Lajme ekonomike

[Gerrard]

Që prej fundit të vitit të kaluar, kur Shqipëria u përball me krizën e fundit energjetike, KESH-i ka importuar sasi rekord energjie nga jashtë. Kësaj situate iu bashkëngjit edhe konjuktura e çmimeve të energjisë në tregun ndërkombëtar, që në tremujorin e fundit të vitit të kaluar u trefishuan krahasuar me muajt e parë të 2006-ës. Fondet e shpenzuara për blerjen e energjisë në periudhën pik të krizës arritën deri në 1 milion euro në ditë. Shpenzimet e blerjes së energjisë për tremujorin e parë të këtij viti kapin shifrën e 50 milionë eurove, gati sa totali mesatar i importeve në një vit gjatë pesëvjeçarit të fundit. Madje, importi i sivjetshëm parashikohet të kushtojë 163 milionë euro për korporatën, shifër kjo që përbën rreth 80% të të ardhurave vjetore të vetë KESH-it. Kjo nuk është parë me sy të mirë nga FMN-ja. Megjithëse KESH-i prej vitesh ka qenë nën monitorimin e Bankës Botërore, këtë herë frika se mos importet e energjisë do të prekin edhe buxhetin e shtetit ka vënë në lëvizje FMN-në. "Problemi ynë kryesor tani është gjendja financiare e KESH-it. Duhet të përpiqemi të gjejmë një zgjidhje për të rregulluar bilancin e kompanisë", përfundoi Szekely.

[Gerrard]

Menjëherë pas shqetësimeve të FMN-së në lidhje me situatën jo të mirë financiare të KESH-it, ministri i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, Genc Ruli, deklaroi se qeveria do të vazhdojë blerjen e sasive të mëdha të energjisë nga importi, pavarësisht kostos së lartë dhe efekteve negative që kjo mund të ketë në buxhetin e shtetit. Duke kundërshtuar në mënyrë indirekte qëndrimin e FMN-së, Ruli tha se kostoja e importit të dritave në buxhet është shumë më e vogël nga ajo që mund të sjellë mosfurnizimi me energji për ekonominë shqiptare. "FMN shikon vetëm buxhetin, pasi ai është misioni i saj. Qeveria merr në konsideratë edhe implikimet në ekonomi. Ne mendojmë se mosfurnizimi me energji i vendit ka efekte negative shumë më të mëdha në ekonomi, se shpenzimi i parave për blerjen e energjisë", tha Ruli. Sipas tij, KESH po vazhdon të importojë energji në sasi të mëdha dhe qeveria e ka udhëzuar korporatën që të rrisë më tej importet. "Në rast se do të kishim mundësitë teknike, ne do të importonim edhe më shumë, për shkak se vera që po afron do të jetë më e thatë se ky sezon dhe na duhet të krijojmë rezervën e nevojshme", tha Ruli.

[Gerrard]

Ruli: “Do t’u japim përparësi pronarëve të ligjshëm me ish-ndërmarrjet shtetërore”

