Nezir Myrta / ETHYMOLOGJIA E EMRIT – ALBANIA

[Syte_e_Tigrit]

Pershendetje Forumista,lexova qe nga fillimi debatin e hapur per Alban-ologjine dhe sterniper te kujt jemi?????
Dy Albanologe Franceze,ne vitin 2000-2003,nxoren nje liber mbi prejardhjen e shqipetareve te sotem dhe gjuhes se tyre,2 vjet me vone eshte nxjerre ne botim dhe nje liber tjeter po nga keta albanologe,dhe jane shfrytezuar shume arkiva,londer,greqi,gjermani ect(titulli i librit me falni por nuk me kujtohet)shkurtimisht disa gjera qe kam lexuar.
Ne hyrje thuhej...............Vendasit mbaheshin si njerez shume punetore,dhe te binte ne sy se ata rrinin gjithmone te veshur me rroba te Bardha,nuk ishin barbare,e as pushtues e flisnin nje gjuhe ndryshe nga te gjithe........
libri vazhdon...morrem per hulumtim nje qytet Francez,"Marseje"nga ferngjishtja nuk na doli asnje kuptim se cfare domethenie kishte ky emer,morrem greqishten dhe latinishten dhe perseri asgje,morrem gjuhen shqipe,dihet qe Iliret e lashte mbaheshin per tregetare,nga gjuha shqipe na doli kuptimi i fjales Marseje,qe nga shqipja do te thoshte Marr_dhe Sjell(marseje)......
...morem Fjalen ZEUS(Olimpi)se nga vinte kuptimi i kesaj fjale??Morrem perseri greqishten,dhe latinishten ASGJE,atehere u kthyem perseri te shqipja...Zeus(Zoti i Zotave-Kryezot) dhe kuptimi na erdhi serisht nga Shqipja ku sot e kasaj dite ne shqip shprehet Fjala ZOT,dhe 12 perendite e Olimpit Nuk jane GREKE,por jane vjedhur dhe pervetesuar si GREKE,Ato jane 12 perendite qe Iliret e lashte ja kushtonin perendive te tyre,...bile vazhdon deri aty libri sa dhe muret e OLIMPIT jane ndertuar nga Iliret.........(ne qarqet akademike,per keta 2 libra ka plasur dhe nje debat shume i forte,pavaresisht se akademiket tane jane ne gjume letargjik)..
Ne Gjermani kanali ZDF(ne mos gaboj)ne vitin 1999-2000,ka qene i ftuar se Albanolog Gjerman i shquar,i cili ishte ftuar jo per albanologjine por thjesht si Akademik,(per kete emision eshte vene bast 100 marka,sepse eshte blere si emision kaseta nga ZDF,dhe sot ekziston e ka nje shqipetar ne Biblioteken e vet) qe te mos zgjatemi me......
..Nje nga pyetjet qe drejtuesja i ben akademikut eshteu jeni nje akademik i shquar,dhe njekohesisht dhe nje Albanolog,Cfare ju shtyhu qe ju zgjodhet kete gjuhe dhe jo ndonje gjuhe Tjeter???Pasi buzeqesh thoteuhet te pranojme,qe ne gjemaneve te sotem ne ato kohera na quanin BARBARE,ne ILIRI,Hanin me Luge dhe Pirun.!(pasi dihet zhvillimi dhe renia e perandorise ILIRE)
Tung

[Warning]

Shkronjat shqipe ishin gjithmonë të përgjakura
Ato krijuan me gjak fjalën - Ballkan
Shkronjat shqipe edhe në fund të shekullit XX
krijuan me gjak edhe fjalën - Universitet!
Librat shqipe ishin gjithmonë të përgjakura
se tingujt e Shqipes buronin nga aorta e zemrës
Aty ku buron e vlon gjaku i dashurisë arbërore!
Tingëllonin prore me buzë e gojë përgjakura-
Fjalët shqipe Këngët shqipe edhe shiqimet shqipe!

Me gojë të përgjakur gjithmonë folëm e kënduam
Në vend të vajzës arbërore -
Avdylselami puthi plumbat e armikut
dashuroi vdekjen për Jetën e Universitetit
e -
kënga e lashtë mori dhenë e mori botën
edhe ujërat me tallaze të shkumbëzuara:
"O nuk po muj baclok me folë,
Se m'ka ra do gjak në gojë!" - britën
Bjeshkët e Nemuna me Hysen Bajrin
jehonën e tyre e përciellen bjeshkët britmën
në Kalanë e Tetovës - e
britën gurët në themele të Universitetit
nga Pollogu e valet atllantike të gjuha e atllantëve

Bota përjetoi Përmbytjën e Madhe atëbotë,
Bota është përmbytur por jo Atllantishtja!

