Miti i 'tolerances fetare' në Shqipëri

[lone_star]

Myftaraj eshte nje pleher injorant qe nuk vlen as te diskutosh per te.
Ne Shqiperi ka patur dhe ka gjithmone harmoni fetare te pakten ne rang popullor sepse ate e kemi perjetuar te gjithe.
Sidoqofte ne shkrimin e tij cuditerisht ka ca gjera te verteta, psh ne lidhje me kryqet ortodokse...

[Seminarist]

Kastriot Myftaraj nuk mund te quhet pleher edhe injorant, ose nqs po, vendin e pare, shume perpara tij, do ta zinin Baleta edhe Feraj, o valltare te muzikes me qyp te gadishullit ranor.

Do te kisha deshire me lexu librin tij "Kalvari i gjysmehenes"...

[lone_star]

Bravo Seminarist,
Je shume i shkathet...

[Qafir Arnaut]

Kastriot Myftaraj nuk mund te quhet pleher edhe injorant,

Vertet qe s'mund te quhet keshtu pervec prej atyre qe s'dine si t'i kundervihen tezave te tij, e kalojne ne sulm kunder personit.

Sic duket, ky i shkreti ka kalu ne traume kur ka shku ne universitet ne Tirane sepse s'ka dash me nderru akcentin. Eshte vertet per te ardhur keq qe njerezi si puna e mamase time, iu desh te hiqnin akcentin me te cilin ishin lindur per t'iu pershtatur jetes tosko-centrike te Tiranes. Kuptohet njerezit e forte i shohin gjerat me perspektive, nder i shkreti Myftaraj paska kalu ne delirium, e deshiron me ngulm qe fati i Shqiptareve t'i ngjaje atij te Sllaveve qe jane nda 5 copash. Por kjo, s'do te thote qe te gjitha tezat e tij jane gabim.

[pagan]

Edhe luftrat mes princave vendas në territorin e sotëm shqiptar, nuk mund të thuhet se qenë luftra fetare, por efektivisht ato sillnin ndryshimin e realitetit fetar në vend, varësisht se kush qe fitimtar, në po atë mënyrë si luftrat fetare. Lufta mes Principatës së Arbërit dhe Despotatit i Epirit në fillim të shekullit XIII, të cilat kishin si kufi Lumin Shkumbin, nuk mund të thuhet se qe një luftë fetare. Por efektet e saj qenë ato të një lufte fetare. Principata e Arbërit, e cila shtrihej në veri të Shkumbinit, qe katolike, ndërsa Despotati i Epirit, që shtrihej në jug të Shkumbinit, qe ortodoks. Fakti që Despotati e Epirit, me ndihmën e Serbisë, e fitoi luftën, duke pushtuar territorin e Principatës së Arbërit, bëri që të ndryshonte realiteti fetar i vendit, duke kaluar dhe pjesa më e madhe e territorit në veri të Shkumbinit në varësi të Kishës Ortodokse, deri në momentin që në vend erdhën anzhuinët, disa dekada më vonë.


mendoj se ky lloj gjykimi kaq i thate, eshte i gabuar. autori i shkrimit nuk e ka te qarte KOHEN ne te cilen zhvillohen ngjarjet qe paraqet, ai e njeson me kohen ne te cilen shkruan, pra te sotmen.

ketu dua ti jap pergjigjen dhe seminaristit, i cili diku duke me folur per shtrirjen dhe efikasitetin e fese, me tregonte kishat e mijeta te ngulura ne shqiperi, duke gabuar dhe ky ne KOHE.

ne mesjete, e pikerisht rreth viteve 1300, feja ne shqiperi s'kishte fare PESHE, bile s'kishte AS KISHA as PRIFTERINJ. shqiptaret jetonin ne FISE e drejtoheshin nga kryepleq. mos harroni vetem diçka, KANUNI i MALESISE i atribuohet Lek Dukagjinit, bashkekohes se Skenderbeut rreth viteve 1440. pra kur bota ne ate kohe kishte administrata shteterore te fuqishme shqiptaret s'kishin KANUN (ligje per rregullimin e ndersjellte te marredhenieve me njeri tjetrin) e jo me kisha e te tjera.

pra dhe kur flitet per "zona influence" midis papatit te romes dhe ortodoksise se konstandinopojes, keto zona s'qene veç hapesira fiktive ne leter e asgje me shume.
durresi e lezha kane qendruar gjate nen administrimin e venedikut, por fakti eshte se kur shqiperia u pavaresua atje asnje fliste italisht apo latinisht, e kjo tregon qe venediku keto qytete i kishte me teper virtualisht te tijat se realisht, pra perveç nje grushti funksionaresh atje asgje s'qe venedikase. po keshtu edhe kur flasim per vatikanin ose konstandinopojen.
popullsia qe pagane, ose si me thone shqiptare, pra feja e saj ishte shqiptaria, ose raca e njejte e origjines, qe tek popujt e tjere nuk ekzistonte ne mesjete, pasi ato qene turma te shkartisme popujsh te ndryshem perandorish te vdekura.

ndersa sa i perket problemit te "tolerances fetare", autori ka te drejte, fakti qe e permendim papushim e kurdohere tregon ne fakt mungesen e saj. po keshtu perpara luftes civile edhe ne jugosllavi shprehja me e lakuar ishte: "vellazerimi e bashkeegzistenca midis popujve". dhe te gjithe e pane çfare ndodhi.

po ashtu dhe tek ne. perpara eshte e vertet qe nate te bartolomeut s'ka pas ne shqiperi, s'kemi degjuar qe te krishteret e pakte ose ortodokset te vriten e theren nga muslimanet e shumte. pra kemi te bejme me nje dukuri te vertete, shumica muslimane jo vetem si ka detyruar te ndrojne fe te tjeret por as i ka perzene ose vrare. vete ekzistenca e ketyre minoriteteve fetare eshte nje prove e pakundershtueshme. jo vetem kaq por ajo tregon qe edhe turqia aplikonte nje sistem DEMOKRATIK, qe vetem Jusuf Vrioni pati kurajon e inteligjencen intelektuale, qe aq shume e karakterizonte si individ, ta pranonte kete ne nje simpozium intelektualesh te zhvilluar ne paris me 1998.

pra tolenca ka ekzistuar, vetem se duhet preçizuar, ne nje shqiperi te PUSHTUAR, pra te qeverisur nga te tjere.

ne kohen e sotme, kur komunikacioni, informacioni, prapaganda, influenca politike, ajo ekonomike, e shume faktore te tjere perhapen me shpejtesine e DRITES (ate te netit), nje tolerance e tille, eshte e PAMUNDUR te vazhdoje te ekzistoje.

prandaj KUJDES. kam frike se ne shqiperi pergatitet e ndodh nje LIBAN I DYTE. kjo do te jete FATALE per te gjithe ne.

ps; atehere do te kisha deshire ti shihja ca laro e idiote kronike se si do te flisnin.

[manoklla]

Ky Kastrioti me duket shume tendencioz e percares. Se ka tipa si ky mund te kemi probleme.

[Seminarist]

Pagan

mua me duken shume te pareferuara ne situata e burime konkrete historike ato qe thua ti me siper.


ti thua se:

ketu dua ti jap pergjigjen dhe seminaristit, i cili diku duke me folur per shtrirjen dhe efikasitetin e fese, me tregonte kishat e mijeta te ngulura ne shqiperi, duke gabuar dhe ky ne KOHE.

ne mesjete, e pikerisht rreth viteve 1300, feja ne shqiperi s'kishte fare PESHE, bile s'kishte AS KISHA as PRIFTERINJ. shqiptaret jetonin ne FISE e drejtoheshin nga kryepleq. mos harroni vetem diçka, KANUNI i MALESISE i atribuohet Lek Dukagjinit, bashkekohes se Skenderbeut rreth viteve 1440. pra kur bota ne ate kohe kishte administrata shteterore te fuqishme shqiptaret s'kishin KANUN (ligje per rregullimin e ndersjellte te marredhenieve me njeri tjetrin) e jo me kisha e te tjera.

Ne rradhe te pare, une mund te kem gabuar...., por ne kohe asesi, pasi une jam shprehur qarte se monumentet kishtare qe gjejme nga mesjeta arrijne me mijera, nderkohe qe pagane, nqs paganizmi do te kish jetuar ne popullin e thjeshte, nuk kemi asnje. Per kete do te bindesh vetem po ti hedhesh nje sy studimeve arkeologjike.
Pastaj, nqs une paskam gabuar ne kohe, ne lidhje me cilen kohe paskam gabuar une, ne te cilen qenkan ndertuar kishat, ne mos ne mesjete? Me modernen, duke filluar qe me kohen e pushtimit turk? Nuk ka mundesi, sepse ne ate kohe ndertimi i kishave ka qene nje nje privilegj i siguruar rralle, ngaqe ligji islamik nuk e lejonte nje gje te tille.



Se dyti, ekzistenca apo moskezistenca e kanunit nuk ka lidhje fare me ekzistencen apo mosekzistencen e kishave e prifterinjve si para shek.13 edhe pas.



A mundesh ti te me japesh nje reference apo burim te vetem historik ku te deshmohet se ne vitet 1300 nuk ka patur as kisha e as prifterinj?



po ashtu je i paqarte ne lidhje qe ben me qendrimin e durresit e lezhes ne venedikun edhe me mosnjohjen e latinishtes ne pavaresimin e shqiperise! Per cfare e ke fjalen konkretisht, sepse pavaresia e shqiperise edhe varesia e durresit e lezhes nga venediku kane mes vetes nje hendek kohor levizjesh si popullatash edhe qeverish, me nderprerjen otomane pese shekullore?