Odiseja e ish-pronarëve për kthimin dhe kompensimin e pronave nuk merr fund as nga qeveria e djathtë. Kundërshti, debate dhe argumente për abuzime me pronat e tyre kanë qenë thelbi i debatit të zhvilluar midis ministrit Ruli dhe Shoqatës për Pronësi e Drejtësi. Kreu i Shoqatës, Agim Toro, tha: “Në procesin e kthimit e kompensimit të pronave ka abuzime dhe korrupsion të theksuar dhe takimi i sotëm është i vonuar”. Deklarata e ish-pronarëve erdhi në një takim të zhvilluar nga Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës me temë "Privatizimi në respekt të pronësisë". Ministri i METE-s, Genc Ruli, paraqiti një ekspoze të plotë të përmirësimeve ligjore dhe akteve të reja nënligjore, të ndërmarra nga ministria, në zbatim të ligjit "Për kthimin dhe kompensimin e pronës, të ndryshuar". Duke e quajtur si "Odisenë më të zgjatur të periudhës së tranzicionit" çështjen e kthimit dhe kompensimit të pronës tek ish-pronarët, Ruli tha: "Nuk ka të drejtë më të ligjshme sesa e drejta e pronës në një shoqëri demokratike dhe të ekonomisë së tregut". Ministri i METE-s, Genc Ruli, shpjegoi për të pranishmit paketën ligjore, e cila tashmë përmban thjeshtimin e mjaft procedurave që kanë të bëjnë me privatizimin e pronës shtetërore, njohjen paraprake të pronës, trojeve, mbi të cilat ngrihen objekte shtetërore nga AKKP, përmirësimin e procedurave të vlerësimit, çmimit të pronave, raportet mbi qiradhënien, etj. Përfaqësues të pranishëm në këtë takim, si nga AKKP, të shoqatës "Pronësi me drejtësi", diskutuan me ministrin Ruli rreth mundësive për të thelluar bashkëpunimin në favor të vendosjes së të drejtës së pronës, gjë që përbën edhe një nga kushtet e MSA-së. Palët ranë dakord të vazhdojnë dialogun mes tyre në të mirë të zgjidhjes së këtij problemi mjaft të rëndësishëm për vendin tonë.
Abuzimet me pronat në vite
Ndonëse është vendosur që në vitin 2001 që të mos bëhen shitje trojesh me ish-pronarë, ka dhjetëra raste që shteti e ka shkelur këtë kërkesë të ligjt, duke i dhënë edhe 99 vjet me koncesione. BE ka kërkuar si kusht që deri në vitin 2014 të mos shiten prona të kontestuara nga ish-pronarët. Këtë e ka pranuar edhe qeveria shqiptare, kur Trashani firmosi në tetor 2006 në Bruksel pesë pikat e task forcës europiane. Pronarët gëzojnë me ligj të drejtën e parablerjes së pronave, madje kjo duhet të shënohet edhe në regjistrin e një prone, në hipotekë, Por, Parku i Mallrave në Tiranë është shitur në korrik të vitit 2005, pronat e Beshirëve u injoruan derisa këtë problem e zgjidhi Strasburgu, po kështu në Mëzez, firma “Fisheku” merr 160 mln lekë të vjetra dëmshpërblim se do të kalonte rruga, ndërkohë që pronari, i njohur ligjërisht që më 1996-n, vazhdon gjyqet sot e kësaj dite. Në Strasburg, aktualisht janë pranuar 120 çështje nga pronarë shqiptarë.
LSI-ja, akuza për pronat
LSI ka reaguar për çështjen e pazgjidhur të titujve të pronësisë si një faktor tjetër i rëndësishëm për moszhvillimin dhe nivelin e ulët të investimeve, duke përkeqësuar treguesit ekonomikë e ritmet e zhvillimit të vendit. Nënkryetarja e LSI-së, Filloreta Kodra, tha se politika klienteliste e pa vizion e qeverisë po ndikon në rritjen e numrit të të papunëve dhe përkeqësimin e nivelit të jetesës për të gjithë shqiptarët. “Mungesa e transparencës së qeverisë për mënyrën e mbushjes së buxhetit të shtetit si pasojë e aplikimit të taksës së sheshtë është shqetësimi kryesor i LSI-së, sepse zbatimi i kësaj politike do të ndikojë në mënyrë të drejtpërdrejtë në thellimin e mëtejshëm të varfërisë në vend dhe keqësimin e kushteve të jetesës sidomos të shtresave në nevojë.
Një shqetësim i LSI-së është edhe fakti që kjo qeveri me politikat e veta nuk ka qenë në gjendje në dy vjet qeverisjeje të ndryshojë sadopak imazhin e Shqipërisë, sidomos për nivelin e korrupsionit dhe perceptimin mbi klimën tërheqëse për bizneset, që është një prej faktorëve kryesorë për zhvillimin e biznesit vendas dhe tërheqjen e atij të huaj”, - tha Kodra.

