Çfarë feje kemi pasur?

[Hyllien]

Deep Purple

te garantoj qe UNE as kam keqinterpretuar, as shtuar, e as rrejtur ne ASNJE reference timen. Perkundrazi ju kam dhene veprat me tituj e faqe ashtu sic gjenden ne origjinal.


Une te them se ti nuk e kupton se cfare kerkon Kola te thote me shprehjen jo ortodoks, por katolik, alias unit....


kjo eshte nje mangesi njohurish fetare qe ti ke ne lidhje me krishterimin.

Unitizmi nuk ekziston si fe, as si dege e krishterimit. Unitizmi lindi si nje ndermarrje papale mesjetare per te rifutur ne gjirin e kishes latine segmente bizantino ortodokse vetem me kushtin qe te pranojne papen si kreu i kishes.


Keshtu qe nqs duam te flasim fetarisht apo dogmatikisht mbi ortodoksine e uniteve, sigurisht qe ata nuk jane ortodokse. Dogamtikisht, po ta marrim strikt strikt, mund te mos jene ortodoksa sa e sa ortodoksa me emra te tille, qe as qe e ndjekin fene e qe ushqejne bindje individuale madje anti-fetar.


Por nqs duam te flasim per tradite fetare te uniteve, keta jane ortodoksa, jo me pak se sa e quajne veten te tille shume ortodoksa sot, qe mund te jene ateista, sic thote labeati per komunistet e Hoxhes, si Lenka, Miska etj...

E keni gabim, pasi Aristidh Kola thote krejtsisht tjeter gje. Siduket njohurite e tij jane te mangeta. Mua ske nevoje te me tregosh uniatet sepse i njoh mire si levizje, ashtu sic njoh dhe kategorizimin dogmatik dhe interpretimin politik te dokumentave te ndryshme ne lidhje me Skenderbeun. Ne fund te jetes se tij Skenderbeu flitet se mallkon kedo, madje dhe vet Papen(jo ate qe vdiq), qe i premtoi ndihme por nuk dha asgje konkrete. Ne cdo liber thuhet se i vetmi qe e ndihmoi ishte Aragoni i Napolit dhe askush tjeter. Ka shume gjasa qe nese Skenderbeu nuk do ishte semure, dhe nese do arrinte te korrte me shume suksese, dhe ai do kishte perfundimin e Lek Dukagjinit, nje tjeter katolik i cili u shpall armik i Kishes per shkak te ligjeve te tija teper te ashpra. Skenderbeu nuk ishte me mbrapa se Dukagjini, ai e dinte mire qe ti bashkoje shqiptaret, nuk duheshe dipllomaci te tipit Teuta qe deshte te pushtonte boten, dhe qe ja futen vete fiset Ilire, por vetem nje pushtet te ashper.

Si perfundim Skenderbeu ishte Katolik, por si perfundim as ati vet nuk i interesonte se cfare ishte, sepse perfundimisht cdo gje qe zhvilloheshe ne prapaskenat fetare, qysh nga martesa me Doniken ishte per te marre suportin politik e sa me shume Shqiptareve.

[Hyllien]

Eshte faktor per prapambetjen jo eshte bere faktor per prapambetjen.

Ke shembuj sa te duash ne Lindjen e Mesme sa eshte faktor msylymanizmi per prapambetje. Na cane derrasat duke shpjeguar teorine e relativitetit dhe gjithe shkencen me ane te Kuranit. pfff.

Kjo nuk eshte azgje e re dhe per tu shqetesuar. Bibla cdo gje ja atribuon Zotit. Aresyeja qe perendimi nuk mbeti i prapambetur ishte sepse Anglia kolonizoi tere boten dhe e shfrytezoi barbarisht. Jo shume kohe me pare thuheshe per perandorine Angleze se eshte Perandoria ku djelli nuk bie kurre, pra nuk eshte kurre nate, qe implikon shtrirjen e tantakulave te saja ne tere boten.

Mos te kishte minierat e kongos e gjithe afrikes, pasurite e panumerta qe i jane marre egjiptit, dhe naften e vendeve muslimane, perendimi do mbaronte brenda pak vitesh, dhe do shkaterroheshe ekonomikisht. Por siduket termat e tyre jane qe jane akoma ne fuqi sot ne bote, dhe korrupsioni neper sheiket e Arabise(me te cilet Bin Ladeni eshte en lufte) eshte me i madh se kurre.

[Albo]

Edhe Haxhi Qamili i shekullit te XXI, e pranon te verteten historike, packa se ai e rrotullon dhe sulmon Krishterimin ne rradhet e shqiptareve.


.....
.....

