Close
Duke shfaqur rezultatin -9 deri 0 prej 8

Tema: Archigram-i

  1. #1
    i/e regjistruar Maska e Postmodern
    Anėtarėsuar
    16-08-2003
    Vendndodhja
    prishtine
    Postime
    137

    Archigram-i

    Do mundohem tė sjell informata pėr avangardėn arkitekturale te viteve 60, Archigramin, siq thot Rem Koolhas si nje ndėr „levizjet e fundit mbi urbanizmin“.
    It's the end of the world as we know it and I feel fine.

  2. #2
    i/e regjistruar Maska e Postmodern
    Anėtarėsuar
    16-08-2003
    Vendndodhja
    prishtine
    Postime
    137

    Smile Archigram 1

    Archigram-i ka dominuar avangardėn arkitekturale gjatė viteve 1960 me vizionet e gjalla te frymėzuara nga pop-i i nje te ardhmeje teknokratike pas formimit te saj ne vitin 1961 nga arkitektėt e rinje londinezė– Warren Chalk, Peter Cook, Dennis Crompton, David Greene, Ron Herron dheMichael Webb.


    “Duhet te dalė nė pah njė gjenerate e re e arkitektures me forma dhe hapsira qe duket se refuzon rregullat e “Modernizmit” sidoēoftė ne fakt i ruan ato. Kemi zgjedhur te tejkalojme imazhin nė rėnje te Bauhaus-it i cili eshte nje ofendim per funksionalizmin. Ēeliku mund te lakohet – sado i gjatė tė jetė. Balonat mund tė pėlcasin – ēfaredo madhesie qofshin. Plastika mund te modelohet – ne cfaredo forme. Tipat qe ndertuan Forth Bridge-in – nuk u brengosėn fort.”

    Keshtu shkroi David Greene ne poezine e tij te botuar ne numrin e pare te revistes Archigram ose, siq e quante bashkė-redaktori i tij, “mesazhin apo komunikimin abstract”. U botua kjo ne nje flete te madhe mė 1961 ne letren me te lire te mundshme. E mbushur me poezitė e Greene-it dhe skica te projekteve arkitektuarale te dizajnuara nga Cook, Michael ‘Spider’ Webb dhe miq te tjere, revista ka shprehur zėshėm frustrimin e tyre ndaj konservatizmit intelektual te institucioneve arkitekturale britanike.

    Ishte kjo koha e ndryshimeve radikale. Politika kishte kapėrcyer njė gjeneratė mė zgjedhjen e John F. Kennedy-t pėr president tė Shteteve tė Bashkuara tė Amerkiės nė vitin 1960. Teoritė e Michel Foucault, Roland Barthes dhe Claude Lévi-Strauss po i jepnin hov elitės intelektuale tė shoqėrisė bashkė me filmat e Jean-Luc Godard, Federico Fellini-t dhe Franēois Truffaut nėpėr kinematė e vendit. Poashtu ishte kjo koha e avancimeve te jashtezakonshme teknologjike kur kozmonauti Yuri Gagarin u bė njeriu I parė qė arriti nė gjithsi dhe sateliti i parė pėr parashikimin e motit ėshtė lėshuar nga Cape Canaveral. ėshteė shpikur makina fotokopjuese bashkė me hologramin laserik dhe barnat contraceptive.

    Arkitektura britaneze – e begatshme dhe e kėnaqur me veten pas njė dekade rindertimesh tė pas-luftės – “e permbajtura Nėna Mbretereshė e Arteve” siq e pershrkunate kritiku Reyner Benham – kishte vendosur tė injoronte kėto ndryshime. Te vendosur pėr te zhvilluar qasjen e tyre, me tepėr se sa te rrezikonin te kuptohen nė institucionet arkitekturale, pjesėtarėt e grupit tė Archigramit janė shfryrė kundėr asaj qė Cook me pastaj e ka quajtur: “ gjepurat qė qarkullonin nė Londer, kundėr qendrimeve tė tradites se vazhdueshme evropjane pėr arkitekturė tė lėmuar (sjellshme) por jo te guximshme qė kishte pėrvetesuar etiketen “Moderne” mirėpo kishte tradhetuar shumicėn e filozofive tė “Modernizmit” tė mėhershėm.”
    It's the end of the world as we know it and I feel fine.

