C'qellim ka zoti?

[DeuS]

Nje pyetje e thjeshte me lindi ne mendje dhe vendosa ta zbraz ketu.
Pyetjet rreth egzistences se Zotit nuk kane fund. Pa fund jane dhe pergjigjet, te cilat, ne shumicen e rasteve nuk perbejne fakte konkrete, por formohen nga pyetje te cilave pasi nuk u gjindet pergjigja, rrjedhimisht krijojne heshtjen, detyrojne te terhiqesh, formojne ate pauzen ne mendjen e kujtdo, ngacmojne kureshtjen drejte misterit te madh dhe perseri imponojne njeriun te pranoje dhimbje 'injorancen' e tij, te sforcohet te besoje dhe te mesohet te jetoje ne kete dhome te erret per tere jeten, me shprese se vdekja do shpalose gjithcka. E pastaj lindin pyetje te tjera dhe sigurisht qe pasohen nga pyetje-pergjigje te tjera. Se bindje nuk ka askush! As papa vet. Vec nje 'budalla' do uleriste duke thene qe 'di' te verteten. Te pakten te aludojme...nga pak ketu!

Nejse...

Ajo qe beri te mendoj ishte pak me ndryshe se pyetjet e zakonshme.
Supozojme qe Zoti egziston. Supozojme qe gjithcka qe syri na sheh, veshet na degjojne dhe dora na prek, eshte vepra e tij. Supozojme qe na krijoi dhe ne sic krijoi cdo gje tjeter. Atehere...

C'e shty Zotin te krijoje tere kete gjithesi?
Pse e krijoi universin, njeriun dhe gjithcka rreth tij?
C'qellim pati kur nisi kete pune qe kur hodhi hapin e pare?
Do egzistonte Zoti, po te mos egzistonte Njeriu? Pra, i duhej dicka per te kurorezuar egzistencen e Tij ?
(nuk mund te quhesh baba, po nuk pate femije, apo jo?)

I mean, c'mon...is this a big interesting, complicated, funny and dramatic game?
Is God a game player?

Mendohuni pak thelle...
Mendoni fillimin. Asgje nuk paska egzistuar gjasme. Cdo gje e krijoi Zoti. Pse ?
Qe kur nisi ta krijonte, c'synim pati ? Pse duhemi te vijme ne jete, te rropatemi tere jeten duke punuar, mesuar, shumuar dhe pastaj vdekur ? Then what ? Secilit i paraqitet sesa pike ka grumbulluar tere lojes ? hmmm...

Tek e fundit pse luan me njerezit mer jahu?
Pse preferon te tregohet kaq misterioz?
Ok, paska sjelle Jezus a Muhamed kohe me pare dhe njerezit paskan besuar verberisht mrekulline aq askush pervec Zotit nuk mund ta krijonte. Po tani ? Si ka mundesi qe vec 2000 vjet me pare paskan ndodhur keto gjera ?
Qenka mekatar dikush qe nuk beson filanin apo perrallat e fistekut, por preferon te perballet vet me keto shenja, ose preferon te bindet nga Zoti vet rreth egzistences se tij? Pse? Njeriu eshte i pafajshem dhe nuk di te mbroje pafajsine e tij.

Nejse se u zgjata dhe e teprova. Me shume me intereson 'qellimi' i Zotit.
Pse e nisi dhe ku do te dale me gjithe kete mesele? C'qellim pati?

Ju falemnderit per leximin!

[[xeni]]

Pershendetje Hektor,

E pare e punes, nje person qe nuk beson ne Zot nuk mund ta beje nje pyetje te tille. Kjo eshte llogjikisht e pamundur sepse ai mendon se kjo bote eshte krijuar si rezultat i rastesive. Ai mendon se ligjet e Mekanikes Kuantike, sistemet e perkryera te organizmit te njeriut, harmonia perfekte e planeteve dhe miliona e miliona trupave qiellore qe gjenden ne univers nuk jane gje tjeter vetem se rezultat i rastesise.

Eshte pune e tij nese vendos qe te mos besoje, por nese nuk beson, athere edhe kete pyetje nuk ka te drejte ta beje. S'po ia ndaloj une, por arsyeja njerezore. Kjo eshte shume e thjeshte.

Vime tek ata qe besojne. Njeriu qe beson eshte normale qe ta mendoje nje pyetje te tille. Ç'fare duhet te beje ne kete rast? Duhet te shohe nese Krijuesi te cilit i beson ka dhene nje prgjigje per kete apo jo. Nuk dua te flas per te gjitha fete. Une jam musliman. Per muslimanin kjo pergjigje eshte shume e qarte.

Unë nuk i krijova xhinët dhe njerëzit për tjetër pos që të më adhurojnë. [Kur'ani 51:56]

[Del Monako]

Hektor me qe e hape nje teme qe nuk sqarohet me dy llafe, per te qene sa me e kuptueshme dhe praktike, taksirat e ke, lexoji edhe keto dy faqe.



A mund të përkufizohet Zoti, a mund të njihet?

Mbi Zotin ne nuk mund të dimë gjë tjetër nga ato ç’na kanë mësuar. Në këtë fushë mendja nuk mund të thotë asgjë. Çka mund të bëjë mendja, është të pranojë udhëzimin e revelacionit, zbulesës hyjnore. Këtë mund ta sjellim në një formë të kuptueshme me një shembull të tillë si më poshtë.

Jemi disa vetë që po rrimë e po bisedojmë në nënçati. Një çast dhe dëgjojmë se troket dera e jashtme. Po, me të vërtetë po troket! Disa prej nesh, duke mos u mjaftuar me kaq, fillojnë të shfaqin opinionin e tyre mbi personin që po troket, edhe pa e parë, edhe pa e ditur se kush është: Ai që po troket, është i tillë, i atillë... Kësaj i themi imagjinatë, përfytyrim. Kurse disa të tjerë nuk thonë asgjë, se nuk e kanë një aftësi të tillë. Po mendjes, ç’i takon të bëjë? Me trokitjen e derës, mendja duhet të vërtetojë se pas derës është dikush, ndërkaq, çështjen se kush është ai, duhet t’ia lejë vetë atij i cili kërkon të na tregojë se kush është duke i rënë derës si dhe me mënyrën se si i bie. Në këtë rast ndodh procesi që e quajmë të vrarët e mendjes, gjykim.

Këtë shembull mund ta zbatojmë kështu në çështjen tonë: Ne përpiqemi ta njohim Zotin duke e vrarë mendjen, duke gjykuar shkallë-shkallë, nga veprat në emrat e Tij, nga emrat në atributet, nga atributet në shfaqjet e individualitetit të Tij. E thënë ndryshe, e shëtisim gjithësinë duke kaluar nga shfaqja e Tij në veprat në shfaqjen me anë të emrave dhe afrohemi te horizonti i shfaqjes së atributeve; nga e panjohura lartësohemi te bota e shenjave specifike paralajmëruese të Tij dhe, me shtimin e kënaqësisë së soditjes, vërtitemi të mahnitur duke parë shfaqjen e individualitetit të Tij. Pastaj, herë na zgjerohet frymëmarrja dhe na pushton hareja me anë të frymërave të bukurisë dhe dhembshurisë së Tij, herë drithërohemi e rrëqethemi mes frikës dhe impresionit.