'Feja e të parëve': ortodoksizmi

Ndarja e kishave më 1054 në të Lindjes (biznatine, ortodokse) dhe të perëndimit (romane, katolike) sjellë edhe ndarjen brenda kristianëve shqiptar. Në fillim të gjitha kishat dhe kristianët shqiptar mbetën të ritit ortodoks, bizantin me dy mitropoli nga të cilat vareshin të gjitha kishat e tjera, mitropolia e Durësit për Shqipërinë e epërme dhe mitropolia e Ohrit për Shqipërinë e poshtme. Përhapja e katolicizmit filloi rreth njëzet vjet më vonë kur u themelua peshkopata e Tivarit nga mbreti i zetës (Serbisë) Mihali. Mihali, ishte pasardhës i zhupanit të Zetës, Vojisllavi, që e kishte pushtuar Shkodrën dhe kishte vendosë slinë e tij aty. Mihali ishte në luftë me Biznatin. Për këtë i kërkoi ndihmë Papës së Romës në luftë kundër Bizantit dhe kurorëzimin mbret e, si kundërshpërblim, i ofroj atij hapjen e një peshkopate katolike në Tivar. Papa i tërehqur nga ideja se mund të krijonte një kishë katolike në këtë rajon të Ballkanit i pranoi kërkesat e Mihalit dhe kështu më 1077 u hap edhe peshkopata e Tivarit. Kështu, pra, vetëm mbas 20 vjet të përfshirjes së gjithë shqiptarëve në ritin ortodoks përems mbretit serb u hap e para kishë katolike dhe filloi përhapja e katolicizmit tek shqiptarët. Megjithkëtë, edhe dy shekuj më vonë shumica e popullsisë shqiptare mbetej ortodokse, ndërsa katolicizmi ishte përhapë në hapësira më të ngushta.

Prandaj thirrja e katolikocentristëve për 'kthim në fenë e të parëve' e kthen thirrjen kundër tyre. Në qoftë se duhet kthyer në fenë e të parëve, atëherë del se shqiptarët duhet të kthehen në ortodoksë, siç thotë Janullatosi, dhe jo në katolik siç thonë katolikocentristët. Këta nuk mund të thonë se katolicizmi ka ekzistuar para ortodoksizmit, se ortodoksizmi u themelua vonë, mbas shkëputjes nga kisha romane etj., sepse para ortodoksizmit nuk ka pasë as katolicizëm. Katolicizmi e mori kuptimin pikërisht në marrdhënie me ortodoksizmin. Para tyre kishte thjeshtë kristianizëm, kryçtar dhe rryma të tjera por jo katolik e ortodoks. Për më tepër ortodoksia e mori emrin kështu pikërisht si qëndrim më besnik, dogmatik ndaj kristianizmit të deriatëherëshëm (njëmijëvjeçar). Përkundrazi, katolicizmi u qortua se nuk është vijim i praktikave dhe besimeve njëmijëvjeçare, por është reformuar, ka ndryshuar etj. Nga këto debate teologjike-kishtare, megjithëse një zgjidhje përfundimatre nuk është dhënë kurrë, mbeti se ortodoksizmi është dogmatizëm, nuk pranon ndryshime, riinterpertime etj., pra, i qëndroj strikt kristianizmit të hershëm, ndërsa katolicizmi është besimi i mëparshëm i reformuar, pra, nuk është ai i pari fare. E zbatuar për thirrjen katolikocentriste të kthimit në fenë 'e të parëve' kjo do të thotë pra, kthim në ortodoksë, sepse më besnik ndaj besimit të të parëve ka mbetur ortodoksia, sepse katolicizmi është vetëm njëmijëvjeçar, nuk i ka qëndruar plotëisht besnik besimit të të parëve ndërsa ortodoksia është dymijëvjeçare etj., etj. Ose, siç u është thënë shpesh, në qoftë se duhet kthyer tek besimet e para fare, mbasi nuk ka arsye të ndalemi në mes të rrugës se kthimit mbrapa tek të parët, atëherë duhet kthyer në paganizëm, sepse të parët tanë të parë kanë qenë paganë. Pra një debat i tillë nuk është serioz dhe, siç shihet, lehtë mund të banalizohet e të kthehet kundër katolikocentrikëve duke i nxjerrë sheshit si iracional.
.....
.....

Burimi: Rimekembja Kombetare
Autori: Abdi Baleta


P.S Deep-Purple, a me ben nje nder dhe me sjelle te gjithe paragrafin ku ben pjese ajo qe ke sjelle ne forum qe ta dime perse flet autori.

