Dija

[Klevis2000]

LIBRI I DIJES


Përkufizimi i dijes

Nga ana gjuhesore do te thote arritja e nje dickaje mbi ate qe eshte .
Nga ana termologjike kane thene disa dijetare,ajo eshte e kunderta e injorances . Kane thene disa dijetare te tjere dija eshte me paster sesa njohja .
Por me e rendesishme per ne eshte dija e sheriatit islam e ketu ka per qellim dijen qe ka zbritur All-llahu te i derguari i Tij si sqarim dhe udhezim.
Dija e cila [permban] ka falenderimin dhe lartesimin eshte dija e shpalljes,dija e zbritur vetem prej All-llahut
Ka thene Profeti alejhi selam “Tek ai qe All-llahu deshiron te miren i jep atij te kuptoj ne fe.”[transemeton Buhari]
Ka thene Profeti alejhi selam : “Me te vertet profetet nuk kane trazhguar dinar e dirhem por kane trazhguar dije [transmeton Ebu Daudi dhe Tirmidhiu]
Ajo qe trazhguan prtofetet eshte dija e shriatit te All-llahut dhe jo gje tjeter vec kesaj.
Profeti alejhi selam ka kaluar ne medine dhe ka pare njerez qe po shartonin hurma, ai nuk u foli atyre, por hurmat u prishen e me pas u tha atyre ju jeni
me te ditur per ceshtjet e dynjas.[transmeton Muslimi].
Pra dija e sherjatit eshte ajo e cila ka falenderimin dhe lartesimin per vepruesin e saj Por kjo nuk na bene neve qe te mohojme dobite e dijeve te tjera . Nese keto dije te tjera ndihmojne ne bindje ndaj All-llahut ne ndihmen e fes All-llahut dhe bejne dobi me te robet e All-llahut .Kjo eshte e dobishme per te gjithe dhe ne interes te gjitheve . Mesimi i kesaj dije disa here mund te behet edhe domosdoshmëri siç thotë All-llahu suretu El Enfal ajeti 60 “Dhe bëni gati kundër tyre gjithë fuqitë që keni, bashkë me kalorinë (dhe me mjetet e sotme më të përkryera për luftë)…”1)
Kane permendur nje pjes dermuese e dietarve se mesimi i dijeve te tjera eshte farz kifaje .p.sh. tek njerzit jan te domesdoshme enet per gatim e pirje me te cilat behet dobi . Nese nuk do te gjindet ndonje qe te prodhoje keto lloj dobish atehere mesimi i ketyre lloj dijeve behet farz kifaje.

Tema:Dobite e dijes

Me te vertete All-llahu ka falenderuar dien dhe dijetaret si dhe ka nxitur njerzit per tek kjo dije . Dija eshte me e mire pune . Ajo eshte nje prej llojeve te xhihadit ne rrugen e All-llahut e cila ngrihet ne baze te dy ceshtjeve te cilat jane te lidhura me njera –tjetren .-Ka thene All-llahu [suretu Zumer ajeti 9 “A është ai i cili është i nënshtruari i Allahut, i cili bie në sexhde e qëndron në falje gjatë orëve të natës duke pasur frikë Jetën e Pastajme dhe duke shpresuar për Mëshirën e Zotit të tij (si ai që mohon e nuk beson)?…”

