Vec Kosoves, kush i ka "Standartet"? Po Greqia..!

[Veshtrusja]

...eshte Evropa qe ka nevoje per mbeshtetjen e Kosoves, apo eshte Kosova qe ka nevoje per mbeshtetjen evropiane? Keshtu qe mos shkruani me kryenecesi karshi Evropes, se duke e bere me faj historik Evropen per fatkeqesite e shqiptareve, asgje nuk do te nxjerresh ne drite. Kosova ka nevoje per trupat e NATO ashtu sic ka nevoje per ndihmat ekonomike dhe mbeshtetjen politike te Evropes dhe SHBA, pa te cilen, konflikti fillon serisht qe neser. Ai argument perdorej per te ndergjegjesuar boten qe ceshtja e Kosoves te nderkombetarizohej para se te niste konflikti i armatosur, dhe sot i ka ikur koha pasi ceshtja e Kosoves eshte ne objekt diskutimesh dhe debatesh ne kryeqytetet kryesore te botes....

Pikerisht sepse eshte ne avantazhin tone te jete pjese e NATOs prandaj dhe duam te hym ne NATO. "Pavaresia e Kosoves" presupozon anetaresimin e saj ne NATO. A thua se duke qene ajo pjesetare e NATOs se anetaret e tjera te NATOs do te rrezikojn qe te lejojn nje situate "instable" duke i terhequr trupat nga ajo edhe nese e merre pavaresine?!

Pastaj, ato nuk kane per tu terhequr nga Kosova pasi kane interesat e veta: strategjio-gjeografike. Nuk besoj se do te largohet NATO-ua nga Kosova.

Ajo qe duhet te na interesoj ne, per tu perseritur edhe nje here, eshte qe standartet qe i kerkohen asaj (kosoves) te jen ne favor te asaj (kosoves) e jo thjesht ne favor te shteteve te tjera!

[oiseau en vol]

Veshtruesja e shoh qe e ke te pamundur te kuptosh ne menyre direkte, po e provoj ne menyre indirekte. Le te supozojme per nje moment, se neser ne mengjez mbahet nje takim midis grupit te kontaktit dhe vendosin njohjen e pavaresise se Kosoves. Kuvendi i Kosoves shkruan nje deklarate pavaresie, departamentet e shtetit dhe kancelarite evropiane nxitojne te njohin pavaresine e Kosove. UNMIK ben gati valixhet dhe merr avionin. Forcat e NATO marrin rrugen drejt aeroportit per tu larguar nga vendi.

Te gjithe ne nje ze u thone: ta gezoni pavaresine, dilini vete zot vetes qe sot e tutje, meqe kjo eshte ajo qe deshironit.

Kush do ta ndali Serbine per te derguar forcat e veta ne Kosove?
Kush do ti ndali te njejtet njerez qe i vune flaken Kosoves ne mars qe te riperseritin te njejten gje ne marsin e 2005?
A do te jete ne gjendje qeveria e Kosoves qe te ruaje sigurine e vendit, te shmangi luften civile midis ethnive ne Kosove, apo tu pergjigjet kerkesave per pune te shqiptareve, kur Kosova eshte vendi me numrin me te larte te papunesise ne Evrope, 40% te fuqise puntore?

Ku duhet vene theksi, tek shfrytezimi ne maksimum te ndihmes dhe vemendjes se faktorit nderkombetar per ndertimin dhe forcimin e shtetit te ri demokratik te Kosoves, apo tek njohja e pavaresise ne leter?