FMN-ja kundër, qeveria dështon me taksën e sheshtë

Fondi Monetar Ndërkombëtar ka kundërshtuar reformën më të fundit të qeverisë për taksën e sheshtë. Pas takimit me Presidentin e Republikës, përgjegjësi për Shqipërinë në qendrën e FMN-së në Uashington, Istran Szekely, tha se kjo reformë në sistemin e taksave nuk është urgjente dhe se sistemi aktual ishte i pranueshëm. E vetmja taksë që edhe mund të ndryshohet sipas tij është ajo e punës. Szekely nuk ka pranuar të komentojë ligjin më të fundit të miratuar nga maxhoranca për sistemin tatimor ose i njohur ndryshe si ligji i gjobave. “Nuk ka nevojë për ndërhyrje urgjente se sistemi i taksave është në përgjithësi i mirë, por ne do të punojmë gjithnjë me qeverinë nëse ata duan të sigurojnë me ne. Ajo që është e rëndësishme është të ulet taksa mbi punën”, - tha Szekely. Ndërsa nga dikasteri i Financave, burime për gazetën “Albania” kanë bërë të ditur se janë duke u diskutuar ulja e Taksave për Paketën Fiskale të gjashtëmujorit të dytë 2007. Sipas burimeve nga Financat, varianti i parë është që të tre tatimet - tatimi mbi të ardhurat, tatimi mbi fitimin dhe tatimi mbi vlerën e shtuar - të ulen njëri pas tjetrit nga 20% në 10%, me distancë 6 muaj njëri nga tjetri. Nëse aplikohet kjo skemë që 6-mujorin e dytë të 2007-s pritet që norma e sigurimeve shoqërore që paguan punëmarrësi të ulet e para dhe të shkojë nga 31 % që paguajnë aktualisht në 21 %. Ndërsa nuk do të ketë ulje për sigurimet shoqërore që do të paguajnë punëmarrësit, ato do të jenë po 11 %. Në gjashtëmujorin e parë të 2008-s planifikohet që tatim-fitimi nga 20 % do të shkojë në 10 %. Ndërsa në 6-mujorin e dytë pritet ulja e tatimit mbi të ardhurat në 10% për të gjitha kategoritë e të ardhurave. Por, sipas ekspertëve, lejimi i normave të ndryshme, qoftë edhe për një kohë të shkurtër, krijon rrezikun e arbitrazhit fiskal, gjë që e ka konfirmuar dhe vetë FMN-ja.

Moisiu premton kthimin e ligjit të gjobave në Kuvend

Presidenti Moisiu ka deklaruar, në një takim me përfaqësues të Dhomës Amerikane të Tregtisë, në lidhje me nenin e gjobave se do të vijojë konsultimet sa i përket këtij ligji dhe se vendimi i tij do të bazohet në parimet themelore dhe në frymën e Kushtetutës së Shqipërisë. Ky prononcim i Presidentit erdhi në një takim me anëtarët e bordit të Dhomës Amerikane të Tregtisë në Shqipëri, të kryesuar nga Presidenti i Dhomës, Xhefri Grifin. Në këtë takim u diskutua sa i përket ligjit për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë. Të pranishmit në këtë takim i shprehën Presidentit mendimet dhe argumentet e tyre për ligjin në fjalë, për të cilin mendojnë se duhet të rishqyrtohet në bazë të një dialogu më të gjerë me grupet e interesit, si dhe të partneritetit dhe barazisë së biznesit përpara ligjit. Kërkesa për takim me Presidentin nga Dhoma Amerikane e Tregtisë ka ardhur vetëm pak ditë pas miratimit nga Kuvendi të ligjit të gjobave që parashikon parapagimin e detyrimit tatimor, gjobave dhe interesave në masën 15%. Ligji arriti të miratohej pas kundërshtimesh të ashpra nga opozita dhe nga përfaqësues të maxhorancës, të cilët e cilësuan votimin në Kuvend të këtij neni si një pazar nga qeveria. Sipas Kushtetutës, Presidenti i Republikës ka të drejtë ta kthejë dy herë një ligj për rishikim në Kuvend. Por, nëse ai për herën e tretë miratohet, atëhere e vetmja shpresë për ta rrëzuar atë mbetet vendimi i paapelueshëm i Gjykatës Kushtetuese. Deklarata e përbashkët është hartuar në një takim me dyer të mbyllura të të gjitha shoqatave të biznesit, me përjashtim të ndonjë strukture në varësi të qeverisë apo të afërt me të. E gjithë kjo luftë po bëhet në kurriz të biznesit vendas për të vetmen arsye: të paaftësisë së administratës tatimore për të vjelë detyrimet që ika biznesi. Sipas të dhënave nga Tatimet, detyrimet e biznesit për gjoba dhe penalitete të pashlyera deri në fund të vitit 2006 llogariten rreth 450 milionë USD ose rreth 70% e investimeve publike të vitit 2007.