  3. #3
    i/e regjistruar Maska e Postmodern
    Anėtarėsuar
    16-08-2003
    Vendndodhja
    prishtine
    Postime
    137

    Archigram 2

    Ata shiten 300 kopje te revistės sė tyre qė kushtonte 9 peni. Shumica e bleresve ishin studente te arkitekturės ose asistente nė zyra arkitekturale. Siq ringjall nė kujtėse Cook, ishte “ fshirė nga faqja e dheut nga disa arkitektė mė tė moshuar te cillėt e shihnin kėtė vetėm si njė lojė studentash dhe… tė gjithė kishin menduar se do te pesonte njė vdekje natyrale”. Nje vit mė vonė, Greene dhe Webb printuan nje numėr tjetėr me substencial, qė ishte shtypur nė faqe tė kapura me kllapa metalike si revistė konvencionale. Pėrbehej nga formulime nga arkitekte tė rinje ne mesin e te cileve ishin – Warren Chalk, Dennis Crompton dhe Ron Herron – qė kishin punuar sė bashku nė Keshillin e Qarkut tė Londrės dhe emrat e tė cileve ishin bėrė tė njohur me zili nga themeluesit e Archigramit si emrat dytesorė nė garat e ndryshme nė fushėn e arkitekturės.

    Numri I dyte i Archigramit ėshtė botuar nė vitin 1962, tė njejtin vit kur Yves Saint Laurent hapi shtepine e tij te modės nė Paris, Beatles pushtuan top-listat me singlin e tyre debutues “Love me do” dhe Bob Dylan lansoi albumin e tij tė parė. Pop arti pushtoi titujt e artikujve kur New Realists (Realistet e rinje), ekspozite qė paraqiti punėn e Andy Warhol, Roy Lichtenstein dhe Claus Oldenburg, qe u hap nė New York dhe, disa muaj mė pas, artistet e rinje britaneze - David Hockney, Allen Jones dhe Peter Blake – ishin suksesi i Dyvjetorit nė Paris. Cook, Green, Webb dhe bashkepunetorėt e tyre tė rinjė - Chalk, Crompton dhe Herron – u ftuan tė pergatisin njė ekspozitė nė kuadėr tė Institutit tė Arteve Bashkekohore nė Londėr. Kjo u hap nė vitin 1963 si Qyteti i Gjalle (Living City) manifestim ky, ku besonin nė ‘qytetin si nje organizem unik’ qė ėshtė mė tepėr se njė koleksion ndėrtesash, ėshtė njė menyre e lirimit te njerezve duke pranuar (perqafuar) teknologjinė dhe dhėnja e mundėsisė pėr tė zgjedhur se si ata deshirojnė tė jetojnė jetėn.

    Living City kapi vemendjen e Reyner Banham I cili, gjatė viteve 1950 kishte perkrahur Alison dhe Peter Smithson, dy nga arkitektet e vjeter tė cilet grupi I Archigramit I admironte, tani pershendeti anetaret e Archigramit si pionieret e pop arkitektures se re nė vitet e 60-ta. Ne vend se te ‘vdiste nė menyrė te natyrshme’ siq kishin parashikuar kritiket e tyre, Archigrami – revista dhe redaktoret e saj – perparuan (lulezuan).

