Lajme ekonomike

[Gerrard]

Taksa e Sheshtë diskriminon shtresat në nevojë, kërkohet rritja e të ardhurave

Taksa e Sheshtë që pritet të vendoset në muajin korrik, pritet që të sjellë një efekt pozitiv për biznesin pasi parashikohet një përgjysmim i Tatimit mbi Fitimin, ndërsa, përsa i përket pagave të ulëta ky tatim do të trefishohet. Ky ndryshim në Tatimin mbi të Ardhurat Personale është tipik i një qeverie të djathtë, që nuk merr parasysh efektet sociale të Taksës së Sheshtë ose uniforme. Kjo taksë, vë në të njëjtën peshore si individët që kanë të ardhura të larta edhe ata që shtrihen në brezin e parë të pagave. Tatimi mbi të Ardhurat Personale pritet që të zbatohet në të njëjtin nivel, si për një buxhetorë apo punonjës të një kompanie private që kanë një pagë prej 25 mijë lekësh, ashtu edhe për atë që kanë një të ardhur prej 100 mijë lekësh. Por për të zbutur këtë deformim, që vjen si pasojë e një takse të njëjtë për të gjithë, ministri i Financave ka premtuar rritje të pagave për buxhetorët. "Tatimi mbi të Ardhurat Personale do të kërkojë detyrimisht reformë në fushën e pagave, për të mbështetur ritmin e pagës reale në të gjitha kategoritë e grupet e Administratës Publike dhe atyre që përfitojnë prej fondeve publike. Pra vendosja e një takse të tillë, të mos jetë pozitive vetëm në pagat e larta, por të ketë efekte pozitive edhe në nivelet e pagave të ulëta, të cilat ne mendojmë t'i rrisim me të njëjtin ritëm, ashtu si edhe në vitin e kaluar",- ka bërë të ditur ministri i Financave, Ridvan Bode, dje gjatë një konference për shtyp. Por në këtë deklaratë të bërë për skemën e Taksës së Sheshtë, Bode nuk ka përmendur një pjesë të rëndësishme të ekonomisë: pagat që marrin punonjësit privatë. Janë rreth 222 mijë të punësuarit, sipas statistikave në sektorin privat jobujqësor dhe mbi 500 mijë në sektorin privat bujqësor. Një pjesë e mirë e këtyre të punësuarve kanë paga që nuk i kalojnë 30-40 mijë lekët në muaj, duke qenë në këtë mënyrë të cenuar nga kjo taksë e re e marrë nga qeveria. Por, nga ana tjetër, ministri i Financave ka bërë të ditur se do të ketë një reformë të tërë për rritjen e pagës minimale. Sipas Bodes, në realitet, një pjesë e mirë e punonjësve të kompanive private i kanë pagat disa herë më të larta seç deklarojnë tek Tatimet. "Është e nevojshme gjithashtu që ne të shkojmë drejt një përputhje më të madhe, sepse nuk mendojmë që inxhinierët e kompanive të mëdha tëndërtimi e kanë pagën 13 mijë lekë, apo drejtorët e programeve të televizioneve më të mëdha publike e kanë pagën 20 mijë lekë dhe ju kameramanë dhe gazetarë e keni pagën 12 mijë lekë në muaj",- ka deklaruar ministri Bode. Por, megjithëse ministri ka premtuar zbutje të efekteve negative, është e qartë në të gjithë teorinë e taksimit, se një taksë e tillë është në favor vetëm të shtresave të popullsisë që kanë paga të larta. Aktualisht, deri në nivelin e pagës prej 40 mijë lekë, paguhet një Tatim mbi të Ardhurat Personale prej 1 440 lekë. Kjo, pasi Tatimi mbi të Ardhurat Personale deri në 14 mijë lekë tatohen me 1% ndërsa të ardhurat nga 14 000 - 40 000 lekë tatohen me 5%. Ndërsa në rastin e vendosjes së Taksës së Sheshtë, në masën 10%, një punonjës që e ka pagën në nivelin e 40 mijë lekëve.