Shihet se, për Individualitetin Krijues, brenda dimensioneve tona të dijes dhe informacionit, ne nuk mund të themi asgjë. Njohjen e Tij ia lemë, brenda gjuhës dhe simbolikës së Tij specifike, ndërgjegjes, e cila është pika ku bashkohen gjithësia e të panjohurave dhe gjithësia jonë e dëshmisë. Allahu njihet me anë të emrave, konceptohet me anë të atributeve dhe ekziston me anë të individualitetit të Tij. Sipas shprehjes së Hz. Ebu Bekrit, njohja e Tij është brenda një shprehjeje, pohimi, të mangët nga njohja. Ose Ai njihet dhe dihet brenda dimensioneve të pohimit që i dedikohet një teoricieni të madh, i cili thotë: Nuk të njohëm dot ashtu siç je në të vërtetë, o i Ditur!

Në përkufizimet e dhëna nga Kur’ani mbi aktet dhe veprimtarinë e Tij, e njohim si një Zot absolut, lartësohemi shpirtërisht me sa mundemi ta njohim me anë të atributeve të përsosmërisë dhe ia shohim përsosmërinë (qenien absolutisht pa të meta e mangësi) në bukurinë (burimi i bukurive të pafundme) e Tij.

Atëherë, duke e rinuar sërish betimin tonë, mund të themi kështu: O Krijues Absolut! Eshtë jashtë çdo diskutimi se nuk mundëm të Të njohim me të vërtetë dhe ashtu siç duhet! Por, duke pranuar se je për ne më afër se damari i qafës që na rreh,(1) duke pranuar, brenda kësaj afërsie që i përket botës normative, si një rrugë të ndritshme për shpirtin tonë madhështinë Tënde të konstatuar në njohjen e qiejve si shfletosja e fletëve të një libri dhe harmoninë poetike të ekzekutuar në diapazonin mes syrit të një mize dhe poetikës diellore, ta njohim individualitetin me anë të veprave të Tua në mijra e qindramijra etapa, bëhemi një me shfaqjet e Tua dhe shkrihemi në sigurinë që na jep!

--------------------------------------------------------------------------------

[1] Shih Kur’ani, Kaf:16: “... dhe Ne jemi më afër tij se damari i qafës së tij!”

[Del Monako]

Disa thonë: "Pse nuk e shohim Zotin?" Si duhet t'i përgjigjemi kësaj?

Shikimi është çështje përfshirjeje dimensionale, pas së cilës vjen edhe përfshirja konceptuale. Për shembull, në trupin e njeriut ka mikrobe; madje, vetëm në rrënjën e një dhëmbi gjenden, ndoshta, disa milion syresh. Me mundësitë dhe mjetet që zotërojnë, mikrobet përpiqen ta gërryejnë e ta shkatërrojnë dhëmbin e njeriut. Ndërkaq, njeriu as e dëgjon zhurmën e tyre, as dhe ndoshta di gjë për ekzistencën e tyre! As bakteriet nuk munden ta shohin njeriun në tërësi dhe, sidomos, kurrsesi nuk munden ta përfshijnë e ta konceptojnë atë (në se do të kenë mundësi për ta bërë një gjë të tillë - përkth.). Në fakt, që të mund ta shohin njeriun duke e përfshirë plotësisht atë, duhet të ndodhen jashtë njeriut dhe në një pozicion krejtësisht të pavarur prej tij si dhe, në të njëjtën kohë, duhet të kenë një sy si teleskop. Kjo do të thotë se fakti që nuk munden ta përfshijnë njeriun, u bëhet pengesë për ta parë atë. Bakteriet në fjalë shohin vetëm atë gjë para së cilës ndodhen...

Një shembull të ngjashëm me këtë që dhamë nga mikrobota, le të japim, tani, nga makrobota.

Le të mendojmë se po rrimë te objektivi i një teleskopi gjigand, i cili tregon një largësi katër miliard vite dritë. Prapëseprapë, informacioni që do të përftonim në këtë rast mbi universet dhe hapësirat, do të ishte sa një pikë uji në oqean! Ndoshta, lidhur me atë fushë që arrijmë të shohim me atë teleskop, mund të përftojmë të dhëna të tipit të hipotezave. Dhe, duke arritur, me anë të këtyre hipotezave, në hipoteza të reja, përpiqemi të sigurojmë të dhëna të reja.

Edhe këtu ne nuk do të mund të shohim dhe nuk do të mund të njohim as administrimin e gjithësisë, as trajtën e saj të përgjithshme, as dhe përmbajtjen dhe cilësinë e saj. Sepse, ashtu siç ndodh në mikrobotë, nuk arrijmë të sigurojmë një përfshirje tërësore dimensionale dhe konceptuale të saj.

Shihet se, ashtu siç mikroqeniet janë të paafta për të na përfshirë ne (si dhe ne ato me anë të mikroskopit) dimensionalisht, ashtu edhe ne jemi të paaftë për t’i përfshirë makroqeniet dimensionalisht, për rrjedhojë edhe konceptualisht.

Dhe tani le ta mendojmë Zotin pas kësaj. Profeti ynë urdhëron: Në raport me katedrën e Zotit, të gjitha universet - domethënë universet me shtrirje një trilion herë një trilion vite dritë - janë sa një unazë e hedhur në shkretëtirë.Edhe katedra, në raport me rezidencën e Tij, është sa një unazë e hedhur në shkretëtirë! Ç’madhësi tronditëse, kjo, e dalë nga raportet mes katedrës dhe rezidencës hyjnore të trajtuara me anë të kritereve dimensionale! Nga kjo rezidencë dhe katedër i bën efektivë vullnetin dhe urdhrat e veta Krijuesi i Lartë dhe e ve në zbatim vendimin e vet!

Dhe tani, ashtu siç është diçka absurde pretendimi juaj që keni një identitet mikroskopik në raport me gjithësinë, për t’i konceptuar të gjitha universet dhe hapësirat, është po kaq absurde edhe përpjekja juaj për ta konceptuar Rezidencën e Madhe, ndaj së cilës të gjitha universet janë diçka mikroskopike. Atëherë, si mundet të përfshihet dimensionalisht e konceptualisht Zoti vetë? Prandaj në Kur’an urdhërohet: “Shikimet nuk mund ta përfshijnë Atë, kurse Ai i përfshin të gjitha shikimet...” (Kur’ani, En’am:103)

Po, sytë dhe shikimet nuk mund ta njohin Atë, kurse Ai i sheh, i përfshin dhe i njeh të gjitha sytë dhe shikimet. Pranimi i këtij aspekti në këtë formë është kusht për ndriçimin e çështjes.

Le ta shohim çështjen në një tjetër aspekt. Nuri ose drita e Zotit është perdeja e Tij. Kurse ne nuk mundemi ta përfshijmë as dritën e Tij! Kur Profeti u kthye nga miraxhi, pasuesit e pyetën: A e pe Zotin? Dhe ai (sipas rrëfimit të Ebu Dherit) u përgjegj: Ai është Nur, si mund ta shoh Atë? Kurse në një rast tjetër është përgjigjur: Unë pashë një nur! Mirëpo nuri, drita, është krijesë, kurse Zoti është Drita e dritave, është Burimi i dritave! Eshtë Zoti që i jep trajtë dritës, që e portretizon atë. Drita nuk është Zoti vetë. Eshtë krijesa e Tij. Profeti e ndriçon më tej këtë çështje në një porosi tjetër: Mbulesa (perdeja) e Allahut është nur. Me fjalë të tjera, kërkon të na thotë se midis Zotit dhe nesh ka një nur, një dritë. Ne jemi të rrethuar me dritë. Atëherë, këtu ka një thellësi tjetër! Jemi të rrethuar po themi. Por me atributet e Tij, jo me tjetër. Kurse atributet janë as tjetër, as e njëjta...

Po të hyhet në çështjet që kanë të bëjnë me hyjnitetin, subjekti në fjalë thellohet edhe më tepër, rëndohet dhe bëhet i papërballueshëm.

Si përfundim, mund të themi se Zoti nuk shihet. Mbulesa e tij është prej drite. Ju mund të shihni ç’mund të shihni, vetëm dritë mund të shihni!