Me buzë të përgjakura puthëm Gurin themeltar
me dashurinë e parë -
me gishta të përgjakur shfletuam Historinë e Gurtë!
Sepse shkronjat shqipe të gjithë i patën gjak -
edhe kengët tona shqipe të gjithë i patën gjak
edhe si njerëz të kësaj bote qorre na kanë gjak

edhe gojën edhe librin u dasht ta hapim me gjak
edhe shkruam e lexuam vaje prore me lot në sy
edhe Universitetin shqiptar u dasht ta hapim me gjak
sepse ua kanë dro shkronjave të para ballkanike!



Nezir Myrta
Njujork, 17. Fror, 1995.

[morrison]

Per mua fjala Alban nuk eshte fjale shqipe. Me duket se ne latinisht alba i thone lindjes, nese vertetohet kjo besoj se eshte shume e thjeshte pse Romaket na thonin Alban.

Gjithashtu rrenja e fjales eshte =Al= . Shume bukur mund te nisemi dhe nga fjala Al se cdo te thot ne latinisht, perseri nuk jam i sigurt por me duket se do te thot lartesi, kurse ne ilirishte lartesia shqiptohet =IL= (e shkruajtur ne greqishten e lashte =YLL=).

Mund te krahasojme dhe fjalen =Alpe= me fjelen =Alban=. Ne greqishten e lashte germa =L= eshte e lejueshme te zevendesohet me germen =R=, pra nga a(L)ban = a(R)ban.

I referohem Greqishtes se lashte sepse shumica e fakteve na vine nga historiane e lashte grek.

[Kreksi]

Mirepo çka do themi nese "albania" e mori emrin nga "elbi e sana"... ? qe do thote Elba san...

mendoj pra se vjen nga fushat ku behej Elbi dhe ne anen tjeter sana ....
pse jo me vone Alba sana megjithese teorit e disa tjerve shkojne deri tek "arbanet" ata qe benin ara, pra njerzit e pare te ballkanit qe filluan bujqesine ishin pellazget e qe edhe ne e trasheguam kete toke pjellore nga ta.
Neve kemi ngulur kembe vetem se tek emri "alban" qe eshte me i vonshem se sa "arban" dhe qei afrohet me shume "elbit e sanes" se sa emrit te fundit alban...qe ne lat. dihet se çka do thote...

Ndersa per fjalen "bashkë" sa here kemi folur per te... eshte shqipe e vjeter, rrjedh nga emri "bashka" e leshit te deleve ku tubimi i qimeve ngjitet permes ajkes se dendur mbi lkuren e deles dhe pastaj kur i velim delet(i çethim)na del bashka e leshit e ngjitur permes ajkes(kremi) qe me siguri nga bashka rrjedh edhe fjala bashkë e bashkim...

[JoniShkodran]

Mirepo çka do themi nese "albania" e mori emrin nga "elbi e sana"... ? qe do thote Elba san...

mendoj pra se vjen nga fushat ku behej Elbi dhe ne anen tjeter sana ....
pse jo me vone Alba sana megjithese teorit e disa tjerve shkojne deri tek "arbanet" ata qe benin ara, pra njerzit e pare te ballkanit qe filluan bujqesine ishin pellazget e qe edhe ne e trasheguam kete toke pjellore nga ta.

Origjina e emirt Elbasan vjen nga turqishtja.
El-Basan - Keshtjelle ose fortese.

[GL_Branch]

Origjina e emirt Elbasan vjen nga turqishtja.
El-Basan - Keshtjelle ose fortese.

El Basan eshte fjale turke por nuk do thote Fortese por do thote Ve doren (El = Dora, basan = Ve, prek), Elbasani eshte themeluar nga sulltani osmani dikun ne shekullin e XVI-te.

[JoniShkodran]

El Basan eshte fjale turke por nuk do thote Fortese por do thote Ve doren (El = Dora, basan = Ve, prek), Elbasani eshte themeluar nga sulltani osmani dikun ne shekullin e XVI-te.

M'fal per gabimin.
(Nuk i za bese ma wikipedias)

Por duke lexuar me teper online, emri Elbasan vjen nga Ilibasan ('vend i forte' ne turqisht).

[ZANOR]

si duket ju nuk po shihni se jeni jasht temes!!!

Na siellni nje shkrim per temen, ose shkruani per temen!

