Debati mbi diten e clirimit, 28 apo 29 nentorin

[Brari]

nga trepca net

-----------------------


29 apo 28? Pse jo 17?




---------------------------------------------------

30 nëntor 2003 / TN

Nga Genc POLLO*

Në romanin e tij „Rreth botës per 80 ditë“ francezi Zhyl Vern paraqet në menyrë interesante kontrastin midis natyrës flegamtike e të përmbajtur të anglezëve dhe asaj sanguine-eruptive të stërnipërve të tyre të lindur e rritur në Botën e Re. Kujtdo që e ka lexuar këtë roman aq popullor në kohën e adoleshencës time do t’i ketë mbetur në kujtesë habia deri ne mospëlqim që Fileas Fogu, gjatë turit të tij të famshëm rreth globit, vrojtoi në një qytet të bregut perëndimor të Amerikës: dy turma të mëdha fansash politikë që marshonin nëpër qytet duke brohoritur të egërsuar e duke tundur pankarta e diku edhe këpucë të zbathura nga këmbët dhe që falë përpjekjeve të mundimshme të policisë nuk binin në kacafytje.

Ishte prezantimi me nje garë për guvernatorin e shtetit; një fushatë që ishte shumë larg shijes së vizitorit londinez dhe shumë e ndryshme nga tradita e debatit te sjellshëm të vendit të tij Komentet e Fogut për të janë nga më të kripurat e gjithë romanit.

Do të isha shume kurioz të dija, madje do të jepja shumë të mesoja se cdo të shkruante romancieri freng, cilin „Fileas Fog „ do të dergonte ai fiktivisht si vizitor në Dheun e Shqipeve sikur të ishte njohur me disputin rreth datës se clirimit të Shqipërisë nga Nazifashizmi. Që një disputë e tille, edhe ne sfondin e një gare për një ofiq te pushtetshëm si ai i guvernatorit të një shteti te SHBA, përbën nje asortiment të përsëritur nga panairi i kotësive së politikës shqiptare për këtë do të binte dakord cdo lexues i arsyeshëm me ose pa parti.

Por në këtë shkrim nuk do të doja të mjaftohesha me një konstatim të përsëritur për produktet e panairit në fjalë dhe as të thellohesha në arsyet pse politika jonë rrallëherë del nga rrethi vicioz i debatit të rremë. Një ese rreth Ditës së Clirimit dhe festimit dinjitoz të saj do të ishte më e vlefshme.

Së pari që ta nisim nga të mirat: duhet të them se për fat të mirë të tëra autoritet e larta shtetërore e të gjitha forcat politike parlamentare ( përfshi edhe ato që me apo pa të drejtë jane akuzuar per kolaboracionizëm ) si dhe shoqatat e ndryshme të veteranëve dhe të ish të përndjekurve politikë shprehin vlerësim të lartë për rezistencën antifashiste e nderim per dëshmorët e kësaj lufte.

Debati historiografik me jehonë politike për rolin e Konferencës së Pezës, prapaskenat e asaj të Mukjes, shkallën e kolaboracionizmit të disave apo natyrën dhe motivet e kuislingëve shqiptarë nuk e cënojnë këtë konsensus të vyer. Por përse është debati? Lidhur me përcaktimin e datës kur ushtari i fundit i Wehrmachtit gjerman është larguar nga Shqipëria, datë e cila u dashka të jetë edhe Dita e Clirimit. Regjimi i Enver Hoxhës e kishte përcaktuar këtë datë pa shumë diskutime më 29 nentor 1944.

Cdo vit këtë ditë për 45 vjet u kremtua festa zyrtare më e rendesishme e Shtetit; festë e cila qëllimshëm linte në rang të dytë Ditën e Ngritjes së Flamurit dhe Shpalljes së Pavarësisë që festohej më 28 nentor. Jepej qartazi kështu simptoma e parë e mentalitetit komunisto-revolucionar se historia fillon me ne.