Për shembull, kur të përpiqeni të kapërceni enigmën e nefsit (egos) urdhërues, do të shihni një dritë të kuqe; kur të vini tek nefsi ndërgjegjevrasës, blu; kur të arrini te nefsi ndërgjegjeqetësues, do të shihni një nur, një dritë jeshile. Pas kësaj, do të arrini në një nivel të tillë ku nuk do të mundni ta dalloni dhe përcaktoni ngjyrën e nurit, dritës që do të shihni atje. Këto janë vëzhgime që u përkasin të urtëve, shenjtorëve, njerëzve të lartësuar shpirtërisht dhe realizohen vetëm me anë të përvojave të ndërgjegjes.

U përpoqa ta parashtroj e ta trajtoj subjektin tonë me këto ngjyrat sa për të dhënë një mendim. Edhe ajo çka do të shihni ju, do të jetë hija e hijes së nurit, dritës së Zotit! Prandaj, nisur nga kjo, prapë nuk do të quhet se keni parë gjë!

Dhe tani le ta trajtojmë këtë subjekt në një aspekt të tretë. Ibrahim Hakiu thotë: Zoti im nuk ka shembull, nuk ka të ngjashëm a të kundërt. S’ka të bëjë me trajtën, është i shenjtë ai Zot i Lartë!

Ashtu është, Zoti ynë nuk ka të kundërt. Dhe kjo është një specifikë shumë e rëndësishme. Që diçka të mund të shihet, duhet të ketë të kundërtën e saj. Ti e sheh dritën, se përballë saj ndodhet errësira. Po kështu, ti bën fjalë për gjatësi të ndryshme: ky send është dy metra, tjetri, tre, etj. Pra, gjatësia e sendeve del në pah dhe konkretizohet si nga krahasimi me njësinë e masës së saj që është e ngjashme, ashtu edhe me vlera që janë të ndryshme ose të kundërta me njëra-tjetrën.

Kurse Zoti nuk ka as të ngjashëm, as të kundërt me vetveten si drita me errësirën ose si përmasat që të mund të shihet e të konkretizohet.

Le ta trajtojmë këtë çështje edhe nga pikëpamja fizike. Vallë, sa përqind të hapësirave dhe objekteve që i ekspozohen, mund të shohë njeriu? A mund të jepni ju një shifër të gjërave që shihni? Le ta mendojmë se një miliard herë një miliard nga sendet që mund të shihen, i janë ofruar shikimit tonë në këtë ekspozitën e gjithësisë ku jetojmë dhe na është thënë: Urdhëroni e shihni, merrni mësim dhe duartrokiteni Krijuesin! Mirëpo ne mund të shohim vetëm pesë ndër një milion të gjërave që na janë paraqitur, kurse diferencën as që e njohim, madje! Po, p.sh., ne shohim vetëm valë të caktuara drite dhe vetëm gjatësi vale të caktuara. Atëherë, vini re me kujdes: njeriu që pyet Pse nuk e shoh Zotin, kërkon ta fusë Zotin, i cili mban në dorë të gjitha universet, brenda atij pesëpërmilionëshit që sheh vetë nga gjithësia e vockël ku gjendet vetë! Ah, ç’mendim i mjerë!

Sigurisht, Atë do ta shohë ai që heq mijra dhimbje koke përballë librit të gjithësisë me përmbajtjen dhe çështjet e tij të komplikuara. Atë do ta shihnin profeti i madh, Hz. Musai, dhe zotëria i profetëve, Hz. Muhammedi (a.s.), sigurisht, sipas situatës vetiake të tyre. Edhe të tjerët, sipas hapit të tyre. Dhe në këtë mes ka një nxitje të madhe për të menduar, për ta vrarë mendjen. Ata që duan të jenë zotërinj e mbretër në jetën e përtejme, në këtë botë do të përpiqen t’i ripërtërijnë vazhdimisht strukturat e kokës e të zemrës; më drejt, për ta parë dhe dëgjuar Zotin atje ashtu siç u ka hije njerëzve të lartësuar mendërisht e shpirtërisht, këtu duhet t’i mbajnë gjallë e t’i venë në punë mendjen dhe shpirtin, duhet ta mbajnë gjallë devocionin e tyre, nuk duhet të shkojnë atje me një kovë ujë në dorë, por duke bartur një oqean... Natyrisht, sipas kapaciteteve. Ibrahim Hakiu thotë kështu duke interpretuar një hadith:

“S’më nxënë - tha Zoti - tokë e qiej!”
Në minierën e ndiesive i fshehur u zbulua...

Ç’bujar dhe bamirës është ajo Qenie e Lartë, ndaj madhështisë së të cilit universet s’janë as sa një molekulë, që e shfaq veten në zemrën e çdo besimtari duke u bërë pretekst për pasurimin ndiesor të tij!...

Të drejtën e çdo gjëje Ai e di!

[Del Monako]

Thuhet se Zoti krijoi çdo gjë. Po Zotin, kush e krijoi?

Edhe kjo është një nga pyetjet më të shpeshta që bëhen.

Këtë pyetje unë e shoh si një shenjë të profetësisë së Muhammedit (a.s.) dhe, duke u përkulur përballë vërtetimit sot të asaj çka ai pati paralajmëruar katërmbëdhjetë shekuj më parë, them me bindje të plotë: “Esh’hedu enne Muhammede’r-Resulullah, Dëshmoj se Muhammedi është i dërguari i Allahut!”

Po, i Dërguari i Madh është përfaqësuesi i nderuar i Zotit! Ai pati vëzhguar si në ekran çdo gjë që do të ndodhte gjer në ditën e kiametit, katastrofës së kësaj bote dhe ringjalljes dhe, çdo gjë që pati thënë, e pati thënë fare drejt! Aq të qëlluara janë konkluzionet që pati dhënë mbi ngjarjet që do të ndodhnin më pas dhe aq të qëlluara fjalët që pati thënë, sa, kur erdhi koha, të gjitha u realizuan një për një ashtu siç pati konkluduar dhe siç qe shprehur ai!

Ja se ç’pati thënë një herë (gjë që sahabeve, shokëve të tij as që do t’u shkonte ndërmend): “Do të vijë një ditë dhe, njerëzit, duke ndejtur këmbë mbi këmbë, me mendjemadhësi, krenari e egoizëm, sikur të kishin arritur të zgjidhnin çdo gjë, do të thonë: “Këtë Zoti e krijoi, atë Zoti e krijoi, po Zotin vetë, kush e krijoi?”

Kur më qe drejtuar për herë të parë kjo pyetje, qeshë menduar me vete e pata thënë: “Esh’hedu enne Muhammede’r-Resulullah!” Si e ke parë që atëherë këtë ditë e sa drejt e ke shprehur! Do të ishte e pamundur të shprehej më bukur paaftësia njohëse dhe mjerimi i mendimit të njerëzve me egoizëm të faraonizuar, i njerëzve që u atribuojnë hyjnitet shkaqeve e që ngrihen ta shpjegojnë çdo gjë në mjedisin e shkaqeve!