Albania

[Gerrard]

Ministria e Ekonomisë, paketë e re ligjore për privatizimet

Privatizimi i pronave shtetërore do të bëhet në bazë të së drejtës së pronësisë. Kjo është deklarata e bërë nga ministri i Ekonomisë Genc Ruli, dje në takimin me krerët e shoqatave të pronarëve. Ndërkohë që ka përfunduar dhe plotësimi i kuadrit nënligjor që lidhet me privatizimin dhe qiradhënien e pronës shtetërore. Ku është parashikuar që privaitzimi të bëhet duke respektuar të drejtën e pronarëve për parablerjen e e trullit nga asetet shtetërore. Kështu çdo dosje privatizimi do të shoqërohet me dokumentacinin e pronësisë. Ndërsa për rasret në të cilat nuk do të ketë një dokeumntacion të pronësisë atëherë do të operohet me verifikimet që do të bëhen nga agjensia e kthimit dhe kompemnsimit të pronave. Ndërsa kur konfirmohet se aseti shtetëror është i ndërtuar në një trulla me pronarë , por këta të fundit nuk paraqiten për të blerë objektin me të drejtën e parablerjes, ateëerë do të publikohen sërisht të dhënat. Lidhur me çmimet që duhet të paguhen në paketën e re ligjore është vendosur si çmim mesatar i shitjes së trojeve, do të merret çmimi i përcaktuar në hartën e zonave përkatëse. Ndërsa për qiradhënien e këtyre objekteve parashikohet që e shteti të paguajë qeranë për pronat në të cilat janë bërë ndërtime nga subjektet të treta

[Gerrard]

Pronarët, qeveria miraton vendimet ligjore pa u konsultuar më par me ne

Brenda 15 Majit do jetë gati lista e çmimeve për zonat urbane dhe ato rurale

Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ka deklaruar probleme të shumta në lidhje me ecurinë e problemit të kompensimit të pronarëve. Në një takim të realizuar me grupet e interesit është vënë re mungesa e koordinimit me njësitë e pushtetit vendor si dhe me arkivat për të marrë informacionin mbi tokat që u janë kthyer apo kompensuar ish pronarëve. Problemi bëhet edhe më i madh kur deklarohet se mjaft dukomentet nuk gjenden, gjë që sjell dhe një bllokim të të gjithë procesit. Vonesat e shfaqura në kthimin dhe kompensimin e ish pronarëve kanë ardhur si pasojë e mungesës së inventarizimit të pronave që janë kthyer në vitet e kaluara. Kjo ka bërë që Agjencia e Kthimit të Pronave të nisë verifikimet që nga hapi i parë, çka do të sjellë dhe vonesa në realizimin në kohë të kompensimeve. Ndërkohë që sipas drejtoreshës së kësaj agjencie Justina Boriçit, probleme të shumta po hasen dhe me njësitë vendore të cilat nuk dërgojnë informacionet e duhura në lidhje me numrin e përfituesve dhe vlerën e çmimeve të pronave. Kështu brenda datës 15 maj do të jetë gati dhe harta e vlerësimit të çmimeve që do të shërbejë për kompensimin e pronarëve. “Vihet re mungesa e inventarizimit të theksuar të arkivave. Deri më sot ne ende nuk dimë se sa pronë është kthyer. Ndaj dhe procesi po vonohet sepse duhet të bëjmë më parë këto verifikime të cilat duhet të na ishin dhënë të gatshme nga njësitë vendore. Jemi duke i rishikuar të gjitha vendimet dhe më pas mbi këtë bazë do të jepet dhe mënyra e ndërtimit të hartës”, ka deklaruar Boriçi. Sipas të cilës, nuk do të mund të bëhet kompensimi fizik pa e ditur fillimisht se sa pronë është kthyer. Çka do të thotë që fillimisht duhet të mbarojë procesi i kthimit dhe vetëm më pas do të nisë kompensim financiar për pronarët.

