Figura te njohura ne fushen e muzikes klasike

[shigjeta]

Muzika klasike, ashtu si edhe stilet e tjera te muzikes, ka pjeset e veta te zgjedhura si edhe figurat qe e kane bere ate te njohur. Jeni te ftuar ne kete teme per te sjelle dhe diskutuar dicka nga jeta dhe aktiviteti i figurave qe jane dalluar ne kete fushe si kompozitor, kengetar, dirigjent, instrumentist etj. Po e nis me Lorin Maazel, duke qene qe nuk ka pak qe pashe ri-trasmetimin e "Koncertit te Vienes", te cilin ai e drejtoi

Lorin Maazel

Dirigjenti Lorin Maazel lindi ne 1930, France, nga prinder amerikan. Ai u rrit dhe u shkollua ne Amerike. Aftesite e tij u dalluan qe ne moshe te re, kur ai ishte vetem 4 vjec. Mesimet ne fushen e muzikes i filloi nje vit me pas ne piano dhe violine. Ai gjithashtu studioi per drejtimin e orkestres ne Pitsburg me Vladimir Bakaleinikoff. Kur ai ishte vetem shtate vjec, u ftua per te drejtuar Sinfonine e N.B.C dhe me pas dirigjoi Filarmoniken e New York per koncertet e veres. Lorin Maazel vazhdoi me dirigjime te orkestrave te njohura. Debutin e pare me Orkestren e Cleveland e beri ne 1943.

Ne moshen 16 vjecare pranohet ne Universitetin e Pitsburgut per te studiuar gjuhet, matematiken dhe filozofine. Nderkohe qe studionte, ai vazhdonte te ishte violinist me Sinfonine e Pistburgut, ndihmes dirigjent gjate 1949-50, si dhe organizoi Kuartetin e Arteve te Bukura te Pitsburgut. Ne 1951 shkoi per studime te muzikes baroke ne Itali, vit i cili shenon dhe fillimin e drejtimit te tij ne orkestrat europiane.

Lorin Maazel ka qene amerikani i pare drejtuesi me i ri qe ka dirigjuar ne Festivalin e Byreuth. Ai ka drejtuar ne vende te ndryshme te botes si Australi, Ameriken Jugore dhe Veriore, Japoni, shume vende te Europes duke perfshire ketu Salzburg, Edinburg, Lucerne, Operen e Metropolitanit, La Scala, Operen e Parisit, Operen Shteterore te Vienes, Operen e Berlinit etj. Ai ka dirigjuar me orkestra shume te njohura e te medha sic jane ajo e Bostonit, New York, Chicago dhe Orkestren e Philadelphias.

Lorin Maazel ka dhene mbi 20 koncerte bamiresie dhe ka qene aktiv me organizata si UNICEF, Kryqi i Kuq, Komisionin e Kombeve te Bashkuara per Refugjatet dhe WWF.

Diskografia e tij permbledh gati me shume se 300 rregjistrime. Ai ka perfunduar rregjistrimin e plote te operave te Puçinit, pjeseve te Beethoven, Mahler, Rachmaninov, Sibelius dhe Tchaikovsky.

Ka marr shume cmime dhe vleresime per punen gjate karieres se tij. Kohet e fundit eshte perfshire edhe ne fushen e kinematografise si edhe ate televizive.

[MI CORAZON]

Zubin Mehta

Lindi në 29 prill 1936, në Bombay të Indisë nga një familje muzikantesh. I jati, Mehli Mehta ishte themeluesi dhe dirigjenti i Orkestrës Simfonike të Bombeit.
Në moshën 18 vjeçare, pasi hoqi dorë nga kariera mjekësore, Zubin Mehta , u pranua në akademinë vieneze dhe morri mësime muzike nga Hans Swarowsky. U diplomua nga kjo akademi në vitin 1957, dhe për herë të parë dirigjoi Tonkunstler Orchestra në Vienë.Paraqitja e tij në 1961 në Londër e bëri atë dirigjentin e parë indian të drejtojë një orkestër dinjitoze britanike.
Më pas do të vinte drejtimi nga ai i Orkestrës Filarmonike të Vienes dhe me pas i asaj të Filadelfias.
Në vitet '60, ai u dallua si dirigjenti më i ri, i aftë të dirigjojë orkestra të mëdha anembanë Shteteve të Bashkuara.
Në '70 u bë drejtues muzikor i Orkestrës Filarmonike të Izraelit. Gjithashtu në këto vite bashkëpunoi me Orkestrën Filarmonike të Los Angeles
Në vitin 1990, Mehtës iu kërkua të dirigjonte koncertin e parë të tre tenorëve,të cilin e kreu me mjeshtëri të lartë .
Ky koncert do të mbahet mend si një sukses absolut në mbarë botën .