    Archigram-I u definua me pak nga nje komplet specific I principeve, por me tepėr nga njė shpirt optimist. Anetarėt e saj dalloheshin pėrnga refuzimi pėr tu lidhur me prangat e se kaluarės – “Dreka e ngrire e paketuar ėshtė mė e rėndesishme se Palladio” siq mendonte Peter Cook - dhe nga besimi se kombinimi I fuqishėm I ndryshimeve shoqerore dhe avancimeve teknologjike do tė krijoje hapsirė pėr arkitekturė me humane e furnizuar pėr tė pranuar nderlikueshmerinė dhe mundesite e jetes bashkekohore. Nje nga forcat e Archigramit ishte larmia e grupit nė tė cilin tė gjashte anetaret kryesore te grupit dhe bashkepunetorėt e tyre kishin aftesi te ndryshme, entuziazėm tė ndryshėm dhe vinin nga mjedise tė ndryshme shoqerore. “Kenaqeshim me ngacmimet”, shkruante Cook, “ngacmimi i dukurive ekstreme nė arkitekturė, sidhe i njė pjese tė madhe tė gjuhės arkitekturale”.

    Kritiku amerikan Michael Sorkin e definoi ndikimin e Archigramit si kombinim i trashegimise sė ingjinierisė heroike britaneze - Crystal Palace, Dreadnought,Spitfire, Forth Bridge dhe punės sė Isambard Kingdom Brunel – me idealizmin teknokratik te C60 dhe imzheve tė Marvel Comics dhe filmave artistiko-shkencorė, mizikės pop, artit pop sidhe panaireve me qellime bamirese. “Magjepsur me fantazite nomade, Archigrami argumentoi se arkitektura e bazuar nė ndryshueshmeri dhe petėzim mund t’i liroje njerezit,” shkroi ai. “Ky nocion I zgjedhjes se konsumatoreve ka kombinuar teknologjinė e optimizuar, sensin e post-bitnikėve auto-stopues pėr lirinė dhe stilet marramendese tė formuara nė Detroit”.

    Qasja e Archigramit ndaj arkitekturės ishte argetuese, siq eshte ilustruar nė dy nga projektet mė tė paharrueshme tė grupit: vizatimet e Ron Herronit tė vitit 1964 tė Walking City-t, nė tė cilin njė qytet mė permasa gjigante dhe struktura prej zvarraniku vėrtetė rreshqiti nėpėr tėrė globin nė dy kėmbė vigane deri sa banorėt e tij gjeten njė vend ku donin tė vendoseshin; si dhe strukturat gjigante me kėmbė teleskopike ( kembe qė pėrshtaten) te cilat adaptoheshin ne tėrsin Plug-in City-qyteti I cili ka aftėsi te inkorporohe-lidhet. ( I dizajnuar nga Peter Cook nė vitin 1964)

    Njėlloj satirike ishin edhe pajisjet e mprehta tė imagjinuara nga Archigrami pėr tė plotesuar funksionet e ndėrtesave tradicionale nga shtėpite nė modele miniature nga Ron Harron dhe Gėzhoja per jetese e David Greene e vitit 1966, ose ambienti mobil Cushicle I vitit 1966 sidhe shtėpia me mundėsi pershtatjeje (editimi) e vitit 1967 e quajtur Suitaloon. Ne vitin 1968 grupi propozoi tė transportoje tė gjitha burimet argestuese dhe edukative tė metropolit nė aerostatin Instant City I cli do tė fluturonte nga vendi nė vend dhe pėrkohesisht tė ateroje nė komunitete te vogla per t’u mundesuar banoreve tė ketyre komuniteteve tė kenaqen me zhurmen e jetės se qytetit.

    Gjate fundviteve te 60-ta, revista e Archigramit po botohej me tirazh marramendes, me mijera copė ēdo numėr dhe kishte botuar punėn e arkitekteve inspirues tė asaj kohe siq ishin Nicholas Grimshaw, Arata Isozaki, Hans Hollein dhe Frei Otto sidhe punėn e anterareve te grupit. Ne vitin 1969, grupi, qe deri me tash kishte marrė nė vete edhe Colin Fournier dhe Ken Allison, hapi praktiken e vet arkitekurale pasi fituan garėn pėr dizajnimin e qendrės rekreative nė Monte-Carlo. Dizajni I ngjante nje kube gjigante rrethore e varrosur nendhe nga Mesdheu. Uleset, banjot dhe dritat ishin vendosur nė rrota pėr tu levizur nė konfiguracione tė reja varesisht nga ajo se pėr cka do te perdorej godina.