Duke kaluar, tani, në çështjen themelore, edhe kjo është një ndër pyetjet e hedhura në shesh prej mohuesve, heretikëve. Në shumicën e rasteve, mendjet e papjekura mbeten nën peshën e pyetjeve të tilla dhe shtypen. Ato s’munden ta kuptojnë se ç’është e përjetshmja dhe kurrsesi nuk munden ta vlerësojnë se ç’është rrethi vicioz i i zinxhirit shkaqe-pasoja dhe se ç’mundet të pohojë një mashtrim i tillë! Prandaj edhe bien në lëkundje dhe pandehin se edhe Zoti është një shkak krejt si shkaqet e tjera, pra, ekziston një shkak që e ka sjellë në shesh atë dhe, sipas këtij arsyetimi, Zoti është një pasojë. Eshtë e qartë se në themelin e një arsyetimi të tillë ka një alogjizëm që buron nga mosnjohja e Zotit, i cili s’mund të jetë i tillë po qe se është një ndër shkaqet e zakonshme të zinxhirit që sapo përmendëm, domethënë pasojë e një shkaku paraprak! Zoti është krijuesi ose shkaku i shkaqeve(1) dhe ekzistenca e tij nuk ka fillim!

Teologët janë përpjekur gjer më sot ta vërtetojnë ekzistencën e Zotit, krijuesit të shkaqeve, duke parashtruar me metoda të ndryshme se a ka apo jo zgjidhje një lidhje e tillë zinxhirore e shkaqeve. E shohim të dobishme që ta parashtrojmë këtu me nja-dy shembuj esencën e mendimeve të tyre.

Teologët thonë se të mendosh që shkaqet vazhdojnë në formë zinxhiri, do të thotë të mos e njohësh cilësinë e atyre shkaqeve dhe të jesh indiferent ndaj Krijuesit. Nuk është e drejtë të supozosh mundësinë që materia të jetë identiteti i zinxhirit të një pjese shkaqesh të mbërritur nga pafillimi (eterniteti) gjer në ditët tona. Të pranosh mundësinë e një gjëje të tillë është thjesht një vetëmashtrim. Për shembull, të thuash se veshja e tokës me bimësi është e varur prej ajrit, ujit dhe diellit, se ajri, uji dhe dielli janë të varur prej elementësh si oksigjeni, hidrogjeni dhe karboni, etj., se këto të fundit prej grimcash e, këto grimca, prej grimcash më të vogla. Të pranosh mundësinë e kësaj dhe të besosh se prejardhja e materies mund të shpjegohet me këtë rrugë, është një argumentim i sajuar dhe vetëmashtrim, sidomos, kur, në një etapë të caktuar, këtij argumentimi t’i dalin para antilënda, antiatomi, etj., kur metafizika të dalë fituese mbi fizikën dhe sidomos kur të shohësh se të gjitha shkaqet, që nga i pari e gjer tek i fundit, funksionojnë në një harmoni jashtëzakonisht të përsosur si nga një ligj më vete, si nga një nëpunës më vete!

Të thuash “kjo prej kësaj, kjo prej kësaj, kjo tjetra prej kësaj” e, kështu, pa mbarim, jo vetëm që nuk zgjidh dot asnjë çështje, por, përkundrazi, çdo çështje e sjell në një gjendje pa rrugëdalje. Sepse ta shohësh të mundur një gjë të tillë, është njëlloj si të mendosh në mënyrë naive se arsyetimi “veza ka ardhur nga pula e pula, nga veza” mund të shtrihet pas (drejt fillimit) pa mbarim, pa hasur në një pikë fillestare. Gjersa të kemi pranuar se njërën prej këtyre, pulën apo vezën e ka krijuar Individualiteti Eternal me mundësi të pakufizuara, të gjitha pretendimet do të mbeten të pambështetura. Por çështja ndriçohet në çast kur ekzistenca e këtyre t’i atribuohet Krijuesit të Lartë, ekzistenca e të cilit është e vetvetishme. Pas kësaj, nuk ka asnjë dallim në se Ai e ka krijuar vezën si një qelizë të vetme, apo pulën, funksioni i të cilës është të sigurojë vazhdimësinë e llojit duke bërë vezën.

Ashtu siç mospranimi i kësaj, por këmbëngulja për të thënë “kjo prej kësaj” pa krye, nuk do t’i bënte dritë asnjë çështjeje, po ashtu do të radhiste pas çdo përgjigjeje pikëpyetje e dyshime të reja. Për shembull, shiu prej resë, reja prej pikëzave pozitive-negative, këto prej dukurisë së avullimit, avullimi prej ekzistencës së ujit, uji prej elementëve përbërës të tij... Kështu, zinxhiri i shkaqeve mund të vazhdojë më tej dhe, kudo që të ndalohet, njeriu ndodhet para alternativave mund të jetë kështu, mund të jetë ashtu, duke e ndjerë veten në prehrin e hipotezave e duke u përpjekur për t’u kënaqur me to. Dhe kjo s’është tjetër veçse prirje për ta shpjeguar me përçartje fëminore të gjithë materien që ekziston brenda një rregullsie dhe harmonie të përsosur, me marrëdhënie të ndërsjellta midis pjesëve përbërëse të saj dhe që ndihet se është krijuar prej një dore të urtë si dhe nxirje e horizontit dhe synimit të diturive. Ndërkaq, për çdo rezultat ndihet absolutisht nevoja e një shkaku të kuptueshëm. Zgjatja pas (drejt fillimit) e shkaqeve jashtëkuptimore e jashtëlogjike, mendimi se zgjatja u jep atyre kuptim, është një marrëzi siç është marrëzi ta shohësh të pamundurën të mundur.

Tani të përpiqemi për ta ndriçuar këtë specifikë me një shembull. Ta zemë se unë po rri mbi një karrike që s’i ka dy këmbët e pasme. Që karrikja të mos rrëzohet, është mbështetur mbi një karrike tjetër, por po të tillë, vetëm me dy këmbët e parme, prandaj edhe ajo e mbështetur mbi një karrike tjetër e kështu pa fund me që të gjitha karriket janë të tilla. Edhe në se kjo situatë do të vazhdonte me shifra që nuk do t’i nxënin koha dhe hapësira, po qe se nuk do ta mbështesnim, më në fund, vargun e karrikeve në një send plotësisht të qëndrueshëm, zinxhirëzimi i pafund i këtij procesi nuk do t’i bëhej dot “këmbë e pasme” karrikes, pra, nuk do të zgjidhte asgjë!

Ja dhe një model tjetër. Le të mendojmë se kemi vënë para vetes një zero. Po qe se para saj nuk vendosim një numër pozitiv çfarëdo (po marrim një numër pozitiv për thjeshtësi arsyetimi - përkth.), shtimi i zerove të tjera pas saj nuk do t’i përftonte asaj asnjë lloj vlere. Edhe sikur të radhiteshin njëra pas tjetrës një trilion herë një trilion zero, vlera e përgjithshme e tyre do të mbetej përsëri zero. Por sapo që para saj të vendoset një numër, zeroja do të marrë vlerë sipas atij numri. Kjo dukuri ka këtë kuptim: Po qe se një gjë nuk zotëron qenie të pavarur dhe nuk qëndron dot në këmbët e veta, është e pamundur që gjërat nevojtare si ajo vetë t’i japin ekzistencë asaj e të bëhen mbështetje për të. Bashkimi i gjërave që janë nevojtare për të njëjtën gjë dhe të mangëta në të njëjtën gjë, nuk do të vlente për asgjë tjetër veçse për të shumëzuar nevojtarinë dhe për ta shtuar mangësinë. Mbetet të themi se, edhe sikur - po supozojmë - të pranohej ndërhyrja e shkaqeve, do të duhej që, sipas parimit të përputhshmërisë midis shkakut dhe pasojës që është ndër ligjet e palëkundura të fizikës, midis pasojës dhe shkakut të kishte një marrëdhënie të kuptimtë. Sipas kësaj, është e nevojshme t’i gjindet një shkak çdo gjëje, për shembull, që nga shndërrimi i globit tokësor në një mjedis të përshtatshëm për zhvillimin e jetës e gjer te njeriu si një qenie që mendon, madje ai shkak të jetë i kuptimtë dhe i tillë që t’i mjaftojë fuqia për ta prodhuar atë gjë apo rezultat, apo pasojë, quajeni si të doni.