[shigjeta]

Yo-Yo Ma

Ma eshte konsideruar si nje nga violençelistet me te mire qe ka jetuar ndonjehre, i admiruar per aftesine e tij qe te percjell nuancat emocionale me nje teknike brilante ne muziken klasike dhe konteporane. Ishte vetem 5 vjec kur dha koncertin e pare recital ne publik. Sot ai ka dhene koncerte me orkestrat me te njohura te botes.

Ka lindur ne Paris, me 1955, nga prinder kinez. Studimet e tij te para i filloi ne moshen 4 vjec me babain e tij dhe me pas i vazhdoi me Janos Scholz dhe Leonard Rose ne “Juilliard School”. U diplomua ne Universitetin e Harward dhe ne 1991 mori vleresimin me Doktoraten e Nderit ne muzike. Gjithashtu ka marr edhe cmimin e njohur Avery Fisher Prize ne 1978.

Yo-Yo Ma ka luajtur solo apo i shoqeruar pjese te njohura si ato te Brahms, Faure, Schumann dhe Beethoven. Bashkpunimi i tij me Emanuel Ax eshte nje nga me te suksesshmit ne bote ne rregjistrime te pjeseve te njohura te muzikes klasike.

Eshte artist qe ka ekskluzivitetin nga Sonny per regjistrime te muzikes klasike dhe ka fituar nente here Grammy Award.

Ne repertorin e tij te gjere gjenden jo vetem pjese klasike por edhe pjese kontemporane, sidomos ato te kompozitoreve amerikan.

Dy violinçelat qe ai perdor tani jane: nje Montagnana nga Venecia, bere ne vitin 1733, dhe nje Davidoff Stradivarius e bere ne 1712.

[shigjeta]

Itzhak Perlman

Pa diskutim nje virtuoz ne violine, Itzhak Perlman, eshte violinisti me i njohur ne boten e muzikes klasike. I adhuruar per talentin e ralle, ai eshte bere i njohur tek publiku jo vetem per tekniken e larte te interpretimit, por edhe per menyren se si e percjell muziken tek degjuesi.

Ka lindur ne Izrael ne 1945. U fut ne skenen nderkombetare me ardhjen ne New York dhe prezantimin ne Ed Sullivan Show ne 1958. Vazhdoi studimet ne nje nga shkollat me te mira te muzikes (Julliard School) dhe fitoi konkursin e njohur Leventritt ne 1964 qe e ndihmoi ne karieren e tij ne bote.

Ka luajtur me shume orkestra te njohura. Eshte fitues i 4 cmimeve Emmy (me te fundin per dokumentarin “Fiddling for the Future”), si edhe prezantimi i rregjistrimeve te tij ne listat e muzikes me te mire klasike i ka dhuruar atij 15 Grammy Awards.

Gjate viteve te fundit, Perlman eshte prezantuar tek admiruesit e artit edhe si dirigjent. Ka drejtuar orkestra te njohura si ajo e Philadelphias, Sinfonine e Chicago, Torontos etj.

[shigjeta]

Enrico Caruso

Enrico Caruso, i quajtur “Mbreti i Tenoreve”, ka lindur ne Napoli, Itali, ne 1873. Ai ishte femija i 18 nga 21 femijet e Marcellino Caruso dhe Anna Baldini. Enrico arriti te jetonte pasi kaloi epidemine e koleres, qe mori shume nga femijet e tjere te familjes Caruso. Te dy prinderit e Enricos kendonin, i jati kishte nje ze te thelle bass. E jema kishte nje ze te bukur sopranoje dhe ndikoi shume ne deshiren e tij per te kenduar.

