Tajvani, autonom, i pavarur apo pjese e Kines?

[I-amëshuar]

Parlamenti kinez miraton një ligj që i jep të drejtë ushtrisë të sulmojë Tajvanin për ta bashkuar me forcë

Kina autorizon përdorim force ndaj Tajvanit

Parlamenti i Kinës miratoi një ligj që i jep ushtrisë së vendit bazat ligjore për të sulmuar Tajvanin, nëse ishulli shkon drejt shpalljes së pavarësisë. Ligji u miratua dje nga Asambleja Popullore - organ kryesisht kukull që miraton vendimet e marra nga Partia Komuniste në pushtet. Pekini e shikon Tajvanin si krahinë të vetën renegate dhe kundërshton çdo përpjekje të ishullit për të forcuar profilin e tij ndërkombëtar. Në fakt ishulli i Tajvanit gëzon prej gati gjysmë shekulli një “pavarësi de facto”, pavarësisht se Kina vazhdon ta quajë territor të vetin. Por meqë Kina së fundi po përjeton një bum të madh ekonomik, e ndjen veten më të fortë edhe për t’u përballur me Perëndimin për çështjen e Tajvanit. Pekini vazhdimisht ka thënë se dëshiron ta bashkojë me forcë ishullin, ku jetojnë 23 milionë vetë, por vetëm tani guxoi të ndërmarrë një hap që ia mundëson këtë qëllim.
Ligji i ri thotë se Kina do të përdorë edhe mjete jo paqësore për të bllokuar përpjekjet tajvaneze për pavarësi, nëse përpjekjet për ribashkim paqësor dështojnë. Presidenti kinez, Hu Gjintao, u bëri thirrje forcave të armatosura të vendit të përshpejtojnë përgatitjet për një betejë të mundshme ushtarake. Votimi i ligjit ishte unanim- 2896 vota pro dhe asnjë kundër, ndërkohë që pati vetëm dy abstenime. Menjëherë pas miratimit të ligjit, Tajvani e konsideroi atë një “provokim serioz”, që nuk ndihmon në zhvillimin e marrëdhënieve mes palëve. “Ky ligj i solli një dhimbje emocionale popullit tajvanez”, -tha zyrtari i Ministrisë së Jashtme tajvaneze. “Në këtë këndvështrim, çështja më e rëndësishme ëshë që qeveria kineze t’i kërkojë falje sinqerisht popullit tajvanez për gabimin e rëndë”. Por, kryeministri Uen Gjiabao u tregua disi i kujdesshëm kur tha se ligji i ri nuk është ligj lufte. “Ky është një ligj që fuqizon dhe nxit marrëdhëniet tona, për një ribashkim paqësor, që nuk ka si objekt popullin e Tajvanit dhe nuk është aspak një ligj lufte”, -tha ai në një konferencë për shtyp, cituar nga “Rojteri”.
Reagon Uashingtoni
Të dielën, në një emision të rrjetit televiziv amerikan ABC, sekretarja amerikane e Shtetit, Condoleezza Rice, u bëri thirrje Kinës dhe Tajvanit të shmangin veprimet që mund të rrisin tensionet. Sigurisht lëvizja e Kinës nuk është parë me sy të mirë në Uashington. Kështu dje një zëdhënës i Departamentit amerikan të Shtetit, Scott McClellan tha se SHBA kundërshton “çdo përpjekje për të përcaktuar të ardhmen e Tajvanit me mjete jo paqësore”. “Ne e shohim miratimin e këtij ligji si të pavend.. Ai nuk i shërben qëllimit paqësor dhe sigurisë në ngushticën tajvaneze. Ne besojmë se ai është kundër progresit të fundit në marrëdhëniet mes Kinës e Tajvanit”. E vërteta është se Kina po përgatitet seriozisht për luftë me Tajvanin. Një gjë të tillë e ka theksuar edhe presidenti kinez Hu Jintao i cili gjatë një fjalimi të tij kujtoi se edhe SHBA-të bënë luftë civile në vitet 1861-1865 për të mos lejuar ndarjen e shteteve jugore. Megjithatë zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë McClellan nuk dha ndonjë përgjigje të saktë nga Uashingtoni dhe pohoi se SHBA mbështet politikën për “një Kinë”, dhe se SHBA “nuk e mbështet pavarësinë e Tajvanit”. “Ne kundërshtojmë çdo tentativë për ta zgjidhur në mënyrë të njëanshme këtë status quo. Nuk duam të shohim një përpjekje të njëanshme që të rritë tensionet në rajon. Kjo nuk do të ishte e dobishme”,- tha zëdhënësi McClellan.
Shekulli

