Lajme ekonomike

[Gerrard]

Gati gjobat për më shumë se 1 mijë biznese të vogla
Biznesi i vogël, që nuk ka paguar detyrimet tatimore, ende do të gjobitet me gjoba me vlerë më të lartë se vetë sigurimet shoqërore

Silvana Sinaj
Të gjitha ato biznese të vogla, që nuk kanë paguar detyrimet për sigurimet shoqërore e shëndetësore brenda datës 20 prill, do të gjobiten. Afati i fundit i vendosur nga bashkia për pagesën e tatimeve dhe taksave për biznesin e vogël ka përfunduar dje. Sipas të dhënave nga Bashkia e Tiranës, deri tani, pranë Bashkisë Tiranë janë regjistruar 10 700 biznese të vogla, ndërsa një vit më parë numri i bizneseve të regjistruara ishte rreth 12 800. Matematikisht, kjo do të thotë se më shumë se 1100 subjekte të biznesit të vogël do të gjobiten pasi nuk kanë dorëzuar në kohë deklaratën e sigurimeve shoqërore e shëndetësore. Një situatë e tillë, që detyroi të shtynte dhe afatin e pagesës së taksave vendore edhe 20 ditë më shumë nga sa e parashikon ligji, nuk ka sjellë asnjë lehtësim për biznesin pasi masa e gjobave që do t’i duhet të paguajë biznesit të vogël e kalon dhe vetë masën e detyrimit tatimor. Sipas ligjit “Për mbledhjen e kontributeve të sigurimeve shoqërore e shëndetësore”, Neni 20, ku flitet për gjobat, thuhet se kur punëdhënësi dorëzon me vonesë deklaratën e kërkuar sipas këtij ligji dhe paguan me vonesë shumën e kontributit, gjobitet me 10 për qind të shumës së kontributit të deklaruar me vonesë, por jo më pak se 10 000 (dhjetë mijë) lekë. Ndërsa në rastet kur personi, i detyruar të paguajë kontributet, dorëzon me vonesë deklaratën e kërkuar sipas këtij ligji dhe paguan me vonesë shumën e kontributit, gjobitet me 10 000 (dhjetë mijë) lekë. Shuma këto të konsiderueshme nëse i referohemi shumave të kontributeve që derdhin bizneset e vogla që janë kryesisht për një ose 2 të punësuar apo të vetëpunësuar.
Bashkia fajëson tatimorët
Edhe pse Bashkia e Tiranës i ka bërë thirrje biznesit të vogël që të realizojë pagimin e detyrimeve brenda afatit ligjor, që është data 20 prill, shumë biznese kanë mbetur pa u regjistruar. Pas kësaj date, të gjithë ata që nuk kanë paguar do të përballen me sanksione sipas ligjit. Burime zyrtare nga Bashkia e kryeqytetit konfirmojnë për “Albania”-n se “të gjitha vonesat kanë ardhur nga tatimorët pasi të gjitha subjektet para se të paguajnë tatimet e taksat duhet të paguajnë më parë sigurimet shoqërore pranë zyrave të tatim-taksave të biznesit të vogël”. Ky është dhe problemi pasi sipas zyrtarëve të bashkisë “tatimorët i kanë vonuar subjektet e biznesit të vogël duke iu zvarritur pagesat e sigurimeve shoqërore”.
Amullia e krijuar në Bashkinë e Tiranës dhe vonesat që i janë krijuar biznesit për pagesën e sigurimeve ka ardhur pasi është viti i parë që në të gjithë vendin taksat e biznesit të vogël do të administrohen dhe mblidhen nga ana e pushtetit vendor.
Kalimi i taksave të biznesit të vogël nën juridiksionin e pushtetit vendor është një kërkesë e hershme e bashkive dhe komunave në të gjithë vendin. Përfaqësues të Bashkisë bëjnë të ditur se do të kontrollojnë territorin e tatimpaguesve të kryeqytetit nëpërmjet Policisë Bashkiake dhe inspektorëve tatimorë. Edhe këtë vit, llogaritja e tatim-fitimit bëhet mbi bazën e librit të xhiros dhe vetëdeklarimit të subjekteve.
Sipas ligjit të ri të miratuar që në vitin 2006, bashkitë kanë më shumë akses në administrimin e bizneseve të vogla. Tashmë, bashkitë dhe komunat kanë kompetencë thelbësore fiskale brenda kufijve të dhëna me ligj, me një tolerancë prej (+/-) 30% të çdo niveli tregues të kësaj takse. Në këtë mënyrë, pushtetit vendor i jepet e drejtë ligjore që, në përputhje me kushtet dhe interesat e tyre, të përcaktojnë nivelin e taksës brenda kufijve të përcaktuar me këtë ligj. Gjithashtu, këshillat bashkiakë apo komunalë do të përcaktojnë afatet e këstet e pagimit, kushtet lehtësuese, detyrat e përgjegjësitë e zyrës së taksave, mënyrën e mbledhjes së taksës, detyrimet e ndërsjella, rregullat e dokumentimit të kontrollit, sanksionet, mënyrën e zgjidhjes, ankimimin te kryetari e më pas në gjykatë nëse nuk janë të kënaqur me këtë vendim.

[Gerrard]

100 biznese shqiptare kanë marrë pjesë në panairin “Resale”, në fushën e makinerive, që po zhvillohet në qytetin Karlsruhe të Baden Wurtemberg.

Biznesi gjerman ka shprehur interes për tregun shqiptar si dhe gatishmërinë për të bashkëpunuar me kompanitë shqiptare. Interesi i palës gjermane është bërë publik në një takim të organizuar në Landin Baden Wurtemberg. Një delegacion me 15 biznese shqiptare së bashku me ministrin Ruli, si dhe me kreun e Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë, Gjok Uldedaj, zhvilluan një takim në Ministrinë e Ekonomisë të Landit Baden Wurtemberg me përfaqësues të Dhomës së Tregtisë të Shtutgartit, të Bankës së Landit, të Bankës për Garanci Burgerschaftsbank, të Qendrës së Manaxhimit dhe Produktivitetit të Landit, etj.
Pjesëmarrësit gjermanë, që morën fjalën në takim, shprehën gatishmërinë për një bashkëpunim më të ngushtë ndërmjet Shqipërisë dhe Landit Baden Wurtemberg. Nënshkrimi i Memorandumit të Bashkëpunimit nga dy ministrat e Ekonomisë, që shoqëroi bashkëbisedimin mes kompanive të biznesit, institucionalizoi bashkëpunimin ndërmjet ministrive dhe përfaqësuesve të biznesit që do të konkretizohet në muajin tetor, kur, ndërmjet të tjerave, do të realizohet “Java Ekonomike Shqiptare” në Shtutgart, me një pjesëmarrje të gjerë të ndërmarrjeve të mesme gjermane dhe kompanive shqiptare.
Prof. Gjokë Uldedaj shprehu gatishmërinë e Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë Tiranë për të drejtuar një veprimtari të tillë të gjerë ekomomike e tregtare, e cila do të përfshijë biznesin privat, që ka interes ndaj teknologjisë gjermane dhe kërkon një bashkëpunim të gjerë investues dhe tregtar gjerman.
Rreth 100 kompani shqiptare janë të pranishme në panairin “Resale”, një nga më të mëdhenjtë në fushën e makinerive, që po zhvillohet në qytetin Karlsruhe të Baden Wurtemberg

[Gerrard]