[Seminarist]

O Deep Purple


degjo mos me thuaj se me kete cope

E keni gabim, pasi Aristidh Kola thote krejtsisht tjeter gje. Siduket njohurite e tij jane te mangeta. Mua ske nevoje te me tregosh uniatet sepse i njoh mire si levizje, ashtu sic njoh dhe kategorizimin dogmatik dhe interpretimin politik te dokumentave te ndryshme ne lidhje me Skenderbeun. Ne fund te jetes se tij Skenderbeu flitet se mallkon kedo, madje dhe vet Papen(jo ate qe vdiq), qe i premtoi ndihme por nuk dha asgje konkrete. Ne cdo liber thuhet se i vetmi qe e ndihmoi ishte Aragoni i Napolit dhe askush tjeter. Ka shume gjasa qe nese Skenderbeu nuk do ishte semure, dhe nese do arrinte te korrte me shume suksese, dhe ai do kishte perfundimin e Lek Dukagjinit, nje tjeter katolik i cili u shpall armik i Kishes per shkak te ligjeve te tija teper te ashpra. Skenderbeu nuk ishte me mbrapa se Dukagjini, ai e dinte mire qe ti bashkoje shqiptaret, nuk duheshe dipllomaci te tipit Teuta qe deshte te pushtonte boten, dhe qe ja futen vete fiset Ilire, por vetem nje pushtet te ashper.

ti me ke justifikuar shprehjen tende djerrse nxjerrese se "si perfundim" Skenderbeu eshte katolik!



Nuk ke asnje reference, asnje dokument mesjetar, asnje albanolog.



Me sill pra ti dokumentet origjinale mesjetare apo studimet e mirefillta qe te TREGOJNE se


1. Skenderbeu ka qene i Ritit Latin, E JO i Rititi Bizantin.



pastaj flasim bashke



ps: besoj se une ju kam Bombarduar me fakte, edhe me e forta KAM PRAPE per te sjelle, se sic ma ka vertetuar PERVOJA juve i doni ato copa copa, kafshate pas kafshate, ndryshe nuk Heshtni, se per te marre vesh nuk doni.

[Alket123]

Kjo nuk eshte azgje e re dhe per tu shqetesuar. Bibla cdo gje ja atribuon Zotit. Aresyeja qe perendimi nuk mbeti i prapambetur ishte sepse Anglia kolonizoi tere boten dhe e shfrytezoi barbarisht. Jo shume kohe me pare thuheshe per perandorine Angleze se eshte Perandoria ku djelli nuk bie kurre, pra nuk eshte kurre nate, qe implikon shtrirjen e tantakulave te saja ne tere boten.

Mos te kishte minierat e kongos e gjithe afrikes, pasurite e panumerta qe i jane marre egjiptit, dhe naften e vendeve muslimane, perendimi do mbaronte brenda pak vitesh, dhe do shkaterroheshe ekonomikisht. Por siduket termat e tyre jane qe jane akoma ne fuqi sot ne bote, dhe korrupsioni neper sheiket e Arabise(me te cilet Bin Ladeni eshte en lufte) eshte me i madh se kurre.

E di cila eshte vendlindja e celularit dhe e Nokias? Finlanda. Ska pasur asnje koloni. Perendimi i ka te gjitha me pune. Nga myslymanet perendimi ka marre me cmim te lire lenden e pare. Asgje me teper.

Po te kishin shfrytezuar mendjet dhe punen e myslymanizmit do ishin bere myslymane. Do kishin bere volume pambarim te Kuranit dhe jo volume pambarim te shkencave.
Sigurisht keto shkenca i kane zbuluar me perpara mysylymanet ne Kuran. pfff.

[I-amëshuar]

[QUOTE]'Feja e të parëve': ortodoksizmi

Ndarja e kishave më 1054 në të Lindjes (biznatine, ortodokse) dhe të perëndimit (romane, katolike) sjellë edhe ndarjen brenda kristianëve shqiptar. [b]Në fillim të gjitha kishat dhe kristianët shqiptar mbetën të ritit ortodoks, bizantin me dy mitropoli nga të cilat vareshin të gjitha kishat e tjera, mitropolia e Durësit për Shqipërinë e epërme dhe mitropolia e Ohrit për Shqipërinë e poshtme. Përhapja e katolicizmit filloi rreth njëzet vjet më vonë kur u themelua peshkopata e Tivarit nga mbreti i zetës (Serbisë) Mihali[QUOTE]

Për cilin mijëvjecar bën fjalë para apo pas krishti?

[Seminarist]

Ajo qe thote Abdi Baleta eshte mese e vertete, sepse e kane thene te tjere specialista para tij!

