Rritja dhe plakja e popullsisë së botës

[Hyllien]

Sipas Kombeve te Bashkuara deri ne 2050 pritjet nje rritje e popullsise se botes nga 6.5 miliarde ne rreth 9 miliarde(40%). India mund te jete shteti me popullsine me te madhe rreth vitit 2030 suke e kaluar keshtu Kinen. Popullsia pritet te rritet deri ne 3-fish ne shtetet e varfer si Afganistani. Ne 51 shtete pritet qe popullsia te bjere (nder to Gjermani, Italia, Japonia). Jetegjatesia mesatare pritet te rritet nga 65 ne 75 megjithese ne Afrike pritet te bjere nga 62 ne 45 vjeç. (AP, BBC)

A nuk ju duket se erresira po behet dhe me e frikshme? Te pasurit do te behen dhe me te pasur, te varferit do te gjejne me shume njerez per ngushellim. Keto jane vetem parashikime. Nje lufte mund te ndryshonte popullsine, nje ndryshim ideologjik global mund te ndryshonte pabarazine...
Thone se koha para agimit eshte me e erretai me e ftohta, por si do ta kuptojme se cila eshte pikerisht ajo erresira me e madhe para agimit, sa larg eshte agimi?

[Albo]

Plakja e popullsisë në botë

Gjatë disa dekadave të fundit, popullsia e botës ka kaluar nëpër një rënie të paparë të ritmit të lindjeve. Njerëzit, si në vendet e pasura edhe në ato të varfëra po lindin më pak fëmijë dhe kjo, paralajmërojnë demografët, mund të çojë në rëndimin e problemit të plakjes së popullatës në shkallë botërore. Në pjesën e parë të një serie materialesh për këtë problem, ne do të shikojmë arësyet e kësaj rënieje. Do të flasim gjithashtu për Kinën, e cila dikur përballej me krizën e mbipopullimit ndërsa tani ka një popullatë që po plaket ndoshta më shpejt se në çdo vend tjetër.



Për qindra vjet me radhë, popullsia e botës është rritur në mënyrë të vazhdueshme. Por tani demografët besojnë se brenda disa dekadave, numri i njerëzve në botë do të fillojë në fakt të bjerë. PHIL LONGMAN: "Tani ne shikojmë se në shumë vende ka një rënie aq të shpejtë në ritmin e lindjeve, saqë mund të quhet e paparë në historinë njerëzore.

Phil Longman është demograf pranë organizatës Fondacioni i Ri i Amerikës, me qendër në Uashington. Zoti Longman thotë se kudo në botë njerëzit po bëjnë gjithnjë e më pak fëmijë.

"Kjo nënkupton se vende të tillë si Kina, për shembull, do të plagen brenda një dekade të vetme po aq sa është plakur Franca gjatë 150 vjetëve."

Kjo rënie e paparë në ritmin e lindjeve ka ardhur kryesisht nga vendet në zhvillim. Sektori i OKB-së për Popullatën, thotë se në vitet 70, çdo grua në vendet në zhvillim lindëte mesatarisht rreth 6 fëmijë. Nga fundi i viteve 90, rutmet ranë në rreth 3,9 fëmijë për grua. Ritmet e lindjeve ranë të gjithë vendet në zhvillim me përjashtim të 4 prej tyre.

Demografët thonë se kjo rënie shpjegohet me shumë arësye. Gjatë disa dekadave të kaluara, njerëzit kanë përdorur më shumë mjete kontraceptive dhe i kanë shtyrë më shumë martesat. Gratë kanë patur më tepër mundësira për edukim dhe për punë. Por demografi Longman thotë se mbi të gjitha, rënia e ritmit të lindjeve është shkaktuar nga lëvizja e shpejtë e njerëzve nga fshati në qytete.