Shekulli

[Gerrard]

Tiranë - Administrata Doganore, ka bërë të ditur se ka nisur një aksion për kontrollin e origjinës së importit për mallrat farmaceutike. Me anë të një ligji të miratuar nga ana e Parlamentit, është ndaluar tashmë importi i prodhimeve farmaceutike nga të ashtuquajturat vende të botës së tretë, duke lejuar vetëm import nga vendet perëndimore. Sipas burimeve zyrtare të Administratës Doganore, shërbimi doganor në mbrojtje të interesave të konsumatorit dhe në kuadër të luftës kundër evazionit fiskal, ka filluar kontrollet për rastet e deklarimit të rremë në importin e prodhimeve farmaceutike, në një kohë që cilësia e këtyre medikamenteve lë shumë për të dëshiruar. Duket se çmimet e prodhimeve farmaceutike, tashmë të kondicionuara nga vendet e zhvilluara, është tepër i lartë për xhepat e konsumatorëve shqiptarë. Një fakt i tillë, sipas edhe konstatimeve të shumta, ka sjellë që një pjesë e mirë e këtyre produkteve të mos jenë brenda standardeve, duke mos dhënë edhe efektin e duhur gjatë përdorimit.

[Gerrard]

Sipas një raporti të Bankës Botërore, për klimën e biznesit në vend, Shqipëria ka bërë vetëm shumë pak në këtë drejtim. Kostoja e hapjes së një biznesi në vend, mbetet 2 deri 3 herë më e lartë se fqinjët tanë.

Klima e vështirë e të bërit biznes në vend, është një nga faktorët kryesorë që sjellin edhe papunësinë e lartë dhe varfërinë e skajshme, për një pjesë të madhe të popullsisë. Kjo ka qenë edhe deklarata që ka bërë përfaqësuesi i Bankës Botërore, Nadir Muhamed, gjatë një diskutimit të raportit për emigracionin në Shqipëri dhe në vendet e tjera të Evropës Lindore. Sipas këtij raporti, megjithëse ka disa vjet që fluksi i madh i emigrimit është zbehur, në vend mbizotëron një papunësi e lartë dhe një nga rekomandimet e Bankës Botërore është lehtësimi i të bërit biznes, në mënyrë që të hapen sa më shumë vende pune. Por shpresat për një ulje të emigrimit nga vendet e Evropës Lindore, duke përfshirë edhe Shqipërinë, në një periudhë afatgjatë vijnë duke u zbehur. Me hapjen e tregjeve dhe heqjen edhe të barrierave të fundit që mbronin prodhimin vendës, mbijetesa e biznesit është bërë gjithnjë edhe më e vështirë. Ky fakt, bashkë me plakjen e popullsisë në vendet e Evropës Perëndimore dhe Amerikës, mbështet një prirje gjithnjë në rritje të emigrimit nga vendet e Lindjes, ku bën pjesë edhe Shqipëria. Të ardhurat nga emigrantët llogariten në rreth 1 miliardë euro për vitin 2006, ndërsa ato janë një tregues në rritje për Shqipërinë. Ky është një fakt, që lidhet me vetë karakteristikat e emigracionit shqiptar, ku duhet përmendur emigracioni në shtetet fqinjë dhe statusi i paqartë i emigrantit, që sjell edhe dëshirën e tyre për një kthim drejt vendit të origjinës.

Sipas një raporti të Bankës Botërore, për klimën e biznesit në vend, Shqipëria ka bërë vetëm shumë pak në këtë drejtim. Kostoja e hapjes së një biznesi në vend, mbetet 2 deri 3 herë më e lartë se fqinjët tanë. Megjithëse qeveria, gjatë javëve të fundit promovoi edhe projektin më të ri, ku premtimi është për një shkurtim të ndjeshëm të kohës, përsëri raportet e BB paraqesin vështirësi të shumta në këtë drejtim. Sipas Bankës Botërore, vështirësitë që hasin bizneset në vend, kanë bërë që vendi të jetë jo atraktiv për tërheqjen e kapitaleve nga jashtë. Edhe për vitin 2006, niveli i investimeve të huaja ishte ndër më të ulëtit në rajon, duke e lënë vendin në vend të fundit. Premtimet e qeverisë dhe nisma "1 euro" duket se deri tani nuk kanë dhënë asnjë efekt, të paktën këto janë të dhënët e BB, që japin edhe shkallët e përparimit të vendit në këtë drejtim. Por një faktor i rëndësishëm në tërheqjen e investimeve të huaja, janë edhe reformat e marra nga shtetet fqinjë, që janë edhe konkurrentët kryesorë në këtë fushë.