[Warning]

Ballkan - Makedhonia -Nezir Myrta
Ballkan - fjalë shqipe



Ethymologjia e fjalës - BALLKAN shkencërisht origjinën e vet e ka në Gjuhën Shqipe të Vjetër, apo në Illirishten e Re dhe asnjë gjuhë tjetër indo-europiane, sot as kurrë, nuk mund ta spjegojë në bazë të morfologjisë historike as në bazë të fonetikës historike. Vetem Shqipja ka fuqi spjegimi morfologjik e fonetik, që vet emri - Ballkan, deri sot mbeti emër i papërcaktuar shkencërisht, ashtu sikur janë të papërcaktuara vet fillet e shkencës botërore.
Fjalën - Ballkan e spjegon guha skipe illire - gjuha shqipe e sotme. Kjo fjalë - Ballkan, është fjalë - skipe illire - shqipe illire, e nuk ka ndonjë gjuhë tjetër i.e., që mund ta spjegojë origjinën historiko-linguistikë me fakte shkencore.
Emri - Ballkan, përbëhet prej dy fjalëve, kur zbërthehet morfologjikisht - BALL + KAN = BALLKAN.
Fillesa, fjala e parë e kompozitës, është rrënja skipe - shqipe - BALL dhe pjesa e dytë - KAN është folje skipe - shqipe, që vie nga folja - me pasë, për të pasur, por mund të jetë edhe rrënjë e të dy foljeve ndihmëtare: me pasë dhe me qenë.
Fjala BALL është edhe emër: linguistik, gjeografik, anatomik, historik, psikologjik, filozofik, arkeologjik, sociologjik, astronomik dhe i të gjitha shkencave, ku në çdo shkencë gjen përdorimin e vet... emër linguistik: sipas Shqipes, fjala BALL, është emër gramatikor; trajta e pashquar, emër i përgjithshëm, emër konkret, emër i gjinise mashkullore, numri njëjës i emrit, emër i lakueshëm nëpër rasat gramatikore të emrit, që sipas lakimit të emrit në gjuhën shqipe, mund të spjegohet në këtë mënyrë: Lakimi i emrit BALL sipas gramatikes së Shqipes
Trajta e pashquar e emrit -