Përfitimet

Fillimisht do të behët kompensimi monetar. Për këtë janë dërguar qeverisë tre projektvendime në të cilat do të përcaktohen dhe kriteret që do të shërbejnë për kompensimin e pronarëve. Ndërkohë që është menduar se brenda datës 15 Maj të përfundojë harta e vlerës së çmimeve për zona të ndryshme si ato rurale dhe urbane. ku numri i përfituesve do të behët në bazë të vlerës që do të nxirret nga këto harta. Ndërkohë që vlera e vënë në dispozicion për këtë kompensim arrin në shifrën e 5 milion dollarëve. Gjithashtu janë hasur vështirësi dhe në bashkëpunimin me njësitë vendore për sa i takon vendosjes së vlerës, pasi janë pikërisht ato të cilat nuk kanë dhënë akoma të dhënat që janë të domosdoshme për përcaktimin e vlerës. Sipas Boriçit, Këshilli i Ministrave ka dërguar urdhrin dhe janë 14 institucione, të cilat duhet që të dërgojnë informacionin, por që deri tani nuk ka mbërritur në ambientet e agjencisë.

Kundërshtimet e pronarëve

Pronarët nga ana tjerë janë shprehur se qeveria nuk po vepron konform legjislacionit në lidhje me kompensimin e tyre. Kjo për faktin se të gjitha vendimet e ndërmarra janë në formë unanime dhe nuk lënë vend për diskutime. “Momenti i zgjedhur për këtë takim është shumë i vonuar pasi ju keni përfunduar e miratuar kuadrin nënligjor që lidhet me privatizimin qiradhënien dhe vlerësimin e pronës publike. Këtë kuadër ligjor ju e keni miratuar pa u diskutuar me duke theksuar se dhe sot nuk na i keni vënë në dispozicion aktet e ndryshuara”, ka deklaruar sekretari i shoqatës së pronarëve Agim Toro. Sipas të cilit edhe pse pronarët e tokave kanë të drejtën e parablerjes së objekteve të ngritura mbi tokën e tyre nuk janë respektuar për këtë të drejtë ligjore dhe në ndryshimet e bëra. “Njëkohësisht në ligj thuhet se për truallin në rastet kur është i njohur e drejta e parablerjes i kthehet pronarit. Pra shteti nuk ka të drejt apo mundësi që të shesë këtë tokë, por njëkohësisht shteti deri sa të bëjë privatizimin e objekteve me të drejtë parablerjeje duhet të paguajë qiranë e truallit gjë që nuk është bërë”, deklaroi Toro.

Situata

•Deri në 1 tetor të këtij viti grupet e punës do të kenë përfunduar grumbullimin e të dhënave për të gjitha zonat dhe vetëm më pas do të nisë kompensimi financiar

•Ish pronarët ankohen për zgjidhjen e konflikteve. Ata nuk mund tu drejtohen procedurave gjyqësore sepse ekziston me ligj ankimi administrativ

•Deri në 15 maj do të bëhet dhe publikimi i hartës për vlerat e çmimeve, ndërkohë që përfituesit do të llogariten vetëm pas publikimit të këtyre të dhënave

•5 milion dollarë është fondi i përcaktuar për kompensimin e pronarëve, ndërsa në agjencinë e kthimit të pronave janë ankimuar 1700 dosje nga ish pronarët

•Ministria e Ekonomisë deklaron, se privatizimi i pronave publike do të behet duke respektuar të drejtën e pronësisë, pronat private do ti kthehen pronarëve

•Shteti merr përsipër që të paguajë qiranë e truallit për të gjitha ato raste në të cilat mbi pronën private është ndërtuar nga subjekte të treta.

Metropol

[Gerrard]

Ndryshimet e bëra në ligjin “Për kthimin dhe kompensimin e pronave” kanë ndezur debatet mes ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, Genc Ruli, dhe ish-pronarëve.

Dje gjatë një takimi me temë: “Privatizimi në respekt të pronësisë”, ish-pronarët kanë shprehur edhe një herë pakënaqësitë e tyre lidhur me ndryshimet e bëra në këtë ligj. Konkretisht sipas ndryshimeve të bëra thuhet se për pronat e paluajtshme të zëna me objekte shtetërore, subjektet e shpronësuara kanë të drejtën e parablerjes mbi këto objekte kur ato të privatizohen. Ky ndryshim i bërë ka qenë edhe pika e nxehtë e debatit mes ministrisë dhe përfaqësuesve të Shoqatës së ish-Pronarëve. Përfaqësuesit e kanë quajtur të papranueshëm faktin se pronari i truallit duhet të ketë në pronësi të paktën 70 për qind të tij të objektit për të pasur këtë të drejtë. “Këto janë sajesa ligjore që vazhdojnë të mos sjellin përfitim për këtë shtresë, pasi Gjykata e Strasburgut ka përcaktuar se çdo pronar ka të drejtën e parablerjes”, është shprehur Agim Toro sekretari i Përgjithshëm i Shoqatës Pronësi me Drejtësi. Një deklaratë e tillë është kundërshtuar nga ministri Ruli sipas të cilit, ligji i ri u jep pronarëve të drejtën e parablerjes në privatizimin e aseteve shtetërore. Ministri theksoi se në rast se këta të fundit nuk dëshirojnë të marrin pjesë në privatizim, atëherë vlera e tokës së tyre do të llogaritet në bazë të një çmimi të ri mesatar, i cili do të synojë rritjen e përfitimit për ish-pronarët. Një tjetër kërkesë e ish-pronarëve ishte edhe qenia e tyre aksionerë të shoqërive publike të ndërtuara mbi trojet e tyre.