Shekulli

[Gerrard]

Me anë të këtij ligji inspektorët e tatimeve kthehen në tmerrin e biznesit, duke bërë kontrolle fizike të vazhdueshme, ndërsa ligji nuk parashikon nëse për këto kontrolle duhet të ketë një kohë apo periudhë të caktuar.

Bankat e nivelit të dytë kanë vazhduar që të shfaqin shqetësim gjatë këtyre ditëve, për këtë situatë, pasi vihet në rrezik kredia që ato i kanë dhënë bizneseve.

Sipërmarrja e lirë ka kundërshtuar ndryshimet e ligjit "Për Procedurat e Biznesit", duke i vlerësuar ndryshimet e fundit si shkatërruese. Shoqata e Eksportuesve Shqiptarë ka kundërshtuar pagimin e gjobave në parapagim. "Ky vendim komprometon edhe të drejtën tregtare të bizneseve, duke i bërë ato tepër të prekshme nga abuzimet e Administratës Tatimore. Duke pasur një fuqi tepër të madhe për fatin e sipërmarrjes, kontrollori tatimor ka shumë mundësi që të shkatërrojë një biznes, duke marrë ryshfete nga një biznes tjetër. Një masë e tillë ndikon drejtpërsëdrejti në konkurrencë",- ka bërë të ditur Alban Zusi, kryetar i Shoqatës së Eksportuesve Shqiptarë. Zusi ka vazhduar më tej, duke deklaruar se ky nuk është vendimi i parë që qeveria ka marrë në kurriz të biznesit. Ngritja në mënyrë fiktive e pagave për efekt të sigurimeve shoqërore, është një fakt tjetër. "Qeveria po realizon një aksion, që godet në mënyrë të drejtpërdrejtë biznesin prodhues dhe njëkohësisht nivelin e punësimit dhe mirëqenien. Këto ligje nuk duhet që të kenë si objektiv të tyren, rritjen e të ardhurave në buxhet, por edukimin fiskal të biznesit",- ka sqaruar Zusi. Ndërsa drejtori Ekzekutiv i Konfindustrias, Eduard Ypi ka akuzuar drejtpërdrejtë qeverinë, për paaftësi në menaxhimin e sistemit të drejtësisë dhe për shkelje të së drejtave të biznesit. "Qeveria, në pamundësi për të realizuar reformat në sistemin e drejtësisë, fakt i denoncuar nga të gjitha institucionet ndërkombëtare, ka sjellë për miratim një ligj të tillë, që anashkalon sistemin e drejtësisë. Pra, biznesi me këtë ligj është dënuar pa vajtur në Gjykatë",- ka bërë të ditur drejtori Ekzekutiv i Konfindustrias, Eduard Ypi. Ndërsa biznesmeni Stefan Pinguli ka shkuar më tej dhe ka kërkuar mbështetjen e Presidentit në mos dekretimin e këtij ligji, që ka pasoja të pallogaritshme në kostot që mbart për sipërmarrjen. Një nga pikat e errëta të këtij ligji është edhe vendosja e sekuestros, por ende mbetet e paspecifikuar fakti se në cilin rast merret kjo masë, duke e lënë në dorë të tatimorëve.

"Me anë të këtij ligji inspektorët e tatimeve kthehen në tmerrin e biznesit, duke bërë kontrolle fizike të vazhdueshme, ndërsa ligji nuk parashikon nëse për këto kontrolle duhet të ketë një kohë apo periudhë të caktuar",- ka sqaruar Nikollaq Neranxi. Sipas Neranxit, ka pasur një shqetësim masiv të gjithë sipërmarrjes gjatë këtyre ditëve pasi dihet që çdo sipërmarrje ka rrjetin e saj të bankave që merr kredi, apo të furnitorëve dhe të tretëve të tjerë. "Bankat e nivelit të dytë kanë vazhduar që të shfaqin shqetësim gjatë këtyre ditëve, për këtë situatë, pasi vihet në rrezik kredia që ato i kanë dhënë bizneseve",- ka bërë të ditur Neranxi. Ministri i Financave ka pranuar gjatë diskutimeve të ligjit në Parlament, që e vetmja lehtësi që mund të merret nga ana e tatimeve është që, në rastet kur detyrimet nuk paguhen dot nga kompania, menjëherë të jepet mundësia me këste, por kjo vetëm në rast kur pranohet detyrimi nga kompania. Në rast se biznesi i gjobitur kundërshton, atëherë ai duhet që të paguajë gjobën, detyrimin dhe interesat, nëse do të apelojë. Ligji është miratuar në parim nga Parlamenti ditën e enjte, ndërsa gjatë javës që vjen, pritet që të zhvillohen edhe diskutimet nen për nen. Sipërmarrja ka deklaruar se do të vazhdojë luftën, për të mos lejuar miratimin e këtyre ndryshimeve që dëmtojnë rëndë konkurrencën dhe mbartin kosto të mëdha për zhvillimin e vendit.