1.Emnorja (Nominativi) (një)........ BALL
2.Gjindorja (Genetivi) (i,e,të,një) BALLI
3.Dhanorja (Dativi) (një).......BALLI
4.Kallxorja (Akuzativi) (një).......BALL
5.Thirrorja (Vokativi) (o BALL) ----
6.Rrjedhorja (Llokativi) (prej - një)BALLI
Ndërsa, pjesa e dytë e kompozitës (fjalëformimit) nga BALL + KAN, rrënja KAN është folje ndihmëtare, nga folja - me pasë, për të pasur, apo nga folja - me qenë, me kanë (geg.), për të qenë, ku në të dy rastet e kemi zgjedhimin e foljes nëpër veta të përemrit vetor kështu: ball KAM (unë); ball KE (ti), ball KA (ai,ajo)- njëjsi dhe - ball KEMI (na); ball KENI (ju); ball KANË (ata, ato)- shumësi gramatikor i Shqipes.
Pra, veta e tretë e shumësit të Shqipes - KANË, si rrënjë e foljes - KAN, formoi pjesën e dytë të kompozitës BALL + KAN = BALLKAN.
Sipas linguistikës Gjenetike, e cila si shkencë moderne, që shkon paralel me linguistikën Komparative (gjuhësinë Krahasimtare), rrënjët shqipe (skipe-skype) BALL dhe KAN, që formojnë kompozitën - BALLKAN, mund të zbërthehen a deshifrohen edhe sipas Fonetikes Historike te Shqipes, ku tre tingujt e rrënjës së parë si pjesë e parë a fillese - B + A + LL = BALL, shprehin nganjë tërësi emërtimesh në vetvete, ku tingulli i parë B lidhet me hieroglifin e Thotit - BROF, që ka kuptimin e ngritjes, zgjimit, brofjes, çuarjes në këmbë, zgjimin e vetëdijes së njeriut - menjëherë pas Krijuesit (si tingull i dytë i alfabetit) - ku tok me zanoren A, kjo tokzanore B (bashkëtingëllore) formon diftongun që difton, tregon, spjegon BA - babën, të Parin e njeriut - BA-BA dhe tingulli i tretë, apo dytingullori LL, lidhet me illiret, që kuptohet sipas fonetikes historike shqipe, si dritë illire, ball illir, lidhet me dritën e diellit, dritësi, yllësirë; ku formoi ky tingull LL emërtimin për dritën në disa gjuhë i.e. licht=dritë ger., light(llajt)= dritë ang. etj.
Fillesa BALL nga emërtimi Ballkan, si emër gjeografik, kuptohet si lartësi mbidetare gjeografike, balli i tokes, balli i Dheut, balli i bregut, balli i shpatit, balli i majës së bjeshkës, balli i vargmaleve, balli i bregut të detit, ball-toka, ball-deti, ball-bjeshka, ball-guri, ball-shkëmbi, ball-qyteti, ball-mali, ball-liqeni etj. Do të thotë, fjala BALL kuptohet në Shqipen si pjesë e ngritur, e çuar, e lartësuar, që shihet sëpari, në fillim - mbi pjesët e tjera. Këtu në kuptimin gjeografik: Ballkani, toka-gadishulli (siujdhesa) përballë botes, detërave: Egje, Jon, Adriatik, Kaspik dhe përballë, në ballë të Mesdheut...
Fjala shqipe - BALLI, si emër anatomik është pjesa e parme e kokës lartë mbi vetulla, deri tek flokët - balli i kresë, balli i kokës, pjesa e parme e lartë e kokës, pjesa e përparme ashtore e rrashtës së kresë, e kafkës së njeriut. Por, si emër anatomik - balli është edhe te të gjitha gjallesat me kokë.
Fjala shqipe Balli, si emër sociologjik: balli i burrave, balli i kuvendit (kryesia), balli i katundit, balli i qytetit, balli i kombit, balli i atdheut (kryesia e atdheut prej njërezve që udheheqin), balli i vendit, balli i Odes, balli i oxhakut (kryesia e odës së burrave shqiptare), balli i ushtrisë (kreu ushtarak) etj.
Fjala Shqipe BALL-i, si emër psikologjik: ballëlartë, ballëhapur, ballëçelur, ballëngritur, ballëndritur, ballzdritur (krenaria e njeriut); ballëzi, ballëultë, ballëskuqur, ballërrexuar (ligësia e njeriut); ballëngjeshur, ballështrenguar, ballëgjak, ballëshkëmbore (trimëria e njeriut); ballëqeshur, ballëgezuar, ballëdiell, ballëdritë (gëzimi i njeriut); lule balli, lulja e ballit, ne lulballi(mesi i ballit) etj...
Fjala shqipe - BALL-i, si emër historik: balli i luftës - ballëluftë; balli i mejdanit, balli i lirisë, balli ushtarak (kreu ushtarak); balli i historisë...
Fjala shqipe BALL-i formoi edhe kompozitat e tjera: ballina (e librit); balloja (e valles, theatrit, muzikës); përballë, përballuar, përballimi, ballafaqimi, ballafaqe (haptazi); përballje, ballësimi, ballsamimi, ballancimi, ballist, balli kombëtar, ballërrudhur-ballërrudhan (rrudhat e ballit, ballë me rrudha); ballon, ballona (aeroplani) etj.
Fjala shqipe BALL-i, formoi kompozita të shumëta të linguistikës indo-europiane, qoftë emërtime gjeografike dhe shkencore në përgjithesi: Ballgaria (Bullgaria), Ballkaria (krahinë në Kaukaz), Balltik-u (liqeni Balltik), Balltikë (shtetet balltike), balladë-ballada (balada, poemë e vogël tregimtare); ballajkë (tambura popullore ruse në formë trekëndëshi me tre a më shumë tela); ballancë (ballancimi, peshore, peshoje, kandari); ballanit (mjek. pezmatim i kokës së organit seksual të mashkurllit); ballast, bast (rryp, ushkur në ballë trupi); balldakin (çati mbi fronin altarin në odë); ballo-balloja (pjesë vallëzuese muzikore); ballërina (balerina); ballët (baleti); ballëtmaester (drejtues i baletit); ballista (hist. makinë luftarake për të hedhur gurë, shtiza etj); ballistik (që i përket ballistikës, që lëviz sipas ligjeve të ballistikës); ballistofobia (mjek. frikë e madhe nga gositja e projektileve); ballistokardiograf (aparat që përcakton vëllimin sistolik të zemrës, me anë të ballistokardiografit); ballistokardiogram; ballsam, ballaban (njeri i trashë fizikisht); ballgun (shpardh, shparr - Quercus Conferta) etj. Ku të gjitha këto fjalëformime (kompozita) origjinën ethymologjike e kanë në Shqipen ilire - skipe illire.
Fjala shqipe BALL-i, formoi kompozitat i.e. Ballkan (gadishulli ballkanik); Ballkanika (Balcanica); Ballkanistika (Linguistika ballkanike); Ballkanologjia; ballkanolog-u; ballkanikë, ballkanizmi, ballkanizimi, ballkanizmat etj...