Ne kuptojme me kete ajet ai eshte i barabarte i cili ngrihet naten bene sexhde dhe shpresonte meshiren e All-llahu.
Me te vertet barazia ndermjet tyre eshte larget . Pra nuk eshte i barabarte ai qe din me ate qe nuk di. Sic nuk eshte i barabarte i gjalli me te vdekurin ,ose ai qe shikon me ate qe nuk shikon .Dija eshte drite udhezimi per te gjithe njerezimin e cila te nxjerre prej erresires .
Me te All-llahu ngre cilin do prej krijesave te tij thote All-llahu në suren Muxhadele ajeti 11 “…që Allahu t’i lartësojë ata që besojnë dhe ata të cilëve u është dhënë dija në grada të larta…”
Ne kete gjejme se per dijetaret vendi eshte falenderimi kurdo qe permenden njerzit ,I falenderojne ato . kjo eshte nje lartesim ne dynja kurse ne ahiret ato do te lartesohen ne baze te punes qe kane kryer ne rrugen e All-llahut.
Adhuruesi i vertete eshte ai i cili adhuron All-llahun azeuxhel me dije te vertete,te paster nga cdo lloj shpikje etj.
Thote All-llahu azeuxhel sure Jusuf ajeti 108 “Thuaj (O Muhammed): “Kjo është Udha ime; unë ju ftoj drejt Allahut (Njësimit të Tij) me dije të sigurt, unë dhe kushdo që më ndjek mua (duhet të ftojnë në Islam). Lavdi i qoftë Allahut dhe unë nuk jam prej mushrikëve (politeistë, paganë, idhujtarë ose çdo fe tjetër që mohon Njësinë e Allahut ose adhuron të tjerë përkrah e në vend të Allahut).” njeriu I cili pastrone vetveten e tij e dine mire qe eshte e ardhur prej sherjatit sepse All-llahu ka urdheruar per pastertine dhe si ai I cili pastrohet sepse prinderit e tij pastrohen . Pra a jane te barabrte keto dy njerz , jo ; sepse ipari zbatone urdherin e All-llahut dhe ndjeke rrugen e perofeteit alejhi selam . p. sh . marrja e abdesit eshte bindja ndaje All- llahut dhe ndjekje ndaje te derguarit te Tij . Pra sado , kush prej nesh e kryejne kete urdher duke u barazuar ne ate qe permendem mesiper .

Dobite me te rendesishme te dijes .

1 –Dija eshte trashgimi I profeteve.
2- Dija eshte e qendrushme e perhereshme . kurse parja eshte jo e perhereshme . ka
qene Ebu Hurejra kenaqesia e All-llahut qofte me te prej fukarenjeve ne kohen e sahabve saqe rrezohej prej urie sa i binte te fiket . Ai eshte nje person i cili na ka sjell shume hadithe saqe dija e tij po bene dobi edhe ne kohen e sotme . Gje e cila tregon se dija qe ndan kohe pas kohe ndersa pastertia nuk eshte e till , eshte nje gje momentale me te cilin nuk bene dobi tjeter kush me te vetem ai qe e zoteron ate.
Del e domesdoshme per nxensin e dijes qe te kapet forte pas dijes thote ; Profeti alejhi selam . Kurvdes robi i All-llahut i nderpriten atij te gjitha punet pervecse tre gjera sadakaja e rrjedhshme , dija me te cilin behet dobi . Djali punemires I cili lutet per babane e tij . [ trasmeton Muslimi]
