i paarrituri Nietzsche
me pas Hume, Kant, Heidegger
Se dija qe Frojdi konsiderohesh filozof
i paarrituri Nietzsche
me pas Hume, Kant, Heidegger
Se dija qe Frojdi konsiderohesh filozof
Postuar më parë nga AuGuSt_
Filozofia e Platonit (427 - 347 p.l.k.)
Platoni shkruan se te gjitha te keqijat per individin dhe qytetin ( e Athines antike), vijne nga politika driteshkurtra
dhe, per pasoje, nga regjime te keqija. Sipas tij, per te shpjeguar se si e keqja mund ta mbyte te miren, e padrejta
te drejten, duhet te analizohen jo vetem te gjitha praktikat njerezore, por dhe motivet, qellimet levizese, sapo ato
marrin per baze pasionet, qe lidhet me interesa. Filozofia e Platonit kerkon te percaktohen drejtimet e duhura per
ta bere njeriun me te mire.
Me kete Shqetesim Platoni ndertoi filozofine e vet, duke e vene theksin te kerkimi i vlerave njerezore.
Sipas tij, e mira ose e drejta nuk jane vlera thjesht individuale, por matese, etalone te pandryshushme dhe te
perjetshme, ku ne duhet te mbeshtetemi per te rregulluar jeten tone. Per Platonin, te filozofosh, do te thote ta
kthesh veshtrimin nga gjerat e dukshme e te prekshme, drejt uniteti te formes ne vetvete, e cila nu eshte e kapshme
nga shqisat, por arrihet me ndihmen e nje pjese shume te larte te shpirtit tone, me ane te intelektit. Format ose idete
strukturojne dhe shpjegojne realitetet shqisore. Ato nuk jane produkte te shpirtit tone, sic jane opinionet, por jane
realitete te perjetshme, te pandryshueshme per te kuptuar larmine e botes shqisore dhe larmine e veprimeve
njerezore, pra , per te njohur thelbin e gjerave.
Por si mund dhe a mund te arrihen keto forma dhe ide? - pyet Platoni. Pergjigjen model ai e gjen te
matematika. Numrat dhe figurat me te cilat operon matematika, format dhe idete me ndihen e te cilave njohja
matematike rikrijon ne menyre deduktive boten shqisore, perdoren si modele per te menduarit filozofik. Per Platonin
mbreteria filozofike perbehet nga matematika dhe dialektika. Per dialektiken, pikenisja eshte hipoteza, e cila sherben
si nje pikembeshtetje per t'u ngritur me lart. Ne saje te metodes dialektike filozofia kalon nga shqisorja ne thelbet qe
zbulohen nga arsyeja. Nje rol te madh ne zbulimin e ideve sipas Platonit ka edhe reminishenca. Shpirti, para se te futet
ne trupin e njeriut, ekziston ne boten e ideve. Ne kete bote shpirti njerezr i ka pare idete ne unitetin e tyre, dhe vetem
mbi bazen e tyre ai njeh boten shpirterore. Kjo quhet reminishence.
Teoria e Platonit per shpirtin eshte e lidhur edhe me organizimin shoqeror. Shpirti njerezor perbehet nga deshirat, oreksi, arsyeja. Ajo qe eshte skruar paraprakisht me shkronja te vogla ne shpirtin tone, shprehet me shkronja
te medha ne qytet, ku gjejme si korrespondues te kesaj ndarjeje te shpirtit treshen prodhuesit, mbrojtesit e qytetit
dhe filozofet, qe duhet te drejtojne. Njeriu i ditur eshte ai qe di dhe arrin te drejtoje shpirtin e vet, duke ia nenshtruar
arsyes deshirat, kurse mbreti-filozof mund te harmonizoje teresine shoqerore. Ky ( mbreti-filozof) ka aritur te provoje
se nuk eshte vetem ne gjendje qe te kaperceje deshirat trupore qe karakterzojne prodhuesit, por edhe ekseset e deshirave te mbrojtesve te qytetit. Platoni mendon se vetem ne saje te imtelektit ruhet uniteti i qytetit dhe shmanget arbitrariteti i
sundimit. Sipas tij, ne qofte se duam qe ta ruajme qytetin nga dekadenca dhe korrupsioni, duhet njohur drejtesia ne vetvete (mision qe u takon filozofeve). Ne vepren e platonit shtrohen disa tema thelbesore te filozofise : kundervenia
ndermjet opinionit dhe shkences, dukjes dhe thelbit; kerkimi i kuptimeve te sakta dhe te justifikuara; koncepti i se vertetes dhe i bazueshmerise se saj; kerkimi i nje rendi te drejte dhe vlerave te qendrueshme.