Pra, sipas meje, ty te mungon nje platforme e qarte mendimesh per te ngrejtur konkluzionet e duhura.



Toleranca edhe mostoleranca fetare, si cdo tolerance tjeter, eshte nje potencialitet i mundshem, qe nuk varet aq nga faktori i te qenit filan x apo y popull (ky eshte edhe budallalleku per mua ku ne mashtrojme vetveten), por nga nje sere faktoresh te tjere, qe kane te bejne me situaten politike ne nje shkalle me te gjere rajonale se ajo e vendit ne fjale, me zhvillimin edhe ekuilibret ekonomike, e si rrjedhim me standartet e mentalitetit, si edhe gjeografike.


Kane qene pikerisht disekuilibrimet e ketyre faktoreve qe e bejne Kastriot Myftarajn qe te kapet midis dallimeve jug - veri, pasi keto dy krahine kane qene nen ndikime te ndryshme politike e ekonomike pergjate historise.


Por nga ana tjeter, ka qene pikerisht mungesa e forcave per tu polarizuar fuqishem edhe dallueshem politikisht edhe ekonomikisht e kulturalisht nga veriu per ne jug, ato qe kane luajtur rol per ekzistencen e unifikuar te vendit edhe sot..., ndryshe do te ndodhte ajo qe ka ndodhur me shume popuj, krijimi i dy identitet-shteteve te ndryshme, bazuar mbi tiparet vecuese te te dy krahinave, te cilat i meshon edhe Myftaraj.




Ne kushtet e sotme nderkombetare rreziku i prishjes se balancave fetare e kulturore rrezikohet nga fondamentalistet islamike me enderren e tyre per sundim mbareboteror. Ne kete kuader, Shqiperia, per ata, eshte nje trampoline per ne perendim, ku ata hasin pengesen kryesore per realizimin e qellimeve te tyre.

[Seminarist]

Sa per Kastriot Myftaraj-n, une jam duke e lexuar, por verej, pervec saktesive qe ka, ka edhe njeanshmeri te qarta, si edhe mosshpjegime te detajuara per tezat qe ngre vete.


Psh, hedh poshte tezen e Plasarit per shtrirjen e vijes se Theodosit deri ne Mat, e si rrjedhim shtrirjen e ndikimit ortodoks deri atje, duke hyre ne detaje se kjo vije paska qene teorike pasi ne praktike kjo zone paska qene pushtuar nga gotet e me vone sllavet....


nderkohe qe nuk jep asnje shpjegim ne detaj se perse Shqiperia siper Shkumbinit qenka automatikisht katolike ne cfaredo kohe qe te behet fjale, logjike sipas se ciles e nxjerr Skenderbeun atumatikisht katolik, e nese eshte nje gje e tille ne pajtim me burimet historike.

[pagan]

o semiramisto pse i bo shkrimet zinxhir. apo me na lodh tu t'lexu. po fjalet pse i perdredh me u duk me kulture. mos u lodh lal se e dime qe i ke dy pare shkolle.

kaq per stilin tat letrar, tani per pyetjen qe me drejton: ku e di ti (dmth une) qe s'ka pase kisha e prifterinj ne mesjete.

1. e para siç ta shpjegova, ngaqe nuk ka pase SHTET (as kanun, pikerisht ardhja e te cilit mundesoi shtrirjen e kishes ne malesi), e duke mos pase te tille nuk ka si te kete kishe. kjo e fundit ka qene gjithnje (qysh ne kohe te hershme, te faraoneve psh.) ne dispozicion te shtetit (ose MBRETIT, e njejta gje.) e nen hijen e tij. ndryshe kisha quhet sekt fetar, veprimtaria e te cilit ndalohet me ligj e denohet rreptesisht, edhe sot.


2. e dyta, ngaqe nuk ka prova as dokumenta qe e provojne kete fakt, e kur s'ka prova qe e mundesojne, atehere eshte me llogjike te pranosh mosekzistencen sesa te kunderten. themi s'ka marsiane ngaqe nuk i kemi pare e as degju ndonjehere.