Ndërkaq, merrni e shihni që nga gjendja e sotme e globit tokësor, domethënë shpejtësia e tij, largësia nga dielli, atmosfera me shtresat e saj, periodiciteti, pjerrësia e kuptimtë e boshtit të tij ndaj rrafshit, qëllimet dhe shërbimet që përmbajnë gazrat që përbëjnë atmosferën e gjer te koreja tokësore dhe mbulesa bimore, te detrat dhe ligjet e fshehta që veprojnë në to, te erërat dhe detyrat që kanë përsipër e kryejnë ato e do të vëreni se këto e mijra e qindramijra ngjarje e dukuri të tjera si këto marrin udhë në një harmoni të tillë që t’ua dedikosh shkaqeve shurdhmemece dhe rastësive endacake, do të thotë që mendja t’i dalë kundër vetvetes!

Edhe në se në këtë fushë ose në këtë specifikë teologët kanë hapur shtigje në unitetin e krijimit duke i vënë të gjitha shkaqet në vendin e vet pas trajtimit të tyre me rrugën e zinxhirëzimit dhe qarkullimit të mbyllur(2) dhe duke e mbështetur punën tek Zoti, krijuesi i shkaqeve, për rrjedhojë, duke e quajtur çdo gjë qenie të mundshme,(3) ndërsa Zotin, qenie të domosdoshme,(4) përfundimi i arritur prej tyre mund të arrihet me një rrugë më të frytshme e më shpëtimtare. Po, fakti që në çdo vepër të Krijuesit të Lartë ndodhet vula e Tij, është jo një, por mijra argumente për ekzistencën e tij. Në ditët tona, kur shkencat teorike dhe eksperimentale kanë filluar t’u bëjnë dritë enigmave të gjithësisë, secila shkencë me gjuhën e vet specifike është kah e shpall ekzistencën e Tij dhe kah e thërret me zë të lartë emrin e Tij!

Duke ua lënë fjalën veprave shumë të vyera rreth këtij subjekti, të shkruara nga shumë autorë, po i kthehem esencës së diskutimit tonë.

Po, çdo gjë është e krijuar pas. Kurse krijuesi është Zoti. Ai vetë nuk është i krijuar pikërisht pse është Zot! Çdo gjë e krijuar është krijesë dhe nevojtare. Kurse Ai është qenia absolutisht e domosdoshme, me ekzistencë të vetvetishme, i vetëmjaftueshëm, pra, aspak nevojtar dhe ndaj askujt. Çdo gjë mbështetet tek Ai, të gjitha gjërat e errta, gjërat që duket sikur nuk do të mund të shpjegohen, me anë të Tij ndriçohen. Ai është që krijon, Ai është që i jep vazhdimësi jetës, që tërheq, shtyn dhe çon drejt një synimi të caktuar. Më në fund, përtej Tij nuk ka gjë tjetër që edhe për Të të kërkohet një shkak!

Le të përpiqemi që edhe këtë ta shpjegojmë me nja dy shembuj.

Për shembull, trupin ma bartin këmbët, kurse këmbët m’i bart toka. Pasi të kemi gjetur një bartës të tillë të kuptimtë, them se s’është fare e nevojshme të kërkojmë shkaqe të tjera të reja përtej tij. Tjetër, le të themi se vagonin e fundit të trenit e tërheq vagoni që i ndodhet para, atë vetë, vagoni që i ndodhet para e, kështu, me radhë, gjersa të arrijmë te lokomotiva për të cilën themi se “lëviz vetë” në saje të ndërtimit dhe funksionimit që janë specifike për të.

Këta shembuj që dhamë, kanë të bëjnë me materien e krijuar nga Zoti dhe me mundësinë për mendjet e gënjyera që të ndërrojnë lokomotivë duke nxjerrë në shesh shkaqe gjithnjë të reja. Mirëpo sado që t’i ndërrojnë lokomotivat duke kërkuar gjithnjë të reja, do të jenë të detyruar, në praktikë, siç ndodhi me vagonat që sapo morëm si shembull, që të ngecin ose thjesht që të ndalen, të mbështeten në një pikë, atje ku do t’ua përplasim sysh të vërtetën duke u thënë: “Ja, pra, fundi i shkaqeve tuaja!”

Një çështje tjetër, këtu, që i turbullon mendjet, është që njeriu, i cili mendon në mënyrë të kufizuar, duke mos mundur ta rrokë, ta mendojë e përfshijë konceptin e eternitetit (pafillimshmërisë), e sheh materien si eterne (të pafillimtë) dhe, pas kësaj, njeh mundësinë, brenda një të kaluare pamundësisht për t’u shprehur me shifra, e disa dukurive dhe evenimenteve krejtësisht të pamundura.

Së pari, eterniteti dhe koha nuk janë kategori identike. Ndërsa eterniteti është pakohshmëri, koha(5) është e lidhur ngushtësisht me materien dhe e kufizuar nga materia si dhe relative në vartësi të sistemeve të referimit.(6) Në raport me eternitetin, kohët, të shprehura me katrilion herë katrilion vjet, nuk mund të përbëjnë, po themi, as një të dhjetën e tij. Ndërkaq, ekzistenca, në zinxhirin e shkaqeve, e pikës së fillimit të materies, si një parim fundamental, ky, sot është një subjekt pothuaj i njohur dhe i pranuar nga të gjithë. Lëvizja e elektroneve, e fshehta në fizikën e bërthamës, procesi enigmatik në diell që emeton radiacion vazhdimisht dhe efektiviteti në tërë gjithësinë i ligjësive të termodinamikës, janë, në madhështinë e yjeve dhe shkëlqimin e diejve, një mijë e një mesazhe se çdo gjë e ka një fund. Kurse ekzistenca e një fillimi te çdo gjë që e ka një fund, është aq e qartë dhe evidente, sa të mos ketë nevojë për të diskutuar mbi të!

Për rrjedhojë, çdo gjë, ashtu siç me fillimin e ekzistencës së vet flet për Krijuesin, ashtu edhe me shuarjen dhe mbarimin e vet argumenton se Krijuesi nuk ka fillim dhe fund. Sepse, ashtu siç është e natyrshme se diçkaje që ka fillim, do t’i vijë fundi një ditë, është po aq e detyrueshme që edhe diçka që s’ka fillim, të mos ketë fund. Prandaj edhe ne, materien dhe çdo gjë që del në shesh prej saj, e shohim me syrin se nesër nuk do të jetë më edhe në se sot ekziston. Veçse konsumimi i ngadaltë i lëndës dhe dekompozimi gradual i universeve është një proces mjaft i qetë dhe cilësisht mashtrues për shumicën. Por ç’e do se sado ngadalë e qetë, botët e zhvilluara nga një e kaluar e gjatë gjer në ditët e sotme, jashtë çdo diskutimi që një ditë do të shpërbëhen, do të fshihen e do të mbarojnë. Po, edhe në se materia ekziston sot, i ndriçuar nga një sërë përfundimesh pozitive, askush nuk ka dyshim se ajo po shkon drejt tjetërsimit. Dhe, tani, le të përpiqemi t’jua sqarojmë këtë juve me shembullin e një treni.