    Fondi u dobėsua dhe qendra nuk u ndėrtua kurre. Klima kulturore, nje here aq empatike ndaj optimizmit teknokratik tė Archigramit, po erresohej si pasoje e brutalitetit tė luftės nė Vitenam dhe trazirave civile nė Irlanden Veriore qė demonstruan anen makabre tė avancimeve teknologjike. Gjate pesė viteve tė ardhshme, Archigrami u shpernda pasiqe anetarėt e tij u larguan pėr tė ju kushtuar interesave tė reja. Deri ne vitin 1974, kur edhe perfundimisht mori fund Archigrami, ky kishte realizuar tre projkete, te gjitha tė kompletuara nė vitin 1973 nga Dennis Crompton dhe Ron Herron: njė park lojrash pėr femijė ne Milton Keynes, nje ekspozitė nė Institutin Federativ nė Londėr dhe nje pishinė pėr kengetarin Rod Stewart. „Archigrami na dha rastin te punojmė lirshem dhe tė tregojme se c’fare kishim deshire te bėnim, pot e na lejonin tė tjeret”, tha Ron Herron pak para vdekjės mė 1994. „Ata nuk na lejuan”.

    Sidocoftė, ndikimi I Archigramit ka rezistuar. ėshte i dukshėm jo vetėm nė punėn e mėvonshme tė anetareve tė grupit por edhe nė konstruksionet e arkitekteve tjere siq ėshtė Qendra teknokratike Georges Pompidou nė Paris nga Richard Rogers dhe Renzo Piano, ose Libraria Peckham plot gjalleri nė jug te Londrės nga Will Alsop. Poashtu ky ndikim ėshtė prezent nė shkrimet e gjeneratave tė mėvonshme tė arkitekteve siq janė Zaha Hadid dhe Rem Koolhas i cili e ka cilesuar Archigramin nė Raportin e tij mbi Qytetin 1 dhe 2 si nje ndėr „levizjet e fundit mbi urbanizmin“.
    It's the end of the world as we know it and I feel fine.

  4. #4
    i/e regjistruar Maska e Postmodern
    Anėtarėsuar
    16-08-2003
    Vendndodhja
    prishtine
    Postime
    137

    Smile Biografia

    1927 Warren Chalk i lindur ne Londėr: studimet i kreu ne Shkollen e Artit ne Manchester.

    1930 Ron Herron i lindur nė Londėr: ka studiuar arkitekturen ne Shkollen e Ndertimtarise nė Brixton dhe Shkollėn Politeknike tė Regent Street, Londėr.

    1935 Dennis Crompton I lindur nė Blackpool: ka studiuar arkitekturėn nė Universtietin e Manchester-it.

    1936 Peter Cook I lindur nė Southend on Sea: ka studiuar nė Shkollėn e Artit nė Bournemouth dhe ne Lidhjen e Arkitekteve nė Londer.

    1937 David Greene I lindur nė Nottingham, ku edhe ka studiuar arkitekturėn. Michael Webb I lindur nė Henley on Thames: ka studiuar ne Shkollėn Politeknike tė Regent Street nė Londėr.

    1961 Peter Cooke, David Greene dhe Michael Webb lansuan Archigramin si revistė qė perbehej vetem nga nje faqe ose si “kominikim I ēasit”.

    1962 Ata ftuan arkitekte qė mendonin njelloj pėr te kontribuar nė numrin e dyte duke perfshire Warren Chalk, Dennis Crompton dhe Ron Herron, tė gjithė punonin pėr Keshillin e qarkut tė Londrės. Theo Crosby punesoi qė tė gjashtit nė grupin special tė dizajnit nė Kompanine Nderimore Taylor Woodrow.

