Gandi dhe India

[Brari]

tirana observer


Nuk ka shpëtim për Indinë

Mbajtur më 4 shkurt, 1916

Mohandas Gandhi*

Është një çështje përulësie e thellë dhe turp i madh për ne kur mendoj se jam i detyruar këtë mbrëmje, nën hijen e këtij kolegji të madh, në këtë qytet të shenjtë, t'i drejtohem shtetasve të mi në një gjuhë të huaj për mua.
Isha prezent në seancat e Kongresit të madh në muajin e dhjetorit. Kishte një audiencë më të gjerë, dhe a do të më besonit sikur t'ju thosha se fjalimet e vetme që prekën audiencën e madhe në Bombei ishin fjalimet në gjuhën hindu? Por mes gjuhës së folur të Presidencës në Bombei nga njëra anë dhe hindusë nga ana tjetër, nuk ka shumë ndryshim sa ç'ka mes anglishtes dhe gjuhës simotër të Indisë. Dhe audienca e Kongresit ishte në gjendje t'i ndiqte fare lehtë folësit e hindusë. Shpresoj që ky universitet të kujdeset që të rinjtë që vijnë këtu t'i marrin mësimet e tyre në gjuhën e folur të vendit të tyre.
Gjuhët tona janë pasqyrimi i vetes sonë, dhe nëse më thoni se gjuhët tona janë shumë të varfra për t'i shprehur mendimet më të mira, atëherë thoni se sa më shpejt të fshihemi nga ekzistenca aq më mirë do të jetë për ne. A ëndërron ndonjë njeri që anglishtja të bëhet gjuha kombëtare e Indisë? Pse ky handikap mbi kombin? Vetëm mendoni për një moment çfarë gare të barabartë do të bëjnë djemtë tanë me djemtë anglezë.
Akuza kundër nesh është iniciativa jonë. Si mund të jetojmë, nëse do të na duhet t'ia kushtojmë vitet tona të shtrenjta mësimit të një gjuhe të huaj?
Arsimi i vetëm që marrim është arsimi anglez. Por të supozojmë sikur gjatë pesëdhjetë viteve të fundit të jemi arsimuar në gjuhën tonë të folur, çfarë do të kishim tani? Do të kishim një Indi të lirë, do të kishim njerëzit tanë të arsimuar, jo sikur të ishin të huaj në tokën e tyre, por do t'i flisnin zemrës së kombit. Ata do të punonin mes të varfërve të të varfërve, dhe çfarëdo të kenë fituar gjatë këtyre pesëdhjetë viteve, do të ishte trashëgimia e kombit. Sot, as gratë tona nuk ndajnë me ne mendimet më të mira ...
Ashtu si ju më keni dhënë privilegjin për t'ju folur, unë po jua hap zemrën. Duhet t'i shohim gjërat për së drejti gjatë rrugës sonë drejt vetë-qeverisjes. Tani po ju paraqes një tjetër skenë. Madhëria e tij, maharaxhai, i cili foli dje për diskutimet tona, foli edhe për varfërinë e Indisë. Edhe folës të tjerë i vunë theks të veçantë. Por çfarë vumë re në paradën e madhe të ceremonisë? Sigurisht shfaqjen më të madhe, një ekspozim të bizhuterive, një gosti të mirë në sytë e argjendarit më të madh, që zgjodhi të vijë nga Parisi. Unë e krahasoj me fisnikët e pasur përballë miliona të varfërve. Dhe e ndjej se duhet t'i them këtyre fisnikëve "Nuk ka shpëtim për Indinë, nëse nuk i hiqni nga vetja këto bizhuteri dhe t'i besojmë shtetasve të Indisë". Jam i bindur se nuk është dëshira e Mbretit-Perandor apo lordit Hardinge, se në mënyrë që t'i tregojmë besnikërinë më të sinqertë Mbretit-Perandor, është e nevojshme të boshatisim kutitë e bizhuterive dhe të vishemi me to nga maja tek këmbët. Kam marr përsipër, duke rrezikuar veten, t'ju sjell një mesazh nga mbreti George, se ai nuk pret që asgjë e tillë të ndodhë.
Zotëri, sa herë dëgjoj për ndonjë pallat të madh që ngrihet mbi ndonjë qytet të madh të Indisë, domethënë në Indinë Britanike, ose në Indi, e cila drejtohet nga shefat tanë të mëdhenj, unë bëhem xheloz menjëherë, dhe them: "Oh, gjithçka po bëhet nga paratë e bujqve". Mbi shtatëdhjetë e pesë për qind e popullsisë janë bujq dhe zoti Higginbotham na tha mbrëmë në gjuhën e tij të përshtatshme, se ata janë burrat që rrisin dy fije bari në vendin ku mund të rritet vetëm një. Por ne nuk mund të kemi frymën e vetë-qeverisjes, nëse i marrim apo lejojmë që të tjerët t'i marrin të gjitha prodhimet e punës së tyre. Shpëtimi ynë mund të vijë vetëm përmes bujqësisë. As avokatët, as doktorët, as zotërinjtë e pasur nuk na e sigurojnë dot atë.

*Udhëheqësi politik dhe shpirtëror i lëvizjes për pavarësi të Indisë.

[xHeneta_18..kS]

gandi ka qene njeri i paqes qe ka luftu (n'menyr paqesore) per pavarsin e venit t'vet...duhet t'admirohet...tashme bota ka sh pak njerz si ai ...fatkeqsisht...mpuqqqqqq...paqe dhe dashni people!!!!!

[Brari]

tirana observer

Fjalimet qe ndryshuan boten

Arsimimi i grave, më i rëndësishëm se i meshkujve

Nju Delhi, 23 nëntor 1974

Indira Gandhi*

Një thënie e vjetër në sanskrisht thotë se gruaja është shtëpia dhe shtëpia është baza e shoqërisë. Është njësoj sikur ndërtojmë shtëpinë tona duke ndërtuar dhe vendin tonë. Nëse shtëpia jonë është e papërshtatshme, qoftë e papërshtatshme në të mira materiale dhe gjëra të nevojshme, atëherë ai vend nuk mund të ketë harmoni dhe asnjë vend që nuk ka harmoni nuk mund të rritet në asnjë drejtim.
Ja përse arsimimi i gruas është më i rëndësishëm se arsimimi i burrave dhe djemve. Ne, dhe me fjalën "ne" nuk dua të them vetëm ne në Indi, por të gjithë botën, kemi neglizhuar arsimimin e gruas. Kur isha fëmijë, gratë sapo fillonin të arsimoheshin në Angli. Të gjithëve u kujtohej se çfarë kishte ndodhur gjatë ditëve të hershme.
Tani, ne kemi arsimim dhe në të gjithë vendin po debatohet nëse ky arsimim është i përshtatshëm për nevojat e shoqërisë apo për nevojat e të rinjve tanë. Unë jam njëra prej tyre që gjithmonë beson se arsimimi duhet rishqyrtuar. Por në të njëjtën kohë, mendoj se jo gjithçka në arsimimin tonë është e gabuar, madje dhe arsimimi i tanishëm ka nxjerrë burra dhe gra të mira, veçanërisht shkencëtarë dhe ekspertë në fusha të ndryshme, të cilët kërkohen në të gjithë botën dhe madje dhe në vendet më të begata. Shumë prej të rinjve tanë na lënë dhe shkojnë jashtë për shkak të pagave më të mëdha, të kushteve më të mira në punë.
Një nga përgjegjësitë më të mëdha të grave të arsimuara sot është mënyra si sintetizohet ajo që ka pasur vlerë dhe është e çmuar në traditat tona të lashta, me atë që është e mirë dhe e vlefshme në shoqërinë moderne. Jo gjithçka që është moderne është po kaq e mirë, dhe jo gjithçka që është e vjetër është ose e mirë ose e keqe. Duhet të vendosim, jo njëherë e mirë, por gati çdo javë, çdo muaj për të mirat dhe vlerat e vendit tonë, dhe se cilat janë disa nga gjërat e vjetra që mund të ruajmë për të pasuruar shoqërinë tonë. Për të qenë modernë, disa njerëz mendojnë se është një mënyrë e të veshuri apo një mënyrë e të foluri apo disa zakone apo tradita, por kjo nuk është ajo që fjala "modern" do të thotë. Ajo është një pjesë sipërfaqësore e modernizmit.
Tani, që India të bëhet ajo që ne duam të bëhet, me një shoqëri moderne, të arsyeshme dhe një bazë të fortë në traditat tona të lashta dhe në tokën tonë, duhet të kemi një forum publik, me gra të reja të cilat nuk janë të kënaqura duke pranuar gjithçka që vjen nga çdo pjesë e botës, por janë të gatshme ta dëgjojnë atë, ta analizojnë dhe të vendosin nëse duhet pranuar apo duhet hedhur dhe ky është ai tip arsimimi që duam, i cili i aftëson të rinjtë të përshtaten me këtë botë gjithnjë e në rritje dhe të jenë në gjendje të kontribuojnë për të.
Disa njerëz mendojnë se vetëm duke pasur punë të mira po bëjnë diçka të rëndësishme. Por ne të gjithë e dimë mirë se edhe makineria më komplekse do të ishte infektive nëse një kaçavidë e vogël nuk punon ashtu siç duhet të punojë dhe se ajo kaçavidë e vogël është po aq e rëndësishme sa dhe pjesa më e madhe. Po kështu ndodh edhe në jetën kombëtare. Nuk ka asnjë punë të vogël; nuk ka asnjë person të vogël. Gjithkush ka diçka për të bërë. Dhe nëse ai apo ajo e bën mirë, atëherë vendi do të shkojë në drejtimin e duhur.
Kjo tregon se sa bukur është balancuar bota kur gjithkush ka diçka për të bërë. Gjithçka, qoftë e pisët apo e vogël ka një qëllim.


*Udhëheqësja e parë femër në Indi. Vritet më 31 tetor 1984 në Nju Delhi.