Dija nuk lodhë personin në ruajtje kur All-llahu të furnizon ti me dije vëndi I secilës është zemra. Nuk ka nevojë për ark apo çelsë sepse ajo është e ruajtur në zemër kur të njëjtën kohë është roje për ty ( dhe jo ti roje për të ) sepse të mbronë ty me lejen e All-llahut në çdo vështirësi. E kundërta ndodh me pasurin ti e vendosë në arka të mbyllura me qëllim për ruajtjen e saj e prapë nk ndihesh I sigurtë në të .
-Njeriu duhet që të vazhdoj në kërkimin e dijes në mënyrë që të jetë dëshmuesve të vërtetë
Thotë All-llahu suretu ali imran ajeti 18.
All-llahu në këtë ajet për,nuk përmend të zotët e pasurisë por të zotët e dijes. Të mjafton ty kërkues I dijes krenimi për të vërtetues ,deshmues se nuk ka zot tjetër përveç All-llhut me melaiket të cilët dëshmojnë në njerëzimin e All-llahut.
5-)Dijetari është një prej përgjësëve për të cilin All-llahu ka urdhëruar që ti bindemi atij.(Suretu An-Nisa ajeti 59 “O ju që keni besuar! Bindjuni Allahut dhe bindjuni të Dërguarit (Muhammedit a.s.) dhe atyre prej jush të cilët janë në drejtimin dhe udhëheqjen tuaj...
Fjala përgjegjës përfshin drejtusa,udhëheqësa,dijetarë,nxënës dije.
6-)Dijetarët janë ata të cilët gjenden gjithmonë në zbatimin e urdhërave të All-llahut deri në ditën e gjykimit.Mauije thotë:Dëgjova të dërguarin e All-llahut I cili tha: “Për atë të cilin All-llahu I do të mirën I jep atij të kuptojë në fe.Unë jamë ndarësi All-llahu është dhënësi.Do të ketë prej këtij umeti që nuk do të largohen urdhërave të All-llahut.
-Ka thënë imam Ahmedi për këtë grup (nëse nuk janë djetarët e hadithit atëherë nuk e di se kush janë ato).
7-)Ajo (dija) është rruga për në xhenet nga Ebu Hurejra thotë se profeti alejhi selam nuk do ti dëmtoj ata asgjë derisa të vijë urdhëri I All-llahut.(transmeton Buhariu)
Ka thënë (Kush del në rrugë per të kërkuar dijen I lehtëson Al-llahu atij rrugën për në xhenet )
8-Dija që ndriçohet me të All-llahut . Ai me anë të asaj arrinë të njohi se si të adhurojnë All-llahu ,se si të komunikojë me rëobët e Tij me adhuruesit e Tij.
9-)Dijetari është drita me të cilën udhëzohen njerëzit në çështjet e dynjasë e të fesë.
Për këtë është historia e një personi nga beni israilet i cili kishte vrarë 99 njerëz. Ai pyeti për më të diturin në tokë dhe shkoi tek një adhurues dhe e pyeti atë: A ka për mua pendim? Adhuruesi tha jo,personi e vret atë dhe plotësoi 100 …. llahut ndërsa në dynja I lartëson ata midis sahabëve të tij në bazë të .asaj që