Në vitin 1992 pushteti i Partisë Demokratike në vijim të përpjekjeve të drejta e të nevojshme të cmontimit të simbolikës së rregjimit të vjetër përcaktonte si datë të Clirimit 28 nëntorin. Ketij vendimi parlamentar I parapriu një studim nga historianë të njohur që afirmonin se ushtari I fundit gjeman kishte kaluar kufirin më 28 nëntor por Enver Hoxha për t’i pelqyer Beogradit e kishte spostuar më 29 nëntor, datë e konferences se AVNOJ-it që u shpall ditë e themelimit të Jugosllavisë titiste dhe festë kryesore zyrtare e saj.

Partia Socialiste e kthyer me dufmë ne pushtet verën e vitit 1997, në perpjekjet e saj restauruese nuk guxoi të shkonte aq larg sa Enver Hoxha për ta shpallur Ditën e Clirimit si festë kryesore të shtetit por sidoqoftë e spostoi përseri aty ku e kish përcaktuar Enveri, pra më 29 nentor. Edhe kësaj rradhe nuk munguan historianë të tjerë qe rikonfirmonin saktësine e datës 29 nëntor.

Qysh atëhere shqiptarët shohin në ekrane se si kjo datë festohet në ditë të ndryshme por të njëpasnjeshme duke dhënë modelin e një dasie te panevojshme pasi divergjencat politike normale ne pluralizëm janë për ceshtje aktuale dhe shprehen ne parlament por gjithësesi ato nuk I cenojnë ceremonitë solemne.

Por të kthehemi tek debati për datën 28 apo 29 nëntor. Autori i ketyre radhëvë i përket nga formimi zejes se historianëve, të atyre të gjalleve qe marin përsiper të shkruajne bëmat e të vdekurve. Si iI tillë me gjithë modestinë e duhur dhe respektin për kolegët më të moshuar e të profilizuar që janë shprehur për një nga këto data, dua të them se eshte ahistorike dhe joshkencore të përpiqesh te verifikosh në se te fundit fare ishin tre gjermanë në tricikël që u panë të martën në Koplik apo një autoblindë me gjashtë syresh që u vu re të mërkurën në Bajzë.

Për më tepër që tërheqja e një ushtrie në disfatë nuk është kurrë e rregullt si një paradë trupash ne bulevard për të cilën mund të thuhet me siguri e saktësi se fillon të djelën në orën 12.00. Sa do dokumenta të sjellesh është e veshtirë të determinosh nje fakt të tille. Para dy vjetësh, valën e ketij debati qe kaplon vendin cdo vjeshtë të tretë, u publikua nje dokument i cili shënonte 4 dhjetorin si ditë e tërheqjes finale të gjermanëve.

Po sikur në të ardhmen të zbulohet se një skuadër postblloku e mbetur prapa korpusit të saj është larguar nga Kukësi drejt Prizrenit më 7 dhjetor. A do ta quanim këtë datë të vlefshme për festë kombëtare? Apo do të dëgjonim argumentimin se juridikisht në atë kohë kufiri i Shqipërisë nuk ndodhej në Morinë por diku në veri të Mitrovicës duke dhënë kështu një shembull të mirë se si akademikisht mund të mbytesh në një pikë ujë.

Edhe vende si Bullgaria e Bashkimi Sovjetik, apo edhe Franca që ka një kufi lumor të qartë me Gjermaninë nuk i janë futur sprovës së gjetjes së datës së largimit të të fundmit ushtar pushtues, pasi e kanë patur të qartë se kjo është si të kërkosh gjilpërën në kashtë. Vendet aleate njohën si ditë të fitores së tyre 9 majin kur kapitulluan njësitë e fundit rezistuese të Wehrmacht-it. Ndërsa vendet që vuajtën pushtimin si ditë simbol kane përzgjedhur atë të clirimit të kryeqytetit të tyre. Pse të mos jetë ky një shembull i mirë për t´u ndjekur edhe nga ne?