[Warning]

Nezir Myrta / ETHYMOLOGJIA E EMRIT – MAQEDONIA

(Historiku gjeo-linguistik). –
Fjala emër – Maqedonia, (Macedonia-Makedonia) në gjuhën shqipe dhe në gjuhët ballkanike dhe i.e. është përciellë si një falsifikat gjeo-linguistik dhe gjeo-politik, gjatë Luftës së Dytë Botërore (1944), si toponom i shpifur ish-jugosllav mbi tokat shqiptare – Makedonija - gjoja duke u mbështetur në emërtimin e hershëm – në toponomin real gjeo-historik – Makedhonia illire dhe duke u zëvëndsuar me emërtimin e një populli, si antroponom – maqedon – si substrat mbetje bullgaro-sllave, që nuk ka të bëjë asgjë ethnogjenetikisht me makedhon illirian. – Kjo mbetje e popullësisë bullgare është substrat qysh pas invazionit bullgaromadh, pas Kongresit të Shën Stefanit (1879) – kur Bullgaria e Madhe pushtuese u shtrij dhe u zgjërua mbi tokat shqiptare deri në mbrëndësi të Shqipërisë së sotme.
Makedhonia illire e Lekës së Madh illirian (Aleksandri I Madh) shtrihet në një pjesë të territorit të Maqedonisë së sotme (IRJM) dhe pjesa më e madhe e saj shtrihet gjeo-politikisht deri në zemër të Greqisë së sotme, si historiogafi e falsifikuar sllavo-greke. E gjithë Antroponomia edhe Toponomastika e këtij linguinomi – Makedhonia paraqet bartjën e gjithmbarshme historiografike antike illire prej antroponomeve, toponomeve, hidronomeve, si emërtime të cilat mund të spjegohen vetëm përmes Shqipes së Vjetër. Dihet se, ndryshimet ethymologjike, të cilat u bënë gjatë periudhave greko-bizantine dhe romake, poashtu edhe pas këtyre sllave, në lidhje me prejardhjën e emërtimeve, përkundër vështirësive të gjurmimeve linguistike, përsëri mund të vërehen rrënjet skipe-illire, në toponomet dhe hidronomet kryesore makedhone.
Gjuha e vendit illirian – Makedhonia ishte – Skipja – Shqipja e Lekës së Madh, e Filipit të Makedhonisë, ishte ajo gjuha që nuk e kuptonin authorët antik, të cilët nga mëria ekspanzioniste e quanin Shqipen e Vjetër edhe gjuhë barbare ("Akeksandri I Madh fliste një gjuhë barbare, që nuk ishte as greke dhe as latine"). Ishte ajo Shqipja e Lekës së Madh, e përciellur gjatë pushtimeve të tij deri në Aleksandri, e deri në – Hindi, poashtu deri tej Illerit gjërman – në rrafshin trekontinental afriko-azio-europian! Leka I Madh nuk pushtoi vetëm ushtarakisht, por edhe pushtoi kulturalisht antikuitetin botëror të kohës, Ai krijoi edhe Mrekullitë e botës si Farin e Aleksandrisë.
Leka I Madh foli shqip tok me Antikuitetin, nga Aleksandria e deri në Hind! *)
Ethymologjia. -
Ethymologjia e emrit të sotëm – Maqedonia-Makedonia si toponom, emër gjeografik, në cilëndo formë linguistike të hulumtimeve, që të provosh, me të gjitha gjuhët indo-europiane, me të gjitha gramatikat historike të gjuhëve i.e. ky emërtim – makedonia, në këtë formë siç është sot, nuk paraqet kurrëfarë kuptimi linguistik, si një kompozitë e cila nuk tregon asgjë, as në kuptimin historiko-gjenetik të vet emrit, as të vet popullit, I cili sot është vetemruar – maqedon (makedon).
Sekreti I emërtimit të kompozitës – makedonia, qëndron në tingullin e dyfishtë të shqipes – dh, si fillesë e rrokjës së tretë të kompozitës – e cila rrokje – dho : është edhe vet kuptimi I toponomit, që nuk ka mundësi fonetike, të theksohet në gjuhët sllave dhe mu për atë, ka mbetë I njohur si falsifikat histriografik – emër pa kuptim, I papërcaktuar ethymologjikisht në pikëpamje shkëncore.
Fjala emër – Maqedonia edhe në shqip është përciellë si toponom, emër gjaografik I deformuar, që nuk përcakton emërtimin e hershëm origjinal, nga gjuha paraardhëse e Shqipes, e cila konteston të gjitha format emërtuese i.e. qoftë sipas fonetikës dhe morfologjisë historike të Linguistikës Komparative, poashtu edhe të Linguistikës Gjenetike.
Ethymologjia e emrit – Maqedonia (Makedonia) mund të spjegohet vetëm përmes Shqipes së Vjetër, I cila kompozitë është në origjinal – Makedhonia – që lidhet me foljën e lashtë shqipe-gege – me dho : - me dhonë PIE (Paraindo-europiane)– pra folja – me dhanë (gege) – për të dhënë (toske).
Kompozita linguistike – Makedhonia – në esencën kryesore të thelbit të saj, përbëhet nga tri rrokje të lashta shqipe – ma+ke+dho: - ma: > ke: < dho: >n (ë), ku folja e lashtë dardhanishte gege-shqipe – dho: - dho: n(ë) e theksuar përmes nazalizmit të hershëm [img]/forum/images/smiles/icon_eek.gif[/img] sikurse tek emërtimet: so - zo - mo- nom-i, zoni, zona, dho : na-dhona, (Dhona e Zotit!), dh^ana, dh^ena – dhana, e dhana – gege - dhëna, e dhëna – toske, me kuptimin – ajo çfarë të jepet (japet), nga zoti apo nga njeriu Si determinim i asaj që të japet, dhurohet, falet...(dhonet) si formë dhunëtie, e dhonne, (e dhanne), theksimi i zanores – O-hundore sikur tek fjala - bonne (e banne) – kurse këtu shprehja shqipe - e dhanme, e banme, gege dhe – e dhënne, e dhënme, toske-shqipe, janë këto shumë më të vonshme, si nazale – a-hundore dhe – e-hundore.
Forma e hershme dardhane gegënishte – O ^ hundore vie si formë më e vonshme nazale – a^hundore që zëvëndësohen gati të gjitha format e theksimit, duke iu larguar edhe theksimit origjinal PIE (paraindo-europian) – son-i, so: na-zo: na, dho: na, dho: (kur dhohet në gjinj) o^sht dho: në gjii (delja, lopa...). Rrjedha fonetike shqipe e vjetër nga theksimet më të hershme: O^: - a^ - e^: ë^ si konfiguracion fonetik, nga dy fazat gege, në shqipen e sotme – me –e- të pazëshme.
Zatën, edhe nomet e hershme PIE (paraindo-europiane): zot, zoti – son-soni-zon-zoni, nom-nomi, zonë-zona-t (zana-t e malit), dho: - dhonë-dhona (dhana-dhëna) – dhona e zotit – ajo si t’i japet njeriut – ato forma fonetike PIE, janë edhe vet spjegimi PIE i kompozitave më të lashta të antikuitetit.
Kompozita origjinale – Makedhonia – përmes spjegimit të Shqipes së Vjetër, zbërthehet a dëshifrohet në këto rrokje të lashta – ma+ke+dhon+i+a= makedhonia, ku secila rrokje ka kuptim fonetik e morfologjiko-historik në vetvete:
Ma = trajtë e shkurtë e perëmrit pronor shqip, veta e parë – mue-mua
Ke = trajtë e shkurtë ndërfoljore, nga folja me pasë, për të pasur
dhon = trajta e shkurtë e foljës së hershme shqipe gege:dhonë-dhanë
i = sufiksi në trajtën e pashquar të emrit si toponom – makedhonii
a = sufiksi në trajtën e shquar të emrit si toponom – Makedhonia.