"Ne jemi tani në pragun e një situate të tillë ku gjysma e popullsisë së botës jeton në zona urbane dhe ku logjika ekonomike e rritjes së fëmijëve është mjaft e ndryshme. Kur rrit një fëmijë në një apartament, ai bëhet barrë ekonomike, ndryshe nga ç’ndodh kur rrit një fëmijë në fshat, i cili në këtë rast është një ndihmë për familjen."

Demografët thonë se vendet e varfëra mund të përfitojnë nga rënia e nivelit të lindjeve. Familjet kanë më pak fëmijë për të rritur kështu që prindërit do të kenë më shumë para për të investuar. Ana negative e kësaj është se pjesa e popullatës mbi 65 vjeç fillon të shtohet. Pjesa e re dhe aktive e popullatës tkurret dhe i duhet të përpiqet më shumë për t’u kujdesur për të moshuarit.

Sipas shumë analistëve, demografia e një popullate përcakton fatin e saj. Kjo është e vërtetë sidomos për Kinën - vendin më të populluar të botës. Në fillim të viteve 70, çdo grua në Kinë kishte mesatarisht 5,7 fëmijë. Në vitin 1979, qeveria kineze imponoi një politikë për ta mbajtur nën kontroll rritjen e pakufizuar të popullatës. Kjo politikë solli si rrjedhojë faktin që sot një grua në Kinë ka mesatarisht 1,4 fëmijë.

Jo shumë kohë më parë ekzistonte frika se rritja e madhe e popullatës do t’ia kalonte shtimit të rezervave ushqimore duke shkaktuar uri dhe fatkeqësi të tjera. Richard Jackson, pranë Qendrës së Studimeve Strategjike dhe Ndërkombëtare në Uashington, thotë se tani, rënia e rtimit të lindjeve dhe plakja e popullatës po krijon një bombë të re demokrafike që mund të shpërthejë në çdo kohë.

Ai thotë se në vitin 2040, në Kinë do të ketë 400 milion të moshuar. Në Kinë, shumica e popullatës nuk ka pensione apo sigurime shëndetësore, prandaj të moshuarit do të varen ekonomikisht nga fëmijët, të cilët shpesh i quanë perandorë të vegjël.

"Perandorët e vegjël të sotëm, të cilët janë fëmijë mjaft të përkëdhelur, do të shikojnë kur të rriten, se barra e mbajtjes së prindërve është tepër e rëndë. Një familje tipike e së ardhmes, sidomos në qytete, do të ketë 4 gjyshër, dy prindër dhe një fëmijë."

Me fjalë të tjera, Kina po plaket para se të pasurohet. Dhe ajo nuk është e vetme. Rënia e lindjeve po i vë para sfidash të ngjashme vende të tillë në zhvillim si Indonezia dhe Brazili. Mënyra se si ato do t’u përgjigjen këtyre sfidave mund të ketë ndikime serioze në stabilitetin e këtyre vendeve në shekullin e 21-të.

[1vjecari]

te ju jap nje fakt.

familjet myslimane kety ne angli po lindin me shum femije.

eshte sepse anglia eshte nje vend multi-kulturor. pra tolerant.

ka shkruajtur allahu ne ku'ran. "Njeriu qe do allahun nuk perdor preservativ".

dhe "Ata qe pjellin me shum i do allahu me shum"

liber shum i lexuar kurani

[Klevis2000]

O foshnje Nicku jot dhe shkrimi jot mos kane ndonje lidhje. E dyta kurani nuk i thote ato ne asnje vend ato qe thua ti.

Problemi eshte se muslimanet nuk jane materialiste dhe nuk e vendosin karrieren dhe postin ne vend te kenaqesise te te qenurit baba ose nene .

Samuel Huntigtoni ne librin e tij perplasja e qyteterimeve e tregon shume bukur se me te vertete vendet muslimane jane me % popullsie te moshave 18-35 vjec dhe dihet se zhvillimi i vendeve varet shume nga mesatarja e moshes sepse rinia gjithmone eshte me pogresive se te moshuarit .Po keshtu Amerika dhe vende te tjera per tu mbushur vakumin e plakjes se popullsise i ka hap dyert emigrimit te vendeve te tjera.Vendet skandinave e kane kete nivel shume te larte sidomos Suedia.