Data 17 nëntor e clirimit të Tiranës është jo vetëm e pakontestuar nga askush, por ku e ku historikisht më e rëndësishme sesa clirimi i fshatit Hot që praktikisht shënon 28 apo 29 nëntori. Askush ndër ata që me pasion mbron njërën apo tjetrën datë të fundnëntorit nuk do të mbetej i fyer apo lënduar nga një ditë e tillë dhe simbolika e saj. Dhe publikut do t´i bëhej një shërbim i mirë pasi do t´i kursehej një pseudotemë dhe një ushtrim politik shterpë.

Ndërsa objektit të përkujtimit – Luftës Nacionalclirimtare dhe të rënëve të saj – do t´i bëhej një nderim më i madh duke i dhënë ceremonisë së tyre një hije dinjitoze. Por sinqerisht nuk shoh sesi një propozim i tillë i inicuar nga një forcë politike do të mirëpritej nga tjetra. Druaj se jo vetëm që PD e PS do të kundërshtonin (pa argumenta) njëra tjetrën, por edhe sikur inisiativën ta merrte PDR, në opozitë me PS por e „paangazhuar“ me PD, jam pothuajse i sigurt se paragjykimet politike do të mbysnin arsyen e shëndoshë.

Besoj se do të ishte roli par exellence i Presidentit të Republikës si figurë mbi palët dhe titullar i ceremonive solemne shtetërore, lancimi dhe konkludimi i suksesshëm i një inisiative të tillë. Veprimi i tij në një kohë e mënyrë që e gjykon të përshtatshme do të ishte një kontribut që atij i takon të japë. Duke vendosur kështu edhe një precedent tjetër pozitiv.

----------------------

Botuar në gazetën Panorama, 30 nëntor 2003
*Autori është kryetar i Partisë Demokrate të Re
gpollo@sanx.net

------------------------------------










Nard ndokes e nepermjet atij Genc pollos..

zotni Genc

Ti ke te drejte por me e rendesishmja qe duhej te kishte bere PD me ty ne Krye e me Tritanin e Meksin e kompani..se ju ishit ne fakt ne krye e Sala si Selim Myrtja i kishit len celsat e Kashtes..do kishte qene qe ato resurse qofte te pakta qe i kishte Shteti ne Kohen tuaj ti kishit perdorur per rehabilitimin e familjeve te shkaterruara te atyre personaliteteve te luftes anti-fashiste te cilet i poshteroi 45 vjet Enver Ramizi.

Asnji kujdes nuk treguat si QEVERI DEMOKRATIKE..per veteranet e luftes por i late atje ne vend internimet enveriste ku u kish mbetur ndonji barrake e nuk i kthyet me dinjitet ne TIRANE ku e kishin vendin..

Sa mire per te blere vetura luksoze te reja ju dhe Leks Meksi i gjetet parate e Dollaret megjithse kishit nja 120 vetura te mirmbajtura te Bllokmeneve dhe te parkut te delegacioneve..

Sa mire i dhate Shanc Koc Kokdhimave e Cac Angjeleve e Marsel Skendove e Gaz Demave e Lefter Kokve e sorrolopit te tyre te behen Biznesmena e miliardera nen hundet tuaja e duke ju a ledhatuar juve mullaqet ... e per qindra pleq veterane e mijra e mijra te burgosur politike te majt a te djathte ju nuk gjetet asnji kacidhe per tju a lehtesuar vuajtjet..

Juve si PPSH u muarret me simbole e jo me ate qe eshte kryesore..tu jepnit Buke atyre te mjereve dhe SHPIJA..

KURT KOLEs i dhate 5 shtepi e ai ju a futi pastaj me zan Caushin e Drito Agollat e sorollop..

[LeNNoN]

Pershendetje forumista !


28-29 nentori , dita e pavarsise se Shqiperise po afron dhe besoj se te gjith shqiptaret vecanerisht ata qe momentalisht jan emigrante do ta festojne ( e them kete sepse shqiptaret qe jan larg Shqiperise e ndjejn me shum mungesen e saj) .
Ne shqiptaret ketu ne Rumani e festuam sot me date 26 sepse ne dat 28-29 ishin votimet . U mblodhem te gjithe ne ambasaden Shqiptare dhe ja kaluam shum mir te gjithe. Na thoni si e keni menduar ta festoni kete feste dhe ejani te diskutojm se bashku rreth kesaj feste !