Pas shekullit 11, e vetmja gje katolike ne trojet e sotme te Shqiperise, mbeten disa zona veri-perendimore, qe, ose per shkak te mosefektit te Skizmes, aq me teper po te marrim parasysh vetedijen teorike fetare te ketyre zonave malore, qe edhe sot eshte supersticioze, ose per shkak te neglizhimeve, si edhe per shkak te Zborit qe i ka bere Mali i Zi Shkoderloces sone, ka patur besnike te romes, EDHE PSe juridikisht pas 1054 keta i takonin Lindjes ne ate kohe.

Kjo zone me vone u shtri per me ne jug, edhe arriti shkelqimin ne prag te pushtimit turk, ne nje kohe kur princa ortodokse si Skenderbeu, Muzakat e Arianitet ishin detyruar te njihnin papen si kre ne menyre qe te merrnin ndihma ushtarake.
E qe jo vetem Skenderbeu, por edhe ortodokset Arianiti e Muzaka, jane therritur nga papa "Filii veri", une per kete ju sjelle deshmi nga Sufflay...

Mos valle Arianitet ishin katolike, sipas logjikes se disave ketu?!!!!

[sdb]

Perhapja e krishterimit ne Shqiperi

Shqipëria në shekujt e parë të Mesjetës

1. Shqipëria- provincë e Bizantit
Në vitin 95, Perandoria Romake u nda në dy pjesë të veçanta e të pavarura nga njëra-tjetra: Perandoria Romake e Perëndimit, me kryeqytet Romën, dhe Perandoria Romake e Lindjes, ose siç quhet ndryshe Perandoria Bozante. Kryeqytet i kësaj të fundit u bë Kostandinopoja, e quajtur për nder të perandorit të Konstandin i Madh, themelues i saj më 330. Provincat e Ilirikut, ndër të cilat Prevali, Dardania, Epiri i Ri dhe Epiri i Vjetër, iu bashkangjitën Perandorisë Bozante, në suazën e së cilës qëndruan për gati 10 shekuj. Pozita gjeografike në kufi me Italinë e rriti së tepërmi rolin e këtyre trevave në kuadrin e Perandorisë Bozante. Ato u kthyen në një nyje komunikimi ndërmjet Lindjes e Perëndimit. Një rol të tillë e favorizonte ekzistenca e porteve të rëndësishme dhe e rrjetit rrugor që fillonte nga brigjet lindore të Adriatikut e të Jonit dhe shtrihej në thellësi të gadishullit, duke lidhur me bregdetin qendra të tilla të rëndësishme, si Nishi, Shkupi, Ohri, Kosturi, Selaniku, e vetë Kostandinopoja. Ashtu si në shekujt e mëparshëm, Via Egnatia vazhdoi ta luante rolin kryesor të komunikimit ndërmjet provincave të Perandorisë në rrafshin horizontal. Me zotërimin e kësaj rruge lidhen një sërë betejash të mëdha ushtarake që u zhvilluan në truallin shqiptar në shekujt e mesjetës: Durrësi, "metropoli i Ilirukut", ishte pa diskutim porti kryesor i Bizantit në krahun perëndimor të tij. Aty ndodheshin punishte dhe arsenale për pajisjen e ushtrisë dhe të flotës perandorake. Megjithëse u dëmtua nga tërmetet e viteve 345 e 518, qyteti u rimëkëmb e u pasurua me ndërtesa të reja publike e private. Në Durrës u zhvillua një shtresë e fuqishme e aristrokracisë civile, ushtarake e kishtare, që luajti rol të rëndësishëm në jetën e qytetit e më gjerë. Në vitin 491një përfaqësues i saj arriti të bëhej perandor i Bizantit, me emrin Anastasi I (491-518). Perandori Anastas bëri mjaft ndërtime në qytetin e tij të lindjes. Ai ngriti hipodromin dhe muret e fuqishme rrethuese që mund të shihen ende sot dhe që e bënë Durrësin të papushtueshëm në tallazet e shekujve. Përveç Durrësit, një numër qytetesh e kështjellash u trashëguan nga periudha antike, si Shkodra, Lezha, Vlora, Bylisi, Berati (Pulkeropolis), Amantia, Butrinti, Adrianopoja (pranë Gjirokastrës) etj. U krijuan edhe qytete të reja si Skampini (Elbasani) dhe Onhesmi (Saranda). Por në kushtet e reja historike, që u karakterizuan përgjithësisht nga kriza e jetës qytetare, një pjesë e këtyre qyteteve u rudhën në funksionet e tyre dhe mbijetuan thjesht si kështjella ushtarake ose si qendra kishtare, kurse kështjella të tjera, si Onhesmi, Skampini, Amantia nuk përmenden më pas shekullit VI.