Albo

Z. Albo, ju lutem më shtruar dhe jo nga lart-poshtë, por ulu pak dhe vihu ballë-për-ballë.
Kur ju thoni që Veshtrusja e ka të vështirë për të kuptuar në mënyrë direkte dhe se ju duhej t'ia shpjegonit asaj në mënyrë të tërthortë, më shkoi tek ato përrallat me ujqër dhe keca që ju i dini aq mirë. Por kësaj rradhe isha gabuar, përrallat siç duket po e humbin fuqinë për t'ia lënë vendin pafuqisë së arsyetimit. Sepse nuk ka si shpjegohet ndryshe qe ju nuk kuptoni që nqs Kosova njihet si e pavarur, ajo ka të drejtë të bëjë pjesë në OKB si shtet sovran. Kështu që, edhe nëse forcat e huaja të NATO do të iknin pas kësaj, çka kjo është e qartë që do të ndodhë, ky vend, pra Kosova, do të jetë e mbrojtur nga ligjet ndërkombëtare. Pra, nqs Serbia do të mendonte që ajo do të mund të sulmonte një shtet të pavarur, ndonëse të dobët, ajo duhet të ketë parasysh që këto gjëra nuk janë më të ngjashme në kontinentin tonë. Me sa më kujtohet mua, dhe kam qenë jo i vogël, lufta e parë kundër Irakut u bë për të çliruar një shtet sovran siç Kuvajti, bile me votimin e përgjithshëm të Këshillit të Sigurimit.
Po kështu, në rastin e Kroacisë, kur ajo u njoh nga Gjermania dhe USA, ajo pati mundësinë të blinte armë legalisht si shtet me shtet dhe të siguronte mbrojtjen e vet. Gjithashtu edhe Bosnja vetëm kërkonte, të njihej e pavarur e pastaj ajo do të dinte si të mbrohej.
Kurse për papunësinë që ju përmendni, ajo vjen kryesisht nga mungesa e investimeve të huaja, gjë që do të vazhdojë për sa kohë që statusi i Kosovës nuk është vendosur përfundimisht.

E kështu Albo, them që të duhet një lloj literature tjetër për të diskutuar mbi të tilla gjëra.

[Veshtrusja]

Pavaresia duhet! edhe ne qoftese nuk plotesohen "pike per pike" te gjitha standartet....

______________________________

Presidenti i ICG-së Gareth Evans thotë se alternativa e vetme për Kosovën është pavarsia

Barry Wood
5 shkurt 2005
VOA

Trupa të NATO-s nga më shumë se dhjetë vende vazhdojnë të jenë një prani e rëndësishme paqeruajtëse në Kosovë. Shpërthimi i dhunës në mars të vitit të kaluar la disa vetë të vrarë dhe dhjetëra të tjerë të plagosur kur shumica shqiptare sulmoi shtëpi dhe kisha të pakicës së vogël serbe.

I alarmuar nga mungesa e deklaratave të qarta politike nga fuqitë e mëdha, një grup kërkimor me seli në Bruksel lëshoi një raport muajin e kaluar, në të cilin bën thirrje për pavarësinë e Kosovës. Ish ministri i jashtëm australian, Gareth Evans, i cili shërben si president i Grupit Ndërkombëtar të Krizave, thotë se nuk sheh asnjë alternativë tjetër veç pavarësisë:

"E vërteta, tha zoti Evans, është se treni është larguar nga stacioni. Kthimi i Kosovës nën regjimin e Beogradit nuk do të ndodhë. Komuniteti ndërkombëtar nuk to ta lejojë një gjë të tillë. Rrethanat në terren nuk do ta lejojnë një gjë të tillë. Status kuoja nuk mund të ruhet. Gjendja ekonomike, tha zoti Evans, është në gjendje shumë të rëndë dhe ajo nuk mund të futet në rrugën e rimëkëmbjes derisa të zgjidhim të gjitha çështjet e statusit dhe ato ligjore.”

Por, ndërsa shqiptarët e Kosovës kërkojnë pavarësinë, Serbia e kundërshton atë. Ministri i jashtëm i Serbisë dhe Malit të Zi, Vuk Drashkoviç, shpjegon: “Në bazë të kartës së Kombeve të Bashkuara, tha zoti Drashkoviç, është e pamundur nga pikëpamja ligjore të shpallet një shtet i pavarur në territorin e një shteti tjetër të pavarur kundër vullnetit të këtij shteti. Kjo është e qartë. Mirëpo, statusi i Kosovës, theksoi zoti Darshkoviç, nuk mund të jetë i njëjtë me atë që ajo kishte para 10 qershorit të vitit 1999.”

