Lajme ekonomike

[Gerrard]

Tani që komisioni parlamentar i Ekonomisë po e shqyrton nen për nen projektligjin “Për gjobat” ndaj shkeljeve fiskale, ndoshta duhen dhënë ide se si mund të rregullohen nenet më shqetësuese për biznesin. Për këtë ia vlen të kontribuojnë të gjithë ekspertët kontabilistë shqiptarë Që edhe mishi të piqet (qeveria të arrijë të marrë para nga gjobat e vëna, e të mos ketë këtë deficit marramendës prej 400 milionë eurosh të paarkëtuara në buxhetin e shtetit), edhe hell-biznesi të mos digjet. Një nen që është edhe boshti i gjithë ndryshimit, ai për pagimin e gjobës menjëherë pasi ajo është vënë (edhe pse qeveria propozon pagesën e vetëm një të katërtën të shumës, sërish gjoba e vjelur konsiderohet) mund të rishikohet. Jo duke e kthyer mbrapsht në gjendjen që ishte, pra kur gjoba vihej dhe biznesi vetëm ngrinte një shumë si garanci në bankë, por mund të ankohej pranë drejtorisë së Përgjithshme të Taksave apo pranë vetë ministrit të Financave, përpara se sa t’i drejtohej gjykatës. Por duke sjellë një hallkë të re, bordin vendim-marrës qeveri-biznes-shoqëri civile. Çfarë është ky bord? Mund të përbëhet nga tre përfaqësues të qeverisë-ekspertë të tatimeve, tre ekspertë financiarë të shoqatave të biznesit dhe një përfaqësues i paanashëm nga sektori i shoqërisë civile, sidomos nga OJF-të me njohuri të mira në fushën fiskale (dhe ka mjaft të tilla). Kjo strukturë do të zëvendësonte atë që i mungon aq fort sot reformës në sistemin tonë fiskal, gjykatën e llogarive (“Corte dei Conti”, që e ka Italia apo “Tribunal des Payments” që e ka Franca, për shembull). Derisa të krijohen e piqen kushtet për themelimin e një gjykate të llogarive, ky bord mund të luajë rolin e vet. Mund të shërbejë për neutralizimin deri diku të arbitraritetit dhe hapësirës së madhe për abuzim që projektligji i ri u jep në duar tatimorëve jo profesionistë, apo atyre që mund të kapen e ndikohen lehtë nga pasionet politike e partiake. Shoqatat e biznesit dhe gjithë komuniteti i tij mund dhe duhet të punojnë fort pranë qeverisë. Është një gjë pozitive që qeveria e ka hapur portën dhe ka pranuar kontaktet me biznesin. Qeverisë është lehtë t’i mbash mëri e ta demaskosh në shtyp për përgatitjen e projektligjit pa u konsultuar me biznesin dhe me shoqërinë civile që punon në sektor. Kjo gjë ka ndodhur dhe padyshim qeveria mban përgjegjësitë e veta. Por nga ana tjetër, duhen shfrytëzuar dëshirat pozitive brenda prej anëtarëve të qeverisë në rang ministrash e zëvendësministrash, madje edhe vullneti i mirë i shprehur nga kryeministri për të ndihmuar biznesin, që të gjendet një urë bashkëpunimi në meselenë e këtij ligji. Ai pa dyshim që është modern (të gjitha administratat e vendeve të zhvilluara të botës e kanë rregullin që sapo gjoba vendoset ndaj subjektit të biznesit, ajo duhet të paguhet) dhe qeveria mund ta kalojë shumë lehtë projektligjin tek vëzhguesit e Fondit Monetar Ndërkombëtar apo Bankës Botërore. Por ama jemi në Shqipëri. Administrata jonë tatimore nuk është aq profesioniste dhe shërbyese ndaj interesave publike, sa të arrijë të vendosë 95 për qind të gjobave të drejta (sikurse ndodh rëndom në SHBA, apo edhe vende pranë nesh si Italia e Greqia). Praktika e derisotme tregon se vetëm gjysma e gjobave të vendosura biznesit deri tani në këto 17 vite tranzicion, kanë pasur një natyrë tërësisht profesionale (pra ky i fundit i ka merituar plotësisht). Pjesa tjetër kanë qenë ose përkeqësim i pamerituar i dënimit (pra biznesi, personi juridik apo fizik ka shkelur për shumë më pak, por është gjobitur për shumë më tepër), ose gjoba të vendosura në hava. Deri tani biznesi ka pasur mundësi të bëjë përçapje ndaj gjobave që i ka konsideruar të padrejta. Është ankuar pranë strukturave më të larta tatimore dhe shpesh edhe ka mundur të anulojë apo lehtësojë gjobën. Tani këto mundësi janë barazuar me zero. Ka ngelur vetëm autoriteti absolut i tatimorit, sikur ky të ishte Zeusi mbi tokë. Një situatë të tillë e urojmë me gjithë shpirt të vijë, nëse punonjësi i tatimeve do të jetë profesionist, skrupoloz në detyrë dhe i ndershëm. Por sa të tillë syresh kanë tatimet tona? Derisa tatimorët tanë t’i ngjajnë figurës perfekte të tyre, do të kalojnë shumë ujëra. Nevoja sot ngrihet që biznesi të mos lëndohet e madje edhe cytet drejt falimentimit, për shkak të kontrolleve e gjobave të padrejta, të udhëhequra nga pasione partiake apo nga injoranca e tatimorit. Ose edhe më keq, nga një sulm i përllogaritur mirë për të bëre shantazh me mundësinë e vendosjes së gjobës, në emër të futjes në xhep të ndonjë zarfi abuziv për ta “lënë rehat” firmën që po kontrollohet apo që tatimori i zonës ia ka vënë syrin si “e majme” për ta mjelë për xhepin e tij/saj privat. Këto situata mund të pakësohen në të ardhmen, në mos edhe shmangen plotësisht nga një sy vëzhgues i biznesit në punën e tatimorëve. Ky “sy” mund të përbëhet nga ekspertët e shoqatave të biznesit brenda bordit që do të shqyrtojë propozimet për gjoba të ardhura nga tatimorët, për të marrë vendim që ato janë të drejta e profesionale dhe duhet të quhen përfundimtare, apo për t’i hedhur poshtë, apo rekomanduar për gjoba më të lehta. Ky autoritet nuk i duhet kurrsesi lënë dikujt brenda sistemit të tanishëm të administratës fiskale, pse mundësia për abuzim e vendimmarrje të gabuar është kolosale.