Ne moshen 10 vjecare, zeri i tij i jashtezakonshem terhoqi vemendjen e pianistit Ernesto Schirardi dhe Maestro Raffaele di Lutio, te cilet ishin te paret qe e mesuan ne menyre profesionale. Enrico vazhdoi te kendonte ne kisha dhe kafene (“café chantant”) kenge te ndryshme napolitane, te cilat e bene ate te njohur tek shume njerez.

Ne moshen 21 vjecare, edhe pse kishte aftesi vokale per t'u prezantuar ne opera, Enrico u detyrua, sipas ligjit, te shkonte ushtar. Edhe ne ushtri me zerin e tij terhoqi vemendjen e oficereve me te larte. Ishte pikerisht njeri prej tyre, baron Costa, qe i mesori Carusos rolin e pare skenik Turridu - “Cavellaria Rusticana”. Duke vlersuar zerin e tij, Enricon e leruan nga ushtria, dhe vendin e tij e zuri i vellai.

Caruso kthehet ne Napoli dhe ben debutin e tij te pare ne skene me nje opera jo shume te njohur – “L’Amico Francesco”. Shume shpejt ai paraqitet me operan Fedora ne Milano, rol i cili i dha shtytjen karrieres se tij. Pas atij roli, kerkesat per te ne role te ndryshme, ishin te pafundme. Deri ne 1900, Caruso ishte prezantuar ne skenat me te njohura te botes. Ai e beri debutimin e pare ne Metropolitan ne 1903. Nga 57 role dhe 832 shfaqje, 37 role dhe 607 shfaqje ai i beri ne Operen e Metropolitanit.

Ne 1920, Carusos i shfaqen shenjat e para te nje semundjeje te gjate, e cila i mori edhe jeten. Ai u kthye ne Napoli, ku edhe vdiq ne 1921, ne moshen 48 vjecare, ndersa ishte ende ne majat e karrieres se tij.

Kur e pyeten Caruson se cili ishte celesi i suksesit te tij? Ai u pergjigj: “Nje kraharor i gjere, goje e madhe, 90% memori, 10% inteligjence, shume shume pune dhe zemer” Specialisti i tij i zerit, Dr. William Lloyd, shprehet se gjatesia e kordave vokale te Carusos ishte me e gjate se e tenoreve te tjere. Caruso permendet per fuqine e kraharorit, ai arrinte te mbante nje note per 40 sekonda ose me shume.

[shigjeta]

John Williams

Nje nga kitaristet me te respektuar ne bote, John Williams, ka eksploruar, perhapur dhe frymezuar nje rilindje te re per kitaren klasike, nepermjet koncerteve dhe albumeve te tij, te shitura ne gjithe boten. Shume nga rregjistrimet e tij si Koncertet e Vivaldit dhe ato te Seviljes jane nga me te shiturat. Ai ka dhene shfaqje ne shume shtete te botes.

John Williams ka nje histori te gjate bashkpunimesh me artiste te tjere te njohur te muzikes klasike si Julian Bream, Cleo Laine etj. Pervec rregjistrimeve te pjeseve te njohura te muzikes klasike boterore, shume kompozitore si Andre Previn, Stephen Dodgson etj kane bashkpunuar dhe shkruar pjese per t’u luajtur enkas nga John Williams.

John Williams ka lindur ne Melburn, Australi, ne 1941, ku edhe mesoi per here te pare kitaren nga babai i tij. Me pas ai ndoqi kurse me Segovia ne Akademine e Muzikes se Sienes, ne Itali dhe gjithashtu studioi per muzike ne Kolegjin Mbreteror te Muzikes, ne Londer. Ai jeton ne Londer qe nga viti 1952. Deri ne 1960 ai kishte luajtur ne salla koncertesh te Londres, Parisit, Madridit, Japonise, Rusise dhe Amerikes. Ai ka luajtur nje repertor te gjere me pjese nga influenca te ndryshme duke nisur qe nga ato Venezueliane e me se fundi Afrikane.

[Rajli]

Yo-Yo Ma

Ma eshte konsideruar si nje nga violençelistet me te mire qe ka jetuar ndonjehre, i admiruar per aftesine e tij qe te percjell nuancat emocionale me nje teknike brilante ne muziken klasike dhe konteporane. Ishte vetem 5 vjec kur dha koncertin e pare recital ne publik. Sot ai ka dhene koncerte me orkestrat me te njohura te botes.