Pavarësia e Kosovës duhet të miratohet nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së, të paktën dy nga anëtarët e të cilit, Rusia dhe Kina, e kundërshtojnë pavarësinë..

Kombet e Bashkuara ngulin këmbë që para se të fillojnë diskutimet rreth statusit përfundimtar, autoriteti i zgjedhur i Kosovës duhet të demonstrojë se vepron në përputhje me standardet evropiane të qeverisjes. Zoti Drashkoviç thotë se këto standarde ende nuk janë përmbushur[Sigurisht qe z. Drashkovic do thote ashtu, eshte ne interesin e tij...]:“Kjo do të thotë që të gjithë serbët e dëbuar nga Kosova pas 10 qershorit 1999 duhet të jenë në pozitë të kthehen, do të thotë riparimi i më shumë se 40 mijë shtëpive serbe dhe i kishave e manastirve 150 shekuj të vjetër, do të thotë që në Kosovë duhet të garantohet një mbrojtje e nivelit evropian për serbët dhe pakicat e tjera dhe një model evropian i decentralizimit të pushtetit.”

Zoti Evans i Grupit Ndërkombëtar të Krizave mendon se standardet mund të përmbushën dhe përfundimisht mund të arrihet një koncensus midis të gjitha palëve: "Ne duhet të dalim nga kjo amulli dhe rruga për të ecur përpara është të njihet realiteti i trenit të pavarësisë. Por, ne duhet të krijojmë edhe kushtet për një gjë të tillë, të cilat do të garantojnë mbrojtje të vërtetë për njerëzit që u nevojitet brenda Kosovës dhe të bindim komunitetin ndërkombëtar se ne nuk po krijojmë një kazan të ri trazirash. Kjo gjë, tha zoti Evans, mund të arrihet përmes një pranie të vazhdueshme vëzhguese ndërkombëtare për një kohë të pacaktuar. Kjo mund të arrihet përmes një pranie ndërkombëtare në gjyqësorin e Kosovës, kjo mund të realizohet përmes disa kufizimeve ndaj një Kosova të pavarur për sa i përket bashkimit me Shqipërinë ose një territori fqinj." [Pjese e standarteve kjo?....]

Në këtë drejtim vihen re disa shenja përparimi. Kryeministri i ri i Kosovës, Ramush Haradinaj, si edhe zoti Drashkoviç flasin hapur rreth nevojës për dialog midis Beogradit dhe Prishtinës. Por megjithatë, atje vazhdon mospajtimi i plotë rreth çështjes së pavarësisë.

[Albo]

Z. Albo, ju lutem më shtruar dhe jo nga lart-poshtë, por ulu pak dhe vihu ballë-për-ballë.

Vete fakti qe une po marr pjese ne kete teme e po jap mendim ne te, kur shume mire mund ta injoroja ne heshtje, tregon qe une nuk po e lartesoj veten ne kete debat, por po e ul veten qe te vi ne nivelin e njerezve te painformuar qe shkruajne per gjera qe nuk jane ulur ndonjehere te mendojne gjate e thelle.

Kështu që, edhe nëse forcat e huaja të NATO do të iknin pas kësaj, çka kjo është e qartë që do të ndodhë, ky vend, pra Kosova, do të jetë e mbrojtur nga ligjet ndërkombëtare.

Do ta mbroje OKB Kosoven? NATO nderhyri ne Kosove pa miratimin e OKB, per te shmangur veton e Rusise ne Keshillin e Sigurimit. Gje qe ti nuk e di, se po ta dije, nuk do jetoje akoma brenda flluckes ideale te botes qe u rregulloka me "ligje nderkombetare". Si do ta ndali OKB konfliktin, sic e ndali ne Ruanda, Bosnje, Kosove, Irak, Liberi apo tani se fundmi ne Darfur ku njerezit po therren dhe OKB nuk ka kurajon te pranoje me plot goje ate qe po ndodh si genocid, pasi eshte e implikuar nga ligjet e veta nderkombetare qe te nderhyje?