[Gerrard]

Rreth 45 miliardë lekë është shuma që bizneset u detyrohen tatimeve. Sipas një deklarate bërë pak ditë më parë në media nga kreu i Financave, Ridvan Bode, ka qenë vlera e lartë e këtij borxhi që ka detyruar qeverinë të bëjë disa ndryshime në ligjin “Për procedurat tatimore”. Sipas ligjit ekzistues, tatimpaguesit, kur paraqiten për të apeluar një vendim të administratës tatimore kanë 2 mundësi, ose të parapaguajë detyrimin tatimor, ose të vendosin një garanci bankare për detyrimin tatimor. Sipas ekspertëve të Ministrisë së Financave, klauzola e dytë ka shërbyer si treg dhe kjo, për disa tatimpagues, të cilët nuk kanë paguar kurrë detyrimet tatimore. Ndërkohë që, sot ky projektligj do të diskutohet me grupet e interesit në komisionin parlamentar të Ekonomisë dhe Financave. Ky projektligj është miratuar parimisht në Parlament, miratimi i të cilit ka ndezur debate të ashpra mes pozitës dhe opozitës.

[Gerrard]

“S’duhet të paragjykojmë biznesin, por administratën”

Ligji që detyron bizneset që të paguajnë gjobën para se të shkojnë në gjykatë kundërshtohet edhe nga anëtari i kryesisë së PD-së, Omer Stringa.

Në një prononcim për gazetën “Panorama”, Stringa, i cili është edhe pedagog prej vitesh në fakultetin Ekonomik, tha se ka të paktën tre arsye përse ky ligj nuk është pro përmirësimit të klimës ndaj biznesit. Sipas Stringës, miratimi i këtij ligji në Parlament, pas diskutimit të tij nen për nen, do të thotë që shteti të prezumojë si të fajshëm të gjithë bizneset në momentin që ata marrin gjobën, pa pritur më parë një vendim të formës së prerë nga Gjykata e Apelit. Gjithashtu, sipas anëtarit të kryesisë së Partisë Demokratike, ky ligj nuk bën gjë tjetër, veçse e ndrydh kapitalin dhe biznesin në përgjithësi. “Që në fillim unë dua të them se nuk jam aspak dakord me ligjin “Për gjobat” që qeveria ka çuar në Kuvend. Kjo për tre arsye, të cilat nuk ndikojnë aspak në përmirësimin e klimës ndaj biznesit. E para, ky ligj i prezumon si të fajshëm personave në fjalë, pra pa pritur vendimin e prerë të Gjykatës së Apelit, bizneset që gjobiten konsiderohen si fajtorë. E dyta, ky ligj e ndrydh kapitalin dhe biznesin dhe e treta nuk duhet të paragjykojmë biznesin por administratën”, u shpreh Stringa. Madje, duke iu referuar shprehjes së një ekonomisti amerikan, Stringa, i cili është edhe një nga hartuesit e programit ekonomik të Partisë Demokratike, thotë se detyra e qeverisë është pikërisht që të qëndrojë larg biznesit. “Këtu më duket me vend shprehje e ekonomistit Uill Roxhers, i cili thotë se ‘Puna e qeverisë është të mbajë qeverinë larg biznesit sepse biznesi nuk na nevojë për ndihmën e qeverisë’”, theksoi më tej ish-kandidati për deputet i PD-së në zgjedhjet e përgjithshme të 3 korrikut 2005. Duke iu rikthyer sërish komentit mbi projektligjin e miratuar në parlament në parim dhe që pritet të miratohet pas disa ditësh edhe nen për nen, Stringa shprehet se në ndryshim ndaj deklarimeve dhe qëndrimeve të qeverisë dhe PD-së për një përmirësim të klimës ndaj biznesit, ky ligj nuk i jep aspak oksigjen biznesit. Sipas Stringës, buxheti i shtetit dhe sistemi tatimor në vend nuk mund të mendohet se do të përmirësohet duke vënë gjoba, por duke u përsosur brenda organizimit të tij. “Ky ligj nuk ndryshon ambientin ndaj biznesit, qeveria nuk arrin të krijojë oksigjen për biznesin. Sistemi i tatimeve dhe buxheti i shtetit nuk rregullohet duke vënë gjoba, por duke u përsosur vetë. Këto janë arsyet përse unë jam kundër këtij ligji”, tha më tej Stringa. Ligji i propozuar nga qeveria për gjobat ndaj biznesit ka nxitur një debat të madh mes qeverisë dhe biznesit, i cili pretendon se ligji para se të miratohej nga qeveria nuk është diskutuar me këta të fundit dhe mbi të gjitha sipas biznesit, ai është një ligj arbitrar që mund të çojë deri në falimentimin e tyre. Duke mbrojtur këtë ligj, zëdhënësja e Këshillit të Ministrave, Majlinda Bregu, gjatë raportimit javor të saj para mediave se qeveria do të marrë përsipër dëmshpërblimin e të gjitha bizneseve nëse Gjykata e Apelit vendos se ndaj tyre është kryer arbitraritet administrativ. Bregu tha se me ligjin e ri, bizneset do të paguajnë 25 % të gjobës para se t’u drejtohen gjykatave. “Ne tashmë kemi bërë një ofertë, është vendosur që bizneseve t‘u ulet 75 për qind e gjobës para se ata t’i drejtohen Gjykatës së Apelit, pra ata të paguajnë vetëm 25 për qind të kësaj shume. Qeveria është e gatshme që të dëmshpërblejë me çfarëdolloj kostoje çdo lloj vendimi që do të marrë Gjykata e Apelit, nëse ndaj biznesit është kryer arbitraritet administrativ”, tha Bregu.