10-)All-llahu i ngre dijetarët si në dynja ashtu dhe në Ahiret. Në Ahiret Ai do ti lartësojë ata në bazë të punëve apo thirrjes që kanë kryer në rrugën e All-llahut. Thotë All-llahu suretu Muxhadele ajeti 11.


Gjykimi për kërkimin e dijes .

Kërkimi I dijes së sherjatit është fars kifaje . Kur atë e kryen një pjesë e njerzëve ,kurse për pjesën tjetër është synet . Gjithashtu kërkimi i dijes bëhet i domosdoshëm për njeriun për arsyen që ai të njohi se si të adhurojë All-llahun se si të kryejë detyrat e tjera shoqëruese që ka sjellë islami .Padyshimë kërkimi I dijes është prej punëve nga më të mira ,I cili konsiderohet si xhihadi në rrugën e All-llahut .Padyshim në kohën e sotme konsiderohet e tillë se shpikjet janë parapritur në grupet islame të myslimanve nga ku po merret një përhapje dhe një shtim i madh.Po përhapet injoranca si dhe dhënia e mendimeve pa patur dije gjithashtu po përhapen debatimet e shumta midis njerëzve. Për të rinjtë delë e domosdoshme që të jenë më përpjekës dhe ruajtës për kërkimin e dijes sepse :
1- Bidati ka filluar të shfaqi të keqën etij.
2- Njerëzit pa dije kërkojnë që të japin mendime .
3- Debatimet e shumta në çështjet që dijetarët I kanë qartësuar ato ,sepse ka prej tyre që pa patur dije kërkojnë të debatojnë .

Edukata e nxënësit të dijes.