    1963 Grupi u ftua te organizoje nje ekspozite menaifestimi – Livin City (Qyteti I Gjallė) ne Insitutin e Arteve Bashkekohore ne Londer.

    1964 Living City u publikua nė numrin e trete tė Archigramit, Plug-in City I Peter Cook-ut u publikua nė numrin e katėrt, kurse Walking City I Ron Harron nė numrin e pestė.

    1965 Peter Cook zhvilloi Universitetin Plug-In si vazhdimesi e Qytetit Plug-in. Eksperimentet e grupit me kapsulat pėr jetesė rezultojne nė harqet e Gasket Homes te Ron Herron-it dhe Warren Chalk-ut.

    1966 David Greene dizajnon projketin Living Pod pėr jetesė nė kapsula dhe Michael Webb dizajnon ambientin levizes tė quajtur Cushicle.

    1967 Revista Daily Telegraph fton Archigramin tė bėj dizajnimin e “shtėpise sė vitit 1990” pėr tu ekspozuar nė Harrods. Kjo ka mure, tavane dhe dysheme levizese me struktura tė fryra pėr tė fjetur dhe pėr t’u ulur. Michael Webb dizajnon ‘shtėpinė’ Suitaloon.

    1968 Projekti Instant City I mbeshtetur nga Fondacioni Gaham ne Chicago, shqyrton konceptin e aerostatit “qyteti udhetues” me burimet argetuese dhe edukative tė metropolit.

    1969 Archigram-I fitoi konkursin pėr dizajnimin e qendrės rekreative nė Monte-Carlo dhe hapi praktikėn e vet arkitekturale.

    1972 Dennis Crompton dhe Ron Herron dizajnuan njė pishinė per kėngetarin Rod Stewart dhe njė park femijesh ne Milton Keynes.

    1973 Crompton dhe Herron dizajnuan ekspoziten Instant Malaysia ne Institutin Federativ nė Londer.

    1974 Mbyllen zyrat e Archigramit.

    1987 Vdes Warren Chalk.

    1994 Vdes Ron Herron. Ekspozita Archigram: Hapet Arkitektura Eksperimentale nė Vjenė, me pastaj Qendra Georges Pompidou nė Paris dhe pastaj kjo ekspozite bėn turne nėpėr botė pėr dekaden e ardhshme.

    2002 Archigram-I fiton shperblimin e Medaljes se Arte te Insitutit Mbreteror tė Arkitekteve Britanezė.

    2004 Ekspozita e Archugramit pėrfundon turneun botėror ne Muzeun e Dizajnit.
    It's the end of the world as we know it and I feel fine.

  5. #5
    i/e regjistruar Maska e Postmodern
    Anėtarėsuar
    16-08-2003
    Vendndodhja
    prishtine
    Postime
    137

    Archigrami

    Plug-in

    Walking- city!

    Living city
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura    
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Postmodern : 09-12-2004 mė 07:09
    It's the end of the world as we know it and I feel fine.

  6. #6
    i/e regjistruar Maska e RTP
    Anėtarėsuar
    26-03-2004
    Postime
    1,756
    Archigrami
    teme e qelluar per tu diskutue

    e pelqej kete periudhe
    pershtypje te jashtzakonshme me bene projekti i cuishicle-s

    http://www.archigram.net/projects_pages/cuishicle.html

    Respekt per punen Postomdern!
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga RTP : 10-12-2004 mė 06:25

  7. #7
    i/e regjistruar Maska e Postmodern
    Anėtarėsuar
    16-08-2003
    Vendndodhja
    prishtine
    Postime
    137
    Flm, thenx!
    It's the end of the world as we know it and I feel fine.

  8. #8
    i/e regjistruar Maska e Postmodern
    Anėtarėsuar
    16-08-2003
    Vendndodhja
    prishtine
    Postime
    137

    Cuishicle-s

    Nje review i cuishicle-s
    Have fun!
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura   
    It's the end of the world as we know it and I feel fine.

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •