Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
(Sqarim shtese ne lidhje me ngaterresen qe eshte krijuar ne debatin e dias10 ndaj replikes sime )
Ne lidhje me nocionin BASHK - une jam shprehur:
Ne vazhdim jap mendimin se "bashk" mund te jete emer gjesendi logjika e te cilit mund te permbledh figurativisht kuptimet qe ka pershkruar XH.Gashi ne nje postim (qe s'po e gjej momentalisht).
Nje shembul qe me vie ndermend eshte idioma: "thik teposhte", ne te cilen emri "thike" shnderrohet ne folje deskriptive pothuaj ekuivalente me shprehjen "ngul" dhe "pingul", krahas se ciles ekziston edhe idoma tjeter "thik perpjete". Shpresoj se mjafton sa per ilustrim...
Ne pajtim me kete kam thene se shprehja BASHK:
Andaj kam perfunduar se:Nuk mund te kete lidhje as me βάσκιοι, sepse kjo duhet te kete qene variant lokal i shprehjes [βάσ~], bazil, vasil () qe do te thote: beres, potent; rrjedhimisht, udheheqes e prijes. Nuk ka asnje lidhje direkte as me fytyren... (kete e kam riformuluar sintaksisht ne pergjigjen e dhene)
Te cilen gje e kam ilustruar me simbolin:
Pra dicka qe mund te kthehet keshtu: ∩. Perseritje e te njejtes gje ne dy anet ekmr...
Si perfundim, edhe nje here po e perseris se fjala shqipe BASHK nuk eshte turqizem. Dhe ketu nuk kam asnje dyshim.
***************************************
Mirepo ne replike e siper, Dias10 ne diskutim sjell edhe shprehjen:
BASH
Me cka, pa dashje, ne koken e lexuesve te pakujdesshem shkakton ngaterrimin e qendrimeve rreth shprehjes BASHK me ato rreth shprehjes BASH ne vazhdim kur thote se:
Gje qe nuk eshte aspak e vertete, sepse shprehja "bash" (sic kam spjeguar ne replike) ne gjuhen shqipe, si dhe ne ato tjerat ballkanike perdoret per konfirmim te mendimit te bashkbiseduesit; Pothuaj, njesoj si te thuash: "po valla".
Mirepo shqiptaret qe nuk e flasin turqishten, asnjeri nuk e di se kjo fjale do te thote koke. Por Dias10 thote "po". Une kete nuk e di.
Per ta perfunduar me fjalet:
E gjitha kjo per te deshmuar se "baskioi" nuk ka te bej me "basileus" apo ku ta di une se cfare?!!
Kjo ngaterrese subjektesh te diskutimit erdhi si pasoje e tentimit per te demantuar qendrimin tim se basileos eshte fjale e rrjedhur nga e njejta rrenje sic eshte edhe shumesi gjinor i saj baskioi
Kundershtim te cilin mundohet ta mbeshtes me shprehjen turke BASH.
Asgje te keqe, por per njerez qe pretendojne te merren me etimologji dhe te japin mendimet e tyre etimologjike, te dallosh fjalen BASH, prej shprehjes shqipe BASHK duhet te jete dicka me e lehte se te thuash: "A".
Besoj se edhe kaq, eshte e tepert per te sqaruar dicka te thjeshte, sic eshte dallimi i shprehjes turke Bash, prej asaj shqipe Bashk, te cilen gje e dijne edhe femijte e shkolles fillore.
Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
Jam i detyruar ta rindertoje repliken mbi bazen e atyre gjerave qe duket se i kane shpetuar vemendjes tende.
Kemi tri fjale ne tryeze:
1. Bashkė (shqip)
2. Baskioi(maqedonase antike)
3. Basileus(greke antike)
/////////////////////////////////////
per te paren une isha kategorik dhe thashe qe rrjedh prej foljes shqipe bashkoj , per te cilen une mendoj se ka lidhje kuptimore me numrin 2(fjalen maqedonase ) baskioi. Sigurisht une skam mjete si ta provoje kete.
Pastaj nderhyn ti duke u shprehur per baskioi:
Gje qe me duket fare e pasakte sepse ne """greqisht"": bas=themel, baze & leos=popull, njerez. Pra nuk ka lidhje as me bashke te shqipes, as me baskioi te maqedonishtes.
Pra eshte shume e thjeshte nuk ka nevoje per sterhollim.
Nese ti nuk je dakort me mua , atehere le te biem dakord qe sbiem dakord dhe ta clirojme temen prej debateve joproduktive.
Ne fund te fundit pozita jone e palekundur ne idene fillestare, nuk tregon detyrimisht kokefortesi, por shpreh nje bindje. Kjo eshte e vlefshme per te dy.
e verteta dhe e drejta jane miq me te mire se edhe vete Platoni, miku im
Per sa i perket bash te turqishtes. Po eshte pjese e fjalorit turk. Por egziston dhe ne shqip:
1. Bash= egzaktesisht
2. Bash= (i anijes)/ op. kiē (i anijes)
Tani fjala bash ne turqisht tregon kreun, fillimin ose ballin.
Pra rrenja eshte e njejte:ba.
Ne e dime mire qe rrenjet nuk huazohen. Jane fjalet qe huazohen dhe me vone mund te transformohen sipas ligjeve te asaj gjuhe. Nese ne e huazuam bash prej turqishtes duke e pershtatur ballė une do thosha qe kjo eshte pak e mundur. Pra mendoj se fjala bash e turqishishtes eshte vetem rezultat i substratumit shqiptar, jo e ardhur nga Azia bashke me elementin njerezor.
e verteta dhe e drejta jane miq me te mire se edhe vete Platoni, miku im
Po sigurisht; por une ne asnje moment nuk shenjova se rrenja "bas~" eshte rrenje greke!
Perkundrazi, une nekuptueshem shpalova se eshte shqipe. (bįąs; ba-mės)
Dhe basileusin e zbertheva morfologjikisht ne "bas-il-le-us" ; Ku: il - nyje (ai); le -nyje gjinore; ~us - (yne) prapashtese, perkatesore.
Keshtu zberthehet "basileus" - tjeter mundesi nuk shoh.
qe shqipe te vone mund te kishte dhene :
basilojs;
bacilush;
Analiza: Basi + leus, nuk eshte ndarje ne pjese perberese po prerje, sepse pjesa "basi-" ngelet gjymtake.
Per baskioi, (nuk jam ende i sigurt, por) shihet qarte qe eshte 'shumesi' i te pares, dhe kjo menyre perfiton konceptet: "fisniket", "princerit" perfshire ekuivalentet tjere te ketij kuptimi.
Nje formim eventual si "bas : i-oi", nuk 'flene', i duhet shtuar te pakten edhe nje "shkalle" shqiptimi mundesisht me nje baze kuptimi per te cilin ketu dyshoj se eshte tregues funksioni. Qe shpresoj se mund ta gjejme te formuluar edhe me ki apo qi ne formen e lire si: "ki-bas[i]oi" qe do te mund te shqiptohej edhe si "qi-bas[i]oi" ne te folmen e lirshme emathiote.
Por per kete do te isha i sigurt pasi te shihja me saktesi menyren se si, dhe ne cilin kontekst eshte perdorur shpreja 'baskioi'.
Pra per asnjeren prej ketyre (2, 3):
1. Bashkė (shqip)
2. Baskioi(maqedonase antike)
3. Basileus(greke antike)
; nuk pajtohem se i perket ndonje gjuhe tjeter pos shqipes antike.
Per kete moment dhe per keto dituri qe kam edhe per shprehjen baskioi nuk shoh ndonje mundesi tjeter.
****
Tani me duhet te shtoj dhe nje dyshim te ri ne lidhje me shprehjen HAIRE (xaipe).
qe t'ia bej bajat vetes kutimin qe ia kam dhene me pare ketu.
Ajo qe kam bere me kete fjale nuk eshte etimologji por ri-generim kuptimor i bazuar ne semantiken e foneve dhe sado e sakte qe mendoj se eshte ne secilin rast qe perdoret, nje dyshim qe ma nxite mundesia e te mos qenit te saj fjale fare -me turbulon.
Sepse nuk arrij ta heq nga mendja se mund te kete qene X.A.I.P.E. shkurtese; dhmth nje formule e gjate pesefjaleshe "liturgjike" te cile te gjithe e dinin permendesh. Perpos neve tani..., megjithese ky dyshim eshte me pak i bazuar se deshifrimi qe kam bere. Si opcion i hapur eshte shume i vlefshem sepse i jep mundesi zbulumit te vertetes befasisht gjate leximit te ndonje formule mortore ku fjalet fillojne saktesisht me keto shkronja qe eperbejne ate.