* Kundërshtimi
Omer Stringa, anëtari i kryesisë së Partisë Demokratike është shprehur që në ditët e para pas zgjedhjeve lokale të 18 shkurtit, se PD i ka humbur këto zgjedhje dhe ajo duhet ta lexojë mirë votën e shqiptarëve. Sipas Stringës, PD duhet të përfshihet nga një reformë e thellë, që duhet të përfshijë edhe lidershipin e saj dhe kryetarin Berisha.
* Reforma
Duke komentuar hapjen e procesit të ndryshimeve në strukturat drejtuese të Partisë Demokratike, Stringa është shprehur gjatë një prononcimi për gazetën se kandidimi për postet drejtuese duhet të bëhet në bazë të platformave që do të paraqesë secili kandidat dhe jo një kandidim me emra. Stringa ka kritikuar kryesinë e PD-së edhe për përjashtimin nga partia të Spartak Ngjelës.

[Gerrard]

Ligji i propozuar së fundi nga qeveria “Për gjobat” ka nxitur debatin edhe në grupin parlamentar të Partisë Demokratike. Kështu, pas disa qëndrimeve kundër këtij ligji në Parlament, gjatë diskutimit të tij në parim në Parlament, mendimet ndryshe janë shfaqur edhe gjatë mbledhjes së djeshme të grupit parlamentar. Burime pranë grupit të PD-së thanë dje për gazetën “Panorama”, se deputeti Preç Zogaj dhe deputeti i Durrësit, Sami Gjergji, kanë kërkuar që qeveria dhe Partia Demokratike të jenë të kujdesshme ndaj biznesit. Deputeti Gjergji ka qenë i pari që ka hapur këtë debat, duke thënë se ligji i ri i qeverisë që detyron bizneset të paguajë 25% të gjobës para se të shkojnë në gjykatë rrit arbitraritetin e shtetit ndaj biznesit dhe si i tillë mund të ndikojë edhe në falimentimin e tyre. Por kundër këtij argumenti nga folur kryetari i komisionit të Ekonomisë, Edmond Spaho, i cili është shprehur se në të gjitha vendet e rajonit bizneset e paguajnë 100% të gjobës para se të shkojnë në gjykatë, ndërkohë që në vendin tonë kjo është 75% më pak. Sipas deputetëve të grupit parlamentar që e mbrojnë këtë ligj, praktika e cila është propozuar për tatimet është aplikuar me sukses më parë në dogana. Gjatë diskutimeve të djeshme në grup deputeti, Preç Zogaj, është shprehur se Partia Demokratike dhe kryesisht qeveria duhet të kenë kujdes me biznesin. Sipas Zogajt, ky ligj mund të çojë deri në falimentim bizneset e mëdha, që kanë prona, por jo likuiditete. Zogaj, gjatë fjalës së tij, ka hedhur propozimin për të ngritur një gjykatë tatimore, e cila do të merret vetëm me shqyrtimin e ankesave të biznesit, nëse këto të fundit do të gjobiten. Sipas Zogajt, një gjë e tillë është e domosdoshme, në mënyrë që çështjet që shkojnë në gjykatë të mos zgjaten për një kohë të gjatë, çka do të kishte ndikim negativ te biznesi. Pas fjalës së Zogajt ka folur edhe kryeministri Berisha, i cili është shprehur dakord me shqetësimet e ngritura nga deputetët demokratë dhe ka pranuar një pjesë të shqetësimeve dhe kritikave të tyre. Por Berisha ka qenë i vendosur për të miratuar këtë ligj kështu siç është në Kuvend, ndërkohë që ka hedhur idenë që një muaj pas miratimit të këtij ligji, qeveria ose grupi i PD-së të ndërmarrin nismën për t’i propozuar Parlamentit një tjetër ligj për ngritjen e një gjykate tatimore, e cila do të merret vetëm me ankesat e biznesit. Diskutimi i ligjit për gjobat e biznesit ka nxjerrë në pah pakënaqësitë e para që në diskutimin e tij në parim në Parlament. Gjatë një interviste për gazetën “Panorama”, Zogaj është shprehur se reagimi negativ i biznesit ndaj këtij ligji vjen pikërisht nga neglizhenca e treguar nga qeveria për ta diskutuar paketën më parë me grupet e interesit. “Mua më duket se kjo neglizhencë e pakuptueshme, që kontraston me mbështetjen e madhe që qeveria i ka dhënë sipërmarrjes dhe me sukseset spektakolare të përbashkëta qeveri-biznes në lëmin e mbledhjes së të ardhurave doganore dhe tatimore, i dha hapësirë një përplasjeje të panevojshme dhe të paleverdishme”, tha Zogaj gjatë kësaj interviste.

