Lajme ekonomike

[Gerrard]

Duke nisur nga muaji maj do të publikohen emrat e pikave të karburantit, që mashtrojnë qytetarët me cilësinë e naftës që ato tregtojnë. Ilir Kurti, kryetar i Inspektoratit Shtetëror të Naftës dhe Gazit ka deklaruar, se duke nisur nga ky muaj do të bëhen të ditura të gjithë emrat e pikave që abuzojnë me cilësinë. Ndërkohë sipas tij është ulur ndjeshëm numri i pikave të karburantit, që shkelin rregullat ose e thënë ndryshe numri i tregtarëve që mashtrojnë qytetarët. “Nga kontrollet e ushtruara në Tiranë dhe në Fier rezulton se vetëm 2 për qind e pikave abuzojnë me cilësinë e naftës”, është shprehur Kurti.
Cilësia e karburanteve ka qenë gjithmonë në qendër të vëmendjes. Jo pak herë kontrollet e inspektoratit kanë evidentuar pika tregtimi, që abuzojnë më cilësinë e karburanteve.

Akciza
Disa ditë më parë Kuvendi miratoi projektligjin “Për akcizat”, ku niveli i akcizës për solarin dhe mazutin nga 13 lekë/litri në 8 lekë/litri. Në këtë projektligj thuhet se rritja e mëparshme e nivelit të akcizës nga 1 lekë në 13 lekë/litri për këto produkte erdhi si detyrim i problemeve që u shfaqën në administrimin e produktit heating-oil, i cili kategorizohet në një të njëjtin kod doganor me solarin dhe mazutin dhe ishte e vështirë ndarja me kod më vetë. “Meqenëse u evidentuan abuzime në dogana, ku rezultuan doganime të gazoil në vend të heating-oil, duke sjellë efekte të ndjeshme si për buxhetin e shtetit edhe për konkurrencën u gjykua të rritet niveli i akcizës për këto produkte, duke parashikuar edhe vendosjen e një skeme rimbursimi për subjektet të industrisë vendase”, thuhet në relacionin e këtij projektligji. Por nisur nga përvojat e mëparshme kur skemat e rimbursimit janë shoqëruar me shkallë të larta abuzimi u gjykua si më e përshtatshme rishikimi i këtij problemi për uljen e nivelit të akcizës nga 13 lekë/litri në 8 lekë/litri.

[Gerrard]

Vetëm pak ditë më parë nga kontrollet e inspektoratit rezultoi se disa pika karburanti në vend abuzonin me cilësinë e naftës. Nga një kontroll i kryer ditët e fundit, në qytetin e Tiranës dhe Lushnjës ka rezultuar se pikat e karburanteve abuzojnë me cilësinë e naftës që i shesin klientëve. Në Lushnjë në vend të naftës tregtohet solar, ndërsa në Tiranë cilësia e naftës “D2” është jashtë standardeve. Ndaj këtyre dy subjekteve është vendosur një gjobë prej 500 000 lekësh. Në të vërtetë kjo nuk është hera e parë që shoqëritë e tregtimit të karburanteve abuzojnë me cilësinë e naftës që ato tregtojnë. Edhe rreth një viti më parë kur çmimi i naftës pësoi rritje ISKSHG ushtroi kontroll në disa pika karburanti, nga të cilat shumë prej tyre rezultuan që naftën “D2” e tregtonin si naftë të cilësisë “D1”. Nafta “Eurodiesel” ose në gjuhën teknike “D1” apo “EN 511”, që është naftë e cilësisë më të lartë, shpeshherë në pikat e karburanteve tregtohet për naftën “D2”. Prodhimi vendas aktualisht përballon vetëm 10 për qind të kërkesës. Në këto kushte pjesa më e madhe e kërkesës përballet nga importi.

[Gerrard]

inistria e Bujqësisë, do të ndërmarrë masa ndëshkuese për të gjitha ato subjekte që do të tregtojnë produktet e mishit në kushtet e rrugës. Kështu specialistët e kësaj ministrie, kanë nisur një fushatë kontrolli në akset rrugore për kontrollimin e këtyre individëve të cilët tregtojnë mishin jashtë kushteve të duhura. Duke u kthyer në një rrezik shëndetësor për shëndetin e banorëve që e konsumojnë. Ndërkohë që të gjithë individët që do të gjenden duke tregtuar produktet e mishit në kushtet e rrugës përveç sekuestrimit të mallit do të vendosen dhe gjoba të shumta në vlera të larta financiare. Kështu për dëmtuesit më të mëdhenj vlera financiare e gjobës do të arrijë deri në pesë milion lekë të vjetra. Specialistët pohojnë se më problematike në këtë rast gjendja është paraqitur sidomos në akset rrugore të autostradës, ku individ të shumtë hapin tezgat e tyre dhe tregtojnë produktet e mishit jashtë kushteve të duhura higjienike. Sipas të cilëve pjesa më e madhe e këtyre produkteve jo vetëm që nuk janë të certifikuara as të kontrolluara.

Ndërkohë që gjatë këtyre ditëve janë shtuar dhe kontrollet për subjektet e tjera që tregtojnë produktet ushqimore në të gjithë vendin, kjo për të eliminuar të gjitha ushqimet e skaduara që gjenden në to. Ku vetëm gjatë javës së kaluar në disa qytete të vendit janë sekuestruar disa kuintal ushqime të skaduara, të cilat janë asgjësuar pasi përbënin rrezik për popullatën. Edhe për këto subjekte përveç sekuestrimit të mallit do të ushtrohen dhe sanksione të tjera në vlera monetare për dëmin që shkaktojnë. ndërkohë që do të vazhdojnë në mënyrë të shpejtë kontrollet e befasishme në të gjitha këto subjekte.

[Gerrard]

Komisioni Parlamentar, kalon bashkisë kompetencën për përcaktimin e qirasë dhe të ardhurave për të pastrehët

Administrimi i banesave sociale për të pastrehët dhe shtresat sociale në nevojë do të kalojë tërësisht nën kompetencat e Bashkisë së Tiranës. Komisioni Parlamentar i Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe Mjedisit, ka miratuar dje, disa ndryshime në

ligjin e mëparshëm për “Për programet sociale të strehimit të banorëve të zonave urbane”. Sipas ndryshimeve të bëra do të jenë strukturat e bashkiake që do të merren me përcaktimin e nivelit të qirasë për këto banesa si dhe shpërndarjen e të ardhurave tek familjet përkatëse. Ndërsa në ligjin e mëparshëm me këtë gjë merreshin strukturat e entit menaxhues të banesave në qeveri. Me ndryshimet e bëra, i është kaluar përgjegjësia bashkisë, për të monitoruar dhe zbatuar këtë program për sigurimin e strehimit shtresave në nevojë. Kështu pronari i ri i banesave do jetë bashkia, e cila njëkohësisht do të kontraktojë dhe entet menaxhuese për të administruar pronën, ku ndodhen ndërtesat. Ndryshimet e bëra në nenin 11 të ligjit, të mëparshëm janë parë nga anëtarët e komisionit si një nismë për të shtuar dhe më shumë partneritetin ne realizimin e marrëveshjeve bashkëpunues me sektorin privat.

Çmimet e banesave, do të jenë kompetencë e punës së zyrës së bashkisë, sipas metodikës përkatëse

Policia ndërtimore do të kalojë në varësi të pushtetit vendor, për të cilën do të ketë nisma konkrete

Decentralizimi i pushteteve do të jetë në qendër të vëmendjes të parlamentit në muajt e ardhshëm

[Gerrard]

Komisioni i Ekonomisë miraton projektligjin, eliminohet dublikimi i bilanceve

Regjistrimi i subjekteve të biznesit nuk do të kalojë më nëpër instancat e gjykatës. Ndërsa bilancet do të monitorohen nga qendra e regjistrimit, ku dhe do të merren masat përkatëse për të mos lejuar një aktivitet me dy bilance, ku një kalon për shtetin dhe një për privatin. Gjatë ditës së djeshme është miratuar në Komisionin e Ekonomisë me shumicë votash , projektligji në të cilin thuhet se “Qendra Kombëtare e Regjistrimit të Bizneseve”, do të jetë nën varësinë e Ministrisë së Ekonomisë.

Vendimi

Regjistrimi i bizneseve do të kalojë vetëm në një hallkë, si dhe po në këtë qendër do të behët mbajtja e regjistrit tregtar dhe hedhja e të dhënave elektronik për të gjitha subjektet. Në këtë projektligj janë shtuar dhe disa pika në të cilat përfshihen procedura më të thjeshtuara për regjistrimin e bizneseve, duke i dhënë përparësi operatorëve tregtarë të rinj. Anëtarët e komisionit të ekonomisë kanë deklaruar se ky projektligj do të ndihmojë dhe në uljen e nivelit ë korrupsionit, krijimin e një rrjeti për informatizimin e të dhënave të këtyre operatorëve, si dhe përafrimin e këtyre strukturave të ngjashme me ato evropiane. Sipas pjesëmarrëse në këtë komision nëpërmjet këtij projektligji synohet krijimi i një pakete të plotë planesh për të përmirësuar klimën e biznesit në vend. Ndërkohë që përveç thjeshtësimit të procedurave të regjistrimit, në projektligj është parashikuar dhe reduktimi i kapitalit që duhet të paguajnë për regjistrim këto subjekte. Ndërkohë që do të hidhen të dhënat e tyre në sistemet elektronike.

Masat

Por veç lehtësimit të masave, ekspert e qeverisë kanë propozuar dhe bllokimin madje dhe sekuestrimin e aktivitetit që nuk regjistrohet. Kështu në rast se pas hyrjes në fuqi të ligjit, dhe të kalimit të afateve për detyrimin e regjistrimit, tatimorët do të kenë të drejtën e bllokimit të çdo lloj aktiviteti, që ushtron veprimtarinë pa u regjistruar në sistemin e ri. Por në rast se, dhe pas kësaj mase tatimorët verifikojnë se sërisht aktiviteti rezulton aktiv, pa u regjistruar, merret masa e sekuestrimit. Masa të tjera do të parashikohen dhe për shmangien e punës me dy bilance, ku reali mbetet gjithnjë i fshehtë.

Projektligji në fjalë vjen në vazhdën e nismave të qeverisë për reformën në administrimin e biznesit si dhe në krijimin e konkurrencës së ndershme mes bizneseve si dhe në eliminimin e informalitetit.

·Regjistrimi i biznesit nuk do të bëhet më nëpërmjet gjykatës. Miratimi i Projektligjit ka kaluar nën varësinë e Ministrisë së Ekonomisë, Qendrën Kombëtarë të Regjistrimit të Biznesit.

·Thjeshtohen procedurat për regjistrimin e subjekteve të biznesit, subjektet do paguajnë më pak kapital për licencimin e aktivitetit, si dhe do të krijohen rrjetet e informalizuara për të dhënat

·Ekspertët do të punojnë për të eliminuar punën me dy bilance prej firmave private. Në këtë mënyrë do të arrihet në evidentimin konkret të xhirove dhe të fitimeve nga një firmë

[Gerrard]

Blerina Hoxha - Polemikat ndermjet komunitetit te biznesit dhe qeverise per ligjin e gjobave ka angazhuar edhe presidentin e Republikes, Alfred Moisiu. Kreu i shtetit ka zhvilluar dje ne oret e para te dites nje takim me perfaqesuesen e Fondit Monetar Nderkombetar ne vendin tone Ann Margaret Westin. Zyra e shtypit ne Presidence njoftoi se, gjate ketij takimi, kryetari i shtetit u informua nga zyrtarja e FMN per sa i perket gjendjes se pergjithshme makro-ekonomike dhe sistemit fiskal ne vend. Presidenti, gjithashtu, zhvilloi konsultime me perfaqesuesen e FMN-se ne Tirane per ceshtje te tjera, qe kane te bejne me politikat fiskale dhe ato buxhetore. Burimet nga Presidenca njoftuan se nje nga ceshtjet qe eshte diskutuar ka qene impakti qe do te kete miratimi i nje projektligji per procedurat tatimore. Ndryshimet ne kete ligj parashikojne penalizimin me gjobe paraprake te biznesit, para se ceshtja te shqyrtohet ne gjykate. Kjo nisme e Ministrise se Financave ka hasur ne kundershtimet e ashpra te grupimeve te biznesit. Ne lidhje me kete “konflikt” eshte shprehur edhe presidenti Moisu, i cili pak dite me pare tha se, nuk do te dekretonte projektligjin per procedurat tatimore pa u konsultuar me pare me te gjitha grupet e interesit. Ne kete angazhim ai ka marre takimin e tij te pare per kete ceshtje me Perfaqesine e FMN-se ne vendin tone, e cila, aktualisht, eshte keshilltari kryesor i qeverise ne lidhje me politikat fiskale dhe ato buxhetore. Burimet ne presidence pohojne se, ne ditet ne vazhdim takimet e presidentit me autoritete te fushes se ekonomise do te vazhdojne me synim arritjen e nje konkluzioni te qarte ne lidhje me qendrimin qe do te mbahet per dekretimin e projektligjit, tashme shume te debatueshem.

[Gerrard]

Drejtori i Pergjithshem i Tatimeve, Alfred Prifti ka dhene dje doreheqjen nga posti. Burimet brenda institucionit taksambledhes bejne te ditur se, motivi i vetelargimit nga detyra ka te beje me mosperballimin e fluksit ndaj reformave. Prifti drejtoi tatimet qe nga vjeshta e vitit 2005 e deri me tani duke krijuar nje performance mjaft te mire te institucionit ne grumbullimin e te ardhurave per buxhetin e shtetit. Ne vend te tij pritet te emerohet ish-zv/ministri i rendit Gjergj Lezhja, por emri i tij mbetet ende i pakonfirmuar zyrtarisht. Tatimet jane perfshire ne reforma teresore, per sa i perket struktures, konceptit te punes dhe ndryshimeve ne legjislacion. Vitet e fundit per shkak te renies se kontributit te te ardhurave doganore ne buxhetin e shtetit nga ulja e tarifave doganore, roli i tatimeve ne arken e shtetit ka marre pjesen kryesore. Legjislacioni tatimor eshte futur ne nje vale ndryshimesh qe kane te bejne me uljen e normes se taksave dhe ndreqjen e ligjeve qe kane te bejne me procedurat tatimore. Pavaresisht ketyre ndryshimeve, grumbullimi i te ardhurave per buxhetin e shtetit ka tejkaluar planin e parashikuar ne buxhetin e 2006. Edhe nga te dhenat e fundit plani tatimor eshte tejkaluar.

[Gerrard]

Kohet e fundit konsumatori vendas, pervecse me produkte nga me te ndryshmet, te cilat deri para pak kohesh mund t’i kete pare vetem ne televizor, po perballet edhe me sherbimet me te reja, qe ofrohen sipas stilit evropian. Sherbimi Ho.Re. eshte risia e fundit qe Euromax sjell per ju.

Ky sherbim i jep mundesine cdo biznesi apo institucioni te kryejne blerje ne distance te sasive te medha pa asnje shpenzim transporti dhe duke kursyer kohen relativisht te gjate qe nevojitet per te kryer blerjet ne sasi te medha.

Ky sherbim shume i vecante per biznesin shqiptar eshte dhe Ho.Re.Ca., e quajtur ndryshe “Business to Business” nga vendet evropiane. Ky sherbim i vjen ne ndihme te gjitha bizneseve, te cilat duan te perfitojne nga gama e gjere e produkteve te Euromax. Ho.Re.Ca eshte nje departament me vete, i cili krijon lidhje me biznese, agjenci, administrata te ndryshme, te cilat jane te interesuar per te blere artikuj per nevojat e tyre. Per keto agjenci, zyra administrative, biznese, kompani, te cilat kane krijuar lidhje me departamentin Ho.Re.Ca, Euromax ofron shperndarjen falas deri ne destinacion te produkteve, duke ofruar keshtu zgjidhje per kete pjese te bezdisshme te “puneve te zyres”. Pervecse kursen kohen,aq te kushtueshme, zgjidh dhe problemin e zgjedhjes se produkteve duke ofruar alternativat me te mira per cdo kerkese. Ne Euromax ky sherbim realizohet nepermjet organizimit te nje departamenti te vecante, atij Ho.Re. Ca, stafi perberes i te cilit merr porosite dhe i dergon ato menjehere ne destinacion pa asnje shpenzim.

[Gerrard]

Zona e Shpërndarjes Elektrike në Elbasan ka ndërmarrë sot një aksion të gjerë për ndërprerjen e furnizimit me energji elektrike debitorëve, familjare dhe private si dhe lidhjeve të paligjshme. Ky aksion, i cili do të vazhdojë për disa ditë, do të shtrihet dhe në institucionet shtetërore, të cilat rezultojnë të mos kenë paguar detyrimet e tyre për sasinë e harxhuar të energjisë elektrike.

Drejtori i Zonës së Shpërndarjes Elektrike të Elbasanit, Artan Topi, tha se 16 grupe te filialit elektrik, janë përqendruar në lagje të ndryshme të qytetit të Elbasanit për te prere energjinë ne rreth 500 subjekte familjare dhe private. Gjate punës se specialisteve te KESH për ndërprerjen e linjave elektrike ka pasur edhe debate dhe kundërshtime nga qytetaret, te cilët nuk janë pajtuar me ketë vendim te KESH-it.

Ndërkohë, ky aksion është shtirë dhe në periferi të qytetit, si dhe në zonat rurale. Në qytetin e Elbasanit, regjistrohet niveli i mirë i arkëtimeve në KESH, në rreth 100 për qind, ndërsa numri i debitorëve është evidentuar vetëm 3 muajt e fundit.

[Gerrard]

Ligji parashikon miratimin e 1 mijë banesave sociale, gjatë 2 viteve të ardhshëm

Ligji parashikon që qiraja që do të paguajnë familjet në nevojë, të mos i kalojë 8 mijë lekë në muaj. Ndërsa parashikohet gjithashtu, që brenda vitit 2009 të jenë ndërtuar 1 mijë banesa sociale me kosto të lira.