Supozojeni se një tren u nis me shpejtësi 55 km/orë nga stacioni i Izmirit për në stacionin e Turgutlluit që ndodhet 55 km larg. Kuptohet se me këtë shpejtësi treni do të arrijë në stacionin e Turgutlluit pas një ore. Pas gjysmë ore ecjeje me këtë shpejtësi, treni e ul shpejtësinë gjysmë për gjysmë, për pasojë, në gjysmën e mbetur të orës, me shpejtësinë e përgjysmuar mund të kapërcejë vetëm gjysmën e distancës së mbetur prej 27.5 km. Le të mendojmë, në vijim, se, pas gjysmë ore rrugë me këtë shpejtësi, treni përsëri do ta ulë shpejtësinë përgjysmë e kështu me radhë. Për pasojë, treni që e ul përgjysmë shpejtësinë çdo gjysmë ore, nuk do të arrijë kurrë në destinacion. Në të vërtetë nuk ndodh kështu. Më në fund, largësitë do të mbarohen dhe treni do të arrijë pa tjetër atje ku i duhej të arrinte. Mirëpo, përsa kohë që treni do të ecë me këtë ritëm, njeriu do të pandehë se kurrë nuk do të arrijë në vend.

Po kështu, edhe materia është kah ecën drejt një zbërthimi dhe shpërndarjeje. Kjo, qoftë edhe pas disa milionë vjet më vonë, absolutisht do të vërtetohet. Dhe, përveç Qenies së Vetvetishme, çdo gjë tjetër do të marrë fund, vetëm Ai do të mbetet!

Si përfundim, Zoti ekziston dhe është krijuesi i çdo gjëje. Atribuimi Atij i cilësisë së diçkaje të krijuar, është mjerimi i mendimit që nuk mundet ta dallojë krijesën nga Krijuesi. Heretikët e mjerë që e kanë hedhur në shesh një përfytyrim të tillë rrëqethës, ndërsa kërkojnë të duken të mençur, as që i bien në të se në ç’kontradiktë kanë rënë me mendjen! Po, më në fund, në se do të ngrihej sot dikush e do t’i atribuonte materies eternitet dhe do ta mohonte Individualitetin e Lartë, kjo do të ishte diçka e çuditshme dhe, aq sa e çuditshme, do të ishte një pretendim fanatik.

Por ç’e do se një pjesë materialistësh që nuk i zotërojnë me kompetencën e duhur materien dhe dukuritë, megjithëse janë të pasaktë në mendimet dhe gënjeshtarë në deklaratat e tyre, do të vazhdojnë të gënjejnë një sërë njerëzizh naivë gjer ditën kur dekompozimin që e ka mbërthyer kokë e këmbë materien dhe konsumimin që i është ngulur atomit para, do t’i parandjejnë dhe njohin bashkë me kuptimin dhe rezultatet e tyre!

Se si qëndron e vërteta, e di Individualiteti i Lartë, dituria e të cilit përfshin tërë materien!

[Del Monako]

Allahu pse e pa të nevojshme ta krijonte gjithësinë dhe pse s'e krijoi më parë por më vonë?


Kjo pyetje ka dy anë: njëra, pse është krijuar gjithësia, tjetra pse s’është krijuar më parë.

Më së pari dua të them se ne, çdo gjë e trajtojmë nga këndvështrimi ynë dhe u japim formë mendimeve sipas saj. Për shembull, kur ne bëjmë diçka, e bëjmë pasi të kemi ndjerë nevojë për të. Dhe shpesh herë hidhemi në veprim vetëm për arsye madhore. Duke u nisur nga një ide fikse bëjmë një analogji mes nesh e Krijuesit dhe pandehim se Ai ashtu do të veprojë. E kështu, duke pritur një pyetje të tillë, duhet të mendojmë se Allahu është larg çdo mangësie dhe të mete.

Pyetjen se pse e krijoi Allahu gjithësinë, është e mundur ta trajtojmë me rrugë dialektike. Kush ndihet i shqetësuar nga krijimi i gjithësisë? A mund të më tregoni një njeri që të mos kërkojë rrugët për të hedhur farë, për të mbarështuar, për të marrë prodhim dhe për t’u bërë i lumtur duke i përdorur të gjitha mundësitë në formën më të përshtatshme? Po, ka të tillë që shfaqin pendesë pse kanë ardhur në botë si pasojë e disa kushteve shtrënguese apo e vendimeve të marra në nxitim, madje që i japin fund jetës, por këta janë një pakicë e pakonsiderueshme. Kurse çdo njeri është i mbushur plot falenderim për ekzistencën e tij, për jetën e tij, për arritjet, për faktin që është njeri. Ju lutem, a është e mundur që të ankohet dikush se është i vogël dhe e mbajnë në prehër, se në rini ndjen gjer në palcë ngazëllimin e qenies së tij, se në moshë madhore bëhet me fëmijë e krijon familje? Dhe sidomos ata që besojnë përtej… Dhe diçka tjetër, sikur njeriu të ushqente farërat e fatbardhësisë së amshuar - piksynimi i një lumturie të vetme – s’do të bëj fjalë për ankesë; si rrjedhojë e zbulimit të çelësave të fshehtë të hyrjeve drejt lumturisë absolute, do të bëhej shumë shumë i lumtur.

Sigurisht, ne këto të gjitha i ndiejmë në ndërgjegjet tona dhe falenderimet plot përzemërsi ia kushtojmë Krijuesit të Gjithësisë, Individualitetit që na solli këtu.

Duke kaluar, tani, në shpjegimin e çeshtjes brenda realitetit të saj vetiak, duket se kjo gjithësi është stolisur me vepra arti shumëngjyrëshe të mëdha a të vogla, të gjalla apo jo, se si, në cilësinë e një ekspozite e të një parakalimi të pafund peizazhesh, është përgatitur në atmosferën e një joshjeje që çdokënd do ta tërhiqte në bredhje e soditje.

Këto peizazhe të bukura; këto stoli të mrekullueshme e pamje sypulitëse, ndodhitë që si një rrymë rrjedhin e shkojnë, flasin për veprim e punë, tregojnë, në atë veprim dhe punë, një dorë të aftë, të fuqishme e plot dashuri. Ne bëhemi dëshmitarë të emrave që dallgëzojnë në objektivin e një lëvizje të tillë dhe, si të dashuruarit plot pasion që vrapojnë me ashkun e bashkimit me të dashurën, u biem pas këtyre pamjeve sypulitëse dhe sinjaleve vezulluese dhe e gjejmë veten para një kuadri atributesh që për ne janë shenja paqartësie! Të hutuar, të lodhur e të dëshiruar me aq sa mundemi… përpiqemi të ndjekim tiparet e individualitetit përmes dritareve të hapura të zemrës dhe kapërcejmë vetëveten. Ky udhëtim që bën përpara në një atmosferë ngritjeje e lartësimi nga sendet dhe ngjarjet gjer te relacionet njeri-gjithësi, vazhdon në një hapësirë shumë të gjerë gjersa të krijohen lidhjet e njeriut me kuadrin e emrave dhe atributeve të Allahut.

Dhe tani, duke thënë diçka rreth qëllimit të Krijuesit, këtë proçes perceptimi dhe zbulimi ta ndjekim brenda kuptimit të një njeriu të thjeshtë.

Për shembull, le të mendojmë një artist mjeshtër në shumë drejtime, një nga të cilat është edhe dizenjatura(1). Me këtë mjeshtëri ai e kapërcen objektiven, ngre krye te subjektivja dhe e tregon veten me forcën e të ndërtuarit. Gjithashtu të pranojmë se ky artist, në të njëjtën kohë është një skulptor i përsosur; me pak të rëna çekiçi edhe mermeret më të fortë sikur i bën të gjallë: buzëqeshje ndër buzë, një gropëz në faqet. Me portretet e merituara shfaq një mjeshtëri më vete. Artisti ynë i duartrokitur për daltën e tij, le të rrijë e të dëgjojë edhe miratimet dhe lavdërimet e shkruara për veprat e tij skulpturore. Ne të merremi me një aftësi të tretë të tij.