[Gerrard]

Sipërmarrja vendase kundërshton projektligjin e qeverisë: “Për disa ndryshime në procedurat tatimore”. Në një intervistë dhënë për gazetën “Panorama”, drejtori Ekzekutiv i Konfindustrisë, Eduart Ypi, ka sqaruar në detaje se pse ky projektligj nuk duhet miratuar.

Sipas tij, me anë të këtij ligji, ndër të tjera i krijohet hapësirë abuzive nëpunësit tatimor shtetëror, që qoftë për paaftësi profesionale apo dhe për arsye të tjera të penalizojë në kufij të gjerë pa të drejtë biznesin.

Cili është mendimi juaj për projektligjin e qeverisë “Për disa ndryshime për procedurat tatimore”?
Konfindustria shqiptare tashmë e ka bërë të ditur në publik qëndrimin e saj karshi projektligjit të ri. Me deklaratën e firmosur nga 9 shoqata përfaqësuese të degëve dhe profileve të ndryshme të sipërmarrjes janë shprehur qartë disa nga arsyet dhe konkretisht kanë nënvizuar në parim shkeljen e të drejtës kushtetuese, që garanton barazinë e trajtimit të pronës publike me atë private dhe barazinë e të gjithëve përpara ligjit (nenin 11 dhe 18 të Kushtetutës). Me anë të këtij ligji, ndër të tjera, i krijohet hapësirë abuzive nëpunësit tatimor shtetëror, që qoftë për paaftësi profesionale apo dhe për arsye të tjera të penalizojë në kufij të gjerë pa të drejtë biznesin. Për një moment sikur të marrim në konsideratë hallet e qeverisë, si dhe precedentët e moszbatimit të ligjit, nga ana e subjekteve private që kanë çuar në akumulimin e problemeve financiare, përsëri do të thoshim se nuk do të ishte kjo rruga e vetme dhe më efektive e zgjidhjes së problemit në nivel administrativ. Zgjidhjet e forta në përgjithësi, për eksperiencë nuk kanë shërbyer asnjëherë për të përmirësuar klimën, përkundrazi krijojnë kushte të favorshme për tkurrjen dhe zvogëlimin e masës së zhvillimit. Në këtë rast hedhja e tërë peshës së problemeve të qeverisë në kurriz të biznesit është një zgjidhje artificiale, është mbyllja e syve përpara pasojave në të ardhmen. Zona e takimit e biznesit me qeverinë, nëse mund ta emërtonim kështu, shpesh krijon edhe fërkime, duke mbrojtur secila palë interesat e momentit, por sidoqoftë dialogu dhe kompromisi ndërmjet aktorëve janë të vetmet rrugë për një zgjidhje të mbarë.

A është marrë mendimi juaj në hartimin e këtij projektligji?
Eshtë jo pozitive për të dyja palët që të pohoj faktin se nuk e di për ç’arsye në rastin e projektligjit në fjalë, ndërmjet Konfindustria shqiptare dhe qeverisë nuk ka pasur kontakte dhe për rrjedhojë projektligji gjithmonë, përsa i përket Konfindustrias është hartuar në terr, gjë e cila bëhet e dukshme në reagimin e Konfindustrias pas daljes së debatit në media. Me pak fjalë dhe pa retorikë ky projektligj është hartuar dhe dërguar në Parlament për shqyrtim dhe miratim, pa marrë parasysh vullnetin e komunitetit të biznesit.

Parlamenti e ka miratuar në parim, në diskutimet që do të vijojnë cili do të jetë propozimi juaj. Çfarë mund të bëhet për ta ndryshuar?
Miratimi në parim i këtij projektligji tashmë e ka kaluar Parlamentin dhe sipas procedurave parlamentare mbetet miratimi nen për nen. Arritja në këtë fazë e bën të vështirë idenë, se do të ketë një reflektim të shumicës parlamentare për të ndryshuar diçka, megjithatë duke e parë çështjen në një kuadër më të gjerë le të shpresojnë një ndryshim të “çastit të fundit”. Përsa i përket ç’ndryshime do të propozonim, sikur do të thosha në një qëndrim jo personal, se më parë duhet të debatohet me aktorët e biznesit nga ana e qeverisë se cilat janë opsionet e tyre në lidhje me këtë çështje dhe hap pas hapi të kërkohej një zgjidhje kompromisi, dhe pse jo një zgjidhje krejt e re në një dritë të re marrëdhëniesh qeveri-biznes. Pavarësisht nga elementët teknikë të zgjidhjes, ne do të kërkonim parimisht vendosjen e të drejtës kushtetuese të biznesit për t’u mbrojtur nga padrejtësitë dhe arbitrariteti, që në rastin e këtij ligji janë të dukshme.