Një delegacion me biznese kroate që punojnë në Shqipëri, me në krye kreun e Dhomës së Tregtisë e Industrisë Tiranë, ka zhvilluar një takim me zëvendëspresidenten e Dhomës Kroate të Tregtisë në Kroaci. Gjatë takimit, zëvendëspresidentja e Dhomës së Tregtisë Kroate, tha se “kompanitë më të mëdha kroate që punojnë në Shqipëri në sektorin e energjetikës, të ndërtimit, në port, në rrugë, në shpim nafte, tregti, etj., kanë interes ta rrisin aktivitetin në Shqipëri”. Gjatë kësaj vizite, Dhoma kroate organizoi takime bilaterale ndërmjet kompanive shqiptare dhe atyre kroate, sipas fushave të biznesit. Një takim i veçantë u realizua me ministrin e Ekonomisë të Kroacisë, i cili shoqërohej nga titullarët e kompanive më të mëdha kroate që punojnë në Shqipëri: Koncar, Montmontazha Group, Konstruktor, TPK Armatura, Delekovod. Të dy ministrat e Ekonomisë ranë dakord për një bashkëpunim institucional në kuadrin e CEFTA, të qendrës së SME për Europën Juglindore në Kroaci dhe për një përkrahje të sektorit privat. Ndërsa përfaqësuesit e kompanive private folën për eksperiencat e tyre në Shqipëri dhe shprehën gatishmërinë për të vazhduar me projektet që i kanë fituar në tendera ndërkombëtarë dhe për shtrirjen më gjerë të aktiviteteve të tyre. Kryetari i Dhomës së Tiranës, Prof. Gjokë Uldedaj, mori përsipër realizimin e pjesëmarrjes në panairin kryesor të përgjithshëm të Zagrebit në shtator të këtij viti.


Ruli: “Ngërçi i reformave të qeverisjes demokratike, administrata publike”

Administrata shtetërore është vënë sot në qendër të kritikave të kryeministrit Berisha, por edhe të ministrit të Ekonomisë, Genc Ruli. Kjo hallkë duket se është bërë një nga pengesat kryesore për realizimin e reformave për përmirësimin e klimës së biznesit. Në një takim me biznesmenë, gjatë diskutimit për reformën rregullatore, Berisha tha se nëse qeveria përmirëson procedurat për regjistrimin e biznesit, administrata ecën me shpejtësinë e një breshke për t’i zbatuar ato. “Ky është një problem serioz që duhet të marrë zgjidhje me shpejtësi. Kemi shumë respekt për administratën, por nuk është kristalizuar akoma sensi i të shërbyerit. Interesi i vendit për investimet tuaja dhe të te tjerëve është më shumë jetik se çdo vend tjetër i Europës. Shqipëria ka nevojë për investime. Në rast se çdo zyrtar do të kishte parasysh këtë fakt, jam i sigurt se do të rriste 3-4 herë shpejtësinë e bashkëveprimit me ju”, - tha Berisha.
Nga ana tjetër, ministri Ruli është shprehur se administrata prish natën atë që ekzekutivi bën ditën. “Progresi në fushën e tokës dhe ndërtimit është i pjesshëm. Ka patur aktivitete të paralizuara në fushën e doganeve dhe tatimeve. Zbatimi i parimit të konsultimit periodik me biznesin kërkon një reformë të harmonizuar dhe jo takime parciale dhe spontane”, - tha Ruli. Plani i vitit 2006 njeh mosrealizime, të cilat, sipas ministrit Ruli, kanë ardhur nga parashikimi shumë optimist i aktiviteteve, mungesa e ekspertizës në sektorë të caktuar dhe jo në pak raste edhe nga ngadalësia dhe mentaliteti refraktar i një pjese të administratës publike”. Megjithë seriozitetin e konsultimeve me biznesin në reformimin e sistemit të licensimit, regjistrimit dhe deri diku të lejeve të ndërtimit, në fushat e tjera të Reformës Rregullatore ka patur një mungese të ndjeshme të konsultimeve me biznesin.