Bie fjala, artisti ynë – gjeni, le të jetë, njëkohësisht, edhe një gdhendës… një gdhendës i lartë që i reflekton pishës shpirtin e artit të vet, që i jep ahut pavdekësi, që i jep gjallëri abanozit me shpirtin e artit… Duart që kuptojnë nga arti dhe artisti, le të vazhdojnë ta duartrokasin atë edhe për këtë mjeshtëri, kurse ne mjeshtërinë e tij ta shohim edhe në një drejtim tjetër.

Tani le ta mendojmë të njëjtin individualitet si një piktor të mrekullueshëm. Ku i kalon furça, le të radhiten një pas një motivet më të bukura e kombinimet më të mahnitshme e le t’i pikturojë gjërat vetëm me dy-tri penelata, ashtu që njeriun ta nxjerrë nga vetvetja… Mund të radhisim edhe shumë arte të tjera të cilat, me ndriçimin e një drejtimi të ri të aftësive të artistit tonë – gjeni, të na japë mundësi që ta njohim atë më mirë.

Pasi një artist i tillë ta ketë treguar veten me aftësitë e tij , ashtu siç nuk do të ishte e mundur të mos e njihnim atë, po ashtu nuk do të flitej për një njohje të plotë e pa të meta. Është për këtë konsideratë që çdo dhunti, aftësitë e fshehura në vetvete kërkon t’i shfaqë duke i veshur një formë të jashtme ekzistencës në planin shkencor dhe spektakular. Zgjimi i përpjekjeve jetësore tek fara, pasioni dhe emocioni i spermatozoidit në grindjen për ekzistencë, hyrja në njëmijë enjë vështirësi e grimcave të lagështirës për t’u bërë shi, të gjitha këto a nuk bëhen për kënaqësinë e dajles në pah të spektaklit, vallë?

Këto, edhe tek ne, edhe tek të gjitha qëniet janë pohimi i një dobësie, i një dëshire, i një dëshirimi që s’ia ze dot udhën, pohim që, si hijet e reflektuara nga e vërteta, jashtë saj nuk mund ta mendojmë. Sa për Artistin e vërtetë, Ai, në artet e Tij s’ka të bëjë me simptoma të tilla që pohojnë të meta. Nuk duhet të harrojmë këtë që as paraqitja e të vërtetës, as mënyra e paraqijtjes prerazi nuk do të bëhen si ajo në hije.

Po, tonet e shumllojshme e shumngjyrëshe që mbushin krejt gjithësinë e krijuar, na e ngacmojnë dhe paralajmërojnë zemrën tonë me njoftimin e njëmijë e një emrave. Me udhëzimin për njohjen e atributeve të një Individualiteti të Talentuar te çdo emër, duke ndriçuar mbi të si drita mbi një përmendore arti me mesazhet e atij Individualiteti të Fshehtë.

Artisti i Madh, duke na dhënë bukurinë e vet në tërë ndriçimin e saj, rregullsinë dhe harmoninë poetikisht, vullnetin dhe forcën e tij, gjer edhe te dëshirat më të fshehta të zemrës, çdo gjë, kërkon të na bëjë të njohur mëshirën dhe dhembshurinë e tij dhe, me mijra atribute e tituj të tjerë si këto, të na bëjë të njohur vetveten, aq më tepër, të na e bëjë të njohur atë në mënyrë krejtësisht pa të metë.

Me fjalë të tjera, Ai kërkon të tregojë cilësinë diturore në dijen e gjerë, lojrat e fuqisë dhe vullnetit të hedhura në skenë veshur me forma të jashtme; duke i përshkuar më të mrekullueshmet vepra arti të tij përmes primit të njohjes se qenieve të vetëdijshme, kërkon të zgjojë, nga sipërfaqja e tokës gjer në majat qiellore, një çudi dhe mahnije, një telash proçesi njohjeje e vlerësimi.

Kjo do të thotë se mjeshtri, një Artist mjeshtër edhe në mijra shkenca, ashtu siç i tregoi talentet dhe aftësitë e tij të mrekullueshme me artet e tij, me kuptimin më të lartë, edhe Poseduesi i kësaj gjithësie, ka ndërtuar këtë pallatin e shkëlqyer të gjithësisë për të treguar ngazëllimin e artit të tij…

Dhe tani le të vijmë te çështja pse s’e krijoi më parë; pikësëpari, ç’do të thotë më parë? Po qe se duam të themi kaq kohë, kaq vjet dhe pse jo më shumë, për secilin më parë që rrëshqet në një numër të pafund në rrymën e kohës, do të mund të bëhej e njëjta pyetje. Për shembull, pse e krijoi një triljon vjet më parë dhe s’e krijoi njëqind triljon vjet më parë? Nuk e di, a do të ishte e mundur të gjendej ndonjë arsye e pranueshme për një pyetje dhe kundërvënie të tillë?

Po qe se me shprehjen pse nuk e krijoi më herët do të shënonim eternitetin(2), me fjalë të tjera, moshyrjen në rrjedhën e kohës, kjo veçori është atributi esencial i posaçëm i Individualitetit Eternal që është i Vetëqënë si dhe atributi që përbën Domosdoshmërinë e Individualittit. Si të thuash, Ai nuk mund t’i përkasë dikujt tjetër, nuk mund të ketë eternalitet dikush tjetër.

Veçse, krijesat, brenda dijes së Allahut kanë dijen e qenies të tillë që, po të doni le t’i themi asaj, me një shprehje mistike, sabit ajn’lar, zilal-i-envar(3), po të doni le të trajtojmë atë vetëm si një gjë të kufizuar e të përcaktuar, si një plan ose projekt; është gabim t’i atribuojmë vetë asaj eternalitet; ngacmimi i një specifike të tillë nga ne, më e pakta, do të ishte mungesë edukate ndaj Allahut.

Brenda dimensioneve tona të ngushta, edhe po të thoshim diçka për këto kufoma dhe shpirtra të veshur me një cipë të jashtme, diskutimi i specifikave të tilla të konsideruara të paperceptueshme e që i përkasin botës shpirtërore, me shprehjen më të butë, do të quhej mosnjohje e vetvetes.

Ndërsa gjithë botërat e krijuara, në raport me Katedrën(4) e Tij, janë si një unazë e hedhur e e mbetur në shkretëtirë, atëherë po në këtë raport është edhe ajo Katedër ndaj Fronit(5) të Tij të Lartë; atëherë si mund ta njohë njeriu të Zotin e atij Fronti të Lartë për t’u bërë interpretues i kufijve të Kuadrit të Madh të Tij?(6).

Po, ka shumë gjëra që do t’i bëheshin pasqyrë vetë Providencës Hyjnore edhe punëve të tij të posaçme. Së pari, edhe pa ekzistuar qeniet, Ai e di vetveten, i di punët e posaçme të Tij pa ia pasur nevojën materies, në emrat e tij sheh punët dhe ngjarjet e reja, në botën e emrave konkrete, në eter, në botën e grimcave, më në fund, në atomet dhe makrolëndën, me lojrat e emrave e di, e bën të ditur dhe ua tregon qenieve të vetëdijshme…

Një njohje e veçantë në Dijen e Tij Eterne, në botën e emrave –sipas nesh- një njohje e veçantë, edhe në eter një njohje më vete shkon e vjen, kurse tek Ai nuk ndodh ndonjë ndryshim. Sepse Ai është ashtu siç shprehet Ibrahim Hakiu:

Nuk ha, nuk pi, nga shumica i veçantë është ai Allah,
Nga llojet, nga format, nga prishja dhe ndryshimi;
i pastër, sigurisht, i patëmetë; ky është Selb-i-Sifatullah!(7)

Ne e shohim sot se ç’gjëra sajon dhe i hedh në skenë Ai por nuk e dimë dhe nuk mund ta përcaktojmë se ç’ishim dje dhe nesër si do të bëhemi. Ç’ishte dija e qenies? Ç’ishte forma e përhershme (a’jan-i-sabite)? Bota e shpirtrave-gjuha e fyellit dhe helezoniteti(8) i nebulozave ç’pike të errët të qenies i jepnin harmoni duke e poetizuar dhe sillnin qartësim? Ashtu siç nuk i dimë të gjitha këto, kur të hedhim sytë-me jetën e nesërme shpirtërore- në fillim e në fund të kësaj enigme të madhe, do të themi: Edhe Ty, edhe punët e Tua me të drejtë s’i njohëm dot, o Famëmadh!