[I-amëshuar]

Shqiperia mbeshtet ligjin anti-Tajvan

E Enjte, 17 Mars 2005

Shqiperia mirekupton plotesisht dhe mbeshtet legjislacionin e ri te miratuar nga Pekini, qe e konsideron Tajvanin si nje ceshtje te brendshme te Kines. Sipas agjencive kineze te lajmeve, kjo eshte konfirmuar nga zv/ministri i Puneve te Jashtme, Luan Hajdaraga, gjate takimi me ambasadorin kinez ne Tirane, Tian Cang Cun. Ne kete takim, mesohet qe numri dy i diplomacise shqiptare te kete nenvizuar se pozicioni i Shqiperise mbi ceshtjen e Tajvanit eshte konsistent dhe i qendrueshem, se ka vetem nje Kine dhe ajo eshte Republika Popullore e Kines. Sipas agjencive te lajmeve, Hajdaraga eshte shprehur se kjo eshte ne interesin e popujve te te dy vendeve dhe te miqesise se tyre tradicionale.

[antares]

Me ne fund edhe Shqiperia mbajti nje qendrim dinjitoz dhe parimor. Kam frike se qe neser do ngrihen zerat ne Amerike per mungese "demokracie" ne Shqperi dhe nevoje per nje "revolucion demokratik" te tipit 97 me ane te Levizjes "Mjaft"!
Me sa duket Ministria e Jashtme Shqiptare nuk e paska kuptuar qe ceshtja e Tajvanit eshte ceshtje e "brendeshme" e Amerikes bile dhe e Japonise!
Jashte Kinezet nga Kina!

[Hyllien]

Kete te shtune (dt.26) pati nje demostrate te madhe ne Tajvan (shifrat ndryshojne nga 300.000 ne 1.000.000) kundra ligjit per te pushtuar Tajvanin ne rast se ky kerkon pavaresine. Nderkohe qe Tajvanezet pretendojne se ishte nje demostrate pro-paqes, gazetat Kineze e quajten si shenje perçarjeje kete demostrate. Nese duhet apo jo qe Tajvanit ti njihet pavaresia, eshte shume e diskutueshme, por diçka eshte e sigurte, nuk do ta kete te lehte perballe nje Kine qe i ka mare masat.

[Veshtrusja]

a mendoni se ShBA-ja e do pavaresine e Tajvanit?

[Hyllien]

Dihet qe Rusia eshte kundra pavaresise se Tajvanit, i ka shitur vazhdimisht arme Kines (dhe ne perpjekjet e fundit te Kines per te siguruar pushtimin e Tajvanit nese eshte i nevojshem Rusia ka qene burimi kruesor i nendetesve dhe shume armeve te tjera). Persa i perket SHBA-se, ka marredhenie te mira me Tajvanin, sidomos ekonomike. Kina i trembet dhe kundrapergjigjes Amerikane perveç kritikave nderkombetare ne rast se pushton Tajvanin. SHBA megjithese nuk del hapur mbeshtet pavaresine e Tajvanit. Nje Tajvan i pavarur aq prane Kines patjeter qe do tia kete nevojen SHBA-se, pra ai do te jete me teper se nje aleat.
Statusi i tajvanit eshte ende i papercaktur, por pothuajse nen administrimin e SHBA-se, eshte pjese e USMG, Qeveria Ushtarake e Shteteve te Bashkuara (a mund te na sqaroje ndonje me teper per kete çeshtje?) dhe nuk jane te pakte ata qe e konsiderojne si shteti i 51 i SHBA-se. Tajvani ka nje qeveri te veten, nuk ka lidhje ekonomike me Kinen. Eshte me larg Kines se SHBA-se. Por, SHBA nuk eshte e gatshme per nje konflikt me Kinen, dhe anasjelltas, keshtu qe as SHBA nuk mbeshtet haptazi pavaresine e Tajvanit dhe as Kina nuk ben hap para per bashkangjitjen e territorit Tajvanez.
Te shohim çdo te nxjerre ne drite koha.

[Veshtrusja]

SHBA nuk eshte e gatshme per nje konflikt me Kinen, dhe anasjelltas, keshtu qe as SHBA nuk mbeshtet haptazi pavaresine e Tajvanit dhe as Kina nuk ben hap para per bashkangjitjen e territorit Tajvanez.

e sakte......!