2. Përhapja e krishterimit në Shqipëri
Ndër dukuritë më të rëndësishme që shoqëruan kalimin në mesjetë ishte përhapja e krishterimit, që u bë fe zyrtare në kohën e perandorit Kostandin (fillimi shek.IV). Krishterimi hodhi rrënjë në trevat e Ilirisë qysh në shekujt e parë të erës sonë. Si kudo, edhe këtu vatra të krishterimit u bënë qendrat qytetare, ku u ngritën bashkësitë e para fetrare dhe vendet e kultit të ri kristian. Me përsosjen e organizimit kishtar, në qytetet kryesore u krijuan peshkopatat, që e shtrinin juridiksionin e tyre në gjithë krahinën (dioqezën). Peshkopatat u ngritën në qytetet më të mëdha e më të vjetra, si në Lezhë, në Bylis, në Apoloni, në Amantia, në Aulona (Vlorë), në Butrint, në Adrianopojë, në Finiq, në Onhesëm, në Nikopojë etj. Peshkopatat vareshin nga metropolitë, të vendosura në qendrat e provincave. Në trevat shqiptare, në shekujt IV-IX funksiononin metropolitë e SHkodrës (Prevali), e Shkupit (Dardani), e Durrësit (Epiri i Ri), e Nikopojës (Epiri i Vjetër). Këto metropoli kishin përkatësisht , 3, 5, 8 e 9 peshkopata varëse (sufragane). Peshkopët e provincvave mblidheshin periodikisht, nën kryesinë e metropolitit, në sinodet provinciale, ku diskutohej dhe vendosej për çështje që kishin të bënin me besimin dhe me klerin lokal. Kursse metropolitët dhe krerët e peshkopatave më të rëndësishme shqiptare merrnin pjesë në koncilet ekumenike, ku diskutoheshin prebleme që kishin të bënin me dogmën e krishtere në përgjithësi dhe me hierarkinë e lartë kishtare. Kështu, në koncilin e Efesit, më 41, mori pjesë dhe metropoliti i Durrësit, Eukariti, i shoqëruar nga varësit e tij, peshkopët e Apolonisë e të Bylisit, si dhe metropoliti i SHkodrës. Ndonëse politikisht trevat shqiptare bënin pjesë në Perandorinë e Lindjes, nga pikëpamja kishtare ato u vunë nën autoritetin e papës së Romës. Për t'i forcuar lidhjet e tijh me kishën e këtyre vendeve, papa caktoi një vikar (mëmkëmbës) të përgjithshëm me qendër në Selanik, që kishte për detyrë të shuguronte peshkopët e Ilirikut, të kryesonte sinodet e provincave dhe të zgjidhte grindjet kishtare, përveç rasteve të rënda, që ishin në kompetencë të Romës. Në shek.V u shtuan përpjekjet e Patrikanës së Kostandinopojës për t'i shkëputur peshkopatat e Ilirikut Lindor nga Roma e për t'i futur nën varësinë e vet. Por këto përpjekje ndeshën në kundërshimin e papës dhe të vetë peshkopëve vendës, të cilët e shquan për besnikëri ndaj Romës, veçanërisht peshkopët e Dardanisë. Perandori Justinian (527-565) me origjinë ilire, e njohu pushtetin e papës mbi kishën e Ilirikut. Krahas Selanikut, ai ngriti një vikariat të dytë në Shkup, afër fshatit të tij të lindjes, Tauresium, që e quajti Justiniana Prima. Kisha e Dardanisë dhe e Prevalit u vu në varësi të këtij të fundit, ndërkohë që peshkopatat e Epirit të Ri e të Epirit të Vjetër vazhduan të vareshin nga vikariati i Selanikut. Të dy vikariatët, i Shkupit dhe i Selanikut, mbetën nën autoritetin e papës së Romës. Por gjendja ndryshoi krejtësisht në kohën kur në Bizant shpërtheu e ashtuquajtura "lufta kundër ikonave" (ikonoklastia) më 70. Në këtë rast, peshkopët e Ilirikut iu kundërvunë politikës zyrtare bizante. Perandori ikonoklast, Leoni III, e shfrytëzoi këtë rrethanë për ta shkëputur kishën e Ilirikut nga Roma e për ta lidhur atë me Patrikanën e Kostandinopojës (72). Megjithatë, mjaft peshkopë shqiptarë vazhduan edhe paskëtaj t'i mbanin lidhjet me Romën. Periudha e hershme e krishterimit në Shqipëri, përveçësee nga dokumentet historike, dëshmohet edhe nga një numër i konsiderueshëm monumentesh kulti. Shprehja më e arrirë e tyre janë bazilikat, mbeturina të të cilave shihen ende sot në Skampë (Elbasan), Amantie, Ballsh, Mesaplik (Vlorë), Arapaj (Durrës). Për t'u veçuatr është bazikika e Butrinit, që ruhet në gjendje mjaft të mirë. Kisha më të vogla paleokristiane janë zbuluar në Tiranë, Lin (Pogradec), Paleokastër (pranë Gjirokastrës), Jermë, Bylis etj. Ndër dëshmitë më me vlerë të arkitekturës dhe të artit paleokristian në Shqipëri është Baptisteri i Butrinit. Ai renditet ndër realizimet më të shquara në fushën e baptisterëve me planimetri qendrore. Salla e pagëzimit ka planimetri rrethore. Dy rrathë koncentrikë me 16 kolona e ndajnë sallën në tri unaza, në qendër të të cilave ndodhet vaska e pagëzimit. Kolonat janë marrë nga ndërtesa antike. Në Baptisterin e Butrinit si dhe në pjesën më të madhe të bazilikave dhe të kishave paleokristiane të zbuluara në vendin tonë ka gjetur zbatim të gjerë teknika e mozaikut. Me të janë zbukuruar sipërfaqe të tëra, lryesisht, dyshemetë. Në këta mozaikë mbizotërojnë motivet zoomorfe, floreale dhe gjeometrike, karakteristikë e artit dhe e simbolikës kristiane.