Natyrisht ose Natyralisht bota do marri sens tjeter mirepo "disa" duan tia japin kete sens artificialisht. Nejse gjithsesi do marri te njejtin drejtim.

[manoklla]

Sa me i pazhvilluar dhe i prapambetur te jete nje komb aq me shume rritje popullsie ka. Aty ku mungon civilizimi injoranca ulet kembekryq. Sepse i padituri nuk di ceshte kontraceptivi ose prezervativi. Ne boten perendomore ku njeriu ka shume angazhime dhe eshte i siguruar nga ana ekonomike 1 ose 2 femije mjaftojne, kurse neper zululande si kina, india, afrika e arabia femijet shihen si krahe pune ku edhe po vdiq njeri nga semundja ka nja 10 te tjere qe e zevendesojne. Kur te zhvillohen edhe vendet e botes se trete do marre fund rritja e pakontrolluar e popullsise. Sepse planeti toke nuk ka aq shume resurse sa te mbaje miliarda e miliarda njerez.

Edhe dikur shqiperia si vend i prapambetur qe ishte kishte nga 3 femije per familje, lere pastaj ne fshatra. Kurse sot, me zhvillimin qe ka marre lindjet jane stabilizuar ne numra qe jane te pershtatshem per zhvillimin normal te nje kombi.

[1vjecari]

Samuel Huntigtoni ne librin e tij perplasja e qyteterimeve e tregon shume bukur se me te vertete vendet muslimane jane me % popullsie te moshave 18-35 vjec dhe dihet se zhvillimi i vendeve varet shume nga mesatarja e moshes sepse rinia gjithmone eshte me pogresive se te moshuarit.

pra ti po thua eshte mir qe myslimanet te pjellin me shum dhe te dominojne te tjeret me popullsi. Pikerisht myslimanet sidomos, kete qellim kan te shperndajne fen. Menyra e vetme e tyre per te bere kete eshte duke pjellur me shum myslimane te rinje qe ti shplajne trute me fe.

Ne angli komuniteti mysliman po ta dish di eshte shum i ndare nga anglezet. nuk jetojne bashke. por ne lagje te tera myslimane.

shqiptaret ne ana tjeter ko-operojne me te tere si te gjith njerzit evropian.

[manoklla]

Po pse ti fut shqiptaret me nji kusi me vendet aziatike? Shqiptaret jane europiane denbabaden or mik.

[Pink^ Pearl]

http://www.geohive.com/charts/pop_data3.php

[Klevis2000]

Sa me i pazhvilluar dhe i prapambetur te jete nje komb aq me shume rritje popullsie ka. Aty ku mungon civilizimi injoranca ulet kembekryq. Sepse i padituri nuk di ceshte kontraceptivi ose prezervativi. Ne boten perendomore ku njeriu ka shume angazhime dhe eshte i siguruar nga ana ekonomike 1 ose 2 femije mjaftojne, kurse neper zululande si kina, india, afrika e arabia femijet shihen si krahe pune ku edhe po vdiq njeri nga semundja ka nja 10 te tjere qe e zevendesojne. Kur te zhvillohen edhe vendet e botes se trete do marre fund rritja e pakontrolluar e popullsise. Sepse planeti toke nuk ka aq shume resurse sa te mbaje miliarda e miliarda njerez.

Edhe dikur shqiperia si vend i prapambetur qe ishte kishte nga 3 femije per familje, lere pastaj ne fshatra. Kurse sot, me zhvillimin qe ka marre lindjet jane stabilizuar ne numra qe jane te pershtatshem per zhvillimin normal te nje kombi.


postuar nga nje vjecari

Pra ti po thua eshte mir qe myslimanet te pjellin me shum dhe te dominojne te tjeret me popullsi. Pikerisht myslimanet sidomos, kete qellim kan te shperndajne fen. Menyra e vetme e tyre per te bere kete eshte duke pjellur me shum myslimane te rinje qe ti shplajne trute me fe.