Të ardhurat nga gjobat dhe penalizimet e tjera të vendosura nga ana e tatimeve, gjatë vitit 2006 kanë pësuar një rritje të ndjeshme, rreth 190% e Planit Vjetor. Një fakt i tillë është kontestuar edhe nga ana e ish-ministrit të Financave, Arben Malaj, gjatë diskutimit të ligjit "Për Procedurat Tatimore". Me anë të gjobave të mëdha, të vëna gjatë vitit të kaluar, duket se janë mbushur të gjitha humbjet që kanë ardhur si pasojë u uljes së Tatimit të Thjeshtuar për Fitimin.

[Gerrard]

Karboni është një nga mallrat që ne mund të eksportojmë, në bazë të Marrëveshjes së Kyotos

Qeveria Austriake ka rënë dakord që të investojë në projekte me vlerë 30 milionë USD në vit, kryesisht në mbrojtjen e mjedisit. Pagesa e kësaj shume nga ana e austriakëve është parë e arsyeshme, pasi industria e këtij vendi mund të vazhdojë prodhimin, deri në kuotat e reja të karbonit të blerë nga Shqipëria.

Që prej vitit 2005, pas nënshkrimit të Protokollit të Kyotos nga 300 vendeve të ndryshme të botës, lindi edhe tregu i karbonit, në të cilin ky mall tregtohej në bazë të shkarkimeve që industritë duhej të realizonin. Në këtë treg është futur edhe Shqipëria, si një nga vendet që ka nënshkruar Protokollin e Kyotos, që në vitin 2005. Duke qenë një vend ku shkarkimet e karbonit në hapësira janë ende të vogla, për shkak të mungesës së industrisë, vendit i lind e drejta që t'ia shesë kuotat e tij të ndotjes vendeve të tjera që e kanë tashmë të ngritur këtë industri. Pra, një vendi që ka një industri të ngritur dhe ku emetimi i gazeve i kalon kuotat e përcaktuara nga Protokolli i Kyotos, i lind si detyrim që të ulë shkarkimin e gazrave në atmosferë, por njëkohësisht mund të ketë edhe një zgjidhje tjetër. Kjo është blerja e kuotave nga një vend tjetër, që është poshtë nivelit limit të shkarkimit të gazrave, për sa kohë që një industri vazhdon që të nxjerrë fitime. Burime nga Ministria e Mjedisit bëjnë të ditur se, në këtë treg, së fundmi është përfshirë edhe Shqipëria. Një program i Kombeve të Bashkura për ndryshimet klimatike po zbatohet edhe në Shqipëri, me projekte që synojnë një zhvillim të pastër dhe të qëndrueshëm. Drejtorja e këtij programi, fizikantja Ermira Fida, pranë Ministrisë së Mbrojtjes dhe Mjedisit, në një intervistë për "Deutche Ëelle", shpjegon se çdo të thotë tregu i karbonit. "Tregu i karbonit, është treg i një malli që quhet karbon. Që nga viti 2005, kur filloi të funksionojë një treg i tillë dhe u miratuan disa rregulla dhe procedura, karboni filloi të shitet dhe të blihet. Shitja për çdo mall bazohet në kërkesën dhe ofertën. Kërkesa ka të bëjë me nevojën për të plotësuar detyrimet që kanë ndaj Protokollit të Kyotos, shtetet që e kanë nënshkruar atë, të cilave Kombet e Bashkuara u lejojnë që krahas masave që marrin brenda territoreve të tyre, për aplikimin e teknologjive të pastra, mund ta bëjnë edhe jashtë territorit të tyre, duke u kushtuar më lirë, kur është fjalë për vende në zhvillim". Këtë, në Shqipëri po e bën Austria. Çfarë ndodh? Shqipëria, me një territor të vogël dhe duke qenë një vend jo i zhvilluar industrial, ndonëse ka ratifikuar Protokollin e Kyotos, nuk ka detyrime ligjore dhe as kuote të reduktimit të emetimit të gazrave me efekt serre. Sipas shifrave zyrtare, nga territori i Shqipërisë shkarkohen 8,5 milionë ton Dioksid Karboni, sasi kjo mjaft e ulët në raport me miliarda e miliarda ton, 1/3 e te cilave e shkarkojnë vetëm SHBA, të cilat për këtë shkak, krahas Indisë apo Australisë, nuk e kanë nënshkruar Protokollin e Kyotos. Ndërkohë Shqipëria, si vend që e ka nënshkruar këtë Protokoll, ka mundësi që t'ia shesë kuotat e saj të shkarkimit të gazrave, vendeve që kanë interes që t'i blejnë ato, pasi kanë industri të rëndë të instaluar dhe më lirë u del që të blejnë kuotat e pashfrytëzuara në këtë rast nga Shqipëria, sesa të ulin prodhimin e industrisë apo të përmirësojnë teknologjinë, me qëllim pakësimin e ndotjes. Përfitimi ekonomik i vendit nuk është i vogël. Bëhet fjalë për një projekt që u sjell 25 komunave të Shqipërisë, një të ardhur prej 30 milionë dollarësh në vit. Paratë nuk jepen në cash, por u jepen përmes projekteve për zhvillim të pastër dhe të qëndrueshëm Shoqatave të Mbrojtjes së Pyjeve.