Ju Faleminderit !

&

Urime Shqiperise Dhe Shqiptareve Kudo Qe Jane !


LeNNoN !

[ElMajico]

edhe une bashkohem me kete urim meqe nuk paska shume postime vetem lexime...

mos keni turp hajde gezuar te gjitheve kudo qe jeni..........

me respekt Elmajico...

[dardajan]

Jam dakort me PD-ne dhe nuk kam pare te pakten ne Itali qe nese bie festa dite e diel apo e shtune do bej pushim te henen kjo eshte injorance
e pa kufishme dhe kush e ka bere kete ligj ka menduar vetem per vete qe te punoj sa me pak.

dihet qe me diten e clirimit jane bere spekullime le te bejne nje referendum dhe te mos luajne me si macja me miun .

dardajan



dita e clirimit
ndryshimi

Një projektvendim i qeverisë pritet të shfuqizojë vendimin e socialistëve për festën kombëtare, 29 Nëntor


PD: Festa e Çlirimit më 28 Nëntor

Administrata, më pak pushime se në qeverisjen e mëparshme


Bledar Hoti
Qeveria e Partisë Demokratike do të shfuqizojë edhe një herë datën 29 Nëntor, e shpallur nga socialistët si festa zyrtare për çlirimin e Shqipërisë.

Burime zyrtare pranë qeverisë kanë bërë të ditur dje për gazetën “Panorama” se një vendim për ndryshimin e ditëve të pushimeve për festa të administratës shtetërore do të prekë edhe festën e çlirimit, 29 Nëntorin. Një projektligj i hartuar nga ana e zv.kryeministrit, Ilir Rusmajli, është bërë gati dhe pritet t’i paraqitet së shpejti në mbledhjet më të afërta qeverisë. Partia Demokratike do të heqë datën 29 dhe do të shpallë 28 Nëntorin si një festë zyrtare, e cila, përveç shpalljes së pavarësisë do të njihet edhe si datë për çlirimin e Shqipërisë. Sa herë që do të ndërrohet pushteti në Shqipëri, në mes demokratëve dhe socialistëve do të ketë debate në lidhje me datën e çlirimit të vendit. Ndryshimin ligjor që do ta ndërmarrë tani PD-ja, do të paraqitet për votim edhe në Kuvendin e Shqipërisë. Një iniciativë e tillë pritet të shkaktojë padyshim debate mes pozitës dhe opozitës.

Ndryshimi
PD-ja në marrjen e pushtetit gjatë vitit 1992, për herë të parë ndërmori një iniciativë të tillë duke mos njohur 29 Nëntorin si festë të çlirimit kombëtar të Shqipërisë nga kushtetuesit nazi-fashist, por 28 Nëntorin e vitit 1944. Një ndryshim ligjor, demokratët, atëherë si shumicë parlamentare e qeverisëse, e lidhnin me faktin se ish-diktatori Hoxha e bëri ditën e çlirimit në të njëjtën datë kur u çlirua edhe ish-Jugosllavia. Për realizimin e këtij ndryshimi, në vitin 1993, me porosi të presidentit atëhershëm të Shqipërisë, Sali Berisha, u ngrit një komision i posaçëm historianësh, i cili vërtetoi se vendi është çliruar më datë 28 Nëntor. Por, pas largimit nga pushteti të demokratëve dhe ardhjes në pushtet të socialistëve, në vitin 1998 u realizua ndryshimi, duke e kthyer datën 29 Nëntor si ditën kur u çlirua Shqipëria. Për këtë ndryshim votoi Kuvendi i atëhershëm, që e cilësoi si një vendim të rëndësishëm dhe ndreqje të padrejtësisë së bërë nga ana e PD-së. Dita e festës së çlirimit të vendit ka shërbyer përherë si një mollë sherri mes PD-së dhe PS-së, madje kjo festë kombëtare është festuar veçmas nga këto parti politike. Berisha, edhe në kohën kur ishte në opozitë ka festuar vetëm 28 Nëntorin si festë të pavarësisë dhe të çlirimit të vendit. Të njëjtën gjë kanë bërë edhe ato bashki dhe komuna që janë drejtuar nga demokratët. Rasti më tipik është Shkodra, që njihet dhe si qyteti i fundit që u çlirua nga partizanët. Bashkia e Shkodrës, e drejtuar përherë nga PD-ja, ka festuar gjithmonë datën 28 nëntor si festë të çlirimit të vendit dhe të këtij qyteti. Një gjë e tillë, edhe kur pushtetin qendror e kishte PS-ja.