Qiraja

Çështja e pronave vazhdon të mbetet një ndër pikat më të debatueshme në Shqipëri. Megjithëse prona i është njohur ish-pronarëve, ajo është regjistruar në emër të personave të tjerë, që po përfitojnë prej saj. Kjo ka qenë deklarata e djeshme e Agim Toros. Në po këtë takim drejtoresha e Privatizimeve në METE, Mimoza Vokshi, tha se në zbatim të ligjit pronarët do të marrin qiranë e objekteve shtetërore, që janë lënë me qira nga shteti, por që janë ndërtuar mbi trojet e ish-pronarëve.

Harta e Fierit dhe Gjirokastres

Brenda 15 majit do të përfundojë harta e vlerës së pronës për Fierin dhe Gjirokastrën. Ndërkaq brenda një harku kohor shumë të shkurtër do të përfundojë edhe harta për qytetin e Vlorës. Kështu është shprehur dje drejtoresha e Përgjithshme e Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, Justina Boriçi. Gjatë takimit të djeshëm me ministrin e Ekonomisë dhe përfaqësuesit e ish-pronarëve Boriçi deklaroi se po ecet me ritme të kënaqshme për përgatitjen e kësaj harte. Megjithatë sipas saj, edhe pse po ecet me ritme të mira në disa zona është vënë re mungesa e bashkëpunimit nga ana e pushtetit vendor. Pikërisht kjo mungesë bashkëpunimi, po pengon ecjen përpara të këtij procesi.

Tranzicioni

Pas viteve ‘90 debatet mbi pronat kanë qenë përherë në qendër të vëmendjes. Në takimin e djeshëm ministri Genc Ruli theksoi, se nuk mund të marrë përgjegjësinë e 17 viteve të tranzicionit për sa i përket çështjes së pronës, por do të përpiqet që të eliminojë burokracitë në këtë proces, duke vënë në dijeni pronarët, si dhe duke vazhduar tryezat e diskutimeve të përbashkëta mes palëve. Sipas ministrit Ruli, pas miratimit të paketës së re ligjore për privatizimin janë dërguar nga Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës në institucionet e varësisë administrative rreth 100 kërkesa të ish-pronarëve për privatizim objektesh.

[Gerrard]

FMN: Ende herët për aplikimin e taksës së sheshtë
“KESH vazhdon të mbetet problem, duhet zgjidhje emergjente”

