Lajme ekonomike

[Gerrard]

Pas dorëheqjes së drejtorit të Përgjithshëm të Tatimeve, Alfred Prifti, ka ardhur radha e drejtuesve në nivel më të ulët të hierarkisë të mbledhjes së tatim-taksave. Kryetarja e degës së tatimeve të Tiranës, Alketa Çabej, është shkarkuar dy ditë më parë. Ashtu si në rastin e dorëheqjes së Priftit edhe largimi i Çabejit është mbajtur sekret, madje pas zbulimit se ajo nuk ishte më në krye të tatimorëve kryeqytetas, zyrtarë pranë qeverisë janë përpjekur të paraqesin variantin e një dorëheqjeje, Por, burime të "Shqip" pranë Ministrisë së Financave dhe Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve, bëjnë të ditur se ish-drejtorja është shkarkuar pa një motivacion të qartë, por duke cekur zyrtarisht vetëm "lëvizjet të parashikuara në administratë". Dorëheqja apo shkarkimi i njëpasnjëshëm i drejtuesve tatimorë dëshmon për një furtunë të vërtetë në këtë administratë.

[Gerrard]

Fullani thotë se MSA mund të mos shoqërohet me rritjen e pritshme të IDH-ve, në rast se nuk përmirësohet klima e biznesit

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani, ka paralajmëruar se Shqipëria mund të mos i marrë efektet e pritshme të rritjes së Investimeve të Huaja Direkte (IDH) nga nënshkrimi i Marrëveshjes së Asocim-Stabilizimit. Gjatë viteve 2000-2006, Investimet e Huaja Direkte të marra së bashku arritën në rreth 1,45 miliardë dollarë ose 3,5 për qind e Produktit të Brendshëm Bruto. Sipas Fullanit, Shqipëria vazhdon të jetë një vend pak i preferuar për investitorët e huaj. Eksperienca e vendeve të sapoantarësuara në Bashkimin Evropian ka treguar se nënshkrimi i MSA dhe negociatat që e pasojnë atë janë ndjekur nga një fluks i madh i investimeve të huaja. "Ne nuk mund të pretendojmë se ky fenomen do të jetë automatikisht i pranishëm edhe në Shqipëri. Për këtë arsye, Banka e Shqipërisë gjykon se thellimi i mëtejshëm i reformave strukturore është i domosdoshëm dhe ky proces duhet të pasohet me përmirësimin e klimës së biznesit si dhe me rritjen

e shkallës së zbatimit të ligjit," tha Fullani. Gjatë vitit që lamë pas, investimet e huaja direkte në Shqipëri ishin rreth 250 milionë euro. Vitet e fundit në tregun botëror të investimeve po vihet re një tendencë në rritje e zhvendosjes së këtyre të fundit drejt tregjeve në zhvillim, ku bën pjesë edhe vendi ynë. Sipas të dhënave zyrtare të Bankës Botërore, investimet e huaja rezultojnë të kenë një rritje të ndjeshme edhe në rajonin e Ballkanit, por pjesa dërrmuese e tyre ka shkuar në Kroaci, Slloveni, Bullgari dhe Rumani. Kur të gjitha vendet e rajonit janë përfshirë në një luftë të ashpër për thithjen e investitorëve potencialë, Shqipëria, vazhdon të ketë probleme me pronësinë, infrastrukturën dhe stabilitetin politik. Këta elementë janë faktorë pengues për tërheqjen e investimeve të huaja.

Kredia

Vitin e kaluar kredia për ekonominë u rrit me rreth 70 miliardë lekë ose 8 miliardë lekë më shumë se një vit më parë. Portofoli i kredisë arriti në 191.2 miliardë lekë dukë përbërë rreth 21.3 për qind të Produktit të Brendshëm Bruto. Kredia për biznese ka përbërë peshën kryesore të portofolit të bankave dhe sektori që ka marrë më shumë kredi ka qenë ai i tregtisë. Megjithëse i ka cilësuar këto si zhvillime pozitive, Fullani i ka paralajmëruar sërish bankat e nivelit të dytë për rritjen e kredive të pakthyera. Gjatë vitit 2006, kreditë e këqija përbënin mbi 3 për qind të totalit të kredive. Banka e Shqipërisë në raportin e saj paralajmëron edhe për rrezikun e thellimit të deficitit tregtar dhe krizave të njëpasnjëshme energjetike. Sipas autoritetit qendror monetar në vend, këta dy faktorë mbeten një kërcënim për ekonominë shqiptare gjatë viteve të ardhshme. "Përsëritja e shpeshtë e krizave energjetike rrit rrezikun që periudhat me kufizime të ndjeshme të energjisë të mos konsiderohen më si goditje të rastësishme, por gjithnjë e më shumë të klasifikohen si faktorë të përhershëm dhe për rrjedhojë të materializohen edhe në nivelin e çmimeve dhe pritjeve për to", përfundoi Fullani.

[Gerrard]

"Tirana Bank" sjell dy forma të reja kreditimi për të gjithë konsumatorët shqiptarë, të cilët janë të interesuar të marrin kredi për nevoja të ndryshme, p.sh., si zhvillimin e biznesit të tyre dhe kredi konsumatore. Këto forma kredie ofrojnë mundësinë e një shërbimi të shpejtë nga ana e bankës tonë, duke pasur limite kreditimi në kufijtë maksimalë të njohur deri tani në tregun shqiptar dhe me kushte nga më të favorshmet gjatë procedurës për marrjen e kredisë. Këto dy forma kredie janë ‘Fast Business‘ dhe ‘Home Equity‘, që paralelisht ndihmojnë klientë me nevoja krejtësisht të ndryshme nga njëri-tjetri. Kështu ‘Fast Business‘ ofron një linjë kredie, që mbështet biznesin e mesëm dhe të vogël me kapital qarkullues në limite deri në 50 mijë euro, me një normë interesi në euro+5% për 12 muaj dhe mund të aplikohet në të tria format e monedhave, lekë, euro dhe dollarë. Një nga të veçantat e kësaj forme kredie, është se për të përfituar limitin e saj prej 50 mijë eurosh, procedurat për aplikimin e një kredie të tillë janë të shpejta dhe klienti mund ta marrë këtë kredi brenda 72 orëve. Kjo ndihmon për rastet emergjente nga ana e klientëve, të cilët kanë nevojë për kreditim të shpejtë, sigurisht të pajisur me dokumentacionin e plotë që kërkohet nga banka për këtë lloj kredie, ndërsa për limite kreditimi deri në 5 mijë euro nuk ka nevojë për garanci nga ana e klientit. Forma tjetër e kredisë ‘Home Equity‘ është një mënyrë për të mbështetur të gjithë ata konsumatorë, që kanë nevojë për kredi, për nevoja nga më të ndryshmet mjafton që të kenë në pronësi të tyre një shtëpi banimi. Risia e kësaj forme kreditimi është se klienti që aplikon është i lirë ta përdorë këtë financim, sipas dëshirës dhe nevojave të tij, pa qenë i detyruar të japë sqarime të veçanta, por vetëm të provojë kapacitetin e tij ripagues. Është një nga kreditë konsumatore më të mira në tregun shqiptar, që ofron interesa tepër të favorshme të njëjta me ato të kredisë për shtëpi, mjafton të kesh thjesht hipotekën e një apartamenti. Përfitimet e kësaj kredie janë të thjeshta dhe shumë të leverdishme për klientët tanë.

1. Interesi në këtë kredi është i njëjtë si në kreditë për shtëpi.

2. Kohëzgjatja e kredisë është deri në 15 vjet.

3. Limiti i kreditimit mbi 50000 euro.

4. Nuk ka nevojë për garanci apo të shpjegojë arsyet e tërheqjes së kredisë, mjafton pronësia e një shtëpie.

Limiti i financimit është 50000 euro ose ekuivalentet në monedhat e tjera dhe periudha e financimit është deri në 15 vjet.

© Gazeta Shqip - 2006-2007

[Gerrard]

Administrata tatimore në kaos, lëvizjet e fundit kanë paralizuar punën në administratë


Dje është zgjedhur në krye të Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve Gerta Picari, ish-drejtoreshë e Përgjithshme e Institutit të Statistikave. Vendimi për zënien e vendit bosh ka ardhur nga kreu i Financave vetëm pas 24 orëve të dhënies së dorëheqjes nga ish-drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve, Alfred Prifti. Me propozim të ministrit të Financave, Kryeministri Berisha nxorri urdhrin për lirimin nga detyra të z. Alfred Prifti, drejtor i Përgjithshëm i Tatimeve dhe emërimin në këtë detyrë të znj. Gerta Picari. Znj. Gerta Picari ka kryer detyrën e drejtores së Përgjithshme të Institutit të Statistikave (INSTAT) që prej janarit të vitit 2006. Ajo gjithashtu ka drejtuar Drejtorinë e Politikave Makroekonomike dhe Fiskale në Ministrinë e Financave, si dhe ka kryer funksionin e konsulentes lokale, ekonomiste analiste pranë Bankës Botërore në Tiranë. Znj. Picari është diplomuar në Universitetin e Tiranës, dega ekonomi, si dhe ka kryer studime të nivelit master në fushën ekonomike brenda dhe jashtë vendit. Ndërsa lidhur me të dorëhequrin e fundit të ish-drejtorit Prifti, ministri i Financave Ridvan Bode tha në një prononcim për mediat: “Sigurisht që Prifti mbetet në tërësi i vlerësuar nga ana jonë dhe ka kërkuar, për shkak të ngarkesës që ka kjo njësi, të mund të pozicionohet në një vend tjetër të rëndësishëm në administratën publike”. Ndryshe nga Prifti, drejtoresha e Tatimeve të Degës së Tiranës, Alketa Çabej, është shkarkuar nga detyra. Shkak për largimin e saj është mosrealizimi i planit. Në vend të saj është emëruar Sami Muho. Ndërkohë, Çabej është rikthyer në pozicionin e saj të mëparshëm në Drejtorinë Teknike pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve. Çabej u emërua në këtë detyrë në fillim të këtij viti pas shkarkimit të ish-drejtorit Ilir Mandri, shkarkimi i të cilit u krye po me të njëjtën arsye për mosrealizim të planit. Brenda një periudhe kohore prej një muaji kanë dhënë dorëheqjen nga administrata tatimore disa krerë të Tatimeve. Kështu, brenda një muaji, ka dhënë dorëheqjen kryeinspektori i Drejtorisë së Tatimpaguesve të Mëdhenj Kosta Miçaço, i cili refuzoi të kryente një kontroll të komanduar nga lart në një kompani ku ishte kryer kontrolli më pare. Gjithashtu ka dhënë dorëheqjen Hasan Zaçe, drejtor i Drejtorisë së VIP-ave pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve. Ky i fundit u zëvendësua fillimisht me Mimoza Kalinë, por emërimi përfundimtar ishte në favor të ish-kryetarit të PD-së për Gjirokastrën, Abaz Aliko. I fundit i shkarkuar është njëri nga nëndrejtorët e Tatimorëve, Sabah Jemishta, ndërkohë pritet të shihet nëse në vendin që ai la bosh do të emërohet apo jo një zyrtar tjetër. Mjaft emra të rinj, që janë aktualisht në funksion të qeverisë, po qarkullojnë nëpër mjediset e administratës jetime por asnjë konfirmim zyrtar nuk ka për ta.

[Gerrard]

Lufta e hapur me biznesin, gjobëvëniet, si dhe konfliktet e kreut të Financave me tërë komunitetin e biznesit, janë bilanci i fundit i qeverisë “Berisha”. Vetë ministri Bode në këtë situatë nuk ka gjetur rehat edhe me vartësit e tij fiskalë, duke mos kursyer për të bërë kurban këta të fundit njërin pas tjetrit. Situata në administratën fiskale është mjaft e zymtë pasi në të shumtën e rasteve lëvizja e krerëve të saj shoqërohet me ndryshime që nga drejtorët e drejtorive e deri te specialistët e thjeshtë. Ministri Bode ka spastruar administratën nga të pabindurit dhe gjobëvënësit e paligjshëm dhe pritet zëvendësimi i tyre me njerëz të afërt të kreut të qeverisë. E gjithë kjo betejë bëhet për të gjetur esnafin e gjobitjes së biznesit. Në një kohë që klima midis biznesit e qeverisë është mjaft e acaruar, vetë kreu i Financave nuk gjen rehat me krerët e fiskut duke i provuar e më pas shkarkuar dhe dorëhequr. Në mëse një muaj kanë dhënë dorëheqjen, si kurrë ndonjëherë në historinë e fiskut shqiptar, më shumë se 5 krerë tatimesh. Në zyrën e ministrit të palodhur Bode për të emëruar tatimorë të bindur kanë mbërritur dorëheqje të njëpasnjëshme të pamotivura. Vetë Bode, në një prononcim për mediat, është shprehur se kreu i Tatimeve dha dorëheqjen pasi ndihej pak i lodhur. Justifikim fëminor në një kohë që biznesi dhe qeveria nuk po gjejnë kompromisin e duhur dhe biznesit po i injorohen çdo ditë kërkesat e tij të drejta për më pak gjoba e më pak kontrolle të panevojshme.


Bode pranon dështimin në realizimin e investimeve
Tri ministritë, të cilat gjatë tre muajve të parë të vitit kanë dështuar në realizimin e investimeve, janë Ministria e Arsimit, e Shëndetësisë dhe Ministria e Drejtësisë. Në një konferencë për shtyp, ministri Bode ka sqaruar se “Ministritë, të cilat gjenden në intervalin 1 deri në 2% të realizimit të investimeve, janë Ministria e Arsimit, Ministria e Shëndetësisë dhe Ministria e Drejtësisë”. Niveli i ulët i realizimit të investimeve në 3-mujorin e parë të 2007-s, sipas Bodes, “është shkaktuar kryesisht nga implementimi i procedurave të reja për investimet publike. Kjo gjë për ministritë ka kërkuar një kohë më të gjatë, ndërsa pjesa më e madhe e projekteve janë duke ndjekur procedurat e prokurimit”. Ndërsa shpenzimet kapitale për këtë periudhë janë rreth 2,530 milionë më shumë se e njëjta periudhë e vitit të kaluar ose rreth 78.8 % të planifikimit më shumë. Në këtë nivel, ndikim kanë patur financimet e brendshme, të cilat, sipas Bodes, “janë realizuar në nivelin rreth 80 % të planifikimit, duke qenë rreth 150 % më të larta ose 2,983 milionë më shumë, në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar”. Ministritë që paraqiten me nivel të lartë të zbatimit të investimeve me financim të brendshëm, krahasuar me planin vjetor të buxhetit, janë Ministria e Transportit dhe e Punëve Publike me 21% dhe Ministria e Mbrojtjes me 16.5%. Pjesa tjetër e ministrive të linjës janë më pak se 10%. Në investimet me financim të huaj me nivel më të lartë financimi paraqiten Ministria e Bujqësisë dhe e Ushqimit në nivelin 10 %, Ministria e Punës dhe e Shanseve të Barabarta 12%. Ndërsa shpenzimet korrente për këtë periudhë janë rreth 43,184 milionë që zënë rreth 92.92% kundrejt planit për këtë periudhë, të cilat përbëjnë 10 % më shumë se e njëjta periudhë e një viti më parë ose rreth 4 miliardë lekë më shumë sipas zërave. Sipas Bodes, “shpenzimet operative dhe të mirëmbajtjes kapin rreth 90 % të planit të planifikuar për këtë periudhë. Mosrealizimi vjen si rezultat i vonesave në procedurat e prokurimit publik”. Ndërsa shpenzimet për subvencione kapin vlerën 24.13% të planit vjetor.

[Gerrard]

Në muajin korrik pritet të hyjë në fuqi taksa e sheshtë, e lançuar nga vetë kryeministri Berisha muaj më parë. Kreu i Financave, Bode, ka bërë të ditur se “taksa e sheshtë të mos mbetet në nivelin që është prej 20 %, por duke e përgjysmuar dhe duke shkuar në 10 % që në 1 korrik të këtij viti”. Aktualisht kanë filluar përgatitjet për paketën e re fiskale. Bode ka sqaruar se “nesër fillojmë konsultat dhe takimet me një mision të FMN-së, me të cilin do të detajojmë të gjithë elementet e paketës fiskale. Ne kemi një marrëveshje me Fondin dhe gjithë politikat tona fiskale duhet të bëhen në negociata dhe në mirëkuptim me ta”. Nëse do të kishim një llogaritje lineare, sipas Bodes, efekti i taksës së sheshtë në buxhet është nga 24 – 25 miliardë lekë që është Tatimi mbi Fitimin, i përgjysmuar do të japë një efekt prej 12 miliardë lekësh”. Në fakt, financat e kanë llogaritur këtë efekt, por vetëm rreth 7 – 8 miliardë lekë. Por mendojmë se këto efekte nuk do të jenë as në këto përmasa pasi, sipas Bodes, “Ne do t’i eliminojmë duke përmirësuar administrimin, zgjerimin e bazës së tatueshme, dominimin mbi informalitetin dhe evazionin fiskal dhe përafrimin e taksave me xhiron e vërtetë ekonomike që kanë bizneset”. Në të njëjtën kohë, Bode ka sqaruar se “me të përfunduar negociatat, do të hedhim në kohë për diskutim publik paketën e re fiskale, e cila besoj se nuk do të ketë debate dhe kundërshti, pasi bazohet tërësisht në përgjysmimin e nivelit të taksave. Ndërsa pritet që në korrik të hartohet nga qeveria edhe një buxhet suplementar. Kjo është praktikë që ndiqet dhe në shumë vende të tjera që, sipas Bodes, “e zbatojmë dhe ne pasi në procesin e programimit ne ende kemi probleme, jemi deficitarë dhe në ekzekutim e sipër të buxhetit vërehen deviacione, mosrealizim dhe dështime të tenderave apo projekteve për arsye teknike dhe kjo përbën një domosdoshmëri përballë faktit që ne përsa i takon realizimit të të ardhurave po shkojmë gjithnjë sipas programit dhe me tejkalim nga programi”.

[Gerrard]

Lejet e ndërtimit, më pak në 2006-n

Silvana Sinaj
Sektori i ndërtimit po përballet me probleme të mëdha e sidomos ato afatgjatë. “Nga 120-130 lejendërtimi në vit, numri i tyre ka rënë në 54”, - kështu ka deklaruar shefi i Kabinetit në Bashkinë e Tiranës, Eduard Shalsi, i cili tha se pasojat e këtij veprimi janë rritja e papunësisë dhe zvogëlimi i të ardhurave për bashkinë. Ndërkohë që për Këshillin e Rregullimit të Territorit diferenca prej 76 lejesh ndërtimi është pjesa e atyre që janë në kundërshtim me ligjin. Lejet e ndërtimit, si një çështje mjaft delicate, duket se janë kthyer sërish në një mollë sherri mes Bashkisë së Tiranës dhe Këshillit të Rregullimit të Territorit të Republikës së Shqipërisë. Sipas Bashkisë, sipërmarrja e ndërtimit është bërë viktimë e bllokimit politik nga ana e qeverisë, të përkthyer në një rritje të madhe të papunësisë. Lidhur me këtë, drejtori i Kabinetit në Bashkinë e Tiranës, Eduard Shalsi, tha se ulja e dhënieve të lejeve të ndërtimit vihet re dukshëm në shifrat, ku nga 130 lejendërtimi në vit, numri i tyre në 2006-n ka rënë në 54. I menjëhershëm ka qenë reagimi i Këshillit të Rregullimit të Territorit, ku drejtori i Përgjithshëm, Marin Biçoku, shpjegoi se diferenca prej 70 lejesh ndërtimi është pjesa e lejeve që janë në kundërshtim me ligjin. Lidhur me funksionimin e KRRT-së së Tiranës, Biçoku tha se tashmë institucioni që ai përfaqëson ka dorëzuar në parlament amendamentet përkatëse, koha e shqyrtimit për të cilat varet nga koha e nevojshme e përcaktuar ligjërisht. Edhe Banka e Shqipërisë në raportin e saj përfundimtar bën të ditur se ecuria afatgjatë e sektorit të ndërtimit është problematike. Gjatë viteve të fundit, aktiviteti i ndërtimit është kthyer në një nga shtyllat kryesore të ekonomisë shqiptare, si për shkak të peshës në prodhimin e përgjithshëm, ashtu edhe për shkak të ritmeve të larta të rritjes, të evidentuara në këtë sektor. Prej disa vitesh, rritja vjetore e këtij sektori është luhatur në nivelet 10 – 15 për qind, gjë që ka bërë që ky sektor të renditet i pari për nga zhvillimi, midis të gjithë sektorëve të ekonomisë. “Megjithatë, treguesit e drejtpërdrejtë dhe të tërthortë të aktivitetit të prodhimit në këtë sektor tregojnë se ecuria e mëtejshme kërkon një vëmendje më të madhe, veçanërisht në orientimin më të mirë të resurseve financiare, private apo publike”, - thuhet në raportin e Bankës së Shqipërisë.

[Gerrard]

Sipas raportit të Bankës së Shqipërisë, zhvillimet e verifikuara në vitin 2006 tregojnë për një ngadalësim të zgjerimit të aktivitetit ndërtues, ndërkohë që mbetet akoma për t’u vlerësuar aktiviteti gjatë tremujorit të fundit të vitit që sapo u mbyll. Shitjet përfundimtare të ndërmarrjeve ekonomike në sektorin e ndërtimit, në terma vjetorë, kanë shënuar një rritje modeste prej rreth 4 për qind. Konsumi i dukshëm i çimentos gjatë nëntëmujorit të parë të vitit ka qenë pothuajse i njëjtë me atë të vitit 2005.

Lejet, bie kërkesa për qendra tregtare
Numri i lejeve të reja të ndërtimit, të dhëna gjatë periudhës janar-shtator 2006, ka qenë pothuajse i njëjtë me atë të së njëjtës periudhë të një viti më parë. Ashtu si edhe në vitet e mëparshme, pjesa dërrmuese e ndërtimeve të reja kanë qenë ndërtime për banim. Në krahasim me vitin 2005, është vërejtur rënie në numrin e lejeve për ndërtesa tregtare dhe rritje në numrin e lejeve për ndërtesa industriale. Ndërtimet e reja deri në fund të muajit shtator të vitit 2006 kanë përfaqësuar rreth 70 për qind të vlerës së ndërtimeve gjithsej.

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë “jep llogari” në Komisionin e Ekonomisë

Guvernatori i Bankës Qendrore Shqiptare, Ardian Fullani, prezantoi dje në Komisionin e Ekonomisë dhe Financave raportin mbi veprimtarinë e Bankës së Shqipërisë për vitin 2006. Guvernatori Fullani në fjalën e tij u ndal në ecurinë e ekonomisë kombëtare gjatë 2006-s dhe vuri theksin në përgjegjësitë institucionale dhe kontributet e drejtpërdrejta të Bankës së Shqipërisë në drejtim të kontrollit të inflacionit, të ruajtjes së stabilitetit financiar, të përmirësimit të infrastrukturës financiare, si dhe të rolit në integrimin europian dhe atë rajonal. Fullani tha se zhvillimi ekonomik i vendit gjatë vitit 2006 ka qenë përgjithësisht në përputhje me programin afatmesëm të zhvillimit ekonomik të vendit. Sistemi bankar ka dhënë një stimul të fuqishëm në mbështetje të aktivitetit ekonomik, duke rritur kredinë për ekonominë me rreth 70 miliardë lekë ose mbi 700 milionë usd. Sipas Guvernatorit të BSH-së, norma e rritjes ekonomike vlerësohet të jetë rreth nivelit 5 për qind, gjë që është shoqëruar me stabilitet çmimesh, të shprehur në një inflacion mesatar vjetor prej 2.4 për qind dhe rritjen e tregut të punës.
Zhvillime pozitive, theksoi Fullani, janë regjistruar në sektorin e industrisë dhe në mënyrë të veçantë në industrinë përpunuese. Aktiviteti tregtar në vend vazhdon të sigurojë pjesën më të madhe të shitjeve, si dhe të shënojë ritme të konsiderueshme rritjeje vjetore, ndërsa sektori i ndërtimit vlerësohet të ketë patur një ecuri afërsisht të njëjtë me atë të vitit të kaluar.
Prodhimi bujqësor gjatë vitit 2006 qëndron në nivelin 2.5 për qind, duke qenë më i lartë se rritja në vitin 2005, ndërkohë që energjia, tha Fullani, do të mbetet sfida jonë kryesore në periudhën e afërt dhe atë afatmesme. "Për këtë qëllim, Banka e Shqipërisë vlerëson se, duke filluar që nga viti 2007, të gjithë aktorët vendimmarrës përkatës nevojitet të zbatojnë një politikë të re administrimi, konkrete, të ndryshme nga praktika 15-vjeçare", - tha Fullani. Fullani vuri theksin ne deficitin korent që është relativisht i lartë, rreth nivelit 7.6 për qind të PBB-së.

Rritet kredia me probleme
Rritja e konsiderueshme e kredidhënies, sipas guvernatorit Fullani, “është shoqëruar me rritjen e madhësisë së portofolit të kredive me probleme, me rreth 3.1 miliardë lekë, krahasuar me fundin e vitit 2005”. Në fund të vitit, treguesi i cilësisë së portofolit të kredisë, i shprehur si raport i kredive me probleme ndaj totalit të portofolit të kredive në terma bruto, llogaritet 3.1 për qind ndaj 2.3 për qind në fund të vitit 2005. Sistemi bankar vijoi zhvillimin e tij të qëndrueshëm edhe gjatë vitit 2006. Rezultati neto i sistemit bankar për vitin 2006 rezultoi me fitim prej 7.45 miliardë lekësh, rreth 12.9 për qind më shumë se viti 2005. Fullani sqaron se “të ardhurat nga aktivitetet kryesore (të ardhurat neto nga interesi), rezultuan 31.2 për qind më shumë se një vit më parë, duke reflektuar orientimin e sistemit bankar në veprimtari me kthim më të lartë si dhe rritjen e vëllimit të aktiveve në tërësi”.

Investimet e huaja, 1.45 miliardë dollarë
Më konkretisht, gjatë periudhës 2000 – 2006, investimet e huaja direkte të marra së bashku, sipas statistikave të bilancit të pagesave, llogariten rreth 1.45 miliardë usd, rreth 3.5 për qind e PPB-së së realizuar në të njëjtën periudhë.
Në qoftë se do të identifikonim arsyet pse flukset e FDI janë kaq modeste, mund të përmendnim problemet komplekse që karakterizojnë rajonin tonë, ndërkohë që edhe në plan kombëtar ekzistojnë arsye të ndryshme, të cilat ulin aftësinë thithëse të ekonomisë sonë.