[Gerrard]

144 kryekomunarë gjobiten 30 mijë lekë nga Inspektoriati i Lartë i Deklarimit të Pasurive për mosdeklarim të pasurisë së tyre për 2006-n

Një pjesë e mirë e ish-kryekomunarëve të vendit janë gjobitur nga Inspektoriati i Lartë i Deklarimit të Pasurive për llogari të vitit 2006. Janë 144 zyrtarë të pushtetit lokal, kryesisht kryetarë komunash e bashkish, që ende nuk kanë deklaruar pasuritë e tyre për vitin 2006. Nga rakordimet e kryera me shkresat zyrtare të dërguara nga vetë institucionet, sipas këshilltarit për shtyp të Inspektoriatit të Lartë të Deklarimit të Pasurive, z. Albi Serani, ”rezulton se deri ditën e sotme, 20 prill 2007, nuk e kanë përmbushur detyrimin ligjor 144 zyrtarë, kryesisht drejtues të nivelit lokal”. Një pjesë e këtyre subjekteve, siaps Seranit, rezultojnë që nuk janë më në funksionet e tyre të mëparshme, por kanë qenë në detyrë deri më 31 dhjetor 2006 dhe për këtë arsye mbartin detyrim për deklarim. Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive (ILDKP) e konsideron të mbyllur afatin ligjor të deklarimit të interesave private periodike/vjetore. Këta zyrtarë, emrat e të cilëve gjenden në listat bashkëngjitur, duhet të paraqesin pranë ILDKP-së arsyet ligjore me dokumentacionin përkatës të vonesës së dorëzimit të deklaratës (shërbime jashtë vendit, sëmundje, etj). Në të kundërt, ndaj tyre do të zbatohen sanksionet e parashikuara në Nenin 44, Pika 3 e ligjit mbi ”Konfliktin e interesave”, sipas të cilit: ”Për mosdeklarim periodik në afat dhe pa shkaqe të arsyeshme, zyrtari ose personi i lidhur me të, që mbart detyrimin për deklarim, dënohet me gjobë nga 20 000 (njëzet mijë) lekë deri në 30000 (tridhjetë mijë) lekë”. Në bazë të Nenit 4 të Ligjit Nr. 9049, dt.10.4.2003, “Për Deklarimin dhe Kontrollin e Pasurive, të Detyrimeve Financiare të të Zgjedhurve dhe të Disa Nëpunësve Publikë”, subjektet deklarues, që nisin me Presidentin e Republikës e deri te nëpunësit e administratës tatimore dhe doganore, duhet të deklarojnë brenda datës 31 mars të çdo viti gjendjen deri më 31 dhjetor të vitit paraardhës të pasurive, burimet e krijimit të tyre, si dhe të detyrimeve financiare. Po ashtu, në bazë të Pikës 3 të Nenit 42 të Ligjit Nr. 9367, dt.7.4.2005 “Për Parandalimin e Konfliktit të Interesave në Ushtrimin e Funksioneve Publike”, Autoritetet Përgjegjëse, strukturat që kryejnë koordinimin e ILDKP me institucionet publike qendrore e vendore, ”... mbledhin dhe i dërgojnë Inspektoriatit të Lartë, brenda datës 15 prill të çdo viti, deklaratat e plotësuara të interesave, si dhe e njoftojnë atë për rastet e mosdeklarimeve...”

3400 subjekte ende nuk kanë bërë deklarimin
Në rreth të kuq nga Inspektoriati i Lartë i Deklarimit të Pasurive janë rreth 3400 subjekte që nuk i kanë dorëzuar deklaratat e tyre pranë Inspektoriatit. Serani sqaron se ”Pas shqyrtimit të listave të mbërritura nga institucionet për zyrtarët që mbartin detyrim për deklarim periodik/vjetor, rezulton se për periudhën 1 janar - 31 dhjetor 2006, numri i subjekteve që duhet të dorëzojnë dokumentin zyrtar ”deklaratë e interesave private” është 3500 subjekte”. Gjithashtu, sipas Seranit, ”Inspektoriati u kujton të zgjedhurve për herë të parë në drejtimin e njësive të pushtetit vendor që duhet të përmbushin detyrimin ligjor të deklarimit të interesave private”. Nga dokumentacioni publik i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, rezulton se deri tani janë zyrtarizuar si fitues për herë të parë 106 persona (lista bashkëngjitur). Këta zyrtarë, sipas Seranit, si dhe të tjerë që mund të shpallen fitues për herë të parë në ditët e ardhshme nga strukturat përkatëse, duhet të plotësojnë brenda 30 ditëve nga marrja e mandatit deklaratën e pasurisë.