Eshtë ende herët për të aplikuar taksën e sheshtë për ekonominë shqiptare. Kjo ka qenë deklarata e shefit të misionit të FMN-së, Istvan Szekely. “Sistemi i taksave në Shqipëri nuk ka nevojë për ndryshime rrënjësore dhe në çdo vendim duhet të mbahet parasysh për ndikimin në të ardhurat e buxhetin e shtetit”, u shpreh ai. Sipas shefit të misionit të FMN-së, ulja e tatimit mbi fitimin dhe ulja e tatimit mbi korporatat nuk është e domosdoshme. Ulja e këtyre taksave do të kishte ndikim te të ardhurat e buxhetit të shtetit. Ndërkohë ndërkombëtarët nuk kanë kundërshtuar uljen e taksës së punës, megjithëse ulja e saj do të vendoset gjatë diskutimeve që qeveria shqiptare do të zhvillojë me Fondin Monetar Ndërkombëtar. Vetëm disa ditë më parë kreu i qeverisë Berisha ka deklaruar se aplikimi i taksës së sheshtë do të nisë në muajin korrik me uljen e taksës së punës. Megjithëse vënia në jetë e këtij projekti është në varësi të të ardhurave që do të arkëtojnë tatimet dhe doganat gjatë 6-mujorit të parë të vitit.
Ndërkaq për ndërkombëtarët një tjetër problem vazhdon të mbetet KESH, korporata më e rëndësishme shqiptare. “Problemi ynë kryesor mbetet KESH, dhe ne duhet të gjejmë një zgjidhje emergjente” u shpreh shefi i misionit të FMN-së. Madje, po dje vetë ministri i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, Genc Ruli, është shprehur se “I kemi rekomanduar KESH-it, që të rrisë importet e energjisë elektrike”. Sipas tij, nëse do të kishte kapacitete më të mëdha importuese, kjo sasi do të rritej, duke parashikuar që stina e verës do të jetë edhe më e thatë se deri tani. “Ne duam të sigurojmë garancinë e mjaftueshme të rezervës ujore”, tha ministri Ruli. Kohët e fundit KESH ka qenë në qendër të vëmendjes së ndërkombëtarëve për vetë rëndësinë që ka kjo shoqëri për ekonominë shqiptare. Shqetësimin e tyre ndërkombëtarët e shprehën edhe gjatë takimit të djeshëm me Presidentin e Republikës, Alfred Moisiu. Gjatë bisedës, Szekely u ndal në mënyrë më të veçantë në çështjen e Korporatës Elektroenergjetike Shqiptare (KESH), rëndësinë e mirëfunksionimit të saj, duke i shprehur presidentit mbështetjen dhe asistencën e FMN-së për të ndihmuar në zgjidhjen e problemeve financiare të kësaj korporate.

[Gerrard]

Ligji i Gjobave ndaj biznesit ka mbledhur në një tryezë të përbashkët presidentin, Alfred Moisiu, dhe anëtarët e bordit të Dhomës Amerikane të Tregtisë. Të kryesuar nga presidenti i dhomës, Xhefri Grifin, sipërmarrësit diskutuan rreth ligjit “Për procedurat tatimore” në Republikën e Shqipërisë. Biznesmenët kanë theksuar sërish se ligji në fjalë, duhet të rishqyrtohet në bazë të një dialogu më të gjerë me grupet e interesit, si dhe të partneritetit dhe barazisë së biznesit përpara ligjit. Presidenti Moisiu, vuri në dukje se do të vijojë konsultimet sa i përket këtij ligji dhe se vendimi i tij do të bazohet në parimet themelore dhe në frymën e Kushtetutës së Shqipërisë. Ligji i Gjobave ndaj biznesit është miratuar në Parlament me debate të ashpra mes deputetëve të pozitës dhe opozitës. Sipas ndryshimeve të bëra biznesi duhet të paguajë 15 për qind të vlerës së gjobës dhe më pas të ankohet në gjykatë. Ky ligj është kundërshtuar fort nga biznesi vendas. Madje, edhe pas miratimit të këtij ligji ata kanë deklaruar se do të vazhdojnë të bëjnë çdo përpjekje për kthimin pas të këtij ligji.

Panorma

[Gerrard]