[Gerrard]

Përsa i përket energjisë, Banka e Shqipërisë vlerëson se ajo mbetet sfida jonë kryesore në periudhën e afërt dhe atë afatmesme. Përreth një dekadë e gjysmë po përballemi me kufizime të theksuara në furnizimin me energji elektrike. Përkimi në kohë i krizave aktuale me një ambient global shumë të ndjeshëm ndaj këtij problemi ka bërë që kostot e importimit të burimeve energjetike të jenë relativisht të larta, të cilat në terma afatgjatë do të ishin të papërballueshme. Nga vrojtimet e Bankës së Shqipërisë rezulton se pasojat negative që kjo situatë krijon janë të shumta dhe të lidhura drejtpërsëdrejti me aktivitetin ekonomik të sektorit prodhues si në nivel korporatash, ashtu edhe në atë të biznesit të vogël apo të mesëm. Përsëritja e herëpashershme rrit rrezikun që periudhat me kufizime të ndjeshme të energjisë të mos konsiderohen më si goditje rastësore por gjithnjë e më shumë të klasifikohen si faktorë të përhershëm, të cilët duhen faktorizuar në kostot e prodhimit dhe, për rrjedhim, në politikat e formimit të çmimeve dhe në pritjet për to.
Për këtë qëllim, Banka e Shqipërisë vlerëson se, duke filluar që nga viti 2007, të gjithë aktorët vendimmarrës përkatës nevojitet të zbatojnë një politikë të re administrimi, konkrete, të ndryshme nga praktika 15-vjeçare. Pjesë integrale e saj nuk duhet të jetë vetëm administrimi i burimeve aktuale energjetike, por dhe hapat konkretë në rrjetin shpërndarës si masa afatshkurtra për të kaluar në veprime më afatgjata, që do të kuptonin ndërtimin e burimeve alternative të energjisë. Zgjidhja sa më e shpejtë e situatës energjetike, do të ketë ndikime pozitive për biznesin shqiptar, për shëndetin e financave publike, për zhvillimin e qëndrueshëm ekonomik të vendit dhe për stabilitetin makroekonomik.

[Gerrard]

KESH, rikthen aksionin në kryeqytet

Koorporata Elektro-energjetike shqiptare, ka marrë një tjetër aksion në kryeqytet për ndërprerjen e linjave elektrike për të gjithë debitorët. Kësaj radhe aksioni është përqendruar në zonën përreth presidencës, në të cilën ka rezultuar se pjesa më e madhe e subjekteve ishin borxhlinj ndaj KESH-it. Ndërprerja e dritave është bërë në disa lokale dhe restorante, për të cilat gjykata kishte nxjerrë vendim për pagesat e prapambetura që këto subjekte kishin në lidhje me përdorimin e energjisë elektrike. Ndërkohë që po ri shihen të gjitha rrjetet shpërndarëse në kryeqytet për të larguar abuzimet e mundshme. Ku një pjesë e tyre kanë vrapuar për të paguar faturat e prapambetura të energjisë elektrike. Sipas specialistëve të koorporatës do të vazhdojnë kontrollet në ditët në vijim. Ndërkohë që do të vazhdojë dhe ndërprerja e energjisë për të gjithë ata persona që e konsumojnë, por nuk paguajnë faturat elektrike. Targeti i radhës për kontrolluesit do të jenë zonat periferike të kryeqytetit, në të cilat mendohet se ka abuzime të mëdha në lidhje me përdorimin e energjisë elektrike. Ndërsa në rrethe gjatë këtyre ditëve janë zhvilluar aksione të shumta, më i fundit u zhvillua në qytetin e Shkodrës, vend në të cilin ka rezultuar në masë përdorimi i lidhjeve të jashtëligjshme. Ku subjektet e ndëshkuara me ndërprerje të energjisë i përkisnin dhe familjeve “vip”, dhe drejtues të lartë institucionesh.