Ndryshime ne kushtetuten shqiptare

[Albo]

PS: Tryeze partish per ndryshimet kushtetuese

Ndryshimet ne nenet e Kushtetutes, te propozuara dy dite me pare nga kreu i Partise Demokratike, Sali Berisha, nuk jane pritur me entuziazem nga socialistet. Duke mos u pozicionuar plotesisht pro apo kunder propozimit te Berishes, sekretari per Marredheniet me Publikun ne PS, Bardhyl Agasi, ashtu si dhe sekretari i Pergjithshem Gramoz Ruci, pohojne se duhet, jo vetem kohe per t'i realizuar, por edhe krijimi i situates dhe klimes se favorshme politike, permes diskutimeve te gjera. "Nese do te flasim per ndryshime kushtetuese, nuk duhet qe ato te realizohen thjesht per KLSH-ne, por te kene nje sens me te gjere, sic eshte rene dakort edhe per permiresim te gjithe institucioneve. Ato duhet te diskutohen, jo vetem ne forumet e PS-e, por edhe permes specialisteve, deri ne nje tryeze partiake qe do te vendose me gjakftohtesi para se te merren vendimet per ndryshime", ka thene Agasi, ne pergjigje te deklarimit te Berishes per krijimin e Gjykates se Llogarive, duke realizuar edhe shndrrimin e Kontrollit te Larte te Shtetit. Sipas Agasit, socialistet mbeten te gatshem per te bashkepunuar me opoziten qe te realizojne reformat neper institucione.

[Albo]

Partia Demokratike përgatit platformë për amendimin e disa neneve të Kushtetutës

Në Partinë Demokratike drejtuesit e Departamentit për Çështjet Ligjore, kanë përgatitur një platformë, që përmban një sërë propozimesh për amendimin që u duhet bërë disa neneve të Kushtetutës së Republikës. Kjo platformë pritet të bëhet publike, nëse Kuvendi vendos për ngritjen e një komisioni parlamentar për ndryshime në Kushtetutë, bëjnë të ditur ekspertët ligjor të PD‑së. Sipas tyre, ky komision është propozuar nga disa drejtues të partive të vogla aleate të PD‑së, të grupuara në koalicionin "Bashkimi për Fitore", si dhe është mbështetur nga Kryetari i PD‑së, Sali Berisha. Pika e parë e Kushtetutës që duhet amenduar, sipas ekspertëve ligjorë të PD, është neni 20 i Kushtetutës, që ka të bëjë me pakicat. "Pika 2 e nenit 20 thotë se pakicat kanë të drejtë të shprehin lirshëm, pa u ndaluar dhe pa u detyruar,

përkatësinë e tyre etnike". Kështu ekspertët gjykojnë se ky nen "përbën një bazë kushtetutese që shqiptarët me anë të dhunës, terrorit, mashtrimit apo me mjete të tjera, të deklarohen të një kombësie tjetër, prandaj ai duhet amenduar". Pikë tjetër e kësaj platforme është edhe kërkesa për të amenduar nenin 108 të Kushtetutës, ku në pikën 1 thuhet, "njësitë e qeverisjes vendore janë Komunat ose Bashkitë dhe Qarqet". Sipas demokratëve, ndarja e vendit nga 38 rrethe dhe 12 prefektura që ishte, në 12 qarqe, mund të shfrytëzohet që zonat minoritare të paraqiten jo më si rrethe të vogla, por si qarqe të mëdha, gjë e cila krijon shumë probleme. Kjo problematikë, nënvizojnë ata, lind sepse qarqet kanë të drejtë të organizojnë referendum, të ndryshojnë çdo lloj ligji, deri dhe varësinë e tyre. Një vend të rëndësishëm në platformën e PD për amendime në Kushtetutë, zë edhe çështja e pronës. Sipas tyre, neni 41 i Kushtetutës, "jo vetëm që nuk garanton pronësinë, por në të kundërt garanton lirinë e shtetit që të shtetëzojë dhe konfiskojë, si dhe të marrë në përdorim, pronën e pronarëve shqiptarë dhe të huaj, sipas dëshirave të qeverisë". Sipas tyre në pikën 4 të nenit 49 bëhet fjalë për "kompesim të drejtë", në kohë kur në të gjitha kushtetutat perëndimore flitet për "kompesim të plotë". "Prona është e kërcënuar në pikën 3 të nenit 41 të Kushtetutës, në të cilën thuhet se `ligji mund të parashikojë kufizime në ushtrimin e të drejtës së pronës". Kjo klauzolë nuk ekziston në asnjë Kushtetutë perëndimore, ndaj gjykojmë se duhet amenduar", nënvizojnë ekspertë juridik të PD‑së. Gjithashtu ata janë të mendimit se duhet rishikuar edhe neni 18 pika 3 e Kushtetutës, në të cilin krijohen hapësira subjektive për diskriminim, për sa kohë që për një qeveri të ekzistojë "një përligjie e arsyeshme dhe objektive". "Paragrafi 3 i nenit 18 të Kushtetutës, (i cili thotë se "askush nuk mund të diskriminohet për shkaqe të përmendura në paragrafin e 2, nëse nuk egziston një përligje e arësyeshme dhe objektive, pra që përligj diskriminimin), sipas ekspertëtëve ligjor të PD‑së "është një dhunim flagrant i Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, nenit 14 të saj, që ndalon çdo formë diskriminimi". Pikë tjetër e platformës së demokratëve për amendimin e Kushtetutës, është edhe neni 15 i saj, që ka të bëjë me Komisionin Qëndror të Zgjedhjeve. Sipas tyre, në nenin 15,