Szekely: Sistemi i taksave nuk ka nevojë për ndryshime urgjente që mbartin risqe

Fondi Monetar Ndërkombëtar është kundër reformës së qeverisë për vendosjen e taksës së sheshtë. Shefi për Shqipërinë në qendrën e FMN-së në Uashington, Istran Szekely, tha pas një takimi që delegacioni i FMN-SË pati me Presidentin, se sistemi aktual i taksave është i pranueshëm. "Sistemi i taksave në Shqipëri nuk ka nevojë për ndryshime rrënjësore dhe për çdo ndryshim, duhet që të merren parasysh ndikimet në buxhet",- ka bërë të ditur shefi i FMN-se për Shqipërinë, Istran Szekely. Që në momentin e lançimit të kësaj reforme fiskale që është e kontestuar nga një pjesë e specialistëve të ekonomisë, Fondi Monetar Ndërkombëtar ka dalë kundër, duke shpjeguar se vendosja e taksës së sheshtë është një proces që duhet studiuar mirë. E vetmja taksë që edhe mund të ndryshohet, sipas shefit të FMN-së për Shqipërinë, Istran Szekely, është ajo e punës. Szekely nuk ka pranuar të komentojë ligjin më të fundit të miratuar nga maxhoranca për sistemin tatimor, ose i njohur ndryshe si "ligji i gjobave". "Nuk ka nevojë për ndërhyrje urgjente, se sistemi i taksave është në përgjithësi i mirë, por ne do punojmë gjithnjë me qeverinë, nëse ata duan të sigurojnë me ne. Ajo që është e rëndësishme është të ulet taksa mbi punën" tha Szekely. Ende Ministria e Financave nuk e ka bërë të qartë se kush do të jenë taksat që do të pësojnë ndryshime gjatë pjesës së dytë të vitit. Sipas burimeve nga ana e Ministrisë së Financave, pritet që taksa që do të ndryshohet e para është ajo e të ardhurave personale, ku baza mbeten të ardhurat nga pagat. Duke patur parasysh nivelin e pagave në vend, sipas llogaritjeve të specialistëve, vendosja e një sistemi takse proporcionale në nivelin 10% shënon një rritje me rreth tre herë në krahasim me sistemi aktual. Ndërsa ulja e taksës korporative në nivelin 10%, sipas po të njëjtave burime, nuk pritet që të realizohet gjatë pjesës së dytë të vitit, por vetëm në vitin 2008.

SHekulli

[Gerrard]

Ministria e Financave ka nisur pergatitjet per buxhetin e vitit 2008. Per here te pare projektet qe do te financohen me fonde te buxhetit do te klasifikohen ne baze te analizes kosto-perfitim. Ekspertet ne Ministrine e Financave shpjegojne se, eshte ngritur nje software-i, qe ekipet e menaxhimit te programeve ne cdo ministri duhet te perdorin per pergatitjen e buxhetit. Nderkohe qe ne mes te vitit do te korrektohet buxheti aktual. Do te rillogaritet perdorimi i tepricave buxhetore, qe do te rrjedhin nga mosrealizimi i projekteve per investime nga pagesat e borxhit te jashtem dhe nga te ardhurat e grumbulluara teper nga disa lloje taksash. Financat shqiptare do te ndertojne nje buxhet, bazuar ne tre variante. Kjo praktike do te hyje ne fuqi per buxhetin e 2008 me synim per te parandaluar te gjitha anomalite, qe mund te lindin nga mosrealizimi ose realizimi i tepert i te ardhurave. Variantet do te bazohen ne situaten pesimiste, realiste dhe optimiste. Varianti pesimist parashikon te ardhura te ulta ne krahasim me ritmet normale te rritjeve vjetore. Ky variant do te perdoret ne kushtet e nje rritjeje te ulet ekonomike dhe merr ne konsiderate te ardhura dhe shpenzime te ulta. Varianti tjeter, sipas financave, bazohet mbi parashikime realiste. Te ardhurat dhe shpenzimet e buxhetit 2008 do te parashikohen sipas ecurise historike normale. Ky variant konsiderohet me i arriri dhe i besuari ne te njejten kohe. Por krahas ketyre dy varianteve eshte planifikuar edhe buxheti optimist, sipas te cilit parashikohet te grumbullohen me shume te ardhura se ecuria historike dhe rekomandimet qe japin institucionet financiare nderkombetare, sidomos FMN gjate hartimit te projektbuxhetit.

Ndersa, Financat nga ana e tyre kane ndertuar nje metodologji perllogaritjeje per investimet ne infrastrukture. Metodologjite jane bazuar ne nxjerrjen e kostove per fusha te ndryshme te infrastruktures, per te qene te qarte per sasine e fondeve qe kerkon nje investim ne vendin tone.

Propozimet per investime, cfare duhet te perfshijne

• Projekti i investimit duhet te kaloje ne tre nivele shqyrtimi/miratimi ne ministrite e linjes; Ekipi i Manaxhimit te Programit, Koordinatori. Me pas propozimet per investime shqyrtohen nga Ministria e Financave

• Propozimet per investime do te paraqiten me kosto te plote (jo vetem njevjecare).

• Propozimet per investime duhet te perfshijne detaje te kostove periodike dhe te te ardhurave, te shkaktuara nga investimi.

• Analiza duhet te perfshije me shume se nje alternative te investimit dhe analize kosto-perfitim.

• Minimizohet numri i projekteve me vlere te vogel duke konsoliduar investime.