Për nxënësin e dijes ka një sërë edukatash të cilat konsiderohen bazë për të .
1-Sinqeriteti me zemër te All-llahu xh.sh. Qëllimi për kërkimin e dijes duhet të jetë për All-llahun dhe për të mirat e botës tjetër .Sepse All- llhu është nxitës për kërkimin e saj . (thotë All-llahu në suren Muhammed ajeti 19).
Falenderimi që u bënë All-llahu xh.sh në Kuran dijetarëve është I njohur. Dhe atë që All-llahu e falenderonë apo e urdhëron bëhet adhurim bindje.
Nëse një person benë nijet që me kërkimin e dijes së sheriatit me qëllim që të arrijë për të marrë diplom apo një pozitë dhe nuk ka me të sinqeritetin tek All-llahu ai nuk ka për të shijuar xhennetin në botën tjetër .
Thotë profeti alejhi selam: “Kush merr dije dhe kërkonë me të fytyrën e All-llahut dhe nuk e merr atë vetëm me qëllim që të zejë një vend (pozitë ) në dynja ai nuk do të gjejë shijen e xhennetit në ditën e gjykimit .
Por se nxënësi I dijes thotë unë e dua diplomën jo me qëllim përfitimi në dynja sepse kështu është ndërtuar sistemi . Atij I thuhet : “nëse nijeti I tij ështe që të marri diplomën me qëllim që të bejë dobi të tjerëve në mësimdhënien e tyre apo …etj. Ky nijet është I shëndoshë dhe nuk dëmton asnjë gjë. Përmëndëm sinqeritetin në fillim të edukatës së nxënsit të dijes sepse sinqeriteti është baza e çdo gjëje. Nxënsi i dijes duhet që të ketë për qëllim kërkimin e dijes si bindje ndaj urdhërut të All-llahut. Thotë All-llahu sure Muhammed ajeti 19.

2- Largimi i injorancës nga vetvetja e tij dhe te të tjerët. Nxënsi i dijes duhet të ketë për qëllim në kërkimin e dijes largimin e injoranxës nga vetvetja e tij dhe e të tjerëve,sepse origjina e njeriut është injoranca thotë All-llahu suretu En-nahl ajeti 78.Gjithashtu ai duhet ti frikësohet All-llahut.thotë All-llahu:suretu Fatir ajeti 28.Vendos në vetvetet tënde largimin e injorancës sepse injoranca është në origjinën tënde. Kur mëson dhe bëhesh prej dijetarëve largohet prej teje injoranca. Gjithashtu vendos që të largosh injorancën prej popullit gjë e cila bëhet me dije dhe me mjete të ndryshme e ku ata të kenë dobi me dijen tënde,thotë Profeti : "Komunikoni ndaj meje edhe një ajet" trasmeton Buhari. Ti nëse do të mësosh një person dhe ai do të mësoj një person tjetër të bëhet ty shpërblimi i dy personave edhe nëse një i tertë merr dije të bëhet ty shpërblimi i tre personave. Ka thën imam Ahmed:..... Thanë: Si është kjo? Tha: "Të ketë për qëllim largimin e ijnorancës nga vetvetja e tij edhe nga të tjerët" sepse origjina te ta është injoranca,siç është edhe te ty. Kur ti mëson me qëllim për të larguar injorancën nga ky popull do të jesh si ata të cilët luftojnë në rrugë të All-llahut dhe përhapin fen e All-lahut.

3-Mbrojtja e sheriatit.

Gjatë kërkimit të dijes duhet të kihet si qëllim mbrojtja e shiriatit,sepse librat nuk janë nuk janë në gjëndje ta mbrojnë atë(sheriatin). Ata të cilët e mbrojnë këtë sheriat janë njohsit,punuesit dhe vepruesit e këtij sheriati. Nëse një person i bidatit vjen në biblotek e cila është e mbudhur plot me librat e sheriatit flet për bidatin nuk besoj se ndonjë libër do ti përgjigjet atij. Por ai që do ti përgjigjet bidatit të tij, dhe do të poshtroj fjalën e tij, është ai person i cili flet me fjalën e All-llahut dhe të dërgurit të Tij (Kur'ani dhe sunneti). Nxënsi i dijes duhet ta mbrojë sheriatin dhe mbrojtja e tij bëhet vetëm prej njohsve të tij,shëmbulli i kësaj është si shëmbulli i armës. Po të kemi një magazin të mbushura plot me armë a do të munden këto armë të lëshojnë fishekët e tyre mbi armikun pa patur burra,të cilët i përdorin ato,natyrisht që jo. Kështu edhe shëmbulli i dijes. Bidati rinovohet. Ka patur bidat që ka ndodhur në kohët e para dhe nuk ka qënë në libra dhe nuk mund të mbrohet prej tij vetëm nxënsi i dijes. Njerëzit kanë nevoj për dijetar me qëllim që tu përgjigjen kurtheve të bidatçinjëve dhe gjithë armiqve të All-llahut. Gjithashtu kjo gjë bëhet me dije të sheriatit të marr nga kur'ani dhe sunneti.

