut dhe Epir.
Keto ndarje te brendshme fisnore te shqipetareve ne gege, toske , came dhe leber , jane te te njejtes permbajtje dhe karakteri me ate te heleneve ne jone , dore dhe eole. Disa historiane greke , duke pare se arbereshet , shume here mbi prejardhjen e tyre te perbashket shqipetare vinin interesat e fares se tyre te vecante dhe se shpesh here shfaqnin mjaft qarte kundershtimet e tyre (psh geget i nenvleresonin tosket , tosket benin te njeten gje me geget, etj..) , nxorren ne perfundime krejt te papranueshme dhe sipas naivitetit apo interesit te tyre i ndane krejtesisht nga ana fisnore tosket nga geget.Grindjet dhe perleshjet midis fiseve , por edhe midis fshatrave ishin nje fenomen i zakonshem qe ne vitet e lashtesise e deri me sot. Kete antiteze midis toskeve dhe gegeve , shume dashakeqas e konsideruan si nje prove te dallimit vendimtar midis dy popujve. D.m.th. arriten te thone se ne tjeter fis bejne geget dhe ne tjeter tosket.

Le te zbulojme keto diakeri te dashakeqeve:

Tosket jane me te shkurter nga geget si rregull , me te gjalle dhe ndoshta me aktive , me me finese ne kundershtim me geget qe jane me te gjate , tek keta mbizoteron lesh i verdhe , jane me konservatore dhe konsiderohen me burrerore , ndersa tosket me shpikes. Ne idomen e tyre gjuhesore ekziston nje dallim qe nuk eshte shume i madh sesa ai i dilaketit jon me ate dorian( psh, tosket vezes i thone "ve" , ndersa geget "voe" qe eshte me prane greqishtes se lashte "oon" , qe tek Homeri ben "voon")
Nje dallim tjeter eshte se geget ne shumicen e tyre jane myslimane dhe katolike (mirditoret) dhe ja ku doli i gjithe thelbi dhe shkaku qe historianet greke duan t'i dallojne kryesisht tosket dhe deklarojne se shqiptaret toske jane greke , ndersa shqiptaret gege nuk jane greke. Por , geget jane perfaqesuesit me te mire te sotem te fisit te lashte helen, te cilet vazhdojne akoma dhe sot te jetojne ne origjinen e vjeter , ne burimin e lashte prej nga filluan te gjitha fiset e lashta helene. Shekullin e kaluar kur beheshin perpjekje per themelimin e shtetit te pavaruar shqiptar dhe pas deshtimeve te perseritura te bashkimit te Greqise dhe Shqiperise si dhe te urrejtjes qe u formua midis dy popujve , geget krenoheshin per prejardhjen e tyre nga helenet e lashte dhe madje ua vinin ne dyshim kete gje grekeve te Greqise.
Perse historianet e rinj greke i vecojne geget nga tosket dhe thone qe te dytet jane greke ndersa te paret jo? Qellimi i tyre eshte i qarte dhe i bazuar ne dinakeri. Sic thame geget ne pjesen me te madhe te tyre nuk ishin ortodokse , por katolike dhe myslimane. Historianet greke , qe te gjithe ishin ortodoks dhe te influencuar ne mase te madhe nga fanatizmi fetar dhe bejne gabimin e madh t'i gjykojne ngarjet nga prizmi i tyre kristiano-ortodoks, prandaj i shtremebronin aq shume. Ata donin nje Greqi grekesh ortodoks , ashtu sic deshen fillimisht dhe despotet apo Patriarkana , ne menyre qe vetem keshtu te arrinin te siguronin sundimin e tyre mbi popullin grek. Nje shtet te tille eshte ekuptueshme se nuk kishin vend arvanitasit qe nuk ishin ortodokse. Keshtu, jo vetem u shpiken dallime nga geget , por edhe u zgjeruan ato me lente zmadhuese te fanatizmit fetar , ne menyre qe te duken si dallime tmerrezisht te medha dhe te pakalueshme.

Tosket apo tocket.

Tosket nga disa shkrimtare konsiderohen pasardhes te toskeve apo te tuskeve te lashte, ndersa nag te tjeret vihet pikepyetja nese jane banore te qytetit italian te Toskanes apo mos Toskana u be vendbanim i Toskeve. Sigursisht e dyta eshte me llogjike , sepse nderkohe qe kemi nje numer te madh emigrandesh te shqipetareve ne Itali , nuk kemi emigrime italiane ne Shqiperi dhe Epir.
Askush nuk mund te pergjigjet me siguri per ceshtjen e toskeve , apo qe te jemi me te sakte lidhjen e emrit "toske" me tosket apo tusket dhe ndoshta me dhe etrusket , sic pohojne disa. Ne te vertet na nevojiten me shume fakte.


vijon.......

sa kot qe eshte ky studimi qe kane bere, nqf se geget na ishin helen sipas ketij shkrimi doemos do te ishin edhe tosket, se nuk ka kuptim, i bie qe keta helenet te ken fluturuar mbi toskerin dhe jan ngulur ne gegeri

[Gameness]

sa kot qe eshte ky studimi qe kane bere, nqf se geget na ishin helen sipas ketij shkrimi doemos do te ishin edhe tosket, se nuk ka kuptim, i bie qe keta helenet te ken fluturuar mbi toskerin dhe jan ngulur ne gegeri

pergjigja ndaj hipotezes se fluturimit eshte thjeshte qe gegt kan zbritur ne jug. Ka pas disa val migrimesh ne jug prej veriut, se pakti simbas teorise se Koles.