Emërtimi – Makedhonia – përbëhet prej dy trajtave të shkurta të perëmrave të shqipes së lashtë, si trajta vetori e pronori dialektor të Gegënishtes dardhane të lashtë, me kuptim mbiemror dhe duke kaluar në ndërfoljore, ku rrënja kryesore e kompozitës është folja e lashtë – dho: - dhonë-dhona-e dhonna-e dhonmja - (dhanë-dhana- e dhanmja), dhënë-dhëna-e dhënmja – që theksohet me tingullin – o-hundore dhe si folje e lashtë gege, mund të zgjedhohet nëpër vetat gramatikore të vetorit të shqipes së vjetër, kështu:
Ma ke dho^në (mue) na ke dho^në (neve)
Ta kam dho^në (ty) ju ka dho^në (juve)
Ia ke dho^në (atij,asaj) iu ke dho^në (atyre-ve)

Shprehja shqipe gege e lashtë – ma ke dho^në – e cila është kuptimi i mëvonshëm – ma ke dha^në, (ma ke dhanë-ma ke dhënë) e spjegon ethymologjikisht, krejt fjalëformimin – Makedhonia, në të cilën nënkuptohet shprehja në variante të ndryshme, por, që mendoj se vie pikërisht nga dhunëtia e natyrës, e cila i dedikohet njeriut, në shpërthime piedestalesh të aftësive, zotësive të dhuruara, si ato të mënçurisë, trimërisë-guximit, shkathtësisë, e dhëna e mbarësisë - që i dhurohen njeriut – si dhunëtia e natyrës, ku do të spjegohej përmes shprehjeve të ndryshme: - Ma ke dhonë o Zot...! Ma ke dhonë...diturinë, drejtësinë, guximin! – Ma ke dhonë të Mbarën!...
Emërtimi I vendit – toponomi I sotëm – Maqedonia (Makedonia) është poashtu edhe një deformim fonetik, ku ashtu sikurse tek emri – shqipja-skipka, në këtë kemi deformimin e tokzanores (konsonantes) – K në Q e cila sipas theksimit latin, kjo theksohet - Q=Ku – e cila është edhe njëkohësisht një deformim fonetik, në shqiptimin – Maqedonia, në vend se të thohet – Makedhonia – vendi makedhon, gjuha makedhone, flamuri makedhon, kultura makedhone, historia makedhone etj.
Symboli kombëtar makedhon I Makedhonisë illire origjinale ishte flamuri me diell, I cili është përvehtësuar krejtësisht nga ky substrati i sotëm bullgaro-sllav (makedon) dhe Dita e Flamurit makedhonas, ishte Dita e Hillit – Hillit të Dritës – Dillit – Diellit – Dita e Hillit – Dita e Illit – Dita e Yllit pikërisht, kjo dita festive kombëtare maqedonase – Illinden- ILLINDENI – illi+n+den - Këtu fjala – illi është hilli hillirian – ILLI ILLIRIAN + den = dita pra, spjegohet përmes Shqipes së Vjetër si – DITA E ILLIT = ILLINDITA!
Poashtu edhe tek formimi I gjuhës maqedone, Maqedonishtes, që në të gjitha format është terminologji e papërcaktuar shkëncërisht, e që u përpilua nga Cirili e Metodi (shek.IX. e.r.) – ku vet këto dy emërtime spjegohen përmes Shqipës së Vjetër – CIRILLI E METHODI – ÇIRILLI E METHODI (METHOTI) – të cilat antroponome, janë në lidhje koherente linguistike me skipen illire.
CIRILLI – (Ciril) – ÇIRILLI spjegohet me ethymologji skipe, pikërisht nga Shqipja e Vjetër, ku zbërthimi fonetik dhe morfologjik I emrit bëhet – cir+il=Ciril, çir+ill=Çirill- Çirilli. Pjesa e parë e emrit – fjala – cir – çir – vie a rrjedhë nga PIE – k*c >I:>R = kcir=k*Ç>I: R = k’Çir = ÇiR = Çiri = qiri, qiriri – si preokupim morfologjik I spjegimit të dritës, dritës së diturisë, ndërsa pjesa e dytë; e emrit – il Antroponomet e sotme – Kiro = Kçiro = Kqira-Kçira- Çiro=Çira (Qira) si tek antroponomet e sotme maqedonase, poashtu edhe tek ato shqiptare në Makedhoninë, janë me prejardhje nga kuptimi I qiriut, si kuptim I dritës, kurse poashtu lidhen direkt fono-historikisht me kuptimin e emërtimit për dritën – ill – illi – LL (AMA), si kuptim I lashtë për dritën, nga – skipja illire – LLAMA ILLIRE.
Poashtu edhe antroponomi tjetër – Metodi (Metod) kur analizohet fonetikisht, në bazë të Fonetikës Historike, spjegohet nga shprehja – me thot-I, Methoti – e që lidhet me rrënjen e foljes – thot – (me thot ai… më thotë, - me <*thot – pikërisht lidhet me Thotin Skipe krijuesin e hieroglifeve të para dhe krijuesin e alfabeteve të para…
Nga fjala – Methoti (Metod-I) ngase në sllavishtet nuk ekziston tingulli I dyfishtë – dytingullori – th, theksohet si – t – ku parafjala – me – e cila lidhet me foljën – thot – krijon emërtimin – Methoti – (Metod-I), si antroponom me kuptimin e lashtë nga folja shqipe – thot (ai), me thot (ai), më thot(ë) Thoti!