4- Hapja e gjoksit në çështjet e debatueshme.

Gjokset duhet të jenë të hapura në çështjet e debatuara të cilat kanë ne thelbin e tyre ixhtihadin(përpjekjen). Cështjet e debatuara midis dijetarëve mund të jenë në ato çështje ku ixhtihadi(përpjekja)nuk është i nevojshëm,sepse çështja në të është e qartë dhe askujt nuk i lejohet arsyetimi në kundërshtimin e saj. Disa çështje kanë ixhtihad(përpjekje) ai që kundërshton në to ka arsyetim. Nuk duhet të jetë thënia jote argument ndaj atij që të kundërshton,sepse nëse ne pranojmë këtë do të themi të kundërtën,thënia e tij është argument mbi ty. Këtu nyk ka vënd për mendim nga ku njeriu zgjeron në të kundërshtimin. Kush kundërshton rrugën e të parëve(selefve) në çështjen e akides nuk i pranohet kundërshtimi,kurse çështjet e tjera të cilat kan vënd për mendim nuk duhet të merret kundërshtimi si një demaskim dhe shkak për armiqësi dhe urrejtje ndaj të tjerëve. Sahabet për shumë çështje binin në kundërshtim me njëri-tjetrin,për këtë kush dëshiron le ti kthehet trasmetimeve që vijnë rreth tyre. Në ditët e sotme njerëzit këto kundërshtime i morën si ndarje e grupime ku thonë: Unë jam me këtë e atë person sikur çështjë të jetë e njëjtë me atë të partive,por kjo është e gabuar. P.sh dikush të thotë:Nëse ngrihesh prej rukuje mos e vër dorën e djatht mbi të majtë,por lëri të lira,nëse nuk e bën ti je bidatçi (shpikës në fe). Fjala bidatçi (shpikës në fe) në këtë çështje është e tepruar gjë e cila krijon te tjetri urrejtje. Kjo çështjr është e gjërë ose i vendos duart ose i lë ato të lira. Imam Ahmed është në atë midis vendosjes së duarve dhe lënies së lirë. Por cili është sunneti në këtë çështje ? Sunnet është të vendosësh dorën e djathtë mbi të majtë kur ngrihesh prej rukuje ashtu siç vendosen kur je drejt në këmb. Argument është ajo që trasmeton Buhari,e cila vjen nga Sehl bin Sad ku thotë: “Kan qën njerzit ku urdhëroheshin që personi të vendosi dorën e djathtë mbi kyçin e dorës së majtë në namaz” Shiko! A kërkohet kjo kur kryen sexhden ? A po kërkohet kur kryen rukun? A po kur je ulur? Jo. Ajo kërkohet kur je në këmb(drejt),e cila përfshin qëndrimin në këmb para dhe pas rukuje. Ne këtë kundërshtim,(mospajtim) midis dijetarëve nuk duhet ta marrim si shkak grindjeje dhe konflikti.,sepse të gjithë ne e duam hakun (të vërteten). I gjithë ky veprim që kryhet është pej ixhtihadit(përpjekjes). Kur ixhtihadi (përpjekja) ndodhet nuk lejohet që ajo e cila është midis dijetarëve,të merret si shkak për ndarje dhe armiqësi,sepse dijetarët kan patur kundërshtime,(mospajtime) të tilla edhe në kohën e Profetit. Lind e domosdoshme për nxënsit e dijes që ata të jenë si një dorë e vetme dhe të mos i kalojnë këto kundërshtime(mospajtime) si shkak për ndarje dhe urrejtje. Kur e kundërshton shokun tënd me argumentin që ti ked he ai të kundërshton ty me argumenti që ai ka duhet ta vendosni vetveten në një rrugë të vetme si dhe duke e shtuar dashurin mibis jush. Ndërtimi i dijes mbi librin e All-llahut dhe sunnetin e Profetit shihet si rruga e vetme për përhapjen e dijes dhe rrugës së sakt. Pasi në këtë mënyr do të largohet ndarja në parti(grupe) dhe urrejtje. I ka thën All-llahu të dërguarit të Tij : “ Vërtet ata që e ndajnë fenë e tyre dhe shpërndahen në sekte e grupe (të çfarëdo lloji qofshin), ti (O Muhammed) nuk ke aspak të bësh me ta. Puna e tyre është vetëm me All-llahun i Cili paskësaj do t’u tregojë atyre çfarë ata vepronin.”suren El En Aam 159
Ata të cilët kërkojnë të ndahen në parti(grupe) nuk do ti panohet,sepse partia e All-llahut është një. Kundërshtimi në kuptim nuk duhet të kthehet në urrejtje ndaj njerëzve. Nxënsit e dijes duhet të jenë vëllezër midis njëri tjetritedhe pse mund të kundërshtohen(mospajtohen)në disa çështje. Secili prej tyre duhet të thërasi tjetrin me qetësi dhe debatim ku të kërkohet Fytyra e All-llahut dhe arritje në dije. Në këtë mënyrë largohet ashpërsia ,e cila gjindet te disa njerëz. Nëse ashpërsia do të mbibizotëroj gjëndja mund të kalojë në acarim,ku padyshim me ta do të këenaqeshin armiqt e muslimanëve. All-llahu thotë: “Bindjuni edhe All-llahut edhe të Dërguarit të Tij, mos u kundërshtoni (me njëri-tjetrin) që të mos humbni kurajon dhe të mos ju lënë fuqitë dhe jini të duruar e të qetë. Vërtet që All-llahu është me të duruarit.”Suretu El Enfal 46
Sahabet në të tilla çështje kan qën në kundërshtim(mospajtim) me njëri tjetrin,por ata ishin me një zemër të vetme ,dashuri me njëri tjetrin. Kur dikush të kundërshton mbi bazën e argumentit që ai ka,ai bie dakort me ty për te e vërteta.sepse të dy kërkoni të vërtetën dhe padyshim qëllimi është një. Arritja për te e vërteta duke u bazuar me argumenta. Kur ai nuk të kundërshton. Ku është kundërshtimi(mospajtimi). Në këtë mënyrë rruga e umetit(popullit) mbetet një e vetme. Kush shfaq inat dhe mëndjemadhësi pasi e vëtrteta është e qartë nuk ka dyshim se atij pas këtij inati dhe kundërshtimi i kthehet ashtu siç e meriton..