Apartamentet për të pastrehët do të blihen në treg ose do të merren me qera, ku një pjesë e tyre do të rimbursohen nga institucionet shtetërore. Ky është edhe ndryshimi më i rëndësishëm që i është bërë ligjit për banesat e të pastrehëve. Ligji parashikon që qiraja që do të paguajnë familjet në nevojë, të mos i kalojë 8 mijë lekë në muaj. Ndërsa parashikohet gjithashtu, që brenda vitit 2009 të jenë ndërtuar 1 mijë banesa sociale me kosto të lira. Megjithëse qeveria është treguar entuziaste në miratimin e ndryshimeve në ligjin për banesat sociale, zgjidhja e problemit të strehimit në vend, duket të jetë tepër e vështirë për t'u realizuar në një kohë kaq të shkurtër. Aktualisht, regjistrohen më shumë se 50 mijë familje të pastreha që kanë kërkuar ndihmë nga qeveria, ndërsa numri i tyre llogaritet të jetë më i madh, duke patur parasysh se një pjesë e madhe e të pastrehëve nuk kanë trokitur në zyrat e administratës, pasi historiku i zgjidhjes së këtij problemi lë shumë për të dëshiruar. Në këtë ligj parashikohen edhe mundësitë e blerjes së apartamenteve nga ndërtuesit dhe dhënien e tyre me kosto më të lirë, për shtresat në nevojë.

Ndryshimet

Gjithashtu, sipas disa ndryshimeve në këtë ligj, parashikohet që banesat që kanë qenë subjekt i Ligjit Nr.7652, datë 23.12.1992, të cilat nuk janë privatizuar ende, të privatizohen nga organet e qeverisjes vendore, sipas procedurave të përcaktuara me Vendim të Këshillit të Ministrave. Ndërsa për banesat që janë ndërtuar me fonde publike nga Enti Kombëtar i Banesave, të cilat 12 muaj pas hyrjes në fuqi të këtij ligji rezultojnë me kontrata të palidhura, kalojnë në pronësi të organeve të qeverisjes vendore. Një kalim i tillë do të realizohet sipas bashkive përkatëse. Kalimi i pronësisë së këtyre banesave të bëhet nga Enti Kombëtar i Banesave, me miratimin e ministrit që mbulon fushën e strehimit. Projektligji i njeh shumë kompetenca ministrit të Punëve Publike në rastin e kontraktimit të firmave private, që do të ndërtojnë me fondet e buxhetit pallate. Ministri, në bashkëpunim me Entin Kombëtar të Banesave, përcakton koston mesatare vjetore të ndërtimit të banesave, e cila miratohet çdo vit, me udhëzim të Këshillit të Ministrave dhe sipas metodologjisë dhe kritereve të përcaktuara me udhëzim të ministrit. Ministri është ai që realizon marrëveshje me sektorin privat për zhvillimin e zonave të reja urbane, duke nxitur sigurimin e ofertave të përballueshme për banesa dhe kredi hipotekare dhe miraton projektet, që përdoren për banesat sociale me qira ose banesat me kosto të ulët, të financuara nga buxheti i shtetit. Organet e qeverisjes vendore të vendosin për privatizimin e tyre, vetëm nëse pas kalimit të një periudhe 5-vjeçare nga hyrja në fuqi e këtij ligji, familja ka paguar rregullisht qiranë e përcaktuar nga këshilli bashkiak. Privatizimi i tyre bëhet sipas kushteve, kritereve dhe procedurave që miratohen me Vendim të Këshillit të Ministrave. Në këtë ligj, parashikohet që deri në ngritjen e strukturave efektive për realizimin e marrëveshjeve të partneritetit me sektorin privat, fondet për investime për banesa me kosto të ulët, të administrohen nëpërmjet Entit Kombëtar të Banesave.

Projekti

Banesat me kosto të ulët, do të sigurohen nëpërmjet ndërtimit ose blerjes nga tregu me fondet e buxhetit të shtetit, me fondet e bashkisë, nëpërmjet donacioneve private dhe nëpërmjet nxitjes së nismës private. Në rastin kur trualli në të cilin do të ndërtohen banesat sociale është pronë shtetërore, vlera e tij do të përcaktohet nga tregu. Njëkohësisht qiraja që do të jepen këto banesa, nuk mund që të jetë më shumë se niveli i përcaktuar nga institucionet përkatëse. Në rastin kur banesat nuk janë pronë e pushtetit lokal dhe kredia e kalon nivelin tavan, atëherë ajo paguhet nga buxheti i shtetit apo i bashkive.