Pikerisht sepse eshte ne avantazhin tone te jete pjese e NATOs prandaj dhe duam te hym ne NATO.

E kupton se cfare po shkruan apo jo? Forcat e NATO jane ne Kosove, Kosova eshte prioriteti #1 i NATO ne Evrope se bashku me forcat e saj ne Bosnje, Kosova eshte ne NATO. Insistimi i shqiptareve "o pavaresi sot o rrash e vdiqa", e largon NATO nga Kosova, dhe largimi i NATO nga Kosova eshte njesoj si te ftosh ushtaret serbe perseri ne Kosove, te rifillosh konfliktin nga fillimi, ti rivesh zjarrin Ballkanit.

Pavaresia e Kosoves eshte objektivi final, por pavaresia nuk eshte pune referendumi, votimi, apo vule te faktorit nderkombetar, eshte PROCES qe do kohe dhe shqiptaret nuk duhet te shpejtohen qe te bejne petulla me uje, por duhet te gjykojne me gjakeftohtesi. Cfare do te thote pavaresi? Nje cope leter ku vuloset pavaresia e Kosoves, apo nje pavaresi e mbrojtur nga autoriteti i nje shteti demokratik shqiptar, qe ka ushtrine e vete per te mbrojtur territorin e vendit ne bashkepunim me forcat e NATO, qe ka forcat e veta te rendit qe mbrojne sigurine e shtetasve te vete, qe ka te gjitha instancat e pushtetit ne kembe per tiu pergjigjur cdo situate? Une jam per kete pavaresine e dyte, pasi nuk eshte pavaresi ne leter, eshte pavaresi e perjetshme, konkrete. Nuk jam per perzenien e forcave te NATO apo administrates se UNMIK pasi shqiptaret kane nevoje dhe do te kene nevoje per mbeshtetje deri ne ate dite qe shteti i ri i Kosoves te jete ne gjendje te eci me kembet e veta.

Prandaj une me lart te bera te qarte, qe edhe sikur sot te shpallej pavaresia ne Kosove, gje qe mund ta beje vete kuvendi i Kosoves pa qene nevoja qe ti marre leje asnje qeverie te huaj, asgje nuk do te ndryshonte ne Kosove, absolutisht asgje. Politikanet shqiptare ne gare jane vene ne garen foshnjore te "kush ta sjelli pavaresine i pari", por harrojne qe shqiptaret dhe Kosova nuk ka nevoje vetem per pavaresi, ka nevoje edhe per vende pune, ka nevoje edhe per perfundimin e procesit te privatizimit qe ka ngelur ne vend numero, ka nevoje edhe per permiresimin e infrastruktures energjitike etj. Per keto gjera qe jane po aq te rendesishme sa pavaresia e Kosoves, bile une do te thosha me te rendesishme pasi ndikojne direkt jeten e shqiptareve ne Kosove, nuk degjojme asnje politikan apo burre shteti qe te flasi.

Te gjithe jane shume te zene per te sjelle pavaresine me fjale, por harrojne qe pavaresia nuk vjen as me fjale dhe as me shtrengim duarsh, vjen me pune.

Albo

[oiseau en vol]

Vete fakti qe une po marr pjese ne kete teme e po jap mendim ne te, kur shume mire mund ta injoroja ne heshtje, tregon qe une nuk po e lartesoj veten ne kete debat, por po e ul veten qe te vi ne nivelin e njerezve te painformuar qe shkruajne per gjera qe nuk jane ulur ndonjehere te mendojne gjate e thelle.