Cilat janë pasojat që ky projektligj jep tek biznesi?
E para dhe më e rëndësishmja, do të ishte klima e terrorit fiskal që pa ndonjë mundim të madh edhe nga profanët e ekonomisë dhe biznesit do të përkthehej në një ngadalësim të veprimtarisë ekonomike në shkallë vendi, dhe një hap më tutje në përkeqësimin e situatës së punësimit dhe të ardhurave reale për frymë. Në një këndvështrimi më ekonomik, biznesi nën kërcënim, do të bëhej më informal dhe më pak konsumues, dhe si rrjedhojë më pak aktiv e zhvillues në shkallë vendi. Krijimi i detyrimeve të mëdha ndaj shtetit në 1 %, të papërcaktuar për shkak të arbitraritetit naiv ligjor do të krijonte mungesa të theksuara mjetesh xhiroje, që do të çonte në vështirësi financiare shumë biznese dhe do të shtoheshin artificialisht rastet e falimentimit të shoqërive të ndryshme. Rritja e të ardhurave të buxhetit të shtetit do të kishte anën e saj të errët sepse do të krijonte në një periudhë fare të shkurtër një pamundësi për ta rimbushur atë, kësaj radhe për shkaqe objektive. Për ta përmendur të fundit, por jo se është më pak e rëndësishme se çdo pasojë tjetër, është padyshim krijimi i një ndjenje mungese stabiliteti në sytë e aktorëve politikë dhe ekonomik të huaj. Ç’mund të mendojë një sipërmarrës i huaj, që i shtyrë thjesht nga ndjenja e mundësive ekonomike që paraqet një vend në zhvillim si ky i yni, të ndodhet përpara një inspektori tatimor, gjysmë analfabet krahasuar me nivelin e tij të përgatitjes, që përplas këmbët dhe kërkon të abuzojë dhe në këtë rast në mënyrë absurde në emër të ligjit.

A i keni kërkuar Presidentit të Republikës për të mos e dekretuar ligjin?
Mendoj se është veprim i nxituar të kryesh hapa që nuk ju ka ardhur koha, fillimisht përpjekjet dhe lufta jonë do të vazhdojnë të jenë në sinkron me fazën ku përpunohet çështja, domethënë në qeveri dhe Parlament. Uroj që të mos jetë i nevojshëm një veprim i tillë, por nëse kjo ndodh dhe ligji kalon në Parlament ashtu siç është, atëherë edhe në këtë rast patjetër do të shfrytëzojmë hapësirat që na jep ligji dhe sistemi demokratik.

Kemi marrë disa njoftime nga një organizatë që prezantohet me emrin tuaj, çfarë mund të na thoni?
Vërtet është për të ardhur keq që këto ditë po qarkullojnë në media disa personalitete të biznesit dhe të shoqërisë civile, të cilët janë mjaft të njohura për Konfindustria shqiptare, por që për arsye të zgjedhjeve të tyre personale nuk i përkasin më këtij grupimi. Për të shtuar edhe diçka të fundit në lidhje me këtë pikë do të thosha se ajo ç’ka mund të quhet shqetësuese është fakti që po përdoret i njëjti emër me organizatën tonë, gjë e cila unë personalisht shpresoj të zgjidhet me reflektimin, pa kërkuar një arbitër ligjor të personave, që tashmë e kanë zgjedhur rrugën e tyre duke krijuar një organizatë tjetër dhe që sigurisht kërkon një emër ndryshe.

[Gerrard]

Dje ky projektligj u miratua nga perfaqesuesit e maxhorances ne komision e ekonomise me ndryshimin qe pagesa e gjobes nga bizneset do te jete 25 %

Parlamenti shtyn per te henen votimin per projektligjin per ndryshimet ne procedurat tatimore e cila parashikon dhe parapagimin e gjobes nga biznesi para se ai te ankimoje. Sipas rregullores se kuvendit parlamenti ka 3 dite kohe pas shqyrtimit nga komisioni qe te votoje pr/ligjin.

Dje ky projektligj u miratua nen per nen nga perfaqesuesit e maxhorances ne komision e ekonomise me ndryshimin qe pagesa e gjobes nga bizneset nuk do te jete 100% por 25 %. Grupet e biznesit kundershtojne me force parapagimin e gjobes para se ai te ankimohet.

Nderkohe Parlamenti miratoi projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Republikës së Bullgarisë, për bashkëpunimin në fushën e luftës kundër terrorizmit, krimit të organizuar, trafikimit të paligjshëm dhe akteve të tjera kriminale”.

[Gerrard]

Biznesi shqiptar nepermjet nje letre dorezuar organave shteterore ka ‘protestuar’ kunder projektligjit per ‘heqjen e të drejtës së biznesit për apelim në organet përkatëse, përpara se të ketë paguar të gjitha detyrimet e pretenduara’.

Nepermjet kesaj deklarate te perbashket, te firmosur nga te gjitha shoqatat e biznesit ne Shqiperi kane kerkuar te mos miratohet ne Parlament nje projekligj I tille antikushtetues dhe qe perben kercenim per biznesin. "Me shqetësim vëmë re se ky projekt-ligj kërkon heqjen e të drejtës së biznesit për apelim në organet përkatëse, përpara se të ketë paguar të gjitha detyrimet e pretenduara. Aprovimi i këtij ligji do të bënte që biznesi të vazhdonte të mbetej pre e subjektivizmit të drejtuesve të administratës dhe e vullnetit të tyre individual", thuhet ne deklarate.