Te marrim nje shembull nga anglishtja. Shprehja "Okay", dhmth "OK" nuk eshte fjale fare. Madje as forma "OK" nuk eshte alfaliterale, pasi origjinalisht ajo eshte "0K" pra "zero K.", qe kishte kuptimin "zero killed" gjete luftes qytetare. Dhe kur ushtria ktheheshin nga fronti per lajm te mire shkruanin ne nje tabele "0K", dhe pasi ata zeron e lexojne "O" ajo filloi edhe te (lexohej) shqiptohej poaq shkurtimisht Ou-kej.
Nuk mund te behet me te gjitha fjalet etimolgji, kuptimin dhe origjinen e shume prej tyre duhet kerkuar ne (ta quaj kushtimisht) ne arkeolinguistike...
---
p.s.:
Shendosh gishtat se shkronja paska boll, edhe tastaturat nuk lodhen... prandaj une po ik ne gjume.
Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
Dhe si gjithmone debatet kalojne ne sharje personale apo kalojne nga njera teme ne tjetren.
Le te pranojme bashkarisht se [ bashke] nuk eshte turqisht, por shqipe e paster. Cfare kemi zgjidhur?
[bash] egziston edhe ne Turqisht dhe ka kuptimin [ruajtes] ose [mbrojtes]
ketu kam parasysh titullin qe ka pasur Ali Pasha [ derven bash] qe do te thote ruajtes rrugesh
kjo fjale mbase nuk eshte me e perdorshme ne turqishten e sotme.
Por kjo ska lidhje besoj me fjalen Shqipe [bashke], thjesht nje ngjashmeri.
Mendoj se duhet te jeni me te permbajtur ne akuzat tuaja. Nese dikush mendon se nje fjale nuk e ka rrenjen shqipe, nuk duhet etiketuar si antishqiptar sepse po e teperoni me akuza te tilla.
Me mire do te ishte qe mendimet te vertiten rreth etimologjise se emrit [Albania] sepse per kete eshte hapur edhe tema.
Ndersa ketij anetarit [rrezon] dua ti them ta uli pak tempin e ofendimeve personale dhe te mos e ule debatin ne nivele mjaft te ulta.Nga aq sa kuptova ky qenka nje ithtar i Nezir Myrtes apo misherimit te Pseudo Albanologjise.
... E ku thuhene ne karte
Fjalet e Gjuhes se Zjarrte!
Albania in 'Anonymi Descriptio Europae Orientalis', By Robert Elsie
http://www.scribd.com/doc/87051/ALBA...ae-Orientialis, ose
http://www.elsie.de/pdf/articles/A1990Anonymi.pdf
The ‘Anonymous Description of Eastern Europe’ is a mediaeval Latin text from the year
1308A.D. containing a survey of the lands of Eastern Europe, in particular, the countries of the Balkans. Its anonymous author is thought to have been a French or French-educated cleric, most likely of the Dominican Order. The text of the Anonymi Descriptio Europae Orientalis is contained in several mediaeval codices, among which are Ms. Lat. 5515 and Ms. Lat. 14693 at
the Bibliothčque Nationale in Paris, Ms. 263 of the library of the City of Poitiers, and Cod. Lat.
66 of the University Library of Leiden. The manuscript was edited in Kraków in 1916 by Olgierd
Górka. In addition to sections depicting the various regions of Byzantine Greece, Rascia,
Bulgaria, Ruthenia, Hungary, Poland and Bohemia, it contains a section on Albania, one of the rare descriptions of the country in the early years of the fourteenth century. The text reads as follows:
"Dicitur autem hec provincia Albania eo quod albo crine homines illius regionis nascuntur."
"This province is called Albania because the inhabitants of this region are born with white (albo) hair."
------------
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga JoniShkodran : 07-10-2008 mė 17:07
Prralla n'lesh, Shndetja prej nesh.
JoniShkodran, s'po kuptohet ēka ke sjellė edhe ēfarė ke dashtė me thanė.
"Anonymi Descriptio Europae Orientalis"
"Pershkrim Anonim i Europes Lindore" shkruajtur ne vitin 1308 te eres sone, nga nje klerik francez or edukuar ne france.
Ne kete, ai pershkron europen lindore.
Ai pershkron gjithashtu Shqiperine.
Meqe tema eshte rreth origjines se emrit 'Albania', une permenda nje fjali te ketij libri;
"Dicitur autem hec provincia Albania eo quod albo crine homines illius regionis nascuntur." Latinisht
"This province is called Albania because the inhabitants of this region are born with white (albo) hair." Anglisht
"Kjo Province quhet Albania sepse banoret e kesaj krahine lindin me floke te bardhe (albo)"
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga JoniShkodran : 07-10-2008 mė 17:37
Prralla n'lesh, Shndetja prej nesh.
Krijoni Kontakt