Do ta mbroje OKB Kosoven? NATO nderhyri ne Kosove pa miratimin e OKB, per te shmangur veton e Rusise ne Keshillin e Sigurimit. Gje qe ti nuk e di, se po ta dije, nuk do jetoje akoma brenda flluckes ideale te botes qe u rregulloka me "ligje nderkombetare". Si do ta ndali OKB konfliktin, sic e ndali ne Ruanda, Bosnje, Kosove, Irak, Liberi apo tani se fundmi ne Darfur ku njerezit po therren dhe OKB nuk ka kurajon te pranoje me plot goje ate qe po ndodh si genocid, pasi eshte e implikuar nga ligjet e veta nderkombetare qe te nderhyje?

Albo

Wow, ja dhe e pavetëdijshmja që nxjerr atë çka mendohet në vetëdije. Do të thotë, që kur ju uleni të bisedoni me dikë, kjo është ngaqë ju po i bëni atij një nder, dhe jo sepse ju jeni thjesht në të njëjtën pozitë me të : të qenurit bashkëbisedues. Nëse kjo nuk quhet nga lart-poshtë, atëherë unë nuk e di kuptimin e kësaj fjale. Falemnderit, Z. Albo, për këtë kohë të çmuar tuajën që po e vini në shërbim të ca njerëzve të paditur të painformuar dhe të pamenduar thellë. Paqja e Krishtit qoftë mbi ju ! Amen !

Ju as që e keni idenë përse bëhet fjalë në postimin tim. Ju më përmendni ca broçkulla mbi Ruandën (luftë ndëretnike : hutu-tutsi), Bosnjë (luftë ndëretnike : serbë-boshnjakë-kroatë), Kosovë (luftë ndëretnike : serbë-shqiptarë), Irak (diktaturë), Liberi (luftë civile), Darfur (luftë civile-fetare), dhe nuk e kuptoni që postimi im kishte të bënte me rastin kur Kosova të ishte shtet i pavarur i njohur nga OKB. Në këtë rast, or Albo miku, nqs Serbia do të sulmonte Kosovën, nuk do të kishim luftëra civile-ndëretnike-fetare, por luftë shtetërore, dmth shtet me shtet, dhe kjo or mik, ndalohet menjëherë nga OKB. Kështu që herë tjetër hapi sytë mirë e mos i kapërce rreshtat se n'a more në qafë duke holluar gishtat ne tastierat tona. Hajt tani, thuaja një kënge apo një përralle se u bënë ca kohë që nuk kemi dëgjuar e sikur n'a ka marrë malli... me një rrugë e dy punë, edhe dremisim edhe kemi ç'tu tregojmë brezave tanë të ardhshëm siç për kohën tonë : Përrallat e Nils Andersen, e tani : Përrallat e Albo Forumistit...

[PrInCiPiEl]

Përkundër kundërshtimeve nga kisha/shtetet ortodokse serbo-greko-sllave , dhe vetos eventuale të Greqisë në Bashkësinë Europiane(EU) dhe Rusisë e Kinës në Kombet e Bashkura(UN) , Njohja Ndërkombëtare e Pavarësisë së Kosovës do të ndodhë , qoftë kjo edhe në mënyrë unilaterale!
- Këtu po flasim për Pavarësinë e Plotë të Kosovës, për Anëtarësinë e Kosovës në EU,NATO e UN dhe për gjakun e derdhur shqiptar nëpër shekuj për liri dhe pavarësi të popullit shqiptar dhe Shqipërisë Etnike!

[Labeati]

Per mue puna e status-standarteve asht nji rreth vicioz per me fitue kohe derisa fuqite emedhaja te gjejne njifare kompromisi,
Fati i madh i shqiptareve asht qe (te pakten deri tani) kemi SHBA-te ne krah, dhe te shpresojme se kur te soset durimi, ato do ta bajne fakt te kryem njoftjen e Kosoves ashtu si vepruen me emnin e Maqedonise, pa p'jerdhe per cobanet e greqise.

mendimi jem asht qi kosoves ti jepet statusi i SHTETIT SOVRAN si gjithe shtetet e tjera si fillim.
Ne rast se ky shtet nuk i respekton pakicat (perfshi serbet etj), atehere UN, EU SHBA munden me i vendose sanksione, mund te mos bajne tregti me te etj, ashtu si me cdo shtet te botes qe shkel te drejtat e minoriteteve.