LETRA E PLOTE

Lënda: Kundërshtim i miratimit të projekt – ligjit "Për disa ndryshime në ligjin për Procedurat Tatimore" të ndryshuar

Drejtuar: Znj. Jozefina Topalli

Kryetare

Kuvendi i Shqipërisë

Z. Edmond Spaho

Kryetar

Komisioni i Ekonomisë dhe Financave

Z. Fatos Beja

Komisioni për Çështjet Ligjore, Administratës Publike dhe të Drejtat e Njeriut

Z. Bamir Topi

Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike

Z. Pandeli Majko

Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste

Z. Arjan Madhi

Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Republikane

Z. Skënder Gjinushi

Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Social Demokrate

Z. Sabit Brokaj

Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Levizja Socialiste për Itegrim dhe Partisë Demokracia Sociale

Z. Nard Ndoka

Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Demokristiane

Z. Neritan Ceka

Kryetar i Grupit Parlamentar të Qëndrës Liberal Demokrate

Z. Ymer Tola

Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Agrare Ambientaliste

Z. Vangjel Dule

Kryetar i Grupit Parlamentar të Qendrës Demokrate

Për dijeni: Delegacionit të Komisionit Europian në Shqipëri

Ann Margaret Westin

FMN

Bankës Botërore

OSBE

Grupit të Ambasadorëve

Grupimi i organizatave të ndryshme të biznesit që operojnë në Shqipëri është mbledhur për të diskutuar projekt-ligjin "Për disa ndryshime në ligjin nr 8560, datë 22.12.1999 "Për Procedurat Tatimorenë Republikën e Shqipërisë" të ndryshuar. Me shqetësim vëmë re se ky projekt-ligj kërkon heqjen e të drejtës së biznesit për apelim në organet përkatëse, përpara se të ketë paguar të gjitha detyrimet e pretenduara. Aprovimi i këtij ligji do të bënte që biznesi të vazhdonte të mbetej pre e subjektivizmit të drejtuesve të administratës dhe e vullnetit të tyre individual. Ky projekt-ligj përfaqëson një raport jo të barabartë të shtetit me biznesin, duke shkelur parimin e përcaktuar në nenin 11 dhe 18 të Kushtetutës, i cili garanton barazinë e trajtimit të pronës publike me atë private dhe barazinë e të gjithëve para ligjit. Ky projekt-ligj eleminon mundësinë e vendosjes së garancisë për pagesën duke kërkuar pagesën e detyrimit principal, gjobave dhe interesave para fillimit të proçedurave të apelimit. Miratimi i këtij ligji krijon barriera efektive për mos-ushtrimin e të drejtës për t’iu drejtuar Gjykatës, një element i rëndësishëm i të drejtës për proçes të rregullt gjyqësor (neni 42/2 i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë). Ky projekt-ligj është në filozofi të kundërt me Marrëveshjen e Stabilizim Associmit dhe me PKZMSA-në, ku në mënyrë të shprehur Qeveria zotohet të sigurojë zbatimin e hapur dhe jodiskriminues të legjislacionit të rregullave dhe proçedurave që kanë të bëjnë me biznesin dhe të bëjë përafrimin e legjislacionit mbi tatimet (përfshirë këtu edhe të akteve ligjore dhe nënligjore për proçedurat tatimore) me Direktivat përkatëse të BE-së (Seksioni 3 "Aftësia për të përballuar detyrimet e Anëtarësisë në BE", pika 11). Për më tepër, ky projekt-ligj prezantohet në një kohë kur është pranuar se borxhi i mbartur i shtetit për llogari të vendimeve të paekzekutuara me palë shtetin, kap shifra të konsiderueshme. Duke u nisur nga sa u tha më sipër, Organizatat e Biznesit kërkojnë që ky projekt-ligj të mos miratohet nga Parlamenti Shqiptar. Duke shpresuar në drejtësinë e Organit Ligjvënës

Me respekt

Shoqata e Ndërtuesve të Shqipërisë

Dhoma Amerikane e Tregtisë në Shqipëri

FIAA – Shoqata e Investitorëve të Huaj

Shoqata e Investitorëve Italianë që Operojnë në Shqipëri (AIIOA)

Shoqata Kombëtare e Industrialistëve të Tullave dhe Tjegullave

Shoqata e Fasonistëve të Shqipërisë

Konfindustria

Shoqata e Agrobiznesit Shqiptar

Shoqata e Biznesit Grek ne Shqiperi

[Gerrard]