Ka lindur ne Paris, me 1955, nga prinder kinez. Studimet e tij te para i filloi ne moshen 4 vjec me babain e tij dhe me pas i vazhdoi me Janos Scholz dhe Leonard Rose ne “Juilliard School”. U diplomua ne Universitetin e Harward dhe ne 1991 mori vleresimin me Doktoraten e Nderit ne muzike. Gjithashtu ka marr edhe cmimin e njohur Avery Fisher Prize ne 1978.

Yo-Yo Ma ka luajtur solo apo i shoqeruar pjese te njohura si ato te Brahms, Faure, Schumann dhe Beethoven. Bashkpunimi i tij me Emanuel Ax eshte nje nga me te suksesshmit ne bote ne rregjistrime te pjeseve te njohura te muzikes klasike.

Eshte artist qe ka ekskluzivitetin nga Sonny per regjistrime te muzikes klasike dhe ka fituar nente here Grammy Award.

Ne repertorin e tij te gjere gjenden jo vetem pjese klasike por edhe pjese kontemporane, sidomos ato te kompozitoreve amerikan.

Dy violinçelat qe ai perdor tani jane: nje Montagnana nga Venecia, bere ne vitin 1733, dhe nje Davidoff Stradivarius e bere ne 1712.

Sa per qef desha te shtoja se Yo-Yo Ma sapo dha nje koncert me Huntsville Symphony Orchestra ne Alabama dhe luajti koncertin Dvorak. Une jam ghithashtu violoncelist dhe po luaja ne orkester. Te duket vetja shume i vogel kur ndeshesh me yje te medhenj si ai. Me duket ishte hera e 3000! e ca- të që ai luajti ate koncert. E luajti sikur te ishte hera e fundit.

[shigjeta]

Ndersa po shikoja tek TCM nje film te vjeter, u bera kurioze per kengetarin ne film. Ishte Mario Lanza. Kjo eshte shkurtimisht cfare lexova per te ne internet :
Zeri i Mario Lanzes eshte konsideruar te konkuroj ate te Enriko Karuzos (filmin per te cilin edhe e ka interpretuar ne rolin kryesor - The great Caruso)
U lind ne Filadelfia me emrin Alfredo Arnold Cocozza ne 1921. Qe ne moshe te re filloi te kendonte. Talenti i tij ra ne sy te dirigjentit Serge Koussevitzky i cili e ndihmoi shume ne karieren e tij artistike. Gjate turneut ne 86 vende ne Amerike, Kanada dhe Meksik (1947-1948) pati sukses te madh, gje qe e ndihmoi te fillonte karrieren e tij ne kinematografi.

Ne vitin 1957 levizi ne Itali ku pervec filmave pati edhe nje kontrate disa vjecare ne Skala te Milanos. Vdiq ne vitin 1959. Kariera e tij artistike mgjs e shkurter perfshiu nje shumellojshmeri rolesh si ne skene me role ne opera te ndryshme ashtu edhe ne kinematografi. Eshte artisti i pare qe ka shitur 2 milion e gjysem albume. Ai ka qene frymezim per shume artist me pas sic jane Placido Domingo, Luciano Pavaroti, Leo Nuci dhe Hose Kareras i cili edhe eshte shprehur - Nese jam nje kengetar ne opera eshte ne saje te Mario Lanzes.

[Brari]

Bota e njeh prej dekadash muzikantin e madh te kohes tone John Williams por mua personalisht interesi per te me lindi mbas Filmit Shindler's List. Kush eshte ky qe e ka kompozuar kte muzik fantastike i thash vehtes.. dhe gerrmova..

Dhe "zbulova" John Williams-in..

Por jo vetem ate por dhe interpretin ne violin te asaj muzike .. Itzhak Perllmanin e madh..

Prada dhe te tjere.. na sillni ndonje shkrim mbi Jeten dhe vepren e ketij Kompozitori e Kitarristi te madh..
Me duket shigjeta ka sjell dicka per te..

Thanx ne Advance..

!

http://www.youtube.com/watch?v=wAZ1j...elated&search=

http://www.youtube.com/watch?v=ueWVV...elated&search=


..