Se kemi paradokse qe greqia duke perfituar nga vendet ne EU, i ben presion Shqiperise per te drejtat e minoritetit grek, e kemi situate ku per 2-3 minoritare nxenes kemi nje shkolle greke, tabelat e rrugeve ne greqisht etj.
nderkohe ne gjithe Greqine nuk ka asnje shkolle te vetme shqip, e as arvanitase..

Kjo eshte puna e "standarteve' ne Ballkan... dikush i nanes e tjetri i njerkes

Dhe z. Albo perdrisa jetojme ne nji gadishull e jena kojshi, kena plotesisht te drejte me kerkue reciprocitet pavaresisht se kena nji qeveri hajnash, te korruptueme ne kazinote e ebuzuqet e Athines, qe e ka kthye me kohe politiken e jashtme ne pazar mejhanesh...

[YaSmiN]

E lexova me vemendje kete postim se kishte te bente me Greqise edhe jetoj atje.Juve qe e shkruani kete hajdeni jetoni ketu 10 vjet si puna ime edhe mos te keni te drejtat tuaja edhe jo vetem kete por te detyrojne qe te behesh ortodokse sepse duhet qe te kesh emer grek qe te flasin njerezit ketu ose qe te besh letrat per pashaport greke qe nuk do ta marrim as ne shekullin 22.Por megjithate une nuk merrem as em politiken greke as ate kombetare sepse nuk para lidhem me tema te tilla.Por nga qe puna ime ka te bej me disa ministra ketu ne greqi do pyes edhe do tju kthej pergjigje per kete .Por mos prisni qe Greqia thot qe {vorio epir}eshte grek se me sa po sho une ketu edhe ata nga Dibra jane vorio epir ketu ne Greqi JO VETEM KETE por jane pajisur edhe me letra si {vorio epiriot}sic i themi ne.BE BACK

[Harudi]

Përshëndetje!

Unë mendoj,se të gjitha këto standarte,janë më se të nevojshme për Kosovën.Me përmbushjen e këtyre standarteve,nga Institucionet e Kosovës,tregohet pjekuria politike e këtyre Institucioneve të përkohshme,të cilat në fund do të kurorëzohen me Pavarësinë.
Kosova (nuk) duhet të plotësojë këto standarte,për "inati" apo për "hatër" të shteteve tjera,por duhet ti plotësojë sepse,vetë Kosova ka nevojë për këto.


http://www.trepca.net/2004/02/040214...er_kosoven.htm

[Veshtrusja]

Albo, kur me citoni, mos i nxirrni fjalit jashte kontekstit por komentoni mbi to ne teresi.

Sejcili nga ne ka opinionet e tij, por eshte turp te mohosh saktesine e shkrimeve (analizave/kritikave) te A. Shehut....

Urdheroni edhe nje artikull tjeter qe diskuton nje nder ceshtjet qe permend A. Shehu:
________________________________________________

FARSA POLITIKE GREKE ME EMRIN “EPIR I VERIUT”