Shkurtimi i pushimeve
Ndërkohë qeveria aktuale e PD-së ka ndërmend që të shkurtojë edhe ditët e pushimit. Në këtë nismë ligjore, e cila argumentohet nga ana e PD-së si “qeverisje më të mirë” parashikohet ulja e pushimeve nga ana e punonjësve të administratës së lartë. Në bazë të përllogaritjeve gjatë një viti, punonjësit e administratës marrin 120 ditë pushim. Nga 365 ditë të vitit, 1/3 e tyre është pushim i administratës. Në këtë projekt, nëse ditët e pushimit bien të shtunën ose të dielën, sipas kalendarit, atëherë nuk do të bëhet dita e hënë pushim nga ana e administratës, por do të jetë një ditë e zakonshme pune. Aktualisht, në bazë të ligjit, nëse dita e shpallur si festë i binte pushim zyrtar, e shtunë ose e diel, dita pasardhëse duhej të jetë pushim për administratën. Një ndërhyrje e tillë do të sillte shkurtimin e 10-20 ditëve pushim nga ana e punonjësve të administratës. Gjithashtu, nuk është vendosur akoma nëse do të ketë pushim për administratën më 14 Shkurt në festën e Shën Valentinit, si dhe për 7 dhe 8 Mars, përkatësisht festën e mësuesit dhe të nënës. Burime pranë kryeministrisë kanë theksuar se “qeveria nuk do të prekë vetëm festat e katër besimeve fetare”.



Socialistët: Do të reagojmë ashpër në Kuvend. Berisha njeh vetëm dështime

PS: Mos guxoni të ndryshoni “Çlirimin”
Ruçi: Do ta kundërshtojmë me gjithë forcën politike në Kuvend

Socialistët do të kundërshtojnë me forcë vendimin e qeverisë së djathtë për ndryshimin e datës së çlirimit, nga 29 Nëntor që është aktualisht, në 28 Nëntor. Ish-sekretari i përgjithshëm socialist, Gramoz Ruçi, ka deklaruar dje për “Panorama” se, nëse do të ketë një vendim zyrtar të PD-së për të ndryshuar datën e çlirimit, atëherë grupi parlamentar i PS-së do të bëjë të gjitha lëvizjet politike për ta kundërshtuar këtë vendim. ”Pa diskutim që grupi parlamentar i PS-së do ta kundërshtojnë këtë vendim me të gjithë forcën e vet politike, nëse kjo çështje do të bëhet pjesë e diskutimit në Parlament”, tha dje Ruçi. Vendimin e pritshëm të qeverisë së PD-së për kthimin e datës së çlirimit më datë 28 Nëntor, Ruçi e ka vlerësuar si një fakt më shumë të shenjave të dështimit të kësaj qeverisjeje. Ruçi tha se nëse PD-ja do të zyrtarizojë një vendim të tillë, atëherë kjo do të sjellë në vëmendjen e shqiptarëve, sipas tij, filozofinë e dështuar të qeverisjes së PD-së së viteve ‘97. “Në qoftë se qeverisja e PD-së do të bëjë edhe këtë gjë, pra të marrë vendim zyrtar që të ndryshojë datën e çlirimit të Shqipërisë, do të jetë një fakt më shumë për ta besuar të gjithë shqiptarët, që PD–ja dhe kreu i qeverisë së saj, Sali Berisha, nuk dinë asnjë mënyrë tjetër qeverisjeje, përveçse atë të dështimit. Nëse kjo do të ndodhë, do të rikthejë në vëmendje filozofinë e dështuar të qeverisjes së PD-së së viteve 1992-1997”, tha dje Ruçi. Sapo erdhën në pushtet në vitin 1997 nëpërmjet një vendimi të veçantë, socialistët zyrtarizuan datën 29 Nëntor si ditën e çlirimit të Shqipërisë, e cila ishte kthyer nga qeverisja e deriatëhershme e PD-së në datën 28 Nëntor. Vendimi që pritet të zyrtarizohet nga qeveria e PD-së për të rikthyer datën 29, si datën e çlirimit të Shqipërisë, pritet të jetë një pretekst i ri për një betejë të ashpër politike midis këtyre dy partive në Parlament. l.p