Shekulli

[Gerrard]

Ministri Bode: Pagesë me këste, vetëm kur biznesi pranon shkeljet financiare

Miratohet ligji që i mohon bizneseve apelimin e gjobave në gjykata. Trefishohen gjobat për sipërmarrjen

"Pasojat që vijnë nga penalizimi i padrejtë i biznesit, janë kosto të rënda para së gjithash për industritë dhe biznesin prodhues, por edhe për procesin e integrimit të Shqipërisë në BE. Në afatgjatë, kosto të tilla tejkalojnë pasojat financiare të momentit, pasi janë sinjal mjaft i dëmshëm për bllokimin afatgjatë të investimeve prodhuese të vendit dhe të huaja"

Miratohet me votat e shumicës së djathtë ligji i gjobave për sipërmarrjen, pavarësisht kundërshtimit të gjithë grupeve të biznesit. Miratimi i këtij ligji nga Parlamenti, që nga tw githa palwt pwrvec qeverisw është konsideruar në kundërshtim me Kushtetutën, është realizuar edhe pa marrë mendimet dhe propozimet e grupeve të interesit. Klima jo e mirw që qeveriaka krijuar me biznesint, është konkretizuar gjatë ditës së djeshme me anë të miratimit të ndryshimit të "Ligjit për Procedurat Tatimore", duke i mohuar bizneseve një nga të drejtat themelore, që eshtë prezumimi për të qenë i pafajshëm, deri në një vendim të formës së prerë nga gjykata. Me anë të ndryshimeve në këtë ligj kërkohet që, para se të paraqiten për apelim në shkallët e gjyqësorit, bizneset janë të detyruar që tani e tutje të paguajnë çdo gjobë dhe interes që lidhet me detyrimin tatimor të apeluar. Njëkohësisht është hequr edhe garancia bankare që mund të vendoste biznesi, ku parashikohej që një bankë dilte garant tek tatimet, për detyrimet që tatimet pretendonin ndaj një klienti. Me miratimin e këtij ligji, qeveria merr në dorë një të drejtë që vetë Kushtetuta nuk e lejon. Por i tjetër mendimi ka qenë kryeministri Berisha, që ka akuzuar opozitën për përfshirje në afera me biznesin. "Ligji ka për qëllim që të vejë barazinë mes qytetarëve. Jam i habitur me qëndrimin e opozitës. Pretendoni se nga zbatimi i një praktike doganore të njohur, do të ketë pabarazi ndaj bizneseve. Por vetëm nga pabarazia që ka ekzistuar deri tani, 400 milionë euro është borxhi i krijuar",- ka bërë të ditur Berisha, gjatë seancës së djeshme parlamentare. Sipas Berishës, ky ligj ka në thelb të heqë farën e klientelizmit. "Ne nuk paguajmë borxhet e bizneseve, por kërkojmë që bizneset të paguajnë borxhet fiskale. Ju po bëni një avokati interesash të ngushta klienteliste",- tha Berisha. Por deklarata e Berishës wshtw kundërshtuar nga Sekretari i Përgjithshëm i Partisë Socialiste, Pandeli Majko. "Ne nuk jemi opozitë klienteliste, por pushteti juaj me këto ligje mund të jetë lobi për biznese të caktuara. Nëse ke probleme me biznesin shko në Gjykatë, nëse ke probleme me pronat, shko në Gjykatë dhe mos na sill këtu në Kuvend, ligj ekstra. Nuk ke dhënë përgjigje për dy shtresa popullsie që të kanë votuar për 16 vjet, ish-pronarët, që i ke ende rrugëve sot dhe ish-të Përndjekurit Politikë",- ka deklaruar Majko.