Zef Mazi

Ka afro 100 vjet që politika greke ka filluar dhe vazhdon edhe sot propagandimin e kuptimit apo të përfytyrimit Epir i Veriut (Vorio Epir) dhe të pretendimeve për të. Propaganda tepër intensive e deri e pasaktë, gjithëkund përfshin masivisht mediat dhe sferat politike dhe ka bërë që kuptimi “Epir i Veriut” të përvetësohet dhe të përdoret sot edhe nga zyra të ndryshme europiane e të tjera. Por ai përdoret në kuptimin e vet jo të vërtetë; ai trajtohet si një dukuri që ekziston, që përbën shqetësim dhe që kërkon një farë trajtimi dhe zgjidhjeje pa u thelluar në vërtetësinë historike.
Ndoshta jo krejtësisht në këtë kuptim por thjesht si term referues për një territor gjeografik i banuar nga një popullsi e caktuar greke, përsëri pa u thelluar sa duhet ai është përdorur edhe nga autorë të ndryshëm perëndimorë, përfshirë edhe Robert D. Kaplanin në librin e tij “Greqia, dashnorja e Perëndimit, gruaja e Lindjes”. “Njoftimet e mediave në vend që të shpjegonin Greqinë moderne nuk bënë gjë tjetër veçse hodhën dritë mbi injorancën e Perëndimit për shtrirjet më të gjëra dhe më të rëndësishme të historisë greke”, shkruan Kaplan. Prandaj është gjetur me vend përfshirja këtu e disa sqarimeve themelore për këtë çështje.
Deri në vitet 1912-1913, me ndarjen e Ballkanit sipas linjave që vendosi Kongresi i Berlinit më 1878, termat apo kuptimet Epir i Veriut (Vorio Epir, Northern Epirus) dhe vorioepirote (Vorioepirotes), siç e quajnë grekët sot popullsinë që jeton atje, nuk janë përmendur absolutisht në asnjë dokument. Kjo pasqyron një të vërtetë, sepse termi Vorio Epir nuk përfaqëson ndonjë kuptim gjeografik të Epirit si territor. Për të kuptuar drejt problemin e kufijve jugorë të Shqipërisë duhen studiuar me vëmendje ndarja administrative e Perandorisë Bizantine para pushtimit otoman, si dhe emërtimet që morën këto territore në organizimin e shtetit otoman në shekullin XV e më tej. Në këtë kuadër, vend të posaçëm merr edhe Epiri, për të cilin përmbledhtazi pa pretenduar zbulime të reja disa gjëra kryesore mund të thuhen me saktësi historike të provuar.
Epiri përbën një krahinë dhe njërin nga shtetet e Ilirisë të Jugut. Ai shtrihej në malet e Vetëtimës (Akrokeraunet antike) dhe në rrjedhën e mesme të Vjosës, deri në gjirin e Ambrakisë në jug, dhe nga malet e Pindit në lindje deri në brigjet e detit Jon në perëndim. Si emër i përveçëm gjeografik ai fillon të njihet nga fundi i shekullit VI p.e.r., derisa në shekullin IV p.e.r. mori edhe kuptim të përcaktuar politik. Fiset që banonin në këtë trevë ishin Tesprotët, Kaonët dhe Molosët. Ato fise dolën në histori si forma politike më vete në Luftën e Peloponezit (432-404 p.e.r.) dhe ishin aleatë të Spartës më 429 p.e.r. Sundimtari i Molosëve, Tarypa, krijoi edhe shtetin që u quajt Lidhja e Molosëve. Pas mesit të shekullit IV p.e.r., ata përfshihen nën ndikimin maqedon, por sundimtarët vendas vazhduan procesin e bashkimit më tej derisa erdhën tek Aleanca Epirote, një shtet federalist i kohës së Aleksandrit Molos (342-31 p.e.r.). Etapa e tretë është sundimi i Pirros (307-272 p.e.r.), i cili shtiu nën zotërim edhe pjesë të Maqedonisë, Tesalisë dhe disa krahina të Ambrakisë, Amfilokisë dhe Akarnanisë.