5- Të punuarit me dije

Kërkuesi i dijes duhet që të punoj me dijen e akides(besimit), fik’hut (jurispodencës), moralit dhe edukatës,sepse ajo(puna)është fryti dhe rezultati i dijes. Shëmbulli i atij që mban dijen është sikur shëmbulli i atij që mban armën,e cila mund të jetë për të ose ndaj tij. Për këtë i Dërguari i All-llahut [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë: “ Kur’ani është argument për ty ose mbi ty ” Muslim. Është për ty kur punon me të dhe është mbi ty kur nuk punon me të. Kështu është edhe puna,e cila saktësohet nga Profeti [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] në vertetimin e lajmit dhe bindjes së ligjeve. Kur vjen një lajm nga All-llahut dhe i dërguari i Tij vërtetojeni dhe pranojeni atë e mos thoni: Si ? Pse ? Kjo është jashtë rrugës së besimtarëve. Thotë All-llahu: “Kur All-llahu dhe i Dërguari i Tij kanë vendosur për një çështje, nuk i takon asnjë besimtari dhe asnjë besimtareje që në vendimin e tyre të bëjnë ndonjë zgjidhje tjetër. Dhe kushdo që nuk i bindet All-llahut dhe të Dërguarit të Tij, padyshim që ka humbur në gabim të qartë.” El Ahzab 36. Profeti [sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem] u fliste shokëve për shumë çështje ,të cilat ishin të panjohura dhe të pakuptushme për ata. Ata(sahabet),i pranonin ato dhe nuk thonin: Si ? Pse ? E kundërta ndodh me ata të cilët erdhën më pas. Kur dikujt i thuhet një thënie prej thënieve të Profetit [sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem] mëndja e tij lëkundet duke gjetur si përgjigjet ndaj fjalës së Profetit [sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem] dëshirat. Ky me këto(dëshirat) kërkon të kundërshtoj dhe jo të udhëzohet,sepse ajo që ndodh midis tij dhe pranimit e bënë atë që të kundërshtoj atë që ka ardhur nga Profeti[sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem]. Si shëmbull për këtë është fjala e Profeti [sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem],i cili ka thënë: “ All-llahu zbret në qiellin e dunjas në një të tretën e fundit të natës dhe thotë: Kush më lutet i përgjigjem atij. Kush me kërkon i jap stij. Kush kërkon falje e fal atë ” Mutefaku alejhi. Ky hadith është shumë i njohur dhe asnjë nga shokët e Profetit [sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem] nuk ka thënë: O i Dërguari i All-llahut si zbret All-llahu ? A lëviz Ai prej arshit apo jo ? E të tjera të ngjashme me to. Sot gjenë disa njerëz,të cilët flasin për këto duke thënë: Si do të jet All-llahu mbi arsh e Ai zbret në qiellin e dunjas ? E të tjera të ngjashme me to. Të gjitha këto janë dëshira për të kundërshtuar. Ne,ato që na ka sjellë i Dërguari i All-llahut [sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem] duhet ti pranojm ashtu sikurse kan ardhur duke u larguar nga çdo dyshim dhe kundërshtim që vjen mbi bazën e dëshirave. Besimtari thënie të tilla duhet ti vërtetoj dhe pranoj ashtu siç e ka sjell All-llahu dhe i Dërguari i Tij[sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem]. Thotë All-llahu : “I Dërguari (Muhammedi a.s.) beson në çfarë i është zbritur atij nga Zoti i tij ” El Bekareh 285
Besimi i pastër duhet të ndërtohet me librin e All-llahut dhe sunnetin e të Dërguarit të Tij. Njeriu duhet ta dijë se llogjika nuk ka vënd në të,ajo(llogjika)mund të ndërhyj. Atë me të cilën kanë ardhur këto libra në përsosmërin e All-llahut është e dëshmuar nga llogjikat. Kur llogjika nuk arrin ta përceptoj se çfar është e domosdoshme te All-llahu prej përsosmëris, por Ai e përcepton dhe e pohon atë, të gjitha cilësit e përsosmëris ku padyshim ai duhet të punoj me këtë dije me të cilën All-llahu e mirësoj. Kjo në aspektin e besimit.

Ndërsa në aspektin e adhurimit.