3. Shqipëria në kohën e dyndjes së popujve dhe të vendosjes së sllavëve në Ballkan
Kalimi nga antiketi në mesjetë u karakterizua nga ndryshime e përmbysje të mëdha politike, social-okonomike, kulturore dhe etnike në botën e vjetër. Ashtu si trevat e tjera ballkanike, edhe viset ilire nuk iu shmangën goditjeve të popujve "barbarë", që kapërcenin kufirin e Danubit e depërtonin në thellësi të jugut. Gotë, hunë, antë, herulë, gepidë, avarë, e më në fund edhe sllavë shkelën gjatë shekujve V-VI Ilirikun dhe mbollën kudo shkatërrim e pasiguri. Perandorët bizantë u përpoqën t'i frenonoim sulmet barbare duke ngritur sisteme të fortifikuara në viset e rrezikuara. Perandori Justinian (527-565) ndërtoi dhe rindërtoi për këtë qëllim 167 kështjella në provincat e Prevalit, të Dardanisë, të Epirit të Ri dhe të Epirit të Vjetër. Nga fundi i shek.VI, dyndjet e popujve, veçanërisht ato avarosllave u intensifikuan së tepërmi. Duke ardhur nga veriu, sllavët shpërthyen në Maqedoni, Trakë, Tesali, Atikë e Peloponez. Sulme të izoluara sllave u bënë edhe në provincat ilire të Epirit të Ri dhe të Epirit të Vjetër. Si pasojë e tyre, një numër qyteetsh të vjetra përfshirë edhe Durrësin, u dëmtuan rëndë. Qyteti i Lezhës u mor nga sllavët rreth vitit 590 dhe u mbajt prej tyre për disa vjet. Dyndjet sllave u shoqëruan me një dukuri të re, me atë të kolonizmit sllav, që njohu kulmin e vet gjatë sundimit të perandorit Herak¨¨el (610-649). Perandoria Bizante u detyrua të lejonte ngulitjen e masave sllave në vise të ndryshme të Ballkanit. Për rrjedhojë, në fillimet e shek. VII, mjaft treva si Dakia, Maqedonia, Traka e Peloponezi pësuan ndryshime të mëdha në strukturën e tyre etnike. Edhe bota e madhe ilire pësoi rrudhje të ndjeshme. Masa sllave u vendosën në viset e Ilirisë Veriore, kurse në provincat ilire të Prevalit, të Dardanisë, të Epirit të Ri dhe të Epirit të Vjetër pati infiltrime grupesh të vogla sllave, që me kohë u tërhoqën përsëri ose u asimiluan. Sidoqoftë, burimet historike dhe gjetjet arkelogjike e përjashtojnë kolonizimin sllav të këtyre katër provincave që përfaqësojnë hapërsirën etnike të shqiptarëve gjatë mesjetës e deri në kohët e reja. në Preval, i cili në kohët e mesme u quajt me emrat Diokle e Zetë, në Dardani (Kosovë), në Maqedoninë e sotme Perëndimore, në Epirin e Ri (Arbanon) e në Epirin e Vjetër (Shqipëria e Poshtme), popullsia autoktone shqiptare përbënte një masë kompakte dhe homogjene. Por ishuj të popullsisë së vjetër ilire vazhduan të mbijetonin deri në fund të mesjetës edhe përtej kësaj shtrirjeje, në viset e Raguzës (Dubrovnikut), deri thellë në Bosnjë e Hercegovinë, ose në brezin Maqedoni-Tesali, në kufi me Epirin. Deri në fund të periudhës osmane këtu dëshmohen vendbanime masive shqiptare. Elementi shqiptar ka qenë në jug të Gjirit të Artës, në Etoli dhe në Akarnani, ku edhe sot hasen gjurmë të toponimisë së vjetër Shqiptare.