[Gerrard]

Me anë të një njoftimi zyrtar ky dikaster ka ftuar të gjitha bankat, që brenda datës 30 prill 2007 të ofrojnë ofertat e tyre pranë kësaj ministrie. Shuma e kërkuar për t'u marrë borxh me interesa tregtare, është 200-230 milionë euro.

Nëse fondet nga privatizimet e parashikuara, fondi i konvergjencës, mosrealizimet nuk do të mjaftojnë për të mbyllur detyrimet për kreditë tregtare, atëherë do të rialokohen fonde nga çdo projekt tjetër, i cili ka prioritet më të vogël për qeverinë.

Ministria e Financave ka njoftuar se është në kërkim të financuesve për segmentin e rrugës Rrëshen-Kalimash, pjesë e projektit të rrugës Durrës-Kukës-Morinë. Me anë të një njoftimi zyrtar ky dikaster ka ftuar të gjitha bankat, që brenda datës 30 Prill 2007 të ofrojnë ofertat e tyre pranë kësaj ministrie. Shuma e kërkuar për t'u marrë borxh me interesa tregtarë është 200-230 milionë euro. Por kjo nuk është kredia e vetme që është marrë për financimin e kësaj rruge. Njoftime nga ana e qeverisë, bëjnë të ditur se janë duke u negociuar miliona euro të tjera kredi, që do të merren nga Banka Botërore dhe institucione të tjera financiare. Kjo rrugë është e ndarë në tri pjesë, ku e para Milot-Rrëshen, do të kushtojë 32 milionë Euro dhe do të financohet kryesisht nga Banka Botërore, segmenti i dytë është ai Kalimash-Morinë, i cili do të kushtojë 38 milionë euro dhe do të financohet tërësisht nga buxheti i shtetit. Ndërkohë që segmenti më problematik është ai i ndërmjetëm, i cili parashikohet që të ketë një kosto prej 500 milionë euro. Kjo shumë është mbi 5.5% të Prodhimit të Brendshëm Bruto dhe qeveria ka dëshirë ta realizojë në periudhën 2006-2009. Madje, për realizimin e projektit, për këtë segment është përzgjedhur dhe konsorciumi që do ta ndërtojnë. Borxhi që pritet të merret për ndërtimin e kësaj rruge, duket se do të jetë një "peshqesh" për ata që do të menaxhojnë financat publike pas vitit 2009. Fondi Monetar Ndërkombëtar, në fillim duket se ka qenë tepër skeptik për marrjen e një shume kaq të madhe kredie, që pritet të jetë më interesa të larta.

[Gerrard]

Qeveria i ka kërkuar që në fillim të këtij viti Fondit Monetar Ndërkombëtar, që të rrisë tavanin e vendosur për kreditë tregtare që mund të marrë vendi. Kryeministri Berisha me anë të një letre drejtuar FMN-së, ka deklaruar se qeveria nuk i ka paratë për rrugën, që është vlerësuar edhe si projekti madhor i këtij mandati. Marrja e një borxhi që mund të mbërrijë në 400 milionë euro, me interesa tregtare për vitin 2007, mund të paraqesë vështirësi në menaxhim gjatë viteve të ardhshme. Megjithëse qeveria ka negociuar me FMN-në për këtë aksion financiar të parealizuar ndonjëherë, kostoja e këtij borxhi do të bjerë gjatë viteve të ardhshëm mbi taksapaguesit shqiptarë. "Rritja e riskut të borxhit buxhetor afatmesëm si pasojë e ndërtimit të rrugës Durrës-Morinë, është i pashmangshëm",- shprehen krerët financiarë të vendit në dokumentin që i dorëzon FMN-së. Megjithatë, qeveria ka marrë disa angazhime për të tejkaluar këtë situatë. Së pari, duke qenë se ky projekt do të jetë prioritet i qeverisë për buxhetin e disa viteve me radhë, do të merren masa që fondi i kontigjencës të rritet me 1% të GDP-së. Kjo, bazuar në ligjin organik të buxhetit, do të bëhet me qëllim që të sigurohen më shumë burime parash, për t'ia kaluar ndërtimit të rrugës Durrës-Morinë. Një tjetër, manovër do të jetë që fondet e rialokuara nga mosrealizimet do të destinohen përsëri në ndërtimin e kësaj rruge. Kurse burimi tjetër i financimit të rrugës Durrës-Morinë që ka menduar qeveria, është që çdo privatizim që do të bëhet, 50% e fondit do të kalojë për ndërtimin e rrugës.