Rrjedhshmëria kronologjike emërtuese nga kompozita – methot e që u krijuan kompozitat tjera i.e. dhe PIE (metodë, metoda-t, metodika, metodicient-i-e-ja-et) dhe që në realitet sipas burimit linguistik fonetiko-morfologjik, duhet të jenë reale: methot(d)ë < methodë – methoda – methodika – methodicient-I-ja-et-ët, dhe që edhe në shqipen e sotme thohen sipas fonetikës slave. Anipse, Shqipja ka mundësi fonetike origjinale të theksimit të drejtë të kompozitave në fjalë, si karakteristikë linguistike e Shqipes, me elemente të saja edhe në grupin lindor të gjuhëve – satem, ashtu sikundër Shqipja I ka karakteristikat e elementeve të saja edhe në grupin perëndimor të gjuhëve – kentuum.
Çirilli e Methodi të cilët njihen si përpiluesit e alfabeteve sllave, pikërisht të Sllavishtja e Vjetër – njihen si përcaktuesit e gjuhëve sllave, me qëllim lidhjeje nga Thrrakishtja e lashtë, por me një distancim linguistik nga Greqishtja e Vjetër, anipse të gjita këto gjuhë sllave, merren se janë gjuhë greke dhe pikërisht, në shkëncën e Linguistikës, anashkalohet emërtimi grek, që sot kemi termin linguistik për studimin e gjuhëve sllave – Sllavistika.
Toponomastika ballkanike në këtë pjesë të Makedhonisë illire (tok me Maqedoninë e sotme) e cila shtrihet gjeopolitikisht sipas hartës së lashtë deri në qëndër të Greqisë - është krejtësisht me spjegim nga Shqipja e Vjetër.
Duke u nisur, që nga toponomet, emrat gjeografik, poashtu edhe tek hidronomet, të njohura edhe më vonë gjatë pushtimeve turke si vilajete shqiptare – Vilajeti I Manastirit dhe Vilajeti I Janinës, tok me Vilajetin e Kosovës e Vilajetin e Shkodrës, janë lidhje koherente toponomastike, që sot na përkujtojnë, një tërësi territoriale të një shteti të lashtë, emrime nga një gjuhë makedhone, e cila ishte vetëm një dialekt illirian – ashtu sikur është sot e folmja dibrane në relacion me shqipen – Dibranishtja, një e folme shumë e lashtë e ruajtur etnogjenetikisht, falë autoktonisë historiko-natyrore, sensit të fortë linguistik, pozitës linguistiko-strategjike, e ruajtur si ndërlidhshmëri fono-morfologjike natyrore, të genit foljor, që I ka përballuar të gjitha atyre imponimeve të pushtuesve gjatë periudhave historike e deri tek ato parahistorike…
Toponomet: Skopi (Skupi) Shkupi, si emri I hershëm I kyeqytetit të Dardhanisë, Astibi(Shtipi), Manastiri – Linkestidi (Bitoli), Tanusha e lashtë, Kërçova, Tetova, Gostivari, Struga, Prespa, Ohri etj. janë me ethymologji shqipe, në emërtimet e lashta. – Poashtu dhe hidronomet – Vardari (Aksi) …"edhe lumi I madh I dardhanëve, I cili më parë quhej me emrin Paeion – Aksi, të cilin Homeri e lavdon, mori emrin illirian – Vardari", sipas I. Degmexhiqit, që është thjeshtë ethymologji shqipe-illire – vardar – vazhdar – që vazhdon -I gjatë.
Hidronomi – Ohri që është një nga liqenet më të bukura, ku nga freskia e ashkut të frymëmarrjes së këndshme, u formua nga pasthirma e gëzimit – Oh dhe nga folja shqipe – rri, rri këtu, Oh rri – Ohrri – Ohri. Poashtu, emërtimi – Klementi – ndryshim fonetik nga emri shqip – Kelmenti – Kelmendi, si alternom nga antroponomi i cili e përcaktoi edhe vet toponomin në fjalë.
Ndërsa, sot në milleniusin e Tretë, popullësia e vërtetë - trashigimia ethnogjenetike makedhone illire – shqiptarët e sotëm si popull shtetformues edhe I kësaj gangrene gjeo-politike ish-jugollave – Makedonia, (1945), (IRJM), shtrihen në zonat më të pazhvilluara, që me qëllim të caktuar, mbeten pa infrastructure, vetëmpse janë shqiptarë!

Spjegime:
*) Filipi i II-të, mbreti i Makedhonisë illire - babai i Lekës së Madh, e authorizoi dijetarin më të madh të botës antike, filozofin e madh – AristoTelin, që të ia mësoië, arsimojë dhe edukojë – Lekën e ri. Leka i Madh, ishte nxënësi i AristoTelit – po në cilën gjuhë mësoi Leka i Madh (Aleksandri i Madh), përveçse në skipen skolastike illire! Aristo Teli – Zoti Teli (zotëri Teli), aristo ishte titulli aristokrat, kurse Teli, ishte emri I tij, si symbolizim linguistiko-filozofik – Tel – mendje tel – mendje hollë – kuptimi I mënçurisë – mendjeholli. Kështu mund ta spjegojmë përmes Shqipes!