Projekti per festat

Qeveria do të heqë datën 29 Nëntor si festë zyrtare, dita e çlirimit do të jetë 28 Nëntori
Nuk do të preken festat e zyrtare të 4 besimeve fetare që njihen zyrtarisht në vend, mysliman, katolik, ortodoks dhe bektashinj.
Nëse festa kombëtare bie ditë e diel, atëherë administrata nuk do të bëjë pushim në ditën pasardhëse, ditën e hënë.
Pritet të rishikohen të gjitha festat e tjera të shpallura me vendim të Parlamentit.

© 2003 Gazeta Panorama

[i_pakapshem]

ca lesh 29 nentori, feste e krijuar nga komunistet. Gjoja partizanet cliruan shqipren nga gjermanet pfff lol. Gjermanet iken vet se po ju hynte rusi me amerikanin nga te dyja anet.

[Prototype]

lol pse na i prish endrrat re dreq rrofshin partizanet qe rrishin ne mal nderkohe qe lufta behej ne qytet

Une them 28 ...

[s0ni]

Si eshte ajo poema qe kemi mesuar ne lexim.

Ne 28 nentore ne kembe u ngrit Shqiperia
Dhe Ismail Qemali me gjithe shoket e tia
I tha popullit me goje
-Eshte e juaj Shqiperia

Nga kjo e di 28, c'ne me 29-ten keta?

[THE_BOSS]

E dini ju si zgjidhet kjo pune......
.... te marin nje peselekshe e ta hedhin po ra koke eshte 28 po ra pile eshte 29
pune e marume....
...

[Brari]

do bej namin kish thene rucua ne parlament po na e preku berisha 29-ten..
se sa e duan rucot e PPSH-se 29 nentorin.. e dime tashma..
ne qarkoren e fundit qe i dha ramizi, shef Rucit, ministrit te brendeshem te asaj kohe.. ne vitet 88-90, ishte nje liste me "armiq" qe duheshin mbajtur zap nga sigurim-partia e asaj kohe qe te mos levrinin nga biruc-burg-internimet e te rrezikonin pushtetin qelbanik te vendosur me aq "sakrifica" nga dull ramizet.
ne ate liste qe u botua ne shtypin pluralist me vone shumica ishin pikerisht ish luftetaret me te shquar te luftes antifashiste.
dhe ruci me zylyf ramizat e tije e kreu detyren.
i la deri ne oret e fundit ne biruc-bulqiz-spac-belsh-cerrik-gradisht- mocal-kanal-plevice- internime ata te gjore.
ata luftetaret antifashiste qe mbeten gjalle nga epoka despotike dull-ramiziane-ruco zylyftar-jane...muarrem fryme lirisht vec mbas 92-shit qe solli Azemi me shoket.

keshtu eshte puna e "respektit" per 29 nentorin qe kane mafiozet Ps-iste, ose me mir me thane .. kelyshet me te qelbur te PPSH-se..

[gabriel]

... apo t'thuash se kane bere noj lufte keta ja ben hallall. me shume jane marre duke luftu njeri-tjetrin me nda copen e tortes mas lufte..
per mua duhet fillu historia duke verifikuar ato 28 mije deshmoret se nga sa di une nga persona qe jane marre me keto pune nuk dalin as 5 mije te vrare..
per mua me mire 28 nentori le te jete per te dy festat..