Ndryshimi në këtë ligj, sipas qwndrimeve tw opozitws tw shprehura dje nw seancw mohon një nga të drejtat themelore të një shteti ligjor, të drejtën për të apeluar një vendim administrativ në Gjykatë,duke e vënë sipërmarrjen në një pozitë të vështirë. Miratimi në parim i këtij ligji është kundërshtuar nga Konfindustria, një nga grupimet e mëdha të biznesit. Sipas deklaratës për shtyp të këtij grupimi, "përmbajtja e ndryshimeve të propozuara në këtë ligj, është larg nga një prej parimeve bazë të shtetit të së drejtës, prezumimi i pafajësisë, deri në shprehjen e vendimit përfundimtar të Gjykatës, parim që pa asnjë mëdyshje duhet të përdoret edhe në rastin e marrëdhënieve Ekzekutiv-Biznes. Çdo anashkalim i këtij parimi, me çfarëdo arsyetimi që mund të bëhet, është shmangie nga normat bazë të demokracisë, me pasoja të pallogaritshme ekonomike, financiare dhe shoqërore për vendin. Konfindustria është kundër edhe mënyrave të zgjidhjeve të ndërmjetme të propozuara, si p.sh., pagesa paraprake penalizimesh me këste, përderisa përsëri janë në kundërshtim me parimin e mësipërm të veprimit të shtetit të së drejtës". Debati mbi nenin 43 të "Ligjit për Procedurat Tatimore", ka qenë në qendër të vëmendjes nga ana e specialistëve të kësaj fushe, që prej shumë kohësh, ku edhe pagesa e vetëm detyrimit tatimor është vlerësuar si e gabuar dhe ndëshkuese. Sipas deputetwve tw opozitws planet e qeverisw për të mbushur gropat e Buxhetit të Shtetit, nuk i ndalin ambiciet e saj, që në këtë rast janë fatale për fatin e sipërmarrjes. Nëse marrim një shembull, ku tatimorët kanë vlerësuar sipas lapsit të tyre, se një biznes VIP nuk ka deklaruar një shumë prej 300 mijë dollarësh Tatim mbi Fitimin, atëherë gjoba që ndërmerret në këtë moment është 300 mijë dollarë shtesë, pra 100%. Kështu, 300 mijë USD detyrimi tatimor, shto edhe 300 mijë gjobën, shkojnë 600 mijë dollarë. Nëse këtu do i fusim edhe interesat, që për muajin e parë janë 2% e shumës dhe për muajt e tjerë 1%, shifra fryhet aq shumë, sa kompania e penalizuar ka shumë mundësi që të mund të mos arrijë dot fare që ta hedhë për apelim në shkallët e gjyqësorit, këtë vendim të tatimorëve.