Konfindustria shqiptare: Kallëzim penal për Gjergj Buxhukun

Konfindustria Shqiptare dërgon për ndjekje penale Gjergj Buxhukun. Në një deklaratë për shtyp, Shoqata e Biznesit tregon se Buxhuku nuk përfaqëson më Konfindustrian shqiptare dhe se ka abuzuar me fondet e shoqatës në një vlerë prej 31.185 euro. Sipas Konfindustrias shqiptare, të gjitha deklaratat në media të Gjergj Buxhukut nuk përfaqësojnë këtë shoqatë.
Deklarata
Konfindustria shqiptare e themeluar me vendim të Gjykatës së Tiranës në dhjetor të vitit 2005, me statut të veçantë dhe organe drejtuese, në mbështetje të ligjit 8 788 dhe ligjit 8 789 datë 07.05.2001, ju deklaron të gjithë anëtarëve të saj, organeve shtetërore, institucioneve të shoqërisë civile, të gjitha mediave, përfaqësive diplomatike të akredituar në vendin tonë dhe mbarë opinionin publik shqiptar se:
Z. Gjergj Buxhuku, ish-Administratori i Përgjithshëm i “Konfindustria Shqiptare” (KISH) është shkarkuar me vendim unanim të bordit drejtues nr. 11 dt. 11.01.2007 për shkelje të rënda të disiplinës financiare dhe përvetësim pa të drejtë të 31.185 euro nga fondet e shoqatës. Ky veprim është shoqëruar me kallëzim penal në Prokurori konform ligjit, duke mbetur në pritje të vendimit të organeve të drejtësisë.
Denoncojmë veprimin e papërgjegjshëm të Gjykatës së Tiranës në lidhje me regjistrimin absurd dhe të kundërligjshëm të një shoqate të re, me të njëjtin emër me drejtor z. Buxhuku, KONFINDUSTRIA, me një statut të ri dhe organe drejtuese.
Eshtë e drejta e çdo media apo institucioni të intervistojë, të ftojë në programe mediatike, apo çfarëdo lloj emisioni tjetër, madje të hapë faqet e medias së shkruar, kujtdo që ta shohë të arsyeshme, por do të ishte e pamoralshme dhe e kundërligjshme pas kësaj deklarate në raste kontaktesh mediatike apo institucionale të mos jepeshin sqarimet e nevojshme, se çfarë shoqate përfaqëson z. Buxhuku dhe njerëzit që ka pranë.
Faqja jonë zyrtare në internet është www.konfindustria.com dhe se çdo adresë e komunikimit via email, që nuk përmban extension @konfindustria.com nuk i përket “KONFINDUSTRIA SHQIPTARE”. Deklarata është e firmosur nga presidenti i “KONFINDUSTRIA SHQIPTARE”, ing. Hajredin Fratari.

[Gerrard]

Mes debatesh të ashpra, komisioni i Ekonomisë ka miratuar dje nen për nen projektligjin “Për disa ndryshime në ligjin për procedurat tatimore”.

Sipas ndryshimeve të bëra, biznesi duhet të paguajë 25 për qind të vlerës së gjobës dhe më pas të ankohet në gjykatë. Gjatë një seance dëgjimore në komisionin e Ekonomisë, komuniteti i biznesit i bashkuar në një zë të vetëm ka kundërshtuar ashpër projektligjin e qeverisë. Ndërkohë po dje, pas miratimit të këtij projektligji, Dhoma amerikanë e Tregtisë ka reaguar dukë thënë se ky projektligj do të shkatërrojë klimën e biznesit dhe kjo do të rëndojë në ekonominë e vendit.

Biznesi
Projektligji i qeverisë është hartuar pa marrë mendimin e biznesit dhe si i tillë është kundërshtuar fort nga këta të fundit. Gjatë seancës së djeshme dëgjimore, drejtues të shoqatave të biznesit kanë kundërshtuar miratimin e projektligjit të qeverisë. Kjo, pasi miratimi i tij do të fundoste biznesin formal. Sipas tyre, ndryshimet e bëra nga qeveria i lënë hapësirë inspektorëve tatimorë që të abuzojnë. Ata nuk kanë ngurruar të deklarojnë se gjysma e administratës tatimore është e paaftë, kurse pjesa tjetër e korruptuar. Biznesi ka propozuar që të qëndrojë në fuqi ligji aktual, ku pagesa e gjobave sigurohet nëpërmjet garancive bankare. Nëpërmjet argumenteve, ata kanë kundërshtuar variantin e qeverisë se sistemi aktual i garancive bankare nuk qëndron, sepse sipas tyre garancia nuk është mbledhur, pasi administrata tatimore nuk ka ditur ta kërkojë atë. Kjo për faktin e thjeshtë se mjaftonte që Drejtoria e Tatim- Taksave të bënte një formular të garancive. Në këtë formular të theksohej që kjo garanci është e vlefshme për të gjithë kohëzgjatjen që do të pranohej nga bankat dhe në këtë mënyrë problemi do të ishte i zgjidhur. Vlera e garancisë së bizneseve mbulon jo vetëm blerën e gjobës, por edhe të principalit që duhet paguar. Për rrjedhojë, gjatë seancës dëgjimore ata kërkuan që ky projektligj të mos miratohet dhe të kthehet në stadin aktual.

Deputetët
Mbledhja e djeshme në komisionin e Ekonomisë është shoqëruar me debate mes deputetëve të opozitës dhe të pozitës. Miratimi i këtij projektligji u krye pa votat e deputetëve të opozitës. Epiqendra e këtij debati ishte ish-ministri i Financave, Arben Malaj. Sipas tij, ky projektligj rrit kostot e biznesit dhe kjo mund të sjellë fenomenin e trembjes së parasë, të asaj paraje që vjen nga puna reale. Për rrjedhojë duke u trembur paraja në ekonominë e një vendi, trembet ekonomia në tërësinë e saj. Por i një mendimi krejt tjetër ka qenë deputeti i Partisë Demokrate, Aleksandër Biberaj. Ai ka theksuar se këto sanksione prekin biznesin informal dhe jo atë formal. Po sipas tij, ky ligj bëhet për biznese informale që ushtrojnë evazion fiskal. Deklarata e Biberajt ka hasur kundërshtime si nga përfaqësuesit e biznesit që ishin të pranishëm në sallë, ashtu edhe nga deputetët e opozitës. Nikolaq Neranxi ka pohuar se ky projektligj shkatërron biznesin e për rrjedhojë edhe ekonominë e vendit. Një mendim të kundërt ka pasur edhe kryetari i komisionit të Ekonomisë, Edmond Spaho, i cili me tone të larta ka mbrojtur projektligjin e qeverisë “Për disa ndryshime në ligjin për procedurat tatimore”.