paragrafi i 1 thuhet se "KQZ përbëhet prej 7 anëtarësh, të cilët

zgjidhen për një mandat 7 vjeçar, 2 anëtarë zgjidhen nga Kuvendi,

2 nga Presidenti dhe 3 të tjerë nga Këshilli i Lartë i

Drejtësisë". "Për KQZ‑në dhe ndërtimin e tij, nuk ka asnjë nen në asnjë Kushtetutë perëndimore, ndaj dhe reforma në këtë institucion duhet të jetë e thellë dhe shumëplanëshe" arsyeton PD.

[Albo]

PD kerkon ndryshime ne Kushtetute

Ngjela: "Ndryshimet kushtetuese tashme jane te domosdoshme pasi kushtetuta ka shfaqur mangesi dhe vakuume ne shume momente te praktikimit te saj qe nga koha e miratimit. Ajo qe do te kembengulim ne te amendohet eshte pjesa ku Kushtetuta percakton kompetencat e Komisionit Qendror te Zgjedhjeve dhe te organizimit te zgjedhjeve ne Shqiperi"

Opozita do te kerkoje ne Kuvend krijimin e nje komisioni te posacem parlamentar qe do te merret me hartimin e amendimeve kushtetuese. Sekretari i Marredhenieve me Publikun ne PD, Spartak Ngjela, deklaroi dje se kjo do te jete nisma kryesore e PD-se ne fillim te sesionit te ri parlamentar. Partia Demokratike ka ngritur paraprakisht ne kete kuader nje grup ekspertesh juriste, i cili po pergatit pikat kryesore ku Kushtetuta ka nevoje per ndryshime. Sipas Ngjeles zyrtarizimi i kesaj kerkese do te behet menjehere ne fillim te punimeve te parlamentit, duke parashtruar edhe argumentat se perse duhen bere keto amendime. "Ndryshimet kushtetuese tashme jane te domosdoshme pasi kushtetuta ka shfaqur mangesi dhe vakuume ne shume momente te praktikimit te saj qe nga koha e miratimit. Ajo qe do te kembengulim ne te amendohet eshte pjesa ku Kushtetuta percakton kompetencat e Komisionit Qendror te Zgjedhjeve dhe te organizimit te zgjedhjeve ne Shqiperi", tha Ngjela. Nderkaq per kete eshte duke punuar edhe komisioni bipartizan. Por, sipas tij, jashte vemendjes se ketyre ndryshimeve nuk do te ngelen edhe kompetencat e Gjykates Kushtetuese, e cila e ka komprometuar veten gjate dy proceseve zgjedhore me nderhyrjen e saj duke dhene vendime qe kane permbysur rezultatat e dala nga votimi. Ngjela ka vleresuar ne kete kuader edhe hapat e pare te bere per fillimin e reformes institucionale, vazhdimit te se ciles do t'i sherbejne edhe propozimet e PD-se per te amenduar Kushtetuten ne pikat e saj me te dobeta. Nderkaq ndryshimet e pritshme kushtetuese ne rast te ngritjes se nje komisioni te posacem parlamentar, do te perfshijne edhe pjesen e Kushtetutes qe percakton kompetencat e pushtetit lokal. Sipas Ngjeles, me amendimet qe do te behen, do te kerkohet nje pavaresi me e madhe e pushtetit lokal nga ai qendrori, gje qe aktualisht mungon.

A.R

[alumni]

Kushtetuta nuk eshte e perjetshme.

Amendim do te thote se ne teresi kushtetuta pranohet, behen disa shtesa. Ky eshte nje qendrim i ri i opozites, gje e cila do te thote se e pranon ne parim kushtetuten e vitit 1998.

Tashme po kerkohet amendimi i kushtetutes, gje e cila eshte nje procedure jo vetem e pranueshme, por edhe e domosdoshme.

Ceshtja nuk eshte te behet apo te mos behet amendim i mkushtetutes, por nevoja per amendim lindi prej "realitetit te ri" politik, pra mareveshjes pozite-opozite dhe domosdoshmerise se perkueshmerise institucionale sipas asaj marreveshjeje?

Ne se do te ishte ashtu, amendimi i kushtetutes eshte koniuktural, nuk behet ne rruge te drejte.