Në e paça zgjatur fjalën pak, e kam zgjatur se në këto lloj çeshtjesh duhet të jesh i kujdesshëm, në paça gabuar, i lutem Atij të më falë.

Ai e di të mirën e çdo gjëje!

[darwin]

C'e shtyu Zotin te krijoje tere kete gjithesi? Pse e krijoi universin, njeriun dhe gjithcka rreth tij?

C'qellim pati kur nisi kete pune qe kur hodhi hapin e pare?

Kjo eshte pyetja qe nuk do te gjesh besimtar ne kete rruzull, Hektor, qe te te ktheje nje pergjigje te pacituar. Por ka edhe nje tjeter akoma me te paimagjinueshme, se ciles fatkeqesisht nuk i pergjigjet as Bibla, e as Kurani me ndonje citat dhe rrezik dhe papa vete nuk e zgjidh..
Cfare bente Zoti i vetem ne perjetesine e te shkuares, perpara se te krijonte Universin, njeriun dhe gjithe te tjerat?


Cfare e shtyu te prishte PERFEKSIONIN qe ai perfaqson?
Dicka perfekte nuk ka nevoje per asgje, sepse eshte PERFEKTE! Dhe Perfektja nuk ben asgje tjeter pervec se ekziston!(sipas librave "qe ai solli per ne" arsyeja e vetme ishte qe ta adhuronim.. ose ndoshta eshte ndjere i vetmuar dhe atehere kishte nevoje per nje krijese ku ai te derdhte dashurine e vet, ose dhe ta dergonte "ne sobe" ne rast te kundert!)

Do egzistonte Zoti, po te mos egzistonte Njeriu? Pra, i duhej dicka per te kurorezuar egzistencen e Tij ?
(nuk mund te quhesh baba, po nuk pate femije, apo jo?)

As per kete nuk gjen dot pergjigje!! Nuk ka asnje gje te mundshme te konceptuar, qe krijon 5 ku te pakten 4 jane te denuar me dijeni te plote, dhe kete ta quaje "Kurorezim Ekzistence"! (!!!!????)
Ky eshte Zoti sipas konceptit teist! Kurse sipas atij deist, Zoti krijoi universin, per ta lene me pas ate ne fatin e vet (10 here me e besueshme se koncepti i pare, po prape ngjan disi me nje hippie!)

I mean, c'mon...is this a big interesting, complicated, funny and dramatic game? Is God a game player?

Andooooooooon....

(mu kujtua nje pjese filmi me "nje ze kercenues qe vinte nga lart"!)

[iliria e para]

Del Monako, a ka mundesi te di profesionin tend?

[DeuS]

Pershendetje Hektor,

Vime tek ata qe besojne. Njeriu qe beson eshte normale qe ta mendoje nje pyetje te tille. Ç'fare duhet te beje ne kete rast? Duhet te shohe nese Krijuesi te cilit i beson ka dhene nje prgjigje per kete apo jo. Nuk dua te flas per te gjitha fete. Une jam musliman. Per muslimanin kjo pergjigje eshte shume e qarte.

Unë nuk i krijova xhinët dhe njerëzit për tjetër pos që të më adhurojnë. [Kur'ani 51:56]

Pershendetje dhe ty!

Paragrafin e pare nuk ta citova, duke lene te kuptosh qe nuk e klasifikoj veten, si dikush qe nuk beson (diku). Biles jam i bindur qe nuk ka njerez mbi kete Toke qe nuk besojne. Njeriu ka nevoje te besoje diku, ne dicka, ndryshe asgje pastaj nuk do kishte kuptim. Problemi qendron diku me larg. Eshte ajo arsyeja njerezore qe ti permende me lart. Sa me shume meson, aq me shume e kupton sa pak di...ose me mire qe nuk di fare! Sa me shume i afrohesh drites, aq me shume e ndjen erresiren ne te cilen je taksur te jetosh! Njeriu kupton qe eshte i vogel. Kupton qe eshte injorant. Kupton sa larg perfektes (aq te deshiruar) eshte. Njeriu perparon, behet me i fuqishem dhe perseri shikon sa i dobet eshte. Njeriu eshte mal i patundur por dhe fije kashte ne te njejten kohe. Keto jane shume arsye qe detyrojne njeriun te ngreje koken lart, te imagjinoje forcen e mbinatyrshme duke e quajtur perfekt dhe absolut dhe duke e pranuar si Zot, Krijues te gjithckaje dhe te vetmin shpetim (po e quaj shpetim, meqe dhe feja kshu thote me duket - Une jam rruga, Une jam drita!) Direkt sa lexon keto fjale, kupton se cdo te thote kjo jete. Kupton qe jeton ne erresire dhe nje dite ndoshta do 'shpetosh' do shkosh prane Zotit, prane drites dhe...pastaj ?
...Pastaj u pass to the next level of the game created by God himself!

Me ke sjelle nje shprehje nga Kurani aty ne fund.
Tek ti ndoshta ajo shprehje tingellon kyreveper. Tek une krijon nje qeshje te ftohte, nje pikpyetje te madhe mbi natyren e Zotit dhe nje percmim per te!

Me ke krijuar vetem e vetem qe une te te adhuroj?!
Me krijove ne imazhin tend, me solle ne kafazin toke, me rrethove me pafundesi materie, me kurorezove dhe mbret te gjithckaje perreth, me lind dhe me rropat neper toke ne te njejten menyre sic ben me cdo insekt, kafshe apo shpend tjeter, dhe nje dite heret a vone ma merr kete jete (jete te kufizuar njelloj sic dhe dija ime)...e per cfare ? Vetem qe une te te adhuroj ty ? C'natyre ka ky Zot ? gjeja vete pergjigjen.....

Prej meje mos te jete shume i sigurte qe do ta adhuroj (dmth do kryej detyren te cilen me ka taksur ne shkembim te jetes qe me paska dhuru)!
Le t'ma marre jeten qe tani po deshi.
Le t'me shkaterroje gjithcka po qe i Zoti.
Ama hipokrit me veten nuk do behem. Nese do ta ndjej, do ta adhuroj. Per te me bere ta ndjej, duhet ta meritoje.

Frike se kam! Betohem per kete.
Me frike do kisha njeriun sesa Zotin.

nejse...


xeni, faleminderit per pergjigjen plako!

[DeuS]

Del Monako, pa doreza po te them qe vetem postimin e pare te kam lexu. Do ti lexoj dhe te tjerat me vone (promise). Na ka ik durimi komplet grupo lol.

Per aq sa lexova dua te te them dicka te cilen plotesisht e nenkuptoj (i mean it):

Zoti, sido qofte, e kudo qofte, mund te kete krijuar gjithcka, mund te jete dhe absolut sic e pershkruan ti dhe disa, ama, me bindje maksimale te garantoj qe ....Zoti nuk eshte perfekt!

...per te vetmen arsye se...
...Prej perfektes del vetem perfekte!

Flasim me vone plako