4. Shqiptarët pasardhës të ilirëve
Në të gjithë këtë shtrirje gjeografike të përfaqësuar nga provincat e Prevalit, të Dardanisë, të Epirit të Ri dhe të Epirit të Vjetër, që njihet si atdheu mesjetar i Shqiptarëve, mbi bazën e elementit të vjetër ilir u zhvilluan proceset etno-gjenetike të formimit të popullit shqiptar. Bazuar në lidhjet gjenetike të shqipes me ilirishten si dhe me marrëdhëniet e shqipes me gjuhët e vjetra greke-latine e trakorumune, shkenca ka arritur në përfundimin se folësit e hershëm të asaj gjuhe, arbrit, kanë populluar një trevë që ishte në kontakt me të tria këto grupe gjuhësore dhe që, për rrjedhojë, përputhet me trevën ku ata banojnë ende sot. Ky përfundim mbështetet edhe nga të dhënat e arkeologjisë. Kultura e hershme materiale e shqiptarëve (arbërve), e njohur përgjithësisht me emrin "kultura e Komanit", sipas emrit të fshatit, ku u gjetën më 1898 gjurmët e saj flet qartë për vazhdimin e traditave ilire dhe për marrëdhënie të pandërprera me kulturën romane-bizante të epokës së kapërcimit nga lashtësia në mesjetë. Gjurmë të kulturës arbërore të Komanit janë gjetur së fundi edhe në rrethet e Lezhës, të Krujës, të Tiranës, të Mirditës, të Pukës, të Matit, të Kukësit, të Ohrit etj. Së fundi, vetë emri i shqiptarëve të hershëm, i arbërve (lat. Albani, greq. Arbanoi) e ka origjinën te fisi ilir me të njëjtin emër, që Ptolemeu, gjeograf i shek.II e lokalizon në viset midis Durrësit e Dibrës. Po kështu, historiani bizantin i shek.XI, Ataliati, njofton se banorët e kësaj treve me rëndësi të veçantë gjeostrategjike vazhdonin të quheshin arbër (arbanoi) edhe në kohën e tij. Ky emër u përgjithësua edhe për popullsinë shqiptare të trevave të tjera që më parpara emërtohej sipas emrave të krahinave ose të qyteteve. Burimet historike tregojnë se viset shqiptare gjatë mesjetës shtriheshin nga Gryka e Kotorrit në veri, deri në Gjirin e Artës, në jug. Të gjitha ato treva në atë kohë përfshiheshin nën emërtimin Arbëria (Albania).