Shteti monarkik epiriot humbi rëndësinë në vitet ‘30 të shekullit III p.e.r. dhe u kthye në shtet republikan i njohur me emrin Lidhja Epirote. Në vitin 167 p.e.r. ajo ra nën sundimin romak dhe pas vitit 148 p.e.r. u bë pjesë e provincës maqedone. Me reformën e Dioklecianit (fundi i shekullit III e.r.), emërtimi Epir shtrihet deri në brigjet e Vjosës dhe u quajt Epiri i Ri (Epir Nova) për t’u dalluar nga pjesa tradicionale që u quajt Epiri i Vjetër (Epirus Veins). Në trevën e Epirit të Vjetër, në fillim të shekullit XIII, u krijua i quajturi Despotati i Epirit dhe nga shekulli XV nuk bëhej më dallim ndërmjet Epirit të Ri dhe të Vjetër. Pra, Epiri i Ri u krijua si provincë e prefekturës së Ilirikumit -Ilirise, nga reformat e Dioklecianit. Ai përfshinte krahinat e Shqipërisë së sotme, Qendrore dhe Jugore, nga lumi Mat deri në lumin Vjosa dhe qeverisej nga një konsullar e kishte si qendër Dyrrahiumin. Edhe Epiri i Vjetër përfshihej në prefekturën e Ilirikumit dhe shtrihej nga lumi Vjosa deri në gjirin e Ambrakisë, qeverisej nga një hegjemon dhe kishte si qendër Nikopolin (Prevezën e sotme).
Shumë autorë të lashtë si Herodoti, Tukididi, Straboni, të cilët mbahen si baballarët e historisë greke, kanë arritur në përfundimet për përcaktimin e Epirit si territor dhe si popull duke dëshmuar se kjo hapësirë (Epiri) nuk përfshinte pjesë të Greqisë. Sipas Strabonit, Greqia kufizohej me Akarnian (sot malet e Pindit) dhe me gjirin e Ambrakisë në veri, si dhe me territorin e quajtur Epir të banuar nga barbarë, siç i quanin grekët e lashtë të gjithë ata që nuk flisnin greqisht. Pra, i takonin një race tjetër, “barbarëve”. Ka jo pak autorë dhe shkencëtarë seriozë europianë që kanë dëshmuar se Epiri nuk ka qenë ndonjëherë grek. Mund të përmenden edhe disa harta zyrtare të botuara në Angli, Gjermani dhe Austro-Hungari në shekujt e kaluar ku përdoret termi Shqipëri e Jugut dhe jo përcaktimi Epir.
Prandaj, koncepti gjeografik dhe politik i Epirit ka qenë ai që përshkruam, Epir i Vjetër dhe Epir i Ri. Ndarja dhe përcaktimi i Epirit në Epir të Veriut dhe për rrjedhojë edhe në Epir të Jugut nuk ka asnjë vërtetësi historike. Termi “Vorio Epir” është një përfytyrim, një kuptim politik, falsifikim i së vërtetës historike për Epirin, për trashëgiminë dhe gjeografinë e tij. Ai është krijim i atyre qarqeve të cilët si platformë politike shtetërore në Asamblenë Kombëtare të Greqisë më 1844, përmes gojës së kryeministrit Jan Koteli, shpallën Megali-Idene (Idenë e Madhe) si themel të ekzistencës së Greqisë. Synimi ka qenë krijimi i një shteti të madh grek në kufijtë e Perandorisë Bizantine, ku do të përfshiheshin edhe popullsi të tjera ballkanike, si shqiptare, bullgare, maqedone, etj.
Ndër të tjera, objekt i kësaj platforme ishte përfshirja në shtetin grek të një pjese të tokave shqiptare, e thënë më saktë edhe krahinat e Korçës dhe Gjirokastrës (mundësisht edhe më shumë), që Fuqitë e Mëdha Europiane i njohën si pjesë të shtetit shqiptar pasi i dhuruan Greqisë rajonet më jugore shqiptare në Epir, si Çamërinë dhe krahina të tjera, si Janinën e Kosturin. Për arritjen e këtij synimi u krijua, u përdor dhe vazhdon të përdoret pasaktësisht përfytyrimi i ashtuquajtur “Vorio Epir”. Kjo ka qenë baza e politikës greke gjatë shekujve XIX dhe XX në marrëdhëniet ndërkombëtare. Fatkeqësisht, ajo edhe sot duket se mbizotëron drejtimin e politikës greke ndaj Shqipërisë, pavarësisht se me çfarë velloje dhe etiketimi përpiqet të mbulohet.[/u]

Zef Mazi
Diplomat i vjetër në profesion



09/02/2005
KATEGORIA: Analiza