Shekulli

[Gerrard]

Shqipëria importon 4 mln ton mallra, ku 10 për qind i përket paketimit, çka do të sjellë edhe rritje të çmimit të vetë produkteve

Vështirësia e gjetjes së lëndës së parë, si dhe faktorët ndërkombëtarë që lidhen kryesisht me rritjen e kostos së prodhimit në Kinë, janë dy nga faktorët që sipas prodhuesve shqiptarë të letrës do të çojnë në dyfishimin e çmimit të këtij produkti, brenda 2 deri 3 viteve. Prodhuesit pohojnë se rritja mesatare vjetore e çmimit të lëndës së parë është 20 për qind. "Po të bëjmë një analizë të çmimit të letrës dhe lëndës së parë me të cilën ajo prodhohet, vëmë re se ka një rritje mesatare vjetore prej 20 për qind, ndërkohë që kësaj rritjeje i shtohen edhe shumë faktorë të tjerë, që lidhen kryesisht me politikat që po bën prodhuesi më i madh në botë, sikurse është Kina. Në vendin tonë ka shumë faktorë të tjerë që ndikojnë në rritjen e këtij çmimi, të cilët lidhen kryesisht me vështirësitë e gjetjes së lëndës së parë, energjia elektrike për përpunim, si dhe kostoja e lartë e transportit",- pohon Bardhyl Baltëza, një prej prodhuesve më të mëdhenj të letrës në vend, si dhe kryetar i Shoqatës së Ricikluesve. Sipas tij, paketimet, letrat me një përdorim, si dhe vetë letra për gazetë, do të preket nga rritja e pashmangshme e çmimit.

Faktorët ndërkombëtarë

Sipas Baltëzës, Kina është faktori kyç ndërkombëtarë që sjell rritje të çmimit, pasi kjo lidhet me politikat ekonomike që po zhvillon ky shtet. "Pas tërheqjes së mjaft investitorëve të huaj, si pasojë e mos ndryshimit të pagave me nivelin e vendeve ish-komuniste, Kina kërkon që të rrisë standardet e jetesës duke filluar rritjen e këtyre pagave, që lidhet me rritjen e kostos së prodhimit. Kjo strategji prek edhe letrën. Kështu, investitorët kanë derdhur miliona dollarë në Kinë dhe tani nuk mund të mbyllin fabrikat, si pasojë e rritjes galopante të pagave, kështu që çdo gjë do të reflektohet në çmimin përfundimtar të produktit",- pohon prodhuesi i letrës.

Përpunimi

Sipas përpunuesve vendës, në Shqipëri riciklohen çdo vit plot 70 mijë ton letër, e cila kryesisht merret nga importi, si pasojë e pamundësisë për ta mbledhur atë brenda vendit. Një shifër tjetër mjaft interesante që jepet nga statistikat e ricikluesve, është fakti se vendi ynë importon çdo vit plot 40 mln ton mallra, ku rreth 10 për qind e kësaj sasie i përket paketimit, i cili është kryesisht prej letre, por edhe prej produktesh të tjerë.

[Gerrard]

Interesat e larta të parasë pritet që të karakterizojnë tregun vendës si edhe atë ndërkombëtar, gjatë gjithë këtij viti. Sinjali për një rritje të interesave gjatë muajit qershor dhe një rritje të dytë në pjesën e dytë të vitit, vjen nga Banka Qendrore Evropiane. Ndikimi i rritjes së interesave në eurozonë, ka një ndikim të drejtpërdrejtë edhe në tregun vendës të parasë. Kredia e dhënë nga ana e bankave të nivelit të dytë është shtrenjtuar pas sinjaleve të shumta për një rritje të interesave në eurozonë, që deri në fund të këtij viti pritet që të shkojnë në 4.25%. Rritja e interesave për euron vjen në një kohë që monedha evropiane ka humbu terren në treg, pas ecurisë jo të mirë të ekonomisë evropiane. Nga ana tjetër edhe interesat e kredive dhe depozitave në lekë duket se do të ruajnë trendin e tyre rritës, megjithëse Banka e Shqipërisë ka deklaruar se gjatë muajve të parë të këtij viti është konstatuar tepricë likuiditeti në sistemin bankar, duke çuar edhe në ulje të interesave. Edhe Banka e Shqipërisë ka marrë në shqyrtim normën e interesit për lekun, por vendimi ka qenë për ta lanë atë të pandryshuar. Norma bazë e interesit për lekun do të qëndrojë 5.5 për qind, duke u rreshtuar shumë afër asaj të dollarit, 5.25% dhe duke ruajtur ende diferencën me monedhën evropiane, që ka një interes prej 3.75%.