5. Riorganizimi administrativ i trojeve shqiptare
Shqipëria dhe Mbretëria Bullgare (shek.IX-X) Pas dyndjeve sllave në ballkan, Shqipëria, ndonëse mbetej gjithnjë provincë bizante, i humbi lidhjet tokësore me Perandorinë. Në këto kushte, në qytete ose jashtë tyre po zhvilloheshin struktura autonome të qeverisjes, që përfaqësoheshin nga fisnikët e qyteteve (arkondët) dhe nga bujaria e fshatit. Por nga fillimi i shek.IX, situata politike në Perandorinë Bizantine ndryshoi. E çliruar nga presioni i arabëve në Lindje, ajo i drejtoi sytë nga provincat e saj perëndimore, si Italia e Jugut, Dalmacia e Shqipëria, që qenë bërë objekt i sulmeve arabe, bullgare e franke. Për këtë arsye, duke filluar nga ajo kohë, Perandoria Bizantine e forcoi praninë e saj në këto provinca nëpërmjet riorganizimit të tyre administrativ dhe krijimit të provincave ushtarake, themave. Trevat shqiptare u përfshinë në themat e Durrësit (shtrirja Tivar-Vlorë) të Nikopojës, që mbërrinte deri në Gjirin e Korintit, e të Selanikut, që përfshinte edhe viset lindore shqiptare (të Madeqonisë së sotme Perëndimore) dhe atë të Kosovës. Më vonë këtu u krijua një themë e re, ajo e Shkupit. Në krye të themës qëndronte një funksionar i lartë bizantin, strategu, i veshur njëherësh me pushtet ushtarak e civil. Strategu i themës së Durrësit dhe ai i Nikopojës quheshin edhe dukë. Nën urdhrat e tyre ishte një aparat i tërë nëpunësish ushtarake e civilë që shërbenin në qendër e në bazë. Organizimi i ri i themave synonte të konsildonte forcën ushtarake bizantine nëpërmjet krijimit të një ushtrie të rekrutuar në vend, nga radhët e stratiotëve (bujqve-ushtarë) që kishin të drejtën e shfrytëzimit të një parcele toke kundrejt kryerjes së shërbimit ushtarak. Integrimi i forcave vendëse në ushtrinë e themës së Durrësit bëri që shumë fisnikë shqiptarë të ngjitnin shkallët e karrierës ushtarake dhe të arrinin poste të larta, deri në atë të strategut. Regjimi i themave në Shqipëri nënkuptonte marrëdhënie të caktuara të pushtetit qendror bizantin me forcat dhe me strukturt vendëse. Shqiptarët do të jepnin ndihmesë ushtarake për të mbrojtur, në emër të perandorisë, në radhë të parë trevat e tyre. Në të njëjten kohë ata liroheshin nga detyrimet kryesore fiskale kundrejt arkës perandorake dhe ç'është më kryesorja, fitonin një shkallë të lartë autonomie politike. Megjithëse qëllimi kryesor për të cilin u ngritën themat e Perëndimit ishte frenimi i ekspansionit të shtetit bullgar, ky i fundit, nga gjysma e shek.IX e sidomos nën sundimin e car Simeonit (893-927), ankesoi dora-dorës territore të Tesalisë, të themës së Nikopojës dhe të themës së Durrësit. Pas Simeonit qe car Samueli (976-1014) që i dha Mbretërisë Bullgare shtrirjen e saj më të gjerë. Aty nga viti 990 Samueli pushtoi qytetin e Durrësit. Pastaj ai vuri nën kontroll edhe krahinën e Dioklesë. Princi i saj Gjon Vladimiri pranoi të njihte pushtetin e carit bullgar, dhe si provë basnikërie u martua me Kosarën, vajzën e Samuelit. Me ardhjen në fron të perandorit Bazili II, Perandoria Bizantine kaloi në sulm në të gjtiha frontet. Më 1105 patrici durrsak Gjon Krisili, pasi mori një sërë premtimesh, ia dorëzoi qytetin e tij perandorit bizantin. Po atë kohë Samueli e humbi kontrollin mbi Dioklenë. Më 1018 mbeturinat e fundit të forcave bullgare, të komanduara nga djemtë e Samuelit (cari bullgar ndërkohë kishte vdekur), pësuan afër Beratit disfatën përfudimtare në luftë bizantinët. Kjo ngjarje shënoi rivendosjen e pushtetit në trevat shqiptare.

Per me shume info kliko http://www.forumkatolik.com/forum/viewtopic.php?p=2660#2660

[Seminarist]

Pa lexoje mire PIKEN 5 qe ke sjelle me duart e tua....

cfare do te thote kjo?

5. Riorganizimi administrativ i trojeve shqiptare
Shqipëria dhe Mbretëria Bullgare (shek.IX-X) Pas dyndjeve sllave në ballkan, Shqipëria, ndonëse mbetej gjithnjë provincë bizante, i humbi lidhjet tokësore me Perandorinë. Në këto kushte, në qytete ose jashtë tyre po zhvilloheshin struktura autonome të qeverisjes, që përfaqësoheshin nga fisnikët e qyteteve (arkondët) dhe nga bujaria e fshatit. Por nga fillimi i shek.IX, situata politike në Perandorinë Bizantine ndryshoi. E çliruar nga presioni i arabëve në Lindje, ajo i drejtoi sytë nga provincat e saj perëndimore, si Italia e Jugut, Dalmacia e Shqipëria, që qenë bërë objekt i sulmeve arabe, bullgare e franke. Për këtë arsye, duke filluar nga ajo kohë, Perandoria Bizantine e forcoi praninë e saj në këto provinca nëpërmjet riorganizimit të tyre administrativ dhe krijimit të provincave ushtarake, themave. Trevat shqiptare u përfshinë në themat e Durrësit (shtrirja Tivar-Vlorë) të Nikopojës, që mbërrinte deri në Gjirin e Korintit, e të Selanikut, që përfshinte edhe viset lindore shqiptare (të Madeqonisë së sotme Perëndimore) dhe atë të Kosovës.

a nuk kam te drejte atehere?

[sdb]

[...] a nuk kam te drejte atehere? [...]

sh.mire, po pyetja ku eshte!?

tung