Ne angli komuniteti mysliman po ta dish di eshte shum i ndare nga anglezet. nuk jetojne bashke. por ne lagje te tera myslimane.

shqiptaret ne ana tjeter ko-operojne me te tere si te gjith njerzit evropian

Ja nje tipik qe po na jep leksione civilizimi te lidhura me prezervativet.lol
Lidhja e civilizimit na u lidhka me prezervativet dhe kontanceptivet.Lol ja po ta them qe injoranca nuk eshte ulur kembkryq tek ty po te ka hip kalaqafe.

Civilizimi i dashur ka kohe qe ka lindur prandaj bota sot gjendet ne shume civilizime .Ai Krishtero- perendimor i cili eshte perzier me civilizmin romak dhe ate grek.Ka civilizim konfuciano-budist ka civilizim hinduist kja civilizim Islam.

Tani me thuaj kur skishte prezervativ si ja bente bota pa civilizim.lol
Ndoshta grejerit dhe romaket per kte kane vuajtur prandaj benin dhe luftra te shumta.

Spo e zgjas shume se se mbaj dot te qeshuren por do te keshilloja shume pak per civilizimin e aborteve dhe te atyre femijve qe lihen neper rruge e jetimore nga frika e civilizimit materialist.Epo ta lidhesh civilizmin me femijet e lindur shume ose me prezervativet o kontraceptivet do te thote qe njerzimi ka jetuar vetem ne shekullin 20 shekujt e meparshem ska pas njerzim dhe civilizim sepse ska pas przervativ dhe kontraceptiv.

Dashuria per njeriun sidomos per femijet eshte pjese e gjithe civilizimeve.Pse i perdorni disa terma pa i ditur kuptimin.Lindjet e femijve jane rinia e nje populli ose kombi ose civilizimi.Kjo tregon se ky popull ka te ardhme ka trashegimi dhe nuk eshte ne zhdukje.ahhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh civilizim qe po i terbon njerzit me injorance dhe me sterilitet llogjikor.

[manoklla]

Per kohen kur flet tij mor mik, pra atehere kur ja hipte burri grus kur ti tekej, vdekshmeria foshnjore ishte e larte, pra bej 5 femije qe ishalla me ngelin 2. Nje kolere binte e fshihej gjithe katundi. Plus femija ishte krah pune, ne vend te lopes ose kaut ai punonte token, ndaj duheshin shume, se vaki binte nje lufte dhe nisshin dhe ca nizam andej nga Qabeja ku sktheheshin me. Ky femij skishte kosto te madhe si femija sot se gruaja spunonte me pare por rriste femije si makine, femija nuk shkonte ne shkolle, dinte vetem te milte lopen e te rriste delet. Pershesh me qumesht hante gjith diten, jo Nutella. Gruan ja gjente babi pa e pyetur andej nga fshati fqinj. Ndaj shumoheshin njerezit sa te donin, se shteti smbante pergjegjesi per rritjen e tyre nder cerdhe a kopshte dhe aq sa lindin vdisnin.

Kurse sot me zhvillimin e mjekesise vdekshmeria eshte ulur nder femije. Plus qe femijet kane kosto sot, duan shume rroba, jo nje triko leshi perjete si dikur, duan pare per universitet, duan kompjuter e PlaySatation, pra smund te besh femije pa hesap se i ke mbi kurriz, dhe po u ndave do pagush child support. Jeta intensive e burrit dhe e gruas ben qe femija te behet barre e madhe ta mbash neper cerdhe se kushton nje qamet e gjysem. Prandaj hyn ne pune kontraceptivi si mjet mbrojtes, se psh ai qe ja hup gruas pernate se perballon dot te kete femije pervit. Keshtu pra, meso pak para se te flasesh.