Shumë prej nesh e dinë se adhurimi ndërtohet mbi bazën e dy çështjeve:
1- Sinqeriteti te All-llahu
2- Ndjekja e të Dërguarit ..
Njeriu duhet ta ndërtoj adhurimin e tij mbi atë që ka sjell All-llahu dhe i Dërguai i Tij. Ai nuk duhet të shpik (të sjelli të reja) në fen e All-llahut gjë të cilat nuk janë as në origjinën e adhurimeve e as në cilësin e tyre. Patjetër adhurimi duhet të pohohet me sheriat(ligjë)në përbërje, në vëndin e tij, në kohën e tij dhe ne shkakun e tij. Nëse ndokush verifikon ndonjë prej shkaqeve për adhurim dhe e adhuron All-llahun me to pa patur argument ajo i refuzohet, sepse, ai duhet ta verifikoj se ky shkak është i këtij adhurimi. Nëse ndokush vjen ne adhurime me ndonjë gjë që nuk ka ardhurn në sheriat ajo i refuzohet atij nga vet sheriati. Ku patjtër duhet të dihet se adhurimi ndërtohet me ato që na ka sjell sheriati.dhe nuk adhurohet All-llahu vetëm me ato që Ai na ka njoftuar. Kan thënë dijetarët se origjina në adhurim është nxjerrja e argumentit dhe e argumentojnë me fjalën e All-llahut “ Apo kanë ata shokë e të barabartë me Allahun (zota të rremë të tyre) të cilët kanë themeluar e përcaktuar për ta ndonjë fe të cilën nuk e ka urdhëruar e përcaktuar All-llahu?...” Shura 21. Thotë Profeti në hadithin e Aishes – kënaqësia e All-llahut qoftë me të – “ Kush kryen një vepër e cila nuk është në pajtim me çështjen tonë ajo i refuzuar “ Muslim. Edhe sikur të jesh i sinqertë dhe të duash të arrish te All-llahu por me një rrugë jo të lejuar ajo do të refuzohet ty, sepse rruga e zhgjedhur është e till. Atëher për nxënsin e dijes është e domosdoshme që të jetë një adhurues ashtu siç e mëson sheriati pa shtuar dhe paksuar prej tij. Nuk duhet të thuhet se me çështjen të cilën dua të adhurojë gjenë qetësin vetvetja ime, zemra ime e me të më hapet gjoksi, kjo derisa ta peshojë me peshoren e sheriatit dhe nëse e dëshmon Kur’ani dhe sunneti ajo pranohet, në të kundërtën puna e ti je keqe i’a zbukuron. Thotë All-llahu “ A është ai pra, të cilit e keqja e veprave të veta i duket sikur është e mirë, saqë ai e quan atë të mirë (njësoj me atë që është i udhëzuar drejt)? Vërtet që Allahu humb atë që Ai do dhe udhëzon atë që Ai do, kështu që mos e shkatërro veten në pikëllim për ta. Vërtet që Allahu është i Gjithëditur për gjithçka që ata veprojnë!” Fatir 8

[forum126]

Para se te merret dija eshte mire te studiohet se kush ishte bartesi i saj. Kush ja ka sjellur keto rregulla, kush ja ka transmetuar? Sa i afte ka qene ai qe ja ka transmetuar? Cilat rregullave u eshte permbajtur ai qe ka percjelle kete dije?

Bazat ku duhet te bazohemi ne si muslimane jane Kurani dhe Sunneti. Keto te dyja jane te ruajtura shume mire nga brezat e pare e deri me sot.

Per Kuranin nuk ka dyshim pasi eshte mesuar permendesh dhe eshte shkruar qe ne kohen kur vazhdonte shpallja.

Per sunetin: veprat, fjalet pohimet, mohimet dhe heshtja e profetit as egziston nje keqkuptim i madh: Ai eshte i humbur!!! Ai nuk eshte i ruajtur ne formen origjinale!!!

Ata qe e thone dhe ngulin kembe ne kete nuk dine:

1. Hadithet jane shkruar qe ne kohen e profetit as.

1.1 Transmetohet nga Ebu Hurejra se nuk ka pasur sahab tjeter pervec djalit te Amr ibn El-As qe ka transmetuar me shume se ai. Dhe kjo per arsye se ai i shkruante hadithet ndersa ai vete (Ebu Hurejra) memorizonte.

1.2 Transmetohet nga djali i Amr ibn El-As (Abdullah ibn Amr ibn El-As) se ka thene: "Une shkruaja cdo gje qe degjoja nga profeti as. Kurejshet e kundershtuan per kete duke i thene se edhe ai (profeti as) eshte njeri dhe se flet edhe kur eshte i zemeruar apo i gezuar. Pas kesaj une e lashe shkrimin e fjaleve te profetit. Kur i tregova Profetit as per kete ai (profeti as) tha duke treguar me gisht gojen e tij:"Shkruaj se per ate ne doren e te cilit eshte shpirti im nuk del vetem e drejta". (Ebu Dawud 3639, Libri i dijes)

2. Jeten e brezave te pare qe percollen ate dije qe ishte i vetmi amanet nga Porfeti as.