Në deklaratën e bërë nga ana e Institucionit Qendror Monetar, nuk përjashtohet një rritje e re për interesat e lekut, gjatë muajve në vazhdim. Edhe gjatë muajit shkurt inflacioni vjetor rezultoi 2.9, duke qenë mjaft afër normës së synuar nga Banka e Shqipërisë. Inflacioni vjetor i muajit shkurt ishte i njëjtë me inflacionin e muajit janar, ndërkohë që inflacioni mesatar vjetor pësoi një rritje të lehtë në nivelin 2.6 për qind. Çmimet e konsumit u rritën me 0.5 për qind gjatë muajit shkurt, duke shënuar të njëjtin kah dhe intensitet sezonal me atë të muajve shkurt të dy viteve paraardhës.

Shtimi i kredisë rriti interesat

Bankierët janë të mendimit se rritja e interesave të kredisë, si për lekun edhe për valutat, kryesisht për euron, po vjen për shkak të rrezikut më të madh. Duke pasur një fluks të madh kreditimi dhe një rritje të konkurrencës në zona të ngushta, një pjesë e kredive rezultojnë të pastudiuara mirë. Teprica e kredisë për ekonominë, në muajin janar 2007 shënoi 194.4 miliardë lekë, ose 3.2 miliardë lekë më shumë se një muaj më parë. Në terma vjetorë, kredia u rrit me 55.8 për qind, duke arritur në 21.5 për qind të PBB-së. Rritja e interesave për shkak të rritjes së riskut, është një fenomen që komentohet në mënyra të ndryshme. Ndërsa për bankierët, aplikimi i një interesi më të lartë për klientët e pasigurt është i natyrshëm, një pjesë e biznesit pranon se kemi të bëjmë me një kosto tepër të lartë të procesit të kreditimit.

[Gerrard]

Shekulli

08-04-2007

Ministria e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, në bashkëpunim me projektin FAO e GTZ, do të zbatojnë dy projekte të reja, për rritjen e cilësisë dhe sigurisë ushqimore në vend. Projektet do të fillojnë brenda këtij muaji në Korçë, Pogradec dhe në një nga zonat veriore të vendit. Këto projekte synojnë që të ndihmojnë prodhuesit me asistencë teknike dhe ekspertë, për përmirësimin e kushteve të rritjes se cilësisë së produkteve. Ministria e Bujqësisë, po shikon me prioritet rritjen e sigurisë ushqimore në tregjet e vendit. Për këtë qëllim, kjo ministri po bashkëpunon me shoqatat e konsumatorëve, ministritë e linjës, si dhe me projekte të ndryshme për hartimin e një programi kombëtar, që synon rritjen e nivelit të produkteve ushqimore dhe joushqimore në vendin tonë, sipas parametrave të shteteve të Bashkimit Evropian.

[Gerrard]

Shoqata e Hidrokarbureve: Ulja e akcizës për solarin dhe mazutin, rrit abuzimet në dogana

Gjobiten me 5 milionë lekë dy pika karburanti në Tiranë e Lushnje, ku shitej solar në vend të naftës

Ndryshimet e miratuara nga ana e Parlamentit në ligjin e akcizave, janë kundërshtuar nga ana e Shoqatës së Hidrokarbureve. "Ne kërkojmë të mos miratohet ulja e akcizës për mazutin dhe solarin, pasi nëse bëhet ulja e kësaj akcize, atëherë për këta artikuj krijohet mundësia e abuzimit lidhur me cilësinë (përzierjes) e tregtimit të karburanteve",- ka deklaruar gjatë ditës së djeshme, Shoqata e Hidrokarbureve. Abuzimi vjen, pasi duke paguar akcizë më të ulët për solarin dhe mazutin, në krahasim me naftën, tregtarët abuzojnë duke i përzierë këto lëndë djegëse, për të rritur fitimet. Gjatë ditës së djeshme, Inspektorati i Naftës dhe i Gazit, ka bërë të ditur se janë gjobitur dy pika në Tiranë dhe Lushnje ku është konstatuar shitja e solarit për naftë, si dhe përzierja e këtyre produkteve.