Debatet

Genc Boga, jurist i Dhomës amerikane
Ky projektligj do rëndojë biznesin e ligjshëm, pasi biznesi informal as është ankuar ndonjëherë dhe as ka për t'u ankuar, sepse nuk paguan gjë. Me këtë që po bëni sot do të godisni të vetmin biznes që mban me bukë qeverinë.

Liko Lera, anëtar i kryesisë së Dhomës së Tregtisë
Kemi kërkuar që ky projektligj të kthehet, pasi nuk është marrë mendimi i biznesit. Gjoba e vendosur pas një vlerësimi tatimor për mua është penalizim, pasi i lihet në dorë një inspektori, i cili mund të abuzojë.

Edmond Spaho, kryetar i komisionit të Ekonomisë
Praktika në vendet e rajonit, si psh. në Maqedoni, është që organi tatimor nëse konstaton se shkelja është bërë me qëllim që në momentin e ankimimit administrativ para se të bëhet ankimi administrativ ka të drejtën të të kërkojë të paguash principalit, gjobën dhe interesin.

Arben Malaj, deputet i PS-së
Strategjitë tona duhet të mbështetin se si të lehtësojmë kostot e biznesit. Nëse të gjitha kostot i transferohen biznesit, do të ndodhë trembja e parasë, e asaj që vjen nga puna reale. Duke u trembur paraja, trembet ekonomia e vendit. Unë nuk bie dakord me qeverinë që sistemi i garancisë bankare nuk funksionin.

Luigj Aleksi, përfaqësues biznesi
Të gjithë duhet të jemi të barabartë para ligjit. Ne mendojmë që ky ligj është i papranueshëm për biznesin. Kërkojmë të tërhiqet dhe të rishikohet me tërë kontributin tonë, kur ta shikoni ju të arsyeshme dhe të gjejmë një zgjidhje.

Aleksandër Biberaj, deputet i PD-së
Ne e dimë që administrata tatimore ka problemet e veta dhe nuk është në ato nivele që ne të gjithë dëshirojmë, por gjithsesi janë të angazhuar për zbatimin e ligjeve. Për sa i përket pagesës së gjobave, maxhoranca ka marrë nismë për ta ulur në nivelin e 25 për qindëshit. Ky ligj bëhet për biznese informale që ushtrojnë evazion fiskal.

Artan Dulaku, presidenti i Shoqatës së Ndërtuesve
Nuk ka profesionalizëm tek punonjësit e Tatim-Taksave. Keni vendosur një ligj, hapi i parë i të cilit janë gjobat, nuk pranohet garancia dhe më pas kalohet te konfiskimi. Theksojmë që gjobat janë 1 deri në 5, por nuk kemi një rast të vetëm që të jenë kaq, po janë 5-fish. Pra, kur themi 25 për qind e gjobës themi 200-300 për qind e principalit.

Shpëtim Idrizi, deputet i PS-së
Nuk do ishin në këtë pozicion, nëse qeveria do të ishte konsultuar më parë me biznesin. Ndërkohë që kontrolli tatimor të le për të dëshiruar.

Nikolaq Neranxi
Do shkatërrohet ekonomia e vendit. Ky projektligj ka ardhur për dy arsye ose të shkatërrohet biznesi vendas, ose nxjerrja nga skena e disa bizneseve dhe qeveria të fusë militantët e vet.

Krenar Loloçi, avokat i kompanisë "Vodafone"
Nëse inspektori tatimor konstaton një shkelje, kjo nuk do të thotë që ajo shkelje ekziston se e ka konstatuar ai. Pra, duhet t'i vendosim në balancë, shtetin nga njëra anë dhe shoqëritë e individin nga ana tjetër.

[Gerrard]

Kreu i Dhomës së Tregtisë, Gjok Uldedaj, i ka kërkuar dje presidentit Alfred Moisiu që të mos dekretojë projektligjin “Për disa ndryshime në ligjin për procedurat tatimore”. Gjatë takimit me Presidentin e Republikës, Uldedaj ka paraqitur të gjitha shqetësimet e biznesit lidhur më këtë projektligj të qeverisë. Ndërkohë presidenti Moisiu nga ana e tij ka premtuar se do të dëgjojë të gjitha grupet e interesit përpara se të vendosë për dekretimin ose jo të këtij projektligji.
Ndërsa sot pritet të kalojë për miratim projektligji, i cili ka ndezur mjaft debate. Nëse Parlamenti vendos për miratimin e tij, atëherë fjala e fundit do t’i mbetet presidentit Moisiu nëse do të hyjë apo jo në fuqi ky projektligj.
Ndryshimet e propozuara nga qeveria kanë ndezur mjaft debate mes qeverisë dhe biznesit. Këta të fundit për herë të parë kanë krijuar një lobing dhe kanë deklaruar se do të insistojnë me ngul që ky projektligj të mos hyjë në fuqi. Ata e kanë cilësuar atë si abuziv dhe rrënues për bizneset vendase. Por pavarësisht kundërshtimeve të biznesit, komisioni i Ekonomisë e ka miratuar dje me shumicë votash këtë projektligj. Gjithashtu edhe seanca e sotme në Parlament pritet të shoqërohet me debate të ashpra.