3. e treta, gjithashtu kisha ka luajtur gjithnje rolin e ARSHIVES por dhe te shkolles, pra te ARSIMIT. po te kishte kisha, gjuha shqipe do te qe levruar me kohe pa pritur mesharin e gjon buzukut (nje PRIFT ky) me 1555. (ne fakt eshte pal engjelli me 1462 qe perkthen ne toskerisht nje lutje latine).

bile lal, ishte SHTETI TURK qe mundesoi dhe ndihmoi perhapjen masive te xhamive si dhe imameve e hoxheve kudo. pra kjo e perforcon tezen time, qe pa shtet SOLID nuk ka KISHA as XHAMIA. feja eshte si bari keq, rritet e jeton gjithnje ne hijen e shtetit. te dy vdesin bashkarisht. ose me sakte vdekja e kishes ose xhamise, apo perendise, paralajmeron dhe vdekjen e shtetit.

ps; besoj e kupton qe me "kishe" e "xhami" (analogie) une nenkuptoj te gjithe hierarqine apostolike nga roma ose meka e deri tek prifti ose hoxha i fshatit me te fundit.

dhe kjo me siper eshte e vlefshme edhe per GREQINE, as atje nuk ka pasur kisha e as prifterinj, ngaqe s'ka pas shtet. kjo beri qe gjuha greke vjeter, megjithese ishte GJUHA ZYRTARE e perandorise romake te lindjes, ose e Kostandinopojes, nga MOSPERDORIMI ne mase ne popull te VDISTE e vetem pas pavaresise greke me 1830, popullit ME LIGJ (pra me force) iu vendos edhe gjuha e RE, e hartuar nga nje grek parizian, por edhe BESIMI I RI, ai othodoks qe kane dhe sot e kesaj dite.

te gjithe shqiptaret (megjithese te shumte, mbi 50% e popullsise se greqise perpara pavaresise se saj) u konvertuan, u asimiluan, u integruan, ose u PERZUNE (muslimanet qe s'ndrruan fe) si çamet apo te shkembyerit me greket (çifutet, asirianet, libanezet kristiane, sllavet, italiket, etj.) e turqise.

nji lal si u krijua ARTIFICIALISHT shteti jone fqinj i jugut, qe i thote vetes popull helen.

[Seminarist]

Pagan

pergjigjet e tua nuk kane logjike. E kam fjalen per logjiken e cila pranohet si e tille nga te gjithe njerezit, ne baze te fakteve edhe referimeve konkrete, e jo per ate nese te duket ty individualisht logjike.


Pagan


ne rradhe te pare ti ngaterron termin shtet qe eshte nje term modern, me termat mesjetare te mbreterive, perandorive apo principatave. Nuk ka patur te tilla ne mesjete?
Nuk kane qene trojet e sotme shqiptare pjese e perandorise romako-bizantine?

Pastaj shteti, sic e quan ti, nuk ka te beje fare me ekzistencen e kishave. Une nuk e di nga e merr ti kete aksiome se qe te kete kisha duhet patur shtet (qe perkrah perhapjen e ketyre kishave)!!!!!


A nuk me thu dot, ne tre shekujt e pare, kur krishterimi ishte nje fe e ushtruar me se shumti ne fshehtesi, pasi "shteti" e persekutonte ate, si eshte e mundur qe ka patur kisha?




cfare provash kerkon ti, kur forumin e ke te mbushur me artikuj per ekzistencen e kishave te shumta ne mesjete, qe varojne qe nga shekujt e pare te krishterimit?


Prova nuk ka per te vertetuar se populli paska vazhduar te jete pagan, ne mesjete, ne nje kohe kur aristokracia paska qene e krishtere, sic pretendon ti, gje qe eshte absurde pasi DIHET mire qe ne mesjete feja e sundueseve ishte feja e popullit te thjeshte.



Arsyeja sepse gjuha shqipe nuk eshte levruar, edhe pse ka patur kisha e krishterim ne trojet shqiptare, ka shkaqe krejt te ndryshme historike.
Se pari, ilirishtja nuk njihet te kete qene e kultivuar para se ne Iliri te kete hyre krishterimi, por eshte perdorur me teper gjuhet perandorake greqisht e latinisht. Me pas, me ardhjen graduale te krishterimit, vijojne pushtimet e shumta nga dyndjet e popujve qe zune shekujt 5-9, duke krijuar shume ndryshime te popullatave. Nderkohe qe Bizanti qe zoteronte nje pjese te mire te Shqiperise prej shekullit 8 i plotesonte nevojat kishtare po me greqisht.


I vetmi shans qe ka ekzistuar per levrimin e shqipes ka qene krijimi stabel i principatave mesjetare shqiptare te cilat po te kishin vazhduar, ne varesi te pavaresise qe do kishin, do kishin levruar edhe gjuhen lokale shqipe, sic edhe i pati fillesat ne shekujt 15 kur ato ishin te stabilizuara mire.


Edhe mos haro se dokumenti i Pal engjellit apo i buzukut eshte i pari QE DIME NE, por kjo nuk do te thote se ato jane medoemos te paret fare.

Ne fund te fundit kjo ka qene edhe ceshtje zgjedhjeje, qofte edhe dobesie, pasojat e se ciles ndihen edhe sot, por gjithesesi nuk ka te beje me ekzistencen e kishave.




Pagan, me duket se je nxituar edhe ia ke vene kot kete nick vetes...