[Gerrard]

Nëse fondet nga privatizimet e parashikuara, fondi i konvergjencës, mos realizimet nuk do të mjaftojnë për të mbyllur detyrimet për kreditë tregtare, atëherë do të rialokohen fonde nga çdo projekt tjetër, i cili ka prioritet më të vogël për qeverinë. Ky është mekanizmi, me të cilin qeveria ka menduar që të financojë një nga prioritet e saj më të mëdha.

[Gerrard]

Ministria e Financave i garanton bankave, se është e aftë të kthejë në kohë borxhin

Në njoftimin zyrtar në faqen e Ministrisë së Financave në internet, bëhet e ditur se qeveria shqiptare ka një histori të mirë në drejtim të kthimit të borxheve. "Republika e Shqipërisë ka pasur raporte korrekte dhe në kohën e duhur të të gjitha pagesave për shërbimin e borxhit, duke shënuar një histori pozitive në këtë drejtim",- sqaron Ministria e Financave. Gjithashtu, në njoftimin ku financat i bëjnë ofertë bankave për investimin e kripur, bëhet e ditur se "siguria në këtë fushë është kusht i rëndësishëm për ekonominë shqiptare, në drejtim të përfitimit të kredive tregtare dhe janë pjesë e strategjisë sonë për ndryshime të tilla në periudhat që vijnë. Aktualisht, Shqipëria është blend borrower country dhe ndjek me kujdes nivelin e borxhit për mbajtjen e tij nënivele të menaxhueshme dhe të qëndrueshme",- deklaron Ministria e Financave.

[Gerrard]

Me anë të kësaj kredie, qeveria e përfaqësuar nga Ministria e Financave, synon të sigurojë financimin e investimeve që do të kryhen në zbatim të Kontratës Tregtare të datës 06/10/2006, lidhur ndërmjet Qeverisë së Republikës së Shqipërisë dhe "Bechtel International Inc.", për ndërtimin e Seksionit Rrëshen-Kalimash të Autostradës Durrës- Morinë, dhe kërkon oferta nga ana e bankave për financimin e këtij investimi. Ky projekt parashikohet që të kryhet gjatë periudhës 2006-2009. Seksioni i Autostradës Rrëshen-Kalimash, për të cilin do të merret kredia 230 milionë euro, ka një gjatësi 60 km dhe përfshin ndërtimin e një tuneli me gjatësi afërsisht 6 km.

[Gerrard]

Qëllimi i Kredisë : Financimi i investimit që do të realizohet në zbatim të Kontratës Tregtare datë 06/10/2006, për ndërtimin e segmentit të autostradës Rrëshen-Kalimash.

Blerësi/Porositësi : Qeveria e Republikës së Shqipërisë, përfaqësuar nga Ministria e Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit e Shqipërisë.

Kontraktor/Furnitor : "Bechtel International Inc.".

Huamarrës : Qeveria e Republikës së Shqipërisë, përfaqësuar nga Ministria e Financave;

Shuma e kredisë:200-230milionë EUR, për t'u disbursuar sipas skedulit në vijim:

·Viti 2007 deri në 110 milionë EUR

·Viti 2008 deri në 95 milionë EUR