dashuria sipas Platonit
prezentohet si mendimtar i parë perendimor, që e jep një kontribut specifik rreth dashurisë. Mendimi i ti ka mbetur në shekuj si një pikë baze për gjithë të tjerët që e kan trajtuar dashurin në mënyrë filozofike. Për Platonin dashuria (greqisht Eros – Dashuri) është një forcë e madhe dhe e fuqishme që karakterizohet për kapacitetin e saj si ndërmjetsuse dhe bashkuse, që njeriut ja jep një shtyrje të ordinum të diturisë, që tejkalon çdo gjë matreale dhe që e ngrit kah një pamje tjetër që ne e quajm ideale, që shkon më tej asaj fizike, ku gjindet Bukuria, e Vërteta dhe e Mira. Dashuri don të thotë të zbritësh nga ajo që është e përjetshme, përfekt dhe i pa ndryshushëm.
Dashuria, për Platonin i përngjan Filozofisë, sepse edhe filozofia e dëshiron të vërtetën, të bukurën dhe të mirën. Dashuria Platonike vendos një urë ku lidh univerzin e njidhmërisë me atë të intelektit, në mes asaj matreale dhe atë shpirtërore. Sipas tij Dashuria gjithnjë liron njeriun nga një izolim që njeriu gjindet në kërtë botë, sepse njeriu nuk e njef të vërtetën në totalitet, e të bukurën në përgjithësi, përshkak se jami të izoluar në këtë trup që gjindemi, dhe prandaj nuk njofim asgjë. Dashuria liron, sepse tejkalon çdo ide që ne kemi e mundohemi të kuptojm. Shumë herë ne nuk i shofim gjërat, por kur personi na thot ëeshtë kështu, ne besojm sepse e dashurojm, ja një dashuri për Platonin, kjo është dashuria që e tejkalon çdo gjë që nuk mundet të mirret me intelektin tonë.
Ndryshuar për herë të fundit nga ATMAN : 13-01-2005 më 08:08
filozofi me i preferuar i imi do ishte Bertrand Russell, sepse filozofia e tij mua me duket shum e sinqerte. ne kto momente jam duke lexuar librin e tij "historia e philozofise perendimore". e rekomandoj per ata qe jan te interesuar ne kte gje.
nietzschen e kam lexuar shum. besoj se libri i titulluar "dawn of day" eshte vepra e tij me e mir. po ne krahasim me bertrand russell, nicja duket si i cmendur
Forumi është tepër i ngarkuar në këtë moment. Ju lutemi na vizitoni më vonë.
Plato eshte filozof qe ka jetuar dymij e pesqind vjet me pare. Ided e tij sidomos ato per krijimin e shtetit jan shum te perparuar per periudhen qe ai jetoi. libri "platos republic" flet me shum per keto gjera jua rekomandoj
nje filozof tjetert i preferuar nga mua po jo shum i preferuar nga te tjere eshte Spinoza.
filozofia e tij me e mire dhe me e perqendruar eshte ne Etike (ethics). mendoj se baruch spinoza do kishte qene filozof me i mir akoma po mos te kishte qene fetar, por e gjithfilozofia e tij revolovohet rreth fese.
me duket (por nuk jam shum i sigurte) them se disa nga idete e nices vijne nga spinoza (megjithse jan te ndryshuara shum).
per shembull spinoza thote se nuk ka "te keqe ose te mire "(good or evil). te njejten gje thote edhe nicja ne librat e tij
Ndryshuar për herë të fundit nga good devil : 20-02-2005 më 12:38
Forumi është tepër i ngarkuar në këtë moment. Ju lutemi na vizitoni më vonë.
Sartri dhe Albert Kamy
Deri tani nuk kam degjuar asnje te permendi Mrksin si filozof nuk e di ne e pelqen njeri sepse pak a shume ne vija te pergjitheshme ngjan paksa me Frojdin
Schopenhaueri eshte dhe mbetet filozofi qe e ka ngritur me lart "Maia's veil", me nje origjinalitet te paarritshem....ne krahasim me te gjithe qe nga Nietzsche (me gjithe inkonsistencen e vet) si edhe kopiuesi ingrat Freudi (ne menyre tipike cifuti dhe mosmirenjohesi), et te gjithe te tjeret....i.e. existencialismi i Sartrit etc....jane shembellime dhe elaboracione te cilat bejne me teper dem sepse komplikojne gjerat shume....duke mos thene asgje thelbesisht te re...."La clarte est la bonne foi des philosophes" thote Helvetius (me duket).....domethene e njejta moto eshte ndjekur nga pasardhesit e Shopenhauerit sic eshte edhe ajo e historise...dmth. "Le meme mais autrement".....
Ndryshuar për herë të fundit nga Laertius : 15-04-2005 më 23:43
Michel Foucault
Summertime, and the livin' is easy...
Krijoni Kontakt