[i_pakapshem]

nqftse Kina do sulmoj Taivanin, athere Amerike do hidhet direkt, por ama ne lufte konvenciale une mendoje se amerikanet do humbin kunder kinezve

[Hyllien]

Ka nje shkallezim te tensionit ne zone. Me te vertete qe Kina dhe SHBA mundohen ti shmangin konfliktet e drejtperdrejta, po behet nje loje superfuqish per te cilen dhe kina dhe SHBA dhe akademiket dhe te interesuarit ne pergjithesi jane te vetedijshem. Dihet mire qe gjigandi u zgjua, Kina ka vite qe mban rekord per rritjen e GDP-se (si i thone ne shqip?) dhe thuhet qe ne mos ne 2025 ne 2040 do ti zere vendin SHBA-se si superfuqia ne globin tone. Per zhvillimin ekonomik dhe Kines i duhet petrol, dhe kjo eshte nje nder pikat kryesore ku perplasen interesat Amerikane me ato Kineze, lindja e mesme. Kina ka bere levizjet e duhura, permiresim i maredhenieve me Rusine, investim ne petrolin e Iranit.
Po te gjitha keto parashikime nuk marin parasysh levizjet e SHBA-se dhe aleateve/rivaleve te saj (dhe po te perfshijme dhe keto nuk arrijme asnje konkluzion). Sidoqofte diçka eshte e qarte, SHBA po luan karten Japoni ne zone, por kjo eshte nje kart qe ngjall shume armiqesira, as Rusia as Kina dhe as Korea e Jugut(dhe kjo po i largohet SHBA-se se fundmi, qe te tre shtetet nuk nxitojne te ushtrojne presion mbi Korene e Veriut) nuk e kane harruar se sa agresiv, dhe ekspansionar (zgjerues) mund te jete Japonia. Shtetet fqinje mbase kane te drejte qe shqetesohen nga mbeshtetja e SHBA-se per te rritur influencen e Japonise ne rajon. Gjate vizites se fundit Rice, la te kuptohej qe me Japonine i bashkojne te ashtuquarturat "vlera morale" dhe se do te ushtroje presion mbi Kinen per te reformuar sistemin politik.
Kina u pergjigj hapur, qe keto gjare bashke me Çeshtjen e Tajvanit jane çeshtje te brendshme, ashkush nuk ka te drejte te nderhyje. Se fundi dhe popullsia Kineze po tregohet armiqesore ndaj çdo gjeje qe ka te beje me Japonine(sot kishte lajme per nje demostrate prane ambasades Japoneze, demostruesit dogjen dhe flamurin Japonez).
Pershendetje.

[Dito]

Kina sapo aprovoi nje ligj per te pushtuar Tajvanin nese ky shpall pavaresine dhe u ka bere thirrje shteteve te tjera te mos nderhyjne. Tajvani megjithese nuk njihet si shtet i pavarur, ka marreveshje bilaterale me shume vende te botes, kryesisht ekonomike dhe megjithe mungesen e lidhjeve diplomatike ose transportit te drejtperdrejt me Kinen kompanite Tajvaneze perllogariten te kene investuar mbi 100 miliarde dollare ne Kine.
Kina ka blere arme nga Rusia kohet dhe mendohet se tani mund fare lehte te pushtoje Tajvanin i cili ka si furnizues kryesor te armeve ShBA.
Bashkim apo vetpercaktim (self-determination)?

Pyetja eshte provokative dhe mendoj se nuk duhet bere ne kete forme duke perplasur arsenale armesh apo ceshtje ekonomike. Lexoni historine dhe binduni qe ajo eshte vetem nje krahine e Kine-s dhe asgje me tej. Eshte mese llogjike qe nje shtet mbron integritetin e tij territorial, e perse Kina sduhet ta beje qofte kjo edhe me forcen e armeve?
Hidhni hipotezen e vetevendosjes gje e cila parimisht eshte e drejte por nacionalisht e shtremer, po ju bind me budallallekun e shqiptareve qe deshen te benin shkodren shtet ne vete apo edhe vloren, besoj ju kojtohen keto cmendurira shqiptaresh. Pra popullsia eshte nje turme e komandueshme lehte. Njekohesisht amerikanet adhurojne te kene ne kufijte e Kine-s nje aleat sepse eshte pika me e bukur strategjike per ta. Harroni te manipuloni historine sepse cdo gje shkon ne vendin e vet. Edhe hong kong-u u gjet mes dilemes se pavaresise por sot eshte pjese e vendit meme dhe asgje e keqe nuk i ka ndodhur perkundrazi eshte bere nje interlekutor i ekonomise Kineze.

Dito.